Fortuni Liceti Genuensis ... De his, qui diu viuunt sine alimento libri quatuor, in quibus diuturnae inediae obseruationes, opiniones, & caussae summa cum diligentia explicantur; ac oportune de alimento, de alendi functione, de nutriendo corpore ...

발행: 1612년

분량: 420페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

so rortunij Liceti Lib. II.

uia tale siceum habere debet eonsistentiam sen-

bilem, E condensare humdum ex Aristotelis decreto; quorum neutrum Obstrues in exhalatione ista, quae omnem sensum latet; Ium quia talis condensatio fit exacte permisto humido cum sicco vi tute caloris; quae misito persecta non est i n exhalaistione sumida, neque in aggregato illo ex fumida,&c vaporosa; ut cumulate probauimus antea eo quod vapor in aere fumo associetur, vel alligetur,ut onus baiulo,non permisceatur. Ad secundam confirmationem primo noramus ex eo, quod fulgura, & n

bulae aliquando sulphureum spirent Odorem, haud colligi polle aeri pernus tam exhalationem genera-

, , , ii in odoris elle Participem, nam v I Inultae sunt i iacies exhalationum specialijsimae pro varietate maia smin. Ieria: , Vnde surgunt; ita interulas ah quae odorem obtinent certi generis, plurirnae vero sunt inodorae penitus; nec abstinentes nostri exhalationem odoratam inspirare D tuerunt, quin de alij sua tempe-N- - state viventes odore eundem sentirent in aere. De. Inde vem negamus omne odoratum sapidu esse, ac

inesertim eo sapore pneditum, qui proprius est alimentuneque oppositum usquam dixit Aristoteles; D se . qui aliquando in duo genera distinxit Odores,quin γ' tum alii essent odores ordinati secundum sapores

ad alimentum; cuiusmodi est odor esculentorum, potulentorumque omnium; alij autem essent od G-- res simpliciter, cuiusmodi. sunt odores norum, oc a Vnguentorum Hui nihil penitus facIunt ad alimen.', tum primi generis odor communas esse dicitur Aristoteli cunctis animalibus; secundum vero genus odorum proprium est uni homini, quod te Luci με. ilo notatum est, dum cecinit Denique amaracinum fugitat sus, ct timet omne Unguentum; nam seligerissubus aere venenum'st,

Quod nos iηterdum tam uam recreare videtur.

sic ergo spirant odorem rosae, violae,cari ophylli,vR

uenta pretiola,& alia multa, quae tantum abest ut L . . . unt in alimenti genereHuod potius ab alimenusatis cenda esse decernat vetus adagium, I. . q. s. quando lens decoquitur, non infundas unguentu.& d,quia medicamentosam naturam obtinent, ac proinde alimento contrariam. Axhalationem non esse odoriferam, o Astomos non esse , qui odoribus nutriantur, quicquid Fiemus senserit. cap. LII.

AD aliud itidem argumentum inficiamur vis

trumque principium, nImirum lc exhalationem, quanMugiter una cum aere inspiramus,esse odoriseram; Sc odores alere: maiorem illam sensus arguit; qui enun fieri possit ut naribus eam trahentes odorem non percipiamus ἰ quomodove odoratum sit id,quod olfactus non percipit oleret minoin rem vero non satis muniunt quae ad eius confirma- , rionem afferuntur experimenta, oc autoritates.

9 7 Quod . n. primum ex Plinio assertur de Ast Drugentz,piarum nos mouet; nain ii quod ex Megasthene retulit Plinius verum & iple arbitretur,iain desi . ., , deres in Plinio maiorem constantiam , siue memin

ru , qui alibi Ictibit solum Chariis leo minter

animalia nec cibo, nee potu ali. Ceterum de isti modi gente licet ex ijsdem autoribus, a quibus α. Plinius, acceperit commentum hoc Aulus Gellius

lib. s. Attic. nin .c . apud extremam Indiae gentem ei se corporibus hirriso auium ritu plumantibus,nullo cibatu vescentem,led spiritu florum naribus hausto victitantem; haud tamen propterea mdem meretur assertum;quia de proponto ne verbia quidem nostrates Historiographi,vel nautae, vel peregrini alij plures, qui longe magis quam vetere

Indiae partes Omnes, Ac remotissima quaeque loeat ustrarunt,omniumque Indue populorum admirabilia curiosa satis diligentia litteris commendarui. Ficini vero interpretatio tanquam ingeniosa suspicitur, sed tanquam vera non suscipitur; nam succi frugum usque dum consistentiam obtinuerint, a lendo fiunt corpori; attenuati autem in odores reficiendis partibus solidioribus, quae solae in homine tinutriuntur, protinus inepti sunt; quibus etiam alendis apti non sunt humores inspiritum conuetii; CNut ἔIram spiritus, qui caloris opera creantur ex humo, bus, ration m agentas, te instrumenti obtinent in , humano corpore ad iunctiones vitae obeundas; noautem rati nem materiae, quam obtinet alimentu, quod per nutricationem vertendum est in substantiam corporis, Sc induendu Brina viventis: Quamobrem etiamsi demus in disputationem odores in spirituosam iubstantiam commutari, non propterea cesserint in alimentum corporis; hoc enim spirinbus non alitur,sed humoribus Democritum, σ Homerum odoribas vitam sibi pra.

tis. cap. LMI.

OVod exinde proponitur de Abderitarum glo

ria Democrito, qui morihundus solo mellis, ac panis recens cocti, istassis etiam meto madidi Ore trium, vel quatuor dierum spacio vitam sibi prorogauerit deque Homero,q ui hoc idem praestiterit odore malorum nee fatis superiorem sententiam confirmat; quia ut fieri poste detur disputatio

m odore alimentorum aliquandiu vitam custodiruse fieri non posse dicam ut odore uaporis,& exhalationis , quo aer hic uniuersus assidue de terra inspergi dicitur, ad multos dies, menses, Ic annos a stinentium uitam conteruetur: nec dissicile tollutur ex traditis alicubi ab Aristotele,nimirum quum

uita calore natiuo nitatur connectente anima corpori, propterea in ultimo senio morte, quam citra uiolentiam, aut morbum ullum aduenientem na turalem nuncupant,moribundus Democritus naucescentem lain natiuum calorem corroborauit benignea auiterque calefacientibus odoribus, sciens optime sitnilibus eoia seruari similia: sic crno, non quia cellerant odores Democrito in alimentum ;sed quia medicamenti ad instar calorem in lituin

morientem aliquandiu fulcire, ac roborare pintuerint, uitam illi prorogauerunt. Consimi liter de Homero dixeris; msi quis contendat maloruin odoribus inesse uim resciperandi ac pr nnde labantem ad exterminiu calorem citius ex ungueda: l loctamen

122쪽

c fiat.

miscis Ius

gingar ma

Denis, qui diu vivunts ne alimento si

tamen admisso placito, nec ideo cogimur asseue

rare odoribus Homerum enutritum interiit enim sertasse febri Poetarum pater, cui caloris aestum temperans frigidiusculus malorum odor prohibuit ne tam cito calcr consumpto humido euolaret una cum vita: nunquam vero id credas, ore,

quia cedat in alimentum alicui vitam producere Animo delinquentes odoribus recreari non ut alimentis, sed ut medicam tis. Cap. LIV.

OVod ulterius proponitur de syncope corre

ptis , iij dcm loluitur, quia bitariami ilumus animo delinquere, nempe vel oecoloris in Corde stiflbcationem, connuentibus eo ab uniuerso corporis habitu afflatun spiritibus, Si sanguine, ut in metu accidit; vel ob eiusdem caloris alium marcorem, sed exolutionem, abeunte univcris sere spiritu, dc sanguinea cordis ventriculis per ρο- ros cutis in aera via contingit in Letitia vehementiori, & aestu ambienus; vel demum addunt alii ob caloris extinctionean a frigiditate quoia dincunque Cordi communicata. His omnibus mirifice conserunt odores, ac rotisiimum vim gene si is, non quia odores in languinem conuertantur,ae nutriam, sed quia calida exhalatione nituntur, quae in stffocatione caloris suo calore, tuaque tenuitates CGP na spirituum, S langiums, cordis calidum Obruent in discutit, dispergit, rarefacit, attenuat; & hac ratione cor a sun atione liberis innuere spirauis denuo cogit ad partes alias, unde ad conlucias operationes, pristinamque ianitatem redimus. In exolutione vero mareescens calor Inopia spirituum laborans aliquantit per Duetur a simili caliditata vaporis, exhalaticinisve odorifer aqua celiscillatus calor tum veteres spiritu=ad corporis cac serentiam fluxos .id centrum reuocat; tum nouos gignit spiritus de lan3uinis ea portione, quae vivente animali necetiario est in cordis ventriculis,ut monet Hippocrates inquietis homunem mora, πbι resiccatι fuerint cordis ventriculi, quos appelut fontes humanae natura, unde flumira prodeunt, venae scilicet, vel alteriae, quibus totum corpus Irrigatur. In extusstione caloris consimiliter odores merito exhalationis calidi ulculaetum frigiditatem laedentem tollere, tum etiam poterunt Calorem cadentem extollere,ipsisque vegetiori iacto, ac moram syncope, animiq; deliquiucurare. His ergo constat apertistime an:mi des, ct ui odores medelam praebere, non tui subitantia nutrimentum, sed sui quaelitate medicamentum exhibendo; quod alicubi obseruat Aristoteles, ratioque di tat: odoribus enim delinquentes ansem statim exurgunt, ac restaurantur ζ quum in tam breui temporis tractu, sere momentaneo, haudquaquam potuerit ex natatio a calore debilissimo, ac lare mortuo in languinem , ac ipIritum verti, nedum εἰ in languinem , ac spiritum versa in alimentum cedere. atitionis etenim celeritas V hique vim arguit Upiatis. Adit cunus oc eos,qui ob asiaduas meditationes, de curas cerebri spirituum, quos animales vocant, inopia laborant, odoribus recreari , non quia Odorum exhalatio cedat in lin

cum spirituum, sed quia calor cerebri, spvitibusco sumptis, languet; languidus autem a calore odo

riserae exhalationis roboratur velut a qualitate cogenea; roboratus illico tum nouos spiritus pri creat, tum veteres ab alijs corporis panibus ad sese trahit; caloris enim duo haec eropria sinat, a trahere, ac spiritus procreare, qui liant de natura vaporis,dc exhalationis. Hippocratis dogma uti atum de celeri nutricati ne per odoratum illuri ratur. Cap. I. V.

OVod posterius ex Hippoc affertur asseueram

te, Quicunque celeri appos rone opus habent,hAmidum medicamentum ad rapimendas πires c-ptimtim , quicunqMe vero celeriori, pcrofactum

qu b c qile vero opus est tardiori appo itione/s ιido alimento; id inquam Harpocrateum dogmanos magis confirmat in propositis; ni de Galenus

monet hic agere Hippocratem, non de lanis honunibus, sed de recreandis e morbo; lane recreandi E morbo sunt tum conualescentes, tum animo delinquentes conualescentes autem vel a morbo diuturno c ualescunt, vel a brevi; qui a morbo longo conualescunt, longo tempore sunt extenuati; qui a breui, breui; verum ex milcm Hippocr. quae longo tempore extenuata sunt cον pora ascnsim re=cet e Dpυrre V, qha vero brevi,breuiter: Ue his ergo tribus hominum Mneribus reficiendis loco allegato loquitur Hippoc. conualescentes a morbo breui appellans cos qui zeleri appositione opus habent; quibus recte d. cit humidum medicam tum ad resumedas vires Optimum esse; quamuis. n.l.oc

humidum medicamen sit Galeno interprete H-num,dc qui dcunq; genus liquidi altinenti; hoc ip

sum quia pia ieiis recreadis confert potius ut medicamentum,quam ut alimentum, scite ab Hipp. dicitur medicamentum; quippe alimenti est con-lcruare vires,at vires deperditas restaurare id opus cst medicamenti: quamobron si res eadem poterit vires cum ualidas,& pHiemes conseruare; tu lmbecillas,le deperditas instaurare ac rccreare,ea iidia illud emtiet ut alimentum,hcc autem ut med camentum . Animo delinquentes vocat nunc eos Hi Dp. qui adhuc celeriori appositione opus habet; indigent.n. appolitione spirituum in Corde ij, quibus uel consumpti, uel cifluxi suere spiritus a cor de plbs autem animo desectos per olfactum reas tumere vires ait Hipp. nimirum odoribus,non conuersis in naturam spirituum, ut obiicitur, sub ratione alimenti; sed itidem Iub ratione medicamenti Luentibus, ac robcrantibus emorientem calorem cordis, qui uegetior factus ab odorum caliditate suaui,sibique ramiliari,Sc nouos de languine creat spiritus,tc veteres aliunde ad se allicit, atqui ita uires allumit quam celeriter. Conualescentes demita morbo chronaco dicit Hipp.cos, quibus opus est tardiorvappositione , quam prudcter parari scribit solido alimento; tardius enim calor omnis , nedum debilis ob morbum piarentum, uincit alimentum Iblidum, apponit stilissis partibus, quam humidum. Ceterum in his utitur nomine alimenti dedita opera Hippocrates , tum n quis putaret uires inllaurandas este puro medicamento , cui nulla uis cibit alimentaria , u Ex hoc

alam

si s nati

123쪽

hoc triplici statu reficiendorum; tum praesertim

ut insinuaret gradum inter haec tria reficientia δnanq; nulli dubium existimans Hippocrates quae per olfactinuaslumuntur nullam habere alimenti rationem, sed esse pura medicamenta, de illis gens nec medicamenti , nec alimenti miserebdedit, ut pote rei satis euidenti, ac per se notae viro sapienti: at videns conualescentes a motin breul rea flumere vires potionibus,quibus inest vis alendi, quum lue id munus obeant, quod sae*camenti propr: una est, reeie illas vocavit - camenta: sed postmodum considerans conualescentes a morbo longiori lente reficiendos esse , lentam autem reseditionem a celeri differre meo potitsun uita, quod haec euidenter vires instaurat protinus , illa sensim , occulte ad modulii , ut quotidie potius liciternas conseruare instar alibInenti, quam adaugere more medicamenti videaturAEonlulto medicus, qui est artifex scillatus, ni dicantentum , quod videtur munus alimenti proprium obire, quodque quam maxime ad alinienti ossicium accedit, adderet logicus etiam,qupit muterialiter alimciuu est, at menti nomine designat.

Fortuni j Lleeti Lib. II.

quis quiescentem succum tota die intdeatur proxime, nunquam amarorem gultu pcrcipiet; sin autem prope succii in agitatum manterit, stibi. a sagitatione liquoris teterrimi parricidas una cilici aere inspirato attrahcns ore amaritu linc in Icn- tiet ; extolluntur autem particulae succritum a s latur, ac pr*serinia si ea lidus agitetur; qi. odichon obscure Lucretius innuit asserens amatri rem

percipi non uili, absinthii lucco . sed inspicientibus succum illum misceri, & agitari; hoc aut fieri consueuit a pharmacop*is in eo calente. Non ergo 'est sola exhalatio quae maris.& absinthij saporeminos circunstantium ii ferre potest; sed ipsa su . stantia ob agitationem in tenuissimas aspergines. in aerem proiecta. Quare uel uiro doctissimo hae in re subIcribere non possum, alijsiae cum eo existimantibus odores alere, nostrosque abstinentes nutriri exhalatione per ambientem ae In dispersa, beneficioque respirationis una cum aere ad cor attracta, ibique in sanguinem conuersa. cur, q laudo prope mare amtulantessat morocnt aut , amurum saporem quos prope absi illi Iuccus uitatur. p. L V I.

QVamuis autem Lucretius postremo loco existimet a cunctis rebus continenter est luere corpuscula, quibus earum rerum natura constet atque ideo censi at propter mare ambulantes ore sialsuginem sentire, ac amarorem illos,qui adsignt miscentibus absinthi j succum d tamen caullus accipiendum est nempe ex rebus aliquando effluunt solae tenues exhalationes, aliquando vero praeter has, & crassustulae, ac solidae rerum partes; sane quando res immotae manent, ex ijs stilae diffluunt exhalat Iones quae ut sis penum est uel bene, uel inale olent, ita nunquam lapidae sunt, ob caustas ad-tea proposita : si uero qua uis de caussa contingit res concuti δε agitari, praesertun motu concitatiotidieque sint substantia nuxili, ac facili divit pasti

II, ex Ijs agitatis motus violentia efferuntur portiones consi stentiores, quae saporem continere sint aptae: sic ambulantes prope inare tra nouillunt, ec. in mari naingantes olfactu quidem plerumque peJagi odor lentiunt; ore uero nullum saporem Pcrcipiunt: at uero si mare agi ictu auentis, uel alia de caussa tenuis nu illius portiunculae in zera

iaspergatitur, quod Dequentis sine millisi, Uniiss

, heuientioribus ad scopulos, & ad littora, tu fidaliari 9 aspergine madidus aer ore attractus sals msaporem conciliare sensui potesti quod nos non Arti in Patria Obseruauma usi S quilibet obseruare potest, nimirum quantumuis obseruetur circa Aare tranquillum odorem quidem sentiet, salsu nem non sentiet; at ambulacs, moratusque profemare, cuius aspergine Ob mutum concitatioressi aer repleatur: odorem, S sali inii maris siporem

sentiet. Idipsuin de absinthii succo dicendum , Ii Tertia opinio Doctissimi Conaei praeceptoris exi

stimantis abstinentes nonros aqua enu tos. cap. LV II.

AD sapientissimu Prsceptorem transeo Ioa

ne in Costquin, uim in tum nobilitate generis eximium,tum probitate,ac sapientia incomparabilem : Ipse in eruditiis inis Disquisitionibus Physiologicis, & in doctissimo uolumine de Potum morbis non uno in loco statuit Germanicam puellam, unam ex nostiis abstinentibus quadriennium solo simpIlcis aquae potu uixisse, illi aquam alimentam redente ; huiusque placiti ueritatem eis niti putat , quo aquae interdicere nefas sit uim alendi; primum enim humidum tenue, quo calor partium omnium corporis nostri sustinetur,consimili humido instaurandum est; aquoso proinde ali mento esse opus. Deinde uero an aque insit ut salendi discendum est ab experimenti, non mo/o hominum, ut ex historijs proponit ut, sed S sti plum δε aqsiatilitiis animalium,quorum Iam multa genera non afu= uam aqua apertum est nutriri. Deinceps auteni eorum, qabae uiuunt, uitatum calore ut Proxirio animet instrui nento,tum humore ut calori Upa Io, eruata ir,ua ut eo consu Inpto, calor quoqu cem ipse uua extinguatu uita erago ab humora est,humor uero cst aqua, test igitur Σ'ua uiui tu trin etiam quum haec corpoti necesse sit: nuttillo auic in ex ijs sit, ex quibus cohsainus; nostra uero corpora constituatylon terretita istium, sed simul et laniaqueum i quomodo ineiquei repostilone iiij triti pistit et eponatura utch I aqii eum nori nisi ab aqua. Huc uero id pertinet, quod a laeti hi Galenus ali, cibo, quicquid sectaris Dbstatia .fidiae tiresistuti, potu quicquιd humidi ris, atque ita ad prininam symmetriam ambo reduci: ' et quod Aristotelas, Quia aqua in omnibus ctiam siccis alimentum est, Ob id aquas crudas,VfrigIdas uel sterilitarem, uel semineum rarium facere : Et quod alibi, puces omnino potum alSume rein potus, sed clia giatia . Adde ad qui aliquando

124쪽

De his, qili diu vivunt sine alimento.

aliquando Hippocrates , constitui quidem tum

' anima ha reliqua,tum hominem ex igne, & aqua; sed nutriri aqua, inoueri igne; cum aqua quidem terram quoque, cum qua globum unum facit , intelligens, sicuti cum igne aerem; nutritionem tamen aquae pnecipue tribuens: Quod & commune philosophorum, & medicorum placitum docet, quinquum calore, & humore constet vita, nutriri calorem humore consensus est omnium,ita ut nutritio uniuertim recidat in humorem, atque ideo in aquam. Verum aquam vere alere abseruatio illa plane docet,quam pluribus explicat autor libm Lib. 4. Ium de morbis, si quis alimentis, quae quCtidie su

muntur, excrementa,quae aluo excernuntur,com

paret, haec depωhendet illis ad aequilibrium roseondere Quid igitur illud est, quo alimur,si quod

solidum in alimentis erat, excernitur e humida Prusino pars eorum,quae sumimus, atque adeo iplamet aqua . Confirmant hoc etiam plantae, quas vel crastissimas,&quammaximas, ut sine aquae I rigatione, a rationeque non vivere,ita sine ter imminutione & augeri, di diutissime persistere apertum est; ut propterea non maioris admirationis este debeat, aquam in verum & hominis, α aliorum animalium recipi alimentum. Quid i H

si quem non moueant; at illud certe debet persua. dere, quod Ferdinandi Imperatoris iussu aetate nostram puella Germanica Spim: a grauissimis viris& obseruatum , & memoriae commendatum est, cui per annos aliquot ex sola aqua victus fuit. H E. P -- obseruasse Aristotelem arbitrandum, quum alb mentum nullum alere nisi dilutum pronunclauit. Aqua vero haec vulgaris,qua in potu utimur,terreni aliquid obtinet, a calore nostru secundum sui partes tenuiores aeream, & igneam naturam acquirit,ex quo fit mistum corpus nutritioni aptum.

Subnectere liceat aquae vulgari caloris quoque aliquid inesse, quum haud percipiatur extreme stigidameq; epota veneno sit, ut sunt frigida in summo; remimo enim frigiditatis non nisi a contraria . Mot caliditate sic Aristoteles aquam dices exiguum habere calorem, illum ab ea prorsus non iciliti sed

neque ipsi deesse siccitatis aliquid illud: docet , quod in aqua omni aliquid tandem residet terre num: non lota igitur frigiditas, de humiditas inest

aquae, verum praeterea caliditas, disiccitas; ita vines η ex Aristotelis quoque sententia, qui alimentum inesse oportere compositum, aqua verum praebet re alimentum possit: Sic idem quum pisces aliquos S M'. x ex Qta aqua nutriri alicubi scribit, non de simplici, sed, ut explicuimus, commista intelligit. Sic Theophrastus olitoribus ad irrigados hortos eam euram esse ait,ut fimo aquam commisceant, quod non simplex, sed terrenae substantiae, naturaeque . , particeps ad alimentum venit. At vem ipsum y ' etiam Hippocratem vim vere nutriendi aquae noe, detraxisse aperte doci mur ubi de mulsa ageno ait solain emtam multo potentiorem esse aqua, nisi aluum perturbet; quae verba quum de vera permulsam nutritione dici Galenus non neget, quod tamen aqua aliquam nutriendi vim habeat,eo euerum ait, qued corporis ventriculi ariditas irrigatur; ut diu qui aquam tabunt magis durent quam

qui nihil assia munt; de qua interpretatione mirari prosecto licet; si enim in comparatione, quam autor ille mulsae ad veram nutritioncm,aquae autem ad corporis ventriculi irrigatione reserast quomineo altera alteram sne homonymiae fallacia superiorem dixeris3 si utranque ad unam irrigationem conferas, a veritate abest mulsa in , quae desiccam is ob mel facultatis est, praeserta aquae;quod si ad ii ram nutritionem, fateberis etiam aquam vere nutrire, ut vere nutrit mulsa, licet ea minus Hippo. crati hac in re manus dedisse more suo videtur Cel , sus alicubi scribens aquam omnium potulentorum esse imbecillimam, non ad vehendum; nam tenuitate nulli cedit,sed ad alendum. Ita ergo sub exemplo puellae Germanicae putat sapientissimus Praeceptor abstulentes nostros nutriri aqua. Proposita sententia consideratur, ac primum osten

ditur ex autoritate Platovis, AriRotelis, Hippocratis, Galeni, oec vicennae aquam non alere. c p. LVIII.

D Oleo, ct vehementer doleo hac in remem

tem eam contigisse mihi ,γς lubtili uiuiis semper uenerandi praeceptoris rationibus non pareat: Quando tamen ab eo didici libere, ac ingenue philosophari, argumenta reseram, quibus maliam sententiam abire cogor. In primis itaque non recipio aquam viventi cedere posse in alimetitum pr sertim si sola sumatur Huid enim dogmati apertissime suffragantur Philosbphiae , ac Medicinae proceres unanimi consensu Plato, Aristot leS,Hippocrates, Galenus, Avicennas haud semel asseuerantes aquam hanc nostram,quain bibimus, non cedere in alimentum, nec verti caloris ope insu bstantiam viventis; sed inseruire tum ad refrigerandum ςstum caloms interni tum quoque instar Ais a Mia vehiculi ad serendum verum alimentum per ve- avso. nas in uniuersum colpus ad singulas corporis i a ticulas enutriendas: sic enim Plato in Timaeo scribit id corpus,quod aquam n linamus,quando in inlidam concrescit materiam dapiscm, ac terram fieri; at si nutrire debeat, concrestere ipsam oportet in corpus animatum, quod est mistum pers ct um, non simplex, ut terra, neque mi stum impersectum, cuiusmodi est lapis. Sic Aristoteles inquit m sensis aquam solam , quς non sit pars missi periecti, non sen es.

alere, quia uerti nequit in corpulentiam riuentis: ec alibi monet nutrimentum uniuscuiusque uiuen 'tis missum esse corpus in multis cicininus, non uianum solum ex elementis; quia qu cunque uidem tur uno solo nutriri; ut aqua plantae, inullis nutriuntur; mista est enim aquae terra; ideo agricolet tentant,quum mistuennt,irrigare; huiusmodi u m misceta sue sit aquet eum fimo, siue iritius ter-W sostio, permist inque cum stercore, inde tamen constat misti rationem , quae alimento necessaria dieitur, Aristoteli haud constitui in aqua sola, quae nullo adiecto apud nos non reperiatur simplex ; sed in mistum terrae cum aqua , ieit etiam im . . qua agricolae perficiunt. Sic Hippocrates Aquam,

125쪽

Fortuni j Licet i

M . ἐν quae nobis in potu est, alimentum corpori praebere

negat inquiens, Quomodo enim hominis alimentum sit aqua crudaerationemque addit qui in potu pars aquae delata ad cordis captulam reseruatur ad excretionem; haec enim maxime cederet in all. mentum , quum sanguis ultimam alimenti forma 4. P. τ/- recipiat in corde. sic etiam Galenus pluribus in lot eis aquae vim interdixit alendi' statuens ea nullam ... I, particulam ali poste, at eius vim in animalibus ex Hippocrate ait nullum esse alium quam deducere alimentum per venas ad instar vehiculi. Sic: demum ne plures adducam Avicenna aquam

i .' solam inter clementa ingredi scribitur in eo quod

xc . . comeditur,& bibitur,non ideo ut nutriat sed quia x . m a. nutrimet uin penetrare iacit, &eius rectificat sub stantiam; non alere autem aquam ea ratione prinbat quia ita simplex est, ut proxime in sanguinem

conuerti nequeat,quo aluntur partes omnes.

quam ni Gloris non erassescere, ideoque verti non posse in alencIubnantium. cap. LIX.

HIs autoritatibus quamplures adiungi pol-

sunt rationes tum genera tundemonstram tes aquam non alere; tum speciatim ostendentes mus aquae potu abstinentes nostros non enutri tos. In primis enim omne alimentum, quum verti

debeat in substantiam inuentis, quae solida est, Scerassa non fluida,si fluxile fuerit, necessario debet

a calore naimo per coctionem solidescere, atque incrallari; quum ergo aquae nostratis natura ita fluida sit, ut actione caloris attenuetur semper, m . nunquam densitatem, crassitudinemque nancisca

tur.autore Aristotele non uno in loco, confirmam s. .. . tibus rapzrientia, de ratione multiplici ex Aristo 1 D. m. tele delumpta, quoniam primo idem secundum

.e. I. Idem non potest esse caussa contrariorum; modo

calor agens in aquam nostrarem hane sensile con-υ- ., cretam, ut pura in glaciem, aut nivem, eam planeh.... , .s distbluit,calor inquam non solum externus a lolla, he aut igne prodiens, verum etiam internus anima-r-t w Irum. nax enim, & glhcies deuorata in stomacho li ' ' quescit vi caloris natiui: ergo idem calor agens meandem aquam fluentem, eam non coget in sanguinem , aut partium solidiorum substantiam. Deinde vero incrassatio fit consistente sicco, Itiera pia abeunte humido, ceterum in aqua nihil est sicci,aD 'ρm. quo pollit humidum abire, quum tota sit humida; - ergo aqua stata erassescere non potest. Sed de experimeato cuique fiet apertissimum aquam nostram sensibilem igni, ardentique Soli admotam ab eo

uniuersam in uapores dill alui. Non itaque aqua sola haec nostra,quam bibimus,uiuentibus alimeI totae valet. Amplius omne alimentum anteaqu-m ueriatur in lubstantiam uiuentis, ipsumque 4 a M. M. nutriat, ab eius calore natiuo concoqui debet eo . . genere cc.cticines,quae species sit quaedam elixationis,quod A ristoteles c docet, omnesque Medici secipi iunt, & ratio I rsuadet; quoniam eo dii fert a G ta sitio ab elixatione, quod illa ilico tio a caliditate sicca,&al: era; hαc vero ab humida, Cc propria;

calor autem uiuentis alimenta concoquens, non I 'siccus, sed liuinidus est: modo est ratio terna mathuiniditatem res coquendae,illi ulque substantiain cogit, quae fluxilis erat, cum in artificia libia,OrΓa c.'. νms, tum in naturalibus, ut notat Aristotclcs; quu mem ergo aquae humiditasiluida, S interminata , pete caloris laumidi nequeat in artificialibus instrua mentis terminari, atque denari; Quod quilibet dlibitum poterit experiri ἔ iam colligys aquam ne que a natiuo calore uiuentia elixari, aut concoqu, mille ac proinde non subire vices alimenti Quum itaque alimenta, quibus uiuentia nostratia nutriri dicuntur, talia esse debeant, quae a calore humido incrassari ualeant, tum quia opera caloris naturi, qui humidus est,convertenda sunt in substantiam partium nutriendarum, quae cra Ilae lunt-c Iolidq; Ium etiam quia prius eiusdem caloris ix:nisteriumquenda sunt non semes, in ston:acho nimirum, in hepate,corde te venis, te in partibus uniuertis, quae nutrienda tum, coetro autem huiusmodi fiat cratiando ; quumque huiusmodi calore humido aqua condeias an nequeat; licet erum a calore sicco exolutis partibus tenuioribus admota agni aqua aliquo pacto crassescere videatur in assatione;iu rainen haudquaquam patitur m elixatiCne,cunilinudita illa coctio,quae fit in umentibus a calore ali- AE e . a mentum concoquente: Quinimmo dicas neque 'calore sicco vere aquam incrassari, nam e Oluti. ιμ- ἡ partibus tenuioribus aquae, perseuerante ignis actione, tora demum aqua in uapores ita diliolui. tur,ut vere a nullo cesUre aqua cogi ualeat,quae so ρη .lum a frigore concrescat: si quidem axioma est Aristotcleum Quaecunque a frigore concresciit, ea calore colliquari, quae vcm calore coguntur,frigore dissolui quum crgo aqua concreta nullo se

fore distatui queat, scd adhuc magis concrescat; amnecessarium sit eam calore non cogi ; & pr

pterea non coqui, atque Iccirco non esse alimem tum uluentibus. que tamen in assatione a cal re sicco actionena luam interrumpente, ubi partes

aquae tenuiores dissipatae fuerint, putes aquam incrassari quippe calor is dum parte aqui tenues aqhalitus dissoluti mul crauiores attenuat; quoci

in idem in incocti ne tcnor In aquae consistentia spectatur, nec unquam crassior euadit. Quum ergo aqua ui caloris concoquentis crassescere nutila raticane ualeλt; nullam propterca in se obtinebit

quam coctione non fieri similem alendo corpori,

νt decet alimentum . cap. LX.

RVrsus autem aliunde sumpto principio de

monstrare liceat aquam uiuentibus alimen. non esse; quandoquidem linane alimentum calo ris concoquentis opera m stipitius naturae nutriendae quam antea foret, deercto Aristotelis a Medi- corum idiota recepto ista aqua calori avnti su s. ita id neces aro patitur, quud sit crmauum tibi aliquid habuerit Micnum, purgetur; qui pricaloris e: t lieterogenea disgregare apud Aristi,t lem; quocirca fiet per coctionem .i calore aqua

simpli-

126쪽

De his, qui diu vivunt sine alimento.

buerit sibi admistum, caloris actione in vaporem mnuertetur, ac omnino in substatiam tenuiorem,& iccirco magis adhuc dissimulem alendo corpori: Non est ergo aqua vere alimentum. Ulterius cinctione alimentum redditur alendo corpori similius non nisi quia caloris opera legregantur a nutrimento excrementa, quae istant partes impurioreb Cius,

quod assumtur, alendo ineptae: sed calore agente In aquam ab ea secemuntur non nisi vapores,& flatus,qui sunt de aeris natura evolantes ides in aera;& partes terreae in fundo vasis restidentes ad instar limia sic autem segregatas incoctura vi calori ab aqua nostrati parti bus aereis, ac terreis, tutum abes ut aqua nostra, cui nihil ignis inest, ope caloris In

alimentum verritur, & coctionis ministerio fiat si lior nutriendo corpori quam prius, quod vicissim quae quoquopacio misi a prius erat, simplicior

essecta,uiuenti corpori, quod in istum est, reddita longe sit dissimilior: Non ergo vere aqua Flum tibus est alimento. Praeterea sunt omnia Inuenta subca lascia in genere mista perfecti ex quatuor et mentis ira inuicem consu sis, ut quaelibet animali particula sensilis, quantumuis paruae m. gia ludinis, mistum perfectuin sit constans consimiliter ex quatuor elementis; elementa vero mutuente divisim considerata nullam obtineant vim nutrien rem quod inde quoque appareat,quia vis nutricns facultas est ammae,quae actus est corporis organici, ac misti persecti: Quod itaque per se primo alitiae In viventibus est milium persechum,& animatum; misitoque persecto, & animato in eo quod tale est, soli competit vere nutricatio: ceterum illud, cui competit alimenti ratio, tale oportet ille, ut a timne unius caloris proxime verti queat in lubstant amisti perseeu,&animati: Quum ergo vincum agens vertere nequeat unum loli sum elementum inmitium perfectum ex omnibus elementis proxistentibus coagmentatum I liquido plane constat Uuam solam potu haustam opera caloris interni dere non posse in alimentum viventium. quam non esse tale mi Ilum, quale oportet σι alimentum. Cap. LXI.

TVin vero quoniam alim ntum in substantia

vi uentis, cuius forma est antina, mus operaealoris conuerti debet; necellarium proculdubio est in eo dispositiones prcinas ad animam reperiri; quum autem naturam pangendis rebus ubique ordine miro ab imperfectioribus sensim ad periectiora progrediatur; certe a simplicibus elementis ad animata non transibit, iam per mula mamma ἱ & non ex quocunque misio mammo animatum proxime constituet, sed ex eo italum, quod fuerit inter inanimata mista perfectius; quippe in eo tepenuntur dispositioncs sine quibus anima illino associaretur; dispositiones autem lia: ipsum reddunt Omiuuinii istorum vita carentium persectissimu.n: sunt quidem illae condiciones, ut primo fit non finapi ex elemcntum, nuque purum, neque

impuro si viticum suerit, immediate micetur vel aliud elementum simplex, vel ad luminum mistorum impersectorum aliquod,ut ex terra sumus,ex aqua vapor: ii vero suerit multiplex; i inino etiam sint Omnia, ex illis proauiae set mistum inanime: Deinde neceste est corpus unica func tione a nimandum, esse milium, non quidem imperfectum; naex eo fiet vel simplex clementum, vel ad lummum mistum inanime; ut ex Vapore aqua, seu aer, vel nubes, vel grando; ex fumida exhalatione ignis, seu terra, vel ardens cometa: Deinceps oportet corpus in viventis substantiam cnnuertendum esse nustum persectum, non quidem quodcunque, nam e quolibet misto perfecto, In quo sint omnia

elementa,non oritur,nec alitur Vmens, non enunex auro, aut alio quovis penicio misto si aurumst mistum persecti gei ris) gignatur, vel nutri

Iur vivens: Dentque onus est corpus immediate conuertendum in subflairi iam viventis elle mi ilum in genere persectorum inanimatorum natu .ra tua persectis,unum, quod proximam adeo pintentiam obtineat ad induendam essentiam viuen. tis, ut inter ipsum, dc uiuens nihil omnino mediuvi uenti similius reperiatur; siquidem natura ir tire usuis sunctionibus obeundis, non saltantium, sed sit. gradat progredientium incellima imitatur; ceterum aqua haec nostra,quam bibimus simplex est clementum, quamuis impuria quoquopacto, haud tamen missum corpus est e pluribus elementis, neque persectum, neque impersectum; quoniam eo

distat elementum, etiam impurum, a corpore im- fio vel imperfecto, quod in clemento natura codii Oris simplicis lensibus conspicua est; in misto autem natura elementi non est leni us apparens: sanem vapore haudquaquam sentias nec iubilas tlam,nec accidentia propria vel astis. vel aeris leorsum; in tanta, seu cxhalatiori esuin da non sentias naturam ignis,nec zcriar,at Italum naturiam ab elemento utroque diuersam, ex utroque coagmentatam : idim multo euidentius iudicium est de misto persecto, ut pote in quo magis affecta

a subactaque fuit cuiusque elementi subitat a qui' .pe a pluribus contrarus passa: quis etenim tensiuagnoscet in homine, audin planta, aut in auro aquam, vel aerem, vel aliud simplex elementum ccerte nec lynceis pollens oculis: in aqua tamerta, catque in alijs elementis scorsum acceptis, quan- tumuis impuris agnoscit semper senius naturam simplicis elementi, quia illud exit eum alterat Blum extrinsecus leuiter, atque rcmittit accidentia simplicis, immutata substantia ipsius,& seruata natura interna suarum proprietatum, ted in misto longe alia est natura, dg essentia tum substantiae, tum acci sciatium, atque esset in simplicium quilibet : Quum igitur alim intum immediate dc beatin substantiam viventcin commutari, in qua proxime verti non potest vinc um clementum, siue aputum, siue impurum, quum aqua nostra, quanIb: bimus, unicum sit elementuria; prosccto illa, siue syncera potetur, liuem in lyncera, iuuentibus ali. imentia cile nequibi z. Vitellum .

127쪽

Fortuni j Liceti Lib. II.

Vlterius esto aqua missum, vel in ea mistum . quonandocunque corpus insideat: plane hoc non erit mistuin persecti generas Ginitia in se contines elementa; sed imperiectum inistum ex duobus. vel tribus ad summum; quomodo enim sit ignis in aquaritiam bibi inusicerte simultus,sensu perciperetur; quod experimento non respondet; quia D. tamus frigidam, aut non calidam: sin autem paucus ignis in aqua esse dicatur, quid ni statim extinguatur ρ Uerumentinuero mistum impersectum

proxime conuerti non valet in stibilantiam viventem; aqua igitur nostra, In qua non omnia Insunt et Menta, viventi cedere non potest malimetum. Quin etiam disputationi si detur haec aqua omnl-bus elementis p lita esst: in genere missi peris hi, quis tamen unqualia dixerit eam esse In illo tenere persectiorem auro , metallicisque ceteras, &succis term concretis, & pleritque aliis mistis imantinatis , quae nutrimentum viventibus p bere nequeunt quis aquam dicet uiuenuuin natu Omnibus misi is non alentibus magis contenerem Si ergo mista quamplura viventi magis familiaria, magisque congenea, persectioneque mistionis acuam longe superantia viventibus alimento esse ne ueunt, in eorumque substantiam verti non miliant ; plane ab aqua tollere vim omnem alendi necesse est. Quam esse vehiculum alimenti, O propterea non alimentum. cap. LX II.

INsuper autem illud interest ex natura rei inter

alimentum, & alimenti vehiculum discriminis, quod alimentum in partium solidarum substantiam conuertendum crassitudinem habere in portet, mistum corpus este necesse est, sapidumque, ut attrahi valeat ah alendis partibus, quae nil nisi familiare, seu dulce, sibique thaue attrahunt: ontra vehiculum, quo pol ut alimentum crassius attenuare, ac deducere per angustissimis, ic capillares venulas, tenuistimum esse decet; quo autem valeat aeque trahi tanquam ductor attinenti ab Omnibus partibus, nullius saporis esse necesse est. Si ergo aqua aliqua esset alendo corpori apta, ea certe bibenda eii et crastior, mista ex pluribus, lapidior quanti im fieri pol set; quippe opposito in

do se habens vehiculi conditiones obit net alii nento contrarias: Ceterum Hippocrati, Galeno, experimento crassiores aquae, magiique misiae iminusue svncerae, quae cito non alteramur, m rbose sunt, nec alimonia: deseruiui; siquidem dc piscem in aqua pura diutius apharmacopola contentum Ideo mortuum reperi posi tres annos, quia oblitus e Iset famulus aquam mutare sordidam , dc vel

rem u putam ec nouam, ut singulis hebdomadis

duin consueuerat: ex aduerso autem aqua illa, quae cito calefit , ac citore ingeratur, tenuistimaque ideo est,nulliuique saporis particeps, proindeque simplici clemento proxima,propiorque longe quam millo, nutricationi, sic salubritati quam maxime inseruire comperta est experimento, midi

tumque Prircipibus decet ni ur. Unde nectiario colligas aquam potu haustam nutricationi deseris

uire ceu purum alimenti vehiculum, non autem veluti partem alimenti. His addenda essent argumenta alia quamplura , quibus aperte conuincitur abstinentes nostros aqua epota non sitisse nutritos; verum hac de re infra commodiori loco. satisfit rationibus, quibus nititur aliata sententia . primoque decernitur cur absinentium aliquot aquam potarent , quonam potabili luehtimilo innauretur humidum radicule. cap. LX III.

SEd rationes, quibus sapientissimi viri doctrina

refulget,ut acuti ismae sunt, ita occasionem nobis tribuunt rem intimius disquirendi rende cogumur diligentius inspecto problemate a Venerando praeceptore vel inuiti discedere. Quod enunprimo affertur, puellam Germanicam quaternos annos aquae sobus potione viam uixi sis; quamuis hoc non consentiat apud omnes; quippe tum Lan

concedamus illam aquae potione usam, imino si placet etiam demus ipsam eo potu necessario u a, ut non sine uitae discrimine aquae haustus ei a tuisset interdici; haud ego propterea uideo concludendum esse aquam ei cessisse in alimentum: scenim S hanc,G alios abstinentes etiam ab aquae potu quibus tamen inerat respiratio) neque sine respiratione uiuere potuisse certuin est,ut consimili ratione dicere possis aere Inspirato enutritos suisse; quod tamen falsum esse antea demonstrauiis mus: Non ergo ulli abstinenti aqua fuit necessaria ad alimentum , sicuti nec respiratio, sed alium ob usum, nimirum ad meram humectationem, ac refrigerationem saucium, linguae, uiscerumque, amCtu, respiratione, alij lve de caussis nimis quam par esset calcfactorum, arefactorumque; ut abstinentes nostri eo potu consulant siti, non quae est indigentia cibi,de alimenti, sed quae est rei se ij, d humidi iacis ueluti medicamenti cupiditas ;quod infra patebit latius ex Aristotcle. Quod a

tem inde adducitur humidum tenue, quo calor partium corporis sustinetur, consimili humido linstaurandum esse,atque ideo aquoso alimentO,maiorem speculationem postulat: In primis enim dicimus ad consumptione humidi huius calore quoque ipso innixum absiami; quumque uita non humore solo sed etiam calore contineatur,iccirco alImentis. quorum usus,ac finis est con seruare diu uitam animatorum ex Aristotele, instaurandum in se tum humidum, tum etiam calidum; si uero instauratio haec alimento consua a sen debeat; iam id si mu l calidu ni it humidum esse Oportet,cuiusmodi reuera est jnguis, quo pri prae partes omnes aluntur; quum ergo aqua hutnuia quidem sit,non autem calida, sed frigida ipsa plane sbia inepta fitent ad alendum. Deinceps humidum id, quo calor naturalis Omnium partium corporis sumitetur , medicia humidum radicate uocatur, quod non P

128쪽

De his, uim inviuumside alimento. t t

nue, neque aquosum est sed erassum,& pinme,vtimnet Aristoteles: si hoc itaque simili debetam T staurari, aqua iana lola id muneris obire nequabit ,

quae humidorum omnIum tenuissim est . mlm-' meque pinguis; de humidis loquor consistenti bus, ut aer excludatur, qua aqua tenuior est. Pin i stravero humar hic rad talis uilla urandus alimen tam sum corpus est ex quatuor elementis,dege, nete mistorum persectiorum, quod ne dum calirem sed animam quoque,veluti sui sormam,siastisnet in vi uetue; si sane hunc simili alimento instau- , isti, vi rare Voluero,aqua id elacere non potem,quae sim humiama plex est esementum,licet impurum; Et,si conten-ommum dat quis eam inter mista reponere, certe inter im- persedia ipsam collocabit, ac omnino extra eorum genus quae obtinentia dispositiones vltimakad mim immediate possunt animari, cuiusmod iam succi mritorum inter nonuiuentia perfectinim nrum. Posterius qua ratione consumptuini mi vi dum sui restaurationem postulat in vivente quum, aeque ac humidum contineuter etiam absumantur partes terreae; equidem harum quoque desinui consulendum erit: quum ergo aqua sola similis adeo non sit solidiori partium substantiae, ut Irta. - - eam conuerti valeat presecto anhil solidi assumens puella ieiunans, vi aqua non utitur ad instaurand a J - 1blida visic nec ea utetur ad instaurandum hum, iri ali. ,3 dum; quippe Aristoteli nutriuntur omnes partes

b, I si rv.: ino C Efinditationi ductae ab experimento stirpiu, . vi sis. lita animalium aquatilium clare Occurrit Ara . ue, . noteles primum quident aliquando negans piam ess aqua tota nutriri; negationis duplicem ratarucis . . nem Zilarem a signo, Sc a priori; a priori quidem se . quaa planti non dirui alimentum aqua loti, sed r ι non udicibus, velut Ore,'risgunt stirpes aquam teme is . permistam, iuccum nImtrum lutulentu, in quo euidente eteris elementis p dominantur terra, id aqua ; thuusmodi namque limile est earum nam e piae tuum obtinuit aerei, ignei: Α signo

autem,qua nutrituri agricolae plantas,non irrigam

-- . sinpilanet cas aqua, sed prsus iniicent; miscent e quidem terrae sol,loue contritae fimum,cui multae . su partim igneae,ae mite; huic vero mistum ex ' ostra. dc fimo aquam . per addunt irrigantes qua in Ibluin veluti glutine mascetur ex aeriust tra enita fimo in unuin missum persecti teneris alendae piari te idoneum i ted etiain veluti vehicu Maptum redditur hoc alimentum ad ingredienda ex ridicum hi, imarsim fueramina: Id quod i Theophrasto tecte limonbi insta Praeceptor; tantiauiter admodun ieeemit uteretius, vesci te νra Mortalia saecla, ,- NMU; ur diribita summis frendescere ramotis . . 'POg si u terris psh hi iplue tiberar & alibi

de aernente ex ijsdem alia luates .a ex quibus pra -- .mum genita suere; si quid commune hoc est Oma 1 H nibus viventibus, ut eandtan habeant materiam in generationem,ocmail Immum quum itaque du: Hiis istis plex viventibus sit ortus, aut Per pmpagationem e νυν ἀμ- lemine aut per spontanam generationem ex putri; t sane quibus ori est a femine, is uictus est episeia bus in noribus in aquatilium genere, aliisquecibis

de stenere missorum,uri est semen,unde pmdiere; uibus autem generatio est e putri materia, ex c1em substantia millum illis conuensens suggeritur alimentum: Quemadmodum ergo ex pingusum excrementorum congerie in aquae superficie sim pernatame iniuntur, S aluntur heme, quod instalarius an arebit; ita plane In eudem aquis ex cras. ILM. . Fforibus iecibus ad fundum tubfidentibus asset, Got ε mus quotidie gigni,& ali vermes, pisices, & multa P γε

id geiretis uiuentia.qtia aquaIlibus amnento sint. Immo etiam nutriantur caenosci ut excremento, ex quo exorta fuere,misto alentur aquatilla,non

aqua sela; nec pura, nec impura; non enitii hAetliquae loeciem, ut quae impi trahibitur, id ea clagigni,&enutriri haec animalia putamus,sed litin i cs.yc.

Vod subiicitur uitam riost ratem seruaritis mearire,ut proximo animae instrumento,dum

luintote.ut calorispabato 1 opterea humore consumpto calorem quoque,te cuivi calore uitari extingui; Uitamque proi nde ab h timore esse, hn- molem uem esse aquam; ia1ulta continet, in qiii-hus exerceri possumus : Ac phim in tam nostra tem calore, atque humore sumari accipimus, huc moreqtie consi impio calorem deficere, S cum et,

uitam ex intui fatemur; sed nobis persuaderi dinficile potest calore itelliti animae instrumento u tam seruari; quando instrumentum refertur ad operationes; animaque calore utitur ceu inistril- ν naenis ad operationes uiuentri Ob undas, non autem ad uitam corpori conciliandam, neque ad us-uens in esse constituendum: Hi proprie uita cal- νω. re seruatur tanquam umculo nectente an .mgm corpori, ni quo nexu tota ultas ratio conti sic tur; squidem cala est dispositi b, qua corpus aps et fi - 2. Atur ad animam ; qiuae Omnia fuse alibi ex Ati Itot his in Ostendi nou spectum haud minus est uitam confiniati hiatinore,ut caloris pabulo iaccidit enim ' humorem n uiuente pabulum vile ea lori; sed ui- Vit --ta indiget humore, celi glutine quodam ui detine te huc in corpore uiuentis calorem ingenita leui- rate seper sursum inhiantem, atque hiamorem tanquam si ii asaensus impedimetitum deifimenzem, viri M. . non tanquat sus pabulum GnStilentem; quod

etiam

129쪽

τ . portuitii Liceti Lib. I l.

Lb. A. etiam late alias probauimus. Sus ione item non

caret calorem extingui ob humoris consumptiinvia D nem, quasi humore calor indigeret ut posset est ec, nan superstes, si ad esse simpliciter: nam ex aduerisi πῶς et ι consumpta humiditate calor eo magis est, atque - per te pellicitur,quo, reinuto impedimento, libere magii iurium ascendit, ut quo calidi persectio sita est, licet per accidens contingat ut pusillus calor ab ambientis aduentitia frigiditate tibi matraria extinguatur; quod eodem libro quoque monstra- uimus. Sed his etiam ultro datis postulationibu , concellisque a lomate alio, Vitam humore se axi, & ab humore esse; illud quidem concedere

non potiumus, humorem,quo vita innititur, aqua esse,immo vero neque a lucum .i pza dominio, est etenim radicalis hic humor corpus perfecte mi.

lasei . sum ex quatuor elementis &si quod eorum in νώ . vis. Cito domu cIur, sit hoc aer potius quam aqua; ut . E . colligere perspicue polluimis ex Ariit Otele non refutat quod aqueam e corporibus usu-xerat. cap. LXV I.

I A D aliud vero argumentum, quo dicebatur,ax Nutriri corpora nostra ex Ij ex quibus constamus ; nos autem, constitui non a terreo solum, sed etiam ab aqueo; ae mmde sine aquei repositione nutriri non posse , reponi vero aqueum non

rusi ab aqua ; Respondere liceat primum ex his pinari, non aquam solam alere posse, quod reum ea tum nobis est in conimuersiani, sed aquae simul

cum alis nulla , vel non minus quam alias et mentis messe vim alendi , quod facile Recipimus, non

videntes quomodo inde fieri pol sit ut lolam potates aquam, ea enutriti diu vivant . . Diccre deinde cogamur in alendo corpore non lotum reponem duin elle aqueum, sedc lani terreum, aereum, a

igneumi quum autem aqua ista nequcant liaec GInnia resici, eam proinde alendo corpori non esse. si sola bibatur. Addere ultimo nece Iarium est, a queum, quod a nobis emuli, mistum corpus este, ipsumque in nobis reponi ab aqueo pariter, quod mistum est persecti generis, non ab aqua: nihil.n. reperire liceat inter partita eorporis nostri nutrimenti ministerio reparandas, quod sit aquae mitri potabili quantumuis missae in simplicitate con parandum, quum sint omnia membra similariam nobis mista persecta , cuiuimodi non sit aqua lucer .votum nostra ullo modo. Quod mox huic senile adduci- Ο tur ex Galeno, Ctho,quicquid siccioris iubilantiae eisuxit, restitui, poturili lcquid humIdioris, ac ita reduci ambo ad pristinam lymmetriam; aquam

non probat aleret Galenus enim potus nomIne vi. hi num intelligit, non aquam cui sexcentis in locis ἀοι- a Interdixit vim alendi : Hoc tamen Galeni dogma ita non accipimus ut cibo istet partex sicciores nutriantur; led ut maior cibi portio in sicciorum, talidiorumque partium alimentum cedat. potus a tem vinum putamus maxima ex parte limidio-i a membra reficiat, cuiu i modi sunt carnes,& pinguedo, amuc adera, quae communiori vocabulo

partes appellantur: Hinc rateat qua ratione senes paucissimo cibo utantur, sed liberalius mero indes sinu E

Uant .mrum etenim corpora huiusmodi sunt, ut δ' με siccioribus partibus,quae lunt ossa,ligament artilagine δε id generis,propter duritiem maximam, parum elati hil ab imbecillo calore detrimenti pallentibus, minus indigeant cibis ad sui retectione: at carnibus, ct mollioribus membris tum a calore,

tum ab ex ternis caussis mire siccatis, multa resectione opus habeant, quam a largiore usu uim sibi

acquirunt leniorum corpora. aqua ex Aristotele quomodo sit alimcnto, σeax

Iasterilitatis, piscibas assumatur cibi gratia,si non vere alit. c ap. LX, II.

QVod ex Aristotele proponitur primum asse.

rente aquam in omnibus etiam lietis ali

mento esse, atque ob id aquas crudas, & frigidas vel sterilitatem, vel semineum partum enicere; meo sensu accipiendum putamus, non ut Aristoteli rid. ιμ,

aqua lilia vere nutriat, conuemturquem substan- 4 e. 3 .llam uitientem, quod est alimenti proprium; sed

quod alimento viventibus esie dicatur,quia nutricationi deseruiat uelut alimenti vehiculum . nam Α-a .

que vehens aqua nutrimentum per venas ad singula membra corporis, ubi cruda fuerit, ac impense M' --fiigida.non potest alimentum, quod desertac partes ad quas nutrimentum affert, & proinde mem-hra generationi dicata,yon refrigerare: porru ex

alimento frigido semen insecundum , uel saltem

seminarum autor enascitur; quemadmodum d flarat

sanguis menstruus, victusque frigidior uim femi--σ--nis prolincam calore nixam Aristotest aut penitus f extinguit,aut multum eneruat; Vnde sterilitas,ues , D. .. . seminarum prouentus: Ita ergo ab aquae Og di .e gris, & erudioris usiI, quae uehiculum alimento sit, non vere alimcntum, de Aristotelis sententia uia

sterilia fiunt animalia,ues seminas procreantia. Deinde uero in disputationem esto Aristotest aqua sterilitatis causa , S Origo seminarum quia sit aIl- mentum ; iane hic aquam stam Aristoteles alere non scribit, sed eam prscipue alte re posse corpus nostrum,quia elus plurimus sit usus,adeo In omnibus ut alimento sit, etiam siccis hoc est dicere, nihil his in alimentum cedere sine aqua, quamuis etiam nutrimenta sicca sumamus; utpote qui Omnia nutrimenta cum aqua ingerimus, quod alibi . ain. apertius docuerat Aristo es inquiens in alimen- ε tis nos plurimum aquae consumere, quia & inpintu multum aquae haurimus,Min pane, qui sine 'ε 'aqua non paratur; ει in obs hs quibusque, uti sunt carnesyalera, legumina, & alla, quIbus Omni- tri .hus ad cium apparatus est elixatio in aqua: ubi ergo ea eruda numsδε lagida utamur, cedente ipsi una cum siccioribus eduliis missa in alimentum, plurimum refrigerari principia generationis comtinget; quocirca steriles, aut seminarum parentes

reddetur homines: hinc aurem apud Milo emcolligi aquam istam alere, ego quidem non asse- qum. Sed reuera ut arbitror aquam in nusto soli- 'clion,quale cibus est,naturalem, atque cogenitam

non deseruire alijs partibus crastioribus subratio- - .

130쪽

De his, qui diu vivunt sine alimento. s.'

ne vehieuli; tum quia tanta non est ut eas diluat; tum quia ab eis distincta non est,ac interno calore separabilis; ita non puto aquam tu haustam νὼ T. Vel Vim,cererisque cibis elixandis, aut quomodo-οῦ .ia... cunuue parandis affulam, Vere alere, sed solum .is . ., iungi munere vehiculi, tum quia nimia est, non μι--- enim sumus a praedominio aquei,ut tamaqueo alis/- mento Indigeamus I tum quia facile separabilisi Διωρή- potius ab illis distincta existens, in toto alim n Ti- non'Vt mistum persectum, neque ut misti,s. persecti Fritio essentialis,aut integralis, cuiuis di oportet esse quodcunque nutrit. Quod praeterea eodem ex Aristote affertur, pisces, addo & insecta potum assumere, non potus, sata. sed cibi gratia, scite interpretari potest ex ipibmetis Aristotele alibi scribente Aquatilium alla accipe re,ac reddere aquam ea causia, qua spirantia aere, a suo resti gerenturi alia propter cibum;quum enim se . ν. in humore cibum accipiunt, fieri non potest quin simul aliquid humoris admittatur; quod admis sum quo emittant, instrumentum habeam neceb se est: quae igitur proportione spirationis humore utuntur, branchias habent; quibus autem pes c, bum humor illabitur,ijs fistula in sanguineo genere data est: mollibus etiam,& crustaceis hoc idem aghibitum est, nam ea quoque humorem propter cibum assumere coguntur. Haec Aristoteles: quibus apertum est dum statuit alibi pisces assumere

A. Porum non propter potum, sed cibi gratia, intelli, gere potum ab ijs ingeri neque ad nutricationem,

neque ad alimenti distributionem, sed ea necesisItate mareriae,quia dum ore aperto cibum hauriut, necessario una cu cibo introlabitur aqua tenuIm, atque nuxilior; quae ideo propter cibum, non pintus gratia, piscibus hauriri dicitur: secus enun si cederet illis in alimentum, siane ore ingesta reddi nodeberet illico per branchias, neque per fistulam Lib. d. quippe alimentum receptum intus manere Ορογα. .. te non denuo Bras emuere, ut ait Hippocrates. AsimaIta vomodo e nituantur adeo ex igne, σαqua, Vt moueantur igne, nutriantur aqua

Hippocrati;cui aqua non in vere alimen rum. cap. LXVIII.

,. I Llud autem, quod postea dicitur ex Hippo D

L te,constitui quidem tum animalia reliqua,tum hominem ex igneWaqua; sed nutriri aqua, in ueri igne, tollitur multifaciam; primo enim dic mus Hippocratem eo loci nomine ignis anImam innascare, nomine aquae corpus, nam vere hinmo ,&animalia reliqua ex anima & corpore adeo constituuntur, ut henescio animae moueantur, acor re autem obtineant hoc ut nutriantur; quae suisse veterum sententia, S p sertim unius HIU pocratis apparet ex Aristotele alicubi asserente te '' a progenitoribus hoc specillim accepisse de amma, Vt esset caussa quare animalia moueantur: tu. racem tunc Aristotele per progenitores I lippCcratem potissimum innuere hoc in loco dicentem, Ignis omnia ἐν per omnia mouere poten nanuue

RU Hippocrate pronepotem legimus Nichom chum patrem Aristotelis; quod & obseruat Ba sus. Sed & alibi non uno in loco Hippocrates animam appellauit calorem, seu calidum, ves ignem,

ac viceversa ignem alidum aloremue nuncupa n n. uit animam his vocibus,tanquam sinonymis prinmiscue utens; aliquando enim or inquit in vide- Lib. ἐεtur sane mihi id,quod calidum vocamur, immortale H ρ esse, cuncta intelligere, O videre, ct audire, 'ν μ' scire cmma tum prasentia rum futura: δhbique ait, 'cia a. Mens enim hominis in siuistro cordis ventricula insta ist, ct reliqua anima imperate alias dicit, Db δε

Hominis animasemper producitur usque ad mortε, μή si vero efferbuerit, γna cum morbo etiam corpus

depascitur. Hinc ergo liquid Onstare potest Hip 'Τ'pocrati animam vocari calorem,leu agnem, atque vicissim. Quin & Aristoteliquandoque spiritus, 3 6 -- ω calor, ignisque animam significat; ex eo enim probat alicubi omnia quodammodo esse animae plena, quia caliditas In toto reperiatur: alibi tun animam tanquam ignitam else ait. Per ignem os . ergo Hippocrates animam significat,aqua omnia λ

moueri vetustissimum est monumentum ex Ari- i .do is,stotelis obseruatione. Ceterum aquae nomine ab i. ιν.

eodem Hippocrate significati corpus, dum in pinnia sui constitiatione in utero est sub specie lamgulnis, & genim apparere posisit ex l)S,quae ipse idem professus est aliquando scribens in hanc sen- o.

tenuam, sanguis erum non est natura calidus, neque enim alia aliqua aqua, sed calescit; unde constat sanguinem, qui materia est corporis nostri , uam appellari, seu aquae speciem constitui ab ippocrate: a quo caute illud accipiendum est ut obiter id apenamus quod inquit guinem rare non esse natura calidum, sed calescere; loquitur

enim de sanguine ut quid aspiritibus contradisun Ha u a sctum, fic de calore, qui correspondet Elemento si 'ignis; nam linguis in corpore animalis humoris nomine vocatus aeri proportionatus est, spiritus . . igni,vt fuse antea probauimus; aer autem igni collatus non dicitur calidus, sic ranguis spiritui comparatus natura sua calidus non est, sed caleιcit aspiritat, scuti&alia omnis natura, quae humoris speciem obtinens in corpore ab Hippocrate aqua nuncupatur,quias uxa existit. Ita ergo aquae nO- mine Hippocrates, dum ex ea, Sc igne an mali ..' .a ιι- constitui dicit, languinem maternum corpus sin μαν. turum intelligit; dum vero aquam Omnia per omnia nutrire decernit, languinem alendo corpori per venas fluentem intestigit i is consentiens, quae a ibi dixerat a Cordis ventriculis pro ire flumina, CUM quibus totum corpus irrigatur; qui enim venas sanguine repletas flumina vocat. bellit fune stimgumem aquae vocabulo significabit: Dum itaque ait Hippocrates nos aqua constare, arque nutriri, aquae nomine fanguinem indicat, quo alibi aquae G δε specieiu constituit ea ratione, qua Aristoteles inter aquae species vinum connumerat, urinam, serum , Somnino quaecunque nullam, vel parua obtinent consistentiam, In quo gerrere Una cum aliis fluidis corporibus languinem colloces: ain

stra dispu tatio eis de aqua vulgari, quam bibimus. Deinde interpretari possumus Hippocratem dicentem

SEARCH

MENU NAVIGATION