장음표시 사용
351쪽
habet habitualem hi ditatem, qua operatur,veluti sui formam estencialem, praeter actualem
ab habituali prodeuntem. Praeterea Hrma su stantialis p sens necessaria est ipsi composito;
υ- . quare si vicem gerat sormae substantialis qualitas actualis, in elemento, elementum absque illa s perstes esse non poterit; hoc autem falliam esse nuper ostendimus; non ergo larmae subitantialis vicem gerit inelamento qualitas actualis. Qua Itates actuales demum non esse accidentia, quae omnium maxime occultam elementorum tormam nobis aperire, ac circunscribere possunt,inde patet quia formam elementi longe magis i dicare possent qualitates motricctu rauitas,& leuitas,quam altera trices,caliditas, frigiditas, humiditas, ficta siccitas, tum quia motricibus nunquam spolian potest elementum, ut altera tricibus; tum quia motu, & motrice qualitate Neus30. tra nuncupata Vsus est Aristoteles ad indaganda
.ra .e s. naturam formae,ac essentve Hlestis occulip tumo. 1. quia natura elementi primario instituta est ad costitutionem uniuersi, secundaria quadam rati
ne admistorum prouentum i quum autem con sit tutioni uniuerti deserviant elemeta v igrauia, et leuia; prouentuivero millorum ut calida, Digida humida, de sicca: proinde grauitas,& leuiutas formam elementi magis indicare possunt, quam actuales qualitates alteratrices: tum demum quia natura priores sunt in elementis qualitate, motrices, ac proinde propinquiores Qrmae alteratricibus; unde placitum illud effluxit in generatione quodvis elementum acquire tantum de loco,quantum de forma: sed & rationi contentaneum est elementum prius ea qualitate insigniri,qua concernit integrita tem uniuer-s, quam ea,qua nustorum prouentum. Itaque praeher qualitates actuales in elementis necesse estineI1e habituales,quae sint substantiales λrmae,
de quemadmodum se habet temperamentum inam uis, ira qualitates primae In elementis; sed inmistis duo sunt genera temperamenti, quorum alterum est sensibile, nimirum qualitas consuri gens ea mistione qualitatum actualium; alterumvem insensile nempe mma consi gens ex unione qualitatum habitualium: ergo in elementis p ter qualitates actuales sensibiles reperitur qualua, habitualis, quae mma est essen lis; pr portia evidens est eo quia nihil est in insto,quod Nihil .s non pendeat ex elementis: mnis vero duo haec - - D tem ramentorum, seu qualitatum genera reperiri manises .ssime inde patet, quod plerunque
.L, . is tempe menta haec, qualitatesve contrariamur ad inuicem; nam oleum sulphuris,& chalchanti, dc aqua vitae nuncupata,vinumque ipsum habet temperamentum actuale,qualitarimque sensibilem D.gidam, oc humidam, at uero quis nesciat
ijs incite temperamentum habitu lea praedominica igneum, calidum. Ec. siccum 3 Deinceps qua calida epota, dc in corpore viventis nunquIaci u refrigerata m risice corpus animalis refrigerat; quomodo ergo frigiditatem in corpore pr
creabit aqua non actu trigidari mylitatem non habuerit habitualem, quaesit Brma, Sc principium operandi Deinde quomodo aqua feruens
remoto calefaciente seipiam actuali frigiditate
exornabit, si non habeati se habitualem frigiditatem, unde actualis p ficiscaturi quom d. ad , ad tandem aqua actu calens aget ut frigida ex Arist.
obseruatione: ta refrigerabit ceu refrigerationis agens umuocum,& no aequi cum quae Omnia nuper etiam tetigimus si aqua non habuerit in
se frigiditatem habitualem veluti sui sormam et sentialem ab actuali frigiditate distinctam e Adlecundam obiectionem dicimus primo etsi nullus ante nos de hac habituali quastate tractaum rit, haud propterea negandam esse; quotidie nanque noua inuenta prodire possunt in lucem prioribus ignota; quum hoc peculiare se obse uatione Aristoteli, diiciplinarum, immo com
mune omnibus artibus ut In dies nouis augeantur inuentis: quae nanque in vita mortales inuenere, nec ab uno cuncta reperta sunt, nec in luce simul omnia pmdiere: ted haec una aetate, Illa Mila, ut dies, dcta rerum conditio tulit: haud enim mirum sit ut quemadmodum plurima veteribuamuenta, dc nota nobis aut prorsus interiere,aut vix tenuem sui umbram reliquere, cuiusmodi
sunt inter alia non pauca lucemae perpetuo insepulchris ardentes per plures annorum decades, centunalque; & Musicae illae admirabiliter asi
eius hominum commouentes; ira ex aduerso alia nonnulla, quae ne antiqui quidem nouere, perinde acenaicentia aetate notira Comperta sint, atque nouissitne obseruata. Deinde vero
ante nos qui habituales qualitates in mistis distinctas agnouere ab actualibus, udem in elementis quoque duo haec genera qualitatum comperta habuere; vulgatum est apud Medicos aquam
dulcem tepentem, calidamque actu intrinlecus assumptam, extrinsecusquc admotam esse potentia,seu Vircute, habituque frigidam;quia scilicet quum refrigeret, omneque agens agat quatenus
est actu, si nolensnaaltem reipsa; plane opus est aquam actu calentem sensus, habitualem actu frigiditatem habere, quam sensus non percipiat. Unde aquae vis insit frigefaciendi corpora mitra. Ad tertiam oppositionem, quoad primam partem dicimus Aristo elem in genere Qualitatis inter accidentia ponere caliditatem, frigiditatem, humiditatem, id siccitatem actuales, quae possunt a lubiccto deleri eo incolumi, & secundum quas fit alteratio: at qualitates habituales, quae non possunt citra biecti corruptionem ab eo deleri, Adsecundum quas fieri generationem .
docet Aristoteles alicubi,eas ipse nunquam rem ' rs
mi inter accidentia. Deinde vero clam Arili teles differentias essentiales, de Brmas substam res naatiales ponit in Predicamento qualitatis: ut qua s ---hras alia sit accidentalis, alia substantialis, quae complectatur omnes rerum specifica, differem Id z. tias, & formas subitantiales: unde a Porphvrio cinis. definitur disserentia praed irari in quale quid: nuigitur quia calor, Digus, humor, ac siccitas Ari stoteli ponantur in genere qualitatis ideo nega 'dum est haec esse differentias elementorum tu, flantium.
352쪽
De his, qui diu vivunt sine alimento 8
stantiales. Ad secundam partem dicimuς Aristotelem reponerem ter sensibilia per se calid,
talem, frigiditatem, humiditatem, & siccit tem altualem, quae accidens est, non autem habitualem , quam vult elle mimam 1 ubstantia leni elemeti,& sentibilem per accidens nam irse definiens qualitates elementorum constiti trices, cas nulla relatione adsensum definit vehabitus, nimirum calidum esse quod congregat homogenea,frigidum quod congregat tum homogenea, tum heterogenea, S ita de alijs habitualibus,quas huiusmodi definitione seiungit a qualitatibus actualibus, quae id praeitant non per se, at in virtute habi ualium, quibus deseruiunt velut instrumenta; definitio vero
ubique traditur per pr dicata per te. Ad quartae dissicultatis ad primam partem vulgo dicunt
praeteri accidentia, iniendi, & renutii quoque substantias incompletas. cuiusmodi sunt sortiis substantiales: Nisi dicere velimus Aristoteli r mitti,& intendi qualitates a tuales, non autem habituales: Ad secundam partem admonemus Aristotelem substantij, compositis negare rationem contrari j, quam aperte tribuit subflamrijs simplicibus, ac praelertim d sterentii, substantiarum specilicis, seu pr. ncipus corporum naturalium, quae alio nomine dicuntur Drma& priuatio: ted quoties repetit Aristoteles in tenere substantiae unam elle contrarietarein s.. 16. quu ignorat hanc elle inter solas substantiarum d .iserentias, mrmasque specificas Ad polire Diam dubitationem abunde respondere licet ex ijs, quae professi fuimus alias in opere de vista , ubi ex Aristotele ostendimus praeter habita. u. . tum, qui est accidens; repcriri habitum lubilat x. . tialem qui Drma specinca est cuiusque iubitanquam theoriam non est ut hoc loco denuo 7 repetamus: rii vero adduciturargumentuin ab hectica febre, quaesit calor habitualis, inde
Visi . quoque diluitur, quia habitus hecticae sebris est
accidens deprima specie qualitatis accidunt alis; at calor habitualis ignis substantia esti, cui non repugnat habere adiunctum calorem habitualem degenere qualitatis accidentalis. Ita ergo illibata eli nostra post tio, qua in clementis praeter primas qualitates actuales in genere accidentis, reperiri diximus ij idein nominibus insignitas qualitates habituales, quae sormae sunt
elenaentorum specificae, ac differentiae constitu trices. Sed hac de re sui ius alibi oportuno inagis in loco disserimus: Quare ad alia nunc progrediamur superioribus obiecta diluenda. Vt qualitates actuose , ac pol ssimum frigiditas in materia de sorbit insensior. cap. XXIV. in glaciem commutari; & proinde aerem aqua
frigidiorem esse; quum tamen nemini non pateat aeris substantia in esse longe tenuiorem , rarioremque Rc molliorem aqua: citcrum neue his plane oppugnamur, quae sic urgere ui-entur: ii quidem tu in ex nuper habitis lacile obiectioni occurras ; tum etiam ex afferendi, ;& primum quidem adnotamus hieme non alia de caussa ex Aristotele frigiditatem in ambien ite vigere maxime, quam ob recessiimiblis, immobilitatem: At vero a caelo hieme idem gradus frig: ditatis etque omnibus clementis iureris eis, adest, qui tamen in elemento densitori magis intenditur, quamobrem terra loquornunc de maΨim
terrae partibus exterioribus, nam uaternae hie- v 'Mnime per accidens flagrant concentrato caloret intensior uidit hieme a caelo frigiditas quam a- qu.e, 6 aqua quam aeri: quum igitur in aere Viri ι f. hiberno uigeant maxime uenti trigidi simi , ς ε quorum natura est exhalatio a minoinuato te rea ; plane in aere terreum quid est, ac omnino Votorum quidpiam aqua frigidius,quo cavertatur in glaciem . quare obiectioni negandum cst aquam conglaciari a frigore aeris, quum id patiatur a frigore terrestri, exhalationis sub forma uenti per aerem dispersae in maxuna ubertate. Deinde vero lia tutinus aquam ab aeris frigore minati posse in glaciem dentiri, nam qualitates augemur , . intenduntur a si milibus etiam re- ω missioribus,ut ostendimus; quum. enim Drma: S. Visa.t. sint ueluti numeri Aristotcli, profecto quem- ι admodum quinario adiunctum binarium am Fremiget illud ad septenarium sic prorsus aquae frigi- -uti nuditas ut quinque ab acris frigiditate ut duo hie 'ert.
me augeri poterit ad glaciei frigus ut septem: Quare negandum est nieme inesse aeri frigiditatem interuiorem quain aquae: id quod &seus apertissime docet, nam manus& taciem lauantes manet aquam hesternam longe in ig di Orem hieme s)ntimus, quam illati eas parte , aeri exponentes,si aquam, & aerem sumamus eque supra terrae nuperii elemaei atra ii specum, aut puteum profundum hieme adeas, aquam ibi aere calidiorem percipies obiblam substantiae crassitudinem, quum secus aer calidior percipi deberet: quippe aqua natura sca frigida existens accidentali calore loci, solique assicitur;
aer uero praetereundem gradum caloris ex te
ni ab eodem loco susceptum, habet natura sua
calorem essentialein . Recte igitur cum omni
Philosophorum choro statuimus qualitates actuosas, V praelertim frigiditatem in densi til, shlidiorique iubiecto uicendi, tuta sensui vehementio in apparere.
Videmur in eo defecisse cum vulgo s
quod paullo poli in subitantia dentiari
qualitates intensiores esse posuimuS, ataque inter qualitates frigus speciatim acui, augeri ad subiecti crassitiem, ac soliditatem; nam certo experimento quotannis comproba-I luemeab. aeris ambientia frigiditate ae in
qua Glorem non ostendi aptaticiditate. cap. XXV. sitatem non habet demoni trantem aquis incise calorem; quoniam viri u a in
353쪽
in eos is pellueiditas astrorum ab igne non est ;ita neque sub caelo ab igne femper est: in aqui aut e speciatim pes luciditas insuperficie eital ε
poli, minimeque aspera, resectit facile a se lu-IDC cxcernum tum vividum, tum debile, quare
noctu in tenebris splendescit aqua reflectens lumen astrorum,& interdiu in Sol:s radijs adinissa r speculi viuidius lumen repercutiens: Sed etiam citra laeuorem splendescit aqua lumen repercutiens sola sui densitate stabitantiae; sic adamantis, cristaliiq; substantia pia in quidem , sed aspera lumen reflectiere, ac effulgere conlpicietur quoquopacto Tlatonis assertum de elementorum simplicitate
. Uod autem proponitur dein ex Plato
ne, qui ignem aerem,aquam, ac terram materia potiu, igneam,aeream, aquea, ac terream nominauerit, existimans
elementa impermista non elle, it coi u quod uis particeps esse ceterorii,caute accipicdu estiquia
in Ti in; γ ha c de re t oquens Plato longe al iter
semetipsum explicat, ac vir ex lini ubi ait enim propterea quae apud nos sunt elementa non a inpellari haec,ut puta ignem,aerem,aquam,& terram, quasi habeant hanc naturam ita bilem, sed
quia in continuo fluxu versantur, ut quod nunc igni S videtur, mox aer appareat, subrade aqua,& i ta de ceteris, propterea vocari talia,ut igneuaereu,& huiusmodi nommi h. qui b. eoru mutatio iugis,ac fluxus significetur; neque talia censuit appellanda Plato elementa,quia unu quodque illorum singula in se continere talla,& ml-slu m esset a pnaedom male denom Inatum , quod existimant viri clarissimi; a quibus ne volunt rie hac in re discedere videamur, Platonem semetipsum de proposito interpretantem in Timaeo unicuique legendum proponimus lectoris ludicium ex pestantes, nec prolixa Platonis
disquisitionem huc afferre necessanu duximus ad ulteriora properantes. Illud tamen omitia tere nolumus in Academia posse allatum donma subtilius etiam interpretari . nempe Platonicis sorma, prisertim idea vera est cuiusque rei essentia; unde solam ideam hominis verum, ac ipsissimum hominem, is proprio vocabu- Io ipsi hominem vocant sic ergo ignem,aerem, aquam, terram esse iudicat Plato puram ignis,
aeris, aquae, ac terrae Brmam: elementa vero,
seu corpora h sensibilia istas Hrmas participatia verius' licenda putauit nomine.ignet,aerei, aquei,ac terrei. Non ergo Platoni unumquodque elementum corpus est mi- ά stum alia omnia in Ie continens denominatum a praedo-
oe Aristotelis locat explicatur de Ierra, aqua. Cap. XXVII.
Q Ed quid ratio ibus inquit Ron delatius o Mo est, quum simus ver simus iudex esse posuesunt i η Prim iptim,s diuisam domibias ex lapide exaedificatae, si arae pisci iis in quibus permulti diuersi etiam generis pitce, aliquot mositus sola aqua vivunt incolumes. Equidem in piscinis passim apud virus opulentos ex lapide constructis Permultos diuerIi etiam generis pisces conse uari ,& mihi recipitur; sed ibi eos aqua tota
nutriri non arbitratur necessamini Columella praecipim, alendi, pii cibus in piscinas quotidie 3 iacienda poma concisa, ficus aridas, panis offas, consimilia: led & illae piscinae, in quas nihil proiicitur ad alendos pisces, multa praeter quam suggerunt pilcibus alimenta solida, nisi piscinae aqua stagpauerit,fieri no potest quin
ob in Mes in aqua lapsa, tum ex aere, tum Rhade aliqua ex parte putredire concepta in b, gener ntur plantae, uermes,aliaque inlueta, uel saltem milia perfecta plicibus in a limen tu in cedetia: 4ivem piscutis aqua influit,ac refluit,una cum aqua ingredi pollunt pariter herbae, radiisces,& inlecta piscibus alimentum futura nonia incommodum: Et abBlute ubi multi continetur pisces variorum generum, ij si brin uicernalimento sunt, tum maioribus minores deuora Ilbus,quod iam vulgo cessit in prouerbium. Grandibus exigui pisces1unt piscibus esca. tum omnibus e murtuorum piscium cadauer, is bus cibum sibi haurientibus:ac secunditate maxima sibi mire prospicientibus; ut propterea a mi. semperabundent in pilcmis:n quis timeat sylterna caede tandem omnes consumptos ui. Multo sane valentius argumentum desumere potuisset v. rex unius ex λristotele alicubi de 3 cernente deam malium nutrimen inhIc sen
tentiam, ait mentiam autem alus aqua, alus terra,
aliis quod ex qs connet . Quae tamen obiectiora ratione tollitur,quia terrae nomine Aristoteles mistum a praedominio terreum, non terram
simplicem;&ta aquae nomine sigmticat nulluma p dominio aque uin, non aquam lolam, siue puram,liue impuram I& in isti ex aqua & terra
vocabulo alimentum indicat mistum ad qua- r. da Urilitatem elementorum accedens: atque no alio eas.
sensu ossa,& capillo, terrς nomine alia, insigni niuit, & Oculum aquς; qui alibi terram Blam nostratem plantis alimento ei lenegauerat. Et la- sense. i. ne alimentum a prsdominio terreum ijs est ammatibus,quq cὐ novelcuntur, ut bumnes,& id generis: aqueo autem maxime succo alii rur ptu Τ' rimi piscium: sed alimento sine ullius clementi sensibili praedo inuito,quod inistum est ex aqua, in & terra,ceteritque ad mediocritatem redactis, i nutriuntur perfectiora animalia .& praesertim x. Mam. homines,quorum corpora potis limum ex aqua, 'I sic terra ad aequales tere portione, cum alus elementis
354쪽
De his, qui diu vivunt sine alimento
x. λε Hementis eonstitutum esse monet Aristoteles,l is qui pridem edocuerat nos ali misto alimento prout corpore constamus ex elementi, inita consimiliter.
viscium in perforatis nexi viis quodnam sirat mentum. cap. XXVIII.
Sic subdit vir doctissimus Lutetiae, Lugduni,
oe in magni s alus urbibus , quae procat a mari absunt, pisces in nauis Alis perforatis inclusi ne eessario aqua sola illic victitantes d. a commode asseruantur: cui quidem concedimus dc nos in perforatis illi, nauiculis plices inclusos diu Omnio de ali eruari. non quia victitet aqua ibi a sed quia cibum capiant tum ex ingredientibus una cuiuaqua per nauicularum foramina & animalibus variis, & muccolis excrenientis .ic herbis tum ex ijsdem nascentibus per putredin in lignina neu ι tum ex praeda it minutorum Pucium, ει genitorum ab aliis in nauicula inclutis: turn demum aliquando etiam e cadaueribus celer Tum, uti nuperii me obseruatum est in pisc. niscontingere. Ceterum neque ablurdum puto eos etiam sine ullius extrinseci nutrimenti asssumptione aliquot dies in nauiculis vivere. Insemo vero quando videmus eosdem pisces in mari nato, altos de marina in dulcem aquam transferri, atque in hac diutius inruere inco lumes, perinde atque in illa ι hinc firmum argumetum ducimus neutram aquarum plicibus alimento esseι siquidem in tam repenἰina mutatione alimentita illic amara in dulce, atque , insipidum fieri non potest ut non aegrotarenta θ: .. pist Aristoteles enim mutationem aquarum
quam aeris, fis aliorum ci horum nobis magis grauem,ta morbosam statuit, quoniam re ui .ua quae cum alimentis ingerimus,& diu intra nos Zm. a. retinemus . quem locum sule superius explicauimus: sed quid altero morbosam 8 quis unquam
putet pisces aqua marina semper antea nutrito, possem posterum dulci nutricari 8 alitu renunquodcunque simili at uero quibus nutrimentuti mile dudum suit aqua maris ainara,&lalla, is spollea simile nequit esse alia nentum fluminum, Iacuumque,ac piscinam in dulcis, it insipida Quum itaque passim videamus e marina trai chos in aquam dulcem pisces vivere diutius uacolumes,dc augeri, plane iam constet aquam piis scibus non esse alimento, sed aliquod mistu corpus in aqua tum lilia, tum dulci contentum. lycibus in vasis vitreis conseruatis, si non aquas quid in alimentum cedat. Cap. XXIX.
IN Gallia Narbonensi mox addit vir egregius in
curiose quila in vasis vitreis aqua plenis pisces
diu nutriant , certumque est, quo purior fuerit aqua,eo diutius vitam procurere I celeriter autem
interires quid aliud praeter aquam, H panem, aurialia quidpiam Ioluiiuuatimeri in vas ceniecerint,
hoe modo con lix mea Gau firma tres annos piscem domi aluit, A que e catus in eam corporis molemat coit, ut tandem nec vas eum capere tec qua imgressus f. erat, eadem exire potuerit. Quae missi nos turbant . siquidem veluti nuperannauic
lis personatis inclusi, sic plane qui pisces in Gallia Narbone iiii a curiolis in vasi, vitreis aqua plenis seruantur, si augeantur, eos attinento lo-i:diori veici opus e f,ut cliampleo, lnus cia, ac no ex uolita me puluere,de aqua iacto iiii autenon augeantur quod st numero nos pilis obseruaurimis in Pliarmacopca Paulli Cerint, una cum Iblertiis movim Iulio Guastauinio, 6c pecantegrum biennium in vale marmoreo aqu* benedictae in vel tibulo templi Diuo Franci ico discari, ubi duo pisciculi semper eadem magnitudine totum biennium vixere illos arbitramue citra nutricationem V iuere ob caullas in libro superiore fultu, explicatas: Nili dicamus exisguuinii l. sali ii .emum e sordibus ad vitam, S nutricationem tui licere, ad incrementum au- te imi tute ius ficem; negamus plane illos aqua pura enutrito,i Alioqui nccellario tum ipsi cresceretri, quu in m. utate augumenti degant ἱ tuq niue aqua dcficeret,ac imminueretur: tum
seritus aqua impuriori, quae magis ad misti naturam accedit,quam sim phei alerentur, testam tibus ci am viris clarissimis, quorum dogmata consideramus, aquam alere, quia simplex non
est haec aqua nostra,sed quoquopacto milia Uerum pisce, in vitreis valis aqua plenis inclusino
augentur plerunque; aqua non imminuitur unquain, dc nili certis diebus vetus aqua Cenosa reddita muteturin puriorem, pisceS intereunti certum eli ergo eo, ibi aqua non ali. Sin autem eoruni aliqui oblatis edulii, coinmoriuntur, ut Rondeletius ait, id propterea contingit, non
quia edulia liaec impedimento sint quom nuspuces alantur aqua; ted quia diu albueti ieiumo pisces, si piai an cumn aqua zdul .a, ut panis, alia id generis, non gustant, imino la.derentur a cibo solidiori, quod supra contigisse nouimus
Nicolao Helvetio, S alijs post longam abstinentiam, diutius uero morantia illa cibariam
aqua putrescunt, a quorum putredine tetri halitus elati piscem interimunt; quin & aqua cras Aqua vaseicit: quare intro hausta pero, ad refrigeran--μadum caloris aestum per branchias exiguas exire
non potens piscem ibisecat; quod Ec anguillis
accidere monet aliquando Aristoteles: ita etia arua. e. nisi aqua saepe mutetur, quum a cor re plicis t. actione caloris interni continen ter inluant casuliginosa excrementa, tum partes propriae substantiae in halitus: his aqua incalescit .spis ulcit que, ac notham contrahit putredinis i calefacta aqua no est amplius apia refrigerio caloris, crast iacta non potest exire per brachia,ι Si putrida est pisci morbosa, de hi, Omi .ibus caustis mortifera: nece ite igitur est aquam puram l .c- pius affundere, non quidem in alimentum Pi- tib dis .ici; sed ut docuit Aristoteles in refrigerium ca- o.
355쪽
loris insiti & uetus impura tollenda est,ne pisci aut consimili nutrimento pastum suisse , ea
obiit eum ii fibrando, ves quouis alio genero enim cit ubique mulierum conditio, nobilium mUrbi Occidendo: perinde autem anguillas,& p sertim, ut vereantur semper Viventia sibi Plico omne, alios,si semper in Qidem aqua exi educanda fame conficere, niiniumque affligea πηλ, gu. Versiculur, strangulari monet Arstoteles, re. Nns dιcere malimus piscem illum mitio mulquomodo spirantia animalia intereunt,si in ae io, coque concreto phlegmatico succo redun- re exiguia claudatitur. modo certurneli spiran- dasse, in quem liquatum affusione aquae calortia non uti aere ad alimentum, sed ad refrige' natiuus agen, alimentum nutricationi, auriumi & in exiguo aere non inori ob inopiam gumento aptum elaborauerit,ea protium ratio dccenti, alimenti .sed ob piauationem refrige- ne, qua duduin obseruauimus contingere con-ri suismari; ergo& plices aqua utuntur non ad sueuille in Ocimo, quod in aqua nullo terrae ta-. alim tum, thdad retrigerium. 6 invasis vitreis ctu viuere, florere , ac semina ferre , atque . ., ita exigua aqua inquinata diutius detenti ium ideo nutriri conspicitur id ipsum fortasse iis . Humur priuati non alimento idoneo, sed rem contingit viperulis , quae nuper natae , vel gerio. Quod autem affert I Ondeleti uxorem etiam e praegnantis corpore a rata uinis Pham suam tres annos piscem domi aluisic in vase vi- macopaejs Theriacam apparantibus eductae I co aqua pleno nulla re unquampriter aquam in vale vitrco undique clauso reconduntur; in simplictim piscian alimentum datai tali vero e- quo nullo pastu cuidentissime tum mole, tum ducatione piscem ad eam corporis molem ase pondere augemur, atque propterea nutrium Cleuiss e,ut tandem nec uaseu in capere,necq ua tur si vera eii obteruatio nutu ab egregio viro ingressus fuerat eadem exire potuerit; opposi- relata 9 sunt enim quique fetus ab ori u plurimatum habet experimentum tapissime iteratum liunuditate pitulica referti ,& omnino crudio-aPtiano pharina paeo Paullo tarmio,qui assi ri liicco coque ut plurimum dem , atque conia due per duodecim annorum spacium uario ge- creto, in quem agens calor coactum sundit, linnere pisce, cur se nimis In vatis vitreis conledi soluit, & attenuat, atque adeo ampliat; coque uauit ea ratione, at vas ore aperto siemper hiaret ulteriori coctione in oportunum alimentum
aqua se plenum; nam uel occlusti vase, vel commutato,& enutriri, & augeri pote i ctiam Omnino aqua repleto plus obseruauit plices viperula. Sed fortassis auctio illa molis inflatio intra quatuor, uel quinque dies intcrire; in se- cst insecti, ceu lpecies quaedam hydropis; calori .i pleno, aperto ad tres, & quatuor a tmos crum debili, belliolta in humorem agens plui bsu perstites eos habuit, quibus in mente bis a- main Datulentam materiam procreat quam fa- qua In niuia rec: n.mrin aqua ueteri inorieban- cillime, unde corpus intumescit, atquedille ruria tra tuensem omnes: diligenti autem ob. ditur,ut in i mite vocata ceterum V ponse adtone comperit hospitae uenari muscas, dere quoque augeri vi perulas impastas plurimici iniecta forte pero, vaus in aquam lapsa, lin- negatri cara Oblseruationem experimenti, qui ino&aieipibal quando experiundi gratia nu dubiam quoque molis incremento proposi is , comedere pollent, Oblata nutrimenta ingur- sidciti adlubeiit, Sed hac de re se superius, ubigitare. haud tamen ullo pacto augeri,iei potius exae citra nutricatum εἰ molem augeri poLdecrescere. Ad ij ciebat te obseruatie in huiui se, & ponitu, apertum fecunus. Quare ad penis modi piscium corporibus mucum, & lentorem sum aquae redeamus qucndam adnasci, qui per aquam postea nata-xcti ortum puto ex puluere Cadente intra vas, Ostrea.MItulos, sy mlo huria non ali aqua.&aqua,adda, etiam ex cffluente humore vi ca- cap. XXX. loris inierni e corpore piscis cui uim quum ego
retulissem legisse me apud autorem celebrem Vod si quis momor subiungit Rondet
pisces in aqua sola sic educatos creti ere, auge- I tui Ihis contentur usi, consederet OIirea, rique mirum in modum; historie fidem se non . myrulos, holothuria: Vnde quaeso hopraeliare dixit ob multa experimenta oppositi: lothuria, ni ab aqua nutrimentum a Quocirca suspicatu, sum piscem in domo ROn- cipiunt, Dum duo solum, que per exigua foramdeletia mire crescentem enutritum Vel pluri- na babeant, ν qua nihil prorsum alimenti, demptarnas inlecti,,ut muscis,&alij, per aera volitan- aqua,istro ad vitae subsidium meae possit oeiatibus, atque in apertum vas continue cadenti tur necesseest adalendum corpus aquam recipi, ab bus; anguilla namque magna pondo librarum tero, quodIuperuacuuin est,expelli,quod etiam emquatuor superioribus annis in puteo Capta qum peruntia dccet, nam ea ipsis holothuriis manu com- 3.tidie obseruabatur belliolas in aquae superlicie press multa aqua per eos meatus eaprimitur. C. Msaltante, venari,eisquec. iam vel muco,dd limo terum nobis de ostreis illud certum est,Aristo illo salto ab atomorum per aera volitantium tete auctore,ac experimento coni probante, illa
puluere in aquam lapso a Aristoteli siquidem e mola colluutionegigni,quare aduersus Romulti p. scis limo palli augςmur mirifice: vel delet ij placitiam oportcbit cudem ex limo esse
fortastis etiam a benigna Matrona metuente allinemum, si coincidunt ubique in unum misne ieiunio moreretur inuini,clauculum pane, turia generationis,& nuincationis, ct coincia
356쪽
De his, qui diu vivunt sine alimento. 9 I
dere ostendimus antea; non igitur ostreis aqua Lepades, at metilis aqua sua non ali. sola est alimentum . Deinde vero si consi- cap. XXXI. mile temperatura, & iubilantia est ubique alendo corpori nutrimentum: quomodo poterit o- Vid te atii in vir acutus 9 faxis hcrenter strea naturae terrestris, atque densi minae talem alimenti praeter aquam possunt accirere 'enim qui1que illiu, carnem experiri potest tum non enim Aiunde sibi victum patare
dentibus attritu , tum etiam ventriculo coctu queunt vagamium More:At forsitan a-
hisicillimam aquae substantia tenui, ac fluxili ramalia haec unquit 9 non esse contendes: Mugiles
enutriri8Mytulos plerumque comperias arena, igituraearuinas, cir aplyas contemplator, quos Ν-ec lima repletos , ut lepide non bene purgato, sces esse nemo negaverit: at omnium, opiscatum aliquando mandenti, ac succeia senti hero co- exercent ueri unio, horum vita ratio sola aqua conquus rei ponderit nullam sibi ex eorum estim , risietur. At vero hac in re nos quidem lepadem lettiam perceptam iri, si molas altiores mandea saxis adhaeresccn icin iii animalium genere do sui lineret e quid erga ambigasem caeno, ut nimus sed tamen huic animantium generi cli-Ditrea,vel cit De II lotauriis, quod perexigua cimus primo aqua solidius alimentumelle, quia 3 q. i.
duo foramina obtineant soli aquae per via; M . herba, adnascentes s copulis depascitur; quod proinde nullo alio alimento utantur quod e innuere videtur aperte Aristoteles dum scribit manu compressis nihil e soramuribus praeter adhaerentia omnia cibum per ipsum au nexum l. aquam exeat, ut affert vir acutus, ita sentimus, haurire: Deinde vero lepades,quas patellas vernempe foramina holuthuriorum primo quum tit Gina vulgato apud Genuenises non ine,Arisnt sensui conspicua, & propterea longe magis stotelis obseruatione mouentur quaerentes sibi patentia , quam ora tenuissimarum radicum alunentum: Qua in re nescio quo spiritu ductus cuiusque stirpis; profecto si plantae radicibus ab Aristotele discedere voluerit Rondescitus ,
hauriunt ex humo ad sui alimentum succu in ter qui probare nititur eas non rnoueri ad alimen- renum,&aqua omni solidiorem, crassiorem- tum quaerendum, quia natando aptae non sint, . que, multo in igita holor huciorum foramina nu quasi vero aquatilia cuncta nata udo mouean-ttamento selidiusculo pervia erunt. Deinde ve tur; mouentur autem lepades veluti lamben-m quum holo thuriorum substantia silm: llis do,&discurrendo per laxa,quibus t rent, buac M. S ailatabilis, foramina carneadesi nobis ara inde sibi quaercntes herba, , & alia nutrimentacta , Vel etiam caeca videantur, dilarari lamen oportuna: sic autem moueri patellas credat Rocommode poterunt ad hauriendum opor ua deletius Genuensium pueriSquotidie a scopulis num alimentum : Illud nihilominus egregio cit dem semper nouas a uesiciatibus, S moueri viro concedimus alterum ex holothuriorum saepe conspicientibus; si credere nolit Aristot foraminibias ad instar oris attrahere alimetum ti dicenti patellam etiam saxis ablolui, Sin pa- ad instaurandum humidum substantiscuin ,leu stum semiolitam: Quod enim scribitur vιro pePotius ad auocandum natiuum calorem ab hu- rito patellas vesci spuina,&aqua maris, qua albmidi lubstantifici celeri contumptione, simul luuntur saxa, neque victuin illis alium et sequα- ει aquam tum ex necestitate materiae, tum prae rendum, id gratis assumitur aduersus Aristote- serti etiam ad restigerium caloris interni; al- lem, quod erat demonstrandum: Ed p sertim teram autem ad inllari titulae,tubiue, aquae, ac quia ei naris aqua sola , Sc spuma tam densum fuliginosis excrementi, ,si quae in holothurim excrementum legregari verili mile non est, quorum corPore gignantur, exitum dare comprese ab imbecillo patellae calore durissima lepadis te sa vero solam aquam emittunt holothuria, quia stagenerari , aleat; est enim tella excremem
in eis aqua nutriendo corpori non existens ma- tum alimenti testaceorum induratum. mas Iniades nauume permeat. nec auide, aram Mugiles carniuOros quidem 1 esse damus, Ue a natura retinetur; sed ut in vase, aut potius at aqua sola velet cum idiotis piscatorciu, non vere fluxura eaetra corpus comprimentibus exis opinamur,lud limo, alga, ct arena cum Arist Primitur. sic Inanimali tum frigiditas ambien- tele,Magnoque Alberto,suadente ratione, cin Ttis intensa comprimens cerebrum , inde non probam ue experimento;qui Ppe Genuae om- 'sanguinem, dc alimentum, ted rtuitosa excre- mu in generum mugiles pii nἰur hamo su menta ex pruriat in naTes, & ora: tum etiam fa- esca solidiori latente; at, quibus aqua sola est aliscia, & quodvis aliud arcte comprimens thor, mento.quomodo capiantur hamo, & esca solliacem,aut uentrem imum, expri aut non sanguia diori Z praeterea libenter omnes e mari per nu-nem, di chylum,sed totum e pectore atrem an- uios te se recipiunt mugile, in stagna, ubi crnatea mi piratum,ac fuliginoi, halitu, peros ,& cun ta sitiat loca repleta, quod & alicubi callis nares; e ventre autem insero excrementa, fu- cst ndeletius: S sane quibu, e luim plerumce flatus,vrinam: Natura sic in holothuriis ar- que orcii est,ij idem e cano ccinuitatum est alibcte retinet sibi alimentum, aquo na coni arei sim mentum; nec unquam poterit vel putatorc γne sinit exire , quia non in holoca c0s alta inmanistrare ullam mugilum speciem aquas
357쪽
ardinas, re apbras aqua non ali. cap. XX XII.
Flamas marisiassoti non asi aqua. cap. XXXIII.
SArdinarum quoque nutrimentum aquam
istam eiIe non laus probatur simplici piscatorum testimonio, quomodo enim hoc certo nosse potuerint piscatores nos autem quum lardinas aluum multis,ijsdemque crassis, ac sordidis exccementis plenam gerere comperiamus i huiuimodi superfluitates esse solidi ris alimenti quam sola siri aqua inans arbis
Idipsum dicimus de Aphyis cum Aristotele,
e vis quas vertit Apuas Theodorus, deque Atheri- ' nis,quas addit Scaliger v t Apuas ex aqua vivea best igi. re tanquam ex alimento knamque Apuas m o. a. net Aristoteles perspicuis erbi, sponte orici ex limo,& arenosa terra,Ss ex marina spuma putreicentibus; putrescunt autem h cadmistione Pingulum excrementorum,& herbarum: ceterum illud liepissime decantatum est in Peripa-8.Τῖ triae pnesertim de his viventibus, quae sponte nascuntur, Unde materiam tuae generationis habent, inde victum, & alimoniam tortiri quum ergo aphyae non ex actua sola nalcantur, ted ex luno, totoque arenoso, aut martis non simplici spuma, scd quae putredinem concipere potest, seu potius non e sipuma, sed ex putredine facta in superficie maris ob similitudinem spumae nomine donata: tam satis constet eas aqua solamonali. Nec piscatorum obseruatio illa tuta est:propter pisciculi exiguitatem nequeas anatome facta reperire quid in visceribus habeat; immo quu carne costet mollissima ex eo putr re tenuistimas partes sibi hauriunt in alunentu; quod nutrimentum deuoratum si tentes fracto pilciculo conspicere, confusum id cum liquata carne albicante tibi aquam reseret, quod tameaqua non est i sic inter vina, & olea, nonnulla videas quae sensui aquam re serant,quum aqua non sint: immo quid aquq fimilius spiritu vini,
si visum consulas quid eo ab aqua dissimilius, s gust um 3 Quod autem piscatoribus 1 mposuit
omnia visu,& tactu metientibus, id viris doctis
imponere non debuerat, qui ubi sensus fallaces elle possunt, ratione uti debebant: sed si guttuaquam ex aphyi, expressam senserint, eam nee saliam, nec amaram, uti marina est aqua, percis
pient: aphya, enim gustui gratissimas comedi mus, & crudas sunt qui comedant dulcedinem referente, . Aphyas graeci vocant quasi absque generatione,vel quod sine semine oriantur,vel quod line semine oriantur, uel quod citissimo consistant, uel quod post imbres quasi de aere cadant; a suibus Genuenses eodem nomino lingua nostra dicimus Nonne quod Latio N natas reddi liquido constat. Sed laec obiter.
PRaterea vero C sequenti Capite addit Rom e ii
delatius herbis,arboribus, uosque maritinis
omnibus aqua maris Olmeniens alimemtim
tisiciet, piscibus ex se generatis nusium surgeret e
Nos autetia illud a viro egregio non recipimus herbis,&arboribus mannis aqua solam in aliis tum cedere; quum certo constet stirpes mar nas solo deluas esse, radicibusque inde terrena succum ibi attrahere in alimentum:nec rapos tum usquam nos persuadeat autontate sua quisqvana uel magni vir nominis. Si νιnum, sanguis,lae, eeterique liquores nutrian non ideo aquam alere. cap. XXXIV.
Vemadmodum saddit sanguis, lac, retra I siquores partibus solidis animalium μν
ηdis, nutriendis, promouendi que materiam praebentgur aquapycisus non poterit e Certe nihilo magis nos mouet hoc argum latum delumptuina similitudine vini, sanguinis, & lactis cum aura: quando conum niunt haec omnia in natura liquoris, fluxilla- 4.-- enim lunt pariter; quo nomine aliquando Aria ς .stoteles species aquae liquida omnia esse dicit: terum alimenti ratio non consistit in natura
fluxili,ac in essentia liquoris; sed in substantia misit persteti,quod mὲ mediate dispositum sit ad Brinam viventis subeundam; huiusmodi
vero quum sit vinum, sanguis, dis Iae, non a tem aqua; iccirco illis in alimentum viventico cedenti hu,,haec alendo corpori esse nequit. Deinde vero in lacte languine ac vino, etsi fluida sint corpora, partes tamen insunt c rasitores,qugsolidescere possunt vi caloris, ac mutari in tu stantiam lolidarum partium viventis: quum tales partes in aqua non reperiantur;quare,si lac, vinum, & sanguis alunt, non Ideo alit etiam aqua. imguillas non oriri ire as ava pura, sed ea agade cosis oblectari Arinoreti. cap.XXXV.
quibus visaria anguillarum euras tinos dialigenter operam dare, et ι quammaxime pura,
synceraq; su aqua asiadsint est Iu s sεμν per ripas, ubivi ria extrutit nam nisi aqua limpida situ reui trangulata intereunt. Ego auram de anguilli, eo ε' similiter ab Aristotele accepi eas non ex aqua ' sola procreari,ut rentur viri Clarissimi;sed in is culentis stagnis,& in lacu perenni ex pluuia terrae admista: Quod autem ait Aristoteles eas imbre ficta viuere ,&ati, hoc ita accipiendum est,quod ut vitam, habuere anguillae in prima sui constitutione non ex aqua salia, uel amara, sed ex dulci,cuiusmodi est pluuia; ita illis in ali mentum cedere Imbrem, hoc est aquam dulce,
358쪽
De his, qui diu vivunt sine alimento. s I
ae potabilem,ad aliorum piscium discrime,quibu, origo,& victus tum ex marina,tum ex dulc i aqua esse potest; ceterum hic non afferit Aristoteles anguillas vivere, ali solo imbro, sed Ilmo fa ςx terra *culant , aqua dubci ea, asserit exoriri. exorigique nutriri.
Quod autem de ii idem alibi scribit Aristoteles inquienS,Anguillae Nucae inlaedam, certisq; 'β-s locis escuntur limo,atque edulijs,si quia a PPonat; sed plurimae dulci humore vivunt,idq; qui vivarus anguillarus dant operam, seri, antv t quam max lme pura,sinceraq; sit aqua afflues semper,&efflues per ripas,ia, uiuaria extruuta nam nisi aqua six clarabbreui strangulataeant xeunt; branchias enim habent exiguas. hoc inquam recte intelligendum est; non enirn statuit
his verbis Aristoteles aquam sol ain cedere in
alimentum anguillarum dum ait plurimas ali humore dulcsi paucas luno, & proinde illarum vivaci fieri in aqua limpida; sed acute nos domat v- cet Aristoteles quor usiis praestot aqua uniuerso p anguillam generi duas in species summas di i tri ρ buto, profecto angui ille iis maiores branchias obtinent,aliae vero exiguas; priores paucς sunt, δε-t. quae limo vescuntur,quiae e no familiare sibi plimentum trahentes,reliduum aquq crassioris, cuius frigore temperarunt aestium caloris insiti, una cum fuliginibus transmittunt facile perbia
Chias patentiores; supra etenun ex Aristotele M . a. e. audιuimus aquatilia branchijs pridita uti qua sp . ad refrigerium caloris,ut aere utuntur quaecu-
.nis, . que respirant; verum anguillae plurimae foribtie sunt perexiguas adeo branchias, ut crassiori aquae peruias non habeant; hae igitur limo crassori nutriri nequeunt, sed humore dulci , hoc est tenuiori; terrae nanque partes in humoresia-perantes,quae limum liciunt, humori crassitievita& turbulentiam, inaritudinemque impertiuntur e quanto igitur humor a terrenis partubus repurg tus fuerix, tanto magis clarus,dulcis,gc tenui, erit; huiusnodi autem dulci, humor non est aqua sola,led mistum corpus etiam multa generib, Vt lac, vinum pingue illud, quod cedit in alimentum anguillarum equum autem anguillae non solum indigeant alimento ad nutricationem, sed etiam refrigerio ad te perandum caloris insiti seruoreiuriuumq; nutricationi considant humore dulci, quianistum corpus est, refrigerationi autem aqua sola,sane quae angustas habuere branchias ab origine, si aquam crassam,qualis est in Mae traxerinti per branchias illam reddere non poterunt, a que ideo suffocatae interibunt; quaeropleran- - - guissarum uuaaria scitissime in aquis elans ex .-ι a uuuntur, n u quia nutriantur anguillae aquam Aria pura, sed quia ea restigerantur: Alioquin si pu--gm tasset hoc Ioco Aristotele, anguillas ali aqu*ωπε - . lyncera, non benedixisset eas in lutulenta pin
L -, si ras iriterire str ngulata, namque interirent inediaob desectum pabul ii nec quidquam huc faceret ratio ab Aristotele deducta ex branchlaxum exiguitate;m n enimdeseriatum branctis
alimento. sed aque ad refrigerium a ractae ,atque fuliginum expia Isioni, ut antea obserua tum est apua Aristotelem: Quae Cmnia mox conspicua satis reddit Aristotele, asserens Anguillas, si exigua in aqua stabulentur,perire,quod idem
5 ceteris pilcibia s euenire ait; quippe omnes strangulemur,si semper eadem in . qua exigua Cy in aversentur, quo modo spirantia animalia is
mun t, si claudantur in exiguo aere: cuius m ra tio est,quia exiguus tum aer, tum humor saepturi a1 si πινε
calori refrigerando admotu, ab eo repatiens δε--isia
calefactus est, multasque in se fuligine, adnιμst; quare ineptus euadu ad vixerius refrige
dum calorem viventis internum, quo non rem
gerato necessarium est animal suffocari: Cui nopateat ex Aristotele hic aquam anguillis, alii Lque plicibus omnibus,non in alimentum cedere, sed in refrigerium intemi caloris, viaer his, quae respirant Z humor itaque ille dulcis,quo plurimae anguillae vescuntur Aristoteli, aqua non est, Ied succus pinguis a terrenis a sordιbub cIal- misissioribus defaecatus : potuit autem Aristoteles siti M. tanquam a signo demonstrare anguIllas pluri umas ali humore dulci, paucas admodum limo, Ti. ' quia qui vivarijs anguillarus dant operam, le- .. Ilidulo curant ut aqua syncera , de limpida sit; Zquippe succus ille dulcis cum aqua tumida, Sccaenosia non est, sed semper cum pura nam terra saporem amarum humori imbuit omni, cuicunque exuperans admiscetur; & speciatim limo
inest amaritudo effatu digna : etiam:si vero non m
sine aqua syncera sit ille dulcis humor; quo plurimae vivunt anguillae , atque ideo in aqualimo eo cibo priuentur, haud tamen fame pe-
reunt, sed strangulatae suffocantur, quia simul etiam pri uantur caloris refrigerio, sine quo minus vivere possunt,quams neci ,quia etiam Diarespirantibus accidit ; nobis enim tum cibo,
tum reipiratione, aereve priuati, Inon aduenit mω, per sustocationem,non per inediam; quare sus ιι aris.
iocatlnIorimur,non fune . Sed esto quod eli fmo trahere possent anguillae omnes alimetum sibi suave, ac dulce, ut ex terra plantae, quibus tamen branchiae lunt ex iguae, non possient illae aquam residuam reij cere ἱ unde ab illa retenta suffocato calore strangula interirent necessi ΠΟ, ut monet Aristoteles: non ergo illi aluntur
anguillae aquae solius haust u. ad is inde colligas euidenter , quIa plicatores angvj llas capiunt et ca ex lumbricis terrestribus: u enim a. ruasbia nutriuntur, cur ad lumbricos deuoranos auidissim currunt ore λ Deinceps antem
et o dulcis humor, quo vivere dicuntur anguli- C- --
lae Aristoteli,aqua pura; hinc tamen haud colli- ν ἰυ
as cum illis aquam puram in alimentum triuere, sed soli inin Oιn locum, quo mim de vivant; dicimus em in pisces mari vivere, significantes illos m salo degere, non ex Cia Din em.
triri; sic modo Aristoteles ait paucas augustia.
vesci lano, di edulius, si quis apponat, quae n
359쪽
De h s, qui diu viunt sine alimento. 93
mari, Cuius materia erassiorest ob multam te admissionem, dis dulcis,ac potui, gustuique suauis; haud tamen aqua est, sed mistum pers cium, ut succus illa , quem planin de terna sit gunt stercoribus permista, perinde namque hic
in terra nos latens trahitur a plantis, atque ille in aqua nobis occultus trahi dicitur a criis lateis: neque enim humor ille dulcis , ac potulentus aqua est, tum quia vere aqua dulcis non est, sed 1 vitius insipida; tum quia non omnis humor dulcis, ac potulentus aqua est; vinum siquidem, lac, l nguis,tulapium, alia multa iunt extra Daturam aquae in genere dulcis, ac potulenti humoris: Quare dum ponit Aristoteles crustacea nutriri tenui, ac dulci potulentoque humore,qui est in mari,necelsatio non cogimur eum de aqua loquentem interpretari. Nec obitat ciu 2 rationem de vase cereo e mari dulcem illum humorem segregante ostendere mari dulcem Inesse aquam; quippe in eo vale dulcis aqua sola congregabitur, non alius humor pιnguis,qui ob crastitudinem tenuiores cerae poros
ingredi nequit , licet aqua salsa sit longe tenuior, quali medius inter saliam,& duice in , namque ad probandum illud uniuersale dogma, in mari dulcem humarem te periri, sat erat Arulateli de aqua id ostendi ste; si enim non reis pugnat salie sim, de amaritudini maris ad m, stam trabere dulcem, potabilemque aquam,quῆ facile a talo separari queat; neque repugnabit potiora ratione in pelago genu, aliud potulenti, ac dulcis humoris contineri ab aquae natura vacij , quod lacilius attrahant animalia test cea in tui nutrimentum. Obseruo tamen huic humori pingui, ut classior ineli substantia, quae cum dulci aqua ingredi non potet, arctiora cerei vasis ostiola; ita tenuiorem maritia corpulentiam lortiri, quum citra maris ad millionem ingrediatur oscula testaceorum; namque mare multis partibus terrae scatet, vade saliedinem, amaritudinem ,& crassitiem contrahit; quibus caret hic tenuis,ac dulcis humor: ulli quum testaceorum ora ingrediatur una cum aqua dulci tenuiori, quemadmodum ipse ad inimis rema net ceu alimentum in substantiam viventis conuertendum; ita tenuior eo aqua ex necessitate materiae vel etiam ut vehiculum crassioris alimenti admissa,suo munere functa, quippe lendo inepta , denuo per fistulain, quamuis sensus latentem: siue per fistulae proportionale inli rumentum egreditur in mare demo: ut vere paullo antea distinxerit Aristoteles uniuersum genus aquatilium in ea, quae attrahun t aquam ad refrigerium caloris interni, a tiractamque reddunt per branchias: ec ea,quae ilIam attrahunt ex necessitate materiae cum cibo, addimus et lavelut cibi uehiculum, attractamque reiiciunt per fistulam i cuius postremi generis putamus nos duo esse discrimina; quia quae attrahunt aquam ex necessitate materiae cum cibo, illa ore
runt, ut quae ad restigerium aquam haurire dicuntur, ingestamque rei jciunt per fistulam p. tentiorem sensui; at quae attrahunt aquam i n , limenti vehiculum, tenuem totum,Sc propterea dulcem aquam angusto , caecoque bibunt ore ,hibitamque reddunt per occultam pariter, insensilemque fistulam.
R delet- ratio de nutritatu ex aere, C aqua pe itur ad Aristotelis trutinam. cap. XXX VII.
est aqua, ille nutrit homines, cur nom aqua pi scess aere ali homines observatum est pluries in iis, qui longiori abstinentia celebrantur. Iloc a u- rem argumentum, quod alij sic explicant, Aersubtilior, Icnuioreque natura eii quam aqua uum itaque sola inspiratione acris aliquam-iu V luant animalia, refectis. nutrit: sque acre solo solidis, lirmisque corporibus, proinde aquam acre corpulentiorem multomagi Salere, partesque animalium solidas reficere polle; ii iluitur concedendo aeri tenuiorem substatuta in ea,qua praedita est aqua : Ss negando vita i uentia tota inspiratione aeris Ita vix ille, ut ijs aer solus cederet in alimentum: ad probationes deductas ab abstinentibus nostris, qui respirationem haud intermisere,dicimus non inde feri, t qui sine cibo, potuque respirantes vivant, inspirato alantur aere ι quod abunde superius explicatum est apud Argenterium. Deinde ve- ω. t. . millud obseruare liceat huic argumento, quo OA vitan ignis plobare nititur aquam alere, quia aer tenuioris naturae nutriat; oppositam e diametro rationem sormari ab Aristotele demon Dest' orstrante alicubi aerem ideo non alere, quia cor β pulenti maere aqua consistentiam alimento nec esuriani sola non habet: solus aer alit inquit Ron deletius in ergo mag s aqua , quae aere crausior: Non alit aqua selas seribit Acis latetcs 2 emgo minus aer, qui minus corpulentus cst aqua :cui horum 11sentiai nurytu ipse iudica. Quomodo mutatio fit simplacis in Hum, at vici se , omnino inter opst sua; unde inititurcti rodori ratio probaus aquam alere. Cap. XXXVIII.
IN eandem sententiam proponit olimpiodo 4. M sis.
rus aquam pol se alere . quia simplex in mi- c. castum verti potest,ergo & alere; siquidem nutricationi hil est aliud, quam nutrimenti conuerso in substantia in t uentis. quae inita est ι simplex autem in mistum verti posse ideo probare conatur, tum quia transimulatio pst inter opposita; simplex vero, dcta mihim opposita sunt: tum quia misium in simplex verti potest pergo & simplex in mistum ab opposito agente; t. δείμ. nam circularis est rerum generatio Arit Maeli: ν. 8 S. hoc iuri argumentum, vel viro Clarisilino, cu--7φ' ilia
360쪽
tus plaeito suffragari videtur, fallax dile dicitur:
oppositio namque non est inter unum simplex
mistum , neque inter unum componens incompolitum A compositum, sed interiimpli cia &mistum, S inter incomposita & compostum . quocirca sit mistum ex simplicibus, non ex unico simplici,& viceversa fiunt simplicia ex millia, non simplex unicum: Similiter fieri ait vir doctus compositum ex incoinpositis, nisex incomposito uno:& v icissim verti dicit compositum in plura incomposita, non in unicum; quare negat Olimpiodoro simplex opponi mi-
1lo simplicitem putatque lallaciam esse a simpliciter ad secundum quid ceterum logica solutio
hac in re non tollit omnem scrupuium, nam rei Vera unicum limplex toti imito est oppositum, Ee unicum incomposi tum toti composito ι oinpositum inquam eo genere oppositionis, qua verti alterum poteli in alterius iubilantiam nihilominus atque opponantur misto simplicia cuncta.&coni posito incomposita omnia; quippe inter hςc duplex oppositio reperiri valet,aC- ρ. N. Cidentalis ni nurum ,& substantialis: si oppo, mre -- tionem accidentalem siumpseris,ea quidem erit pie . ct inter mulum &simplicia, non inter mistum &z., simplexoquoniam missum est unum, simplicia
δ vero plura, simplex vero unum est, uti mistum ceterum huiusmodi oppositio non est ea, ποῖ quae necessitatem habeat in generatione, ac omnino in mutatione substantiae, qua de agimus: ma Mos alioquin Gnum simplex in aliud simplex ve ii non posset , nec unum missum in aliud mi-i . stum; Quare oppositio necessaria transmutati
ni essentiali substantialis 6t ipsa esse debet.que-
T. γεν. e. admodum aperte nos docuit Aristoteles, tu,so ctys, stantialis autem oppositio est non nisi inter sormas, nam materia Una est in omnibu, trant nu-x. r. o. tabilibus,ac potissimum inlis, quorum est trassa. mutatio ad inuicem; quod hau limus ab Aristo- νων tele quaecunque igitur inter se transinutari dicuntur, ea Brinis oppositis id acceptum res runt : verum forma duplex eis in quoui, corpo-
re physico, ut fuse alibi ex Aristotele deinon- ΣΠ A strauimus; nimirum essentia tota ab accidenti- νώ.. bas abstracta, quam Brmam totius appellare
3. Dom- consueuerunt,& ei lentiae pars potior, quae BD ma parti, nuncupatur; ac proculdubio quum
generatio definiatur fieri ab Aristotele quando
totum transmutetur, Oppolitionem requirit inessentia,seu in mrma totius, & consequenter informa partist nam Vbi Opponitur tota essentia unius toti essentiae alterius,itidem Opponi opus est utriusque essentiae partes potiores: bene. rum est huiusmodi oppositionem elle variae na- turae ; nam essentia elientiae opponitur ut quod
,σ A., gignitur ei quod corrumpitur it dum enim nauia
νυῖ a. tatur ignis in aerem,vere corrumpitur igni, ecsentia,& vere gignitur essentia aeris: atmrmae partis non ita opponuntur ι quippe Aristoteli passim forma haec proprie non fit, neque corrumpitur; sed opponuntur istae Drimae v tyriu,
tio & habitus.quod sese docemur ab Aristotele
investibulo Physiologiae. sed paucis , Oppolitio . . haec utriusque generis lasmarum haud ponit 3 ροις.
inelse contrarietatein, at solum incompossibi- 7. Mot litatem, ut ita d.xerim, cum subordinatione: ν T.
modo talis oppositio aeque i pectatur inter ml- '. situm & simplex, atque inter milium simplicia; aeque enim opponuntur sormae simplicis 6c r. ii misti, ac λrnix simplicium omnium disiuncto- Fomis Mrum& misti, quoad lubstantialem oppositionem; licet quoad accidentalem non eadem sit 'H, . ratio; nam forma milli,dc simplicis una est, in
quo conueniunt inter se dissident autem a sim- a. st. εν.
plicibus disiunctis , quorum omnium Brinae M.
sunt inultae; at hoc non spectat ad trans inutis tionem essentiae: Si ergo Qrmi misti compoli- ...ta est ex pluribus in unum coeuncibus per ini
stionem, Grina simplicis,&iimplicium disiunctorum cornpositionem non habet ullam: si me mamisti,&simplicium subordinatur, hoc I in sum dicetnu, de Hrma misti , & simplicis v-mus: si illae sunt incompatibiles in eodem subiecto,&hae; at omnino nullam videas oppositi n m liabstantiae inter Qrmam misti, ac simplicium , quam etiam inter Mimam misti ac simplicis non obserues si ergo merito huiuS Dp titionis mistum in simplicia mutari Potest, a que simplicia vicissim verti queunt m mistum, cur negemus olimpiodoro vicissitudinem hae mutationis inter militum ac simplexi sed quid
Opu, est rationibus, ubi experimentum in te cedit e certe notante vel Aristotele agens calor in terram solam, eamque simplicem , ex ea g, gnet exhalationem sumidam, quae misitum cor I. Me es. pus est ex terra & igne, imperfectum quidem, quia duobus tantum constituitur elementiS , si- .
non omnibus, milium tamen; agens idem Ca- an mis E
lor in aquam puram, eamque limplicemi l plam πρυ- mutabit in vaptarem, cuius natura imita est ea aqua aere: ut latius ostendimus antra: Ῥ--,
teli ergo unum simplex in milium immediate xy.
ininimmo neque illud absolute verum est,
neque ad aures Aristotelis ex simplicibus neces- Ex plaνia sario fieri mistum: nam ex pluribus simplicibus ι si
actione unica eiusdem agentis Unicum simplς I, H, a
oriri testatur Aristoteles,confirmante experte-tia , dum scribit ex duobus elementis summe s. .
contrari , tertium generari possem hanc sententiam, quando aquae corruptum fuerit frigi- φ. *Idum, igni, autem siccuin, aer erit; relinquitur enim huius quidem calidum, illius autein limmidum, quae est aeris natura: sic ignis idem eadem lanctio ne in aerem,& terram agens cur illi dempta humiditate, huic frigiditate, utrumque in ignem simplicem non vertat λ Qui nosnustiam sere quodlibet combustibilelm ignem verti quotidiano experimento comprobatur, ignis enim Non alia longe ratione atque arida ligna Explicat inflammas, ct in ignes omnia versas.