장음표시 사용
101쪽
. uam opinionem suam desendunt, tempus iam est, ut quan vitaratim humanitate esurire sitireq; animaduertit,eu donihil non audent,nauiter sint impudentes,&dicunt ea dem diuinitate videt quinq: panibus quinque hominumdem, quae sensit Arius, Apostollas ipsos sensisse. Christum millia faturare. Min monumcto positum vi corpus huenim hominem a Narareth,& cruciatus, mortemq; peri manum aspicit,id ut Des corpus intingit excitatum ab ippessum esse pronuntiarunt.Num iEitur, ut isti opinantur, 1. Verbo,cui istilla caro. Agricola quidem a vite diue quia verbis eiusmodi usi sunt olioli, ideo Christum tan sus est essentia.Palmites autem eadem estentia cu vite contummodo hominem,& nihil preterea aliud esse senseruit iuncti simi,& ab ea separari n5 possunt, & eundem habes AbstiImmo vero ut sapientes Architecti S dispensatores ortum cum ipsa vite. Dominus, ut ipsemet ait, vitis est, nos multeriorum Des se ratione N prudenter ita gesserunt.Na autem palmites.si igitur ciusdem essentiae nobiscum est MIudaei tunc deceps,Graecosq; decipientes, Messiam exse- lius,& cundem nobiscum ortum habet, sit ob id etiam limine Dauidis ut purum hominem vcnturum arbitraban- lius ab essentia patris alienus ut vhis ab agricola. Sin aliud tur,& ad aliorum filiorum Dauidissimilitudinem fore, ne est filius,quis nos semus,atq; ille quidem Verbum es paque enim Deum ipsum,neq; Verbum factum esse carnem tris, nos autem ut sibi Adam e terra facti stimus, dictum iu credebant.Hac de causa sapienter admodum Apostoli Iu lud ad Uarim Diuinitatem referendum no est, sed ad esus d in primum ea,quae adseruatoris humanitatem pertinet, humanitatem,quo quidem & ipse Dominus sipectas, explicauerunt,ut cum Messiam illis x signis,quae demon- sum inquit,vitis&vos palmites, pato aute agricola . Nos strua factaq; fuerant,venisse presbasiisent, desnde eos ad enim Domino propter humanitate esus cognatione con- eius Diuinitateni admittendam adducerent, declarantes, iuncti firmus Gamobre & ipse, Narrabo,inquit, nomenidus opera non esse hominis,sed Des.Pemis certὰ, quidlia tuum fratribus mess.Pater autem agricola est, qui per Verxerat, ristum hominem passum, stitim subiecit, hie est bum vitem,hoc est, Domini corpus secit & coluit. No id princeps vitae.Et in Evangelio confitctur,tu es, inquiens, tureo la,quo praedicant hostes Christi, Dionysius sci Mati. a Christin filius Des viventis. in epistola autem dicit ipsum bes ea,quae ad Domini peri inem humani ratem, dixit, iii ε .P esse episcopum animarum,&Dominum sui3m,& gela esse factum,atq: unum esse ex hominibus. Quod ex aliis nam,atq; virtutum Paulus item qui dixerat,Christim ho- esus eristolis multo clarius potest intelligi, in quibus tam minem ex semine Dauidis as Hebreos scribens, qui cum aperte declarauit,se recte sentire,ut aduersus illos chra vookiu- st,inquit,spicndor oliv,de figura substatiae esus. Adm ce dicere videatur, Ego sententiam vestram non pro Iippenses autem, cita informa,inquit,Des esset: non bo,o Des hostes,neq; scripta nosin occasionem Ario, ut rapinam arbitratus est,esse se aequalem Deo. Verba illa, Vi impie semiret,praebuerunt. Sed ad Ammonam de Euphratae princeps,ssus, splEdor, figura, ualis Deo,Dominus, norem scribens ut eos,qui Sabellii partibus fauebant, im& Episcopus animarum, quid aliud lignificant,nisi eum in pugnarem,agricola,& vitis, S simnum verborum me corpore me,cum sit verbum, per quod omnia facta sunt, tionem seci,quo demonitrata Christi humanitate persu patre tam splendorem Uuce separari non posta Di derem illis, ne patrem factum esse hominem crederent. ninius igitur Apostolorum exemptim secutus es . NI cum QEemadmodum enim agricola non est in vite,sie nec pa- Sabellii haeresis vigeret, coactus δ,illam ut diximus, epia terest in corpore factus homo,sed Verbum. Quod qua lestolam scribere. Et quae abiecta & humana de ipso dicta Verbum in vite factum homo vocatus est. Fisus ergo v
suerunt,haereticis illis opponere, ut cum eos illa ratione ab catus est vitis propter corpoream cognationem,qira mea Opinione,qua dicebant stium esse patrem,depulisset,sa palmitibus,qui nos sumus, deuinctus est. Sie ego sensi incilius in filii Diuinitatem persi aderet cum in ahis qui epistola, quam ad Euphranorem Ee Ammonam scripsi. Hillum Verbum, sapientiam,virtutem, vapore splendo Nam quod ad impudentiam vestram attinet, eateras eiqremq; patris appestaret.Quibus enim epistolis sese dz-- iussis meas, ostram, ut ex iis, quomodo purgem me indit in his utens vocibus se in fide,de pietate, Chri- eo, quod contra me propter illam epistolam diuulgaltis,mam constantem,&strenuum facile declarat. Itaque sicut prudentes homines intingant,&rectam meam fidei in Apostoli no reprehenduntur, quod ea verba, homini con Christiam sententiam agnoscant.
uenientia de Domino pronuntiarint, quin etiam propter . r. . v. .
consilium,inc doctrinam tempori prudenter accommoda Item aduersus
tam videntur ad ratione digni sic Dionysius ad Euphra Borii exprimo libro.norem & Ammonam eontra Sabellium scribens non est 'Ariamas.Licet enim humibbus verbis S ex 's usus sit, Em expendentes inuenimus, nos ingeniti nos εea tamen ex angeliis deprompsit eo quidem concto, a ui non ex ea quaestion qua quid sit,sta ex illa, ut Christi in came uentu per haec,& Ualm similia com qua quomodo sit,indagamus. Animus enim noster probaret. Etenim quema odum est Verbum Dei, sic exquirens, vim Deus,qui supra omnia est, aliquam supra etiam Verbum eam factum est,&haiarauit in nobis. Et se causam habeat, nexcogitare nulla possit,ilhid ipsjussu in primmio erat Verbum,Virgo compleris iam secu vitae principium non habens ingenitum appellat. Vt enim L in nem mmit,&Dominus homo sectus est. Et unus cum de hoebus loquentes hunc ex illo natum dicimus non in utroq; significatur. Verbum enim caro sectum est, de quid illest,sed unde ortus sit,exponimus, sie cum ingen habitauit in nobis.Et quae de ipsius tum Diuinitate, tu hu- tum vocamus Deum,m voce non quid Deus sit, sed eum manitate dicta sunt rapti'luram de illam alterutra& de iin allo esse declaramus.Sic aut ε id quod clico planius fiet.
traq; coniunctam significationem habent,ut qui de Ver Lucas Euangelista Dei Se seruatoris nostri Iesu Pristig hi uitat humanitate, eis Di innitatem ignoret, & qui nesosiam ramis exponens, ab inimis ad primos Pr dehac disputat, ea, quae ipsius ineame aduentus propria grediens initium sumpsit Io h,&Me Esi fisum dices.sant,sciat,& in utroq; ta imperitus 3e probatus siquis autem fisu Matthan,atq; ita deinceps singulos rece nummularius iudicio suo germanam patam explorat, se ad Adam narrationε deduxit. Sed clan ad supremos diapacitati reei millim flemem adducit, nouit eum perirenisset, est,inquies,ex Adamindam autem in De vi ho adiutare, ut Deum tamen reuocare Laetarum in stat mimerandi finem. Ne puero in ea cuiusq; omu ς
102쪽
si ratione naturas eorum recensuerat, ostendit, taconiuncta principia, ex quo quisciue narus esset expositit. Quemadmoduigitur ille dixit, Aciam ex Deo, ita nosmetsi a nobis exquiramus, Deus aut eo quo nilane in cuiusq; cogitatione promptum illud erit, ex nullo: Ex nullo autem
quid aliud figniscat, nisi non habere principium, &no habere principiuin,quid aliud,nili ingenitum esse Ut igitur
in hominibus,cum luc ex illo natus cite cretur, non eorum essentia declarabatur, sic cum de omnium Deo ingenitudicimus,quod perinde est,ac si ex nullo diceretur, no eius
eseimam Ostendimus iam qui in principio carere,esscntia esse dicit similiter facit,ut siquis interrogatus, quamam sit
Adam essentia, atquc natura,respondeat, non ex hominis S taminae commixtione natum esse, sed manu diuina sorrnatu.Tunc enim ill qui intenogauit, no qua To,inquiet, quomodo extiterit, sed quae subiccta ipsius materia fuerit, quod, multum abest, ut ex respontione tua colligere v leam.Idem nobis ex hac voce,ingenitus,contingit. Ex eanaq; quomodo sit potius, q eius naturam discimus. Video enim, nos,quemadmodum si mentis aciem ad ventura so Iadiifigamus, vitam, quae nullo fine terminata sit, in f nitam dicimus, ita It cogitatione ad superiora uecula conscendanaus, Sinlinitat cm vitae Dci tanquam immensum
quoddam pclagus intuentes, nullum principium, ex quo tale coeperit, reperire polsimius, sed Dei vitam ultra quesncogitari possit, temper excedentem animaduolamus, illud ipsius vitae principio vacans an genitum appetare . Ea
enim ingeniti vis est, ri ex nullo signiscet liabere princia pium existandi.
Ex eodem libro. Erum Eunomius patris,& filii nomen silens simpli
citer de ingenito,& genito disputat. Et fidei seruatoris nomina inlans nuda detestandae doctrina suae praecepta tradit,ut in rebus impietatem exercens, cum ad peribnas deinde progressus suetit,ipse qua dcm nihil nci mdum dixisse videatur, re ipsa tamen ad nefariam, & in ierandam doctiinam constituendam muniendamq; sibi
viam patefeceiit.Cum autem, inquit,ingeniin, sit, nullam cum genito comparationem, aut communionem admi
tit . Non dixit pater,ct filius,sed ingenitus, de genitus. A que hic quidem unus cst illius dolus. Αhoraule dolus qualis sit, attendite. Et cum sit,inquit, ingenitus,nun sm gugnit , ut genitum naturae suae participem faciat. Haec verba,nunquam gignit, duo significant, ξrimum propria ip- siis natura non conuenire,ut gignat neri enim non possivi natura, quae non est genita, gignat. DEnde in ipsem
ut gignat, nsi cadere. In lianc ille quidem significationem voce hac usius est, sita ex priore significatione multitudianem decipit. Vno enim constituto plane quid inde collia gat ostendit. Cum enim dixisset, Nunquis gignit,sebi
eir, ut propiae natura genitum participem faciat. Secu dam enim significationem hoc consequitur. Quoniam in eum non caditi vigignat, ne propriam natura genito comminicct.Quid isti impietate grauius, aut flagitiosius csso potesilinus unquam latum crimen in celsam illam eontulit maiestatem sEquidem vereor, nedum impia istorum maledicta pronuntiamus, animos nostros coinquinemus, condemnationis te riun participes cssiciamur. Illud me consolatur,quod spiritus sanitas, ut in Evangeliis legiamus permisi,vinci Hum Iudaeo in Dominum mal dictum, literarum monumentis commendatum posteris traderetur, non rivra intactae unigeniti gloriae nota in
reretur, ted in eorum sectis esset onmitemporeposin in . Si igitur nunquam gignit, ut genitum natum suae participem faciat, non est pater Deus, non est, scd prastat, ut impium maledicium silentio praetereamus Ille enim non admisit, ut gigneret. Hic autem gignentis naturae particeps factus non est. Deinde iccum ipse pugnat, ut nouam maledicti grauitatem leuet. non ut dicat aliquid, quo se
respuisse declaret, sed ut priora flagitia posterioribus t gat . Mid enim auses cst loqui Nullam, inquit, cum g
nito comparationem,aut communionem admittit.Si nulla est filio cum patre comparatio, nulla communio cum
genitore, mendacessent, Apostoli, salsa sunt Euangelia, ipsa veritas Dominus noster Iesus Christus mentitur. Aquo quidem execrando maledicto ruinum animus abhorret Attamen rem sic habere cuiuis facile constat. Etenim si nullam habet cum patre comparationem, quomodo Philippum alloquens anto,inquit,tempore vobiscu sum& non cognouisti me, Philippes la qui videt me, videt in Ioan. r qui misit me. Quonam pallio filius in se patrem Ostendisset, ii nullam ille cum ipto comparationem aut comunionem haberet Q13od enim ignotum cst, no per dissimilem aliis amq; rem,sed per similem, atq; coniuncta c5prelienditur.Sic in signo,imptimentis forma persipicitur, & per
imaginem in exemplaris cognitionem pervcnitur, dum eadem in utroque Effigies vicissim comparatur. Hoc igitur uno maledicto reprobat omnia,quae ad unigenitigi fiam aspiritus ancioli adita fiunt.Vt id, quod in Evangelio legitur. Hunc pater ignauit lacias. Et quod ab Apostolo didium cst: Qui est imago Dei inuisibilis,imago non in- Cai.
animata, acc manu,& ant,atque ingenio facta, sed imago viva, vel ipsa potius vita,quae non in figura similituditudine,sed in ipsa coniis testentia,S ineat per expressa conseruatur. I 'am idem est, mea quidem seritentia,informa Dei esse,& esie in essentia Dei. Vt enim eum diacit, Dominum acccpisc formam senii , significat , eum essentiam litudinis assumpsisset lic cum dicit, Qui eum informa Desosia, dat 3:racssciitiae adhibet omninoproprie ltatem. Qt limo vidit,inquit,&patrem vidit. At iste clum patre vive Nitum a num fingit,& ab omni eum ipis disiungit societate, quantum in se est,adirem,quem ad patrem cognostendum,persilium astinuimur, interiumpit. χnnia inquit, Dominus, quae pater habri, mea sunt. At Eunomius millim est e vult societ item patri millo, qui ex patre est. LIqu admodum pater vitam habet in is L ν. mirimo, sic dedit& fiso, ita in harure in scuretipsi. Hoc iab ipse Domino accepimus. Ab Eunomio aut quid' i Nullam esse genitoricii genito limi Ξtudin n.Quo quidem unico verbo omnem 11 n. pinis rationcm tollit, negari; sipiendorem esse, Stig uam subitantiar. Quae irraves imago, viJ splendor sit eius, qui ncc similitudine comparari, nec ulla naturae communione cisiungi potesti Eodcin tu, si s calliditatis Letitur artificio, cum dicit, non patrem cum filio sed ingentium cum genito non comparari, ut quam in his vocibus cum oppositam incnd si
eam in patris &silii essentiam conserat.
Ex eodem libro. AT ordine, inquis, Stemporis antiquis. ille eriti
primus, hic secundus. id est necesso, ut quorum essentia communis est, ordini subiecti sint, de tempore posteriora' Neque enim sempotest, nom. nium Deus cum si ipsus imaginesine tempore illustri , ab on aeternitate non sit c mune nem cum ita
103쪽
non temporibus solum, sed seculis omnibus superiorem non habeat.Iecirco enim dictus ndosivi eopula atque eoniunctam, & ityram substantis,ut eiusde essentiae intestigannis. Notiplex est ordo, ves natura mim, vesane consideratur. Naturaliseit ordo, quem in rebus procreatis mc procreandi ratiostibus constitutum perspicimus. Et qualuistin iis,qive numerantur, quaeq; vel cauissim vel rationem eorum obtinent, quae a causis proficiscuntiar. Ex quo quidem ordine Deum i psius quoq; natu- me author Metiorem; cognoscimus,&confit uri te vero aestadio contuturus ordo est, quem in rebus
artificio confinis,quem in disciplinis, de dignitatibus, &&aliis rebus eiusmodicemimus Eunomius priorem ordinem silentio inuoluens,depol heriore nientionem fecit,Et in Deo,inqui ordinem poni non oportere, quoniam O
do pos oream, qui ordinem ipsum constituit. Aheruilam ordinem vel ignorauit,vel ultro occultauit, qui non constitutione nostra,consis , conmenti naturaetione consequitur, qualis tu igne est, li cum hace, quae ab oproueni coniciatur. Hic enim sic ignem dicimus esse causa et ab ea hacem proficisci,n nullo interuallo unuab inera sciungamus Aed cogitatione illum ut eausam hule ut causa prouenienti pmponamus. conuenit igitur in iis ordinem negare, quae non containione nestia, sed quadam natum ratione& serie in ipsis existente pri rapes orave dicunturi Cur ergo ordinem in Deo non iam e inmat,sivitemserit,non alaude eo, prius, posse comarise consecuturum,ut id deessentiae pravit
Lia interi:atur. Nos autem ratione illa, qua causae rebus cxse pendentibus anteponuntur non autem natum excellentia nee temporis spatio filio patrem dicimus anteferri. Alioquin & patrem Deum esse negaremus, esim essentiae suemtas coniunmonem naturalia minime suscipiat. . terum, Pndo sapiens ille, atque omnia sciens eo prouectus est,ut temporis naturam definiret, ex hae item reeonstantiam hominis, &acumen ingenii consideremus. Tempus esse dicit,quendam stellarum motu ut solis, dehinae, & qt cunque eam habent vim, ut per se moueam tur. Si res sic halm, demonstret nobis iste rerummium inspector, quidnam illud suerit immasinn, quod inter a terra'; Pracreationem,&fabri Ionem stetitarum intercessit. Is profecto, τά mundi fabricam d scripsit die quarto Iuminaria magna,&reliquas talis illisse eo itas asserit. Diebus ergo, vi prae erant, Vt Via
detur , non erat tempus, neque enim mouebamir stellae. Qin enim mouerentur,quae nondum eranti taleum Iesbs sinis cum Gabaonitis pugnabat, nonne selehas inadam e ibi ru,s ethino talis luna suo se loco continuit remptis igitur ne tunc quidem fuit. M diem filissessam diei interea pedinem QEdnam vocabulum excistabis Namsi temporis natura defecit. lum via delicet nenis successit lacum. M paruam chei pariems culum apphctare, quam stultitiae magnitudinem indicast, Sed magnasolertia vidcumdiem,&noctem in quali quodam listariam motustas existiniare, & esse temporis partes.Ex quo tempus esse qualem quendam stellarum m tum pronuntiauit, ne id quidem, quod dicit mestuens tileque enim qualem, si modo voliat loqui, sta qua
tum dicere oportebative quas adeo meme puer est, qui dies,&menses,&horas et annosi mri et esse mens
ras temporisi Tempus autem esse istium quod ad mundi
constitutionem extendinari& omnemium stellariam, manimalium, tum innmum,quaemouentur,minum dimet
mus.Vesociorem, quae minore temporis interuallo maius spatium conficit,tardiorem,quae maiore minus progrediatur lite vero quoniam in tempore mouentur itine, eas temporis esse dicit effectrices. Qua quidem hor. anissa pientissimi ratione, quoniam scarabaei mouentur in ten por definiemus tempus esse quakm quendam scarabaeonam motum.Remotamim nominum grauitate nihil dinsin hoc ab e quod ipse dicit.
MAhis ves essentiae ratione, ves virtutis excellentis,
vespraestantia dignitatis,vel molis amplitudine di inuri plitudine molis maius hic intelligi nop testi uis enim ea, que nulla magnitudine sunt circunumpta,ves potius quae molem non habent omnino&quantutate, dimetiatur Quis rursum eorum octa iam amo.
stat ullo modo,quae nullam admittam dunensioneis Iam si Dei sedes dignitatis est nomen, Semo ad dexteram p tris filio definita quid assud significat, nisi parem Semu lem dignitatis statum Denuntiariarentin &Dominus in gloria patris esse venturus. Filium vero virtute minorem dicere,quam patersit,cum Des virtutem Paulus Christum appellet,plane puerile est,& eorum, qui Domini vocem i. r. r. non exaudiant, dicentis, &pater unum stamus', sic imitia ..unum accipientis, ut virtutis aequalitatem significet,quemadmodum ex ipsis Euangelii verbis ostendemus. Cum enim de iis, qui in se crediderant, loquens dixisset: nemo rapiet illos 4mami mea, Et, Pater qui dedit mihi, maior omnibus est,ta, nemo potest rapere E manu patris mei, subiecit, ego&pater mansum .Ex quo perspicuum est illud, unum, virtute de potentia parem significare. Relia quum est igitur, ut Maius hic caulae rationem demonstret.
Nam quoniam 1 patre filius principitam habet, iccirco
pater, ut causa &principium,maior MEt propterea D minus ait:Pater maior me est,nempe quatenus est pater. Qindenim ita vox, pater, aliud signi ucat, i illum cau- Iaan. a
sim&principium esse, exquo genitus ipse sit lQuod si,
quem inmodum ipse statis, Eunomi, ingenitus, esentia
est. cum vellet patrem est,rtia maiorem indicare, dixisset ad hunc modus Ingenitus maior me est. d l quod sapientia vestra docet, entiam essentia maiorem, aut mi norem non iacit Quamobrem hoc loco non de essentia, maius fictum est.
aduersus Eunomtum. Comperimus res procreatas a verbo, ciliari larionem accipere, ut factassicantii &opera vocentur,
id quod non radit in filium Dei. In principio enim,
imput,fecit Deus etiam&terram. Et, in operibus maia pia. 14
nuum tuariam meditabanEt, Invisibilia ipsius, creatura R. 3 3. mudi per ea,*xe facta sunt intestem c5spiciuntur,scrimira igitur hac voce utens,ubi erat miss&necessaria, ea definiatore nolim Iesu christola luens, ut ehis Horiae magnitudini minus congruente mim pronusauit. Civntamen&securim,&lapiὸem angularem, di lapidε Mensionis, petram scandas,& aliis eiusmodi ncibus,m quibus non multum inesselaudis existimant iis, qui ad intimam e si signisi monem peruenim, appellare Dnm
Quod tamen nommille dicit se stiictis ibus accepis se, ut non sim tantum aetatis, sed superiorem etiam viros
104쪽
rre est,auddi e eiusmodi vocabulis uti, de Domini nomina fingere arbitratu suo,ne Apostolo quidem .ppositum est, ut unigeniti naturam, de qua in pntientiaqoquimur,nobis explicet. No enim de Dei Verbi essentia in principio apud Deum existentis verba facit sed de Io,ut semetiysum ex
naniuit,ut scrui sormam accepit,vi corporis nostii simili ..tudinem humilitatis induit, & ex infirmitate crucis mortem sustinuit, aperte disserit.Quod autem non diui illius naturae rationem nobis tradat,sed di ostionis eius consilium inendat persipicuum est omnibus,qui parumper orationis apostolicae sentcntiam m)runt Dominum enim, inquit,ipuim S Christum Deus secit,Huc Iesium, quem vos inici lixistis.In ea voce,quae perspicuam ipsius humanitatem omnibus significat, immoratur. At iste verbum illud, serit,ad ortum illum primum, nigeniti refert. Neque de teri et cum ea vox, Dominus, quae non essentiam indicat,
sed potestit .Quare Dominum,inquies, ipsum & Christum Deus secit,principatum potestatemq; illi in omnes spatre datam de irat,non autem exiliendi facinatem e ponita, erum haec paulo post demostrabimus, cum ipsum contra Spiritus voluntatem ab uti scripturae testimoniis, ostendemus.Nunc in iis,quae instituto 1 crmoni coniunctassint,prmediamur. digitur sibi viui hoc vocabulum'
aut cur omnium rerum escctorem iste factu conatur appellare t Falso commiso se ipsum fallit, arbitraturq; simul
cum nominiun diuersitate eis is diuersitatem apparere. Quis autem capiens ad istam accedat sentetiam,vi credat, quorum diu cria sunt nomina, eorum item essentiam diuer
ainesse necessario' Petri quidem &Pauli & aliorum n mina fiunt, siuina,essentia tamen es omnium una. Itaque cum robus plurimis iidem internos simus, proprietatibus solum,quae in unoquoq; perspiciuntur, inter nos alius ab alio distamus. re appellationes no essemias significar, sed proprietates, quibus tam notis quibusdam homines singuli ab aliis distinguuntur. Proinde cum Petrum audimus,non ex eo nomine essentiam eius animo cocipimus,
essentiam nune materiam sebi m appesis, quae nullo pacto nomine expriinitur.χed proprietates, Wae circa linsum spectantur,cognamus.statim enim ex hac voce Petruillum Iona intestigimus,ex Bethsaida, fratrem Andreae,qui ex piscatore ad munus Apostolicum vocatus est, qui propter excellentiam fidei in se ipse suscepit aedificationem recitat quorum nihil est esentia. Itaqtie nomen hoc Petri quide figuram nobis eiungit, essentiam vero ne ritu pro ponit. Pauli rursus audito nomine concurium aliarum proprietatum comprchendimus, nempe Tarsensem illum, hebraeum,lege Pharismn,Gamaliesis discipulum, qui Zelainctius ecclesias Dei persequebatur,qui terribili comotus vise peruenit ad veritatis cretationem, gentium Ap stolus factus est. Hae una Pauli appellati et, omnia describuntur.Quodsi verum esset,quorum nomina disse si eos essentias liabere disserentes, Paulus, Petrus,& cael ri horrvnes inter se essentia differrent. Sed nullus est adeo imperitus,&naturae comunis imam qui ad hoc assere dum adduci possit. Quare constat me cem es e, qui ex nominum discrimine consequi affirmat essentiae disso emtiam.Nem, enim nomina sequitur rerum natura, stares usipsis nomina sunt posteriora, Aboquin eueniret, ut qu-i eadem essent nomina, eandem essentiam haberent. Et
quonia homines virtute periis, Des nomine digni stire habiti,cum omnium Deo serent eiusdem ntiae veritavi hoc dicere plane insipientis est, sic illud asserere penitus insani. Quamobrem ex iis,quae dictasiam, patet, nomibus non essentias , sed proprietates in scia . apropter
orationi ex nominum diuersitate contrarias essentias cingenti nullus est locus.Sic enim seipsam in primis mei titiSi enim iacta,& genita inter se differunt, mim essentiae mitigeniti disterentes,que ex nominum disterentia consequentur. At quemadmodum qui hoc dicunt, Mirant, sic insaniunt illi,qui illud asserunt.Sed iste affumenta se fingit habere innumerabilia, quibus demon re possit, filium a sanctis opus appellatum iuisse,sed ea se, quoniam ad maiora quadam stibnet,inpraesentia non commemorare. Sed hoc item versuti hominis miltiam & artificiu arguit, qῶm,in quibus haeret, silentio transit. Nam si ves umbram haberet alicuius testimonii, quo unigenitus fictus , aut
opus diceretur, iactatione ipsius aures nostrae ram obhardescerent.
HAec sunt execrandae istius doem me uti pri dixquaedam,& apparatus. od autem mali caput estiatine sinseri,fisi,inquiens,essis iam genita quidem esse,cum ame non esset,quam constituereriar, ante
omnia tamen volutate patris esse genitam. Eisdem adhue
fallaciis utitur, & de filudisserit essentia, tanu pater ab ea diuersus sit. atque ita aures detestaniue doctrinae sim assue facit, cum no aperie dicat filium e nihilo genitum sed esus
essentiam genitam, cum non esset. c, quaeso, ante quas res non erat. Attendite hominis astutiam Eam cum is mei coparat,vi omnibus tolerabilia dicere videatur. Non
ante secula dicit ipsam non esse, neq; simpliciter non esse, sed ante propriam ipsius constitutionem. At patris esse tiam propris e constitutione ascris antiquiorem 'si enim non subiicit temporibus Sc a filii,ut hae ratione,prius, intelligat, stulta, S inanis est eius oratio, &propterea ne responsione quidem digna. Licebit enim hanc siquis vesit,
in Deum omnium miramis vanitatem. Nam Susdem amentis est, dicere,Deum ves non esse ante propriam constitutionem,uel esse antequis sit. Sin ratione temporis de filii essentia, prius, intesigit, & eius essentiam, vcl potius ipsum filium ex nihilo genitum ait. Quantum enim ad sensum attinet nihil rescit, hoc an illoni o dicat, primum enim statuit illum temporibus posteriorem, desnde vero maledim sua prosequens dicet, initio non fuisse patrem, sed postea laetum esse. Atqui si Dei beatitudini precitarum, & decorum est, ut pater iit, cur decus hoc non habuit inirio Aut enim ignorauit, quod milius erat, aut assequi non potuit, atquc ita es ves ignorantia ves imp tentia aliquid demit. Ignorantia li postea reperit, quod erat melius,impotentia, si cognoscens& sciens rem puticherrimam non valuit adipisci. Sin quod nefas in dies reo illi esse patri non est honorificum, cur mutatus est, &sesit quod deterius in sed maledictum ipsis male vertata oribus. mnium Deus ab aeternitate pater est, nec coepit unqQm esse pater. Neque enim prohibitus esti potentia, quominus voluntatem expleret suam. Neque aliquot seculorum ambitus expectauit,ut, quod hominiabus,& exteris animantibus usu venit, constrinata iam inate gignendi vim assecuriis, quod optabat, assequeretur. Haec enim vel cogitare, ves cscere furentis est, sed habet paternitatem, ut ita dicam, sitam cum memitate propria ex aequo protensam. amobrem& filius, qui ante secula, de semper est, esse coepit nunquam. ει quo enim pater est, silius item est. Et simul ac pater cogit tur, occurrit filius. Pater enim fisi inque pater est. P
in ergo nullam principium est, fila autem primipium est pater.
105쪽
es pater.Ιnterhos vero nihil est medium. Quomodo igitur non erat id, quod ex fallaci illorum commento se
ques, anar is,quia pri ipio est qui nihil agnoscit ante se, nisi eum a quo habet visit,&hune tamen non spatio antiquiorem, sia uti causam ordine prepositum' Quale si filii
cum patre coniunctio, ut demonstrauimus, est sempite na, ν cogitatio nostra nihil in medio vacuum ossendens a filio sic ad patrem accedit, ut nullo interiecto spatio filium cum patre coniungat, qui nulla re media aeparatur, quem aditum relinquit improbae illorum opia
in Dioni, qui dicunt cum ex nihilo productiam esses illud ergierea ibi hiuam ipsorum admiratione dignam ostendit, quod non intelligant, se, dum ex nillilo filium esse dicunt, cum non patre solum, sed illo it , quo tanquam medio patrem asilio seiungunt, iuniorem demon are. Necesse est enim, siquid inter patrem & filium intercedit, id esse antiquius estentia filii. Quid autem aliud illud sit, nisi seculiam omnino, aut tempus t Nam qui patris vitam ita ha periorem putat, quanam alia re se , id quo superior est dimetiendo reperisse dicci, nili seculariam, aut temporum interuallo' Quod si ita esst, eo loco menti-Ηeb. r. tur scriptio, ubi secula per ipsum dicit esse facta. Et ubi
Ι- . 1. per ipsum, inquit, omnia facta sunt, cum in omnibus &ωcula comprinendantur. Quod si dis erint, se filium ante secula genitum esse non negare, videam, ne quod Ver bis con unt, re ipsa auserant. Qua Temus enim inii
ss, qui filium ex niuiis genitum assinant, quando, ut cibcitis,non erat, quidnam erat spatium illud lino spatium Tud nomine appestibilis' Communis enim consuetudo
spatium omne atque interuallum aut temporibus, auis
culis tribuit. Nam quod rebus, quae sensibus obnoxiae sim, tempus est, id rebus, qtae sunt supra mundum est secubam. Siquid dii tertium habent, ex sapientia depromant sua . Quandiu autem tacent, sciatit, se unigenities tiam seculis posteriorem constituere. si quod enim
malium erat antiquius filio pariter cum vita patris extensum, alterum ex his erat omnino. Verim neque est,n
' que cogitari potest est ita sibi quicquis antiquius. Quic. quid enim antiquitatis ratione censcii potest, posterius natura Dei Veihi, quod erat in principio apud Deum, i deprchendetur. Ac tametsi mens innumerabilibus Opianionibus sese decipiens, & inanibus se s cntis impiacans ea, quae non sunt, cogitarit, nullam tamen omnino
artem inuenire, qua se ipsam possit sit pra Unigeniti principium extollere, de vitam illius, qui est ipsemct vita proprio mot u inferiorem relinquere , aut ratione propria
Dei Verbi principium transilire,&secuti sine Dista lorum suspicari.
tem,nullus me accus Q audaciae. Si iam exilientem,
quid hac oratione non modo absurdius, sed magis execrandum,aut milium dici potest Quod enim est, cur gigni oporteti Fallax hoc argumentum vulgatissimum ab
dis quidem inuentum fuit, sed persecto nunc in istorum
inuerminius de impudentibus linguis est elaboratum.1: . Nos auteni auditores primum admonebimus, istum propter multitudinis ignorantiam humano more filii omun existimantis ad eiusmodi argumenta deuenissici&ὶ corporeis noti Rubus ad spiritales contemplationes imperitorum animos traduxisse, qui quoniam animalia, clam a . tea non sint, postea generantur,&quae hodie sunt, heri
non eram, hanc eandem rationem ad Unigeniti naturam rescit. Et quoniam, inquit, genitus est, non erat ante,quagigneretur.Tam magnitice nobis ortum Unigeniti Theologus iste declarat, N: istiusmodi vcrbis si atrum morbos curat, dignus, si quisquis alius, in qu prouerbium iuhidiactetur.Medice, curate ipsum . Quod nam medica- L 4. mcntum turpi isti meniis morbo adhibebimus, nisi illud, quod a spiritu sancto nobis per Ioannem exhibitum cst hisce verbis, In principio crat Verbum,& vobum erat apud Deum,& Dcus erat Verbum'Neoue principio quicquiri est antiquius.Siquid enim supra semaberet,non ct principium.Neque licet illud, erat, cogitatione transilire,&quando non erat,intueri. Dum enim cogitamus non erat,tossimus illud, erat Namsi principium hoc esset Georum 'numero,quae cum aliquo cosseruntur,ut illud; principium
sapientiae, prino tum vita botae, &, In principio secit
Deus scoci fortasse citum illius, qui ex tali principio constaret,c ratione transcendere. Cum autem absollata sit hic principii ratio, nec cum alia re conseratur, sed summa naturam indicet, nonne ridiculus est, qui supra principiuhoe aliquid cogitat, aut conatur ipsum ratione stuperare Ill id autem, Erat, extenditur ex aequo cum huius principii vi, quae nihil habet superius. Neque enim rationem temporis ostendit,ut eo loco: Erat vir in re one Aus itide, Et, erat vir ex Armathemini, Terra erat inuisibilis N incomposita,sed ipse nobis Euangelista huiusce vocis, at, significationem alibi ostendit, est,inquiens,& qui crat, &qui vcnturus cst,omnipotens. sicut enim hoc: Qui est, sic etiam illud: Qui erat, Memum desine tempore declarat. Qui vero non existentem dicit eum, qui in principio est, neque principii vim tuetur,neque huic coniunctam esse
tiam Unigeniti.Nihil enim principio potest antiquius excogitari,a quo Dei Vcrbi natura sciungi nequit. 4 recuricile quantumvis animo recurre, nunquam cogitatione
tua illud erat,transcendere,& extra ipsum sic poteris.Sed iste vicissim a nobis interrogetur, utrum in principio erat apud D cum D s Verbum, an posterius fuerit. Si crat,
coerce snguam tuam a malo, de a voce illa execranda qua dicis: non erat.Sin, quod neses indica tuis adue sum te verbis utar aptius, dicamq; nihil oratione tua det
stabilius,aut stultius fieri posse,qui homo cum sis, eorum, quae spiritu sancto dicta sunt, rationem exigere, cum te discipulum angelii prostraris, aduersus ipsum velis confiurgere. In principio erat Verbum, & Verbum erat apud Dcum de Deus erat Verbum. Aetcrnam ipsius esim
tiam, ortum perturbationis expertem,naturalem cum patre coniunctionem, naturae prast intiam, omnia paucissimis verbis complectitur,& addens Tud, Erat, ad principium reducit, ut impiorum Ora,non erat, dicentium o struat, di fallacibus ipsbrum argumentis omnes aditus i
tercludat. Deinde per rheol am tanqii in expressum Vnigeniti naturae picturam oculis iam intelligentium proponit , hoc inquiens erat apud inum. Hic rursum adiiciens,Erat, tum Vnigeniti cum patris aternitate colum t. Item,vita, inquit,erat:&vita erat hix hominum,& erat lux vera . Attamen qua nitis Verbum undique illa vocis, Erat,adiunctione communiatur,iste omnia sipiritus testumonia respuit, eum; nobis assidud, Erat, inclamantis ne audiendum quidem existimat. cum non est, inquit, genitus est, cum non esset,post ortus est.Si in primcipio non erat, ut dicitis, qua ratione valeat, AUR apertius Ostendoc , vos Eua gelv vocibus, quibus crediti mus, aduolaui
106쪽
ν , PANOPLIM, Ex eodem libra. SI erat, ita luit,non est genitus,Respondemus. genitus est,erat,inim ea sit iξsus natura, ut non sit ingenitus. At cdm semper exiliat,& cum patre sit, a quo et essentia causam habet, quando, ut esset, adductus et 11 p tu, Ex quo est pateriΑt pater est,inquit, ab omni aeternitate. Ab omni igitur aeternitate filius item genitus cum in- penita patris natura pariter extenditur. Ac ne putent haec a nobis esse conficta, ipsa spiritus sancti verba propon mus.Issud ex Euangelio accepimus. In principio erat Verbum. Psalmo autem patrem ipsium ex pet na sua ita, . loquentem audimus, Ex utero ante luciferum genui te, Etrurium: Ego hodie genuite. Vtrunq; igitur componentes dicamus,& crat,& genitus est. Illud Genui, causam signi scat. ex qua habet existendi principium.Illud autem, Erat essentiam eius indicat initium non habentem, & seculis superiorem. At ille pro suo errore depugnans putat se or tionem hanc absurdamella demonstraturum. Si anteu gigneretur, inquit,erat filius, erat ingenitus.Istuc ipsum, qc dicis, Antequam gigneretur,o mille, aut nihil omnino esse. sed est opinionis ligmentum, quod nullo innititur fund mento ut siquis tam insipienti commento respondeat, noaliter faciat, q si eum aliquo mente capto contendat,&pugnet,aut si ad aliquid eorum,quae fiunt, resertur, secul rum notione comprehenditur. Ut quidem secuti omnia cum sint unigenito posteriora, pote ab ipsis cosecta,d mens est, qui filii essentia quaerit antiquiora. Nihilo enim minus absurda vcstigal,q si de patre, utrum ante sua constitutionem fuerit, nee nc, percontetur. Vt enim eo, qui caret princimio,& ingenitus est, as quid superius quaerere dementis eri,sic de illo qui ab aeternitate cum patre est, de inter se atque eum,3 quo genitus est, nihil medium habet, ea,quae tempori conueniunt,ut est prius, &posterius, interrogare, parem indicat stultitiam .lam enim est,quaerere,quid post immortalis sinem suturum sit,&quid ante ortum fuerit sempit i. At isti quoniam pater principio carens aeternus appellatur,idem esse putant, principi u no habere,& aeternum esse.Et quia filius non est ingenitus,ideo nec aeternum esse confitentiar. Sed haec plurimum inter sedisserunt.Nari ingenitus dicitur,qui nullum sui ipsius principium habet, nec causam existendi. Acternus autem is, cuius essentia tempore & seculo est antiquior. Quare nee in gremis,de aeternus est. Quidam vero seculum etiam, siue aeuum si ita vocare lubet,quod graece via r dicit, quoniam 1 voce, αει , deducatur,aeternitate censendum existimant.Nos autem eiusdem amentiae ducimus,& rebus procreatis tribucre,& earum Domino adimere aeternitatem.
Ex eodem libro. VNigenitum filium miniitium appestiuit, hoc illi ut
magnum quiddam acinbuen quod aptus, & id neus sit,ad ea, qtae sibi commiciantur, pnaestanda. Nisi in eo,quod Deus sit,persectam stloriam Ootinet, sed ex eo quod diligens minit re existat, quid disteria ministris illis spiritibus,qui sine reprehensione ministrandi munere funguntur Iccirco autem cum illa voce genitus, eatus etiam coniunxit,ut nihil inter filium& res prooeatas interesse demonstraret.sed ope pretium est, ut admonitionem cius audiamus.Non debemus, inquit, cum patris rustii nomen audimu ortum ipsius humanum cogitare, neq; ex iis quae in hominum ortu contingunt, Deum communionis nominibus & assectonibus subiicere. Monet, non oportere patris & slii similis in in essentia litam ecse cogitare. Auseri enim coi marganu patris estenta cui
unigenito non communicetur. Eo tendinant graues ille nominum distincti nes,quam nos turbam praeterissimus, ut propter eo qui in terra patres nominantur,silii patrem esse negaret lacum algo autem,cum multa sint,quae christianae rcligionis veritatem ab orore G corum, & a Iudaeorum ignorantia seiungant,nu illam tamen dogma censeo magis proprium ι fidem in patrem de filii im in Euangelio salutis contineri Cum Deum csere muniuersitatis procreatorem de eitectoe em illi etiam, qui varii xa nobis erroribus seiuncti sunt,confiteantur Qua patre fati sum esse dicit,& filium niuio solum nomine Pnuntiat,nee quicq interesse putat,utrum patrem, an creatorem fate tur,& filium nrian factiam dicat, quonam is ordine, no bis collocabitii Ad Iudaeorum, an ad G corum num
mascribet Nullus enim se christianis adiunget, qui christians pietatis vim, cultasq; nostri tanqsignum & notam negat. Non enim in procreatorem,& procreatum, sed in patrem & filium per Baptismatis gratiam oblignati credidimus.Quare qui voces has rcpudias patrem genitorem, Ze filium genitum negat,is omnem simul Euangelii potentiam abrogat At ego inquit,lv dicens afleetionis intestigintiam patris vocabulo insitam evito.At qui oportebar, cum qui pius esse didicisset,siquid in his verbis cam sententiam exprimens accusandum videbatur, id respuere, non autem ipsa verba penitus improbare neque proptcrea paliquid minus congrueret illud etiam,quod Hile foret, sita mulabscindere, sed humili camis intelligentia posthabita puram de Deos tetiam tueri, N: Dei generatione sanet
tali eius perturbationum experti conueniente cogitare,rationemq;,qua Dcus genuit,ut arcanam S ignota sic omittere,ut ex ipsa gignendi appellatione ad simila dine in es sentia constituta perduceret. Quansi consideranti posse. um est,uerba e patre & filium dico, non corporeas propriὰ,& primum allectiones indicare, sed mutuu quendam, si per se pronuntientur,habitu solum ostedere. Pater .n. st,qui alteri poenatura ipsi similem existedi principiupraebct. Filius aut,qui ex altero,genitus visit, principi ua cipit. Itaq: cum hominem patrem audiuerimus,tunc per turbationem etiam cogitemus. At cum Deum patrem in testexerimus ad causam perturbationis expertem cogita
tione contendamus. At iste,qui voce hac de natura penurbationibus obnoxia loqueres uti consumit,vim illam, qua
animo comprehendere no vesci,quas este non positit,no .ga Non oportebat aui periturbationibus eorum,quae corrumpuntur sile inlimere, ut Des natura perturbationuc pertent non cre teret.Neq; naturae caducae de innumerabilibus mutationibus expostae immobilem atq; immutabilem essentia comparare. Neq; quoniam animalia mortalia cu pinurbatione generant, pinari, id etia Deo contingere.Sed potius ex ea re sibi ad veritatis cognitionem aditum patefacere,Vt quia caduca,& quae comm puntur,sic se habent,i mi aeternus est,&non corru itur, contrario
modo stae havere intelligatur. Ac ne id ad quidem poterit obiicere,nos vocibus his,quae proprie, &primum hoibus congruunt, abuti,dum illis Deo accomodamus.Nam Dominus noster Iesus tantas nos ad rerum olum principiti&veram causim reuocans, Vos,inquit,nolite vocare v
bis patrem super terram, unus. n.est palo vester ille coelesti Cur igitur has nobis voces, et quae carnis perturbati nes praecipue significent,rcpudiandas existimat, quas Dominus nouor ut natii perturbationes non habenti com uentes ab honumbiis transfert ad se i Neque vero, quod rerum cliam procreatarum pater nominetur, id
Terrariat rationi nostrae. enim, ut in Iob, genin Iob. 3 .
107쪽
myas roris, eodem modo,quo sti itis,de filium genui timsi isti audebunt dicere, eodemq; ordine rorem,& filium ' habere, nihil erit, cur cum ipsis omnino disputemus, cum apertissimam, atque impudentissimam impietatem proli uantur. Neque. n.quia pater omnium est Deils,eadem
cotinuo ratione qua pater est noster, est etiam Unigeniti. Quod si ea re ad impie sentiendum adducuntur, primoi genitus omnis creatum, de primogenitus in multis fratri . . tius vocatus est as,distant ex Euangelio,Dominum eos etiam fratres, &matrem appellare, quos virtute coniunctos habet. Quae,inquit,est mater mea,aut qui sunt stat res mei, nisi qui faciunt voluntatem patris, qui in coclis est lQuocirca vocabulo non abutimur, neque pertranslatimnem Deum vocamus patrem,sed eum proprie, & primo,&vere sic appellamus, qui patrem corporeorum opera se cit,ut nos,qui nulli erramus, essemus, quiq: cura in nos paterna nobis coniunctus est. Iam si nostriam, qui adoptionis munere filii sumus, Deus verὸ vocatus est pater, quiderit impedimento, quominus siti per naturam filij, &ab ipsius essentia prouementis patrem deceat ipsum appe, Brit
ta eodem libro . AIaud ne, inquit, significat lux, cum de ingenito, &
aliud cum de genito dicitur, an idem de utroque Si aliud,atque aliud, perspicuum est,quod ex vir que constat, esse compositum, quod autem compositum Mnon est, ingenitum. Sin idem, quarum differt genitum ab ingenito, tantum lucem a luce, &vitam a vita, & 1 vi tute virtutem differre necesse est Impietatemhoirendam videte, atque intestigite. Quantum, inquit,ingenitum genito differt,tantum differ lux , luce, vita a vita,virtus a virtute. Qusamus ex eo nos,quanto putet spatio dii tires nitum ab ingenito,par ne,& tam exiguo,ut in id possint aliquanti conuenire. tato, ut id nuti ratione neri queat, & multo sacilius sit eundem simul& viuum esse, demortuum,& vatae atque aegrotare eodem tempore,de vigilare pariter atque dorinire quae suma inter se oppositione adeo contraria sunt, ut uno eorum privsente altem a
st necessario, nec omnino simul esse, coniunii; possint.
o sanE pacto si quis genitu ingenito dicat oppositum,
patremq, luce nominans, hacem ctiam filium appellet, aetantum lucem hanc ab illa,quantu ab ingenito clissetet genitum, distare velit,nonne is,scet verbo se humanu simulet, dum filium etiam lucem appellat, vi tamen orationis ad
contrarium spectabit sic enim considerate, itasti imgenito oppositum est,aliud ingenitui an penitumi Genitum utique.Quid rurium luci oppositum ei sisne tu antenebrae Tenebre nimirimSi emou diuersum est genita ab ingenito, tantum necesse est, Lieε luce Maersam esse,. 1sit obscura homicis impietas, quatici contrarium adducens lacis.appetitione naturs lucis Hemia subiiciti igeniti l Hoc autem.nisi ita est, lacem nobis hici contraria ostendat, quae ita oppositionis mota, qui est intersenitu&ingenitum, habeat.Quod si nee esse,nec ab ipso potest excinari, agnoscatur artificium ac dolus ipsius quo nesciam opinionem occulta eonfirmat. lacnim quonia Imperito ritu oppositione contrarium arbitratur, eandeinterlucem & Iuctvmnem accinnodat,ut Unigeniti ecsentis patris essentissim omnibus contraria este demonstret ac repugnantinue Sectat noua istius dicendi ratio, in tum, inquit, tam lux a hace, quantum ab ingenito geniti, Atqui eriremium genitum est quarum positione προ- ΠI, 6 mllem Mare ut isti Hilum, oppositio
Inter luce autem &lucem neq; verbis, neq; animo oppostio reperiri potest ulla. V m si is ipsie fallaciis ri decipi.
Opinatur mim, quoniam ea, quae contraria consequumtur, sic inter se pugnant, ut ipsa, quae praecedunt sibi vicis.
sim aduersentur,ctim uni contrarion in adincontraria, a It crinem astuti tria Exempli gratia, ut visium lax sequitur, ita icncbrae c.rritatem. Vt vitam Icquitur sint iis, ira morte
spoliatio Ici Ilium. Viniimu infirma sit, & qfacile corruat KN obseritatio, cuiuis ves modiocrit crem adito pcaspicuuest. Neque enim 'tu,nii qua viaelit vitrii, sequitur, Vt qui dormit, mortuus sit. Quacit nanc contraria quidem inter se fiunt genitum . ingenitu, si enim eisciat corra ria, muti is
differentiam illa habebunt neces ario, quam prsccdentia habere citcndcbantur. Proinde aut dese verba tua aut impietatem noli negare. 1 uum. n. cui dictum illudnciarium: Quantum clistat genitum ab ing ito, tariim lucem a luce distare. Ergo iii cmadmoduin genitus nunquam assequa ut ita gcetiitus sit, ita lucis illi m tu nuiuiuam participem esse concedes, Et Vnigeniti esΤbntia per te pari spatio ab crit, ut& ingenitus sit,& lux existimctur atq; dicatur. At Ioannes magna ipiritus voce contra te clamat, luat, inquiens, Io. I. lux vera .Tu vero nec aures, quibus audias, nec cor, quo
intelligas,hab . Sed Unigeniti essentiam ad naturam luci
contrariam, S quaecum luce consistere nequeat,s allaciis tuis detrudis. Qui liquias his non contentus eodc mdistantiae interuallo in contrarium cogit Quantum distit, inquit, genitum ab ingenito, latum lucem a luce. v itam h vita, Navirtute virtutem distarc necessc est. Nec vita igitur perte. ncc Virtus in Vnigcnitus. Et in Dumargitis false dixiste, cum, Ego inquit, tum vita:Tum PaUlum,qui, Io. 34. Christus liquit, Dei virtus. Nam qua insuperioribus d '- x.Cor. r. Inoiistrabantur,eadein ex his conuentcnt. Neq;. n. quisqvitae, S virtuti vitam di inrtiar dixerit esse contrarias, sed mortem I impotentiam illis maxime repugnare. Quorum iste verbonis dolum coelans, callide atque occulte horrendam impietatem constituit. Et rationi stri, fati clis Unigeniti naturam in contrarium a patris natura sciungens, selam ei relinquit nominum speciem. Nos vero qui patrem ingenitum,& filium genitum confitemur,qiici es.
iugiemus,quo minus essentia diueti teste vidcanti ir ' Quid dicemus ' Α bono patre filium bonum,ab ingcnita luce tu is
con est illi: sempiternam, a vera vita tonetem vitae largi-rriccm cmanassi ab eo, qui in ipsa vitetiss, Des virtutem
cipi mundi huius, & principibus tenchrarum, R Omni Juinae natum aduersanti potestati conium as e se. Nini: in his per essentiam inimicitias csse m bono. Sic. n.in pro creatorem culpa resecterctur. Sed propria voluntate ad malitiam deflectentibus euenisse, in bono priuarentur. Nm,. n.in est cutia contrarium es epotest. Q iid si ciuis, ut crum est, genitum N ingenitum sic acceperit, ut in e sentia proprietatin cfle intclligat, quibus tanq notis mens ad Vinam ac minime confusam patris a filio diiuncti cm cognoscendam perducam is di impictatis pcriculum eunx bit, A rationis ordinem tuebitur. Proprietates .n .sum quedam veluti notae, atque formae, quae quini commune est, ita distingit ut,ut essentiae naturam non dirimant. CVmmine Diuinitas est.Proprietates iunt illi,quibus pata hie,illestius ilicitur. x horiim coplexu, nem' ex m,quod commune,& ex eo quod proprium est, cognitio veritatis in nobis innascitur, ut cum h1cem ingenitam audimus,paucam
cum hic genitam, filium intelligamus. iapatunus iri,
108쪽
& hix,nihil in se contrarium admittunt. Quatenus autem genitus,& ingenitus,accipiunt diiunctione. Haee est enim natura proprietatum , ut in eadem essentia diuisitatem ostendant,&sepe cum ipsi inter se dictan sint, atque in contrarium tendant, essenuae tamen non distrahunt
EVnomius. Qui res procreatas contemplatur, ex earucontemplatione ad essentias ducitur, & ab ingenito repent filium factiam , ab Vnigenito autem Paraci tum. Et ex unigeniti pinstantia actionis differentiam intels gens, certissimum etiam essentix diuersitatis colligit amgumentum. Balilius. Primum qui scri positi, ut ex rebus procreatis percipiamur essentie, ego quidem non video. cra n.potentiam, & sapientiam, & artem, non autem essentiam ipsam demonstrant. Ac ne potentiam quidem artificis totam declarant necessario. Cum sepe cotingar, ut ad illa perficienda non omnes suas vires adhibeat sed artis remittat vim. Quod si in agendo es etiam neruos intcnderit, ut ex ea re vis & robur ipsius colligi queat, non tamen,quae sit eius essentia,comprestendetur. At si totam patris vim adsilium gignendum adhibitam dixerit, totaq; rutius vim Unigeniti ad Spiritum sanctum constituedum, ut ex Spiritu sincto potentia simul & cssentia filii, ex Vnigenito autem patris item potentia atque egentia intelligatur,videte,quid hinc consequatur. Ex quibus enim conatur essentiae dissimilitudinum constituere, ex iis eius simulitudinem videtur confirmare. Si .n .eotentia nihil habet cum essentia commune, quo ex operibus, quae potentiam indicant, ad Sentiam comprehendendam peruenitur Sin Semia,fit potentia idem sum, quod potentiam exprimit,& essentiam nimirum exprimet. Quamobrem pcra, non,quemadmodum tu ais, ad essentiae dissimilitudinem, sed ad exquisitam eius similitudinem ducet. Praterea a sumentum hoc nostram potius, v illius rationem conis. mat. Aut. n. nulla ratione poterit ea, quae dicta sunt dem5itiare, Aut, si ex rebus humanis excpla sumet, comperiet, nos non ex artificis operibus esentiam inis intelligerritalo genito genitoris naturam agnos ere. Non. n.ex domo
secet architecti essentiam percipere, sed ex filio q genitus, est,facile natura eius, qui genuit illam, asnoscitur. Quare si Unigenitus factus est, non indicat nobis patris essentia. Sili per se nobis illam declarat, non est iactus, sed genitus, de v missibus,di imago Dei,di figura substantiae.
SI unigeninim constituis non ex eo, quod genitus est, sita ex eo,' nihil ei comparatur,ta pater, cui nihil cruparari potest, erit unigenitus. Ex eodem hi . t SI filius non simpliciter est unigenitus, sed filius unig nitus,& a patre unigenitus,ea unigenitus filius,non au
Si communione concessuq; patris, non aute natura filius est procreator, nihil vi ab ipso natura procreata Quorum cnim natura procreator ille non est, quomodo ea sint natura procreata l
SI Deus agit ratione singulati, rationeste gignit singua lari, Deus enim nulla recum illo comparari potest.
a d fit, non ex natura facientis cst. ut aulcm gignitur, cst ex gignentis essentia. Non igitur idε est facere,& gigncrc.
Ex eodem libro . a V in forma Dei est, est in essentia Dei. Non. n.
aliud cst Dei forma, aliud eius essentia. Alioquinclicet compositus. Quamobrem qui forma Nualis essentia est aequalis. aEx eodem Hro.
SI pater ante filium erat, alterius omnino oeat sili pater. Nam sine filio pater non potuisset dici. Si is qui filium per essentiam nouit,patrcm nouit:Si me enim,inquit,cognouissetis,& patrem cum Utique cogia uissetis:ciusdem pro sus essenti cu patre filius est. Nam indisii misi essentia non posset agnosci.
Geodem libro . SI is, qui credit, Christum esse filium Ddi, vitam mei
nam habre, necesse est,ut qui non credit, mortem hi
a Volum actiones eaede sint, eoru una est essentia. Actio autem patris S fili j una est,Vt ex issis verbis intelligitur: faciamus holem ad imaginem, & sitalitudinem nostram .Et ex illis: ine pater iacit, eadem de fisus similiter facit.Vna igitur est essentia patris te fit ij.
SI issi, qui filium creatum dicunt, aliquam ex rebus,qus creatae sunt, ese negant, Cur nobis eum senitum esse dicentibus, similem aliorum, qui geniti sunt, esse cogitant
Ex eodem libro . SI patris fissiq; cognitio vita aeterea est, necesse est ut
sint escidem essentiae. Quae enim essentia diuersa sunt, nec eadem cognitione compi enduntur, nec vita poc
SI Deus non generat, ne fluxum sustineat, neque creetne subeat latare. At si nulla periurbatione creat, mututo magis gignit sine perturbatione.
Ex eodem libro .sI omnis lucis spudor ab ipsa gignitur luce, nullo tamen
certo spatio, scd sine tempore, & perpetuo simul cum ipsa est, Non enim sine splandore linc est, Et filius, qui splendor est, nullo certo gignituri patio sed ab omni aeterianitate siplandor est Des,di patris,qui est,axa auid enim in luce,inquit, tua videbimus hice, B Danies,tallax, inquit, cum ipso est.
Ex eodem libro . SI Deus non gignit, id fit, quia ves non vuli. Si nequit, preterquam quod imbecillus est,naturae gignenti persectaq; cedit.Sin potest,sed non vuli, quoa natura habet, cohibet vollantate. nare licet nunquam genuerit, P et tamen aliquando,cum volet.
Ex eodem libro . a Via nos rante patre fisu dicimus existere necesi
fio, isti quoniam igitur, inquiunt, de fillus semper est procreator, semper int&procreatis, atque ita si es cumpatredi filio mitatema. Manilia vero.Nam
109쪽
qui procreatorem dicit, non continuo dicit etiam procreationem. NH n.simul cum architecto ficium existit, neque nauissimul cum illa,qui nauium est addicator.
Ex eodem libro .RVritim quaerunt, viiii filius existcns, an non eristens genitus iit. sane quastio obscura,& callida est.
Cum enim pudeat eos quemcro,utrum aliquando,&in t pegmitus sit, licutit utra exiliciis an non ons lit ginii tus.Tu igitur ab illis vicissim qua re, truimus Pater is, an non existens pater siliu genuerit. Si crini exaltem pater, existens existinatem genuit.Si non Castens, factus eli, non autem natura patem. Sed omnes iliorum quaestionci excludunt diuinae scriptum. Cum Moses desilio clara voce tinetur, Qui est,inquiens, misit me: Ioanne aute Euangelisia, In principio,dicat , erat Verbu, quaterillam vocem, Erat,
repetens: Et alibi, i est ex Dci, PE .Qui est instant patris: Et alio loco, Qui es in coelo. Et in Apocalypsi, ra est,qui erat, & qui venturus est. Et Paulus, Qui cum lit spleno eloriae:D,Qui cum in forma Dei acti Et, Qui est in omnibus Deus benedictus.
Ex eodem libro . SI causa maior est eo, cuius est causa, & ab ipse per essentiam dissere, Omnis pater cum sili4 causa sit, maiores filio. Et patres a sitis essentia diuerti fiunt, non aute eiusdem essent . id falsim Al.
Ex eodem libro.QV Munt, an pater, sui filiu genuit, ipsium gignere
desierit, Vt si desiisse concesierimus, ergo, i quiant, gignae etiani ci it. Quicquid enim habet finem, habet etiam principium. Quaeramus & nos, nuquia id,quod desinit, principiti habere necesse est,& quod
quod coepit esse, posse non inere: Et quod desinit, non coepisse: Asina tin ex ipsium sententia necesse es ,ri filius etiam, si principium habet existendi, sine quoque habeat. Siquidem omnia quae trabem principiu, sinem ite habere volunt. Quod quidem dictu nes um est. DE eertEm
cognitio, quae principium non habet, posteaquam adum nerum ea, quae ante cognoscebantur seri ira, desilit.Qu Lobrem patet, non esse necesimum,ut principium habeant nia, quae finem habent.
Ex eodem libro. De ingratuo . SI ingenitus,ut genito distinauit, Esnia es , Et inerea
tus, ut amatos aratur, essentia es, & ingenitus erit essentia,& increatus essentia, atque ita non una erit essentia Dein, sed duae.Itemq; ut immutabilis, ut principiunon habens, ut alla multa, has habebit essentias.
Ex eodem libro .s Iis,m p trem ingenitum, &filium genitum dicit, ec
sentias ostendit, is, qui eorum existendi modum volet declarare,quonam alio pactololii poterit ' Ingenitus existendi rationem in scat,non autem est nomen mentis Quod si ea, quae diuersum existendi rationem habent, ueriam obtinent etiam essentiam, nec homines eiusdem essentiae sivit. Alia. n.est existendi rari Adae exterra comsati,alia ae ex colhas natae, alia Abesis ex mans& taminae coniunctione nati a mi ex Maria Virgine otii.
Idem etiam de volatilibus,di quadrupedibus la lige. SI id,quod fieri nequit, ri, quod seri potest, contrariuest,&insipiens, insipiens,&quacuque eodem pacto distinguuntiir, inter se contraria sent, ingenitum etiagenito contrarium erit,& pater filio. Quod quidem sequeretur, si ingenitum non exastendi modum, sed essentiam significaret.
SI filius creatus est. non autem geninis,& res item omnes creatae fiant, frustra pater vocatur ingenitus, cum genitus non adsit,qui cum comparatus ingenitus ap- perctur. Itaq; rectius increatus diceretur, q ingenitus. Naingenitum nomm est, nim essentia. Nomina.n. essentias significant, non autem ipsa si1nt essentiae.Quodsi ingenitudicunt essentiam esse, ipsius asserant nomen. Non.n .ex essentia, sed ex nomineactioneo; res cogntacimus, eas p sertim quae corporis sunt expertes.
Ex eodem. SI ingenitus est nomen essentiae Des, aut etaitiam cognoscens iam Deus essentiae nomen ignorauit, aut nomen etiam sciens audientes decepit. Dominus. n. omnipotens, inquit, est nomen meum. Et Mosi qiure nomm ipsius,Ego,inquit,sum,quisium. Et rursum,Deus, inquit, Abraham, & Deus Isaac, & Deus Iacob, hoc mihi: nomen aetemum .Et David, Dominus, inquit, in nomen' 'eius. Ingenitum autem esse nomen illius,nec ipse dixit,nec
ullus sanctorum holum. Od si neq: decepit,neq; i norauit id.n.nefas est dicere ingenitus non est nomen iam. Ex eodem. INgenitus aut simici,aut accidens est,nihil.n. aliud esse potest Esentia non est. Quandone id quidem,quod ab
eo distinctum es ex altera parte respondet,nempe genitus non est essentia.Genitus rudicitur fillus,non quatenus ec. sentia est, quatenus emittunSin est accides,aut natura coniunctum,aut elissimodi,ut adesse possit,& abesse. Si natura coniunctum,nectae est Deo, ut essentia, di accidens sit. Necessatio enim haec accidunt illis, quibus accidunt.
Sin es modi, ut adesse possit,&abesse, erit & ingenitus aliquando,&seritu Ex redem. SI ingenitus non in nomen essentiae, sed essentia, & stilici est essentia, ingenitus di filius est,& omnis egemtia & ingenitin. Ex eodem. SI ingenitum esse est esse a Des ,&genitum esse est essentia figi, essentia Eus non est, ese creatum, neci ctu Filius enim est essentia una, non phares.
tiam ahquam significat. vii autem genitu dicit, non significat tantiam simplicuer. - omne genitum est una esse a. in si certam aliquam essentia genitus non significat,ne ingenitus quidem.
SI natura pater inmeritus est, & fisus natura est genutus. Quod si natura genitus, non in creatus. Cum aut genitus si natura,'genitorem esse necesse est. Nam sine genitore genitus esse non potest. Dicant igitur genuiorem, si pater non genuit.
110쪽
Istius,inquiunt,est eiusdem essentiae cum patre,&pater ingenitus est, filius autem genitus, eadem essentia est ingenita, & genita. Nos autem no dicimus filium esse partem patris, ut essentia diuisa ingenitus genitusq; proueniat,s d totum ex toto,genitum m ingenito, ut duo periucti sint,non autem duae partes ex Vno aliquo. Ex eodem. filius nomen patris hominibus patefecit.Ipse.n.mani sestaui, inquit, nomen tuum hominibus. Proprium au tem ipsius essentiae nomen ingenitus, ostendant, ubi ipsum ingenitum nominauerit. Ex eodem. INgentius neq; desinitio Des cst,neq; proprium.Haec.n. cum illis, quorum sunt des nitio, & proprium, conue
tuntur,& eis ex aequo respondent. Homo.n.animal est ratione praeditum,& mortale. Et si quod animal est ratione praeditum ac mortale, illud est homo. Hominis autem proprium cst,esse ad ridendum aptum. Quare si quid est clusi modi .i.homo. At ingenitum si quis de stilo Deo dici co cesserit, non continuo si quid Deus est, id sit ingenitum.
Filii .n.cum Deus sit,non est ingenitus.Quaobrem ing nitus nec dcfinitio,nec proprium est,non. n.conualutur.
Ex eodem . SI stius a Deo creatus est, & qui creatus est, seruus est
creatoris, sciuus utique est Christus, non autem filius Dei. Non ergo scriti sermam assumpsit, cum elis Domunus,sed crat seruus.
SI minora a minore creantur, &maiora a maiore, per multos uniuersitas creata est, & non est aequalis. Ex eodem . SI natura Deus creator est, non unius est, s multo- .rum. Alioquin aut impotentia non creat aliud, aut inuidcntia.
Ex eodem. SI rerum univcrsitatem Deum per se codere puduisset, ne laudem quid eius admitteret. Qtim enim facere erubuisset,ca sibi ut propria nollet attribui. Ex eodem. Si idem est,Deum creare,ct gignere,quoniam simploe est, idem citam est, seruare, & perdere, vitam largiri, atque inlinicere, atque ita idem erit salus,& interitus,
Ex eodem. Christus Dei vimis est,& sapientia,& hae creatς non
sunt,sed aeterna simul cum Deo,Nunquam.n.sapientia vinuleq; caruit, Christus croetus non est, & est simul aetcrmis cum Deo. Quod si quatenus actiones stat,dicitiae virtus & sapientia, nos item Christi, is ipse Dei, vir
ius sapientiat dicemur. Q d absurdum cst. Ex eodem . SI silius aetcrnus Deus non est, recens est. Si verus non
est,falsus.Si natura non est,hominum in instituto.Impium autem est Dcos nouos, saltas, non naturales Psal 18. adorare. Non erit, inquit, tibi lacus recens. Et Paulus,
sed tunc,inquit, ignorantes Deum scrininatis illis,qui na. tura Dii non sunt. . . ,
Ex eodem . SI unigenitus est filius, propterea quod Ius solosa
ictus est, cur magis troprie uni creatus non dicituri Quiando vere creatum illum Eunomius assirmat, & salis
genitum appellari Fx eodem. SI patri similis est situs, no natura tamen,sgura igitur,
aut actione. Figura similis dici non potest, Nam ros, quae non habri corpus,figuram no habent. Sin aeti ne, non est commutabilis. Talem. n.illum egit, qualis ipse est. Siquidem a patre factus cst, non autem genitus. Quaquam etiam dictumsantea, id, quod est actione simile, lessentia item esse simile. Ex eodem. SI Dei opera, ut Dauici ait,in fide,non autem in demo stratione consistunt. ato magis genenatiosiij, quae Pial. 3 a. est ante secula fide, non autem dcmonstrationc percipit ἰ Ex eodem.
SI ex nihilo Deus filium sccit,&stius ex nihilo sectioia,
eadem est virtus, di actio eorum, qui quod Volunt,ex nihilo creare queunt,cum nulla sit inter illa,quae creatur, disterentia. Quandini idem & in rerum uniuersitate licet multiplex varictas sit ,non vatij tamcn siint condit res,sed unus,nempe filius pcr quem omnia ficta sent. Atiquoium una virtus,& actio est,eorum, ut diximus, una est citam essentia,atque natura.
SI fides in filiii nostra est opus Dei: Hoc enim, inquit,
est opus Dei, et credatis in eum,quem ille misit: filius Io. c. esse non potest opus Des . Neque enim idem est fides.
Ex eodem SI filius, quatenus in Deus, sabiicietur patri, initio sui,
icctus fuit, nimiru ex quo Deus est. Quod si subiectus non ibit, sed subiicietur,ut homosubicietur pro nobis, no autem ut lactis prole. ibi pater filio De osteaqua factus in homo, proptem rea quod obediens hiit, donauit ii omen super omne n
men, ut omnis lingua Dominum confiteretur, antequam homo fieret, non habebat nomen super omne nomvn, netquc illum omnes Dominum confitebantur. Maior igituri Phil. a.
euasit postquam homo fictus est, q crat prius, q homo fiet
rel.Quod absurdum est. Idem argumentu semi potest ex illis verbis:Data in miles omnis potestas in coelo de in terra. l l Quamobrem haec ad humanitatem cius, non autem ad di Mati. at 'vinitat reserenda sunt. a lSi mundi conditor in silius, & tempus illius ignorat, P. ξ se conditum est, ignorat. Neque enim negauit sc iudici scire,sed tempus. Hoc autem absurdum est. Ex eodem. ISI cognitionem omnium quae pater habri, non habet,
filius, mentitus est, iliquiens, omnia, quae pater habet mea fiant, Et, Quemadmodu cognoscit me pater , sic 'o cognosco patre, sin aliud est, patre nosse, aliud nosse: IO. xo.
quae patris sunt ala maius est nosse patrem, q ea, quae ipsius sunt,Cum unus quisque maior ipse si,q ea,γε sunt ipsius δnullus enim,inquit,nouit patre,nisi filius, maius est nosconsid quod minus estigorauit. Hoc autem fieri non pinest.Reticuit igitur,quoniam hominibus iudicij tempus is ire non expediebat.Nam assidua expectatio illos ad pie talem excoleiadam prompsiores rectit. Quod i longum temporis