Summa totius theologiæ s. Thomæ Aquinatis, doctoris angelici, cum appendicibus p. Seraphini Capponi ... Primæ supplementum tertiæ partis volumen primum tertium

발행: 1760년

분량: 525페이지

출처: archive.org

분류: 철학

111쪽

M QUAEST. IV. Α . VIII.

nes, & spiritualia lab metaphoris eorporalium non possint intelligere; quinimmo talis intellectus sit stultitia apud ipsos, contraque procedant , idest corporalia intelligant nomine spiritualium. Tertio vides: quomodo ex iis bene pensatis declaretur, atque eo firmetur vicissim Angelica haec doctrina.

ARTICULUS VIII. is

rum ad Beatitudinem requiratuν Deletas amicorum a

AD Octavum se proceditur. Videtur, quod arpi ci sint necessarii ad heatitudinem . Futura enim beatitudo in Scripturis frequenter nomine glosiae designatur: sed gloria consistit in hoc, quod bonum hominis ad notitiam multorum deducitur . ergo ad beatitudinem requiritur societas amicorum. 2. Praeterea. et. dicit, cnec apud illam oecurrit , sed hab. ex Senem πυῖ. 6. eis. medo quod nullius

boni sene eonfortio jucunda eis posse spor sed ad beati

tudinem requiritur delectatio, ergo etiam requiritur societas amicorum . . 3. Praeterea.. Charitas in beatitudine perfieiture sed staritas extendit se ad dilectionem Dei, & pro ximi. ergo videtur, quod ad beatitudinem requir tur societas amicorum.

Sed Contra est, quod dicitur Sap. 7. Venerunt m hi omnia bona pariter cum illa, scilicet cum divina sapientia , quae consistit in contemplatione Dei : disic ad beatitudinem nihil aliud requiritur. Respondeo dicendum, quod si loquamur da felicia sate praesentis vitae , sicut Philosophus dicit in s. Ethic. A cap. 9. ω II. tom. I. J Felix indiser amicis, non quidem 'opter utilitatem, eum sie sebi sufficiens et nee propter deleetationem , quia habet in seipso δε- Iectationem perfectam in operatione vistutis ς sed propter bonam operationem , tit scilicet eis benefaciat , er ut eos inspiciens benefarere delectatur , intit ab eis in benefaciendo iuυetur. Indiget enim ho

mo ad bene operandum auxilio amicorum , tam in operibus vitae activae , quam in operibus vitae con templativae.

Sed se sequamur de perfecta beatitudine qua eris in patria , non requiritur societas amicorum donecesseate ad beatistidinem , quia homo habet i tam plenitudinem suae persectionis in Deo : Sed ad bene esse beatitudinis facit societas amicorum. Unde August. dicit 8. super Gen. ad ij t. cap. 23- ρω

112쪽

met . to. 3. quod creatura spiritualis ad boe quod se beata , nonni β intrinsecus adis tur aeternit

se , veritate , charitate ereatoris : Extrinsecus -

ων , quod se invicem vident , . do sua societate

gaudent .

Ad primum ergo dicendum , quod glotia, quae est essentialis beatitudini , est , quam habet homo non apud hominem , sed apud Deum. Ad secundum dicendum , quod verbum illud intelligitur , quando in eo bono , quod habetur , non est plena sumesentia r quod in proposito dici non potest : quia omnis boni sufficientiam habet homo

in Deo

Ad tertium dicendum , quod persectio charitatis est essentialis beatitudini quantum ad dilectionem Dei , non quantum ad dilectionem proximi . Unde si esset una sola anima fruens Deo , beata esset non haberis proximum , quem diligeret : Sed , supposito Proximo, sequitur dilectio eius ex persecta dilectione Dei. Unde quasi concomitanter se habet amicitia ad perfectam beatitudinem.

APPENDIX. .

EX articulo habes primo: quomodo per rotionem& ostendas, 3e in vero sensu intelligas, merito insinuatum fuisse a scripturis , quod ad beatitudinem non requiritur societas amicorum. Ut Sap. 7. secundum quod extenditur in argu. eoni. Ubi not ΙΥ pariter, hoc est aequaliter: quia alia bona omnia habebuntur aequaliter , idest , in una re simplicissima , quae est Deus , se aequaliter semper habente. Non enim auctoritas illa principaliter significat; quod cum visione contemplationis divinae sapientiae .eni aut seorsum alia bona , puta societas amicOxum : sed , quod cum illa visione veniant , idest , se Offerant pariter unitim omnia alia bona , idest quicquid h mi est in omnibus aliis bonis . Vide I. q. I 2. an s. quod scilicet per similitudinem aliam , Sc. non videantur ibi; sed pariter. modo exposito. Item a Psal. 72. enim mihi, c. ως in art. 7. argum. eontri subsumendo tamen ibi ἐν quod non de necestitate amicorum societatem ibi requiri , insinuat per dictum illud : Licet ad bene esse requiratur. Non enim par ratio est de aliis bonis exteri ribus , S de societate proximorum quoad bene esse . Seciando vides: quomodo ex his bene pensatis , & applicatis doctrina praesens Angelica vicissim det

113쪽

M adeptione beatis 'nis , - OMortisulas invisa. Vinde cimsiderandum est de ipsa adeptione is

titudinis. Et eiroa Me martimur octo. . Primo . Utrum homo possit consequi ibeatitudi

Secundo. Utrum unus homo Possit esse ulla hem,

tior.

Tertio. Utrum aliquis possit esse in hae vita

Quarto. Utrum beatitudo habita possit amitti. Quinto . Utrum homo per sua naturalia possit a quirere beatnudinem . Sexto . Utrum homo consequatur beatitudinem per actionem allamus superioris creaturae. septimo . Utrum requirantur opera hominis vii qua ad hoc , quod homo beatitudinem conse quatur a Deo. octavo . Utrum omnis homo appetat beatitudi

nem.

ARTICULUS I. 33

Uerum homo posse consequi beatntidinem. AD Primum sic proeeditur. Videtur, quod homo beatitudinem adipisci non possit . Sicut enim natura rationalis est supra sensibilem , ita nat xa intellae ualis est supra Tationalem , ut patet Per Dionys in lib. de div. nomin. in multis Imcis r c, 4. I. 7. in Md bruta animalia,

quae habent naturam sensibilem tantum , non Pos. sunt pervenire ad finem rationalis naturae . Ergo nec homo , qui est rationalis naturae , potest perinvenire ad finem intellectualis naturae, qui est be titudo 2. Praeterea . Beatitudo vera consistit in visi me mi , quae est veritas pura : Sed homini est connaturale , ut veritatem intueatur in rebus ma- . terialibus e unde species intelligibiles in Phantas, matibus intelligit , ut dicitur in a. de anim. c rems 9. D. a. b Ergo non potest ad hiatitudinem perum

mire .

3. Praeterea 4 Beatitudo consistit an adeptione

114쪽

summi boni : Sed aliquis non potest pervenire adsunmum , nisi transcendat media . Cum igitur imter Deum , & naturam humanam media sit natura angelica, quam homo transcendere non potest, vis detur, quod non possit beatitudinem adipisci. Sed Contra est, quod dicitur in Psal. 93. Beatus

homo , quem tu erudieris Domine .

Respondeo dicendum, quod beatitudo nominat adeptionem perfecti boni. Quicunque ergo est capax persecti honi, potest ad beatitudinem pervenire . Quod autem homo boni persecti sit capax, ex hoc apparet, quoq eius intellectus potest comprehendere universale , & perseetium bonum , & ejus voluntas appetere illud . ia ideo homo potest beatitudinem adipisci. Apparet etiam idem ex hoc , quod homo est capax visionis divinae essentiae , sicut in primo h bitum est . c Ia. M. I qua quidem visione persectam hominis beatitudinem eonsistere diaximus

Ad primum ergo dicendum , quod aliter excedit natura rationalis sensitivam , ΦΕ aliter intellectualis

rationalem . Natura enim rationalis excedit sensitivam quantum ad cognitionis obiectum ; quia sensus nollo modo potest cognoscere univereale, cujus ratio est cognoscitissa. Sed intellectualis natura e redit rationalem quantum ad modum cognoscenis di intelligibilem veritatem . Nam intellectualis natura statim apprehendit veritatem , ad quam Tati nalis natura per inquisitionem rationis pertingit ,

ut patet ex his, quae in primo dicta sunt. ca. Et ideo ad id , quod intellectus apprehen-

dixi, ratio per quendam motum pertingit . Unde rationalis natura consequi . potest beatitudinem , quae est pectectio intelle alis naturae : Tamen Milo modo , quam angeli . Nam angeli consecuti sunt eam statim post principium suae conditionis: Homines autem per tem ' ad ipsam perveniunt rSed natura sensiitiva ad hunc finem nullo modo Pertingere potest. Ad secundum dicendum, quod homini secundum statum praesentis vitae est connaturalismodus cognoscendi veritatem intelligibilem per phantasmata: sed post huius vitae statum habet alium modum eonn turalem, ut in primo dictum est . c g. 84. a. 7. crquis 89. a. I. αΑd tertium dicendum , quod homo non potest transcendere ringelos gradu naturae , ut scilicet n-turaliter sit eis siuaerior e Potest, tamen tran

115쪽

Relidere per operationem intellectus , dum intelligit aliquid super inmos esse, quod homines beatiscat: quod cum Persem consequetur , persecte he

tus erit.

EX articulo habes primo: quomodo 'er rationem ostendas , merito a scripturis insinuatum suis se ; quod homo potest ad beatitudinem pervenire. Ut a rial. 83. Beati , qtii habitane in domo tua D mine. Et infra. Ibunt, scilicet iusti , de virtute in virtutem ; videbitur Deus Deorum in Sion . Nota viam per ly ibunt de virtute in viritium ἰ notap triam designari per ly videbitur ab eis Deus Deorum in Sion . Item a Tota 13. Beatus ero : si se rine reliquia seminis mei ad videndiam claritatem Hieν alem. Porta Hierusalem ex sapphiso, oe --ragdo aediscabuntur, γ ex lapide preeioso omnis ei

cultus murorum ems . Ex lapide candido , oe munis omnes plateae estis Rernentur: γ pre vicos ejus aue-Iuis cantabitur . Item ab Amstol. Ioanne , taminquam prophetiam hanc Tobiae exponente in Apocal.

2I. osendam tibi sponsam tixorem agni. Etsustilis, Sc. eivitatem sanctam Hierusalem novim , M. Missis duodeeim nomina Amsolsum , &c. structiara muri eius ex lapide Iaspide ; ipsa eisitas aurum

mundum, &c. utque in finem capituli. Item a sancta Ecclesia Catholica e quae tamquam utrumque , scilicet Tobiam , & Apostolum praedictum expo-Mens, eosque metaphorice locutos Per hoc insinuans, dieit .

Coelesis Urbs Hierusalem ,

Beata Paris viso, sitie eessa de isυentibus Saxis ad ora tolieris, onsique risti cingerismue angelorum mimbusis

Et infra ariis margaritis emicant, Parentque eunctis ostia ἰk irtute namque praevia

Mortalis silue duritur Amore chrisi pereisus Tormenta quisque su sinet. Seripri salubris ictibus, Et tun ne piarima, Fabri polita malleomne saxa molem conseruum,

116쪽

QUAEST. V. ARM ILA prisque juncta nexibus

. Loeantuν in f Ugio. Haec illa in hymno primo festi Consecrationi; Ecclesiae , ubi per Hierusalem intelligere se dicit

visionem beatae pacis; per vivos lapides autem alitis mas hominum amore ardentissimo, ut sponsae, copulatas Domino : per plateas vero , Per muros , aurum puriglinum , per margaritas , per expolitos lapides , intelligendum esse declarat homines ipsos ob diversitatem meritorum in variis tunsionibus, ac pressuris mundi pro Christo habitorum ad illam coelestem patriam introducendos: ibique in propriis mansionibus a summo artifice Deo collocandos permanenter in saecula saeculorum . Secundo vides a quomodo ex iis bene pensatis, &G

Utrum tinus homo possit esse beatior altera.

AD Secundum sic proceditur. Videtur, quod unuchomo alio non possit esse beatior . Beatitudo enim est praemium virtutis, ut Philosophus dicit in I. Ethic. c. eap. 9.to. I. Sed pro operibus virtutum Gmnibus aequalis merces redditur . Dicitur enim Matth. 2o. quod omnes, qui operati sunt in vinea, Meeperunt βngulas denapios: quia, ut dicit Gregor. Min. . I9. in Evana. ante med. aequalem aeternae vitae retributionem Iortiti sunt. Ergo umis non erit beatior alio. Praeterea. Beatitudo est summum bonum : sed summo non potest esse aliquid maius. ergo beatitudine unius hominis non potest esse alia maior titudo. 3. Praeterea . Beatitudo , cum sit persectum , Riumciens bonum, desiderium hominis quietat : Sed non quietatur desiderium , si aliquod bonum deest,

ruod suppleri possit ; si autem nihil deest , quod

uppleri possit , non poterit esse aliquid aliud maius bonum . Ergo vel homo non est beatus, vel si est beatus, non potest alia major beatitudo eme. Sed Contra est , quod dicitur Ioan. I 4. In domo Patris mei mansiones muleae sunt, per quas, ut Augustinus dicit , c lib. de S. Hrgiv. cap. 26. in Mn. rom. 6. tradi. 67. in Joan. eir. med. tom. 9. diυersa meritorum dignitates intelligunttir in vita aeterna : Diqnitas autem vitae aeternae, quae Pro Πe m. p. E ruo

117쪽

U QUAEST. V. ART. II.

ruci datur , est ipsa beatitudo . Ergo sunt diversi uradus beatitudinis , & non omnium est aequalis

beatitudo .

Respondeo dicendum , quod sicut lupra dicium est , c I. cy' a. m 7 3 in ratione beatitudinis duo includuntur ; scilicet ipse Iin s ulr mres , qui est summum bonum , & adeptio , vehfruitio ipsius boni . quantum i itur ad ipsum b aeum , quod es beatitudinis obiectum , ω eausa, non pote esse una beatisudo alia major : quia nyn

est nisi unum summum bonum, scilicet Deus, cuius si uitione homines sunt beati.

Sed quantum ad adeptionem huit Odi boni, vel fruitisnom , potes aliquis alio esse beatior : quia

uanto magis hoc bono fruitur , tanto beatior est . Contingit autem, aliquem perfectius frui Deo, quantalium, ex eo quod est melius dispositus , vel Ordinatus ad eius fruitionem : Et secundum hoc potest aliquis alio beatior esse . Ad primum ergo dicendum , quod unitas denarii significat unitatem beatitudinis ex parte obiecti: sed divertitas mansionum significat diversitatem beat, tudinis secundum diversum gradum fruitionis. Ad secundum dicendum quod beatitudo dicitur esse summum bonum , inquantum est summi boni peria secta possessio, sive fruitio. Ad tertium dicendum , quod nulli beato deest a-Ii quod bonum desiderandum, eum habeat ipsum bonum infinitum, quod est bonum omnis boni, ut August. dicit: cis 36. Nant. med. to. 2. v I 3. de Trin. r. 7. m. 3.3 sed dicitur aliquis alio beatior ex diaversa ejusdem boni participatione : Additio autem

aliorum bonorum non auget beatitudinem . Unde Aug. dicit in I. Cons. c. . Gr. prνm to. I. stui te,

edi illa nomis , non propter illa beatior, sed propteν re solum beatus .

APPENDIX.

EX articulo habes mimo: quomodo per rationem interimas haeresim Joυiniani dicentis ; 'Beatos omnes pares esse in gloria , ct in coelesti beatitudine nullam esse praemiorum dimerentiam . Secundo habes : quomodo per rationem ostendas, hanc meis Tito damnari a Jo. I 4. In domo, &c. ut. extenditur cum expositione in arg. conti . Item a Cyicit. Hori Demimus , animas purgatas in coelum mox recipi,

in intueri clare Deum trinum , in unum , seuties : Meritorum tamem diversιate alium alio per

118쪽

ARTICULUS II L 3s

Uerum aIἐεuis in bae visa esse beatus.

AD Tertium sic proceditur . Videtur, auod beatitudo possit in hac vita haberi . Dicitur enim in Psid. ii 8. Erati immaculati in via , qui am- Iane in lege Do-ini : Hoc autem in hac vita contingit. Ergo aliquis in hac vita potest esse he

a. Praeterea . Imperfecta participatio sum ni bori non adimit rationem beatitudinis, alioquin unus non esset beatior alio: Sed in hac vita homines possunt Participare summum bonum cognoscendo, S aman do Deum, licet imperfecte. Ergo homo in hac usta potest esse beatus. s. Praeterea . Quod ab omnibus dicitur , nox potest totaliter falsum esse . Videtur enim naturale , quod in pluribus est: natura autem non mistaliter deficit : sed plures ponunt beatitudinem in hac vita , ut patet per illud Psal. 343. Hemtum d xerunt ρυωωm eui bre fumi , scilicet praesentis vitae bona. Ergo aliquis in hac vita potest esse bea

Sed Contra est , quod dicitur Iob r4. Homotus de muliere, brevi visens rem ore, repletur ma eis miseriis: Sin beatitudo excludit miseriam. Ergo homo in hac vita non potest esse beatus. Respondeo dicendum, quod aliqualis beatitudinuparticipatio in hae vita haberi potes. Perfecta amrem, or vera bearitudo non Aotin haberi in hae υλω. Et hoe quidem considerari potest du iriere. Primo quidem ex ipsa communi beatitudinis ratione . Nam beatitudo , cum sit perfectum , resum ciens bonum , omne malum excludit , & mne desiderium implet : In hac autem vita non test omne malum excludi . Multis enim malis praesens vita subiacet , quae vitari non possunt , &ia norantiae ex parte intellectus, & inordinatae assectioni ex parte appetitus , & multi PIicibus poenali

119쪽

latibus ex Parte corporis , ut Augustinus diligen ter prosequitur I9. de civit. Dei. e eas . S. 6. 7. in

B. to. s. θ Similiter etiam boni desiderium in hae

uita satiari non potest . Naturaliter enim homo desiderat permanentiam eius boni , quod habet ehona autem praesentis vitae transitoria sunt : cum S ipsa vita transeat , quam naturaliter desideranius , & eam perpetuo permanere vellemus : quia naturaliter homo refugit mortem . Unde impos.1i bile est , quod in hac vita vera beatitudo habea

tur.

Secundo , si consideretur id , in quo specialiter beatitudo consistit , scilicet visio diuinae eranxiae , quae non potest homini provenire in hac vita , ut in I. Ostensum est. c q. I a. a. D. quibus manifeste apparet , quod non potest aliquis in hac vita veram , & persectam beatitudinem idia Pisci . Ad primum ergo dicendum , quod beati dicuntur aliqui in hac vita, vel propter si ni beatitudinis dipiscendae in futura vita, secundum illud Rom. 8.apa salii fasti sumus; vel propter aliquam particivationem beatitudinis secundum aliqualem summi Doni fruitionem. Ad secundum dicendum , quod participatio be titudinis potest esse imperfecta duplieiter . Uno m do ex parte ipsius obiecti beatitudinis ; quod quiadem secundum sui essentiam non videtur : Et talis impersectio tollit rationem verae beatitudinis. Alio modo potest esse imperfecta ex parte ipsius Marticipantis ; qui quidem ad ipsum obiectum titudinis secundum seipsum attingit , scilicet Deum , sed imperfecte per respectum ad modum , quo Deus seipso fruitur: Et talis imperfectici non tollit veram rationem beatitudinis: quia , cum beatitudost operatio quaedam , ut supra dictum est , c q. 3.

n. 2. vera ratio beatitudinis consideratur ex Oiaiecto , quod dat speciem actui , non autem ex su tecto . Ad tertium dicendum , quod homines reputant iahac vita esse aliquam beatitudinem , propter aliquam similitudinem vers beatitudinis: Et sic non ex toto in sua aestimatione deficiunt.

EX articulo habes primo: quomodo per rationem interimas haeresim Eegardorum, δε Seguinartim dicentium homines posse consequi in hac vita be

120쪽

titudinem finalem secundum omnem persectionis Aradum , quem habebunt in patria . Secundo hari s r quomodo per rationem ostendas, hanc merito damnari a Job I4. Homo natus , & caei. ut in armeone. Item a Papa Clemente V. in Concit. Viennem se : ut habetur in lib. Clementinarum, titu. de heret. cap. Ad nos νum . Item a dictis a. a. articuti numero M. Item a I. q. I 2. ar. II. cum Elucidis Item a Veritatibus aureis super totam legem vete-Tem, Nume. 2 . eonestis. Tertio vides: quomodo ex his, si bene pensentur , & applicentur , doctrina haec Angelica vicissim declaretur , atque confise

metur.

A R T I C U L U S IV. 36 Utrum beatitudo habita posse amitti .

e. 6 I. or 62. oe via. a. e. I69. ω Io. Io. Iedi. I. AD Quartum sic proceditur. Videtur, quod beristitudo possit amitti. Beatitudo enim est perfectio quaedam : Sed omnis persectio inest perfectibi-Ii secundum modum ipsius . Cum igitur homo se Cundum naturam suam sit mutabilis, videtur, quoaheatitudo ab homine mutabiliter participetur e uita videtur , quod homo beatitudinem possit amitin

tere.

lectus, qui subiacet voluntati : Sed voluntas se hahet ad opposita. Ergo videtur, quod possit desistere ab operatione , qua homo beatificatur : Et ita homo desinet esse beatus.

titudo hominis habet principium ; quia homo non semper fuit beatus . Ergo videtur , quod habeat M

nem .

Sed Contra est , quod dicitur Matth. 23. de iustis, quod ibunt in vitam aeternam, quae, ut dictum est, cana. hu. qu. est beatitudo sanctorum: Quoa autem est aeternum , non deficit . Ergo beatitudo pon potest amitti. Respondeo dicendum , quod se sequamur de be ristidine perfecta , qualis in hac vita potes θ beri , se potes amitti . Et hoc patet in felicitate conteiriplativa , quae amittitur , vel per oblivi nem , Puta cum corrumpitur scientia ex aIiqua ae gritudine , vel Per aliquas occupationes , quibus

SEARCH

MENU NAVIGATION