장음표시 사용
41쪽
3 aliorum cum fructu imitari debebant. Sane Scribarum munus erat scripturae literam explicare cillustrare, Nabbalisticaruallegorica ejus expositione omisis, veluti supra monuimus.
Proinde convenientius ad illud dubium,quod apud Oxigςης sol,liis objicitur, responderi potest, quod licet indocti Midiotae sue M uis rint Apostoli, quoad humanam illam eruditionem, quam se Om iii
studiori exercitatione sibi haud comparaVerant tamen καα- - μαrila jure dici potuerint, tum ob eam rerum divinarum cognitionem,quam jamjam e Christi institutione & profundisipalius concionibus hauserant, tum praesertim ob insignem illum ψωὶ Πιον, quem a summo Doctore Spiritu Sancto, per extraordinariam φορον &inspirationem erant accepturi Joh. XIV. 26. XVI. 3. 2. Pet. I. ro. Verum quod non solis Apostolis heie Scribae legem praescribat Christus, fidem facit signum universales e quo sunt voci κωμα praemismum, quod una cum Apostolis omnes alii Dino Ecclesiae Doctores, qui illos secuturi erant, suo ambitu cona res. plectitur. XIX.
DIscant hinc omnes illi , qui ad arduum hocce Scribarum Doctrina minus sive in Ecclesia, sive in Academia olim capessen profuturis dum adspirant , quomodo se ad tanta molis ossicium digne cribri praepararevi disponere debeant. Quicquid enim scriptum est
antea,ad nostram δεδα αλίαν scriptum est Rom. XV. q. Quandoquidem hi- ω αατεῖς sitiat futuri in regno Christi, operam dent, ut τοι ἰε, γρομμοι , unde id nominis nanciscentur, probe habeant cognita ac perspecta, quidem ῖρε :ους, ab
ipsi infantia, quod in Timotheo suo laudat Paulus a. Tim. III. as. Et cum is qui καμμα- est, etiam sic φος, ut supra docuimus .X. meminerint se in iisdem sacris literis habere di δι- ὰς σαφ torus, qua poteriti ipsossapientes reddere ad salutem,persdem qua est in Chris Ies veluti ibidem loqui pergit Apostolus. Itaq; ne Sciribarum nomine indigni judicontur, inde sim fonfesta studio Scripturas Sacras scrutentur soli. v. 39-οδ sibi fa- ὸλ , iumiliares reddant,viis succum atq; sanguinem conVertant, ut Scribarum Iudaicorum instar ad quaestiones inde productas promptu respondeant Mattia .H. 4. .Xyua O Luc. X. 26 27.
42쪽
seq; ita in Mosisti Prophetarum lectione versatos ostendant, ut labia eorum scientia observent, leta ab ore illorum requi
ri possit Mal. II. 7. Studeant eVadere in Sctiba Veloces, expeditos, promptos&com summatos, eXemplo EZraec. VII. Ostendant seu , εν τα γραφα io, potente iri Scripturis, quo nomine Apollo celebratur Aet XVi II a . ubi Syrus habet In Nar II perit limus Scripturarum. Dignos se praestent, quibus
clavis cientiae, Magisterii insigne, competat Luc. XI. 2.4qum in cathedra Mosas collocentur Matth. XXIII. a. ut revera sint duces caecorum , lux in tenebri ledentium, eruditores in-Ηpientium, magistri infantium , habentes formam scientiae Scueritatis in lege Rom. II. 12.2O. Quo Vero eana sacrarum i terarum peritiam , Scriba tali dignam consequantur, monitum Montium 3racidis observent CXXXVI H. 27. sapiemia Scribae uis raciis μοι portu otio compararum sed qui parum attendit actioni fui, xx XViii οέλοι Θ non es icietur sapiens. Posterius mem-
nonsudet vanitatibus, hic sapiens eradet. undem sensum etiam Arabs exprimit. Hortatur heic sapiens futurum Scribam , ut sipientiam tanto muneri parem acquirat is κωρ α Ερλλ per oportunitatem otii, vel in otio oportuno, nempe otio non iner te, sed negotioso, sive otioso studio eoq; alioruna laborum, quorum exempla complura commatibus sequentibus recen-
otium c sentur, experte. Qui enim quotidianis laboribus aliis impe-quiritur diuntur,ejusmodi divinae scientiae apicem nunquam attingunt. Ideo sapiente instituto Levitis datum fuit,unde sine labore suo viverent. Nec aliunde Scholaeri Scholasticorum nomen otium significans. Nimirum sapientia talis Scriba futuro digna, in Schola, in otio literario, quando ab aliis negotiis acare licet fimiendad comparanda est, tum quia Vasta est illa, de oq; tempus integrum exigit tum quia profunda est atq; ideo totam mentis attentionem postulat tum deniq; , quia in Scriba tali ea ingens omnino requiritur, ut hic Solis initi radios eruditionis suae in omnes spargat, unde totum ei intentum elle Sed quali Oportet. Hujusmodi otium maximum sibi negotium suille docet
Greg. Na2ian et Epist. 36. inter Epistolas Basiliu a bene
43쪽
-Bernhardus in libr. II de Consit ad Eugen. c. Is cavendum m
Nam ut addit Syracides, qui deficit in actione, sive qui parum illi attendit, sive qui otium suum rebus vanis Minutilibus impendit, non evadit sapiens Oxium quod cuique conceditur, Non litur bene&sancte dispensandumst i Q pe eo modo, quem de persem se seribit Paulinus Epist. I. ad Aui nium ex Cςptolem uuin icti sui in ardua versii dera lectantes Deum, verit pro ua a P eispicere nitenti, de vanis libera curis
Otia amantoc. Vitanda calumnia vulgi, qualiteratus ordo onerari solet, ac sincrti otio torpesceret , quod quidem in otiolos Monacho. Tum ventres quadrat , quos merito cum Clemente Alex. lib. III. Paedag. c. II. και Εολλῆ appellare licet, i. e. mal)feria- ros, inprobe otiantes. ad quod otium iura,
XX. CAVeat tamen futurus Scriba, ne a 'sa opinione animus fascinetur , quod ubi aliqua legis cogitatione instructiis β' 'o fuerit, ad exemplum Scribarum Judaicoriim , tum demumsa omtis sit ad sacriim illudistinus pra paratus. Cogitet, oportere se
Chinuo indis plinam tradere, ipsi se discipulum praebere cum Josepho Arimathaeensi, his praecepta imbibere, Minstitutionem illius in mysteriis regni coelorum religiosa mente e X-cipere. Diicet ab iis, quos Christus constituit καμμα Hic b Distini μιδασκ antequam alios docere praestimat. Doc ori in inere prius erit,
44쪽
imperio, iuxta proverbium cita nemo bene aget magistrum, nisi prius egerit bonum discipulum. Si quis Doctoris ossicium susceperit, priusquam discipuli munere sedulo defunctus fuerit, audiet illam Apostoli exprobratione Ebr. V. 12. O p ε:
ψ U ς πλογγων SEU H γγ να εχον τε Ἀλαύο - ρο- ζο r. Sane ex praescripto Paulino is Episcopus elle non Non erit potest, qui est in V g I. Tim. III. 6. i. e. nopitius, ut Castal. νεο pi l Tigilr. legareddunt, sive recens in horto Domini planta- I. Tim tus, recens Ecclesiae insitus, aut nuper dogmatibus fidei ini- III. 6. tiatus Apud LXX. senes e o respondet Ebraro rua; quod plantam recentem designat, quales in Ecclesia erant Catechumetani. Vid. Job XIV. Minat. CXLIII. 13. EL. V. 7. Syrus reddit 32pani, a Nano, , ne u recentis ii stipulatus, sive puer udoctrina sua, veluti Syrum interpretatur Tremellius Arabs n XIMA Um In mi ne it recem lumitus in f e Iutherus Vers Germ. Socin elli sica bal Non
debet esse ex eorum numero,quos notat Greg. NadianZ. Apol.
I tanquam αμ:αΠμ αλάς δ δοι χλους, - Ο re simul disimus Doctores, praecipites Sacer si s c. Vide Monta cutium in Analectis Exerc. I. Sect. 9. Cl. Espencaeum comment in h. l. Ne festinet Sacerdotium assectare , aut Doetoris cathedram invadere, quando adhuc in discipulorum subselli is consistere debet. Ne currat non Vocatus, nec cruda sua studia infiiggestum aliumve acrunt locum protrudat. Ne sit. Vn γ, λειρ λογου ,και συνη Ebr. V. 3. i. e. in eorum num e ro, qui lacte adhuc aluntur, atq; ita se habent ad penitiore nidoctrinam, ut pueri ad artes civiles Verum sit bene non modo πεπωδL ad exquisitam formam patriae legis, lini
Paulo Aet XXII. . sed quod magis est, μα Lθε, ad restiatim caelorum. Ne legi tantum sit affixus, cum ScribisJudateis taedsit ζηζ si doctrina Evangelic ab Apostolis propagata probe imbuimbμ φ tu, Matth. XXVIII. is Act. XIV. zi. Ab infantia probe te οβ neat sacras literas, qua ipsum possunt φἰ sapien em reddere, Evatrici in quibus etiam μένειν, per stere ei severare eum oportet . Tim III. I .is. Sit bene cruditua in regno coelorum i e. in Ecclesia δ
45쪽
sia, sive in doctrina coelesti Liae ibi sonat, quae ad alterum xi iam coelorum ducit. In ea nempe βααλε- ξάραν- , quaeota is Matth. XI. r. LV XVs. 16 cujus mysteria scire intestigere non omnibus datum est Matth. XII l. LI. Marc. IV.
mines requirit, unde dc conci poenitentia recte dicatur Matth. iiiii I r. lv. 7. X. T. quam ipse tristus pr*dicaVit Marc. l. e. νLuc. IV. - . vi H i i ii. illius luitu Apostoli Luc IX. et X quam ipse illisthi Un i. e. Luc. XXII. a quae comparatur nuptiis filii Regis Matth. XXII. a. nuptiis agni Apoc XiX. ' quae Christi faeta est Apoc. XII. IO. quae non modo doctrina Chiisti, sed& miraculis confirmata est Matth. XIl a Luc. XI. et o de qua Christus cum Apostolis disseruit L. istorum dierum spatio , quod cum illis inter restirrectioncm suam V adstensionem ad coelos exegit Act.1 3 quam Plui: ppu Evangelizando Samarior Iropagavit Adit vi i L. Paulus Ephesi Act. XIX. 8. Romae ct. XXVIII 3 r. quae aufertur ab iis qui abutuntur,& ad eos. quifrue tus ejus promittunt, triclassertur Matth XXI. ' quae comparatur semini in terram acto, tritico, grano sinapis, sermento , he auro abscondito, margaritae pretio &c Matth. c. Xul toto,&Luci XIII i 2 O. Haec est illa βασιλεία aqua probe aberat Scriba ille, qui εχαπι i. e. vi respondit Christo Marc. xli. 34. Haec est , tue non Venire solet sim: meis: L e. ita ut Obs, va i pollit , quia illa intra nos est Luc. XV I. o. i. Syrus habet sm ta a cum verraticii bio, rheu AEthiops, non a parebit regnum Dei observando, Peria, regi vi 'rim us notis in non habet. Haec est quae non consistitia δ άαε I. Cor. IV. o. cujus gratia pro clade relinquendi fiunt Parentes, fratres uxor, liberi domus Luc. XVIII. 29. quae nimio est ipsum Evangelium, Veluti explicatis loco parallelo Marc. X. 29. mia esse est, ut futurus Scriba nost is in hac Siri α ανιοῦν, quomodo jam explicata est, sedulo M probe sit institutus, iuxta ac ad hancedo stus&e ditu ne iare ad hanc annunciandam 'retedicandalia aliis ad quod hoa
46쪽
modo AJO 1. e. ano itus, sive bene dispositus reddotur Luc. IX. 6o 6 r. Ita debet est ad hanc μαλα , atq; piis precibus, indefesta sacrorum monumentotum studio,in diligente γυρινασία jugiq; eXercitatione, talem habitum per Des gratiam ωδαῆ i sibi comparabit, ut αδυς eVadat . Tim. III.a . . Tim.IL i. e. aptus docendum, quod Vulgatus priore loco male ver-Υim iii it per Domi em, ut&Syrus utrobiq, peris I, quo A thiops
sequitur , alieneri inconvenienter voci Graecae. Nam multi sunt Doctores, qui aptiores essent ad stivam, quam ad cathedram Hieronymus tamen ad V. Pelagian. l. I.docet Vulgatum eo tempore habuisse docilem , Vocem heic aeque incommodam, pro qua ipse substituit, tu docere usu ut Erasmus observavit.
Sane posteriore illo loco jam adhuc habet docibilem. tiant omelitis Gallica versio proprea ense ver Vel evdoctriver Ver nac. bcquem illat Iare ut alias jam taceam. At A esse non potest , sive aptus aliis instituendis, sive facultate docendi praeditus nisi prius ipse sit A rer, sive bene eruditus. Nemo enim alios id docere potis est, quod ipse non prius didicit Stu debit itaq; ut per idoneam 'άτων peritiam fiat Zi per eotus in quidem ζ Θεου Ah i. e. Dei minister eximius,in voluntatis ejus interpres z. Tim. III. I7. quomodo id nominis apud LXX. Interpretes sumitur de Mose Detit.
XXXIII. 1. de obva of XIV. . de aliis in V.T. quo ους ε vocat Petrus a. Epist. i. Et ita ipsum etiam Timotheum compellat Paulus 1 Tim. I. Ii ramo ut fiat
omne bomini pus perfectrinstructus, Syrus da consum matus, Arabs
iue VI o. quidem ad omne opus facri ossicii, quale erat piseopale illud Timotheo demandatum , ad cujus munia Α-p6stolus hela digitum intendit. Qui ita est ua αλὰ vi ἐξ arid reis P ad regnum caelorum aliis um fructu praedicandum,is demum potest dici κα ξιωρ - ὁ ῖα Πλε. MI ε a Thessa s. i. e. dignus iu8katim regno Detinem p ut illud profiteatur alios , doceat. Imo potest dici συαμ εις H βασιλειαν ἶ Θεοῦ, i. e. ad-Dt.r in regnum Dei, sive in Siro Dei, uti vulgatus: Bega sui
47쪽
similes hunc quoqi locum interpretantur, consentiente Syrotan nec repugnante AEthiope. Quod elogium Paulus tribuit suis collegis ristarcho Marco Jesu qui dicebatur Justus Cola V. 1a. Deniq; jure dicetur&doctus&Doctor ad regnum coelorum, quandoquidem ita docendo semetipsum, &au litores suo iervare poterit 1 1im IV. 16.r XXI. HUc etiam pertinet ille , quem Servator in hac ipsa Huc Ie-
divina sententia iii ejusmodi Scriba suo requirit, quand' at vox dicit, eum Patrisfamilias instar depromere e thesauro suo nova μα ζ. Vetera. Nemo enim e thesauro proferre potest aliquid, qui non thesaurum habet, ubi res sibi oportune depromendas antea recondidit inctus enim proserendi non modo correla tum habet, sed & prorsupponit actum recondendi. Sic in ver
verbo 32 denotatur adis asservandi, custodiendi, recon et hidendi ; deinde ei opponitur, Tu , quod LXX reddunt per εα λῶν idem nimirum verbum , quod in his verbis Chri-1ti extat, actum depromendi sive proferendi ab illo distinctum designat. Cuilibet illorum ainium diversum tempus ab Ecclesiaste tribuitur Priorem autem actum depromen ;di ipsa vocis nativa indoles exprimit, dum ea reprae sentat ta Moi direpWisionem rei alicujus, vel pe cuniae, Vel annonae , Vel similium , in cra sinum diem , sive
tempus futurum , sive in futuram necessitatem. Haec enim est vera nominis θ; ir-ροὶ etymologia, non illa, quam fingit Grotius Annot ad Matth. II. Ir existimans illius originem non
Grrecam, sed Orientalem eis: eXVoce mam , quae semel Non ab tantiis in Bibliis extat 1 Sam. IX. . designans munus sive o Ebr. ii, ut Schindlerus, agninus&Ar Mont reddunt, ona m P. than Chald et m placentem, Syrus hi si Viaticum, Vulgat. Horaιι' im, Fr. Junius&BuXtorfius in Concord dona mini, Diodati pro me. inachius in Micta eodem sens, inter i a pretatur per non insecutus R. lonam ad hanc significati s iciam.
48쪽
3 8 R. Abenigra ad h. l. observat. R. Salomon allegat explica-
ve1 comempli:ndi ii verbo in , ito muni. ocu los ad se assci. a1. Mercerus in Thes illud dici existimat, cum ad deniendum ah quem extensii brachiis vel mambiu pari si solet, eo quod radix I generaliter significet extendere vel iustendere. Quicquid sit, neq; apud Hellen illas vox Mik huic Lb neo loco respondet, ne poterit illi natales suos debere, tan- qua in voci diversum designanti. neq; ab alio Ebraeo no-N mane X M idem denotante derivari potest, quod vult Steph Uri a vi ut chartus in sua Harmoni ε 3M letique des Langues morigcum ahalogia utriusque vocis id hauda uacuam permittat. Est enim vox originesto a cuius etymon jamjam exposuimus Verum duo in primis λ αγρο in sacris literi significata occur D, b,ὸώ mx; lxςxum, quo Rotat ipsim rem,' me in futurum tempus o - - ςψη uix in Vatur, veluti Matth. I s. ao et r. XIII.
Musio loci : alterum, quo delagna cellam conditoriam, penum thecam, sive loculo in quemvis, ubi res chariores &pretiosiores recondi solent, quo sensu saepius apud LXX senes invenitur, ibroeo 'E N respondet. Sicci P .XXVII
ξρ dicuntur desolati una ctim horreis, quia aruit triticum Syra in i xu i . ζt N izm horrei . Qilodenim Ebr linam 4 praeter remi, gh ςς00dixaxij, i-m ipsum repositorium cellam , sive horreum
49쪽
producere ventum m X XI de thesaurissis Ps CXXXV. s.
LXX. i. λσαι - οἰίg Syrus Malarii de horreis. Idem habetur Jerem. X. q. ωLI IO. Ita quoq; Deut XXVIII. Ir. Deus dicitur aperire I DI Sl LXX. ο ρ ρ α Πῆτ Μ, ut det plurium terra in temporesuo. Quibus in dietis intelliguntur loca, unde ventus, pluvia,nix, grando producuntur. Quin testis&hi moli Malach. III. Io apud LXX exprimit duas Voces his sis Eb anna a rapa, quarti .l horreum delignant, in quod de i cinu Dei jussu inferri debebant Iino Nehem. X. 39. Ἀωροὶ
respondent voci Ebr. 'tari, quae significat cubicula sive concla
via, sive celis, in quas Israelitae deferre debebant primitias frumenti, mustiri olei, in quibus vas a Sanctuarii custodiebantur Syrus reddit, I IV celis , LXX comm pro Yime praecedente γαζοφυλα , Tigurini penuaria, Diodati veste cis
Magorum Matth. v. v. ii Arabicus interpres optime vertit mi se ipsorum, quem propterea laudant P. Nir stentu, Vct M t
Not in Evang. Matth. ωAbr. Scultetus obser V in Matth h. l.
Neq; enim vero simile est, Magos omnes suos thesauros domo in Palaestinam exportasse. Neq; Persarum thesauri auro, thureti myrrha tantum constabant. Dicuntur vero illi apertiiste
suos i. e. sarcinas, thecas saccos, Vel repositoria, unde dona ista Christo Regi offerenda depromerent. Et hoc modo etiam vocem hanc profanis Scriptoribus usurpari Scultetus
Grotius ad h. l. observarunt. Qtramcunq; Veto harum interpretationum heicin γνώμη nostra admiseris, certum est, velle Christum, ut Scriba futurus thesaurum habeat idoneum unde proferre possit quar aliis sint profutura. Debet itaq oportune , , ιν thesaurum colligere congereres acquirere, Trifum a&quidem licito studio, verum non sibi, sed Deo Luc. XII. congereta l. filiis spiritualibus, quos olim habiturus est, patris instar, futurus 2 Cor. XII. 4. Debet - ,σαυργον ἐαύ - ον καλαν. et Staiba . μέλον i. e. thesaurum ibi congerere, fundamentum bonum infuturum . Tim. VI 19 Colligat sedulo suo tempore, quae olim in ali oruin usum prompte rogare possit. Imitetur formicam , quae R. nomine laudatur, pigro tanquam industriae exemptim
50쪽
proponitim, quod in aestatem esse congerate cam, qua inpolierum victitet Prov. VI 6 8. XXX. 24 2 s. XXII.
quaeras, quis ille sit thesaurus, quem Sc iba ejusmodi fibi
in futuros usiis acquirere congerere debet responde mus, elle illum variae& omnigenar eruditionis, in i ii nisacrae U disinae thesaurum, omnibus mundi ci melils Jures inteferens se , hi dum Primo debet piis&devotis precibus quotidie a Deo ueteres implorare illum σι ρὶ , qui est φῶς λ- τον la
πω l 9Xριs ῆ, quem thesaurum nos miseri mortales habemus ἐν os: ακἰiοις πιάε Πν, in te aces asculis a Cor. IV. 6. 7. Petet hunc scientiae thesaurum a Christo, in quo sunt omne οἱ j- Ioo: Ἀπφια γγ οὐ πως -κρυφοι Coloss. I. 3. Verum quandoquidem ille tω μὰ nemini jam obtingit extraordinem , sed opus est labore&industria, ut ille obtineatur cum precibus conJunget indefessum sacrarum literarum stu- dium , quas debet ε ίῖν oli V. 39. . e scrutari, pervestigare, ut inveniat w ruat thesaurum in illis latentem, nempe thesau ρ ρ μ' rum illum in agro ab conditum, qui est ipsium regnum coelo - rum omnibus hunmanis opibus redimen' u Matth. XII l. 4. Na, verbum re αν nativa indole designat assiduam , acrem la- '' boriosam perscrutandi an vestigandi d ligentiaminitatem adhibere solent qui defossiim in terra thelauru sumo studio quae runt, docente, hilal ero de Script c. io Continet Veio metaphoram desiimpiam ab illis qui venas teme diligenter persci utantur,ut me alia inde effodiant eruant di, quo ensu Prov. I l. 4 respondet Ebraeo Ar', ubi de investigandis inna m thesauri abscondit usurpatur. Conserantur loca VII 1. Rom. VIlI. 27. i. C0KILio. . Petra. O Apoc. II. 1 . tibi vel bum hoc extat, quod interprete a imo Monach h. l. exprimit ili Unαελ - , αλιον F, VHμεν - Hinc baudiet veram illam quam Hi ξοβ Linomin it Apostolus
or. II 6 sive γνω ν πολυπο κῶλου σοφίας SE E es III. o. eam nimirum γνω nu, unde Vere G ulcio dici m reatur, veluti