Caelii Apitii, ... De re culinaria libri decem. B. Platinae Cremonensis De tuenda ualetudine, natura rerum, & popinae scientia libri 10. Pauli Aeginetae De facultatibus alimentorum tractatus, Albano Torino interprete

발행: 1541년

분량: 346페이지

출처: archive.org

분류: 약학

251쪽

Iustulum croceum.

Vitella ovorum 3 o. agrestim, uituli aut cap p riam croci, modicum cinnami in catilum simul frangito ac mfceto. Mixta per cribrum excretorium, Acito in otilum transeant. In hac curato, ut in carbonibus procul flamma, ne fumum concipiat, decoquantur. Niscetos semper cum cochleari,donec crusum feri incipiat. Tue enim asco ablatum, conuiuis decem percommode adiponitur. Spargi aromatibus, dum in patinis est hoc tu, sculum, debet.

Iusculum album. Amγgdalarum libram depilabis ac tundes, aquam instergendo, ne oleum sciant: bis deinde Abamenta ovorum xo .paius albi ac remolliti parum,modicu agropae ac gingiberis albi,iuris quantum sat erit addes ac coaetundes, omnia simul bene nascebis. Mixta, per cribrum seiaceum, scies in cacabum transtant, coquanturq; eo modo quo superiora. Iustulum uiride. Capito illa omnia,quae in primo iusculo continentur, praetcr crocum,bus betas Cr modicum petroselini, aliis quot tritici Llia,si tum uiridia erunt,tunsa addes,per cribrum transacta coques eo modo quo superiora. Cibarium,quod uulgo zanzerellas uocanti Oua septem,selibram casei triti,panem item tritu tunis dens sit nul msceto,inritos in cacabum,ubi fet ius crooceum, quando 'ruere occipiet. Vbi bis terue cochleari conuolueris,patinus scies:cito enim coquitAriCibarium uiride. cibarium uiride eo modo quo ante dictum conaries,sed pro croco herbas indes, quas in iusculo uiridi

come

252쪽

LIBER v I I.

commemoraui.

Cibarium in holis. Q uae ante dixi sumes eadem, uti uoles, aut alba, aut croceu, aut uiridia Acies. Duriora sunt haec aliquant Ium,CT in cacabin struere occipientem cochleari parisuo sigillatim deponatur.

Cibarium album. Alborem ovorum,panem album Cr tritum, casei morudicum cum lacte amγgdalino misceto, indito, in cac bum struere occipientem, ex iure uitulino,aut capi praea pinguis,ac eo modo quo superiora coquito.

P. P LATINAE

LIBER VII. V L L A M industrium,non altilia oritum ac Bluatica animalia, ver etiam inanimata quaedam sicere,ut legumina, bolet tubera. Herbae enim nonullae tum hortenses,tum s diluestires,quae a philosoplus inter uegeta reponuntur. Uerum prius meo instituto de ui ex natura Utiram rerum mihi dicendum est, quam de cibariis quae ex eisdem fiunt,dicere incipiam. Neq; certo a re ipsa alienu putaris,praecipue cum ordo basiliotarum hoc requirat de eo Arreeπ hordeo aliquid dicere, quo in cibariis utimur. quanquam cum de pane dicerearnu breuiter eorum genera sunt explicata. De Hordeo.

Hordeum frumenti genus esse, satis in primo libro diximus,cuius uιs temperata babetur. hinc est quod pari rura alit. Aqua cum eo decocta, addito vel melle uel gbis p γ orrhieta

253쪽

P. PLATINAE cREnos. orrbia contra aegritudines a nimio calore proueniena tes plurimum'. cit. Hoc etiam sequenter,ut insta appaα rebit,in cibari s vescimur. An tum item ex hocActum, pectori non incongruit. De Farre. Far,quod aliqui adoreum, aliqui adorei genus dixeis runt,temperatum est. Facile concoquitur,abstergit, refrigerat:eius 'equens usius hepatis ac splenis sibris, laborantibus ex calculo,ueflce,Cr renibus nocet. De Amylo. Aindilim,quod inter stamenta boni succi Celsus commemorat,id esse putarim,quod medici nostrorum tempoαrum mutata litera,b Idum uocant. Conditum in amγαgdalis Cr saccaro, itotum lenit cr pectus,tufini sedat, sanguinem tamen non bonum generat.

De Simila. Similam feri e tritico loto,sicco, de leniter mola dis stacto,dicunt medici. Asseruntq; cibaria ex hoc meliora feri, quam quae ex am Io funt. calorem enim cr sitim sedant,hepar restigerant. De Alica. Alicam celsus interfuges boni succi commemorat, ut triticum, siliginem, orizam, ain tum, quae quidem Cr panisicia appellat. Ex alica tamen, orizaae ptisa δε feri optimas sorbitiones er pulticulas dicit : ut colura

mellae placet,ex hordeo ut Celso,ex orica,quod deriua tum uidetur. Sunt tamen,qui hoc Latinum, Cr non exteritam putent.

De Risb.

Rictum,quod ego antiquo uocabulo orietam apperdatum puto,calidae ac sic uis est. Et ob hanc rem multumaei

254쪽

LIBER VII. a 3 saest,moxime si cum amγgdalis tunsis,lacte Cr saccara,vepostea dicetur, conditum iverit: decoctum in aqua pura ventrem constringit. N ocet tamen stequens eius usus Dis lare uiui laborare solius. De Panico. N ali succi habentur panicum, milium, ac legumina fere omnia.Panicum,ut ait Plinius, dictum est,quod p niculιs inuoluatur. Panico praecipue Aquitania utitur. Pontica gens nullum panico prorunt cibum. Abundater hoc circumpadana regio. Panicum tritum Cr pro cibario sumptum simplex, uentrem astringit: cum lacte coctum multum alit. De mili N ilium Er panicum terram emacrant, Cr ob em rem inter vites er arbores 'ugistras serenda no sunt. Aethiopes non aliam 'ugem quam mihi hordeis nouere. Gavis det Er milio campania. purgatur mortario CT pistillo, ut alia multa.Purgumenta appludam rustici uocant. Ex mistio fit puis,er panis praedulcis,quo Cisalpini ac maxime Insubres utuntur. Milite multo subacti praecipuus usus ad fumenta est:in annum siquidem durat. Milii usius parinico deterior habetur. Siccum enim Crstigidum cst, ac

tarde concoquitur,id male alit.

De Faba. Fabae inter legumina, quae a legendo sunt didrim ximus honos habetur. Quippe ex qua ex panis Cyloumentum fit a Faba in sacrificiis. A' pulmentario Abaceo PIthagoras abstinuit, uel quod bis mortuorum animae ut ipse asserebat pro domicilijs uterentur, vel quod is cibus inflatione sua tranquillitatem mentis quaerentiabus mirum in modum contrarius sit, ac libidinem excia

255쪽

tet,quam Graeci , hoc est ii testiculis, fabis se

milibus,ese dicebant. Sola aba inter fruges exesas etiam crescente luna repletur. Aqua marina alias salsa non percoquitur . Prima leguminum ante bγemem seritur, quanquam Maro uere serendam dicat. Aquas in flore maxime concupiscit: ubi defloruit,exiguas desiiderat. Faba in Aegγpto stitioso caule nascitur,contra crocodili eda citatem. Fabae uis frigida est, uirida ad haemiditatem tenodi quae stomacho nocet, sicca tamen peior est. Insomnia quouis modo in cibum fiumpta,uel mala facit. Aromatibus constersi,minus udere putatur.

De Cicere.

cicer aflaginosum est,ideo Dum mittace nisi muri defactum pridie seri debet.Plures habet dilberentius, incagnitudine, lor figura, sapore. Arietino capiti persionale est. Rubem nigro CT albo calidioris uis est. Tenis peruntius nigrum habetur. E orum iura quibus Cy rω

mollita fiunt,pectori prosunt, sticius atque hepatis oppia

lationes tollunt,calculum sangunt,renes ac uesicam purgant,uocem clariorem reddunt. Venerem cient, lumbriucos e uentre abigunt.Recens cicerstomacho ac intestinis nocet r os male olere facit. De Cicercula. Est Cr cicercula minutum cicer, inaequalis angulos

habens veluti pisium. Dulcifima , quae eruo simus est: frmior,quae nigra Cr rufa, quam quae alba. Virtute in quibusdam ciceri sinuus est. De Piso. Impatientifimu stigoris Pictum habetur,ideo in apriscis seri gaudet,ad austrum,uerno tempore, facili ac soluata terra. Dulce est, ex minus ut ait Gellius quam Ab

256쪽

LIBER inflat ac nocet. De Phaseolo. Phaseolim vel phasellum, quem vilem Maro παpellat, hanc denominationem a Phasello insul non provcul monte Obmpo posita accepisse scribit Apuleia Vim calidam ex humidam habent phaseoli,quorum usus alonum Iubricat Cr obesat, urinam mouet. Pectori ac pulis

moni prodest, caput tamen crasis Cr perniciossis humoribus replet. Insomni er ea quide graui inducit. Eius frigiditas er malitia leniri aliqua ex parte potest,or arano,pipere,1 inapi,in1lbes'. V inin merum post phorolos bibendum omnino est.

De Lente.

Lens ut pictum in uere seritur. Amat lans solim tenue magis quam pingue, coelum litis sicci . Eius duo sunt genera alteram,rotundum nigriusq;:ulteri sua figura in senticula nomen transiens, rigidae ac siccae naturae habethr. cortex aluum soluit, medulla astringit. Difficulter

concoquitur, atram bilem generat, Cr Iepram acit. Innflat, condensa cerebro ac pectori nocet,oculas hebetat, uenerem reprimit. corrigi rivi malitia hoc modo potest. Primum cocturam abiicitosecundae acetum,aromata adradito, non erit etiam insalubre farinam hordei lenti in cra bo miscere,ut bene ac multum alat. De Vicia dc Eru N edis uicia, cicercula, eruum, Arrago,pecora in gis quam hominum causa fiunt menta. Eius tamen usus

uim medicamenti habuisse literis suis D. Augustus ostenis di E ius enim uis tusim lenit, ac pectori prodest. Hoc roo uilium vulgo appellant. De Lupin

257쪽

i P. P LATI NAE c REMON. Lupini satio terru laetiores Scit: ubi caule surrexit, deflorem emisit,ad solem continuo heliotroph more ueristitur. Hoc uice clepisdrae nubilo coelo rustici utuntur. Nullo impendio constat lupinim, n enim sationem aut runcationem exigit. Primus omnium seritur,ultimus toti litur.Vtrunq; sire Septembri mense,ter in anno foret,leae n condi ad lumum amat. E ius uis calida est cr sicca. Naceratus frigida aqua salituri; homini in cibo est. Amarus medicameli uicem praestat. Impositus enim puerorum uentribus contra lumbricos pro medicamento habetur. Valet item contra omnem oppilationem aegre tamen concoquitu humores etiam crudos Cr malos efficit.

De Canini. Seritur cr canabis ipsa ut linum, decorticata post uindemiam funes ad usium praestat. Aiunt canabis in Alaisbandica ferulatrum uicem in plagarum usum praebere, cadeo magna in regione nascitur. Ex semine canabis tunisso cibaria quaedam fiunt,quae Cr stomacho Cr capiti, dodenis membris omnibus plurimum nocent. De Sambum.

Sambucus alterum genus habet magis Diuestre, quod alij chamaeacten,alis bellon vocant. Flos eius in cibariis pilis, patim, laneticis,cardiacis, atq; hγdropicis

prodest. Acinum uero quo Cr capilli cani tinguntur, poritum ex aqua urinam mouet. Folia in vino pota, serpetum

ictibus resisti t. A qua in quaslia macerata fuerint sparsa per domum,pulices necat. Decoctio item'llarumst sa

De Cucurbita. Cacurbita in ventrem pIerunque crescit, nonnunα

quam uero in anguineam formam. In locis hine nascitur

258쪽

LIBER VII. nascitur. Libertate pensili gaudet. In longitudinem noαnem pedum creuisse quondam lectum est. Veteres media ei di tuere cucurbitam esse congelatam aquam. Est enim humiti ac frigidae uirtutis. Nam in cibum fumis pri Cr stomachum relaxa Cr bibendi desiderium extin guit, ac aluum mollit, intestina udit. Quo longiores sunt,eo salubriores habentur. Quae in uenum crevere, deficcatae ad sumum, euacuataes, horrei usium rusticis in condendis hortensium feminibus protini. Cucurbiatae etiam ubi tenellae sunt,abra a leniter superiore cute, concises in anguineum frinui ac desiccatae, runicisis e cibaria praestini. De Atriplice.

Atriplicem esse putarim ego,quod rustici spinachium vocant, a spinis credo quas in femine facit. Est enim hois Ius frigidae cet humidae s bmntiae, amplius tamen ashumoribus posidet. Sunt qui velint atriplicem non esse quod spinachium uocant,licet similitudinem habeat,Creandem prope vim. Nam CT aluum molli Cr ictericis,

hoe est auriginosis, ab auri similitudine, ob stas i.βι ut ait Varro prodest. calidum hepar restigerat, bilem

incensam reprimit. De Ram. Rapum, quod uariare genus Iectum est, i Democriato tanquam humano corpori contrarium damnatur Ex eo enim putat in lationes stomachi excitari. convitra Diocles items Dion sius propter eius virtutes etianecessarium existimat. Cum enim calidum sit Cr hamiae

dum nultum alere CT obesare putatu genitaram augem re,maxime uero si sub cinere CT carbonibus coxeris. Noerit etiam insalubres prima abiem dereTone ste trab

259쪽

P. PLATINAE CREDUN.

elix dueris, additis aromatibus quae eius infusionem tol. f. lunt.Bene cocta urinam cient,ardorem tollunt, sitim exo titinguunt. contra uero inco inflationem Cr oppilao . tiones generant. Rapi tostum in adipe tun um, articu* ulorum dolori medetur, Cr stigus a pedibus abigit. Aqud E

in qua discocti fuerint, stigidis podagris salubrefmmo h

ium prodit. cauedum est dum rapa colligimus, ne erucae bestiolae quaedam uenenosa insin quas Graeci hisua uocant.ΗM necare mulierem menstruo laborantem, alberit Ecolumessa, si solutis crinibus er nudo pede uti qums ,

hortum ter circumeat. C

De Napis. δN aporum plura sunt genera, neque una eadems is , omnibus uirtus est. N api in altitudinem tedentes, qui er ricorinthii dicuntur,terrae maiore ex parte prominent.Histri in locis devexis Cr siccis amant. Liothash uero =- , goris patientifimi sunt. Apud Italos olim Amiterninis i pesina dabatur,inde Marsis,tertu ut ait Plin. nostra tibu id est cisalpinis. Napi omnes alius tamen alio λα Κnus er mutus calidi habentur.Guttur er pectus in cita si sumpti leniunt,aluum inflant,ac venerem cient. Genero Lre eorum stequens Uus pituitam putatur. αDe Blito 3d Bleta. EB litum inter hortensia,holeris Icufimum genus est, ε loe ego bi ariam diuidi crediderim, cum Cr nigrum t er candidum. Nigrum capite stre exit, ut bulbus caule, ut lactuca . Neque ulla stre hortensis herba lati tudine maior. Quidam bliti naturam inertem Cr fης , ut putarunt, etsi aluum usque ad bilem plerans contur bet. Nimia foeminarum menstrua in cibo sumptum μηdae At bleta quae alba est,quaein medium temper c e

260쪽

LIBER VII. α

tum sortiturib aticis atque stlaneticis eum aromatibus . dulcibus,quae salserinon e s leniant,utilistime datur. Aris res item aestati releuat dis languidos ad cibum re uocat. Nutrientas 'nanus plurimo lacte implet: esa cum

iure proprio ara movet:eo vero abiectoriti Guisum pri condringit. De Brassica. Brasca,quam eandem Cr cauliculam er caulam Ita eet appellare, quod caula qui vulgo TDrsus dicitur prae caerem crescat,omnibus holeribus ut Catoni placet antestit , maxime vero lotio, quod pluribus in rebus. salubre si ostendit. Sexcentis fere annis medicina: si bruficae usium populum Romanum, idem cato tradit. Nondum enim in urbem convenerant medici, qui se ne nandi sciantem, peregrinam quidem, in artem posteau redegere. I nuenta tum pigmenta sunt,er his precia addis ora ta quae uellent. ceterum rustici illi ae milici res uiri glao te riosus cicatrices gratuito bolere curabant, hortum coti iis lentes ad salutem Cr cibum. Genera brasticae tria facit sit a cato: Unam ex centi*bjs caula magno, quae P tbugooία rica dicitur: Asteram Giho folio, quam Appianam uoricant. Huic ego selinadam, quae in agro veronensi nasciatur,er Capranicensem contulerim.Tertiam minutis coa ' libus leuem,teneram,quae minime probatur. Seritur braμέν seu toto anno, aequinoctio Cr autumno transfertur. in

is imam uere praestit,quam quia Drusius Anidiuit a Tiberio

patre inerepitu3 eqs. Sunt Cr aestiui autumnales que, inoae berni. Iterum s omae. Nullum genuε holerum aeque

in fertile est ua silertilitate consumit. Est er brufiea 6lueois' stris trium fliorum, D. Iulii carminibus militaribus ioὰν cis praecipue celebrata, qua milites in obsidione Danais

SEARCH

MENU NAVIGATION