장음표시 사용
151쪽
De his, qui diu vivunt sine alimento.
cuatinus in pullos animales vertier oua cernimus alitvum, vermisque esseruere, terram Intimpcstiues cum putror capit ob imbreis.
Quinta opinio clarissimi Viri putantis abstinentes
commemoratos ali terra clandestine comesa. cap. II C. . Unicam marinam non ali aqua sol . cap. Ira c. Α Mumentum veru ductum ab inica mari. na, quae ideo aqua sola nutriri creditur ULLO acutissimo, quia in eius corpore nullum aliud excrementum quam aquam solam pilcatores imuentant, ad Peripati trutinam reuocandum est: Ecquidem Aristoteles non uno in loco apertissime statuit duo tantum urticarum genera inter Mnimalia marina; quorum alterutrum saxis talia rens est,altero tamen ad libitum a si xis plerunque se se absoluente, ad instar lepadis, ad venandum sibi echinos, de postunculos in alimentum: altero seopulis semper insidente, atque inde ore capiente pisciculos casus bi praenatantes,& modo cons. ii qουaecunque sese obtulerint esculenta deum rante; quae loca in Aristotele adeo clara Hin. gnia nelcio quopacto vir Aristotelicae doctrinae 1iudiosissimus aut dissimulare, aut insimulare pintuerit: Quin & ipset dein Aristoteles tollit rationem allatam ab excremtuti penuria; dum enim flatuit omnes urticas vesci pisciculis, echinis, poctuneulis,& alijs id generis esculentis, subdit, excrementum nulla in urtica esse videtur, sed hae resimilis stirpibus est ; claret admonet Aristoteles non solum habere urticas, os reddereexcrementum, quod sensui non pateat; plantas enim abs
.lute carere omni excremento negat Aristoteles; immo illis euidentia excrementa tribuit, semina, Ianugines, cortices; verum etiam docet non ideo colligi urticas aqua sola nutriri, quia snt excremetorum expertes; nam plurimarum stirpium excinmentum sensile non est, quibus tamen alimento non esie aquam supra monstrauimus ex Aristote. Ie. Sed urticarum naturam ab Aristotele propositam cognouit, explicauitque Plinius inquiens urticas noctu Vagari, noctuque mutari; carnolle Dondis his naturam, V carne vesci, vim pruritu mordacem, eandemque quae terrestris urticae ;contrahere se quam maxime rigentem, ac prienatante pisciculo tandem suam spargere, complectentemque deuorare: alias merenti similem, ociactari se passam fluctu algae vice contactos pisces, attrituque petrae scalpentes pruritum inuadere :eandem noctu pectines, echinos perquirere: dum admoueri libi manum sentit,colorem mutare, di contrahi: tactam uredinem mittere, paullumque si fuerit interualli, abscondi: ora et in radices esse: excrementa per summa tenui fistula reddi. Non ergo aluntur aqua ista uriles in armi. His itaque vel inuiti discedere cogimur isententia virorum sapientissim rum existimantium abstinentes nostros nutriti
Q Atis per ampla maria vagati,aduersantibus pro
ita cellis multum iactati, nunc demum sospites littori appulimus; sed neque in rems desunt tuae
nos acriter exerceant, quum statuere non dubit uerit vir egregius abstinentes nostros terra nutriri. Obseruatum esse inquit aliquando infantes,d-los praesert m, qui peregrmis, pauperibuSque nutricibus alendi committuntur, quum lactis penu riata rant, fame stimulatos manibus quodcun- . ,
que obulum arripere, saepissime vem terram, Mcarbones, & id generis aliud quodvis occurrat, leavide ori admotum ingurgitare: ingestorum natura sensim tenelli corporis temperiem sibi simulem, atque adeo familiarem efficit, ut quae urgente iame prim m necessario comedebantur, is famem quoquopacto lenientia non sine voluptate assumebantur, postea ob similitudinem naturae adultis puellis mire appetantur, &assumanriarassidue, clandestine quidem ob verecundiam, Vesmetum p enitorum,qui re animaduersa talium rerum esum illis interdixere: Sed ut aliquando euenit parentes hoc vitium in filiis animaduertisse, aliquando vero potuit hoc ipsum eos Iatuisse; ita quicunque supra modum ab alijs alimentis omnibus abstinere visuntur, eos elandestine ali te qa, ω calce de parietibus corrasia verisimile est. Immo & sponte vitiosus humor ad ventriculum irreperis cum in grauidis mulieribus, tum in masculis etiam adeo potest, Galeno, dc Al andro 1 M.
confirmante, vim appetendi deprauare, ut abhor- -s eap. reat homo consueta nutrimenta,& terram Elam, aut calcem expetat, B comedat diuturna citra P ρει laborans. Suadet enim maxime hanc veritatem Τ' 'nostrorum abstinentium malus habitas, queniacum graecis cachextam dicimus; hic enim quum nihil sit aliud quam prauorum succorum muniis ueri corpore abundantia, proculdubio ex prau
rum esu alimentorum, excrementis admodum scatentium ortum habebit, non ex ieiunio; abstinentia enim redundantes in corpore humores cst i nos,tum postea prauos etiam absumit,non procreat : cuius argumenti vim ruborant mulieres illae praegnantes, quae deprauato appetitu pira, seu
citia morbo affectae carbones, terram, testasque putres,& id generis alia deuorant; sunt enim omnes colore stedo,& habitu cachectico: Desumitur& hoc placitum ex Hippocrate alicubi scribente , Quibus colores, dum ruuenes sunt, ad multum tem- ι φνω- pus praui sunt, oe continenter , non tamen rem1mονιi modo; hi De Uiri sint, fime femina, caput eo lent, ct lapides,ac terr- eomedunt,oe hamorrhoidas habent: Id ipsum Celsus repetit inquiens, stamus diu color sine morbo regio malus est, hos vel tis.1 νυ capitis doloribus eo iactari, Nel terram eder λ. 7. Suadet hoc idem & Luporum natura,quos ex Aristotelis obseruatione fame cruciatos terram deuois 'rare tritum estiac propterea appellari: o
serpentium conditio, quibus hyeme desuescent,
152쪽
bus terra nutrimento esse dicitur. Bussiones itidε terra vesci Scaligero vetus cst. Vulgare cumue illud esse scribit uonamicus,scilicet columbos uti ad cibum lateribus tunsis,& rubrica. Ex historijs addit lapidem ab elephanto. terram a struthio melo coqui, id a muribus in Insula Paro. Sed E
apud indos animalia reperiti nomine Armadilli, de Codeni, quae in terra, veluti Talpae degentIa ex terra nutriantur, autor est Monardes in opere de Medicamentis Indiae occidentalis. Et quum multa animalia lapides devorent,omnium tamen maxime id essicit Cardano Lacertus indicus, in cuius ventriculo maxima lapillorum, & arenae cinpia inueniri solet. Experimentis additur a Cardano ratio, nam quum Omne mistum humido pingui ptaeditum sit, cis Omne humidum pingue nutrire possit, ideo ex lapidibus etiam, ac terra nutrimentum habetur. Deinceps affert vir egregius, qui terram comedunt, eos ex illa de saliua In ore, ac humiditate pinniosa in ventriculo lutusibi essicere, cui ab Aristotele nutriendi vis aperte conceditur. Praeterea ex Bonamico affertur fieri posse νι per aspirationem humoris interni assiante
spiritu nativo ferrum, aliaque huiusmodi, aliquid
materia siccioris exhaletur, quo nutriatur ct vi ex ferro rubigo in locis humidis educatur, qua cumalus cibis permsa fiat pars at menti. Vlterius as notat vir praeclarus terram, quam terimus, lapi desque, atque alia huiusmodi esse corpora mista evidentissime,aut saltem continerem se succum nustae naturi,qui ut cedit in alimentum stirpium, ita id nobis nutrimento esse valeat, qui plantis alimur; quod enim plantis familiare alimentum est, tale item nobis este necesse est,quibus plante simile nutrimentum existunt; quia quae similia sunt uni tertio, ea inter se quoque similia esse oportet; quemadmodum quaecunque sunt eadem uni te tio, illa dc inter se necessario eadem esse dicuntur. Insuper autem quicquid animalium generationi materiam suppeditat, idipsum ijs in alimentum cedere potest; quippe originis,& alimoniae materia semper eli eadem quum ergo ex Diodori Siculi testimonio mures magni certis temporibus in agro Thebano ex terra nascantur, quid ni te Iam esse alendo corpori confiteamur e Sed di lio. mines ex humo denominationem sortiti esse ideo videntur, quia ex humo sola primum constituta, deinceps ali absolute possint: Ut demum in Physiologia nonnulli Theologizantes alleverare non dubi tent hoc praesertun conuenire homini ut nutriri valeat ex terra sola, ex qua sola prunam habuit originem; quod Sc in sacris paginis admonemur Deum scilicet optimum ad primi hominis constitutionem alia nulla materia usum suille qua limo terrae: Ex terra itaque genitus primum homo, cur nouissime nunc ex eadem nutriri nequeat quicunque abstinere potest ab omni alio nutrimentorum generee sic igitur de no. stris Ieiunantibus opinatur Vir acutissimuI.
Expenditur allata sententia,Ostenditurque primam
ab Hinentes nostros terra, ct calce non enutritos. cap. Ic.
Porro a famescentibus cum pueris,lum lupis,l ab utero gerentibus, alijsque deprauatis appetitu deuorari terram vetus est; sed nullum pene animal este,cui deuorata terra in alimentum non cedat, vitamque non sustineat, vetus non est : consimiliter ic deuorari terram ad ultioribus, ac seminis uterum non gerentibus, nouum nou est; in abstinentibus vero nostris uniuersm te ram deuorari, dc alimento esse, nouum est; siquidem quum plurimi eorum historiam texerint c Iebrati scriptores, S institutum vitae summa cum diligentia obseruauerint solertes viri, nemo tamede abstinenctus hoc prodidit, quod aliquis ill rum fallem deprehensus sit furtim terram legere , calcemue sibi scalpere in escam; mirum est enimaeque illos in hoc solum euigilantes ut si quid esset in ieiunio fraudis detegerent, aut clandestinucibum non deprehenclasse,aut deprehensum Ilit rIs non consignasse. Deinde quicunque ibiam terram, aut calcem comedunt, ijs non mediocris ter sitiendi, ac bibendi necessitas incutitur ex arbdissimo cibo; at vero plerique nostrorum abstinentium nullo potulento utebantur custoditi qui enim clam sibi terram, lc calcem in esum corrodere potuissent, haud consimiliter aquam, aut ubnum ad leuandam sitim occulte furari poterant quando luee non ubique suppetant, ut calx-tque terra qui vero citra cibum aperte hibebant, modice potabant, ut minime sitire viderentur: non ergo eos terra, dc calce nutritos esse vensimile est. Deinceps autem quum ex terra, fic calce Parum admodum succi extrahi possit, quibus hae in cibuveniunt, illos multa excrementa, eaque solida congerere necesse est; at vero custoditos abstinentes alui taces occultare non potuisse cuique ape tum est ; quum ergo illos Cmni excremento caruisse coostet ex omnium testimonio, ac potissimum excremento alui, liquido iam pateat ipsis alimento non fuisse terram, & calcem, lapidesue, ut scribitur. Praeterea qui fierI poterat Vt non omnes ita enutriti laborarent schyrro hepatis, iccalculo, tophoue renibus, aut vesica, vel saltem arenulis obstrui etenim par est venas iecoris tenuiores a limoso, ac terreo succo; par est ab eiusdem copia concrescere tophos in renibus, oc in vesica, lapidesve, aut arenulas procreari ex terra lentore pituitae sulcepta,& conglabata: hoc eminapud Hippocratem legimus, nimirum pu i is iam adultis lapidem gigni ex eiu terrae. Sed medici iis M.
quicunque abstinentes nostros contrectauere, Dul psepialam de huiusmodi rebus mentionem, aut suspicio ae gιrnae
nem unquam habuere; quum tamen hi assectus latere nequeant vel imperitos; adeo multis, iisque grauibus, id euidentibus symptouratis stipati incedere
153쪽
De his, qui diu vivunt sine alimento. 33
infundentes,ac macerantes materia in aqua opor- ri mrerram: ct ealcem nulli viventi, ae praesertim nulli Ium,deinde vi caloris vinculo aquae alligatum lac e. i. bomini alimento esse posse. cap. c. cum extrahunt hoc ipsum essicitur a natura insismacho, nam aqua Ecb omnino humiditas cum se fissismAMplius terra,& calx si mista dicendae sunt lido cibo inge ita sui tenuitate permeat intimas, & I., tot
mista sunt imperseeta, quae non obtineant altas partes cibi, cum eius interno, ac substam Iis. M si dispositiones proximas ad animam, potissimunia tiali succo permithetur; dumque mox opera calo- ad animam humanam, quale opus est essse alimen aris heterogenea segregantis humidum e sicco tau MA..is tum vertendum in substantiam humani corporis; citur, egrediens linmissitas aquea, seu potulenta ι - - non enim unicuique formae subeundae quaesibet sibi suo lentore adiunctam humiditatem cibi lecu numuo. materia est apta, sed ad aham sormam alia mate- ducit extra partes terreas, ita nobis usui est huma est idonea ex Aristotelis decreto, ut nobiliori midum emtum ad extrahendam humiditatein a, strinae suscipiendae inepta sit vilior materia : qua- alimentariam de solidioris cibi subitantia; ad 1. re succus terrae stercorosus, o limus plantis, alimentum postea coctum vehendum per venas ε. in storum vilissimis alendis oportunus, quorum angustiores; ad tollendam sitim; ad humectandas 7 Drmis ut proportionata nutem subijci potest; partes, quae assiduo motu exsiccantur; ad vester culcioribus animalibus ideo nutrimento esse noe da excrementa crassiora, siccioraque, atque id quit, quia illorum sormas digniores induere non inepta fluxui, extra coivus: Quarto quia maior valet: consimiliter ianum, palea, furfur pabulo copia humidi a calore cosumitur quam sicci, quod sunt commodo iumentas, homini vero nutrimem minus facile solui potest in exhalationes ob sui dutum praebere nequeunt, quod supra notauimus ritiem, ac densitatem resistens maxime calora quo isti sim etiam ex Galeni sententia; terra igitur, & calx alis autem maior humoris quam siccae substantiae dis mentum homini praestare nequeunt. Addere , fluit, malimentum magis humidum quam siccuquoque poterit ex traditis de aere, Sc aqua supe- requiritur: Quinto, & postremo quia humanum rius multas rationes diligens lector, quibus aperte corpus, i simile debet esse alimentum iu elus na uincat nec terram solam,nec Iapides, corrasam turam conuertendum, a praedominio est calidum His aue calcem homini, ac prauertim nostris abstinem & humidum in temperamento, non autem mo- - aer atibus alimento est epotuisse; quas non est opus hoc dum,& siccum;argumentost,quod vivacissimus in loco repetere. Illud tamen pnetermittendum est homo fere omnium animalium, vita consinon est,alimentum hominibus ita oportunum, ut stit in calido & humido ex Aristotele, qui aperiis .isia. quoquopacto in eorum substantiam commutari sime in hanc sententiam conspirasse videtur imvaleat, Vitamque ipsorum conseruare; quae duo quiens portet enim accipere quod anImal est na- N-.-. sunt cuique alimento necessaria, & essentialia in . Iura humidum di calidum,& ipsum vivere tale te F I Peripato, alimentum inquam esse opertere missu nectus enim frigida, sicca, oc quod mortuum: quidem,i ed cum p edommio humidi; primo quia sensu enim iudice id apparet in ea lauerum disi, ex Aristotese alimentum simpliciter humiduesse tutione,quorum longe maior pars distuit In aqua, opus est,ac Ommu animalium ea est nutricatio,vi quam ea sit, quae residet in terram; Iegimus enim sanguinea solo alantur sanguine, exangula vero apud Plinium,ω Cardanum In Asso Troadissam . d. nutriantur succo languini proportione responden cophagum lapidem fissili vena scindi, in quo defun- -. ων. te; ac proinde alimento natura humido; languis ctorum corpora coniura consumi adeo conuat intra enim est a praedominio calidus,& humidus; deim quadraginta dies, ut exceptis dentibus, Cardano aude quia nutrimenti usus est ad auocandam caloris tore nil nisi terram oditum ex his relinquat, indicio insiti vim a Celeri consumptione humidi radic cena ait) humanum corpus humidorum element iis, seu etiam demus ad resarciendum humidum rum plus fatis quam terra possidere: habemus quo . -- .caloris actione duripatum; at vero id praestare ne- que aqud Aristotelem qua de refusius in opere ι p. vitiquit alimentum nisi humidum; siccum etenim nostro De reconditis antiquorum lacernis inuete exacuet vim caloris, quo citius absumetur natu- ratorum mortuorum corpora in sepulchra quiralis humor,quem radicalem vocamus, ct alimen busdam solo contacitu subito in cineres, & putu tum proinde animati mortem accerset, culus vita rem redigi, ut quae Blam obtineant figuram, cete ea in conseruare debebat: quinimmo εἱ humidum con- ra omnia perdiderint pristina: ceterum relicti pubsumptum noui humidi appositione instauratur, ueres, atque ideo terrea pars corporis antea uiuen ν--με non siccs: est autem humidum natiuum pingue, iis pondere non aequabant partem totius animati viscidumqueAc propterea succus cum p domi- octogenam; & quum in eo ad summum duo sint mo aeris, aquae,non terne . tertio quia ex eode Vulgo elementa pondens ignara, ignis, aer; Aristotele homuu plurimus usus est humidi, nimia quumque terra proportionabiliter sit ponderinrum ad melius subigendum, miscendumque cibu stor aqua, qua est natura grauior: remanente Ita- in stomacho; ad coctionem cibi, quae est xatio est que terra ex dissoluto cadauere in tam exiguo ponin humido; ad extrahendum alimetarem succum dere, collatione facta cum vivente corpore, multo e substantia cibi Iblidioris; quod enim artifices plu que magis cum eius cadauere; Id enim Vluente rum, potissimum autem chymici faciuut extractu animali eo ponderosius est, quo maximam ienciri liquores,dc elsentias de substantia duriori, ut ex elementi portionem in morte amisit, qua sustine- oleis, amigdillariabarbaro,&id generis, primum tantur membra,& leuiora fiebam, lane confitem - dum
154쪽
dum est neeessario animal & hominem esse a prae
a. d. . . dominio calidum & humidum. Sed neque prae-- terras ex Aristotelc rpus ammatis,ac praesertim Corpus hominis dici non poste a pnedi mimo terreum, ν quia suturum est sere totum organum tactus, ac Proindem medietate tangibilium, quo nominem. i. - Plantae,pili, ει ossa sentu cleitituta sunt. Si ergo tot nominibus opus est hominem uti nutrimento is, consimilitera praedominio caluio,& humido non autem terreo; quomodo poterunt abstinentes nostra, vel quiuis alii hominum 1bla terra nutriri, dc calce cormia e terra enim dicetur cuilibet a predo mimo stigida & sicca; itidem ealx, extincta nimirum, quam corradere sibi dicuntur e parietibus,fiigida & sicca erit; quod si adhuc in ea tendas
vestigia seruari pristim caloris, non tamen disti to-bens calorem veterem ab aqua extinctii sui vestigia in calce tota stigiditati multum cedentia rellis quisse; nec minus Infitiaberis consuinptam haud parum fuisse aquam calci admistam, ut calx una cum arena parietem sustinens dicenda sit cum pridominio sicci . Non ergo terra, vel calx alimem to esse potuit nostias abstinentibus.
Ilata, proscissaque opinionis fundamenta dirumuntur , ostendendo primum abstinentes no-βros non comedisse terram, uec ea nutri-
ros,licet appetUse illam , suaviter. que comedisse ponantur. cap. cI.
O Vamuis autem rationes multae ab eximici vi
ro propositae superius oppositum adsiluere videantur,si tamen diligenti examine singulas cotemplemur, nullam plane ipsius vota explere, sententiamque satis roborare comperiemus. Quod enim primum adducitur pueros multos ob fame
deuorasse terram, concessimus vltro damus msuper ad ultiores esul terrae assuetos ab eo more non
desistere; fatemur plerosque verecundia, vel metu adeo clanculum terram hausisse,ut omnes lat re potuerint: sed tamen animaduertimus plurimos innotuisse parentibus, S paucissimos hoc ubilum Penitus caelare potuisse ad iuuentutis aetate;& si qui hoc essecerint, id euenisse quia nulla custodia,aut non diligenter obseruati fuerint: quare negamus omnes abstinentes enumeratos in tanto numero a tot custodibus exquisite obseruatos,diuque intra cubicula, ubi terrae copia non aderat, detentos terram ut calcem comedentes latere potuisse. Negamus item illos terra, calceque ista enutritos vixisse; ad argumentum vero desumptu primo ab appetitu terrae, atque a suauitate in eius
esu, quasi utrumque hoc fiat ob similitudinem naturq instaurandς, respondemus appetentiam In nobis este duplicem, morbosain, Ecta naturalem 2-Mvi η haneque subdiuidimus in moderatam, immos n t ' deratain, sane ut moderatus appetitus nunquam
zis nisi bona nutrimenta expetit; sic urgente fame
immodicus, potrismum in lactentibus alimenta
λ non alimentis nondum discernentibus,immodicus inquam appetitus vaeuum ventriculum quincunque corpore implere cupit: igitur infantes terram non appetentes primo tetram deuorant,sc de alio quovis obuio corpore iacturi, de cinere inquam, a retia, calce, ac id generis; deuorantes autem delectantur, non ut a cibo, sed tanquam a medicamento replente mc testam inanition zm sto Inachi: Univero terram multoties ingurgitauerint, ventriculi eorum assiciuntur lintemperie, iisque a terra deprauatur actio appetendi; quocirca oc ad ultiores facti persistunt in appetetida terra, non quIa ex elus esu iam coninaxerint temperamentum smile, ea cc nuersa in natutam parciu,
ut censuit vir insignit; sed quia tetra temperamentum organi appetitus vitiauit tibia qualitate mutata, & citiam, picamque mCrbum In pueris induxit, quod & vitiosus humor alendo ineptus inicit in praegnantibus: vitiato autem appctitu, quid mirum si, quae corpori alendo non fiant, expetantur, ochausta delectent e suaue nanque omne id est, quod appetitum sudat, siue alimentum sit, siue non, quum illud & Aristoteles admoneat saporc m, quem suavem esse quisque nouit, non alere, sed alimenti condimentum exstere. AbΠinentes neram se malo habita, ct eaeberiam
non se abundant ram prauorem succorum, nec
necessariosemper fieri ab esu terra, ac praesertim ηι stris ieiunantibus i qui Derint cachecticiδερ fragante Hippocrare, ac Arinotele . cap. cII.
OVod autem postea deducitur argumentum
a malo habitu, quem a Graecis mutuato nomine cachex iam appellamus, primum soluitur dicendo tilio accipi n ,stros ieiunantes omnes fuisse cachecticos; nam lupra vidimus ex Augenio Uillicam hono habitu dies viginti s ne cibo potuque vixisse: ex Cardano virum ua uenem, pilis rubeis, habitu hiliolo, non tamen cachectico biliosus enim habitus decernente Cello cum secunda valetudine est, cum qua cachexia non est in trigesimam diem ieiunio cIausisse: ex Alberto virum melancholicum septem hebdomadas ieiunasse: ex Crtesio tum Lucomoriae populos quos omnes habitu malo affectos esse probabile non est quotannis quintum mensem abstinentiae concedere; tu puellam Consolentaneam signis boni habitus affluentem,mali prorsus vacuam triennaliteIunio claruisse: ex Langio Spirensem puellam lacie non illiberali, iustam,& iusto corporis habitu duum annorum ieiunium produxisse: ac demum, ne plum huc exempla congeram, ex Levino Hulsio puellulam viuidam, roseam, bene constitutam, form iamque,uiuidis,& vιgentibus Oculis integro,& cotinuo septennio ne tantillum cibi, aut potus pergulam tranimisisse. Deinde vero si qui abstinentium nostroriam malo habitu extitulent, haud tamen proinde oportebat illos terra, & calce nutritos asseuerare; nam terra scium sui erassitudine obstruente vasa iecoris, non item cedenre in alis mentum
155쪽
mentum partium; vel etiam tenuiori sui parte diluta per venas ad membra singula collabente, quuverit nequeat in illorum substantiam, Ipsoruir temperamentum vi tiat,& una cachexiam, & atrophiam gignere potest, quae facile hydropem accersant,&interitum; attamen abstinentiuin nullus hydrope laborauit,ac plerosque omnes diu vixisse
legimus. Deinceps autem obseruare liceat ex Galeno longe a veritate abesse Clarissimi viri piae tum, quo statuitur caehexia esse prauorum succorum in uniuerso corpore abundantia; hoc enim vitium humorum est, quod cacochymiam Graeci nuncupant, quum cachexia nuncupata malus sit corporis habitus in vitiata temperie consistens, non in affluentia prauorum humorum; quare a s mentes diu etsi cacochymi esse nequeant, chectici tamen esse possunt, vitiata partium omnium temperie cum iecoris obstructione sistius aquae potu. Demum vero quid prohibet abstinentes etiam ab aquae potu, ficta ab omni alio potulento, esculentoque, cachecticos fieri vel ab intemperie uniuersi corporis colliquante; vela tetro auehalitu inspirato, aut vapore qualibet ratione partibus
communicato his enim potest partium temp.ries, color vitiari citra esum terrae, aut calcis. Quod assertur de pia nantibus, quae terram , testasque, aliaue id generis deprauato appetiitu, pl. caque morbo assectae deuorando cachexiam con trahunt ιν propositum viri doctissimi satis non co- firmat; ut enim concedimus utero gerentes comestione teriae cachect lcas fieri posse Iita sustin mus cum has, tum alios a terra penitus abstinentes cachmia infici posse, quod nuper ostendimus. Hippocratis autem locus allegatus ex Interpretatione celsi nobis aperte magis quam egregio Viro suffragatur; nam quod inquit Hippocrates, quibus iuuenibus colores praui sunt ad multum tem pus, ct continenter citra regii morbi praesentiam, hi tum viri, tum femina caput dolent, ct lapides , ac terram comedunt, O haemorrhoidas habent i inter pretat Celsus disiunctive inquiens Quibus color sine morbo regio malus en, hos veι capitis dolorabas conflictari, vel terram edere, addendum nobis exHippocrate reliquit, vel hamorrhoidas habere , interpretabimur tumidas, dolentes: Unde iam constet Ludum colorem, malumque corporis habitum vere ieiunantibus messe posse citra esum terrae a caussa ea, unde nascitur dolor capitis, Scab haemorrhoidibus, quemadmodum iE inest te ram comedentibus ab eius esu: Ut autem tib esum terrae cachexia sit deprauata partium temperio a sordido succo membrorum substantiam alere nequeunte; ita malus habitus oritur a dolore capitis si dicere sic liceat) velut a consigno grauis intemperiei visceris praecipui , quae ceteris etiam membris communicetur; compatiuntur enim singulae partes principibus: nihil ergo mirum si a v hementi qualitate capitis dolorem inserente lae praecipui membri temperies, reliquarum partium thnsim temperamentum vitiando cachextam pro-ereet; quum enim a membro quouis principe in totum corpua aut languis aut spintuS,aut utrum-
re influat; sic ab hepate sanguis, a Corde cum M- ι
1guine spiritus vitalis appellatus, a Cerebro sintus animalis spiritus in viuueritim corpus dimin ditur: quoniam vero ubique orta suorum principiorum affectiones obtinent eum bonas, tum etiamalas; propterea fit ut vitiata Cerebri, vel CO ingdis, Vel hepatis temperie, sanguinem, ac spiritum 'vitiosum inde prodire necesse sit, qui ad partes uniuersas appulsus quid mirum fi& illarum quo- 'que temperiem vitiet, atque ita cachexiam inducat e quid mirum item quod cerebri temperien male afficit, una dolorem capitis afferre e ita ergo Hippocrates attulit cachexiam veluti consignum C. Hardoloris capitis, signum intemperiei cerebri, Vo in ma qua tum dolor,tum malus color emergit. Idem I G sane malus habitus apertum indicium est haemo rhoidarum non apertarum; quia repletis venis li- d. milis 'culento sanguine, qui exitum non habeat, ris. necesse est cohibitum illum, stagnantemque ibi
seruescere, e putredinis notam contrahere,atque - xi vapores ad uniuersum corporis ambitum tetros V e halare, qui omnium membrorum temperie vitiata malum habitum inducam: Non ergo quicumque rachmia deformes conspiciuntur, hiprotinus terram deuorant, sed eum disiunctione dicendum apud Celsum ex Hippocrate hos vel terram deuorare, vel caput dolere, vel tumidas, Ac caecas haemorrhoidas habere: Si qui vero ex nostris abstune ibus cachectici fuere illos dicimus non ex elateme malum habitum contraxisse, sed vel ex imi perie visceris praecipui, qus una rapitis dolorem pepent, vel ex haemorrhoidibus clausis, tumetibulque, veI etiam ex utraque caussa posteriori. Quae Gmma satis aperte confirmat Aristoteles My I. -'. . Cubi quaerens eur pedibus intumescere soleant qai 'fame diutina laborant, vel M aMωme, Vertit Gaia' si 'Ea qui cibo vitioso vescotur, melius serte soleri Guastauimus ex Hesychio, Caebe Grat malo habitu detenti; ait enim id fieri δια τ- σύντηξιν. hoc est Theodoro per tabem, consumptionem, Guastaulmo autem per colliquaticinem; quae versiones licet varis sint,pmposita nihilominus a nobis theoremata mirifice comprobat; ex Theodoro etenim dicens Aristoteles tumorem pedum in his, qui pra
nem,quia vitiosis eduliis ingestis non petituimur, ut ε-6c ideo tabescimus, consumptisque solidis parti. bus, defluente ad pedes aqua, malus habitus contrahitur; manifeste innuit abstinentes nostros si solam terram comedant, ea non posse perfrui, necati,di diu in vita conseruari,licet eius usu tabent incidant cum tumore pedum, quq sunt conditi nes cachexiae; dicens item pedes in diuturna fame intumescere ob tabem , euidenter admonet abstinentes nostros absque viri ciborum, etiam prauo- C. rum vi fieri posse checticos; tumor enim p a Us dum, quo de agit nunc Aristoteles, pmprietas est mali habitus. Ex Guastauimo consimiliter stri. bens Aristoteles malo habitu detentos pedibus it. tumescere ob colliquationemAuius esseci us tabes si is est; siue prodeat cachexIa ex usu prauorum cibin reus rum, siue aliae*caussa; non tollit quominus a
156쪽
-- stinentes nostri sine terrae, aut calcis esu possi lat pe-
libus intumescςre ob colliquatioIIein, cache- Ο xtam contrahereia: Adiuonens autem est ricn- tes obeolliquationem pedibus intumescare, iam clare docet ieiunantes nostros ab omni alimento abstinentes malo habitu corripi valete: colli , tionem uero hancella cautiana cachexiae, ac spe- ἀ- .. ciatiui pedum tumoris Obscruat Hippocrates ali-ε μ quando inquiens in Hydrope, in qua ob caloris imbecillitatem huiusmodi colliquatio contingit,
uentrem magnum fieri, & crura unpleri aqua, supcrnas δutem parteS corporis attenuari; quibus cachectae idea representatur ad uiuum ratio uero
qua colliquatio speciatim rides tumidos et liciat, listim sic e nostris principiis colligitqra nimirum in sa-
εισι --- me tum quae in abstinentia ui*etitum qiuae in pramis y uorum comestione,quibus assuinptis non pers ui-- tur animal, necessario calor isssitus alimentis non
deste litur, avocaturque ullo modo a consumptione radicalis hinnidi, cuius absumptione calorct iple fatiscit; imbecillitate contracta labe sust tus calor ita circa substanti Mn solidarum paritum versatur, ut iugiter absumens in eis partes aere/I ,& pingues, ut quae facile in ignem conuertumVr,
aqueas illius mitti porti nes regere nequeat, nec
dissoluere in halitus insensiles, ut prius emciebat vegetus; sed nunc debilis calor aqueas partes sinitemuere I illis Rutem Impetus quum sit ad inserna
ob ipsitam sibi grauitatem,spoη te labuntur ad pedes , quos ideo tumidos ciliciunt i partes ero su-pos consumpta humiditate aerea caloris o re,
dei luenteque ad insera humiditate aquea, α exin luto calore, tabidae, aridaque rem nent: Quae vi plana fiant, paullo altius petenda res qsl, icit Ir m se cet in quavis parte solida , quae Inistum ςorpus est
ei quatuor elementis, reperias tum calorem ,
t tuin, qui milii est aliud quam portio tausti ignea ,
5 quarta qualitas In temperamento a contrario 4 ais ins ruin ini Ilione temperata, tum humidum radic
ruiqui , te quod est pars milli aerea; tum humidum aquNai m . uin tum quoque siccum terreum: ab hoc nanci - scuntur partes consistentiam, ω lbliditatem; ab humiditate aquea cohaerentiam, & decentem tumorem, ab aerea, quae pinguis est, ac lema,calor videorium in vivenIecorpore detinetur, alioqui sponte sursum petiturus; a calore demum pars eseM ficitur idoneum animae subiectum, de organuin:
Sed calor luc in temperamento, ignisque portiose in millo vitiente iugiter consumere tentat humis Cal, dum aercum pingue, quo vi deorsum detinetur, dimina vi sursium queat iublato impedimento euolare, μ' cito autem consuinti illud veri edom ignem, quia Dcilis transitus ell inter symbola decreto Aristo- D, diis te ex . scd nsumpto humulo aereo calor aqueu, I, IA.. prillio post dis utit in natus,vel in halitus uisensi-c-a- ni les, vel ducit secum extra corpus in sudores, ut ε sumida vaporosam eidem Aristoteli; vel '' Ictiain regurgitare facit denuo in venas. 6c relegatari vesicam urinariam: ltisautem humoribus con- .m .. sumptis, calor dc ipse talltcit in animali, non quies. 4 dem ut inquiunt ob deicctum pabuli. sed curi . res cius in lus ab umendis, tum partim euolatus
ad aethera, sublato aliqua er parte obstaculo: ρο- ra
tes vero terrea ob duritiem non innitum absumit calor initis, l .io fit v t ossa, senum cortraca minimum decrescant longitudine, sed incurventur, ac lint duriora iuuenilibus, haec vero puerili- ἐιών tulibus; des propterea senibus italu liora nutrunenta Cωνσα ρο stponenda imi dis, praeser imque vino, quo is maxime reponitur in partibus nouus ignis, aer, Sc θ ' ρε faqua in loci II; ablumptot una, Iuvenibus vero magis apti sint Iolutiores cibi ad augumentuin si is sistim eoritarum partiuin: Ceterum natura huic humido- ἀrum conlii Vorii a calore, dc calori descet ui co- ----suluit alimentis,quq ver in substantiam partium
nouos humorςs, novasque partes Igneas, terreas
uem locum absumptotuin remnunt: ubi vero
tu abstineat homo, calo nauuusn m Iesectus atl - .mento,in longiore fatigatione adeo fatisca, vico . M vino
sumere quidem valeat humorem pdnguem cis aereum, sed non regero, ac mod areaqucuim, qui quum sullinuri etiam poliat ab ae nanquc nr itoteli elementa digniora m uristo, ut i upera ita niuerso, relata ad Viliora,& ix striona,vices o zbnent formae ad materiam, sarinae vero proprium pria IMm eideine si continere inat xiatur Ita ergo in diu- Iurna Penuria nu sua et zIicatri ipsa*tus i. ngior operationem conlinnend. humido aereo fatigatus; humorque aereus consumptus quum stan D. υερο iaxima ex parte, superites aqueus, qui a calore mdo ivati ita facile dissipatur, quum ei obnixe resistat, non habens quo contineatur,ad quas propensus est, ad insegnas iniri de supernis habens gra
ex obseruatione putIescemium, nam quae putres uni, id patiuntur ut ab externo calore tum absu- m. Dematur humidita pinguis, aς ait Luna praecipue
calo; insitus foras euocetur a calore consimili, . eo facibus, quo non totum sponte Inhiat extra mi
itum ad supera ed etiam lublata est pinguis humi Udi s lentore suo illum vi retinens cum ceteris alligatum in isto, evocato autem caloresier que humido consumpto, remanent aqueae, terremit partes . aquae vero humiditas non habens amplius ouo coerceatur,ac terminetur, primum distiuumcintimis term pertibus ad extimas ab illis omnino Cin parea separanda, quo Iempore apparent putrescenti . semua primaxime humida ; demum ei fluxa iam aqua re- - -- manet nuda terra sicca, d arida: Sic mutuente corpore, atque adeo in homine contingit, ut calo- μ' re consumente humiditatem aerea in, cita ideo fi ulcenti, parIta aquae diffluunt a incin usuperioribus, quae idcirco attenuantur, ac tabescunt arescentia In pedes, qui propterea tulnent. Sic Igitur cachectae possunt esse ieiunantes
ab ornm cibo penitus, ac etiam ab esu
157쪽
De his, qui diu vivunt sine alimento.
Lupi fame urgente exr terram eomedant, s ea non alantur. cap. cIII.
OVae postea dicuntur de Lupis, eos nempe
cruciatos fame terram deuorare, ac proinde Hs appellari, ab Aristotela velut aliena promuntur , non ex propria sententia proponuntur; inquit enim ab alijs dici lupos esurientes terram deuorare, non audet ipse id abiblute pmnunciare. Deinde vero monet Aristoteles lupos, quum es riunt, edere terram quandam , non terram quamcunque indisserenter, quare suspicari liceat lunusemodi terram non esse hanc vulgatam, qua de agimus, sed aliquod inter terne species numeratum medicamentum: Magnus Albertus ait eam esse terram tenacem,quae glis vocatur,le argilla: PONm autem lupos ea terra uti non ad alimentum corpori lubministrandum,sed ad medicamentum fami saeuienti, ac iam morbitica bel lissime declarae tum ter e glutinos e illius conditio, quae Optim lenire potest sensationem tristem, S extendero Corrugatum ventriculuin ac temperare si quid in eo suerit acrioris humoris famem exasperantis, tu quod mox subdit Aristoteles inquiens terram alli- quam in fame comedere luporum esse peculiare, ad disserentiam eius herbarum, qui ad morbos tollendos communis est lupis, canibus; ceterum ad alimenti penuriam infantes etiam terrain In- gurgitant, ut hoc iam non sit luporum peculiare: Ac lanc mihi magis probatur Aristotelis lententia statuentis lupos esurientes deuorare terram tau quam medicamentum tristis illius sensationis in ore ventriculi, quam opinio Alberti asserentis lupos terram deuorare ut grauitatem lut corporis augeant, qua facile obruant pondere animalia qua dam malora, quae inuadere lupi conlueuere; lic nim haud oporteret terram comedi lupis elurien tibus, sed prausaturis: tum vero tantum terrae citra virq dilpend. um non possunt deuorare lupi .ut inde graueicant adeo,quod potndere illo aduentillo maiora comorunentes animalia suis enti sed illud etiam addere pollis lupos non pondere, ae mole corporis animalia cc mprimere,ied pugnare, ac iugulare dentibus. Si ergo verum est lupos rediram edere,quum esuriunt, quando Hristoteli ea non est terra communis, nec usui veniat lupis ut alimentum,sed ut medicamentum; lam non colliget inde vir Claris imus terram alere, atque uia sola clandestine nutriri nostros abstinentes. Immo quemadmodum sitis Aristoteli definitur ei se cupido & alimenti, dc refrigerii adeo ut qua dammtulenta sitim ea ex parte ledent, qua est appetitus refrigerii, non Item alimenti, cuiuimodi est aqua ; quod antea fuse Ostensum est; ita quamuis
fames moderata, de naturalis si appetitus cibi tantummodo; immodica tamen iam natum intemsa, dc limitatis metas piaeteriens Hrtassis esse poto. rit appetitus medicamenti, quo leniatur, ac sed tur tristis illa leniatio in ore ventriculi, ac tollatur eius nunta corrugatio prope ad conuullionem a cedens ; quocirca dari poterunt, quae In fame v hementiori expetantur,ic aestumantur, non ut ali. menta,sed ut medicamenta lenientia tristem set, sationem ventriculi tolledo eius cDrruga tionem, ac fere contractionem, quae tristem illum sensumesticiunt; corrugatum autem, S contraci um ventriculum extendere poterunt mole sua, tuoque pondere ingesta omnia corpora, sed suauiter gi tinosa; quid ni ergo terra tum lupis, tum infantiabus lamelicis hac ratione ut medicamentum assii. matur, non ut alimentum e Serpeuter etsi latentes non ali terra cupremam comedere dicantur. cap. cIV.
DE serpentibus agens Aristoteles nunquam it 8.k, .e.
lis terram in alimentum concessit, sed aliquando illos omnivoros este ait,quia carne edant, 2, 3. 6t herbam; ex quo loco Peripato initiatuS nz ss dis Msario colliget terpentes non ali terra, eamque non comedere, sed in alimentum assumere sibi plantas soluin, 6c animalia; secus enim vere dici non potuisset ab Aristorei e serpentes omnivoros esse, quia carnem comedant, de herbam, si praeter haec terra comedi posi etiae alere. Nec sane quia hy totis . me lateant in terrae cauernis, ideo terram serpetes in nutrimentum sibi deuorare dicendum est, tum
quia ibi praesto herbas parietibus speluncae innasceles,di animalia pollunt habere luibus alantur; tu quia de hss deficientibus toto eo tempore sine ci-ho vivere posse monet Aristotelas dum statuit ser μου. pentes, it phalangia diu sine cibo Vua reducere, deducto experimento a pharmacopolis,qui multu temporis absque pabulo serpentes seruant. Quod ses simperatum est serpenti ab immortali Deo terram comederet cunctis diebus vitae suae, non angues respicit vulgares. de quibus agimus, quorum eica ex putri, coenoloque lim esse polle no innitiabor, ex quo eorundem generatis, non ex terra stila esse valet; sed antiquum humani generis hostem, cui
eo praecepto indicitur ut intaAIS anImis pie, ac iuste viventium, bidos exerceat semper centes s lum in terram, hoc est tum in corpus mortalium, quod creatum est e limo terrae; tum me s. qui terrena solum sectati post mortem Satanae cruciandi committuntur; illud euidenterpateat in Iob; hoe autem in diuite, qui epulabatur quotidie splendi. de Lazari non muertus: Ied haec Theologis relinis
quamuS. Rusones terra non vesci communi, O argitis mento non esse ad humanum alimentum demonstrandum escaci. cap. CV.
BVibnes vero pariter in genere insectorum
tum plantas,tum quoque animalia sibi deuorant in alimentum,non terram suam; quod ani maduertisse, ac explicasse decebat acutissimum Sc gerum de animalium cibo ex instituto agen M. t.
tem, oc de rerum tubulitate sibi proposita pndRH i sophan
158쪽
sophantem, deditaque opera Cardam placita re-
Laiose nimis conuellentem. Ac si velis cum tam is vim husones terram comedere, terram illis ut in originem, ita in alimentum dabimus caenosam,& putrem, e qua sibi familiarem, congener que succum haurire valeant, terram istam non dabunus: led tamen proinde non mitigas homines consimiliter posse terra nutriri: quum enim alimcntum trahatur ab alendis partibus ob similitudinem essentiae, tam dissita est natura bufonis ab humana, ut quemadmodum humas substantia homini venenum est, non alimentum ; ita suo eus illae terne lutulentae, quem busones hauriunt, nobis veneno item, non alimento ulla ratione sit existimand , columbi ςur tunsis lateribus, ct rubrica v scantur, si tora non aluntur. cap. c VI.
OBseruatio aute doct issimi Bona ei de Cois
lumbis,quibus in cibum proponuntur tunsi latereS,S rubrica, addimus de placitum Nemesij, mi Corijdi,& columbae, saepenumero& perdices terram pro cibo habere dicuntur,egregi; viri semientiam latis in communit, nobisque non persae det hi imillibus alendis aptam esse terram, qua teminus,quia quod uni speciei animalium congruun est alimentum, non protinus alteri opportunum est iremi aluntur veratro sturni,cacuta coturnice paleis, ac famo lumenta, quorum nullum homini alimentum esse potest, scd veratrum est medic mentum,clcuta venenum,' num, ac palea excrementum inutile. Deinde vem columbis si solos tunso, latcres, Miamue rubricam quae terra est colore mimo pNI ima μυλτος graecis appellata in neque inde alentur . neque fortassie comedent, sicuti nec homo totum talem, aut piper comedet,qui tu sum eduliis per mi ilum iucunde ingerit: sic ergo in mus commilceri trituram laterumν rubri, cam a limentis columborum ut illis reddantur Q. pula,& suauia, quomodo nostris alimentis ad condimentum tritura talis inspergi consueuit: Et quemadmodum illa eduliis gratum saporem comciliant , ita corpori nullum alimentum afferunt, sed condimenti munere functa, eum excrementis reliquis demum extra pelluntur: idemque iudicium estode terra, quam cum aliis Cibis ingerunt infantes vi adultiores citra morbo laborantes, numirum expeti ad luauitatem, ac vi conclamentu,
ω cum excrementis propella Bras, ic ad cutem. Elephas Arisorati quomodo lapidem voret,ae terram ; σ de vis Nil apud Asianos. cap. c V II.
QVod ex historijs affertur, lapidem ab Ele
phanto coqui, Aristoteli non consentit, qui statuit elephantem lapides interdum deuorare; mihi enim longe aliud est deuorare, M coquere; quum & pueri cerasiorum nucleos devorent, non autem concoquant, sed Inim cum reliquis exiserememines expellant, ex ijsndiu nutrimenti
haurientes. Addimus ex Aristotele, fi terram eo. medant Elephanti, agmiant, nisi ea frequenter utantur; nam si frequenter, nihil mali sentiunt; certum indicium illis terram non alimento, sed medicamento esse,quo si abstineant,morbus inu dat ἱ quum impune possit quodcunque animal
ex multis alimentorum speciebus unam semel ur gerere. ac deinceps ea nunquam uti, vel raro uti quid erum mali contrahat quia elum piscium, vel si uorum non frequentans,ita intermittens, ac pe-
ni tus omittens Sed quod Elephanto euenit exesu terrae, id ipsum & hominibus Asianis continis gere videtur ex usu opii;quicunque squidem eius esui assueti sunt,si abitinuerint, aegmtanti di vitae discrimen subeunt; quod obser uit Gar2ias ab N 'Horto: Opium tamen alimento non est, sed me dicamento,ac veneno, ut placuit Dioscoridi, Ga- - ω,- leno, Aetio, S Plinio asseuerantibus illi vim ines tib p. st non soporiferam modo,verum,si copiosius hau- ο . Natur , etiam mortiferam; sic interemptum Lici- 3
nii Cecinnae praetori, viri patrem in Hispani , fiet I .
Baiulicum, quoniam valetudo impatibilis Odium 1 r. .i vitae fecisset: irem plerusque alios: utpmpterea a D. inter venena reponatura di ica m in alexiphar. - s .
maeorum opere his versibus bellissime a Gortam P ἡ
Fecundi lachrymam quicunque pasto eris hausit, Nunc sopor altus habet, Ilacresι frigore Iummi
Torpescunt artus, nee lum ma cai a recIudit,
commill f sed vincta gems in mota tenentur. Undique permaelio corpus Iudore, graurque Extistat, pastra Deies ,sent Iemida labrar incula malaram saluuntur, anbelatus ιm Exiguas, fragensve simul spiraturabere. Sape etiam obtorta nares, vel lividus unguis a ut oculι Iunt certa caui pia agia mortis. Sed redeamus ad pensum. Non itaque utuntur Elephanti terra, & lapide ad nutricationem, verit ad pKseruationem a morbis, ceu medicamento sui indi opto ex gua dosi; nam multo ceu venem
interirent haud secus ac Licinij genitor . camelus eur bibiturus fontem pede turbet; Rrathia
camelus autem cur terram, ossa , lapides , σμrum comedat; an ea digerat sibi in alimentum. cap. cVIII.
QVod au tem de struthiocamelo affertur, nu
mirum terram coquere. addunt alij ossa,lapides, & serrum, sigillatim expendendum est: sane mitionis nomen tam lare paret, ut ex Aristo. ' --.tele conueniat omni alterationi cuiuscunque materiae a calore nostro, seu illa sit alimentum, seu excrementum,seu pus,seu alterius Daturai quavra m ein ι- praecipua illius notio cibi digestionem. tanqua no- mae. huius, ac principale magis analogatu a natura molentum designet: quum ergo terra in ventriculo possit vi caloris quoquopacto alterari, ac praeparari,non quidem ad nutricationem, sed ad faciliore exitum, vel ad promptiore coctione alimentorus is, vel ad conciliandum alimento saporem,vel ad cu- σαε.randum morbum, vel ad praestandum aliquod bliud animanti emolumeni Φ, quidni ea a struthi Maneis
159쪽
Omeli, eoqui dicamus existimantes tamen illam ipsi non cedere in alimentum e Et certe uti verisimile est Camelum inbiturum pede aquam tur bare non alia de caussa, quam ut saporem admista terra aquae sibi gratum conciliet, limpidam velu tinsipidam,sibique ingratam respuendo; quod notat Magnus Albertus asserens Camelos bibere aqua
turbidam, siue turbatam. sturam a tem nem libem
ter bibere: Sic probabile videtur Struthi ameris serrum, lapides, ac terram deuorare ad condi mentum, & saporem suae naturae gratum ingestis alimentis impertiendum. Ossium vero alia iam sit ratio; namque in ossibus alimentarius succus messe potest, quem calor ventriculi soras euocet in congruum animalis nutrimentum : Quod si sta minutatim concisa calore vegeto contendas a Struthiocamelo in alimentum digeri; ex Magno Alberto habebis ossa magnam frustula redacta a Struthiocamelo avide ingesta.sed non habe- his ea omni ex parte in alimentum conuersa :Quin α canes alimentarem succum ex ossibus ex lugentes nihil aliud inde struthiocamelos haurire probabili satis argumento demonstrant. Nisi
ad alimentorum ingestorum faciliorem coctione ossa solidiora deuorent struthiocameli; nouimus enim ex eodem animali frustum carnis, cui os adhaereat,in lebete citius concoqui quam caro exosis ara, ob rationes mox asserendas coinodiori loco. Neque enim illud accipimus a Plutarcho E Ise 'Aritum lupi adeo feruidum ct ignitum, νt offa etiam duri Jimam ventre colliquet,atque emolliat: atque ideo a lupis morsas carues ovium eelenus qua alias liquescere; ac proinde Dauiores, dulcioresque ye cipi ; nam id a metu sortiuntur oves, ut demoriae a lupis carnes earum flaccescant sanguinis,caloris que celeri agitatione,motuque ad partes intimas; tale quid eni in Observes in auibus ab accipitue renatione captis; ita etiam vetustos gallos ut apti sint clui, gustuique necamus verberibus sensim metu longiori eorum carnes duriores flaccidas reddere tentantes. De lapidibus a Struthiocamelo deuoratis idem esto iudicium; nam si lapides integros, & solidioris naturae, ut puta silices, ingerat, eos ad coitionem alimenti promouendam illum deuorare dicimus, nempe in ea densiori materia calorem actuosiorem fieri, qui cibos promptius digerat, ut mox innotescet : Sin aute quod aiunt animal hoc lapides non integros ingurgitet, sed frustatim dissectos auidius deuoret; indicium hoc est ipsum ii qui ad saporem cibis conciliandum ;tiuili enim lapides alimentis saporem impertiri,&a calore alterari quoquopacto possunt in condimentum I integri non possunt: ceterum nulli,nec tunsi, nec integri lapides alimento esse queunt; siquidem lapidibus humor adeo exilis est , multinque sicco adeo arcte commistus,ut non nisi ab adurente, ac igneo calore inde separari valeat; qualis non est calor viventium nutricationis autor; quicquid hac in recenseat Plutarchus in opusculo de plenda ex hostibus utilitate asserens animalium
ea, quae veli dissimo sunt ventriculo, oe sanitate sir-m: ima, lapidibus. o teIlis ali ν ortis calerespia
ritus alteratis; nam vix ignis potest lapides doma. re, cuius vigore comparandum non est ulla ex parte robur caloris natiui: sed Plutarcho Hrtassis imposuit copia lapidum in Mumalium stomacho reperta cum vulgo putanti,aut rhetorice, vel pro- habili argumento aceipienti quicquid in stomachum ingerunt animalia, eo enutriri; quod certe in Physiologia, & in acroamatica disciplina nos acciperet vel ipse Plutarchuo. Deinde vero lapidum humiditas ob maximam terrae participati nem est impurissima,& iccirco excrementum potius quam alimentum, si a calore viventis educi posset ratione ulla e lapidis materia. Quod lapidibus obij cimus , idipsum & omnibus metallicis Obij ciendum arbitramur iisdem argumentis. Nosunt ergo lapides, aut metalla vili viventi aptum
alimentum; immo vero nec iam ulla ex parte ulli viventium generi nutrimentum este pollunt. Deserro sine vulgatum est,quod a struthiocamelo iccomedatur,tc digeratur,& in alimentum conue tatur; vulgari opinioni detrahit Fernelius ultimuplacitum inquiens struthiocamelum serrum c quendo atterere, tali attritione , Concoctioneque serrum a struthiocamelo in alim latum verti dic re non audens: Albertus vero cognomento Magnus audacter uniuersum vulgi placitum de Physiologiae area exterminat allerens in hanc sententiam, De hae aue dicitur quod serrum comedat,& digerat; sed ego non sum hoc expertus; qui serrum a me pluribus strutionibus obiectum c medere noluerunt, sed ossa magna ad breues partes truncata,& lapides avide comederunt. Si post tantorum sapientum sententiam quid mihi diu cogitanti hac in re tandem in mentem venerit nudiosis afferre debeo; Ego quidem ut inueteratae opinioni concedam libenter struthio metun comedere serrum, ita sociata non omne serrum edere, sed tamen ingestum non exteti, neque alimento esse opinor: Sicut enim lupos dudum n tauimus non omnem terram deuorare, sed glutinosam, cuiusmodi ea est,quam cretam,& argillam dicimus; ita struthiocamelos primum non quod-eunque serta edere arbitramur, sed minutina concisum, & rubigi nolum; illud quidem ut ipsun struti uocamelus facile ingerat, & egerat; hoc autem ut rubigine vel curetur aliqua interior ais ctio ptacter naturam, vel gratos la res at mentis inserat: quare ab Alberto propinatum serrum struthi ameli omnes ideo fortasse respuere, quia tersum erat,politumque,non rubiginosum;quum ipsis sola diibigo sit usui. Deinde vero, & irtasse meliusiarbitramur ferrum a struthiocamelo deuorari ad coctionem alimenti promouendam; nempe quia natura comparatum est animalia non si tum alimentum ore assumere,sed una cum alime.
to ea etiam,quorum Intententu coctio nutrimen.
ti, distributioque promouetur, ingerere : Sic animalia cuncta, quorum nulli aqua cedit in alimentum, praeter cibumsiquae potione Utuntur,tanquam, quod alimenti coctionem, coctique distribu
tionem perficiat; siquidem coctio alimenti elixatio quum sit, ut humido fieri debet; quare privine
160쪽
limenta, necesse est humiditatem,Scta aquam suis
Inere animalia, ut cibum valeant concoquere, ac
distribuere in uniuersum corporis habitum; quiabus inicijs iuncta quain fuerit aqua, inepta nutri. cationi extra corpus ua urinam pellitur: Quum itaque ferro insit vis attenuandi, ficta incidendi adeo ut vino, aqua, in quibus vel decoctum, vel etiam insusum fuerit huiusmodi metallum,
quotidianis experimentis Medici discutiat obstructiones viicerum ah humoribus crassis, & viscidis prouenieres; quid ni putemus natura comparatuclle ut struthiocamelus una cum alimctis serrum appetat,& hauriat noni si ut alimctam stomacho
attererentur ad codi lonem; inciderentur, quae in ore uun dentium,altritionemque ullam experta non mere e Insuper autem quum serro, & rubi pini vis insit adstringendi, autore Dioscoride;
quumque ventriculi adstrictio tum appetentiam luscitet, tum quoque coctionem adiuuet; quo enim archius alimentum a stomacho complectitur,eo melius concoquitur; si receptum est a me. dicis omnibu ex liene melancholicum succum inventriculum ferri ad excitandum appetitum: cur natum instinctu non dicamus struthlocamelum deuorare serrum, ut ab eo ventriculi adstri timnem, corrugationemque sortiatur tua melius appetat, S cibos alsuinptos arctius complectendo melius concoquat pon coetionem vero ut succo melancholico e splene ad stomachum traiecto contingere supra nouimus apud Hippocratem serrum per intestina extruditur ad aluum. Adde re quoque liceat serrum ,& lapides sola sui densitate Nile coctionem adiuuare strenue roborando
calorem; sic nux, lapillus, ita aliud quodcunque
solidioris, densiorisque substantiae carni duriori alligatum eam faciliorem coctu reicit; sic etiam caro prope Ossa facilius coquitur in cacabo; nimiruduciori, densiorique corpori calor impressus vegetior est, de actuosior, quam aquae inditus ab igne; ut iccirco promptius alimenta quantur alligata
subiecto crasso, dc duro, quam in aqua si inplici
elixata: sic norunt Medici quibus deest omenti densa, te crassior substantia, eos coquendis alimentis minime valere, quippe non parum ventriculi calor ab omenti densitate roboratur ad alimentorum digestionem: Quidni ergo Sc a natura doceantur struthiocameli, aliaque bruta nonnulla serrum, et lapides ingerere cum ci , non ut illis alantur,sed ut ipsis ob densitatem substantiae roboretur calori, ceu in reflexione ad faciliorem c ctionem alimentorii; ut docti suere canes herbam comedere ad vomitum prouocandum ' Equidem hoc mihi probabilius est quam serrum digeri a calore ventriculi, 6c in alimentum cedere, tata eo magis hoc asseverandum puto,quo animalia quaecunque serrum, de lapides deuorant, ingesta haec cadem corpora indigesta egerunt, reserente Albberto si quaedam animalia videntur deglutire lopides, ut i ruthlocamelus, S aliae aues nonnullae,abique dubio indigesta emittere, nec ex eis alimentis sitinere. Deinceps aute fernelio damus ferrum a struthiocamelo co qui poste,non damus ea cin
ctione alteri pocte; coquitur quidem serrum itu,
ventriculo, dum externa rubigine spoliatur, de ira expulsioni redditur aptius, quae est propria excrementorum coctio : huiusmodi vero coctionem 3- .haud patitur , qua conteratur; tantus enim non est in calore vigor, ac in temperamento ventricu- li,cuius propria est functio coquendi munus, quan ' se tus ad indomitam serii duritiem vincendam sust-cere possit: hanc autem actionem digerendi tol --..,.lere ab clementari calore, ab insitoque ventriculi
temperamento,eandemque concedere naturae to- st.
tius essentiae, ut efficit mitellus , nihil est aliud quam velle medicum non remedijs, sed eloquentia aegrotos curare; atque omnino artificem abi, Atti e que instrumentorum numsterio operari; nam tintius essentiae natura est mera rei quidditas, & su stantia consurgens tertia ex materia dcfi rma, seclusis omnibus accidentibus; quam tertiam QN Tomos nantiam scholastici formam totius appellant; quς δεη)- η ut est agens absolutum in omni vitae iunctione , a
nullam tamen earum moliri potest sine instrumen ue
tis idoneis, quae sunt insitum partis temperamem tum, & calor innatus, quem alias ostendimus esse i elementarem: Ac speciatam conficiendo alimen- o m necessanam esse caloris operam aperte nos do- Οε-cuit aliquando Aristo es inquiens,omne alimentum necessarium est concoqui posse, operatur auritem concoctionem calidum i Vnde Omne anima nri .leias
tum habet calorem: Quinimmo dc alibi fusus
explicat Aristotcles omnem concoctionein cuius 4 Derest. que materiae, siue alimenti, siue condimenti, siue ex ementi inue alterius natum, in vivente nc I Laestici, nisi a propria illius caluit rate: quum igitur . me, is..in vivente animali tam actuosa caliditas esse valeat, quae rubiginem affusa humiditate de sermtollere queat; tam vehemens calor esse non possit, mqua serrum atterere valeat; dicemus in struthio- cameli ventriculo a totius essentiae natura, beneficio insiti temperamenti, lita opera innati caloris, serrum cocoqui ea vero coctione rubiginem amittere posse, alteri non posse. At minime omnium Dino probamus ferrum animali se alimentum exhibere,
tum quia mistum est imperfectum, quod ncquit animari, ac proinde nec in substantiam viventis '' i ..commutari,quod est alere, tum quia dilui nequit, sin matque actione caloris in succulentam substantiam, ac omnino in sanguinem conuerti; quo solo proxime aluntur partes omnes animalium sanguinem iarum, quibus de agimus. Itaque struthiocamelus
ferrum deuorat,non ut ex eo alimentum Q.
mat, sed tum ad saporem,oc condimentum ex rubigine hauriendum; tum ad appetentiam excitandam ; tum ad coctionem alimenti promouendam; tum demum ad aegritudinem tolledam; quae omnia fuse nupere1- .plicauimuS.