장음표시 사용
41쪽
Σ1 Dissertatio CIV. De Patribus, &c.
Scriptor. Eces. rimanvis doctissimas fue- sit imago Ursibilis patris , eampaνatum Patνi,, rit , deceptus tamen ex platonis philoso- non esse veritatem; apud nos otirem , qui Deiis phia in multos eriores incidit . s. Basilius omnipotentis non pusamus recipere eterita- ,, in lib. de spir. sane. c. a. dieit, Origenem rem, imaginariam veritatem videri; tit maiari non habuisse sanas de Spiritu Saneto opi- jestas , ac magnitudo majoris qtiodammoda, , niones . S.Epiphanius in lih.de haeres po- cireumscripta sentiatur in Hiis i Deum Pa , , nit Crigenem in numero aliorum Haereti- Irem esse tamen incompνeheessile a Chνsam ,, corum . S.Hieronymus vertit in latinum, collatione Patris splendorem esse perpertium; idioma libros Ctigenis Periarchon , iit qui apud nos pro imbecillitate nostra magnus , Ostenderet errores plurimos, quibus libri esse Udeutar.
M illi scatent. Denique in quinta Synodo Plura de his, S de aliis dicere , supersederi generali collat. s. can.2. dicitur anathema mus ; Iemittentes, qui plura cupiunt,apud ,, Urigent , & Scriptis ejus ,, . s. Hierony- Petavium , qui fuse de singulis ita tat ;mus de Origene hae asserit apud Petain eosque pariter admonentes , ut, quand vium ; quod scilicet is in lib. Feriarchon, cunque fieri possit, eos, qui eacusari ponseripserit; Christum Filium Dei non natum sunt, excusent; & qui damnari merentur, este, Ised factam ; Deum Patrem p ν naturam damnent . invis bilem, a Fatio non iideri ; Filiam , qui
De antiquioribus Haereticis, et de eorum contra Trinitatem infantis .
DNOTARE hie prius opor- esse Deum,qui apparuit in Iudaea ut Filius;
tet, nos non de quibuscunque se esse Deum, qui apparuit in Gentibus ut Haereticis loqui , qui contra Spiritus Sanctus. Refert Frassen in Indice
Trinitatem calamum acue- Haereticorum adversus adorandum Triniurint; sed de illis solum , qui talis mysterium insanientium, quem Tra Personarum pluralitatem ne- ctatui de Trinitate praeposuit . Und garunt. Alibi deinde erit locus , ubi do non alias, quam unam tantum Personam Haereticis aliis loquemur, qui contra na- agnovit, scilicet seipsum , qui juxta suasturae unitatem loquuti sunt. Et quidems varias apparentias, quas lacerat modo Pa- haec duo distinguere consulto debemus; ter sit appellatus, modo Filius, modo illosque pariter secernere, qui coni is Spiritus Sanctus. Floruit Apostolorum unum, aut aliud , Fidei dogma Pugnarunt. temporibus, & praecipue an.aer.christ. 7. Illi enim, qui diversas in personis natu Simonis haeresis testes producit Cardinalis ras admiserunt ex uno capite evertendi Laurentius Cozza , in libro nostrae olinia sunt; ex alio vero sunt impugnandi illi, censurae concredito , Commentarii scili. qui in natura non diversas commenti cet in Haereses libri S.August ini, Augusti- sunt personas. Ac proinde non uno , num ipsum , Epiphanium, Theodoretum,demque loco contra utrosque scribere de- aliosque . Du-Hamel pariter citat Augu- hemus, ut exactius rei series, & differen- stinum lib.de haeres haeresi di ordo , peragatur. Primo igitur Haereti- secundo loco reseruntur a Frassen cit. Ioc. cos adnumeramus, qui contra Personarum Montani , qui dixerunt, in Deo noe tr initatem insanierunt; illosque impugna- tum esse essentiae unitatem , verum qu must Altero vero loco illos inducemus, que Personae . Pro Montanis hisce noria, qui contra essentiae unitatem delirarunt, intelligit Cataphrygas , hoc est Montani ibique illos consutabimus. Phrygis Sectatores ; inserius enim scribit Primo loco scribunt Simonem, qui suit re , de Montano hoc , quem floruisse ait ann.& nomine , magus , quique pariter Hae- 22o. Montanos vero, de quibus loquimur, reticorum ominum suit facile ante signa- ann. I 8o. Alii proinde fuerunt ; & quinus, oc Princeps. Hic ex Irenaeo lib. I. c. dem invenimus apud Dominicum Berni. ΣΟ. asseruit , inter alia impia dogmataia , ni antiquo amicitiae scedere nobis arctiGquae in aperto ponere non erubuit, se esse me junctum, in sua haeresum omnium hiis Deum,qui apparuit in Samaria ut Pateriis storiat. I. sec.I. c. . fuisse in Africa Mo
42쪽
tenses, qui Felis,minuim sequebantur con-- S. Cyprianum. Carthaginensem Episcopum. Puerunt sic dicti, quia in montibus se receperaui, ibique temeritate, dei auia stipati, sucis errores propalare , ac
sendere nitebantur . Caeterum apud Beriam histortam nomen quidem inveni. mus, at haerςs non legi inu . Montane fium, seu Monta rum . quoquo nomine dicantur. Coccius insuper in thesar. C
tbolim t. I. EL. I. r. haec tradit MonI ui Trinitatem is unius Persona angustias e gu- . Hieran . epi' ad Marceιtam . A quo
fortassis Frassen accepit . A Dumamia numerantur quoque Ebion, de Ceriathus, Apostolorum temporibus; caeteri autem times de iisdem silent . Tertio ponitur Praxeas, qui non aliter putavit Unum Deum esse credendum , quam si dicat, se ipsum esse , eundenque simul. Patrem 6c filium , sit Spiritum Sanctum.
Citatus Coceius ex Tertullia oo advers. Praxea in haec refert, , praxeas unum Deum
is non aliter putat credendum , quam si ip- , sum, eundenque de Patrem, de Filium , fieis spiritum Sanctum , dicat ι Deumque Pa- ,, trem descendisse in Uirginem, ipsum ex is ea natum , esse passum, denique ipsum ari esse Christum ,, Auctor Appendicis ad librum de Praescriptionibus Tertulliani cap. ulti seribit Sed post hos omnes etiamus
Praxeas quidam haresim introduxit, quam mastrisu corroborare curarit. Hie munia
Patrem mnipotentem Iesum Christam esse di. eis, hQt erucifixum,pasemque esse estniendι , mortuam praterea, seipsum sibι sedere ad dea, eo am suam com profana, oe sacrilega aath ritate proponu . Subdit cardinalis Coa Exia laudatu e. 2. c. q. n. I . is Propter hujus-
is modi haeresim damnatum fuisse Praxeam. is idem Tertullianus cit. Ioc. non Ob. ure is demonstrat is Certe Optatus Mile vitanus lib. I. adv. Parmenianum inter haereti, eos illos Praxeam adnumerat, qui fuerunt ab Ecclesia proscripti , atque damnati.
Marcion, Praxeas, sabellius , Valentinua , σ
sunt . Quarto adnumeratur Hermogenes, qui, ex Frassen , in Deo unam tantum personam
possit. Hermogenem hunc descritat Tertullianus in lib. contra ipsum edito c. I. verbis hisce i Hareticus turbulentus , qui loquacitatem facundiam existimeι , σ impudentiam fi stantiam dρputet, ct maledicere saxulis ossicium boua eo stiealis judiere. 'HArea pingit licite, nabit assidue, larem Dei is libidiaem dest. ιι, in qrtem eontemnit . bis fiasarius, or cauteris , O styla, torus adulter, ct praedicationis, re camir. Christι is enim conmersus ad Philosophos, de Getesia ad ae demiam , ct Portitum, unde sumpsit a Stoicis
materiam eum Domino ponere 1 qua tu ipse semper fuerit, neque nata, neque facta, neu initium habens omniust, nee finem, ex qua D minus omnia postea fecerit. Hanc primum um
bram plane sine tamiae pestimus Pictis illis
argumentationιbus coloνavis. In hisce . de
aliis, Tertulliani verbis nulla est haeresis, de qua loquimur, mentio, nulla p riter legitur apud Coccium , Coziam, Bemini, Natalem Alexandrum, Dupinum, Petavium , aliosque , qui de Haereti eis, de deis Haeresibus, tractant. A quo igitur Fransen desumpserit notitirin, quam restri, nos omnino latet. Alexandςr in hist. e l. se a. c. 3. ar. I . asserit, errorem ejus palmarem sui se, quod diceret, materiam esse
ingenitam,& infectam;& nihil de praesenti haeresi loquitur , ut nec pariter loquuntur D Hamel, lueninus, aliique. Quinto adsignatur Montanus, ejusque ΛΩ- Uae, Montanillae dicti, vel Cataphryges, ex eo quia, ut ait Frarin, jactavit , se esse Paracletum; subdens, ιν quod mireris, iam
tam i faniam tanto viro, Septimis Tertulliano, persuasit. At Iveninus traditi quod quidam Montanistae , non omnes , hanc haeresim amplexati sunt; quod aperte test tu e Tertullianus in lib. de Praescript. c. ult. , se ilicet Trinitatem in divinis notis esse. De Montano vero testatur idem Iueni aut: Ipse tamen Mantantis ea in eapite eum
Catholicis censuit, ut videre est apud D b uiam bares 48. , oe apud Theodoretum lib. r. haretiear. fabalara, . a. Petavius quoque do-cςt , Tertullianum de portione quadam Cataphrygastarum , quae Ca a aeschinem, dicebatur, loquutum tui se in praefato cap. ult. Verba Tertu illam sunt i Privatam au
nem, hane habent, qua adiiciunt etiam hoc, ut
dieunt,oersura ippum esse filiam , t ' Patrem. Natalis Alexander nee verbum facit de hae
haeresi, Montani errores omnes recensen Coccius quoque silet, ut de Du-Hameli. Sexto exhibetur Noctus, qui negavit num eis rum Personarum , & docuit, eundem esse
Patrem , dc Filium , & Spiritum Sanctum, qui fuit oc genitus , di in carne passus. Te.lt tu e Frassen , de C eius; qui testes prostra Epiphanium . Philastrium , Augustiis sum, de Damascenum Q Noetianis. Pet vi us
43쪽
Qius asserit, metum doluisse Patrem . Filium , de Spiritum sanctum, non natura solum, sed etiam perssina, unum , & singularem esse Deum . Ab hoe Noeto incipit Alphonias de Castro catalogum Haereti-
eorum , qui Persenarum Trinitatem negarunt, in lib. adv. Hae res verb. Deus, ad Heres. s. dicens , Hujus haereses a tiror Di metus quidam , a quo metiani etiam dicti.
Didicitat sorsan ab Epiphanio, qui haeres 3 . scripserat, ante Noetum neminem hane haeresim invexisse. Sed Petavius exadverso observat, Noetum vixisse ann.a s. , sed ante hoc tempus alii eandem haeresim invexerant; ut nos quoque usque modo exhibuimus. Idem adnotat Natalis
Alexander sec. r. c. I. ar. 7. num. 2. di censi , , Unde non satis aecuratus est S.,, Epiphanius , cum Ute Noetum neminem, , talem haeres m in unisse scribit,quem qui-
, , dem anno ante I o. annos, quam ista luis, , cubraret . extitisse memorat. Itaque subri annum Christi a s. Noetus erupit. Anteo vero hac tempus )am illam haeresim pra- .
. , aeas praedicaverat . , , Noetus tandem ex
Epiphanio fuit Ephesius; ex Theodoret osuit Smyrnaeus ἱ ut idem Alexander re.
septimo adducuntur Marcellus, de photinus, qui ex Frassen docuerunt Deuth singularem, & more lucisurum , non esse tres Persenas, sed unam dumtaxat, licet tria sint nomina. Coecius idem testa ut, stul-eet Deum singulum esse , ct solitari unus , hos Haereticos dixi sse; re more judaita, honesse tres personar, sed tinam dumtaxat ι heet tria snt nomina , Pataν , Filias spiriιus
Sanctus , lamen non esse μνIonas pecuiliares .
Testes nominat Vincentium Lyrinensem contra haereses, Marium Victorinum lidi
. contra Arium, Theodore tum lib. 2. hae reticarum tabularum. Phanni etiam , erunque haeresis, quam diximus , meminit Bee. nini in sec. 4. cap. 6.
Octavo Sabellius in aciem trahitur, qui eundem voluit esse patrem , Filium, & spiritum Sanctum; qui in veteri testamento te gem dedit, ut Pater;in novo iactus e l homo , ut Filius ;& ad humines advenit, ut spiritus Sanctus. Testantur Hilarius, Epiphanius, Augustinus,Theodoretus, Leoninis , & Damascenus de Sabellianis apud C Occium. Sabellius, qui natus est in Ly-hia, sive Pentapoli , ac Cyrenaica prosi ei a , distipulus Noe is , ut ait Philas rius, Pater fuit, S Magister Sabellianorum,quin ruin iacta plusquam illa Noeti floruit , ormatores ita Ecclesa turbas excitavit. Dicti sunt etiam Patri passiani. quia, quum unam Personam admitterent, Patrem etiam sui si se passum concedebant. Testatur Augul hi
nustra c. 6. de Io. in Joannem 1 Nam Sabetis ani dicti sene quidam Haretiei, qui vocant νPatripassiam ; qui Leunt ipsum Patrem fuiI se passum . Floruit Sabellius sub Sixto II.
Pontifiee, & Gallieno Imperatore. De sHaereticis histe Epiphanius haeres. 62. hae e strabit Ηον- hae opinio est , eundem esseta Patrem, o Filium, Spiritam Sanctum; ut ad eandem h postasim tres appellationes eo
veniant, aut perinde atque in uno bor ine eorispus, s anima , o spiritas , inest. Ita ut eorporis iactaν sit Pater , anima Rlius . Spiritus denique in ipso αυinitate humani visuri A. βὰν habeatae. Alias addebant smilitudines, aeque sacrilegas, ac ineptas .
Nono pii stillianus habetur . qui voluit, eun/dem ess e patrem , qui & Filius, & spiritus
Sanctus. Refert Augustinus haeres. o. s. Leo epist. pr. Ex Augustino tellatur Betrinini in sec. q. e. 8. Alphonias de Castrol. e. , & cum eo Cuccius loc. pariter cit., qui habet i His uianistae adhue perseveranis
res , Patris , Rhi, ae spiνitus sancti', unam. atque eandem asserunt se personam: tanquam idem Deus nune Pater, nune Filius, nune Spirieitas Sanctus nominetur ἔ nee alius D qui
nuit, abus qui gen ιus est, altis qui de utroque proeessit.
Decimo suit Paulus Epistopus Samosa tenus. dicit luent nux, alii di eunt, Episto pus Antiochenus, ei rea an. 16s. negans per navitam dis inctionem, & Christi divinitatem:
de ann. 27o. in altero Antiocheno Con
talio damnatus est . & e sua sede dejectus;
ut testatur Eusebius lib. p. his . eces. c. 12. Et seq. De eo loquuntur petauius , Jueninus, Du-Ηamel, Alexander flee. ex anti. quis Patribus Athinasci orat. de salut . adiaven. Euseb. l. c. aliisque , inegales Samo.
laten i dictos fuisse Patiliati, stas f i adit
Alexander. De esus errore hare habet Epiphanius haeres. 69. EI autem Pauli hae vianso , Deum Puι rem , O Filium , ae spiritum sanctam, unum esse Deum . Verbum Dei, ejusque spirιtum inesse Deo preperus , seat hominis in eorde propritim Verbum nesse e ενναι-
mus. Filiam Dei subsistii lium habore peν's se nullam , sed in Deo subsistere . Ad hae Dein,bum in terras delapsum , in IVM , qui M.
ma Merar esset, habitasse. Ita unus , inqait ilia Ia , Deas in i neque aut Pater es pater , ave Filitis Filius , aut Spiritus sanctκ rittis est sanctus . Ima vero ortis anus est Putori
hujus in ipso Alitis, ut e/- b- ην semo. Philastrius etiam de Heteres. c. 6yrto. quitur
44쪽
quitur apud Bernini. Undecimo Faustus Manichaeus inducitur, quem dixisse tradit Augustinus,apud Co citim, lib. Zo. c. a. contra Faustum γ D num sub tνiplici appellatione Numen colimus, sed
Patrem credimus lucem incolers summam is,
σ inaeesbilem r Filius in hac secanda tace consistit , erius virtus in sole , sapientia in una habitat i sedem Spiritus Sancti omnem mundi ambitum fatemur. Frassen Coceio
Duodecimo asseruntur a Coceio , & a Fra Dsen, Theodorus Mopsuestanus, de Nestorius, qui, ut iidem scribunt , dum impiis negant Deum , idest Dei Filium de Virrisematum esse, nee tamen negant Filium Dei esese consubstantialem Patri, aut verum hamianem assumpsisse, tam internitatem pro Trinitata dum inant. Et reserunt Quintam Sy. nodum Oecumenicam , de Maxentium in Fidei consessione . Decimo tertio scribitur Anastasius Imperator, quia Edictum secit. quo praecipiebat,
non Trinitatem, sed Quaternitatem , ado randam esse. Ob qua in haeresin , impiam sane , ac putidam . fulmine percussus miserrime interiit. Coccius, & Frailan adducunt testes Paulum Diaconum , Pomponium Laetum , de Blondum, tu huiusceis Imperatoris vita. Docimoquarto Chilpericus, Francorum Rex, picis Sabellianam haeresim propagar , ac promulgare in regno suo , Galliarum Episcopis scripsit, ut abjecta Trinitate, unum tantum Deum assererent. Subdens, eundem esse Patrem, qui & Pilius, di Spiritus Sanctus est ; dc eundem esse Filium,ae Spiritum Sanetum , qui Pater est ἔ nec divisionem Personarum in Deum ullo modo cadere. Testantur Gregorius Tur neniis hist. Franc. lib.,c. - . Aiminus
Decimoquinto Maho metus, ait Coccius, P nit unum Deum , universi auctorem , qui neque genitus sit, neque generaverit ne gat in unitate Trinitatem, de solum binarium numerum in Trinitate constetur, scilicet ipsam divinam essem iam , & animam ejus i unde pluraliter loquentem ipsum introducit Moara II. & I 22. T statur etiam Frassen ; uterque autem,ex Dam1sceno de haeresbus , de Auctor Summotae contra Saracenas. Item Mah metauorum hanc haeresim sectantium meminit Uu-Hamel. Natalis Alexander 1 Iill. . Eccl. sec. T. c. a. ar. h. haec scribit , de Ma meto loquens. δε Deum unum piae.
o dicat cam Christianis, de Iudaeis, eumque., universi ecinditorem profitetur, pium ἰο, misericordem, solum colendum , solumis invocandum , bonorum remuneratorem.
,, malorum judicem . Deum Filium habeteri negat, idque eo probat argumento, quodia nullius rei sit inditus. Proinde Christum is Filium Dei, Deumque esse inficiatur, , , eosque incredulos vocat, qui ipsum Deci,, consimilem , de aequalem statuum. Iesumis a Deo increpitum, quod se, matre in iurati suam, velut duos Deos, ab hominibus coriis ii iussisset; se excusasse , ae purgasse fabu- is latur, his verbis: Tu seis me nihil homniis is bus , nisi mandata tua , dedisse, sicilieet quod
is te Deum meum, atque suum invocent, aD-D rent. Avare II. oe I . ,, Falsus hic Pr pheta Cyreneus fuit a Saracenis raptus, in Arabiam deportatus, Ismaeli, diviti me catori , fuit venditus. Δ, hoc camelorum Praesectus factus, eo defuncto , uxorem ejus viduam uxorem duxit. Prius , post nuptias mercator fuit , deinde miles postmodum Princeps esse voluit. Sergio Monacho sibi ad uncto, Legislator cupiit neri , de novam Religionem instituere . Mingem publicavit, quam dixit Alcoran Arabice , hoc est volumen praeceptorum. Se ctam suam per novem annos concepit, aciparturiit; postea per decem , & novem serro, & armis , dilatavit. imperante He raclio floruit, & ann. 63 I. Obiit. in oppido Mecha sepultus, ibi convenit fiequen tissima Mahometanorum multitudo , reli gionis ergo . Ex Laonico lib. I. de rebusturci cis resert Alexander l .cit. meimosexto Bogomili, qui originem ducebant a Bogomile , ut ait Coccius, sed
melius a Basilio Medico , qui habitu M nachus incedebat, de qui fuit ab Alexio
Comneno , Orientis Imperatore , in amphitheatro exustus, dixerunt, non esse inis Deo Trinitatem. Ex Euthymio in Pan Plia p. a. tit. 13. referunt Coccius, &Fransen . Ex Paulicianorum, novorum Mani e haeorum, de Messalianorum, putri, hanc haeresim , sectamque Bogomitorum circa ann. I II 8. Ortam fuisse, tradit Natalis Α- lexander. hist. eccl. II. c. . ar. . De hac tamen eorum haeresi idem Alexander habet : ,, simplicibus sucum faciebant, dia D cendo, se credere in Patrem, Se Filium , is & Spiritum Sanctum: Sed re vera Patriri haec tria nomina tribuebant; eumque coris porea sorma praeditum, ex binis cerebriis panniculis binos radios emittere, alterum
is Filium, alterum Spiritus Sancti delira- is tant se. Bommili dicebantur, hoc est Di lecti Dei; siceium Bulgariae vocabulum D latine
45쪽
Ialine sonat; ut ait Berninus in sec. m. c. I. ex Zonara, Euthymio, Baronio ad an. my. n. 28. , aliisque .
Deeimo septimo sunt Loysius , alii dicunt Lisri Ge Haeribertus,qui blasphemabant, dicendo, deliramenta esse q uicquid in veteri, ac novo testamento de Trinitate , ae
Unitate Dei est scriptum Ex Glabero R dolpho lib. s. c. 8. referunt Bassen , de
Coecius. Hae e quidem de veterum Haereisticorum erroribus contra Trinitatem Peria sonarum invenire potuimus apud Auctores , qui eosdem reserunt; & haec quoque afferre Legentibus voluimus, si scire eo iadem volunt; ut scilicet laborem nostrum sua patientia suppleant, dc pariter sua M.
DISSERTATIO CULDe Sectariis recentibus , ct de eorum contra Trinitatew deliriis .
Uemadmodum in praeterita Dissertatione de illis egimus 1 eierodoxis, qui Personarum Trinitatem in sacrosanctore a m mysterio impugnarunt, nian M. vero de illis, qui naturae uni
Latem non agnoverunt. Ita et modo in prae
senti de illis loqui intendimus Sectariis, de quidem recentibus, qui contra Per
narum Trinitatem , non vero naturae uni. tatem, insanientes deliraverunt . Nec pariter lile scribimus de iis, qui in eisdem
Personis inaequalitatem admiserunt, aut Personas ipsas quomodolibet explicarunt;
dummodo in earum numero convenerint.
De his enim erroribus alibi erit locus, ubi reserentur, dc rcsellentur . Interim accedamus ad modernos Sectarios agnoscendos , & enumerandos , qui contra Perso. narum Trinitatem sua deliria ostenta
Primo occurrit Michael Servetus, qui, Coccio , de Frassen testibus , negat consilere posse tres illas rea lucorporeas in una Deitate distinctas; qui atheos. & Tritheitas vocM Omnes, qui Trinitatem statuuntia essentia Dei, non habenter Deum, nisi tripartitum . de aggregatum . Denique a Theodoro teste, Patrem , Filium, & Spiritum Sanctum, Cerberum tricipitem, appellavit . Sic Servetus lib. r. coni. Trinitatem ἔ dc Theodorus Aera epist. r. De Servet O Jueninus haec scribit. , , Michaelti Servetus , Hspanus , extinctam jamdiu is Sabelli haeresim iterum elapso proximois seculo in orbem in oexit, editis quibusdam is libris , quos de erroribus Trinitatis imis scripsit. Apud Polonos , ac Transitu λnos, , , ubi inuit Scrveri error, agentibus Georgiciis Blandrata , Paulo Alciato , Erancisco David, Fausto Soeino, Senensi, qui peragratis
variis orbis regionibus . tandem sedem fixit suam in Polonia , ubi diem extremum clausit is . In Haeresum historia, gallice scripta , cujus auctor est Dominus de Sameta Guardia, par. v. de Socinianis, legimus quod post Lutherum emerserunt inter ejus discipulos Michael Servetus, Hispanus . Gregorius de Paulo, Georgius Blandrata, Pede montanus, Ualentinus Gentilis,Cal her , Franciscus David , Paulus Alclatus αMediolanensis, Laelius Socini, aliique, qui publice docebant, non aliam Personam esse, nisi Patrem, quae sit Deus; Filium vero , de Spiritum Sanctum , esse quidem de Deo , at non esse Deum . Ex his plures serro, 6c ime extincti sunt; alii per orbem dispersi. Postmodum Faustus Socini, Laelii nepos, Profugus ex Italia , in Piaoniam se recepit, ibique haeresim cum Serveto proopagavit , eo quidem successis , ut deinde e usdem sectatorcs non Servetiam , sed ciniani, communi Mocabulo fuerint appellati ; quan vis etiam aliqui Servitianos, &Αmi trinitari Os , eos appellent; ut apud
Berninum. Genevae crematus interiit,Calis vino mandante, post illius mortem errores ejus , discipulit suis procurantibus, dc praecipue Socinis, in Poloniam,Transilva
niam, de F ungariam, peragrarunt. Secundo in aciem venit Martinus Lutherus,
qui de abysso in abyssum irruens, nullus fere fuit error , quem non patrocinatus fuerit , nulla impietas, quam non laudau rit, nulla faeditas, quam non amaverit. In enarratione Evangelii de sancta Trinitate scribiti Sanctissima Trinitatis diem hodie fostum celebramus, ubi pros etendum est , ne in eassum Diemnem diem dueamus. Tamessi υ cula bae Trinitas nusquam in divinis Scriptoris
46쪽
pturis repeνiatur, e tertim humanitas tantum
in υenta sit . Dade omnino frigide sonat, multo prassabilius foret, I Deas potius, quam
Trinitas diceretur . Et in confutatione Latomianae rationis: si odit anima mea vocem homouson, o nolim ea uti, non eνa bareticus cte. Nee est, quod mihi objectes adυersus Arianos receptum i Non fuit reeeptum a multis, quod o Hieron mus optatat aboleri,ide que non effugerunt periculam , hoe inventa vocabati , ut Heroumus queratur nescire,
quid ven ni lateat in Bllabis, o literis, adeo-tit illud Ariani magis, quam scripturas, a gitabas . Falsarius homo iste de Hieronyismo scribit, quae Hieronymus nunquam inniavit; ut Coceius advertit. Quibus verbis non minus unitatem in natura divina , quam personarum Trinitatem, intendit ab Ecclesia deturbare; itaut vere de ipso diei possit, erroribus suis omnia Ecelesiae dogmata de medio tollere voluisse , omnes Fidei articulos aboleri, Deum ipsum de eordibus hominum expellere ; ut aliquando athei sinus in mundo , Lutheroprotegente, triumphet. Tertio Joannes Calvinus expressioribus veris his malignitatis suae virus diffundit. Lib. I. Iustit. c. I 3. s. s. Utinam spatia essent nomina Trinitatis, pessa , o abstantiati,) ; conflaνet modo inter omnes hae fides, Patrem, ct Filium , ct spiνitum sanctam , unum esse Deum r Nee tamen aut Atiam esse Patrem aut Spiritam Filiam, sed proprietate quadamem dii indiar.Epistola ad Polonos pag. 946.
Unu, Deus,idest Trinitas. Creditis in Deum, idest in Trimιate , ut eognoscant te ununtia DEum, idest Trinitatem . Hoc non modo tau qtiam inspidum , sed ut profanum quoqNe re pudiamus . Ad cap. I. Ioannis e Personas vocarunt d/scretas ιn Deo proprieιates, qua sement.bus conspiciendas offerunt. Et qua nuis contra Servetum fol. 8go. dicat: Servetus Athanasiam vicit fuisse Susianummiane tria partitum Deum inmmo, Nicanos Patres
omnes fuisse cacos sophistas, ministras bestia , mancipia Antichrim, ejus ae practu iis fascia
natos. Haec tamen scommata impia, & sacrilega quum non impugnet, approbarovidetur. Quatio Valentinus Gentilis protulit quoque, Patrem, Filium, S Spiritum Sanctum,tres esse aeternos spiritus, e usdem quidem nais turre, ordine tamen , gradu, & proprietate , distinctos. Pater solus habet α - ψουι αν a& est ἁ u. . ..., qui in se deitatis immen iam essentiam habet; ab hoc Filium,S Spiritum Sanctum essentiatos esse, qui suam
deitatem ab illo dependentes habeant, &PAR. II.
idei reo in seripturis Deum unum dici,
non quod sit unus numero , sed ais, par, principii nimirum , & originis, rati no . Ita ex losa simi ero de aeterno Dei Filio c. I. refert Coceius. At Frassen de eodem Gentili haee dixisse referti confisio trium
in unum , ct eandem numero spiritum fondamentum , est origo omniam errorum fuit. abi enim unum Deum in tres Personas dis inguit , vel sibi p/astigias Deit , vel necessurio unius Dei substantiam dividit, ae discerpit. De hue Gentili plura diximus in ,
I. t Oin. , ubi etiam probavimus , eum Calabrum non suisse, ut plerique scribunt. Ille subnectunus haec alia ex Bernino sec. I 6. c. g. , , Valentino Gentile , Anti trinia tario Serveetiano, per te sue orti bi lilia-
stemmie decapitata in Berna dagii stemri Ereti et Calvinisti, det quale dice I' Diori.
, , co spondan. ad an . t 362. num. Iq. , , Cum ad supplicium duceretur , non desiit laiari geminare , se pνο glον ia altissimi Dei Patris D mortem oppetere , quod nemini hactenus eonia is tigisse dicebat, sed omnes lassolos , s Mamri tires,pro Fιlii tantum glo/ia pagos esse is . Quinto UUol sangus Musculus i. Antico elaeo haec effutiebati is Nollem coram is Ethnicis Patrem , Filium , & Spiritum is sanctum, dicere tres Personas , ne vidererri dicere tres Deos r vocabulum hoc Pers o na non ita necessarium est ad Fidem Chiuis stianam, ut sne illo nequeax esse Christia- , , nus , cum illud primi Christiani ignota. verint M. Ita reseruiu Coccius , di Fran
serici Bernardinus Oehinus dial. a. dicitur a Coccio, quod vehementet exarst in haec saneta, divinaque nomina , Deum infinitum, Dei essentiam 4 & substantiam, Deum in Trinitate personarum i ea vocans monstra sat hanica , Prophetis , &Apostolis, incognita . Postmodum ipse. met inducitur dicens dial. et O. si nimias
non aperte tradatur in sacris literis, nemo ad eam credendam obstringitar . Et dial. 2I. Cum se una Eettim , O una Fides, non debemus plura credere , quam credidemne Sanisai foedeνis ant qui e Moquιn essemus deteriori , quam ipse , conditione , qui ad plura quam illi, credenda obstringeremur . Illi auiatem non crediderunt Trinitatem , non Persianus coaquales , consubsantiales , eoateria
Septimo Christianus Franeus lib. con .Trinitatem , Cracia viae impressa , has venditat blasphemias smus, & ineptias r is Quales is fuerint, a quibus avidissime receptum , , , comprobatum , ac proseminatum est Tri D a D nita-
47쪽
, , nitatis dogma , nemo ignorate Eos enim a, maxime omnium constat, imbutos consu , , tudine colendi multitudinem Deorum ,
,, cum majorum, ut Apollinis, Martis, tum ,, minorum , ut Cassoris, Pollucis , Liberi, ,, Proserpinae , Dianae . Ex hoc uberrimo, , Deorum sonte, & innumeri Sancti tan- ,, quam minores invocandi Dii , & tresti etiam divinae personae, veluti majores Dii, ,, adorandi, in Orbem christianum proflu- , , aerunt is . Referunt Coccius . & Frassen .
Octavo Theodositis Schimbere ius in epist.
praefixa Scriptis Ioannis Sommeri, haec impudepti ea lamo exaravit, , , Manifestum, , cst, Trinitatem, S divinitatem Filii, nonis esse articulos fidei veros,quia sunt impos- sibilia mentis z. Ideo in rei veritate suntri blasphema doemata, & horrenda, ex imo
M orco , per stitim perditionis , virtute sa- , , thanae . Ecclesiis Obtrusa. Falsus Deus,&,, fictus a filio pet ditionis ess, Deus unus,&,, trinus. Hic enim nomine tenus Deus es , , , reipsa autem idolum is . Iidem Coccius , S Frassen, tessantur.
Nono Nathanael AElianus , libro gerreanico idiomate scripto ,& inscripto r Mutinthan D verbis hisce delirati , , Quod Deusis unus si in essentia , de persona, etiam , , Christus, & Apostoli , testantur in novo,, testamento .Christus cum diciti di ID./ι,, Dominus tuus, Deus unus est. Item Joan- ,, nis II. Hae es vita ateνnu , Mi εradunt te,, solum unum Deum: Paulus autem I. O ,, rinth. 8. Etsi multi Dii, nosti tamen anus,. est Deus Pater o . Coceius est testis.
Decimo Theodorus Dor schius, libro etiam germanice scripto , quo nititur tueri impia Francisci Davidis dogmata, ait iis Falsus hie, & fictus Deus ab homine peeri cati, est Deus trinus , & unus: Nam hie, , nomine tantum Deus, revera autem Id
,, tum est, de quo Paulus ait, quod nihil sit.,, Nam impossibile omnino est, quod talisis aliquis existens, qui unus, & trinus si ,
,, possit, aut debeat, verus esse Deus. Nam is verus Deus non est tantae potentiae , ut , , possit facere, esse eas res revera, quae suntis impossibiles menti is . Coccius, & Frassen,
eum adnumerant, & sua verba recitant.
Undecimo Franciscus Davidis, in disput. Albana a t. tertiae diei Item in defensnon invocand. Christ. haec imputo oro eructavit i , , Dico ergo Christum homi- nem. non esse illum altissimum Iesum, sed
o Filium eius , patrem Deum altissimum se is tum ab ipso Deum dicimus i Filium vero, , dicimus Deum communicatione. Item a
,, Si Chtistius adorandus, & invocandus est, Chii stua erit ille solus verus Deus propo- ,, si ius Detit. 6. At illud iam olim per nosis negatum, D destructum est. Non ergo di- ,, cere , & a firmare possumus, Christum ,, adorandum,& invocandum esse, nisi prae,s varicatores esse velimus M . Prassen haec sua verba reportat.
Duodecimo Georgius Blandrata dixit, esse quidem patrem, esse Filium, esse Spiritum
sanctum; non tamen tres debere diei personas, quod se scriptura non loquatur; multoque minus debere dici Deum tri
num, 1 unum e tribus personis; insuper Symbolum Athana sui sat hanasi Sym tum appellavit. Refert Coccius ex Petro Cato lino in explication. Fidei, & Geo
pio Majore in consutation. zr Iulum Georgii Blandratae . Dee imo tertio Lambertus Danaeus, lib. adis vers. Genebrardum , asserit; Crationem
illam, qua dicimus in Litaniar Sancta Trinitas unus Deus mssere νe nobisresse ineptam,
insanam, inconcinnam , a Patribus male inveniam , atque periculosam . Conveniunt Frassen, & COccius.
Decimoquarto sunt illi de familia Amo ris, quorum articuli Londini impressi
ann. 37s. inter alia monstra continebant,,
,, Trinitatem, & Christi divinitatem, passi
M nem, mortem , ac resurrectionem , ut pavi,, pistarum inventa, diligenter studeant, tan. ,, quam vepres, di spinas , e vinea Domini, , extrahere &e. Non est Trinitast Impie t D quuntur, qui dicunt, Patrem esse Deum , , , Filium esse Deum ,& Spiritum Sanctum ,, esse Deum . Hoc enim est profiteri tres ., Deos. is Coccius pariter , di Frassen, tranis scribunt
Si qui alii sunt minoris notae Seribentes itis Sanctissimae Τtinii alis Personarum myste rium, eos perlustrandos remittimus apud illas, qui ex proposito haereses, ct illorum auctores, tractant. Nobis vero alii non
Oeeurrerunt . etsi Haeresum tractatores
plures, quos apud nos habemus , leget non omiserimus . Interim ad alia pergi- mus , S ad ea sane, quae dogmaticam paristem respiciunt; quum usque modo circa histori eam dumtaxat, O forsan plus aequo, vel sati sinus.
48쪽
DISSERTATIO CUILDe existentia Trinitatis Personarum ex veteri Testamento contra Ddaeos.
Robatur ex Genes. I. 26. Faciamus hominem ad ima.
nostrum . Et Genes. 2. I 8. Faetamus ei ad atoriam βι-
mile sit. Ubi verbum Furiamus denotat pluralitatem , quum non sit loquutio unius . sed plurium ; atqui apud ipsos Iudaeos nequeunt plures isti esse plures in natura i ergo sunt plures in personis. Minor est certa , quia Iudaei non a Gmittunt nis unum Deum t non possunt plures illi esse plures in natura . Tanto
magis , quod naturae unitas ostenditur in
aliis vel his in iisdem Genesis capitibus,) nimirum c. l. n. 27. Et creavit Deias bominem ad imaginem , o simi iludinem suam; ad imaginem suam ereavit illas a musculum , faminum creavit eos . Et c. a. n.7. Formaυιι igitur Domintis Mas hominem de limo terra,
in inspiraυit in faciem eius spiraealtim vita se. Unde in praefatis loeis habemus, Deum in hominis creatione indicasse, S Perso.
tiarum Trinitatem, & naturae unuatem Ihanc quidem per posteriora verba , quae in sngulari numero proferuntur; creavit formavit , inspiravit se. Trinitatem vero per Priora verba , quae in plurali numero diacuntur ; faciamus, faciamus cte. Ad hoc augumentum respondent Iudaei I. . Deum loquutum fui sse more Principum , qui ut plurimum loquuntur , & strabunt Per Nos, & non per Ego ; ut videtur in eorundem legibus , edictis&e. in quibus semper plurali numero utuntur . dicendo; Praecipimus, mandamus , prohibemus Sc. 1l. Deum, dicunt, Angelos sui ne alloquu-
tum , ut scilicet eum Angeli ita homine , condendo ad uvarent ; quatenus Angeli facerent corpus, Deus vero animam; quiaddixit Ahen stara; vel quod Esementis imperasset; ut putavit Moyses Gerundensis; vel quod cum ccetisti . S i et rena fabricata verbum fecisset ; ut scripsti R. Levi ; vel quod cum causis secundis quod facturus
erat, cum municasset; ut R. Sanin fabula. us est. Ill. Deum, subdunt, sucum fecisse verba , se ipsum excitans ad hominis Productionem; unde sibimet oixi isti iaciamus.1 v. concludunt , qutid quum non P siit a nobis determinari, cuius illa snt verbata, Patris ne, Filii, an Spiritus sancti; & quum
ex altera parte non possit esse essentiae di.
vinae a Personis praecisae; sequitur , quod sint selius Dei, qui solus in sua persona loquitur, absque allas personis . Contra I. Iudaeorum responsionem instamus. Etenim nulli bi in sacris Scripturis inveni. tur, quod quis do de Deo loquuntur , seu Deum loquuntem introducunt, de ipso in plurali loquantur , vel faciant ipsum iα, plurali loqui. Ubique semper est Deus est Rex Regum, eit Dominus Dominantium; cur ergo in aliis locis in singolari soqui. iur, & solum hae, aut alibi, personarum
Trinitatem indicare ibi volens, in plurali loquens exhibetur a Quod quidem tecto observavit Theodoretus q. I p. in Genes. Quod si Deus nulli bi gentium in Scriptu- iis sanctis in plurali loquitur, &ita loquiis iue in hoc Genesis loco , ubi hominem creat, mysterium sane indicat ; & h aliud esse non potest , quam quod trium a
divinarum personarum significatio in sereatione hominis praecedere , ct figurate, debebat trium pariter divinarum Perissonarum invocationem in hominis rege
Contra II. responsonem urgemus. Et I. ad illo, diligitur Dei sermo , qui hominem creaverunt; sed Angeli, vel elementa, vel coelestis , & terrena sabrica , vel caussae secundae, ex divina Scriptura hominem non creaverunt r ergo Dei sermo ad Angelos non dirigitur . Minor constat ex iisdem locis Genesis; Creavit Deus hominem ; S e. s. in die , qua creavit Deus hominem oci Deus quidem , non Angeli. Si ergo Angeli, vel alii , creare non debebant, cur eos Detis alloquitur , quando vult hominem creare Nec consitum dare poterant, nec ad titorium e Superfluum igitur illos alloqui. II Illos alloquitur Deus , ad quorum imaginem , & similitudinem ct candus erat homo ; sed homo non erat creandus ad imaginem, & smilitudinem Angelo.
rum, vel aliorum e ergo illos non alloquitur Deus, quando ho in nem vult creato. Ex adduciis verbis patet discursus. Diciis tur culmi Fec ι amas haras nem ad /magιnem,
49쪽
dinem suam; &rursus c. s. ad similitudinem Dei fecit illam. III. creatio hominis , sve pro corpore , sue pro anima , soli Deo tribuitur, non Angelis, ab illis Scripturae
verbis Gen. I. . Formavit igitur Dominus Deus hominem de Iimo terrae , edi inspiraυie in faelem ejtis spiractilum vita ;/factus est homo in animam viventem . Concinunt di.cti, Tertullianus lib.de resurrect . carn. c. 6. Clemens Alerandrinus lib. s. Stroma. tum c. 6. Irenaeus lib. 4. ' I. Contra III. responsonem ins simus . Et quidem verbis S. Basilii ho m. s. Hexam et n. utimur r .m' enim faber , aut aerarius , aut lunarius, aut certe coriarius, sutor , solus ipse quidem , nee alio quodam sibi eooperuate , stipatus , interque sua artis instrumenta de si de ut i suis , inquam , sibi soli admurmtirat
di ensi fuciamus gladium , aut compingamus aratrum , aut conficiamus ealceamentum ; aenon potius stentio suam , eum ιbuerit, ac coismodatam ad artem exequitur operationem sunt enim insignes profecto nuga , tinum aliquem inveniri, qui sibi impeνet. Contra IV. prosequimur ; Et quidem nulla sequitur inconvenientia, s dicatur, verba illa fuisse Dei Patris Filium alloquentis; vel Dei Patris alloquentis Filium , &Spiritum sanctum , vel denique omnium divinarum Personarum, inter te smul ali quentium . primum dixit Augustinus lib.
turis dicitur magni consili Angelus , &consiliatius Patris. Secundum asseruit Bais filius lib. 4. conti Eunomium. Tertium docuerunt Cyri lius Alexandrinus lib. r. thesauri advers. Iulianum, & Fulgentius lib. i. de Fide ad Petrum . Quaecunque ex his tribus opinio admittatur , ratio ex ver
bis illis petita , semper stat, di pro Pet
mero loquendo in aliis sacrae seripturae locis, ad Personarum Trinitatem indieandam Menes. II. T. Venite igitur , desiendum ui , ct confandamus sibi linguam eorum,. Item Genes. 3. 22. Ecee Adam quas tintis extiobis factus es. Nyssenus lib. de Trinit. Basilius lib. s. coni. Eunomium , ex praeis satis verbis Trinitatem Personarum pro isbant; &Chrysost. ser. de Trinit. haec hahel: Dicendo, Venite , poνes honore exhoris tundo vocat; neque enim, se Arietis imperasset, dicere debuit, Venite,sed imperando, Ite. Vide autem obsecro quomodo Patris vox Fiatiam, O Spiritum SantIum , vocet; num s adtinum solum hae disti m esset, dehebat dierea Veni , S descendamus ; quia autem dixit, Venite, unitis est vox ad Gos homines aqua.
creasti Detis rarum,s terram; hebraice autem se exprimuntur haec verba.
significat Personarum pluralitatem I ver bum vero baνὰ in singulari , creavit, imis portat unitatem naturae ; quum sit sensus, secundum hebraicum ter tum , In principio ereavit Dii caelam , er terram Ineptus autem esset sensus,si nomine Elohim non veniret Trinitas personarum: ergo vero per haec verba , secundum hebraicam loquutionem , importatur Trinitas Personarum, & naturae unitas .
Respondent Rabbini , nomen Elchim es pluralis pronunciationis, at singularis sis gnificationis ; & quidem quod sit pluralis pronunciationis patet, quia singulare nomen non habet. Si enim sngulare haberet , esset El, vel Elobah ; at s haec essent, pluralia deberent esse Elim , Euhahath; Elohotb, non EIohim; Elim autem est nomen Deo indienum , & sacrilegum ; EI hahoth vero , & Alohoth inepta sunt, &barbara; ut observat P.Renetellio ergia n cesse est, ut qui nomen UOhim usurparra
vult, illud in plurali forma usurpet, &retineat deinde forulatis se imae significationem . Ulterius nomen Elahim non fgnificat tantum Deos, verum quoque An
gelos , Iudices &e. Contra autem Rabbinorum insulsas imaginationes sc procedimus. Quum sint tot tantaque apud Hebraeos Dei nomina , ut
viginti quatuor numerentur, cur unum
usurpatum est , quod si pluralis formae ;& non potius aliud ex tot aliis , quod si formae sneti laris Praeeipue quod agebatur de senti. verborum illorum, qui ess debebat proprius, legitimus, sanus, &non ineptus, ct solae cismo incompositus Signum est ergo, quod mysterium in verisbo illo latebat; & hoe est sane, quia Pe sonarum Trinitatem indicabat. si dicant, alibi etiam in divinis Setipturis hoc idem nomen Elabim usurpari; videlicet Ios . 19. Ier. I . IO. dicimus, quod his pariten in locis personatum Trinitas indicatur sui P.Benetelli in sagitta I .c. . probat conis
50쪽
era R. Chimchi, & R. salomonem . Inepta est autem altera responso , quod sciliter per nomen Alohim significemur Aneeli. Judices cte. Non enim isti mundum crearunt , quum ibi de mundi eleatore loquatur . Et semper etiam remanet dissicultas, cur usurpatum fuerit verbum hara, creavit , singularis sormae; quando poterat sa. er scriptor plurali forma uti, & dicero,
Creaverunt rIV. probatur ex illo Genes. I g. r. & seqq.
paruit avitem ei Dominus in conveste
Mumbra sedenti in ostio tabernaculi fui an ipso fervore diei . Cumque elevasset oculos , ana. stierunt ei ινes viri lantes prope eam i auos ctim vidisset, eucurrit in occursam eorum de ia Iubernaculi Di , ct odoraυit in terram. Et dixit i Damine, si invini gratiam in oculis itiis , ne transeas fervum tuam . sed te. vam pauxasiam aqua , ct lavete pedis voros, edi requiescite sub arbore . In quibus verbisares illas viros, quos Abraham vidit, Α-hraham modo ut plures, modo ut unum, alloquutum fuisse , apparet I ut unum diacens ; Domine , oculis tuis , transeas cte. ἔut plures, dicens ; pedes v ηνos, requiescite
se. Quod quidem indicium est , in illis tribus viris Abrahae Trinitatis mysterium
fuisse a Deo revelatum; aliae autem Observationes adduntur a Patribus,ut hoc idem contra Judaeos Ostendatur; quas Omnes complectitur S.Cyrillus Alexandrinus lib. I. contra Iulianum circa medium i mesquidem fuisse , qui apparuerunt, obstitisse, at propriis subsctentiis , sagalas sermone
e. ubstantialitatis in unam comprehensos , er ita dedita opera colloquia inteν se mιβώΦΑΡ. Et clariori modo Augus inua declaratrib. 2. de Τrinit. c. i 2. Quod tres virι vis sunt, nec quisquam in eis , vel forma , -ιatale , vel potestate malor caleris , dictantia est i car non hic accipiamtis visebiliter ιnsis a tam per creaturam visibιlem Trinitatis aquati talem , atque in ινιbus Personis unam
eandeaque sabstanιiam Respondent Rabbini,quod verbum illud D mine, in textu hebraico legitur Adonat; & verbum Adonat idem impuriati ac Domini mei; unde deducunt, quod Α-braham tres illor viros , non in singularii Domine , sed in plurali , Dominι mei, allo quutus et t. Secundia subdit Aben Eldi , quod viri illi sunt poli modum inter se di. visi, quia duo ex illis Sodoma in perrexe ruiu ; Per sciuae autem divinae inier se nec dividi, nec dili insui possum: ergo per tres illos viros Per narum Trinitas non
fignificabatur. Tertio idem Aben Esdrae
inquit , ex aliorum Rabbinorum sentent ia, quod Dominus antea Abra hae apparuerat, &post Domini apparitionem, tres viri illi apparuerunt; unde non mirum, si Abraham dixit, Domine . de non Dimini, quia cum Domino loquebatur, non ver cum tribus viris illis. Contra I. Rabbinorum imaginationem dicimus cum citato P. Bene telli sagit t. I. c. 8.falsam esse responsionem illam ex duplici capite; primo, quia aliter sacer te. Itus in grammatica erraret; dicit eninus
quod est numeri singularis; si autem A esset pluralis numeri, dicere deberet
arri , N , se ilicet, ne transeatis.
secundo , quia quando Adonat importat Domini mei, notatur Patacb , dummodo non sit in Athnach , aut in sopb passio; hoc in loco non est in Athi b , nec tria
Soph passueb, sed in Reviab i ergo est Dei nomen; S ita legitur in Targum cum verbo DLja, quod respondet nomini essentiali Dei , quod est Iebουὰ . Et haec eo magis locum habent, quod Rabbim ac serunt, puncta in literis hebraicis a Deo fuisse Moysi data ; vel quod Smagogae Patres ex Dei inspirations addiderunt
illa. Contra II. responsionem addimus , quod quando duoviri illi Sodomam perrexerunt, primus ex illis eum Abraham remansit; & hunc Abraham veluti Deus alloquebatur; quia in illo vel Deum unum, vel Deum Patrem , aenoscebat. Ee haec est sententia s. Aut ustini, S. Epiphanti, Iustini martiris &c., ut refert Maria inna in hoc Genesis loco . Personae is itur distinctae sunt itaque , sed essentia una est, quae indivisa in tribus remansit, quan vis duae ex illis personae fuerint separatae . Caeterum figurati divisio repugnat, non vero diviso figurae; aliter Politheismus in mundum induceretur, S inter Christi nos vigeret, a quo postmodum in Athei semum dilaberentur; quod nec fuit, nec erit unquam ; & utinam inter Iudaeos nequ st, nec fuerit aliquando, saltem inter non paucos ex illis, qui vere in corde , & n vam respuunt legem, dc veterem non cre
Contra III. responsionem proferimus R. Iosue , Galilaeum , qui apud R. Salomonem docet, in quolibet quasi Scripturae facto