Caelii Apitii, ... De re culinaria libri decem. B. Platinae Cremonensis De tuenda ualetudine, natura rerum, & popinae scientia libri 10. Pauli Aeginetae De facultatibus alimentorum tractatus, Albano Torino interprete

발행: 1541년

분량: 346페이지

출처: archive.org

분류: 약학

231쪽

P. PLATINAE CREnos. stura calidis constri, semen uirile auge de aluum linit. Aiunt cerebella leporis Cr cuniculi contra uenenum pluisi immi posse. Oculi animalium si tenerrimi fiunt ex pingvis be is,cum simi er humidi,moderati habentur. Hisbolus ophthalmia a liguritoribus uocatur. L ingua taum ditatem in se habet stre temperatis inter dissi er motile. Verum fi cum glandulosa carne, quae ei innoxia est, quaeq; glutinum quoddam in se cir humiditatem habet, coquitur, Cr cum aromatibus conditur Osuis sui est, nee insaIubris habetur. Cor frigidum er siccum,er ob eam

rem melancholiam auget,tarde concoquitur,non tame partan alit. de mortuo corde loquor,uiuens enim caloris reaeeptaculum est. Pulmo uiuens calidar er siccae qualitatis est, morti uastigidae Cr humidae. ob eius rarum texturam ex leviditem modici alimenti habetur. Η a quod ericcur licet appellare,grostos generat hamores,discite coeoquitur,appetentiam tollit.Lactentium iecinora minus, tumen insalubriora putantur. Gallinacea Cr anserina siue anatina bis addunturi capraru ,hircorum iecinora fugito,ne in epilepsiam in currus,quam nostri comitialem morbum appellant. contra uero hepar Iupi non modo non nocet,lier etiam hγdropsin curat. Valet item hepar Gabiosi cunis tritam Crex aqua potum contra morsum alterius rabies entis. Hubera quia fibrosa er cartilagis nosa sunt, 'igidae uus er siccae habentur. Hinc est quod erom praestent alimento : Cr quanto lacte abundanutiora sunt,tanto maioris fiunt alimenti. Splen siue Iien da re quendam in sie habet, quod antea receptaculam meri ancholia 'erat:hinc est quod stomachum Cr appetentia iuuat,cit) tamen satiat,eius stequens usus bilem nigra μή ut.Porcinus stim caeteris minus insalubris babetur. Abe

inte

tale tilexi

232쪽

ra aulum in cibum sumptae salaborrimi fiunt aliment praeeia P pue autem gallinarum. Sunt qui Cr anserinus bis addunt e et Frequenti enim motu sit quid mali succi inest purgatur.Siis

2 mliter qxos anserina Cr gallinacea colla caeterariam uolatilium meliora putantur sanguine interculaneo carue rs rint. Gravis saporis renes,lirinc receptaculum, Cr quas cola quaedam harmidorum recrementoruem fiunt. Di tilia E me item concoquuntur,ac in malam uertuntur binorem. tamen haedi renes,quia nihil adhue terre re ba ista bent,no improbantur. Psinu fiunt aliment ac bilem dirami sciunt ecrementorum omnium receptacula licet obesit, ns minus tamen improbanda fiunt aviust praecipue ante garuo linae uentricula er intestina. I uniorum animalium testitaneta culi quam uetulorum, qui tarde concoquuntur, probabitaui: Iiores habentu gallinacei tamen nunquam improbantur.

Ei Non displicuit nubi Palesti hostilis nostri patin qui pem des uitulinos bene Iotos, Cr coctos cum iustulo aromatia uia bos insterso in eoenam more Romano attulit. I nditum i A quoque aliquid ex aceto putaris,adeo appetentiam excia tu tabant. Apponi haec patina prima mensa consueuit. Bonsos σμcillis extat alimenti,pectori constri inim Itae s ni meatus urinae exbulceratos sanat, iis obentericis prodest. A medicis tamen anteriores magis quam posteriores anima

lium partes proban

tur.

llis mi

233쪽

P. PLATINAE

LIBER V I., De obsoniis.c Tun prosicto nibit hactenus uidearetur,explicam earum rerum natura erui quibu4 humana consuetudo uescitur, nisi deinceps obsoniorum consciendo, rim ratio,qua Cy coqui Cr popinari

utuntur,ordine praeberentur. N on enim omnium eduli rura eadem est coctur eadem conditura,eodcinue tempore.Elisa debet esse bubula Cr vaccina caro,elixum uituli pectus.Dor en,ceu stinam malis appellare, latrarum requirit. coxis eiusdem in pulpamentum rediges. Totis de ueraece non iniuria elixabn, licet exstatuta errexis bona fui assatura Suidam carnem quoquo modo coxeris 11salubrem inuenies.Eius tamen stina ubi recens est

assi ad gulam scit. Sunt qui cepus in eius fruenti adipe

quant,devorents.Ηoedi utrumlibet coctisuaues Crsalubres fiunt:coxae tamen asse meliores babentur.Eadem et de agni coctura. caprinam carnem,si uoles,mense Ianuario ewm alliato comedes. cerui uero anteriorem partem iniusculo laridario coques,lumbos albabis, ex eoris pastibios aut pulpamenta scies.Eadem er capreoli,dumae, doedprie coctura. Apru in piperam aut in laridario condies. Leporem a* recte congiuis appones, posterior semen pars melior habetur , anteriorem non iniuria in piperato uel Iaridario coques. Eadem est er de cunicua Deo ra. Sunt qui ursinam carnem ex pastillo comodant. Qv no

234쪽

' Quomodo coquendae aues cicures dc siluaticae. Aues amphibias,hoc est,terra er aqua victam gruerente ut anserem, gno , atm,grum,ciconiam, ac cieritera eiusdem stre naturae,ridiabis. Pavonem ver), phasi n-,coturnicem,perdiccm,turdos,merulis ceduus, gallinis oluaticus allais. Hae quoque aues si elixentur cum pipere Cr saluta, non insuaues uidebuntur. capos praepingues assos,medios inter maciem Cr pinguedinem comerides. Idem bet de gallina Cr pullastra.

Elixum.

carnem in stulti concisam,per horam in aqua figidusnes,bene deιnde totam cum aqua calida, atque iterum recenti in cacabo lato,ne angi ie bulliat, ad ycum p nes,salemq; indes antequam efrueat. Vbi ebullire oeciis piet,bene destinabis. Si uidens sabulum aut terram commixtam sali, aquae calidae cochleare accipies, huic quesulem infundes: in *ndo Iabulum er quicquid terrestre erit residebit, sal in summo erum aqua natabit. Hanc coluratam cacabo in undes. At si caro annosa fuerit,eam crebro cochleari eximes,recentis aqua bimedis, idem fecissct g assinae uel capi anniculi fuerint. Alia hoc modo cu illire curo remanebit. Assum.

Fim ex quanis carne hoc modo facies: Si annicula erit,ubi modicum ebullierit,ex eacabo exemptam illurid bubuoluis ad ignem iubebiu,quoad bene coquatur. At si tenella fuerit,ut uitulina Er haedinasne elixatura eo modo quo superiorem coques. capos,phasianos , hoedulos, per dices,Cr quicquid saluaticiam assaturam requirit,b ne deplamatos exemeratois infruenti aqua lauabi do

235쪽

xto P. PLATINAE c REMON.tos ac pro appetentia odoristris herbis,pipere σ larido bene concibo refertos,adycam lento primum igne coqui iubebu:at ubi paululum a coctura abesse videris,sule cum trito pane circumquas asterges, excitato maiore quam antea igne,inuolutos volubiliore manu uera. Vnde βιαtim exemptam carnem exhalares per sim ad conuiuas destres. Piperatum ex sylvaticis. Piperatum cura quavis carne Hluatica, hoc modo mcies: in catinum tantu ex uino nigro austero indito, quaritum ex aqua,optimes in eo carnes lauato oturum dei de colato,additos tantum salis quantum res exigit. Eana 'dent aquam cum carne in lebete ad ignem ponito, eo carnem eximito,in patinass diuidito. Buccellas panis incraticula torreto,tostas in aceto remollescere sinito. Vbi uectum satis imbiberint,lina cii libra passularum eas optime conterito.Huic opportune sanguis ipsius bestiae ad uretur,uel iecusculas fieri posset, contrita. Haec deinde cui o iure mibato,additos parum sapae aut dest uti cu aceto illo cura quo panem maceraveras: postea vero per crisbram fetaceum haec omnia sit Iscito transeunt. Indiis in cacabum, ersa pipere,cbariopis sto,cinnamomo, ut MIesincito aequaliter bussiunt per dimidium horae in caris bonibws,agitando sepius erum iudicula uel cochleari. carnem podremo in Iarido fictim,diui aras in patinas hocs iperato condito,convivlas apponito. Multum Cr commode alit omachum fluet,corpus obesat:biliosis tamen noce calculum stri plus nanus uescuriam rerum ipsam compositionem. Ius laridarium.

236쪽

LIBER VI. ascies:carnem in catino,ubi tantum ex vino albo, quanα tum ex aqua bene lauabu,laturums ut par est colubiueam hac lotura,cini larido ucsaluta n nudiuim eoncisa carnem in lebete coques:ubi prope cocta fuerit, aromata

sulfundes. Vt uero crafius aliquantulam iusculum fatioui uitella duo,er quidem praedura,cum quibusdam bu

cessis panis sicci,nec omnino tosti mul conteres,contrita cum iure miscebis,in des que in cacabum Melius tmen feret hoc aut ex sanguine,aut ex coctri aut contritis iericus In eiustem animalis. coctam carnem in patinas tuo more diuitis, conuiuta que aut ranulatim, aut instuna

concibam ωm ipso iure appones. Nulli Cr hoe alimenti est,stomachin tamen crebro uescentibus scit. Hepar errenes concalesci biliosis noce solis pituita laborantibus

conuenit.

Cibarium ex sylvaticis. cibariam , quod uulgo corrupto vocabulo ciuer appellant,sic acito: carnem saluaticam cum aqua er aceto pari mensura coquito, coctam ex iure eximio,sinito, in pinace,uel ut Latine dicam orbe trindiu resideat,dois nec hvimor exierit:eam deinde in optimo laridost sto. At s duas patinas condire uolueris,passularum librum, filia brumq; amgdalaraem cum sua piae conterito, hus bucae cellus panis non nimiam totis T atro vino remollitas detunsus addito, peruascetos omnia cum iure in quo caro cocta est. Facito postea haec omnia per cribrum frin cerum in cacabum transeant,ebullianis simul in carboniabus longe a flamma per dimidium horae curato. Si aromatiam cupidus aut secus eri ex gingiberi aut cinnamo plus minus ue addito. cepulam postremb in ollula eam larido

tessellatim concibo bene coctam ac tunsam in caca m d iis o I mittito

237쪽

xis P. PLAT I NAE c REMON. Mittito, nito que paululum elisurat,de deinceps in patianam em iuscula diuidito. Nutrit et hoc,tarde concoquiatur,midium mouet,caput udit ex oculos, hepati nocet, ventrem cie biliosis obest,er pectori Pastillus ex sylvaticis.

Ex ceruo vel capreolo pastillis sic Aries: r In stusta

haud magnam carnem concides. Una bullitione cum aqua Cr aceto sales remoditam ex cacabo eximes, fines que in quadra donec ius exinaniel: piper deinde Cr cinnam

contritum si I ciam larido tunso in modum placentae subiges,carnemq; additis quibusdam per Iongum laridi tessellis,hoc quasi foliato inuolues,indos circunquaq; ch riopbdidi granafrinam deinde bene excretam subiges,ex subacta crumin gros lare unicuique frusto circumvolare, in jrnos lento igne optime coques. Apponi haec stitim

conuiuis,ves seruari in mensem, aut saltem dies κ v. pssunt. Parum omnino ali inde concoquitur,stomachin laxat, stlanet σ hepaticis nocet,pectus ex erat. Pastillus ex cicuribus. cicures appello omnia quae domi alant , ut hitulum,

rapam,gallinam,Cr simila. Ex his panissum se fries:

carnis macrae quant uoles sumito, minuritis, glaudiolis concidito. Uitulinum adipem crum aromatitas huic earni bene nasceto, inuoluta eramis in Amo coquito. cocta ubi prope *erint, duo vitella ab albore ouorum excreta cum modico agrestae, cumque iure perpingui

bene iudicula agitari in pastissum in*ndes . Sunt qui modicum croci ad steriem addant. Fieri er hie pasti, ius in patella bene uncta, etiam sitne crasti potest. co

238쪽

LIBER VI. ars

pam,pullustra er quicquid uolas integrum er in frusti

concisium in pacticio pro voluptate optime coques. In hoc CT et alimenti inest,tarde concoquitur. Pauca recrevimenta in se habet,cor,heparier renes iuua obesa ac ventrem ciet. Crusta ex cicuribus.

Si erustim voles ex pipionibus Cr quavis alie,primum scito ebulliant:ubi ad coctae am fere uentum erit, ex lebeate eximito, exemptas in frusti concisa in samgine cum abundanti larido fruito. Inde in patellum uel temm bene unctam,crustis infiratam deuoluito. Huic pulmento non iniuria pruna Cr cerasa,vel audera addes. Agrestim dea inde Croua octo, si plures conuiuas habebis, vel pauariora, si paucos, cum modico iure iudicula agitato.Huic petrosilis , ammaciam, mentam, gladio minlitatis, quoad feri potest, concisam admisceto, ad ignem que ponito,longe tamen a flamma. Lente enim Galliat neis cesses. cochleari interim tandiu misceri debet, donee cochleare ob crasitudinem integat. Finduo ponremo hoc iusculum in emitim, ad ignem que, de si artocrea sinset, ponito: ctam conuiuis apponito ira vltura Het,iam de concoquetur,pauca recrementa relinquet, bilem re met,corpu3 exalberabit. Frictum ex quavis carne. Frictum ex altilibus er quavis carae hoe modo se elas: carnem vel aues bene exenteratas er lota aut misnutatim, aut quadrifariam concisus, in ollam cin Iariodo ad ignem pones, crebro que cochleari, ne lateri striae adhaereunt, conuoluta: ubi prope cocturam fuerint, miniorem partem Iaridi eximes, vitella que duo cin agresti

239쪽

xio P. PL ATI NAE c REMON. des, ebulliat tantum necesse est ut recte coquatur. Huic patina: crocum addunt quidam, ut coloratior fat. N onerit etiam a uoluptate alienam petroselinum minutatim concissem patinae instergere,conuiuiis Ititis apponere. Alet inultrum,etsi tarde concoquitur,bιlem reprimet, cor, hepar,CI renes iuvabit. Pastillus molia.

Pestillum in olla sic facito : carnem vitulinam e adipe minutatim concisum in ollam ponito, pipiones erpullos si uoles adqcito. Ollam ipsam ad carbones longe a flumina,ne concιtate esstrueat, ponito. Vbi ebullire o coeperit,destumato, pinulis deinde imponito. cepam postremo minutatim concisam cum larido frigito, Dictam in ollam indito. Vbi omnia prope cocta, existimaueris, agreastam er aromata sulfundito. Sunt qui Cr duo uitella

ouorum bene agitata cum agresti in*ndant. Nultu malet,larde concoquetur,naustam frie stomacho nocebit, hepar Cr renes concalesciet, sternia augebit, caput Croculos uda. mirause Catillonicum.

catellani gens quidem lauta, CT quae ingenio ac corapore Italicae solertiae haud mustrum dis lis habetur, obsoniaem,quod Miraust illi uocant, sic condiunt: ca. pos aut pultadras, aut pipiones bene exenteratos Cr Ioutos in veru collocant,uoluunt, ad scrum tantister quoη ad semicocti βerint. Inde exemptos ac tessellatim diuissos in ollam indunt . Amgduus deinde tostis sub cine/re calido abstersas que lineo panno terunt. Hu buccessu aliquot panis subtoni addunt,mixta que cium aceto Cr tua re per cribrum sinceam transmittunt. Posita in ollari haec omnia, instersi que cinnamo , gingiberi, ac sue no

240쪽

multo, diu efferuere fumi in carnibus procul a famisma lento igne permittunt, quoad ad iustim coctura peruenerint,nocendo semper cam cochleari, ne feriae ad aereunt. Hoc nihil suauius cum Ualiscara meo edisse memioni.Multi est alimenti,tarde concoquitur, hepar CT renes concalescit,corpus obesa ventrem ciet. Vt pauo coctus uiuus uideri possit. Necatur pauo aut penna superne in cerebrum demisisse,aut iugulatur ut boeduli solent, quo sanguis exeat. A' gutture deinde usque ad caudam pellis leniter scinditur, scissas cum proprijs pennis a toto corpore ad caput re hitur,quo abscilbo eum pelle reseruato cruribus que,pauoαnem ipsum aromatibus ac odoriferis herbis refertum veruassabit,infixis tamen prius per pectus chariopbγllis,inuo. lutos collo lineo albo,continue aqua humecturine omnino desiccetur. Coctum pavonem ex vera exemptum, prora pria pede integes, Cr ut pedibus stire uideatur, virgulas ferreas infixas tabulae ad hoc Abresectas per criura ne ceranantum,per corpuη ad caput Cr caudam adiges. Sunt qui ad ludum er rictum, camphoram cum lana ori indunt, ignem,ubi ad mensam fertur injciant. Hoc Gellio non placa,qui ignem reformidat. I naurare etiam pauonem Uae 'sum Cr aromatibus constersem bracteis aureis licet ad uoluptatem Cr magnificentiam. Idem etiam feri de phasi nis,gruibus,anseribus,capis,ac caeteris auibus potest. UOrum tarde concoquitur,parum alit,atram bilem auge brepaticis ac sylaneticis nocet. In porcello asso. Porcellum adhuc lactentem iugulato,uillosq; eultro oaemnino acuto abradito. Per stitiam deinde scindito,eximiisto, quicquid in ventre habet, iecuscula eius cum larido, allio

SEARCH

MENU NAVIGATION