장음표시 사용
241쪽
qua ratione cle. quia hi mali gessit scriptum Apol l:ta pro 'u .cheti, I sati odio habui. breta dicio diligenti ori in iuisio cicendum, quod licet re-Ps obai i ovari)s m scriptura modis possit a cipi, qua tame Paulus consideratione de eadem diserit, vid)tar in eo constituenda, quod Deus 20 mincm quem praescit in peccato futui urn, in eo finaliter relinquit, debite ob id eum puniturus, Nam qui in peccatossint, hos recto ac veraciter I dux d hoc odiLse potest ut eos rat & ob peccata punire velit. Ch. Idaeus aute interpres apud Mal - λchia pro odio habui)ponit & interpretatur probari reprobaui Sicelagitur Iacob&Eiau nihil in
utero stratos bona vel mali fecisset, uterq; tamey peccato suberat originali,&imulta Eiau postea propria adiecit, proprer quae ex eorum praescientia dictum est: Esau odio habui, etiam timc quando in utero matris originali tantum seccato suberat: li set eni in
Malachias propheta longe postea de Iacob Maiaces;& Esau sic dixerit, Paulus tamen spiritu suo Apostolico etiam ad primum illud virtus
que exordium, tam de personis, quam populis ipsorum referre videtur. Potest equidem quodam sensu recte quoque Deus hominem dici reprobare, quia permittit fieri reprobum, id est, prauum & iniquum, quomodo
rogamus ne nos in dii cat in tentationem, & . .
spirit. s. ne nobis auferat, id est, auferri,&in 'tentationem induci sinat : si quide hac signi- scatione videtur Sapiens Deu orare, noli me
242쪽
reprobare inquiens a pueris tuis, verum ista permissio n , ex odio vel ira domini semper contingit, qui data homini gratia eum iuxta
ordinem rebus a se in si itu tum agere permi
tit, sed illud nisi ex magna Dei ira &indignatione contingit, quod cum posset Dominus hominem singulari quadam gratia quae . in manu ipsius est conuertere, & in ea finaliter custodire, eum in statu irae dimittit,&hinc aufert iuste pro peccato eundem planis turias: praescientia tamen &permissio huius peccsti velut antecedes aliquid in reprobatione cointelligitur. Caeterum iam meritu aliquod reprobationis videbimur constituere, peccatum videlicet, in quod homo prius incidit, ob quod Deus eum odit ut deserat, i dimittat & puniat: Paulus vero neque dile- .ctionis, id est, electionis neque reprobationis meritum aliquod agnoscit, quia ,inquis,
priusquam aliquid boni vel mali fecissent,
. non eX operibus sed ex vocante dictum est, . maior seruiet minori, sicut scriptum est, Iacob dilexi, Esau autem odio habui. Puti Lib. i. - cherrime n 'dum istu dissoluit clarissimus o mi, x Augustin. sicut enim in rebus humanis te renisque con tractibus, ubi diuinae & su pe nae iustitiae quaedam vestigia tenemus, nemo iniquitatis eum arguit, qui quod ei debetur donare voluerit, a quibus autetia exigendi&quibus donandum sit, non est in eorum qui debitores sunt, sed in eius cui debetur ar bitrio, in uno iustitiam, in altero facit mis xicordiam:ad eundem modum,qui in pecca- tummo
243쪽
tum mortis prolapsi sunt, digni quidem sunt
quos Dominus in eo statu dimittere &pro peccatis damnare queat, sed propter nimia charitatem qua nos in Christo diligit,muutos conuertit & in statu salutis, ne malitia mutet eorum intellectum, in gloriam suam hinc cito transfert. quod igitur eos odit iustissimum peccati meritum est, quod miseretur immensis gratiae, & misericordiae. quomodo igitur non ex operibus sed ex vocante
id est,beneplacito Dei dictum est, Iacob dilexi,Esau odio habui, quoniam eius discriminis non est in ipsis meritum, cur virisque cum posset parcere vel utrosque dimittere, huic tamen debitam ostendit irai in peccatis eum dimittendo, alteri facit miserico diam eum conuertendo, & ad finem usq; in gratia custodiendo. Itaq; propter peccatum
odit quidem reprobos Deus, sed quod odiuiram huic non illi inferat sui beneplaciti
est, qui in suos debitores,si nunc misericor- diter nunc seuere pro sua aequitate agat, ne- - , o mirari vel murmurare debet, sed omnes expauescere &cum timore & tremore salutem operari,iae quando irascatur Dominus dii pereat de via iusta, tunc enim perit quis
devia iusta, quando ab ea sic ita us est, venon amplius ad eam sit rediturus. Monet igitur propheta, ne quis disciplinam neglia gens, in peccatum incidat, ne peccati merito iuste iratus Dominus eum deserat , Vt nunquam ad viam iustitiae sit reuersurus. eadem sim ii
est Pauli sentetia ad Romano quod si aliqua
244쪽
ri4 CUNER. PETR. ΕΡ IS C. 'ex ramis fracti sunt, bene; propter in crudo litatem fracti sunt, tu autem fide stas, noli altum sapere, sed time: si enim Deus natura- libus ramis non pepercit, ne forte nec tibi parcat. Vide ergo bonitatem & sei; eri tatem Dei, in eos quidem qui ceciderunt seueritatem, in te autem bonitatem Dei. Monet ergo gentes ut humiliter sapiant,ne ii superbe glorientur ces sic in peccatum incidant, Deus eis non parcat, sςd deserat, quomodo Iu- ο eois daeos in suam credulitate dimittit. Vides iabo Myste gitur candide lector, quo costio haec in scri Humpra pluris sublimia praedestinationis reprodest.etr bationis Mysteria proponantur , Ut nem prosur. V superbe vel altum sapiat, qui stat, timeat scr/ρέμυε videat ne cadat, non in seipso sed in Deo ho- ρ ρορ imo fidat eiq; si ita i sue imo protecto ri & adii is rori fidem, i pem, charitatemque suam con ., ὰ in mittat,sic praedicet & arguat ut quum bonaiaisa dis VoluntaS non est nisi a Domino , simul pro 9.ub.c ii quos formandos suscepit diligenter&humiliter oret, quando aliquid boni fecerit,
Deo gratias agat,&ex suo cursu se vel pra destinatum vel reprobum intelligat, ac te 'ribili reproborum quos in peccatis mori ac perire videt exemplo non differas conue sonem de die in diem, sed quonia hora breuis&incδrta est, ilico pedem ab iniquitate
retrahat. Veruntamen ad ipsum dogma re deamus&quantuin Domino possimus pro sequamur . Itaque pro maiori elucidationei' dictis ad ijcies, quod Dominus etiam in lectis saepe peccata permittit, omnes enim
245쪽
DE PRAEDESTINAT is in pecsatis concipimur, & David, Petrus, Paulus, alij li sancti frequenter peccat ut, quitum humiliores, cautiores & diligentiores inde Deo iuuante turrexerunt, 'ali; duro &im poenitenti sunt corde, qui DeqMente Domini gratiam 5c disciplinam non lutc piut, similes iuxta Apostolum cerrae, tu saepe Venientem super se habens imbrcm spinas &tributosprofert, quos Deus multa iustinet patientia; de quibus scriptura etiam myste- miris. rium nobis aperit, quod in altituatne consi- Ram. 9.Iorum & misericordiae Dei. certum habent poenitentiae & uberioris gratiae tempus, ce tamd; peccatorum ves scelerum mensuram,
imodum seu periodum, post quam vel ex hac vita Deus eos in furore & indignatione tot lit, vel gratiam suam qua comi er terentur subtrahit, simul & facilia remedia ac congruam salutis oportunita te au ferens de quo sacramentoria Genesi legimus, quod erunt . dies eorum anni centu 'a & viginti, quos Via delicet Dominus eis ad poenitentiam dederat. Et in Apocalypsi dedi illi tempus Vt pq- . . a nitentiam ageret & non vult poenitere a forinicatione sua. Rursu , necdum copletae sunt Gene. is. iniquitates Amorreorum usq; ad priseia S te- Mart. 23. pus. Et DAs: vos implete mensuram patrum Amos. i. vestroru .Et Amos Prophet. super diuersis ge
tibus & populis id saepius repetit: super trib.
sceler ibus ae super quatuor non conu tam euλquod si per interrogatione cudocto quo- m'can-
da interprete legeris, facile sensum inuenire .& per altu propbeta erudire Ierusale, ne ferem. 6,
246쪽
forte recedat anima mea a te, ne forte ponate desertam, terram inhabitabilem. Et in fine eiusdem capitis: frustra conflauit confiator, malitiae eorum non sunt consumptae, ae gentum reprobum vocate eos quoniam dominus proiecit eos. Et Esaias: Expectaui ut
faceret uvas & fecit labruscas: & nunς ostendam vobis quid ego faciam vineae meae,au ram sepem eius, & erit in direptionem, diruam maceriam eius & erit in conculcatio- νὰ , Σ, ΠζIr ,rede Iudaeis; quia fluctum debitum noesis, di, attulerant,ideo dico vobis ait saluator quia auferetur a y0bis regnum Dei&dabitur genti facienti fructum eius.&postea;ecce relinquetur domus vestra deserta. de quibus iliadem propheta David, quod sunt ut vulnera' ti dormientes in sepulchris, quorum non est: Deus memor amplius, quia de manu sua re- Eccles. 7. pulsi sunt. Propter haec recte monet Sapiens: noli stultus esse, ne moriari in tempore non ruo. licet enim, ut ante pie statuimus, semper in hoc vitae curriculo maneat homini facutitas ut ex Deo poeniteat & conuertatur, saepe ora , t men Ob malae Vitae meritum, inquit Adria- ὰρ - nu ut trahitur homini facultas illa gratiae fise amo. dbVndantis sine qua non pς nitebit: unde eo paenii. Vere loco est, quasi sepultus & a Domino proiectus. ideoq; horribile est peccatis peccata ad ijcere, conuersonem pr rogare, i quoniam incertum est vel quando Dominu venturus est, vel pro qua culpa, Vel quanto
scelere nos in prςsenti seculo sit iudicatur prelinqua deserM
247쪽
DE, PRAEDESTI NAT. 2 γ c in reprobum sensum no S di mutat. Repro- .hatio igitur ut ad proprositum redeat dispu . 'tatio)iuxta praedictas scripturas 5 exempla iintelligitur non quodcunque Dei odium, vel quaecumq; permissio peccati, sed ea diui iace aequitatis dispo fi lio,qua pro certo tempore & peccatorum mensura hominem in peccatis quae scit de permittit Deus dimittit, ac vel statum tempore videlicet non suo in statu damnationis eum aufert, vel eam gratia qua solet stare vel subinde conuerti vel con- . uerteretur subtrahit, ut velut proiectus a Deo non amplius ad viam iustitiae sit rediturus,licet extremas adhibendo Vires absolu- Ἐ- te redire & conberti possit. Electi Vero sunt .iactis semen illud Abrahae,qui ex omnibus gentibus vestigia fidei quet fuit in Abraha sequun- ,
tur: de quibus Ioannes ad Iudeos: ne velitis dicere intra vos,patrem habemus Abraham; Dico enim vobis, quoniam potens est Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahae.Similiter de Zacheo Dominus: Salus huic do- Luca. isum ii facta est,eo quod & ipse filius sit Abrahar. Propheta vero postula a me dc dabo tibi PD . a. gentes haereditatem tuam, & possessionem tuam terminos terrae.& alibi: benedicentur Placri. in ipso omne tribus terrae. sicut antea dictu fuerat Abrahae, benedicentur in semine tuo Genesia omnes gentes terr*,id est,ex omnibus gen bab. 17.2a.
bus plurimi sicut stellae coeli, & arena maris, id quod in omnibus Prophetis annotandum est, sicut Abrahae promisit,& ex omnium ore
mrophetarii in Domihus praedixit, quod ex O s omni-
248쪽
diis CVNξ PETR. EPIs C. . omnibus gentibus multa milia saluaret, Se praeclaram ex eis ciuitatem pro nominis sui gloria in fide filij sui erigeret, ad quam omnes populos Iudaeos & getes inui tauit, quod autem promisit Deus, potens est& facere,
proculdubio faciet. C A F V T - IIII. An nullo modo ex homine dependeat quod sis electim velreprobim. HIs omnibus ita constitutis grauissima
restat quaestio. An igitur homo, ut da numero si electorum ve eprobus, nullo modo ex ipso depedeati Paulus equidem palam pronunciat non ex operibus sed ex vocante dictum es e, Iacob dilexi, Esau vero odio habui :quod ipse de Iud is &gentibus prosequitur, cum repulsis nunc Iudaeis gentes Dominus ex misericordia assui serit. Caeterum quando super hoc mysterio postea demirans exclamat, b altitudo diuitiarum
κιο ii s piς litiae&scientiae Dei, quam inscrutabi- lia sunt iudiciatu adrinuestigabi es vi tu , ipsa admiratione significat, causam subesse
sed occultam. Etenim sicut recte de hocmysterio D. Bonaventura notat, si non alia foret' is L ratio quare Dominus istum reprobat, illumi eligit, quam quia sus Maiestati sic placet, suf
ficiens equidem causa daretur, quae Ora nostra merito obturaret, verum tunc non O
ςulta re inscrutabilia dicerentur iudicia tui
249쪽
DE PRAED TINAT. Iisius, cum quilibet hanc rationem facile capiat, nec mirabiles sed voluntariae eius viae forent, illa enim iuxta philosophum mira- .mur cum magna & notab ilia sunt, causas ta-imen quas habent non videmus. Quamuis nim ex parte illius qui eligitur non in eo e-le ionis meritum, tamen possunt De OnO tar esse causae congruentiae cur quosdam praealijs reprobet, inter quas equidem ratione videtur scripti ira praecipuam insinuare, quod sublimis illa & veneranda bonit s per huius sacramenti secretum vult confundere superbiam,& sapicntiam huius saeculi coram Deo stultitiam ostendere: quod enim ad tomi'em attinet, qui minimis ex tornis via xijsvid; tur irretitus atque maculatus, &
ς ex ingenio & liberalibus 'artibus expoliatus, nobili & sancta progenie natus: hic eligendus videtui ad gratiam; sed cum hoc st/-
tuero, meri debuillequi infirma mundi legit, ut confundat fortia & stillia mundi, ut confundat sapientes: sicut Christus Dominus, quando de hoc exat Iysterio locu- LΠς io xurus, in ipsa hora, ait Lucas, exultauit in W' spiritu sancto dixit : Confiteor tibi pater domine cael l l: terrae, quod abscondisti haec a sapientibus&prudentibus & reuelasti ea paruulis, etiam pater quoniam sc ii, placuit ante te. Vnde liquet quod ipse diuitiae, humana literatura , potentia , hQ-nor, dignitas per se quaedam sunt uberis ris gratiae impedimenta, quae proindςm
gi Sere quam appetere consultum es
250쪽
n CV. I, Videte, ait A postolus, vocationem vestram fratres, quia non multi nobiles, non multi sapientes secundum carnem, non multi po- intentes, sed quae stulta & infirma sunt mundi elegit Deus, ut confundat sapientes& fortia& ignobilia mundi & contemtibilia elegit
Deus,&ea quae non sunt, ut ea quae sunt do, strueret,ut non glorietur omnis caro inco-
spectu eius. Quibus locis licet diu electionis nulla forent in paruulis & insipienti-; bus merita,causam tamen scriptura ex aliorum superbia& fastu designat . a quo non alienum quoque est,quod Moses populum Is raheliticum admonens,ait: Ne dicas in corde tuo, cum deleverit eos Dominus Deus tuus in conspectu tus, propter iustitiam meam introduxit me Dominus, ut terram hanc possiderem, cum propter impietates suas ipsae deletae sunt nationes. Neque enim propter iustitias tuas &arquitate cordis tui ingredi- eris ut possideas terras earum, sed quia illa egerunt impie, introeunte te deletae sunt.SLRom. H. mitem Paulus inter Iudaeos S gentes causam constituit: Nam illorum delicto, inquit, salus est gentibus, ut illos aemulentur: sicut enim aliquando vos non credidistis Deo, nuC. autem misericordiam' cosecuti estis propter . incredulitatem eorum, ita & isti nunc non crediderunt in vestram misericordiam vire'. ' ipsi misericordiam cόnsequantur. Istud LLMO . p um pulcherrime insinuat parabola, quam
de ijs qui vocati sunt ad nuptias&cqnamlhabet euangelium; nam dignioribus qui prius