장음표시 사용
111쪽
io CVNER. ΡΕΤ R. EPIs C. gratiam &misericordiam Dei, sed secundus meritum & laborem eorum qui per poenit tiam digni fuerunt misericordia. Secundus error erat, quod homini sufficiat liber.arbit. ad legem Dei i inpledam & ad operanda peraficiendamq; iustitiam,etiamsi Dei gratia &spiritus sancti dono non ad uuetur. Deinde conclamantium religiosorum & piorum v , cibus pressi ,& a se fatebantur Pelagiani ad habendam seu faciedam iustitiam diuinitus
adiuuari, ut tamen ipsam bonam vorantate sine adiutorio Dei; hominem habere dicerent, & ut recte credamus in Deum & euangelia, consen tiamus ex nobis esse: quo errore etiam Diuus Augustinus iunior laborabat in expositione propositionis ad Romanos: Non ex operibus sed exo ocante dictum est:
Quod enim credimus ait,hostrum est, quod autem bonum operamur, illius est qui credentibus in se dat spiritum sanctum, ut peicharitatem bona operemur. Contra primum
errorem, quem etia Pelagius ipse in Concit Palfstino danauit,patres sic statueriit: Scim' gratiam Dei nec paruulis, nec maioribus f cundum merita nostra dari. Contra secunduvero sic loquitur Augustinus: Nos dicimus humanam voluntatem sic diuinitiis adiuuari d faciendam iustitiani, ut praetor quod creatus est homo cum libero arbitrio volutitatis, praeterq; doctrinam qua ei praecipitur quemadmodum vivir debeat, accipiat spi-
ritum sanctum, quo fiat in animo eius det ictatici; delectatioque summi. illius, atquer inconi-
112쪽
incommutabilis boni, quod Deus est, etiamnunc cum ad huc per fidem ambulatu, nondum per speciem, ut hac sibi velut arra data stratuiti muneris inardescat in herere creatori atqS in flametur accedere ad participatio- hem illius veri luminis, ut exit lo ei bene sit; a quo habet visit. Et in eodem lib. cap. 29 Haec ergo sola distantia est, quia ipsuin: Non honeu pisces,& caetera mandata eius sancti&bona sibi tribuebant; quae ut possit homo facere, Deus operatur in homine per fidem
Iesu Christi; qui finis est ad iustitiam 'nani
eredenti; id est,cui per spiritum incorporatus, factusq; membrum eius, potest quisq;,illo incrementum intrinsecus dante, operari iustitiam. Ex quibus manifestum est; quod primum contra Pelagiarios in primo & s ecu-do errore, actum est de magna illa qui per Antonomasiam gratia dicitur,quae est gratia gratum faciens, qua Deo reconciliamur, &per spiritum sancturn inhabitantem iustificamur. Nam haec sola est arra gratuiti muneris,&qua per spiritum incorporatus, factus-
que membrum Christi, potest quisq; veram operari iustitiarii, quae etiam paruulis latenter infunditur, & sola est de quo concipi po- 0hestest, quod in adultis secundum merita daretur: De qua Paullis Apostolus: benedictus Deus; in uit, Se pater Domini hostri Iesu Christi, qui pridestinauit hos in adoptione 3 filiorum per Iesum Christum in ipsunt,secudunia propositu ua voluntatis suae, iii laudem Esi s. stloriae gratiae suae, in qua gratificauit nox in
113쪽
dilecto filio suo. Et ad Romanos: Iustificati ergo ex fide, pacem habemus ad Deum per dominum nostrum Iesum Christum terquem habemus accessum per fidem ingratia istam in qua stamus & gloriamur in spe gloriae filiorum Dei, quam potissimum etiam respicit & intelligit Euang. Ioannes, quado declarata dignitate filiorum Dei; Qui no exsanguinibus, neq; ex volutate carnis, neque ex voluntate viri, sed per hanc gratiam ex Deo nati sunt: sub ijcit; vidimus eu plenii gratia,& de plenitudine eius nos omnes accepimus gratia pro gratia: quia lex per Moysen data est, gratia & veritas per Iesum Christu facta est. De qua quoq, praecipue tanto molimine co tra Iudsos saepe disserit Apoll.Omnes, inquit,peccauerunt &egent gratia Dei: mihi Mcati gratis per gratiam ipsius, per redempti' one, quae est in Christo Iesu: Et non sicut delictum, ait, sc & donum,si enim unius delicto multi mortui sunt, multo magis gratia Dei & donum in gratia unius hominis Iesu Christi in plures abundauit: si enim unius delicto mors regnauit per unum, multo magis abundantiam gratiar,& donationis,& iustitiae accipientes, in vita regnabunt 'per senum Iesum Christum : ut sicut regnauit peccatum in mortem, ita & gratia regnet per iustitiam in vitam aete nam, per Iesum Christum
114쪽
De excellantis aliae munere 2 digis ita cii Vius quidem muneris excellentiam &dignitatem scriptura fere per reprO- missionem Abrahae faetam & per spiritum declaro. Quoniam sicut Isaac non ex ficu itate naturae vel parentum Oecunditate, sed supernaturali & gratuito Dei dono natus est patre Abraham iam emortuo, & Rom. Meonclusa vulva matris Zarae cui muliebria Hebri ic quoq; fieri desierant: ita non ex viribus na- Gene. Ps. tiarae, neq; operum praecedentium meritis, neq; ex lege,sed superabundanti Dei bonitate, coelestis haec gratia consertur, qua filij ex Deo nascuntur: siqv idem in Isaac,ai t Do-inthus,vocabitur tibi semen, id est, non qui
filij carnis, hi filij Dei, sed qui fili; sunt promissionis istimantur in seni in o. promissio- his enim verbuni hoc est: secunduna hoc teni pus veritam, erit Zarae filius: Et ad Galatas: Quoniam Abraham duos filios habuit, se R bis hum de ancilla & unum delibera, sed qui Gis ii de ancilla, secundum carnem, id est, virtute 1 -- carnis natus est; qui autem de libera: per oe 13. repromissionem, id est , ex promissa Dei stratia: quae sunt per allegoriam dicta . Haec Gaia . .
enim duo sunt testamenta: v mim in seruitutem generans,&c. Nos autem fratres, se cundum Isaac filij promissionis sumus, secundum spiritum non sumus ancillae filij sed liberae, qua libertate nos Christus liberauit. Et iterum, ubi venit, inquit,plenitudo
temporis,misit Deus filium suum factum eqs , ' Euliere
115쪽
l. CVNER. ΡΕΤ R. EPIs C. muliere, factum sub lege, ut eos qui sub lege
erant redimeret, ut adoptionem filiorum reciperemus. Quoniam autem estis si ij Dei, misit Deus spiritum filijsui in corda vestra clamantem Abba pater. Alibi per dignitate templi, huius muneris excellentiam &rationem declarat nescitis,inquit,quia templum ' Dei estis,& spiritus Dei habitat in vobis 3 siquis autem templum Dei violauerit,dispe det illum Deus. I emplum enim Dei sanctu est, quod estis vos. Et rursus: An nescitis quoniam membra vestra temptu sunt spiritussa. qui in vobis est, quem habetis a Deo&non Ephes, s- estis vestri ρ Ad Ephesios vero: Quia membra
1.cρr, i*- sumus corporis eius,de carne eius &deos subus eius. Etenim in uno spiritu omnes nos in unum corpus baptiZati sumus. Huic tam e
cellenti Dei dono volebat homines omnes praeparari, & eius gratia ad Christum venire Mat h. 3. & poenitentiam agere: Ego, inquit, bapti Iovos in aqua in poenitentiam, qui autem post
me venturus est, fortior me est, cuius no sum Ioann. 3, dignus calciamenta portare, ipse vos bapti-rabit in spiritu sancto & igni. Quod etiam
Christus dominus intellexit,quando voluit nos nasci denuo,&ex aqua&spiritu sancto regenerari.Na quando poeniten tes per Christum Deo reconciliantur, non solam nudamque recipiunt peccatorum remissionem, sed,
ut elegater testatur Chrysostomus, sanctificantur, liberi & iusti,&filij Dei costitutitur, nec solum filij sed&haeredes,nec solii haeredes,sed & fratres Christi, nec tantum fratres
116쪽
Christi, sed cohaeredes, nec solii coli redes, ad sed &mebra, nec inebra tantu,sed & temptu, μνών. nec tantum templum, sed& organa spiritus: mm. io Benedictus, inquit,Deus qui facit mirabilia e rsolus. vides quot sunt Baptismati5 largita- ί δ, ates sed multis quidem videtur coelestem gra 1isbais.
tiam in peccatorum tantum remisseione co nsistere. Nos autem honores computauimus decem. Hac de causa etiam infantulos baptizamus, ut eis addatur sanctitas, iustitia, adoptio, hereditas, fraternitas Christi', ut eius membra sint omnes & spiritus habitatio fiunt : Addit subinde scriptura honorem spor ciri it. sar, quo fideles in Christo in sponsas eius as- sumuntur: Despondi, inquit Apostolus, vos uni viro virginem castam exhibere Christo:
Et de Matrimonio agens, sacramentum, inquit, hoc magnu est, ego autem dico in Christo &Ecclesia. Unde in canticis, fidelis & r generata anima saepissime nomine sponsae honoratur, quemadmodum & Esaias declarat: Omnes, inquit,qui viderint eos,cogn'L EF L 6 i. cent illos, quia isti sunt semen cui benedixit Dominus: gaudens gaudebo in Domino, &exultauit anima mea in Deo meo, quia induit me vestimentis salutis,& indumento iustitis circundedit in quasi sponsum decoxatum corona, &quas sponsam ornatam monilibus suis: Et in Apocalypsi: Gaudeamus&exultenvis & demus gloriam ei, quia ven xunt nuptiae agni, & uxor eius praeparauit se.
Et datum est illi ut cooperiat se bissino sple- qentita calidido. Bis sinum enim iustifica-F a tiones
117쪽
is CVN ER. PETR. EPIs Cutiones sunt sanctorum. Haec est igitur grati noui testamenti perquam praedictis hono ribus per sacr menta Christi, aut ex eoru iam voto donamux. ,
c A m V T IIII. uui grati ratificans, ct in quo sita,
ct auis eius auctor ex Cyria, albis Gracispon sus colligetu .
CASterum quid ea fit,& in quo posit
sit, pressius & particulatius explicarς difficile quidem est: Doctores tamen ad hunc modum aperire conantur: visit co testis&diuinus quidam habitus, quo diuinitus induimur Se disponimur ut apti Smus regno Dei, quo velut lumine & fonte salutis in essentia animae residente & splendente, diuinae&supercaelestes quaedam vi tutes in omnes animae vires scaturiunt, quibus anima in Deum erecta,fanata & stabilita,Domino Deo suo pro creaturae conditione assimulatur, & ad imaginem eius splendore quodam mirabili transformatur, pul- hra & formpsa in cospectu eius efficitur,ac ut sponsa filia & amica diligitur: estq; velut vestis nuptialis, qua coelesti conuiuio aptast & congrua; & stola, quae sit proprium fili-0rum ornamentu: Arra &pignus futurae has reditatis. Sicut enim per peccatu originale
fuimus natura,id es vitio naturae in s to, si iij
118쪽
quod restaurata natura Velut naturaliter,
Prompte & suauitqr in summum, beatificum S aeternum bonum disponimur , ut in illud digno & congruenti amore fer mur & clamemus Abba pater; est enim quodi in amabile & beatificum diuina naturae consortium, quo nouum quo dam & diuinum esse recipimus, quo sicut ipse est, suae bonitatis participatione &M' nos sumus : Quemadmodum Petrus Apostolus ait, quod Deus per Christum maxima &pra tiosis donauit nobis promissa, ut
per haec efficiamur diuinae consortes naturae; ut quemadmodum vestes aromatum participatione suauissimum odorem reci- sagitiuo piunt & ferrum ignis participatione can- - homac
descit & vrit: sic homo ad imaginem Dei de conditus diuinae bonitatis participatio ne diuinus & deificus per spiritum effi- Ο iatur, de quo diuinus Cyrillus agens de M- u mi spiritu sancto sic loquitur: Quasi odor substantiae Dei est vivens atque activus, a ta' 'Deo ad creaturas quae Dei sunt transpor meastinotans , ac participationem eius immittens: nam si aroma tum odor propriam vi tutem eorum vestibus relinquit. & trans
mittit quodam ad seipsum modo ea in quibus adhaesit; quomodo, Spiritus san, Aus , qui ex Deo naturaliter est , 'pa ticipes diuisae naturae eos non ςs ciet, ini
119쪽
ς VNER. PETR. EPIS C. anima participatio seu participata ex De' bonitas, ipsa est gratia, quam gratificanter' dicimus, quae donum est diuinae bonitati proprium,ab eius pracentia & inhabitatione, jicut lumen g sole dependens, ex cuius qualitate & excellentia idem Diuus Cyrillus & alij Graeci volunt intelligi spiritum sanctum eius authorem & principium seu
fontem, verum esse Deum. Nam de hoc dono rursus agens, Eum posse, inquit, facere,&concedere naturis dignitatem, quae creatura excedit, amplius sit, tuam ferat creaturarum
natura & gloria,& spiritus dei fi ςζt,qM 'ΠὶOdo esset creatus & non magis Deus λ propriuenim huius gratiae est Deificare, & quod omnium rerum appetibilium, iuxta Basilium, sum inii est, ut videlicet exspiritu Deus fias, nimirum participatione & consortio quodam mirabili, cuius ratione spi itus sanctus in nobis habitat,& filios Dei nos constituit, Ideo vi hoc donum prorsus supernaturale &superlubstantiale sic censer debet, utpote quo supra naturq si tum &facultatem homo
attollitur, &,ut ait S. Bonaventuraisupra naturale complementum omnis creatura in eo
honore constituitur, ut, sicut dictum est, intemplum Dei consecretur, &in filium adoptetur. nunquam enim,ait Cyrillus ad supremae naturae imaginem humilitas nostra conscenderet; nisi a spiritu, voluntate videlicet patris pulchre conformaretur. Et in Dialogo: ubi, inquit, Deo conditore animal hoc, id st, homo tu et naturet rationibus absolutu est,
120쪽
jculpta est ei diuinae naturi imago, inspirato spiritui a. dς etiam coeleste&diuinum bonum hoc donum eodem dialogo nominat: Θει -& alibi de eodem loquens: Creatura cum in dial serua sit, voluntate patris ad supernaturaliato ob.
Vocatur. Et rursus: Ascendamus ad superna-1.3n Ioa
turalem gratiam per Christum. Supernaturanem cas.lem vero dicit, pon soluin quia corruptae naturae facultatem excedit, sed qu0niam nulla creata natura eam ex se habere potest, neque ulla lege vel necessita*e naturae debetur,& omnem ore inem & proportionem naturae superat. Agit enim Cyrillus de hoc dono prout Adete primo parenti datum est, quem spiritus sui participatione Deus hi iniuit, 'quando spirauit Dominus in faciem olus spi in V raculum vitae: Et non absque sanctificatione xῆ - si, Spiritus, inquit,animam datam homini signi ficat nec a diuina natura poenitus destituta. Nam si vel ex principijs integrae naturae haberi potuit, iam non eius exit excellentiae ut ea colligi vel doceri possit, spiritum sancium p oprium eius authorem esse Deum,pon magis quam naturam ipsam esse deam unde procederet: Et quae est palmae potestas vel lex vi ad satum filiorum Dei &honoremtcmpli ac sponsae Dei eleuexur λ sed hanc potestatem dedit Deus hominibus qui Christum recipiunt, ut eius merito per spiritum ad hanc gratiam assu-