장음표시 사용
241쪽
sione te beem, tuaque vicissim perfruar consuetudine. Vale anime mi, semperque tene memoriam tuae Eliis, quae te praestolabitur ad vicinum fontem in horto Pontificis.
A ccurri, Galactio, lymphatico similis,volens osculari hoc mancipium : sed id disparuit dicto citius ex oculis meis , quod nollet vel hero vel conseruis sinistrarum
suspicionum suppeditare materiem. Hic repentinus eius
discessus duplicauit dolores meos, & lapsus futuem sine dubio in animi deliquium, nisi me erexisset postremum Elisae verbum , fore ut ipsam paulo post adfontem in
horto offenderem. Sic meipsum seruaui rebus secundis, captoque tempore,cum adesse hora videretur distedendi, contuli me ex compacto in hortum. Venerant aliquot viri foeminaeque honoratiores ad Pontificem, qui eos cum Uxore sua exceptos, colloquio & variis ossiciis aliquandiu moratus est. Interim Elisa, adepta abeundi licentiam, sola in hortum ad fontem abluit, remotis sociis arbitrisque, quos ideo ab se amolita est, ut sola pocset amori operam dare. Dies erat admodum serenus,&videbatur vis aliqua superna dissipasse nubes, ut ipsum
coelum clarius videre posset reciprocos amplexus &mutuam collabellationem duorum istorum aman
Ingrediente igitur ea per portam hortuli, dixisses fi
res eam salutare, mira spirantes fragrantia, & honorem ei habere voluisse, inclinatis versus humum capitibus, partim etiam verecundiae ergo, quod viderent se superari formae elegantia ab ea quae intrabat. Erat in medio horto Labyrinthus, ad instar Cretaei si parua magnis componere fas est) caecis viarum ductuumque plexibus ac inuolucris implicatus. In huius medio siue centro subsiliebat fonsuiuus,labro marmoreo inclusus: in sui ma parte stabant tres Gratiae, auersae ab inuicem, e qua-
242쪽
nim mamillis prosiliebat aqua limpidissima, ut ostenderetur, hortum illum dignum esse,qui non alio quam coelestium Gratiatum humore rigaretur. Qui circa fontem eminebant flores,tam pulchri erant, tam lepidi & vivaces, ut qui non attendisset ad aquei humoris copiam, opinari potuisset, adspcinam de vicinitatem Gratiarum iis tantum conciliate nitorem quo superabant caeteros fores in diuersis areolis puluillitque consitos. In horum medio Elisa consedit. Cum enim pri inum intrauerat hortum, voverat sertum floreum ei, quem tanta animi anxietate expectabat. Hoc sertum hancque corollam impositura eratArchombroti sui capiti. Inde cum extendisset niueam manum suam, collegit ilorum pulcherrimos, iisque repleuit sinum sinam, coepitque complicare corollam, filis deauratis scridisque inter flosculorum ordines intercurrentibus. Calthas, crocum colore mentientes, non immiscuit caeteris, ne impositae capiti meo evanescerent, colore comae ae eae illas obscurante. Potis
simi qui in ordinem venerum Et erant: Rosae, Lilia, Nar cissi, Primulae, Violati Caryophylli, cum herbis praestantioribus, Libanot de & Amarantho. Ad hunc modum virgo mille vacans cogitationibus pergebat plectere scrtu,cum repente me conlepiatur ingrediente in hortu. Surgens igitur humo properauit in occursum meu ni oblataq; corona florea, inter mille se mones,mille querelas, nulle protestationes, deno discedendo ab amore mutuo,ad oscula deuenimus, quorum tanta fuit dulcedo, ut vel sola suffectura fuerint, ad abs. tergendum ab animis nostris , quicquid tam longo tempore mutuae absentiae exhauseramus molestiarum. Inter has aliasque recreationes, quas affectus non impurus sinceris dictare solet amantibus, diem illum ad umbilicum prope mortuum sepeliuimus, contendento me ab Elisa ne aduentum meum caelaret heram,de cuius
243쪽
214 Io. BARC LAII ARCEN. compertu habebat in se beneuolentia,si quam serre pocset ostendere rationem, qua usi una pr*ficisceremur ex Insula ad repetendam patriam. At Peredilla intellecto meo in Insulam aduentu multa signa singularis in me ostendit beneuolentiar. Nec tam en ullo modo obtinere ab ea potuimus, ut monil raret nobis aut semereret viam ac rationem euadendi, nOS-que in libertatem attexendi,eo quod diceret, se Pontifici marito persuadere nullo modo posse,ut eam dimitterer, quanquam ipsi non improbaret fugam eius. Hoc ip die Cub ortum solis dono ei misi torquem aureum, cum appensa imagine e gemmis preciosis adornata, cuius in teruentu spero me obtenturum maiorem eius gratiam& facilitatem: sed ut ipse audiuisti, dissicultatem ex difficultate, moram ex mora ne sitit, quanquam vivetum fatear eam hodie non tam dissicilem inuenerim quam superioribus diebus. Facit haec res mihi spem, re ut optatum finem assequar antequam haec septimana penitus expiret. Mulier enim, quae munera capit, ipsa capitur aut iam capta est , a qua postmodum obtinere queas quicquid volue iis, cum sese tibi obligatam fateatur. Ita enim dona fere offundunt glaucoma oculis earum, ut non videant sua pericula, & vinciunt manus, ne se ullo pacto possint defendere,aut tam amabili metallo, quod aurum vocant,obluctari.
PER IOCH E. Gl lactis,ut adipisceretur temptu es occasionem eripiendi ester futute Ebsim, cin Galbam redace i. enaserium Esemque Ponti cis aedes
244쪽
incendit, quibus a dentibu , cum omnes restinguendo operam darent incenHo, i e vi ginem abducit, constensioque nauigio, absumto Archombroto vela feliciter faciunt, O ingenticum iatura portum Masiba ingrediuntur. GAlachio miris modis delinitus, cum variis casibus,
tum eorum narratione, vi ostenderet Principi, non
ingrato homini eum praestitisse Si haec & alia beneficia, constituit idem Galactio, gaudio laetitiaeque Archom broti Colophonem imponere. Accedebat, quod cum regiae virgini Gallicanae ipse Gallus existens, multis douinctiis esset nominibus,non posset negligere illius sal tem, inquam summis curis atque vigiliis optimo iure sibi incumbendum existimabat. In huius enim incoluismitate atque salute suas quoque spes, fortunas, salutem inclusam non ignorabat: statuit igitur ea quae sequebatur nocte , inire rationem aliquam rapiendae abducenis daeque Virginis,lta tamen, ut ipsun sacerdotis uxorem celaret suum consilium. Etsi autem Archombrotus de dexteritate & prudentia Galactionis nullo modo dubitaret: considerata tamen dissicultate rei, pene desperabat, qui semper fere
fortunam expertus fuerat aduersam, accedente nume
ro militum, qui singulis noctibus circa sacrificorum collegium domumque Pontificis erant in excubiis , quin & Pontificem fratrem esse regis Minoricenis sis intellexerat. Vnde nihil mi nus sperare poterat quam consilium Galactionis felicem habiturum euentum. Expectandam igitur iudicabat meliorcin occasionem: quae se citius omnium spe offerre posset: nec periclitandum in re tanti momenti,ubi errare non bis liceret. Noli
illustrissime princeps noli dubitare sinquit Galaetio), P quin
245쪽
H6 Io. BARC LAII ARGEN. quin haec quae iam cogito pulcre tibi effecta' daturusum.Tota illa militum excubitorumque statio impedire te non poterit,quo minus abducam virgis cm. Inuenionim modum,quo omnem industriam, omnes eorum
cogitationes alio diuertam,tantumque eis suppeditabo negotiorum, ut occupati glauium peliculorum solbcitudine,obseruare eos non possin qui arce egrediuntur. Tu ibium id cura, ut nauigium praelio sit ad portum, cuius nautae parati sint,ut cum primis noctis tenebris vela faciant.Caetera ego expediam, Elissemque tuam tibi, inistra manus s stam. Audiens hominem tam confidenter loquentem, Scipse audacior factus est Archombrotus,coep:rque aliam
concipere spem prosperioris fortunae, quam qua hactenus vlus fuerat. Totum igitur se permisit Galactionis prudentiae,ut faceret quicquid expedire videretur, amplexusque virum haud sine affectu & lacrymis, vale illi dixit, qui digressus a principe omni studio se accinxit, ut cogitata quam celerrime perficeret. Hinc Galactio contulit se ad fontem,quo loco Elisa Archombroti praeliolabatur aduentum. Quae quanto exilierit gaudio, viso viro tam strenuo & virtutis expertae , dici satis non potest. Conspectus huius hominis tam certam virgini fecit spem festinae liberationis, ut exclamauerit,iam se deinceps non dubitare de fauore Numinis, postquam id sibi misisset sospitatorem sirum , qui eam nequaquam deserturus esset,in hac tam graui calamitate, sed omni annixurus studio, ut illam restitueret sponso patriaeque.
At Galactio, cui expedire non videbatur, multis inanibusque sermonibus tempus inutiliter terere, omissis
caeteris,quae ad rem parum facere videbantur, per eam in
pse stare dixit quominus sequenti nocte libertati resti
ueretur. Quanquam autem Elisae auribus gratior nun-
246쪽
eius illabi non posset, quo tamen potissimum modo id ellet horno cis .cturus, non expediebat. Quo virginis sensu animadtierso Galactio; sentio, inquit, domina,te verbis meis aegre fidem adhibere:ar ego tibi spondeo de respondeo, me tibi rem istam prope sine dissicultate effecturum,modo te dicto audientem inueniam. Tuus is erit labor, ut occluso ostio intra cubiculum te quieta contineas, noctem suauiter peragas , siue dormiendo siue vigilando,perinde enim est. Animaduerti ego sine magno labore perueniri posse ad murum , qui eli infra cancellos fenestrarum , qua a monasterii aedificiis proinspectus patet in subiectos hortos.'Sed & illud quoque dobseruaui,muros illos alicubi adeo humiles esse , ut vix non ventricosus aut plumbeus Litu sine noxa se inde demittere possit. Ad illam igitur fenestram velim te in excubiis stare,ubi Pontificem cum omni familia & cli en tela dormire senseris. Ego enim calcata omni negligentia ad murum illum accedam, qua parte subiicitur e clathratis illis fenestris , ibi signum praesentiae meae tibi
erit linteum album,quo caput meum obuoluam. Tu autem demittes ab fenestra funem tultae longitudinis,ut terram contingat, ad cuius extremitatem alligabo vestem muliebrem, quam tu illico attrahes, eaque induta praestolaberis donec aperiatur porta. Cum autem ab omni parte ad ignem conclamare audiueris,etiamsi quis te cogere ad suppetias velit, caue pedem loco moueas: ego enim tibi celeriter adero obseruata occasione, cum serui ad restinguendum incendium confertim erupturi
sunt ollio,ibi ego perfricta fronte irrumpam: quis enim mihi obstabioquissem pediet ρ post una egrediemur perturbam, utentes confusae turtae inter spem metumque trepidantis consternatione. Hinc recto gradu petemus portum, conscensuri nauigium, quod nobis Archom -hroti praeparauit diligentia.. Pii Habes,
247쪽
Habes, Domina uniuersam consiliorum meorum
scenam, quam tibi face. us histrio, ita ut dixi, instruam, ut laetissima sequatur Cata strophe. Vnum addam: nos si hanc e manibus sinamus occasionem, frustra deinceps speraturos ,' ut illa vel commodior vel compar se nobis tosthac offerat. Elisa cum magnopere applobasset sO-ertiam fidissimi hominis, calcata ulteriore mores abiit, ut se accingeret, ad exequendum ea, quae iussa fuerat, Galactio vero sollicite expectabat horam quam sibi ipsi praestituerat. Monasterii in urbe Senega magna erat amplitudo & capacitas , habitabatque in eo Pontifex potissimam anni partem duplici ratione , quod a frequentia & turba hominum esset remotius, & amoeni stimus pateret in subiectos hortos projectus. Tanta autem erat commoditas huius aedificii, ut aptiorem locum Galaetio ad exequenda consilia stra ne optare quidem potuerit. Igitur nocte concubia,cum omnium sensus somno sepultos arbitraretur, secreto digressus ab hospite suo, ferensque amictum muliebrem hortum intrauit, rectaque destinatam fenestram petiit. De miserat iam virgo funem,quae agnitum hominem ex albo linteo accedere summa cum festinatione viderat. Vix alligauerat ad funem vestes Galactio, cum Elisa eas pari promtitudine ad se attraxisset,iisque induta, occuluit se eo loco ubi caeteri dormiebant. Galactio, qui ingenii subtilitate omnes alio vince bat, postquam secum ratiocinatus est indutam iam virginem conueniente habitu, in suumque reuersim esse Conclaue,ad alteram partem muri digressus est,ubi intra ipsos muros inclusiam erat horreum plenum foeno &stramine: ibi beneficio igniarii cum ignem nactus fui .set, incensum linteolum quoddam si alphuratum subiecit stramentis: quo facto celeriter se recepit eadem usus via qua Venerat. . ' Vix
248쪽
Vix discesserat incendiarius, cum correptae flamma paleae cum uniuerse horreo clarissi me exarserunt: utque
fit, ignis longius se diffundens, mandrisque ac stabulis pecudum ouilibusque illapsius , omnia prope eodem
momento corripuit, ut vix pastoribus licuerit abactis extra periculum gregibus sic ruat e vitam. Primi e familia quos fumus & odoris foeditas e somno excirauerat, altum exclamauerunt : horum vociferatione perterriti cς- teri , ex cum somno, omnes terrore Sc sormidine repleuerunt. Desertis igitur lectis stratisque, cum fenestras aperuissent, vidcrunt longe lateque dominantem Vulcanum, ut clarum diei meridiem profunda nox imitaretur. Ventus autem ut fere fit, ipsi intendio sub ortus omnem vim flammae inhabitationem Pontificis impegit. Ad primum suscitati ignis fulgorem concursum est ad cubiculum seruorum, ne incluti sita statique herum frustrarentur precio: deinde ut hauriendae aquae restinguendoque incendio cum caeteris operam dare possent. Serui non diu morati, procurrentes omni ope adnixi sunt,ut furentem cohiberent Vulcanum. Milites qui ad portam Monasterii ipsiumque Templum stabant in excubiis , desertis suis stationibus, suam cum seruis domesticisque coniungebant operam, ut tanto malo resiste rent. Cum autem vis flammae maior esset quam ut exiguo illo labore sopiri posse videretur; imperauit Ponti Lex, ut aperiis portis maioribus, oppidani conferti ad- . mitterentur, multitudine opitulantium furentem Vulcanum oppressurus. Cum dicto omnes patuerunt portae, irrupitque tanta hominum multitudo, ut velut in momento viris, foeminis puerisque tota monasterii com-Pleretur area. Immiscuit Galachio se turbae, qua densissimus erat cuneus, ingressiusque atrium continuo ad dexteram deflectit, ubi noueiat esse cubiculum Elisae. Inue-
249쪽
nit ibi latentem in occulto, caeterum paratam ad agenodam per nam suam, etsi metueret, nequis superueniens agnitam proderet, omnesque fabulae conturbaret calculos. Caeterum hic metus inanis erat, cum longe frauiorib. distinerentur uniuersi negotiis, quam ut ex curerent seruos & mancipiorum icrutarentur ergastula.
Visiam virginem manu apprehendens Galactio,quod felix faustumque sit, inquit, exeamus e monasterio & Eseruitute, Elisa: Diis grates pei solvemus, quod nos in tam atroci incendio seruauerint incolumes, cum altum
Fuerant iam aliquantum viae per ciuitatem emensi, perruptisque obuiantium cuneis recta portam quae ad mare ducebat, petebant: cum Galactio vocem hominis irati & maledicentis nescio cui a tergo inaudiuit. Conuersus igitur videt aliquam militum manum, qui concitato gradu sequebantur Elisam. Abstulerat furto mulier quaedam vas sacrum deauratum, ab ipso altari in tem
plo,nihil verita loci sanctimoniam dc sacrilegii turpitudinem, ablatoque eo fuga se subduxerat. Praesidiarii cum eam undique in oppido quaererent, postremo inciderent in Galactioncm α Elisam, qui celeriore solito incedebant gradu.Nihil igitur cunctati apprehenderunt Elisam, ut eam
xecha in carcerem deducerent. At virgo pauenS tremensque luctabatiar ut eis i geret,maluissetque se videre intra manus Archombroti quam horum Cacularum Quod cum faceret,nihil tamen loquebatur, siue verita, ne se loquela proderet, siue timore omnem auferente vocem. Tandem ita secum concludebat, certo proditam esse technam, seque agnitam rapi ad poenam, ut so- undum i rges regionis coniiceretur viva in flammas,
'uae ausa fuisset e domu hcrili aususere, Ad hunc enim
250쪽
modum puniebantur mancipia, quae in calamitatibus publicis fugam arripere non dubitassent. At Galactio non despondit animum:remetiens enim iter suum, cum vidisset captiuam duci virginem, contulit se ad Tribunum militum, monuitque, videret etiam atque etiam, ne contra iura hospitalia Fregrinam inclementer tractaret mulierem, quae de sacrilegio unquam ne cogitas set quidem. Magnae leuitatis animi iudicium esse, confestim adhibere fidem stolidis populi rumoribus. Quinistud potius faceret:excuteret omnia mulieris vestimenta,quod si deprehenderet eam ream criminis, non se recusaturum, quin continuo ducererur in carcerem, abs que hoc nec recte nec legitime posse. Ad haec Galaetionis verba substiterunt milites, mandanteque praefecto, coeperunt excutere Eliis vestimenta. Dum autem in hoc
toti sunt, accurrens unus ex eorum numero, Vt mitte
rent hanc mulierem magna voce proclamauit: deprehensam esse ream , quae se sacrilegio illo contamina
Praefectus quibus verbis potuit factum excusauit,de prec tus primo virginem,deinde Galactione qui non fuerunt diffciles in largienda homini venia,utique cum tam facile dimitterentur. Hinc periculo dc timore pedibus eorum alas subministrante, curriculo ad portum tetenderunt, ubi Archombrotus ex compacto eos praestolabatur, sicque una ingressi sunt nauigium, maiore laetitia & gaudio,quam a nobis stilo calamoque exprimi possit. Celeriter igitur cum carbasa explicuissent, tam secundis usi sunt ventis, ut non longe post Portum Alcidonium ad Massiliain intrauerint: quo autem affectu, quanta laetitia , cogitare quam scribere multo arbitramur esse facilius. Ingredientem hanc nauem portum prima viderat Argenis:& quamuis ignoraret quis ea veheretur, singu-