장음표시 사용
161쪽
TUSCULANARUM QI A E S Τ.dor una philosophus a no ignobile,nonne miramur c cui quum Lysimachus Rex crucem minaretur, Istis quaeso,inquisiista horribilia minitare purpurastiis tuis: Theodori quidem nihil interest humine,an sublime putrescat. Cuius hoc die o admoneor,ut aliquid etiam de humatione Sc sepultura dicendum existimem,rem non diflicilem his presertim cognitis, quae de nihil sentiendo paulo ante die a sunt: de qua Socrates quidem quid senserir,apparet in eo lio hro,in quo moritur,de quo iam tam multa diximus. QNum enim de immorotalitate animorum disputauisset,& iam moriendi tempus urgeret, rogatus a, Critone quemadmodum sepeliri uellet: M ultam uero inquit, peram amiciti seu stra cosiumpsi.Critoni enim nostro no persiuasi me hinc avolaturum, ne ii quid a me reliciturum, Verutamen Crito, si me assequi potueris,aut sicubi na,i eius eris,ut tibi uidebitur,sepelito. Sed mihi crede nemo me uestru quu hine excessero,c6sequetur. Praeclare id quidem,qui & amico permiserit,& se ostederit de hoc toto genere nihil laborare. Durior Diogenes,& id quidem senotiens ,sed ut Cynicus asperius,proiici se iussit inhumatum.Tum amici, Volucribu sne & seris Minime uero,inquit,sed bacillum prope me quo abiga,ponitote. Qui poteris illi,no enim senties. Quid igitur mihi serarum Ianiatus oberit nihil sentieti Praeclare Anaxagoras,qui quum Lampsaei moreretur, quaerentibus amicis,uelletne Clazomenas in patriam,si quid ei accidisset,as ferri: Nihil necesse est,inquit,undit enim ad inferos tantiidem uiae est. T laci; de ratione humationis unum tenendum est,ad corpus illam pertinere,siue occiderit animus,siue uigeat. In corpore aute perspiculi est,uel exti sto animo uel elapso nullum residere sensum. Sed plena erroru sunt omnia. Trahit Hessitore ad curru religatu Achilles,lacerari eum S sciatire credo putat:erogo hic ulciscitur,ut quide sibi uidetur. At illa sicut acerbisΩmam rem moeret, vidi,videre quod me passa egerrime, Hectorem curru quadriiugo raptarier. Quem Hessitorem aut quadiu ille erit Hector Melius Aceius,5 aliqua.do sapies Achilles. Imo enim uero corpus Priamo reddidi,Hee ore abstuli. Non igitur Hectora traxisti,sed corpus quod fuerat Hectoris .Ecce alius
Exoritur e terra,qui matrem dormire non sinat,
Mater te appello,ru quae curam somno suspense leuas, Neq; te mei miseret,surge S sepeli natum. Hax cum pressis S flebilibus modis,qui totis theatris moestitiam inserant. concinuntur,dissiciIe est non eos,qui inhumati sunt,miis os iudicare. Prius si serae, Volucres . Metuit ne Iaceratis mebris minus bene utatur,ne cohustis no extimescit. Heu reliquias semiassi Regis denudatis ossibus, Per terram sanie delibutas foede diuexarier. Non intelligo quid metuat,quum tam bonos septenarios sui dat ad tibia, Tenendum est igitur,nihil curandum esse post mortem,quum multi mimis coS etiam mortuos puniuntur.Execratur luculentis sane uersibus apud Ennium Thyestes : primum ut naufragio pereat Atreus. Durii hoc sane,talis eniinteritus non est sine graui sensi. illa inania, Ipse summis saxis fixus asperis Eui eratus latere pendens, ixa spargens tabo,
162쪽
Non ipsa laxa magis sensia omni uacabant, quam ille Iatere pendens cui se hic cruciatum censet optare. si essent dura si sentiret e Nulla sine sensiti sunt.. Illud uero per quam inane, .Neci: sepulcrum quo recipiat,habeat portum corporis, Vbi remisia humana uita corpus requiescata maliS. Vides quanto haec in errore uersentur. Portum esse corporis,& requiescere in sepulcro putat mortuum. Magna culpa Pelopis,qui non erudierit filiu, nec docuerit,quatenus esset quidq; curandum. Sed quid singulorum opiniones animaduertam,nationum uarios errores perspicere quum liceat V Condiunt Aegyptii mortuos,& eos domi seruant. Persae etiam cera circula litos cotidiunt,ut unaaXime permaneant diuturna corpora, Magorum mos est no humare corpora suorum,nisi a feris sint antea Ianiata. I n Hyrcania plebs publicos alit canes,optimates domesticos. Nobile aute genus canum illud scimus esse,sed pro sua quis r sacultate parat, a quibus lanietur,eami optimam illi esse censent sepulturam. Permulta alia colligit Chry sippus,ut est in omni hi storia curiosus sed ita tetra sunt quaedis,ut ea fugiat Sc reformidet oratio. Totus igitur hic Iocus est contemnendus in nobis,non negligendus in nostrinita tamen ut mortuorum corpora nihil sentire sentiamus. Quantu autem coosuetudini famael dadum sit,id curent uiui: sed ita ut intelligant nihil ad mortuos pertinere, Sed profecto mors tum aequissimo animo oppetitur, quum suis se laudibus uita occides conseIari poteti. Nemo parum diu uixit, qui uir tutis perfectae perse sto senetiis est munere. Multa militipsi ad mortem temo pestiua fuerunt,quae utinam potuissem obire.Nihil enim iam acquirebatur: cumulata erant ossicia uitae cum fortuna bella restabat. uare si ipsa ratio minus perficiet,ut mortem negligere possimus, at uita aeta perficiat, ut satis superluixisse uideamur. iniana enim sensus abierit,tamen summis S prospriis bonis laudis Sc gloriae,quamuis non sentiant mortui, non carent. Et si cnim nihil in se habeat gloria cur expetatur, tamen uirtutem tana umbra sestquitur. Verum multitudinis iudicium de bonis si quando es magis laudarium est,quam illi ob eam rem beati. Non possum autem dicere quoquomost do hoc accipietur, Lycurgum, Solone,legu& publicae disciplinae carere gloria,Temistoclem, Epaminondam,bellicae uirtutis. Ante enim Salaminam ipsam Neptunus obruet,quam Salaminii trophei memoriam: priusq3 Boeotia Leuctra tolletur,si pugnae Leuctricae gloria. Multo autem tardius fama deseret Curium, Fabricium,Calatinum, duos Scipiones, duos Aphricanos, Maximum, Marcellum, Paulum, Catonem, Laelium innumerabiles alios. Quorum similitudinem aliquam qui arripuerisinon eam fama populari, sed uera bonorum laude metiens,fidenti animo si ita res scrogradietur ad mortem,in qua aut summum bonum,aut nullum malum esse cognouimuS. Secim dis uero suis rebus uolet etiam mori. Non enim tam cumulus bonorum iucudus esse potest, a molesta decessio. Hanc sentetiam significare uidetur Lacostilis illa uox,qui quum Rhodius Diagoras olympionices nobilis uno die duo os suos filios uictores Olympiae uid illet,accessit ad senem,S gratulatus, MOrere Diagora,inquit: non enim in coelum ascensurus es. Magna haec & nimium fortasse Graeci putant,uel tum potius putabant. Is p qui haec Diagorae
163쪽
Τ V S CV LANARUM QI A EST. dixit permagnum existimans treis Olympionicas una e domo prodire,cunoctari illum diutius in uita fortunae obieeium inutile putabat ipsi. Ego autem tibi quidem quod satis esset paucis uerbis,ut mihi uidebar, responderam.
Concesseras enim nullo in malo mortuos esse, sed ob eam causam contenodi ut plura dicerem,quod in desiderio & luetu haec est conseiatio maxima. Nostrum enim,& nostra causa susceptum dolorem modice ferre debemus, ne S nosmetipsos amare uideamur. Illa suspitio intolerabili dolore cruciat,si opinamur eos quibus orbati sumus, esse cum aliquo sensu in his malis,qui bus uulgo opinantur. Hanc excutere opinionem mihimet uolui radicitus, eo sui bortasse longior. A. Tu longior: non mihi quide,prior enim pars orationis tuae faciebat ut mori cuperem,posterior ut modo non nollem,mostdo no laborarem.Oinni autem ratione illud certe perseetum est , ut mortem non ducerem in malis. M. Niim igitur etiam rhetorum epilogum desides ramus an iam hanc artem plane relinquimus A.: Tu uero istam ne relio
queris,quam semper ornasti,SI quidem iure. Illa enim temerum si loqui uo Iumus,ornauerat.sed quinam est iste epilogus aveo enim audire quid adest. M. Deorum immortalium iudicia solent in scholis proferre de morte,nec uero ea fingere ipsi,sed Herodoto authore,aliis p pluribus. Primum Argiae sacerdotis Cleobis 8c Biton filii praedicantur. Nota fabula est. auum enim illam ad solenne & statutum sacrificium curru uchi ius esset,satis longe ab oppido ad fanum,morarenturi iumenta,tunc iuuenes ii,quos modo nominaουi,ueste posita corpora oleo perunxerunt,ad iugum accesserunt. Ita sacerdos
aduecta in sanum,quum currus esset diutius a filiis,precata a dea dicitur,ut illis praemiu daret pro pietate,quod maximum homini dari possit a deo, Post epulatos cum matre adolescentes somno se dedisse,mane inuentos esse moro tuos. Simili precatione Trophonius Sc Agamedes usi dicuntur,qui quum Apollini Delphis templum exaedificauissent,uenerates deum petierut mero cede non paruam quide operis & laboris siri,nihil certi,sed quod esset optiomum homini. Queibus Apollo se id daturum ostedit post eius diei diem terotium: qui ut illuxit,mortui sunt reperti. Iudicauisse deum dicunt,& eum quis de deum, i reliqui dii concessissent,ut praeter ceteros diuinaret, morte esse optimum homini. Adsertur etiam de Sileno sabella quaeda,qui quum a Mida captus esset,hoc ei muneris pro sua missione dedisse scribitur: Docuisse Regem non nasci homini longe optimum esse,proximum aute, primum mori. inia est sententia in Cresphonte usus Euripides, Nam nos decebat coetus celebrantis domum Lugere ubi esset aliquis in lucem editus,
Humanae uitae uaria reputantis mala,
At qui labores morte finisset grauis, ιHunc omnes amicos laude & laetitia exequi. Simile quiddam est in consolatione Crantoris. Ait enim Terinsum quedam Elisium,quum grauiter filii mortem moereret, uenisse in Psycomanotium quaerentem quae suisset tantae calamitatis causa: huic in tabellis tris hustiusmodi uersiculos datos, I gnaris homines in uita mentibus errant. Euthynous potitur satorum numine laeto,
164쪽
Sic fuit utilius finiri ipsiq; tibiq;.
His & talibus authoribus usi,confirmant causam rebus a diis immortali bus iudicatam. Alcidamus quida rhetor antiquus in primis nobilis, scripsit
etiam laudationem mortis,quae constat ex enumeratione malorum humanorum,cui rationes hae,quae exquisitius a philosophis colligunt,defiteriit, ubertas orationis no desilit. Clarae uero mortes Pro patria Oppetitae,non solu gloriosae rhetoribus,sed etiam beatae uideri solent. Repetunt ab Erichtheo,cuius etiam filiae cupide morte expetiverut pro uita ciuium: Codrum,qui se in me dios immisit hostes famulari ueste,ne posset agnosci si esset ornatu regio,Φoraculum erat datum,si Rex interfectus csset,ut strices Athenas sore. Mene, cheus uero non praetermittitur,qui oraculo edito largitus est patriae seu san
guinem. Iphigenia Aulide duci se immolandam iubet.ut hostium sanguis eliciatur suo, Veniunt inde ad propiora.Harmodius in ore & Aristogiton, Lacedaemonius Leonidas,Thebanus Epaminondas uigent. Nostros non no Tunt,quos enumerare magnum est,ita sunt multi,quibus videmus optabiles mortes fuisse cum gloria. auae quum ita sint,magna tame eloquentia est utedum,aim ita uelut superiore e loco concionandum, ut homines mortem uel
optare incipiant,uel certe timere desistant. Nam si supremus ille dies non ex tinctionem,sed commutationem affert loci,quid optabilius sin autem peri mit ac delet omnino,quid melius,u in mediis uitae laboribus ohdormistere,& ita conniventem somno consopiri sempiterno Quod si fiat, melior En nii,u Solonis oratio.Hic enim noster. Nemo me lacrymis decoret,inquit,nec senera fletu. Faxit. Atueoro sapiens ille. Mors mea ne careat Iacrymkainquamus amicis
Moerorem,ut celebrent funera cum gemitu.
Nos uero si quid tale acciderit,ut a deo denunciatum uideatur ut exeamus ἐ uita, laeti,& agentes gratias pareamus,emitti* nos e custodia,& leuari uinculis arbitremur,ut aut in clernam,& Plane in nostram domum remigremus,aut omni sensia molestiaq3 careamus,Sin autem nihil denunciabitur, eo tamen simus animo,ut horribilem illum diem aliis, nobis faustum putemus: nihilq3 in malis ducamus,quod sit uel a diis immortalibus, uel a natura pare te omnium constitutum. Non enim temere nec fortuito sati S creati stimus,
sed profecto suit quedam uis,quae generi consideret humano,nec id gigneret
aut aleret,quod quum exantiauisset omnes labores,tum incideret in mortis malum sempiternu. Portum potius paratum nobis 8c profugium putemus, quo utinam uelis passis pervehi liceat. Si enim reflantibus Uentis reliciemur, tamen eodem paulo' tardius referamur necesse est, uod autem omnibus necesse est,id ne misernin esse uni potest habes epilogum, ne quid praetermisssum aut reluiuim putes. A. Ego uero, 8c quidem fecit etiam iste me epilogus firmiorem. M. Optime inquam. Sed nunc quidem uast letudini tribuamus aliquid,Cras autem,S quot dies erimus in Tusculano,agamus hec: S ea potissimum,quae leuatio
165쪽
EOPTOLEM VS quide apud Ennium philo
sephari sibi ait necesse esse, sed paucis. Na oino haud placere.Ego autem B rute necesse mihi quidem esse arbitror philosophari. Na quid possum presertim nihilc agens,agere melius Sed no paucis ut ille. Dissicile est enim in philosephia pauca esse ei nota,cui non sint auti pleraq3 aut Omnia. Nam nec pauca nisi e multis eligia possunt,nec qui pauca perceperit,no idem reliqua e dem studio persequetur.Sed tame in uita occupata,ato ut Neoptolemi tum erat,militari,pauca ipsa multu saepe prosunt,& serunt fructus,sed no tantos, quanti ex uniuersa philosophia percipi posAnt,tamen eos, quibus aliqua ex
parte interdum aut cupiditate,aut aegritudine, aut metu liberentur: uelut ex ea disputatione quae mihi nuper habita est in Tusculano, magna uidebatur mortis essedia contemptio,quae non minimum ualet ad animum metu libestrandum. Nam qui id quod uitari non Potest,metuit,is uiuere animo quieto nullo modo potest. Sed qui non modo quia necesse est mori,Uerumetiam quia nihil habet mors quod sit horrendum,mortem non timet, magnum Issbi praesidium ad beatam uitam comparat.auaquam no sumus ignari mestos studiose contra esse dicturos quod uitare nullo modo potuimus,nisi nihil omnino scriberemus .Etenim si orationes quas nos multitudinis iudicio probari uolebamus: popularis est enim illa facultas,& effectus eloquentiae est audientium approbatio. Sed si reperiebantur nonnulli,qui nihil laudarent nissquod se imitari posse confiderent, quemq3 sperandi sibi, eundem & bene dicendi finem proponerent, & quum obruerentur copia sententiaru in at verborum,ieiunitatem S samem se malle quarn ubertate 8c copiam dicerer, unde erat exortum genus atticorum, his ipsis qui id sequi se profitebantur. ignotum qui iam conticuere,pene ab ipso foro irrisi,quid futurum putamus, quum adiutore populo, quo utebamur antea, nunc minime nos uti posse uideamus r Est enim philosophia paucis contenta iudicibus , multitudiomem consulto ipsa fugiens, eiq; ipsi 8c suspecta Sc inuisa: ut uel si quis uni. 4aeriam uelit uituperare, secundo id populo sacere possit,ucisi in eam,quam nos maxime sequimur, conetur inuadere, magna habere possit auxilia relio quorum philosophorum distiplinis. Nos autem uniuersae philosophia uituperatoribus respondimus in Hortensio. Pro academia autem quae diceni, da erant, satis accurate in Academicis quatuor libris explicata arbitramur, Sed tamen tantum abest, ut scribi contra nos nolimus,ut id ctiam maxime optemus, In ipsa enim Graecia philosophia lato in honore nunquam suisset, nisi
166쪽
fisi doctissimoru contetionibus dissensionibusq; uiguisset. inraobrem horror omnes qui iacere id possunt,ut huius quoq; generis laudem iam languediti Graeciae eripiat,& perserant in hac urbem,sicut reliquas omnes,quae quideerat expetendae,studio aloe industria sua maiores nostri transtulerunt. At oratoru quide laus ita ducha ab humili uenit ad summu,ut iam,quod natura sert in omnibus sere rebus,senescat, breuit tepore ad nihilum uentura uideatur.Philosophia nascatur latinis quido literis ex his teporibus,eami nos adiuvemus,nost ipses redargui refellit patiamur, quod hi serunt animo inio quo,qui certis quibusda destinatis p sentetiis quasi addusti consecrati sue,
eat necessitate constricti,utetia quae non probare soleant,ea cogantur cono
statiae cause defendere. Nos qui sequimur probabilia,nec ultra,si id quod uerisimile occurrerit,progredi possumus,& refellere line pertinacia,& refelli sine iracudia parati stimus. Quod si hec studia traducta erunt ad nostros, ne bibliothecis quidem Graecis egebimus,in quibus multitudo infinita librorum est,propter eoru multitudinem qui scripserunt. Eade enim dicuntur a mulotis ex quo libris omnia referserunt. Quod accidet etiam nostris,si ad haec studia plures co fluxerint. Sed eos si possumus excitemus,qui liberaliter eruditi, adhibita etiam disseredi elegantia,ratione S uia philosophantur. Est enim quoddam genus eorum,qui se philosophos appellari uolunt, quoru dictitur esse latini sene multi libri,quos no conteno quidem,quippe quos nuna leges
rim: sed quia profitetur ipsi illi qui eos scribur,se neop distinete,neq; distribute,ness eleganter,nessi ornate scribere,ieritionem sine ulla delectatione negligo. QMid enim dicant,& quid sentiant hi qui sunt ab ea disciplina nemo meo diocriter quide doetus ignorat. QNamobre quoniam queadmodum dicant ipsi non laborant,cur legendi sint,nisi ipsi inter se,qui idem sentiunt,non inotelligo. Nam ut Platonem reliquos Socraticos, dc deinceps eos qui ab his proicisti sunt Iegur,omnes etiam qui illa aut non approbant aut non studio sissime consectantur, Epicurum autem & Metrodorum non sere praeter su os quis in manu sumit,sic hos Latinos hi soli legut, qui illa recte dici putat. Nobis autem uidetur quidquid literis madetur,id comendari omnia crudi torum ieetione decere. Nec si id ipsi minus co sequi possumus,idcirco minus id ita iaciendu esse sentimus. Itaq; mihi semper Peripateticoru Academiael cosuetudo de omnibus rebus in cotrarias partes disseredi no ob eam causim solum placuit,quod aliterno posset quid in quacpreuerisimile esset inueni, ri,sed etia quod esset ea maxima diced i exercitatio,qita princeps usias est Aristoteles,deinde eum qui sequuti sunt: nostra aute memoria Philo,quem nos
frequeter audiuimus. Instituit alio tempore rhetorum praecepta tradere,alio
philosophorum. Ad quam nos consuetudinem a familiaribus nostris adduo fit,in Tusculano,quod datum est temporis nobis,in eo cosumpsimus. Ita quum ante meridiem dictioni opera dedissemus,sicut pridie seceramus,postmeridiem in Academiam descedimus. In qua disputationem habita no quassnarrantes exponimus,sed eisde sere uerbis,ut actum disputatumi est.Est igitur ambulantibus ad hunc modum sermo ille nobis institutus,5 a tali quo dam inductus exordio. A. Dici no potest,q sim hesterna disputatione tua delectatus,vel potius adiutus.& si enim mihi coscius sum,nunu me nimis cuo pidum fuisse uitar,tame obiiciebatur interdum animo metus quida,& dolor
167쪽
io: TVSCVLANARV Μ Q V A EST. cogitanti, re aliquando finem huius lucis,& amissionem omnium uitae coemodorum.Hoc ponere molestiae sic illi crede)sum liberatus,ut nihil mi Diis curandum putem. M. Minime mirum id quidem. Nam cssicit hoc phi, losophia,mcdetur animis,inanes solicitudines detrahit, cupiditatibus libe
rat,pellit timores. Sed haec eius uis non idem potest apud oes,tum ualet mulν tu,quum est idoncam coplexa natura. Fortes enim non modo sortuna ad tuo
Dat,ut est in uetere prouerbio,sed multo magis ratio,quae quibusda quasi poceptis confirmat uim sortitudinis. Te natura excelsum quedam uidelicet,& altu,& humana despiciente genuit. Ital facile in animo sorti contra mortem habita insedit oratio. Sed haec cade num censes apud eos ipsos ualere,nio, si admodu paucos,a quibus intacta,disputata,co scripta sunt QMotus enim qui sep philosophorum inuenitur,qui sit ita moratus,ita animo ac uita constitutus,ut ratio postulat,qui disciplina suam non ostetationem scientiar, sed legem uite piaret,quim obteperet ipse sibi,& decretis sitis pareare Videre licet alios tanta leuitate 8c iactatione,his ut suerit no didicisse melius : alios pecus iniae cupidos,gloriae nonullos,multos libidinum seruos,ut cu eorum uita mirabiliter pugnet oratio. Quod quide mihi uidetur esse turpissimum. Vt enisi gramaticum se professus quispiam barbare loquatur: aut si absurde canatis,qui se haberi uelit musicu,hoc turpior sit,quod in eo ipso peccet,cuius profitetur scietiam: sic philosophus in ratiocuitae peccans,hoc turpior est,quod in ossicio,cuius magisteres Ie uult,labitur,artemq3 uitae profestus delinquiti in uita. A. N uerendit igitur,si est ita ut dicis,ne philosephiam falsa gloria exornes Quod est eni maius argumetu nihil ea prodesse,u quosda per sectos philosophos turpiter uiuere: M. Nullu uero id quide arguinctu est. Nam ut agri non Ocs frugistri sunt qui coluntur,sessumi illud ac improbe, Et si in segetem sunt deteriorem datae
Fruges,tamen ipsae suapte natura enitent.. Sic animi non omnes culti fructu serunt. Atq; ut in eodem simili uerser, ut ager u uis fertilis sine cultura seu filiosus esse no potest,sic sine doctrina animus. Ita est utraq3 res fine altera debilis.Cultura aute animi philosophia est, quae extrahit uitia radicitus,& pparat animos ad satus accipiendos real madathis,&Oit ita dic serit,quae adulta fruetus uberrimos serant. Agamus igitur ut coepimus. Dic si uis, de quo disputari uelis. A. Dolorem existismo maximum malorum omnium. M. Etiamne maius quam dedecuset A.
Non audeo id dicere quidem & me pudet tam cito de sententia esse deleo istum. M. Magis esset pudendum si in sententia permaneres. Quid enim minus est clignit,quim tibi peius quidquam uideri dedecore, flagitio, turpis
tudine: quae ut efiugias,quis est non modo non recusandus,sed ultro appetedus,subeundus,excipiendus dolore A. Ita prorsus existimo. QMare ne sit sane summum malum dolor,maluim certe est. M. Videsne igitur quantubreuiter admonitus de doloris terrore deieceris c A. Video plane sed plus desidero. M. Experiar equide,sed magna res est,animoq3 mihi opus est non repugnante. A. Habebis id quidem. ut enim heri seci,sic nunc rastrionem,quo ea me cuno ducet,sequar. M. Primum igitur de imbecillita te multorum,& deuarris disciplinis philosophorum loquar : quoru princeps 8c authoritate Sc antiquitate Socraticus Aristippus non dubitauit dolorem summum
168쪽
satis docilem se Epicurus praebuit. Hunc post, Rhodius Hieronymus dolo, re uacare siummum bonum dixit,tantum in dolore duxit mali. Ceteri praeter Zenonem, Aristonem,Pyrrhonem,idem fere, A. Quomodo tur M. Malum illud quidem,sed alia peiora.Ergo id quod natura ipsa S quaedam generosa uirtus statim respuit,ne dolorem summum malu diceres, opposito* de decore sententia depellerere,in eo magistra uitae philosophia tot secula pina net auod huic officium,quae laus,quod decus erit tanti, quod adipisci cum dolore corporis uelit,qui dolorem summum malu sibi csse persuaserit alia porro quis ignominiam, quam turpitudinem no pertulerit,ut effugiat dolo rem,si id summum malum es Ie decreuerit Quis autem non miser non modo tunc quum premetur summis doloribus,si in his est summu malum, sed etiliquii sciet id sibi posse euenire S .quis est,cui non possit I ta fit, ut omnino neo mo possit esse beatus. Metrodorus quidem eum perfecite putat beatum, cui . corpus bene constitutum sit,& exploratum ita semper fore. inuis autem est iste cui id exploratum possit ee Epicurus uero ea dicit,ut mihi quidem risus captare uideatur. Aflirmat enim quodam loco,si uratur sapiens, si crucietur, expectas fortasse dum dicat,patietur,perseret,no succumbet. Magna meher
cule laus,& eo ipso per quem iuravi, Hercule digna,sed Epicuro homini aspero & duro no est hoc satis. In Phalaridis tauro si erit,dicet u siuaue est hoc, qhoc no curo. Suave etiam an paru est,si no amarum: Ad id quidem illi ipsi, qui dolorem malu esse negant,non solent dicere culci suave esse cruciari: asperum,diffscile, odiosiim,contra naturam dicunt,nec tamen malum. Hic qui solum hoc malum dicit,& malorum omnium extremusapietem censet id sita ue dicturum .Ego a' te non postulo ut dolorem eisdem uerbis assicias, quibus Epicurus uoluptatem,homo,ut scis,uoluptarius. Ille dixerit sane idein Pha, laridis tauro,quod si esset in lectulo. Ego tantam uim no tribuo sapientiae cotra dolorem, si sorte in perserendo,osticio fatis est,ut laetetur etiam non poostulo.Tristis enim res est sine dubio, aspera,amara,inimica naturae, ad pacibendum tolerandum*dissicilis. Aspice Philoctetam, cui concededum est gementi. Ipsum enim Herculem uiderat in Oeta, magnitudine dolorum eiulante. Nihil igitur hunc uiru sagittae quas ab Hercule accestat, tum cosolabant.
um e viperino morsu uenae uiscerum Veneno imbutae tetros cruciatuS cierent. Ita*exclamat auxilium expetens,mori cupiens, lHeu quis salsis fluctibus mandet ime ex si1blimi uertice saxi.
Iamiam absumor,conficit animam vis uulneris,ulceris aestus.
Dissicile dictu uidetur,eum non in malo esse,& magno quidem,qui ita clao mare cogatur. Sed uideamus Herculem ipsum,qui tum dolore frangebatur, quum immortalitatem ipsa morte quaerebat, quas hic uoces apud Sophocle
in Trachin is edit Cui quum Deianira sanguine Centauri tinctam tunicam induisset inhaesisset* ea uisceribus,ait ille, O multa dictu grauia,perpessu aspera,
Quae corpore exanclatOMP animo Pertuli. . inacitat
169쪽
laudes o ij3 TVSCVLANARUM QIA EST. Nec mihi Iunonis terror implacabilis, Nec tantum inuexit tristis Eury steus mali,
Quantum una uecors Oenei partu edita. Haec me irretiuit ueste furiali inicium, auae lateri inhaerens morsu lacerat uiscera, Urgensq3 grauiter pulmonum haurit spiritus. Iam decolorem sanguinem omnem eXorbuit, Sic corpus clade horribili absumptum extabuit. Ipse illigatus peste interimor textili. Hos non hostilis dextra,non terra edita Moles gigantum,non biformato impetu Centaurus letus corpori infixit meo: Non grata uis,non barbara ulla immanitas, Non saeua terris gens relegata ultimis, Quas peragrans undit omnem hinc seritatem expuli, Sed scimincaui, ominea interimor manu, O nate ucre hoc nomen usurpa patri Ne me occidentem matris superet charitas. Huc arripe ad me manibus abstractam piis. V Iam cernam mene an illam potiorem putes. P crge,aude nate,illacrima patris pestibus, Miserere,gciares noliras flebunt miserias. Hcu uirginalem me ore ploratum edere, auem uidit nemo ulli ingemiscentem malo, Sic foeminata uirtus afflicta occidit. Accede nate,asi ille,miserandum aspice Evisceratum corpus lacerati patris. Videte cuneti,tui ccclcstum fator I ace obsecro in me uim coruscam fulminis. Nunc nunc dolorum anxiferi torquent uertices, Nunc serpit ardor.O' ante utetrices manus, O pectora,o terga,6 lacertorum tori. Vestro ne pressu quondam Nemaeus leo Frendens clauit grauiter extremum halitum: Haec dextra Lernam tetram mactata excetra Placauit: haec bicorporem afflixit manum: Herymanthiam haec uastificam abiecit beluam: Haec e tartarea tenebrica abstra fium plaga T ricipitem eduxit hydra generatum canem: Haec interemit tortu multiplicabili Draconem auriferam obtutu asseruantem arborem. Multa alia ui strix nostra lustrauit manus,
Nec quisquam e nostris spolia cepit laudibus. Possiimus ne nos contemnere dolorem,quum Ipsum Herculam tam intolaranter dolere uideamus Veniat Aeschylus non poeta selum, sed etiam Py thagoreus : sic enim accepinans. Quo modo seri apud eu Prometheus dolore quem
170쪽
quem excipit ob surtum Lemnium, Unde ignis Iucet mortalibus,clam di uisus eum Prometheus doctus clepsisse dolo, poenasq; Ioui fato expendisse supremo. Has igitur poenas pendens aflixus ad Caucassim dicit haec. Titanum soboles socia nostri sanguinis.
Generata coelo aspicite religatum asperis
Vinctuincia saxis nauem ut horri no fieto Noctem pauentes timidi adnectunt navitae. Saturnius me sic infixit Iupiter, Iouisi numen Mulcibri adstiuit manus. Hos ille cuneos fabrica crudeli inserens Perrupit artus,qua miser solertia Trasiuerberatus castrum hoc seriarum incoIo. Iam tertio me quoq; funesto die Tristi aduolatu aduncis lacerans unguibus Iouis satelles pastu dilaniat sero. Tum iecore opimo serta,& satiata astatim Clangorem fundit vastum,& sublime aduolama
Pinnata cauda nostrum adulat sanguinem. Quum uero adesiim inflatu renouatum est iecur, Tum rursus tetros auida se ad pastus reserti Sic hunc custodem moesti cruciatus alo, Qui me perenni uiuum foedat miseria. Nancti ut uidetis,uinclis constrictus Iouis. Arcere nequeo diram uolucrem a pectore. Sic me ipse viduus pestes excipio anxias,
Amore mortis terminum anquires mali,
Sed longe a leto numine aspellor Iouis. Atm haec uetusta sectis glomerata horridis Luctifica clades nostro infixa est corpori, Ex quo liquatae solis ardore excidunt Guttae,quae saxa assidue instillant Caucall. Vix igitur posse videmur ita assectum non miserum dicere. A. Et si hue
miseru,certe dolorem matu. M. Tu quidem adhuc mea causam agis, sed hoc mox videro. A. Interea unde isti uersusino enim agnoseo. M. Dicam herocule.Etenim recte requiris. Vides ne abudare me ocio: A.auid tum Fuisti saepe credo,quum Athcnis esses,in scholis philosephorum. A. Vero ac liberer. M. Animaduertcbas igitur,& si tum nemo erat admodu copiosus, uerutame uersius ab his admisceri orationi,ac multos quide a Dionysio Stoico. A.
Probe dicis. M. Sed is quasi dictata nullo delectu,nulla elegantia: Philo dic propriti numeru,& electa poemata,& loco ad iugebat. Ita* posta adamaut hac quasi senile declamatione, itudiose equide utor nostris poetis,sed sicubi illi desecerunt. Verti enim multa de Griccis, ne quo ornamento in hoc genere disputatio is careret latina oratio. Sed uidesne poete quid mali asserat Lametates inductit sortisssimos uiros. Molliunt atos nostros: ita sunt deinde dulces ut no legatur modo,sed etia ediscantur. Sic ad mala domestica disciplina ui tanam umbratile dc delicata quu accessisutetia poetae,neruosois uirtutis eli