장음표시 사용
362쪽
inus 3e edidimus. & omnia penes nos sunt, veI inter vos apud eos, oui studiosiores, & auidiores auditores sunt. Quae si quis vestrum bono znimo, & sine contentione audierit modo velit audire) sauente Deo non paruam utilitatem capiet. Vnam tamen solam, illamque quam breuissime hic rationem ubi commemorauero , ad Ieliquam con
Spiritum sanctum dici spiritum pili j , ipse Filius asiserit, ipsum appellans Spiritum veritatis . est autem ipse veritas . δc multis in locis Magnus Paulus id praedicat , misit enim , inquit , Deus Spiritum Filij sui in corda vostra, &, si quis Spiritum Christi non habet, hic non est
eius, &saepe passim idem dicit . . Hoc verbum vel solum , fratres, uniuersae rei conficiendae satis est. Non enim opus est Plurium essus one verborum obrui, est enim ipsus Spiritus
naturaliter , Sc essentialiter , non autem aduentitie ; camius autem esse aliquid dicitur, illud cuius dicitur, necense est, ut dignitate aliqua & praestantia emineat respectu illius , quod eius esse dicitur . aut ergo emi lentia & praestantia est producentis ad productum, aut praestantia Creatoris ad creaturam , sed hoc non habet Iocum in proposito, vecreator 8c Dominus deducatur ad creaturam . Nam id vel cogitare impium est. restae igitur visi producentis ad Pro-d uctum . . Quae enim aiunt nonnulli veritatem effugientes . Spiriarum dici esse Filij consubstantialitatem Filij cum Spiritu demonstrare, vel a Filio mitti, & quotquot similia , araneae esses la saepe nos ost ndimus. sue enim diceretur Spiritus eius Propter consul, stantialitatem, ob hoc ipsum & Filius dicer tur Spiritus sancti, sed nusquam hoc reperies; Siue quod ab ipso mittatur, ratio a robis est. Hoc enim mittere, & effundere, praesupponit productior em , dc essentialem processum .& fieri non potest, ut is, qui non producit, mittat , multis Rsuffcientibus rationibus passim demonstrauimus . Multa igitur alia vitandae causa huius veritatis a nostris dicta sunt ; sed
omnino nihil valent. multo vero plura, dc meliora , qui veri rati patrocinantur, asserunt. & omnia diligenter nouimus acum contra omnes rationes contrarias disputauerimus .
364쪽
hoe vero loco ob prolixitatem sermonum, haec missa faciamus, Scad scripta, quae de hoc composuimus volentes commerare, remittimus. Hoc unum vero nunc vobis cum ma
gna fiducia dicimus,quod sufficiens est hoc solum,certo sciatis, ad veritatem comprobandam, quod Spiritus sanctus etiam ex Filio, quemadmodum & ex Patre; ve ab reo principio,&vno productore procedat &reuera si praesens essem ultro
citroque data Sc accepta ratione experti essetis , mu Ita alia constare testimonia sacrarum litterarum, ve illud, quem
ego mittam vobis a Patre, & illud, de meo accipiet, Nan . nunciabit vobis, & illud, quaecunque audiet, Ioquetur, di alia similia. Eκ quibus singulis eadem fidei veritas s cile probatur; quam olim & modo Catholica Romana Ecclesia docet & tenet, quam prius uniuersa Ecclasia complectebatur. Sed obijcies, quod Dominus de hoc disserers, Spiritus, inquit, quia Patre procedit, non autem addidit s ipsum
Ee qualis est haec obiectio, quaeso fratres Non enim diariit, quod non procedit ab ipso Filio. Hoc enim Brtassis
vehementius urgeree . Quamuis neque hoc sussceret ad proabandum quod vultis. Quippe idem dixit, de die illa de hora, Nemo scit, inquit, neque angeli, neque Filius, niss Ius Pater . Et rursus, mea Docti ina non est mea , sed qui must me Patris, &nemo nouit Filium nisi Pater, & tamen nos recte facientes, contrarium credimus. Et diem illum , & horam ita clare eum scite sicut& pater, &seipsum nosse s mi Iiter atque Pater . Et doctrinam eius, maxime eius esse dicimus . Si igitur eorum, quae ipse manifeste inficiatus est, nos lauda biliter contraria credimus ; cur etiam hoc loco, quae non negauit, pie non credamus ΘPraeterea hoc etiam considerandum est. Promisit Chrisus super confessionem Perti sun laturum EccIesam suam , δέ portas inseri, nimirum haereticorum nouitates, ipsi nunquam praeualituras . Quae igitur, fratres, sit haec Ecclesia , quaerendum est. Promissionem enim firmam esse, minim que fallacem oportere credere , nemo, qui inter christianos
366쪽
sit, inficiabitur. Ecclesiam ergo quaenam sit videamus . Vel enim Latinorum, vel Graecorum ea esset . alia enim praeter has non esset . Siquidem omnes aliae congregationes illegitimae quaedam sunt, haeresum plenae, olim quondam a SS. Pa tribus , & Doctoribus , atque Concilijs uniuersalibus condemnatarum, ac reprobatarum. Si igitur Graecorum dixeris hanc esset in angustum admodum. immd vero ad nihilum
Ecclesiam concludis. Quae sane o malum P quotidie emuit,& ad nihilum euadit, ne dicam, euasiti omnia enim impii occuparunt , omnia ita barbari vicerunt, ut in posterum , si malum ita progreditur, citissime desectura suae nostro vei ipsa lingua graeca, omnes libri, omnia commentaria , non solum Ecclesiae Doctorum, sed etiam ipsa diuinae scripturae, R ipsum dico sacrum Euangelium t vel nescitis, quod Omnes , qui ad Orientem sunt, si tamen quidam remanserunt Christiani, atque ad occidentem qui Graecorum sequuntur Ecclesiam , illi quidem ante centum annos , hi vero ante quinquaginta & amplius annos, excepta ipsa Constantinopoli , R insulis circumi4centibus, ne de nomine quidem nouerant diuinam scripturam; nec enumerare poterant, quot & qualia biblia illius essent ; Neque omnino ultro citroque redd re, & exigere rationem de spe, quae in nobis est valebant; nsque penitus intelligebant aliquid eorum, quae leguntur in sacro Euangelio ; nec ipsi, qui legunt Sacerdotes, qui neque integrum, sed stagmenta quaedam , quae in Ecclesia leguntur, vix aliquando habebant ει quasi psittacus, vel animalia quaedam, quae imitantur vocem humanam 4 vocem quidem graecam emittebant, & tantum quae intus sunt, Iegunt, eaquo non recte; omnino vero quae dicuntur , non intelligunt .
Nunc vero cheu mihi &ipsa capta & destructa Constant ei copoli, qualis est, vel erit Ecclesia, cui portae inseri non Praevalebunt cui promissio haec Saluatoris seruabitur λ
gnoscite matrem ac magistram. Percurrite volumina, si accurate perpenderitis, Ecclesiam Romanam reperietis, supra omnes statim ab initio habere principatum, &adeo uniuersae EccIesiae praeesse, ut sine ea nihil omnino Ecclesiasticarum qu estionum ac dogmatum aliquando conclusum cre-
368쪽
ditumque sie. Haec illa reuera est, superquam Christus redias cauit suam Eccl sam. Haec illa est, quae Petri fidcm tenet S conseruat, alijsque piaedicat. Qui eam sequuntur unam cum ea EccIesam faciunt. Qui ab ea discissi sunt, &a sua communione disiuncti, salutem consequi non possunt. Quippe extra Christi aulam salus non est . in lupos & raptores atque latrones incidere necesse est eos, qui vocem Pastoris Lon audiunt . quod ne aliquis Christianus patiistur patiatur vero ne unus quidem unquam illa fides credenda est atqu docenda, quam Catholica haec Ecclesia confitetur Sc colit. Hanc ut vos omnes religiose excipiatis, & cum ea sentiatis adhortor, Deumque precari non desinam. volo enim vos esse sicut Sc ego . non partium quiddam bonum nec despiciem dum vobis volens &deprecans, si quod mihi ipse, hoc
tiam vobis opto bonum . Etenim maiorem Charitatem ostendere proximo non haberet aliquis, quam si quae sibi, haec Nilli precetur bona. Diliges enim , tuquit, proXimum tuum , sicut te ipsum, & hoc maius a nobis Deus non exigit, quasi hoc summae dilectionis sit indicium. Neque enim ignoratione Ninscitia dicetis nos veritatem non assequutos. Cum sciatis nos ab ineunte aetate studiis imbutos, &quod spectat ad hanc partem , penes vos nulli esse fecundos. Scinultum studi j circa hoc dogma adhibuisse, M verum quantum fieri potuit, inuestigasse, de quidnam aliud verisimit est hominem eligere voluisse a iuuentute modeste, Sc humiliter educatum & institutum, quique sub obedientia, Scabnegatione suae voluntatis pro virili, Deo iuuante, vitam dixit Z qui absit autem iactantia multa de vanitate mundi,
multa de proiectu morum, multa de cruciatibus , &praemijs, quae reseruantur, Iegit, &in animo recondidit, ut an,imum vectis dogmatibus praestantiorem redderet, dc veram inue
nigationem in fide ampIecteretur . Quam profecto eo ma-pis'nunc quam prius pluris & maximi facio, quo iam senectute instante continui morbi ingruentes quotidie mihi mo tem minantur, A vitam acerb3m iaciunt: omnino scio Iratres δέ Patres, scio de me minima latet, non amplius multum mihi esse uiuendum, δέ quod tempur iam instat resolu-
370쪽
tionis , quando cui harum rerum experti aiunt aduenit ho minibus non paruus metus, de quibus non valde admodum prius timebanti aduentare iam tempus aspiciunt reddendi rationem actae vitae. Me vero tamen quo magis appropinquat mors, eo amplius consolatur fidei candor, sperantem, quod ex operibus deest ad salutem, compensatum iri opini
ne rectoium dogmatum . Quorum causa etiam honores contemnens, si quos assequutus apud vos eram cassequutus a rem eram non paucos totus sequutus sum hanc veritatem.
Scientibus enim loquor, &a scientibus audivistis, & au. dituri estis, si volueritis. Quod iuueni adhuc, dc nondum pubescenti maximus honor habitus est, ab ijs etiam qui me
nunquam viderant, & notum er/t nomen meum omnibus
ubicunque Ilogua Graecorum auditur . Nec dum vigesimum quartum annum agebam, Ducibusque& Principibus, & omnibus vobis uenerandus eram, Imperatoribus acceptissimus equi non solum aequalibus M aetate prouectis, sed etiam ijs. qui in dignitatibus constituti erant, nos praeserebant, & dignitatibus ac potestatibus, quae aetatem superabant, non pIO-pter meam virtutem, sed propriam bonitatem , ornabant.
Et quamuis modo magnum in Ecclesia Dei habitum geram, quamuis splendidam dignitatem obtineam, & reuera magnis honotibus, & excellentibus fruar, & qui meum meritum superati ; sed primum quidem postea accesserunt, neque sperati, ut Deus scit. Deinde fortassis, dixerit aliquis, maiores apud vos extitisse. Si quidem ibi apud vos statim inter primos ordine Iocabar, hic vero plurimis existentibus, immo vero numerum excedentibus, qui & sapien tia prudentiaque&omni virtute vincunt, vix sum virus de multis. Di- Nit autem quidam ex valde ambitiosis, si memoriam tenetis,
in oppidulo tenui, ac sterili malle primus esse, quam Romae in maxima, R Illustrissima Vrbe secundas partes tenere . habere enim quandam voluptatem primatum, quamuis inter minimos st. Caeterum &quae apud vos habui minimi laci, D prae lentia modo, Deum testor) ut stercora ducerem, &abiectis omnibus, quamuis mulio PIura his essent, ne retro quia