장음표시 사용
111쪽
elesilassica iuuit industria. Nam quia nequeunt ad spiritualia videnda mentis oculos perire, nisi causarum corporaliter acciden-. tium vi maiore excitentur, quaesitae sunt causae, quarum impulsu vehementer excitandi percelleretur. Ieiuniit quippe quadragesimale quod pro decimis dierit offerri Deo alibita dictu est sic dispositu, sim; praefixu est, ut
non ante i anc sacriatissima noctem ullo in do terminetur, ac deinde quinquaginta diem numerus cotinuὰ se lixitur, in quibus omnino ieiunia relaxantur. Itaq; dum per abilinentia corpus atteritur, Vc aliundo laxatio, nisi ab hac paschali nocte sperati ir,vel sic cadem beata nox ὶ carnalibi is quoq; ambitur,&cum expectatione suscipitur,& antequImveniat: sic omnes dies quadragesimae qui interi unt, tanquam diurna desiderati viatoris itinera pene quotidie diligenter computantur. Omnibus ergo ut dictum es id disseis est haec sacra sol Enitas,omi Sus chara, curus desiderabilis est, sicut lux ambulatibus in ten bris , sicut sitientibus sons aquae de petra si lientis, si culperegrinantibus tabernaculum, quod Deus fixit. Sed iam nunc ipsum attingamus ostici si,quo tandem laeta laxemus ora post triste silentium. De cereo. Caput XXVIII.
PR0priu quodda huius latae s lenitatis
decus ess,cereus 1 ZoZimo Romans Ecclesiae potifice tricesimon ono per Ecclesias benedici institutus,a cui dulcilona benedicti 5e prati onia sanctae resurrectiois Christi inchoantur. Significat vero eudem dominum nostrum resurgentem, sitorum tristitiam discipulorum, imo mundum uniuersiam laetitiae competentis claritate serenante. Hoc
verE co gruit', S vis ipsa signis eatisiis expos cit, ut sicut preteritis noctibus extincta luminaria facem Ecclesiae contristaverunt se ea. dem nocte hac cereus illuminatus iugi flammae tripudiantis iubare laetificet. Quid cereus significet. Cap. IX.sVpri dictu est. perca delas, quae extinctae
sant,mortes significari prophetam & i istorum, quia sanguine Abel iusti vi : ad Christum occisi sunt, ipsamq; candelam, que
ad Euangelium non maior caeteris extinguitur, ipsit in dominum significare,qui Euangeliras occiditur, unus ex prophetis reputatus. Constat aute, quia qui conici tus de humilis occisus est, hunc Deus suscitauit, ac principe& saluatorε exaltavit, ad danda poenitetia in remissione peccatorvi Benh ergo significationis ordo procedit, tu clara rei urgentis magnitudinem praeclari significat magnitudo ce
rei. KEo vel maximὰ cereus ad Cluisti simi-
Iitudinem accedit, lubd paruula,quae se bilintiam cers educi apes mater absq; concubitu concipit S parit .cui rectὸ comparatur virgo Maria Dei genitrix, qus inuiolata nobis Desin carne quasi mel incera, protulit. Cuergo rect) humanitatis christi similitudine gerat, ania' illi ab incarnatioe eius de domini Chri sti consequenter inlcribitur. Et quia crucis xus uti, crucis quoq; figura congrue nihilo minus iniculpitur. Amplius autem id, quod dictum est, eiusdem cerei benedictio coiirmat. Primo clim in praefatione benedicens rogat. Ut qui me,non meis meritis, intra Levitaria numeris dignatus est c5gregare, luminis siti gratiam iniundendo,cerei huius laudem implere prςcipiat. Iraus enim cerei nullo modo nominanda esset, nisi Christu si iii, qui cum patre de Spiritu sancto Deus unus desistus lauda lus est, signis caret: pr sertim in 'laus eadem cerei, noctis huius iucudii ac prς- dulce praeconium sit, & resii rgentis gratiam
atq; victoriam, vetera cum nouis conserens, tanquam tuba clarissima personet.
Ued iam colunae huius inquit praeconia nouimus, quam in honorem domini rutilas ignis accedit. Qui licet diuisus in partes, mutuati tamen luminis detrimenta non nouit. Ex his quoq; duobus versiculis magis ac magis i E dicta cerei significatio colluce icit. Qimά enim ait Colunae huius priconia no uim apertE nobis innuit quod illud ide per hanc pretiosam lana p. idem intelligere debeamus,quod per illam praefigurabatur colum
nam, ius castra filioru Israel de Aegypto exeuntium per in ire rubrum pricedebat. Significabat autem illa columna mi bis bene nomiam nobis nube lium anitatis Christi, in qua proprie throna suum positit sapietia Dei, sicut iri a dicit: Thronus meus in columna mibis. Siquidem nunc illa columna nubis populum suum a diaboli seruitute liberatum,& rubrii mare baptismi traseuntem p r edit
dux itineris, ut inducat in terra vera repromissionis, terra viventili,quam sicut Moyses ait) dominus Deus noster die ac nocte intuetur, nunc coelestibus doctrinis conpluens, ut ver coluna nubis, nunc igne sui Spiritus a cedens, ut verε columna ignis. Iam ergo v
rq columnet huius mysteria nouimus. QDd aute adiicit de natura ignis dicens, Qui licet diutius in partes,mutilati tamen luminis detrimenta non nouit: multa nan que iminaria de uno videmus accendi, nec illud Qnii propterea sibimet lilino diminuit, nihilomimis ad ide argumetu proficit. Nuquidem re tale tali in loco psertim omnibus notam,n5 propter aliudes propter iitinetipsam . docera
112쪽
docere nos volui HSiquidem ineptum fuisset bat dominii,& viuii videre meruersit rom hoc absq; mysterio tantis inserere laudibus. laserebant, sicut Euangelista reseri: Maria Dum emo columnam ceream rutilans ig- Magdalena,m Maria Iacobi,& Salome eme- ν- sitis accendit, sic desuan'turali copia lau)a- runt aromata, ut venientes ungerent Iesum. Cur dicatur, vel sit sacriscium vespertinum.
Caput XXXII. tus, per hoc aliud perpulchrum piumq; sp
eiaculum nostrarum mentium oculis inseri
tur. Deniq; illud innuitur, quod extincta insepulchro iacentem humanitatis Christi substantia de supernis aspirans ignea diuinitatis. Fferens igitur incensium dicit: In hu-
ius igitur noctis gratia suscipe sancte pater incensi huius sacrificium vesper
potetia ruruis animauit, 3c scut vere rutilas tinui Vespertinum esse sacrificium,torum ignis, gloria beatae resurrectionis hae nocte que ad vesperam sobati,quae lucescit in psi in perpetuum nobis gaudium sceliciter illu- ma sabbati, diei praesentis pertinere ossici xit . clarum est. Curautem haec sacrosancta sic ' Item eodem igne cosecrati cerei cuncti, tennitas utrunq; ,4 cilicet matutinum de vetaqui in Ecclesia sun*illuminari debent cereo pertinu habeat sacrificium, sit pra dictis exli. Quod cum fit, opportune nobis illud in ex causis colligi potest. Supra nanq; dictum mete subuenit, quod dominus noster ea die, est, duabus ex causis praesentem splendere sis qua resitrrexit, clim esset sero, stans in me- lennitatem, scilicet ex redemptione anini dici discipulorum suoriun, manusis & latus ostendens eis, in fias sauit&dixit eis: Accipite Spiritumsanctum. Illic enim coepit ille hominibus dari ignis,quem per hunc visibilem ignem constat signincari,que venit ipse mi
tere in terram, & voluit vehemeter accendi. Cur diaconus cereum bcnedicat.
Caput XXX. AIc ipsa rei noui tas admonet, ut quaera
tur,cur tantae materiae, tantae dignitatis benedictionem sit per cereum pronunci et diaconus, praesente sacerdote vel G
liam pontifice,sacris s indutu vestibus, causa manifesta sese offert quetretibus. Constat enim, quia bonu sanctae resiarrectionis Christi nuncium per minorem sexum id est, per mulieres sanctis Apostol is sentibus de luge tibus,Euangelizatum est. Hoc autem tam rationabili .iuinitatis dispositione actu est, vi inter illa, quae significat iud sunt in Eccle sa, memoriale situm omnino iure habere derum, qui die parasceves morte Christi parta
est,n ex resurrectione mortuorum, qui illo resurgente prima fibbati co firmata est. C stat autem, quod idem resurrectionis nostri
autor,imminente vespera, caput inclinas tr didit spiritum:&hora, qua primus Adamr I xo s.
qui situs,clamante domino de dicente Vbi es Adam, inobediens deprehensus est, eade hie
secundus Adam consummata passione sua, clamans Sc dicens: In manus tuas commendo spiritum meum, obediens inuentus est. - . Oblaturi isitur sacrificium matutinum, pro eo,quod hic Lucifer matutinus, resurrectio nis primogenitus,diem nobis S ternitatis r surgendo aperuit. Sacrificium quoq; vespe
tinum primum offerimus pro eo, quod ut dictum est imminente vespera, spiritu trades,
eandem vesperam sita morte secit memor
bilem , sed eius celebritas dilata ut dictum
est de competenter in hanc tran sposta est. De baptismo. Cap. XIII. beat. Nam quia mulier a diabolo missa viro Equa victoris lex est inter homines, ut quicunq; ante bellum suetat victi, uiuo Christo misitis, virili sexui vitam Euan post bellum cedant in ius dominatio gelizavit. Rect itaq; gradus inferioris mi- nemq; victoris, mittanturq; legati in uniue nister, tam dulci, tam pulchra,tamque mel- sam victi potestatem, qui victum esse prioreliqua cerei benedictione,tantae solennitatis tyrannum anni cien titulosq; victoris r nostri gaudium inchoat, quia per inferiore cipiendos ostendant,de eius iura pr dicent sexum tam iucundum, tamq; pium domini- Vnde de ipse dominus, qui ad debellandum cae resurrectionis miraculum,uiris non qui- humani generis inimicum venerat, dicit in buslibet, sed ipsis Apostolis annunciatu est. Evangelio: Cum sortis armatus custodit Cur ad benealcendum cercum quoq; por- trium suu , in pace sunt omnia,quq possidet: tat incensiim. p. XI. si autem sortior illo superueniens vicerit ei CVmq; diaconus cum caeteris submini- uniuersa arma eius auferet,in quibus consistris ad benedicedum accedit, si ustula debat,& spolia eius distribuet. Hac nocte quoq; portantur incensi, ut cruciculae aduersus illum sortem armatum, sicilicet dis quae cereo insculpta est offerendo insigat. bolum, sortior superueniens filius Dei, cr
Et hoc quom ad causam praedictam respicit. cisis vexillum eius bellator inserens, ipsum illae nant mulieres, quae mortuum qu - cepit, alligauit, arma eius abstulit,&s lia. paradia
113쪽
radiso reddidit. Ille tam sortis, qui uniuer Spiritus nile vivit propter iustification hosam terra coculcauit, hamo crucis captus est: quoq; immutabutur per resurrectione, laesquia dum fragilitate carnis in Christo morte fient impassibilia, quando abs rbebitur id appetiit,diuinitatis aculeo traffixus est. Re quod mortale est a vita. Nec hoc dictu est, igitur hac eade nocte celebratur baptis. ideo resurrectio cosequatur, quia baptizati mi sacramentu, quo costanter aduersus victi sumus,alioqui quicunq; no baptizatur, non potestatem iniquam eunt sacerdotes hostri, resurgeretised quia baptietati fuimus,praemiulegati utiq; victoriosi regis Christi, titulosq; recipiet siles, ut in omnes mortui resurgat, victoriae 'roserentes,victi abrenuntiatione, soli immutentur fideles. Omnes quide,invictorisq; ab hominibus exigui professione. quit,resurgemus,sed non omnes immutabi- De cuius magnitudine foramenti aliqua de mur.Canet enim tuba,& mortui resiurget inbere dici, tempus & osscsi eius ordo nuc exi- corrupti, id est,immortales effecti,& nos im-git,atq; in primis dicendis videtur,quomo mutabimur,id est, impassibilitate quoq; ol do,vel quid mors Christi per baptismu ope- tinebimus, quae infideliu non erit.N1 qui maretur in nobis. Consequens enim esse vide- la egerunt, procedent in resiarrectionem iuretur,ut quomodo propter peccatum morta dicit. Nunc ergo praesentem accepimus in bales facti sumus,in remissionem autem pecca- ptismo spiritus iustificatione, futui et vero imiorum baptizamur, iam post baptismum im- mutationis spe. Et sicut praecedens mors animortales existeremus. mae, causa extitit corporeae mortis omnium,
intomodo, vel quid per baptismum mors corruptionu carnis: sic nunc vita vel iustifica Christi operetu in nobis. tio Spiritus, quo in baptismo reuiuiscimus, Cap. XXXI HL causa efficies erit in resurrectio ut immut PAulus Apostolus dicit:An ignoratis se, mur, id est,impassibiles simus. De morte vetres,quia quicunque bapti Eati sumus in ro corporis argumentandu non est, quod cochristo Iesu in morte ipsius baptizati su sequenter&ipsun baptismi virtus absorbemus.Consepulti enim sumus cum illo perba re debuerit. Qumuis enim&haec ab origi-ptismum in mortem: ut quomodo siurrexit nati peccato,quod in baptisino deletur, ini- Christus a mortuis per 3loriam patris, ita & tiu acceperit,modo tame diuerib mors vir
nos in nouitate vitae amoulemus.Hic paten- que peccanti homini accidit.Nam morte quiter ostendit lucrosam comutationem saetam dem animae contumax diuinitatis appetitus esse nostrae duplicis ac sempiternae mortis, intulit, corpori aut e materiam semper viii
cui iuste fueramus addicti, scilicet ut per ba- di, sit bueniendo potius quὶm persequendoptismum eum Christo iniustae morti addi- Dcus abstulit:Ecce, inquiens,Adam quasi v- Gras,dio morietes, mori ultra non debeamus. Ita nus ex nobis fictus est, sciens bonum & ma circo nanq; mortuus mortis suae fluuium, sei lum,nunc ergo videte, ne sorte mittat mansiliit finguinem&aquam de latere suo Chri suam,& sumat de ligno vitae,&vivat in aeterunus effudit, ut non deesset nobis, in quo G num. Videntur haec ira nare vel vindicta,
iusdem mortis sius possemus participes fieri, sed si recte cosiderentur, verba sint paternaedi se a nostra liberari. Valde nanq; repugnat prouidentiae, nosq; iam tunc, lon E circum iustitiae,& cum iusto Christo mori,& cu pec- uolantis quaedam praeparatio milericordiae. catore diabolo damnari. Sed non eadem tu Quid enim esset iam vitiato homini vita serstitia pariter & hoc admittit, ut quicunq; in na, nisi aeterna miserial QMd Plotinus qu
morte Christi Iesu baptizati sumus, statim que gentilium quidam i losephorurecth
quoq; a morte corporis liberi simus. Nam in Augustino teste, intellexisse laudatur. Nam baptisino vnius simplς mortis Christi, quam cum de humanis animis ageret: Pater,inquit, sulcepit, similitudo est. Nos autem duplam, misericors mortalia illis vincula faciebat.Ita scilicet corporis Nanimae mortem debentes hoc ipsum ait Augustinus quod mortales baptisini subimus remedium. Igitur propter sunt homines corpore, ad misericordia Dei unam Christi mortem, cuius similitudini co- patris pertinere arbitratus est, ne huius vitae platati facti sumus,unam 1 nobis morte, quae miseria semper tenerentur.Tunc enim a daemerat animi saluatri gratia depulit, alia vero, monibus quid differenti Nune autem longὶ quae corporis est, iustitiae censura reseruauit. differunt, quia cu sit Dei beata aeternitas, vel Corpus quide inquit Apostolus mortuit, id sterna beatitudo, d monum autem misera est, certissime moriturii est propter peccatu, aeternitas vel sterna miseria: homo,cuius est Spiritus vero vivit propter iustificationem. miseria mortalis vel mortalitas misera, a Dei
sed habent spei suae consolatione ipse quo quidem beatitudine cecidit, sed usis ad daeque baptizat 0rum corpora: quia quorum monum miseriam non peruenit, providente I missi
114쪽
mortalem esse vetuit, nunc in fide baptismatis ostendit: perliciet autem in die resurrectionis. Qi md iuxta sententiam domini nullus unquam, nisi renatus ex aqua & Spiritus andio,
regnii Dei introierit, & quod illa hora, qua
dominus noster sanguinem &aquam de latere suo fuderit, uniuersa ecclesia,quae iam e-
nitimi cordi mo,ac dicente: Videte ne su- erat vel ab initio mundi fuerat, lautiori Hat de ligno vitae,& vivat in aeternum. No stus a peccatis eius in sanguine suo ut exhibe ergo conquestione vita ventilandum arbi- ret sibi sponsam gloriosam, non habentem ramur , cur in baptiuino nostra corporea maculam aut rugam. Nam ex quo primi p mors non deleatur: quin potius viro si deli retis peccato maculata,&propter hoc in in optanda est ut veniat,& tanquam miserico dio corruptionum veterasces, corrugata est: diae prosectus, animam a miseria vitae prae- vel ut Esaiae verbis utar ex quo bibit de ma- sentis absoluat. Non enim cil quasi homo ut nu domini calicem irae eius, & usq; ad fundumentiatur,neque ut filius hominis ut mute- calice soporis bibit,&potauit usq; ad seces,tur. Vnius ciusdemque gratiae propositum, non sinit ut idem ait propheta qui suscitaret quod tunc incepit, quando hominem im- eam ex omnibus ii iis, quos genuit, de non
Ca- οῦς fuit, qui apprehenderet manu eius ex om
nibus filiis, quos . utriuit. Fit si tui, inquit,
proiecti sunt,dormierunt in capite omnium platearum, sicut bestia illaqueata. Quamuis enim idem salutiferae curationis auxilium,circumcisio in lege c6tra originalis pec lcati vulnus tunc ageret, quod nunc bapti cmus agere, i euelatae gratiae tempore, consuerat vel suerat ab origine mundi usq; ad latro uit, hoc omnino exceptum est, quod regninum, qui in cruce consessus est,baptizo coelestis ianuam n n intrare poterant: tata sit. Cap.XXXV. tum in sinu Abralis post mortem beata spe TAntum autem, tamq; necessariu est hoc consolati, periis pacis ingressum sceliciter
baptismi sacramentum, ut sine illo, iux- cxpectabat, donec adueniret ipse, qiii in e ta sententiam domini non possit quis dem propheta post pauca loquitur: Propter videre regnu Dei.Hic ia de illo latrone qum hoc sciet populus meus nomen meum in dieri potest, ciui costenti in cruce S dicenti: MG illa,quia ego ipse,qui loquebar, ecce adsum. mento mei domine, dum veneris in re iam Et paulo post idem propheta de eodem:Isse, Ou.Amudico tibi, inquit dominus, quia ho- inquit,asperget multas gentes. ' De quasi die merueris in paradiso. Hic enim secundu pertione loquitur Ecclesia per os nauid, iiii regula,qua linguli baptizamur nos, baptiza- ex supradictis Ecclesiae filiis antiquae unus e tus non est. Quomodo ergo defenditur illa rat: Asperges me, inquit,sy po & munda- UMLσα domini sententia,dicentis: Nisi quis rena. bor, lavabis me & stiperniue dealbabori Per tus fuerit ex aqua&Spiritu sancto, non P hysopum, quae herba humilis est, nascitur m test videre regnuDeii Sed si de huiusmodi in petrosis locis,&bibita tumorem pulmi permovemur,angustus est adhuc cordis no- nis deponit:de qua in lege q)ioq; preceptum Traiici liri intellectus, clara m maiestate Acri baptic erat,vt fascicillo hysopi intincto in sanguine malis nondu satis apertis ivtuemur oculis. victimε aspergerentur leprosi, &sic munda- Solu riuu, que ad nos, qui soris eramus, Chri rentur: per hysopum,inquam herbam humi emisit dicens discipulis suis: Luntes docete leni atq; salubrem, passionis Ch risti signis omnes sentes, baptizates eas in nomine pa- cat humilitatem,qua aspergenda, lauanda&tris & fili; re Spiritus sancti: tu, inquam, ri- super nivem dealbanda erat ipsa, qus per Dauu sacri baptismatis, qui ad nos exivit,attedi uid hoc loquitur, ecclesia. Hinc N prophimus, ipsum m sonte domus David, ubi qua- ta Zacharias, cu dixisset de ingressu eius, quo vicia. do vel quatit,priusquam ad nos derivaretur, in ciuitatem Hierusale passurus intrauit: Ipse inundauerit, minus diligenter animaduerti pauper S ascendens super asina,& super putamus. At ille sons salutaris uniuersae Eccle , tum salium asin , post pusillum couersus ad quae ab initio per sex mundi aetates collecta, ipsum:Tu quoq; inquit,in sanguine testamepropter originale peccatum ab ingres Iu para ti tui emisisti vinctos tuos de lacu in quo nodisi arcebatur, cunctisq; qui adhuc viventes est aqua,id est, in sanguine passionis tu eos, vincti in carcere tenebantur inferni, in quo no est ulla misericordia,tua clementia liberasti. Hac aut munitionem, ad quam per
eudem prophetam eosdem vinctos cohortata corpore erant eiusde Ecclesiae, lominu iam
strum audiendo ipsumq; fideliter sequendo: uniuersae,inquam, Ecclesiae ab Adam usq; ad latronem supradictum, sons ille bapti simi s lutaris inundavit: qua hora patefacto lan- tur dominus, statim adiungens: Conuertiticea militi, Christi latere, sanguis & aqua pro mini ad munitionem vincti spei, non aliam
rupit. Ibi pariter totam Ecclesiam, quae iam debemus accipere, nisi habitatione paradisi, in quam.
115쪽
primus cum domino latro ingres. ille,qui de latere Chris i fluxit, causa sectiva,ut paradiso vel coelo, Christi : spiri
Baptizatus ergo Iesiis in passione sua, de qua & ipse dixerat: Baptisino autem habeo baptizari, de quomodo coartor usque dum perficiatur,qua hora sanguinem &aquam de latere suo profudit, eadem hora totum compus eius, quod est Ecclesia, quantacunque ab initio mundi usque iii eandem horam
concreuerat, semel simulque baptizata est,
de aspersa hysopo ut upra dictum est)mundata est, &lota, super nivem dealb is est. Propter eos auteri,qui foris erant, nec adhuc eiusdem Ecclesiae corpori per si-dem uniti suerant, idcirco non eos illessu-ctus attigerat, nec enim baptiZatur quis,priusquam eiusdem baptisini fidem habeat: propter eos,inquam, positum est quasi ante so res eiusdem Ecclesiae derivatum baptisini sacramentum,ut quicunq; Iudaeorum siue gentilium Ecclesiam ingredi rapiunt, baptizentur : quia Ecclesia ipsa baptizata est. Inde tuali coniugio sancta eius sponsa renasceretur Melesia. Siquidem nullus adhuc de omni genere humano remum Dei viderat. Diuxerat autem ipse absq; vlla exception tam praeteritorum quὶm praesentium vel sutur rum: quia nisi quis renatus suerit ex aqua ac io LSpiritus ancto, non potest videre regnu Dei. Omnes igitur oportuit renasci, omnem L clesiam veterum pariter ac novom,quia gae.. irat in prquaricatione primi Adae generata, oportuit in fide secsidi Adae regenerari, ut pos set videre regnu Dei. Cur nulli veterum sanctorti sua tristitia sui: fecerit,ut per ea illi Gunde primus homo
lapsis est, posset testitui absq; baptistio sanguinis Christi. p. XXXus. Μbptur aliquis, cur hactenus nemo ii
stom, nemo sanctoru patriarcharum aut prophetam, nec ipse pater Abra-
est,quod singulariter Paulum quidem legi- ha, cui primo contra spe in sye credenti fides mus baptizatum,videlicet quia quando uni- ad iustitia reputata est, qui 1: ob eius de fideluersaliter ut dictum est Ecclesia baptizata meritu amicus Dei appellatus est, per lauda bila iussiti 1 salte in seipsis,delere peccatu ori inale siexi; paradisi, restituere potuerit. Sede hoc profecto. quicunm diuini vel etiam humani iuris peritia habet,minimὸ miraturi est pse in corpore eiusdem Ecclesiae nonduerat, sed in synagoga satanae, quae Christum
caput Ecclesiae crucifixerat. Petru vel quelibet caeterorum, qui Christo adhaeserant,baptiratos singulariter non legimus t nec ipse Reus enim ad condenati capitis seruus qu
Augustinus reperire potuit in Epistola, qua ad Seleuciam interrogatus de baptisino Apostolorum, scripsit. Nam ante passionem sua Iesus inquit Euangelista) non baptizabat, sed discipuli eius. omodo autem bapti Z bant discipuli eius,nisi quemadmodu & dic cipuli Iohannis,uiὸelicet in poenitentia 'Si
quidem & Romana Papae Leonis autoritas ex Euangelica serie comprobat,quia baptizadi regula ante passione domini data non suerat, sed post passionem ac resurrectionem eius ab ipsis data est, dicente: Euntes docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine
patris & filii & Spiritussancti. Caeterum de his viderit quisque , quid sentiat, utrum
eos rebapti Eatos esse aserata a De latrone
supradicto illud nemo est qui dubitet, quin cum Domino Paradisum ingressus sit:& tamen non nisi in uniuersali Ecclesia simul illo,qui de latere domini effluxit, stuminerr sientialiter baptizatus est aptirata qui'pe ut saepe dictum est tunc est omnis,quae
super terram, vel subtus terram erat Ecclesia , sicque de mortui Christi latere renata, sicut de latere dormientis Adae fabrica ta est Eua. Nam sicut costa Adae causa materialis extuit vade sumaretur Lua,sic si ius modo redimet caput suum, si nihil addat adseruitium, vel etiam minuat,quod debuerat ante reatum' Aliis enim & minoribus debitis alia maiora debita non redi muntur. Verbi gratia. Homo ille, qui descendebat Hierustae in Hiericho, & incidit in latrones, debebat regi suo Hierosolymitano decem millia taleta quis enim istimare possit, quatum creatura debeat creatori γ eratq; diues& inclytus in illa ciuitate iec illi tanti debiti pers bluendi iacultas deerat.Premonitus suerat ab illo domino suo, fidelis ut esset ac sultaditus,praeceptumq; acceperat, quo non dissiculter obseruato,tuc demu emeritus iure altiori dignitatis gradu promoueretur. At illo ab anathemirato principe Hiericho domini sui inimico, spe regnandi solicitatus ut des
cenderet,n tanquam regnare idoneus seruire contemneret, descendit, secumque omne
domini sui debitum abstulit statimq: ab illo deceptore spoliatus,& plagis impositis, semiuiuus relictiis est. Hic proditor iacens in
Hiericho, qui antequam transfugeret, decem millia talenta debebat, nunquid pro sa tisfactione centum offerens denarios, de bitum omne rependit,suis quom medetur
plagis, proditionisii opprobrium diluit, ut1 1 ins
116쪽
ins inis inter samosos proceres in illa re- lis & obediens permansisset. Tui . mira Oli sedet curial Imo benE ac miserico ex illo soli nascerentur hi, qui ad vitam prae diter cum illo agitur, si tantum in illa ci- ordinati sunt, quique ii inc per Christi gra
uitate vel curia non receptus . non etiam tiam ad eandem reuocantur vitam. Nam pro
ignibus exuratur , vel alia poena sunditus pler peccatum, Maledicta, inquit Deus, te
1 vita, qua' indignus est,extrud tur. Bene cr- ra in opere tuo: cum operatus fueris eam,
go cum Abraham & Isaac & Iacob, vel quo- no dabit fructus suos,sed spinas & tribulo, libet iusto egit clemens diuinitas , quod a germinabit tibi. Cui terrae, scilicet nullieri.
paradiso exclusus, non etiam inferni cruci, Multiplicabo, inquit, aerumnas tuas& eon V 'tiatur ignibus , sed in pace collocatus, il- ceptus tuos. Multiplices itaque conceptustum expectabat legislatorem , qui veniens de terra carnis, cluae propter superbiam, benedictionem daret,ut videretur Deus de- qua diuinitarem appetiuit, luxuriae subieorum in Sion. Quicquid enim fidelis i.rui- cta est , tanquatri tribulorum & spinarum iii Deo quilibet iustus obtulit, tantum erat densita excreueriint super numerum: &ad comparationem eius laudis & glorifica- tanti nascuntur reprobi, ut ad comparatiotionis , quam homo conditus in paradiso nem illorum pauci sint electi. Dieant suo debuerat creatori: quantum si compa- nunc hominis illius filii, qui omnes in . res centum denarios decem milibus talen- Hiericho nati sunt: hominis, inquam, quitis. Vnde ergo peccatum quoque originale ciuitatem Hierusalem , quia sponte dereli di merui l Ad hoc cliam accedebat, quod quit, ius se perdidit: dicant, utrum iure hae vita haec misera line actualibus quoque pec- reditario ciuitat in eandem reposcant, legacatis fallem leuibus, sicut nunc, ita & tunc liter patri adiudicatam. Dicant, inquam, transigi omnino non poterat. Non ergo sum legis periti, in qua Romanorum seu Basinae Dei iustitiae congruebat, qui in hoc te barorum curia simile quid iudicare pras restri sanctuario suo maculatum quippiam sumanti
sibi offerri prohibet, ut in illis coelestibus, Sed dicet aliquis: Dominus ipse cuius sanctis sanctorum aliquid nisi immacula- in ore lex clementiae est Filius, inquit, non
tum susciperet, S inemendatam humanam portabit iniquitatem patris,& pater non nor creaturam angelicae dignitati penitus incom tabit iniquitatem filii. Benῆ. Sed rurtium es. . ruptae coaequaret: seretque iniustus, sicut alius propheta dicit: Patres nostri peccata&iustus, Ne clarissima coeli respublica tali in- uerunt & non sunt, nos autem iniquitates ordinatione confunderetur. eorum portauimus. Et Moyses ad Deum:
Et ne sorte quod absit iudicia Dei re- Qui reddis, inquit, peccata patrum in stio, ,
prehendamus cum his, qui iuxta Ezechie- in tertiam S quartam generationem. Q in lem intra se parabolam vertebant, licentes: propter quaerenda est harum consonantia Patres comederunt vitam acerbam ,& dcn- tibiarum : quia clim spiritus illas unus i-tes filioriim obstupescunt, libet propositam demque perilauerit, in ipsis dissonantia non similitudinem, quoniam ex Euangelica pa- debet intelligi. Videlicet portant iniquitarabola est, adhuc secundum humanae legis tem patrum lilii, qui se Iiiuntur mon portat, aequitatem persequi , quoniam homines qui non sequuntur. Dicis itaq; mihi: Abra sunt, qui reprehendunt iudicia Dei : Am ham, Is d caeteri iusti non fiunt decuti pri diant hoc&respondeant mundanae legis ae- morum iniquitatem parentum, sed omni te qui ceni res, &diuini examinis iniqui re- stimonio fidei probati inuenti sunt. Fate prehensores. Supradictus homo, postqua mur igitur, quia nec portare debuerunt: v descendit in Hiericho, senuit sicut sicriptu runtamen, inquantu non secuti stant. Et quira resert ad imaginem & similitudinem omnino non secutus est, Christus Deus ea suam filios Stilias. Qiud nanque est, quod nem habens ex carne Adam,&cissa ex ossiuait, Genuit Adam ad imaginem &similitu- bus Adam, omnind nec portare debuit. At
dinem suam Hoc utique voluit intelligi, illi quὶm longἡ ab illa parentum iniquita quod a latronibus despoliatus ut supradi- te in altitudinem iustitiae prouecti sunt. Viactum est genuit nudos, plagatus morbia nus ex praecipuis Esaias dicit: Facti sumus dos , semiuiuus & ipsos semiuiuos. Vilix ut immundi nos omnes, iustitiae nostrae si
tae nanque succus maicis, nihilominus viti cui pannus menstruatae. Non igitur aequum se in fructibus erupit. Et quod valde do- erat, ut illorum iustitia , quoniam men-lendum est, sicut spoliatus&semiuiuus mul stritata erat, coeleste sanctuarium introi-to plures generauit quam generare debue- ret, donec sons ille domus David, son, ba
rat, sin priori sanitate cultos Paradisi fide- ptismi,de quo nunc sumo est, iuxta prophe
117쪽
DE DIVINIs OFFICII s. LIB. V1.
e tam Zachariam in ablutionem mestrua ae pM teret , videlicet lancea aperiete latus domini crucifixi. Interim illis ampla merces,& omne
illorum iustitiam supergrediens erat apud inferos praesens requies ,& suturae per Chri, stu glorificationis secura&beata sbes. Gr tias misericordi Dei iustitiae, & iustae Dei misericordiae, qui sic aduersatus cst,ut subueniret, sic percussit, ut sanaret, & iuxta illud Psalmistaei Misericordia & veritas obuiau runt sibi, iustitia& pax o latae sunt,sic um ..is. ritate & iustitiam aduersus culpa exercuit,ut misericordia & pace reser laret homini. Naquia satisfactionem pro culpa no nisi homo debebat, & non nisi Deus perscere poterat, Deus homo factus est, quatenus unus idemque Cliristus,& verus Deus ab homine exi geret,& ut verus homo persolueret. Igitur, sicut supradicere coepimus, ut participatioe mortis chei iustificaremur, in morte ipsius baptizati sumus, cosepulti cum illo mi. per bapti sinum in mortem, ut quomodo surrexit ches 1 mortuis per gloria patris,ita nos
in nouitate vitae ambulemus. De cuius ren uationis sacramento vel ordine, qui post siu prὶ memoratam cerei consecrationem celebratur,tam dictum est.
De ordine eiusdem baptismi. Caput LA,qui in baptismo celebratur,quae dicuntur,quq agutur,carmina sunt illa, proptur quae tanqu&m malefi cia martyres accusabatur, rapiebantur, occidebatur.
nii per Christianae fidei professionem in sacro sonte renunciatur , in quem iudiciales sententiae proseruntur, habens iram magnam,saeuiebat in cordibus impiorti,& tuba diuini nominis offensias, illorii caecitate &insania pro suis aduersius Deuarmis utebatur,&licut in Apocalypsi legitur,
quia canente tuba magnus mons ardens iracundia, confugiebat in profundum cordis impioru,&diuinis exorcismiseer quos eiectus fuerat, maleficii crimen estingens,leges econtra dictabat. Sed vos testes mei,dicit do minus, videlicet quia nihil malae artis nos a bono magistro didicisse, optimd confestasiimus.In his igitur,quς dicuntur vel aguntur, virtutem, qua diabolus damnatur &conso ditur,admoto fidei speculo, contemplemur. od lectiones Zetractus praesentis diei ad baptismi pertineant sacramentum. Caput II.
IN primis lecti6es de veteri testamento ad
nouum hoc sacramentum pertinentes le
suntur & cantica similiter,id est, tractus ad x idem respondete succinutur. Difficile nanque est enumerare,qu im familiare,quam frequens spirituisancto fuerit,etiam ante aduέ tum Christi maximE circa aquas operari,&mysticis dictis aut factis gratiam praesignare baptismatis. Inde ergo lectiones sacrae baptismo congruentes, aci instructionem baptirandorum solenniter recitatur. Et sicut Gre. M. seruus Λbrahet missus, ut filio domini sui Isa
ac uxore acciperet, Sara matre eius mortua,
Rebeccam inuenit ad fonte aquae, & inaures dedit ad ornandam faciem eius, & armillas in manib', & ita praeornata adduxit ad Isaac: sic legati Dei patris,id est, sacerdotes eius,adsontes baptismi venientes, nouam sponsam,
id est,nouam plebem Christo filio eiusdem antiqui dierum, per fidei doctrinam acqui
rut. diurauit enim eos Deus pater charitate oriἱλmagna, coaeterni sibi verbi incarnationem i. citi
exhibes, cuius in typum ille senex Abraham praedictum seruum adiurauit super semur situm:&ipsi quoq; serunt secum de omnibus bonis diti sui, quia diuites facti stant in ve
bo & in omni scientia, magnarust operatiost virtutu.Adiurauit,inquam, eos Deus pater,ut
filio sito vero Isaac,id est, risui vel gaudio nostio,nouam sponsam Ecclesiam de gentibus accipiant:quia mortua est,qui secundum carnem illu genuit synagoga mater eius,& eius dem siti sui,quem occidit,enecata est sanguine, quia dixit: Sanguis eius super nos & su er filios nostros:Dum ergo lectiones sacras aptizandis recitamus quasi Rebeccam,quq interpretatur obedientia, seruus Abrahae ad sonte aquae alloquitur, datq; inaures, id est, fidei doctrinam,quae obediente benε pretoi
118쪽
nat aurem. Accipit illa & armillas in manibus, dum, quod credit, in mortificatione suae carnis operatur, propter quod di in morte Christi baptizata se esse meminit.Nec mora, libenter ad Isaac contendit, obliuiscens pOpulum suum di domum patris sui,totamque expeditam caelestibus praebens nuptiis.
De lectione prima, quid ad bapti linum
II la, quae prima ponitur lectio, libio Ccne
sis,in principio creauit Deus cstu di turra, forte quaerat aliquis, quid ad baptismi pertineat sacramentu. t qui talis est, quasi clausus adhuc sacculus cst,qui anteu excutiatur,non apparet quid in illo cotineatur. Sed pi oph tae,quom Moyses primus vel maximus cst,ia excussi sunt, ut inde, tuae clausa di operta s
cramenta cotinebat, manis csta pi occderent.
Quod quia primitus Apostoli feceriit, ipsi naque primi post Christu quasi excutiendo iambis prophetas aperuerunt, idciri o dictitur in Plalmo filii excussorii. σEt haec maxime lectio ia a magnis di sortiis viris excussa di e posita est,a quibus & vocatur Hexameron,id est, opus sex dici u. De quoru dictis si omnia cogi egaretur,qus ad baptismi pertinet sacramentia, nimia prolixitas praesenti loco magnu afferret iasti diu. Bi culicr ergo dicendum, quia maximὰ ex hoc presciarii baptismo Christi perhibet testimoniu,quod ait: Et spiritus Dei serebatur super aquas, simulq; diuini nominis, in quo bapti ramur, id est, sanctae trinitatis semct de iteru cui despersonat oraculu. Ait enim: In principio creauit Iacus caelu &terram. Quoa aliuo principiti intelligendui utabimus, nisi silium ipse cnim de seipsis interrogatibus ludaeis qui sestset, I tincti tu, ait, qui S loquor , obis. Ergo principi si fili . Per filius ecit Deus coelu&terra. Omnia peri in sum facta sunt sicut Iohan.Luagelista narrat, Et sine ipsis iactu est nihil. Na proculdubio in Dei nomine pater, in principii nomine si lius intelli sedus est. Profecto, cii dixisset, In principio fecit Deus calum& terram,su secutus adiunxit: Et spiritus Dei ser batur super aquas, qui tertia est in trinitate re
Item in eadem lectione, Faciamus homi nem ad imagine di similitudine nostra. de Gregorius:Cu Eta,inquit, dixit Deus di facta sunt. Cum vero facere homine decet nit, hoc quod reuerenter pensandu est, praemittit dicens: Faciamus homine ad imagine di simili tudine nostram, ut videlicet quia rationalis creatura condebatur, quasi cum cosilio facta
videretur, quas per studium de terra plas in turn inspiratione conditoris in virtutem vitalis spiritus exigitur: ut scilicet n5 per iussionis vocem, sed per dignitate operationis exitistere qui per imagine dei fiebat.De eo,quod supradictussit spiritus Dei ferebatur super quas,& de similitudine, ius hic posita est: Faciamus homine ad imagine & similitudinem nostram, plus aliquid eloqui pi aesenti nes
cio copetit. Na vere idcirco nuc Spiritus sanctus sertur super aquas, ut similitudine Dei, quae in homine per peccatum abolita fuerat, perre seneratum l. ptismi gratiam restituat. Quod ut commodius fieri possi dicendum
prius cst, cius intur imaginem similitudin que Dei iustantia iit. hae imaginis & similitudinis Dei distantiast,& quod non imaginem, sed similitudinEhomo peccando perdidit,ad quam res ominatur per baptismum Cnristi. Caput IIII.
AD imaginem Dei homo factus est, in
co, quod rat natis cst:ad similitudine vero in eo, quod diuins bonitatis imitator conditus est. Imago nanq; Dei vel sisi ra substatis eius. sicut Apostolus ait, filius est, Hrisa, bonitas aut vel charitas Dei & imaginis eius, Spiritus sanctus est. Et idcirco non cst dictum, I aciamus hominem ad similitudinem di imaginem meam, sed, Ad imaginem & s militudinem nostram, quia similitudo non unius tantii, sed duatum pers narum, scilicet patris & filii est, imago autem non duata, sed vilius stilicet patris est. Filius nais patris tantum, non etia Spiritus sancti filius est Spiritus autem sanctus non sbium patris, sed &filii spiritus est. Potuit autem creatura rati natis amittere id, quod ad similitudinem ocis acta est, non potuit vel o co carere, quod ad imaginem Dei condita cst. Mares quia videlicet diuinae bonitatis imitatio, perquam Dei
similitudo retinetur,creaturae quoq; Oluntatem exigit: rationalitas autem,quae impres
sone imaginis Dei humanae animae insculpta est, a sola creatoris arte processit. Igitur,ut similitudinem Dei, quam nostra volutate perdidimus,nostra nihilominus volui Iate recuperare posiamus, bonitas Dei
Spiritus sanctus illuc usq; descedit, quo Pe uenire nos facila possumus, tum supersemiraquis,quae praesto sunt,de nostro solam volsitatem postulans,caetera gratis omnia proc
ratis 2 am S aquam illa,quq de mortuo Christi corpore profluxit, , se creauit,qui comus ipsum Christi de nostrae aqin naturae fotustio concrescere secit, sicut habemus in symbolo: Et incarnatus est de Spiritu sancto, vel in Euantelio: QPod enim in ea natum, est de Nau M. Spiritus ancto,& qui in mundi creatione criinpr
119쪽
Qu mutvres bapti sinum non consecuti, recie dicantur in sanguine di morte sua baptizati.
DE DIVINIs OFFICIIS, Li B. Vii. st
in praesenti lectione scriptum est supersero nouos coelos &nouam ego terra creo,id est, u ιbatur aquis, in modum volucris ut ait Hie- nouos sanctos,& nouam Ecclesiae plebem:&ronymus oua sua calore animantis, ipse nuc diuidit aquas ab aquis, S positum est firm superfertur aquis bisti sint, ut in greaientes mentum Apostolorum&prophetarum, di-u' a.
suo gratiam sua consotiens, in veram regenea uidens diuinae aquas sapientiae, quas conti raret vitam, expandens alas suas, S assumens net ab aquis humanae vel carnalis pruden-
eos atq; portans in humeris sitis. Etsi opus tiae. De quo Psalmista: Extendens, inquit, est, ut ampli appropinquet alicui, id est,si ab coelum, sicut pcllem, qui tegis in aquis
it. 3 . aquis arceatur aliquis, ut volens ad illas per- superiora eius, & congregatis aquis in vina , φ. uenire no possit, sicut arcebatur Cornelius, num locum, circundedit Deus mali, id est,
Iudaeis prohibentibus set iles recipi: vel si- turbinibus sirius seculi, terminos suos:D-cut multi Christum in persecutione confitea fuit i; vectem&ostia, & dixit: Huc usq; venites, necdum bapti Zati, ad aquas peruenire es ,&hic confrinses tumentes queius tuos, non poterat, artati carceribus & vinculis prae de sic ter ra Ecclesiae a nauseamo liberata, gerarediti. Si,inqua,opus sit propter aliquid nim minauerunt campi eremi, id est, latituatnes iusmodi, tuc demu aduolat mater gratia Dei, gentilitatis, germen odoris Isirael, quia fi ubila. suas m ultra nidum aquarum alas extendit: si- ruit in gentibus patriarcharum & propheta-cut adhuc loquete Petro cecidit Spiritus san rum fides. Et posita sunt in firmamentoctus super omnes,qui audiebant verbum, de propheticae vel Luangelicae scripturae:srm erant loquentes linguis & magnificantes mentum enim,inquit Augustinus, contraim H sidiosos errores Deus ponere voluit in scripturis,in firmamento,inquam, sacrae scripturae, posita sunt sol & luna,& numerositas uellarum,id est, maiorum minorumq; ac mediocrium luminaria doctorum, & baptizatorusEdillos,tanto de sensere tutos ussit PO alii per contemplationem euoluunt dicentrus aqua baptizari in nomine patris de s tes, Nostra autem cqnuersitio in coelis est:
lii&Spiritus sancti:multi aute persecuti- lii secularibus innatant curis, & proficienteonis articulo praeoccupati, sine aquae baptic cultu christianitatis,animalia quoq; quadrumo suppliciis affecti, pro christo cosummati pedia,id est,carnalium turbae, ad fidem Chrisunt. Quid erso Nunquid hi baptitati suntl ni prorepsξre. 'Et talis creaturae dominus, Imo tanto maiore gratia prae illis, qui in pace est nouus Adam,custos & possessor tam te Ecclesis moriuntur,assecuti stant,quanto gra rae quam caelestis paradisi,quem serpens non uiori dispendio morti & anguini Christi co decepit, mulier non seduxit, qui peccarim municauerui. Nam in baptismo comuni tan non secit,& ideo morti nil debuit. tu similitudo mortis est, sicut ait Apostolus: 'Sed ipsi ina tempus anni primum, id est, Si enim complantati facti sumus similitudi- vernum eidem cogruit similitudini, quo nonis mortis eius, simul & resurrectionis eri- solum in exitu israel de Aenpto singuis asemus:in martvrio aut ipsi mors. Quod si mar ni restitutio fuit libertatis,sed & totus mu tyrium baptismus non esset,nunquam domi dus initiusiuae sumpsit creationis. Vnde m nus de passione sua dixisset, quod iam sim gnus I codixit. Nuc ad praenunciatum festispra commemoratum est:Bapti Lo habeo ba omnibus festum, secer nouorum mensis eniti ris/., Ptizari,& quomodo coartor, usquedum per- tuit, ut, in quo accepit mundus exordium, inticiatur l Verum exceptis his, quos eiusmo- eodem haberet C ristiana creatura princidi articulus non intercipit, nulli Spiritus sin pium. I De qua noua creatura Paulus Apo-
eius extra sontem o uirit,totamq; remissi- stolus dixit:Scimus enim, quonia omnis crea M'. ROncm peccatorum intra aquas continet, nec tura ingemiscit& parturit usq; adhuc: vide-
ultra extendit. Ex his maximὶ locis, de qui- licet usq; ad reuelationem stiorum Dei, quabus dictum est, memorata lectio baptismi n- ipse praemiserat dicens: Nam expectatio crea meto congruit.'terum nisi vitandi suta turae reuelationem filiorum hei expectat. Ac esset causa fastidii, poterat ex auteticis docto deinde secutus: Non solum autem illa, sed derum tractatibus ostendi,qudd tota series mu nosipsi primitias spiritus habentes, id est, qui danae creationis, quae in eadem lectione di- primi dona sincti Spiritus accepimus, ipsi gesta est, similitudines praeserat nostrae,quae intra nos gemimus, ,c. Quamuis e im perseper bapti sinum agitur, renouationis. Nam, cti videamur, tamen dum corruptibiles sit qui in principio creauit Deus coelum & ter- mus securi non vivimus, neq; comprehem mir. μ
120쪽
De Lectione secunda. Cap.VI. dio eius in Spiritu iudicii de spiritu ardori LEctio secunda est illa libri Exodi: Factu De quo ardore dicit Iohannes Baptista in est in vigilia mutulina,&ecce respiciεs uagelio: Ille vos baptizabit in Spiritu sancto dominus super castra Aemiliorum per &i i. Vir ille christus est,quem iuxta hac
columnam nubis & ignis,interfecit exercitu lectionem apprehendEt septem mulieres, id eorum,de subuertit rotas curruum, reban- est, septem gratiae Spiritus sancti. De quibuiturq; in prosiliadu. Non dubiὸ neq; per pam ide propheta alibi dicit: Et requiescet supertes, sed manifestὰ tota lectio haec salutaris ba eum spiritus domini,spiritus sapienti & in ptismi Christi typum praeseri, & notum est, tellectus,spiritus consilii & sortitudinis,spi
quia passim in scripturis sacris lectionis hu- ritus scientiae & pietatis ,& replebit eum ius sacramentum a doctoribus concelebra- spiritus timoris durmini. Haec septem grati, tum est. Et in supra memorata cerei benedi- apprehenderiit Iesum,qilem ut ait Hieronyctione sic dictum est Hsc nox est, in qua pri- mus multo tempQre desiderauerul,quia nulnitim patres nostros filios Israel eduxisti de lum alium inuenire potuerunt, in quo a te Aegypto, quos poste, rubrii mare sicco vesti na statione requiescerent. Quod autem gra-sio transire secisti. Qualiter hoc sat,nuc in tia Spiritus sancti cuncta possideat, exponi
singulis per bapti simu Christi, sola suis fides non indiget. Ideo panem nostrum,inquisit,
intuetur oculis:& ideo cantat domino can- comedem',&vestimetis nostris operiemur.
ticum Moysi id est,tractum sequentem: Can Sed quia in hominibus semper ooprobri temus domino, floriose enim magnificatus nullo vivente,ut sancti Spiritus dona posce- est, equum &ascensorem deiecit in mare. bant, propterea Im nomen sibi cupiunt in . Qualiter autem hoc gestum sit in patribus uocari, ut quod in lege imperfectum erat, in sanctis & omnibus electis, qui apua inferos Euangelio compleretur.
hunc expectabant transitum,quantus beata- De Lectione quarta. Caput VIII. rum animarum exercitus, duce potenti ani- 'r Ectio quarta: Scripsit Moyses canticum:
ma Christi per illud mare transierit,' quo de l siue, haec est haereditas seruom domini.
latere eius in aquam &sanguinem diuisiam Vtrael enim vicissim leguntur in pia exiit, quanta exultatio de tenebris exeuntiu, scha dc in pentecosten,&ambae hoc tempus quanta laetitia paradisum introeuntium, nec gratiVmanifestius exprimunt. In ea, quae si ista. oculus vidit nec auris audiuit,nec in cor ho- est:Scripsit Moyses canticum,ait idem Moseminis ascendit. ses: Novi enim, qudd post mortem mea ini- , M., . De Lectione tertia. Cap.VII. quὶ agetis,&c. Mortem Moysi finem legis aea Ectio tertia:Apprehendent septem mu- cipiunt penE cuncti doctores sancti,id est, id
lieres virum unum in die illa, dicentes: uentum Christi, cuius gratia sic legi, quem- Panem nostrum comedemus, &vesti- admodum Iosue successit Moysi, qui populsi mentis nostris operiemur,&c. Hqc quoq; ad Dei trans Iordanem eductum , ingentibus baptismi sacramentum, de ad instructionem eraeliis in terra repromissioni dux victorio manifestε pertinet baptietandorum. Sed ia sus introduxit: Iesum Christum nomine prinunc dicendia, cur quatuor legantur lectim figurans & opere, qui omnem electorum pones,delege& prophetis assumptae.Videlicet pulum,quorum neminem lex ad persectum lectio prima idcirco legitur, qui ut dictum adduxerat Inguine suo contra diabolum di est, de creatione mundi & hominis conditio micans, victor moletis per baptismi tratiam ine narrans, aquam quoq; mysteria, cum Spi- in paradisum reduxit. Prosectb in hoc ter,
ritus Dei autoritate intersin it.Tres vero reli re,iuxta canticu, quod Noyses scripsit:Pecc
quae tria mudi tempora respiciunt,id est,pri- uerunt domino non filii, scilicet Iudaei, genenium ante lege, secundu suo lege, tertiu sub ratio praua atque peruersa, populus stultus gratia,quibus cunctis teporibus remediu ba & insipiens, quem costituerat dominus & paptismatis necessarium fuisse commendaturi ter suus super excelsam terram: scilicet legis De his,qui ante legem suerunt, claret,quia,si prophetarumq; notitiam,vi superent mel caecut iam dictum est in secunda lectione, badi testis doctrinae de petra, quae Christiis erat, tismum Christi praefigurauerunt in eo,quod oleum *, id est, satiam Spiritus sancti,de eo mare tras ierunt,& sicut Apostolus dicitiom dem saxo durissimo, per resurrectionis pol Enes sub Moyse baptizati sunt in nube& m tiam immortaliter sisti dato:& ecce ec6trariori. Nondum enim data erat lex. De his autε, de vinea Sodomorum,& de suburbanis G qui sub lege erant in tertia lectione dicit m more uua eorum vita sellis ,& botrus ain saias: Si abluerit dominus sordem siliarum rissimus: &propter haec abscondam, ait, fostolu& sanguinem Hierusile lauerit de me- ciem mei ab eis,3 c. At vero coeli de terra, de