장음표시 사용
101쪽
Iorum sensuli et hic sensus non conseris: Pecies sensatas , altem per longum tempus. Imaginatiua me phantasia est νirtus conseruatiua specierum siens rarum, cuius es phantasmata intellemupraesentare,componereq; formas imagia natas ri formam montis, formam amri in imaginatione ipsa, sicq; montem aureum constituere. Hla virtus ad duo di-
α 3.t.1. Ponitur secundu Aser. Primo ad scientias math maticas, unde qui subtile bo. bet i te lis , cum hoc imaginati organum bene dilpositu habes proficiunt multum in mathematicis. Secundo di ponit ad prophetiam. Qui . n. cum intellectus bonitate bonam habent imagina ginatione duabus conditionibus ob eruatis, sici utar prophetae.Trima est WH-litari sint, est motibus senstiὼ ab Iracti:
quia multus moms senstiῶ, suo tumultu
impedit in Ulis essectus corporum certe- Ilium manifestari. Secunda est vi a cura camis o desilijs corporis abstrahantur, cura enim carnu, delitiae, Lucitudines, multique adius bumani occupant animavi impressiones c: Elespcipere nequeat. Nam propter visio repotentiaria iii antiam quando ixtenditur operatio νnius potentie, alterius potentis actus impeditur. Exti Eua quae in homine dicitur c Irtaliua, in rinus cxius est elicere, O recipere intentiones insensatas ex se . tis, pura amiciti inimicitiae, buit modi,non quidem in uniuersali secunda l a. i. a. beritim ,sed in parrici lari, accipit enim illas iu bac imagine o in illa. Huic vir
tuti conmeim primo cognoscere intenti nes individuales omniu praedicamentorufecundum Comen. non quide quia omnes
cognoscat sed F de omnibus aliquid c gnoscit . Secundo habet componere formam intentionis chm suo idolo, cur cuenimul vidit album, cogitatiua componii formam albi cum Pisone, O re
Quaestio tertia. rdatur animal album se vidisse, edim ia
nit etiam intentiones cum intentionibus , 'puta inimicum cum filiatione, mi patet cum ouis fili j sui lupum iudicat tu iacum . Tertio cum fuerit cogitatura eo iuncta cum imaginatiua, et memoratiua reprssentat aliquod individuum nunquaapprehensum a cogitante, sicut cum cogito aetate Sor. eius aegritudine alia que circun tantias, cogito alios bomines ex eadem aegritudine mortuos, consequeter iudico Uiu se morituru crisiud pertinet ad experimetum quod Sanctus Tho. in i . Metha. attribuit cogitati '. i.
Quarto i Ila virtus in homine de particularibus ratiotinatur, sicut intellectus devmuersalibus. Item eius eius Glania expositorium, proportionesque Mulares formare. Ista uirtus ab agiuatiana secundum Aber. es distincta Primo LMquia ad imaginem rei solam, no sequitur motus misericordiae, uel tristitie equi tionis, aut fuge ad extimationeauteali quod illorum sisequitur. Secundo quia extimatiua e t magis activa, quam ima ginativa, intentiones elicere, est magis agere qua speculari imagines rarum. Tertio γ extimatiua es mortua per hoc quod determinat ad quid moueri debeo' animal, er quid fugere, non autem inruginaritia. Sciendis tamen,p licet sit e dem potentia quae dicitur in homine cogitativa, in brutis extimatiua,quantum ad Urationes, tamen aliquam fm S. I b. '' iusta, disserentiam habet. Primo quia bratalas intentiones insensatas tum natural ' - ' quodam inflinctu percipiunt, homo a tem quota discursu, unde in homine diacitior ratio particularis Sechndo quia eo ,
n teli Itiua individuum ut sub natura muni cotinetur, agnoscit, cognoscit citim fhunc homine inquantu est lac ho .eat Letiua aut alicuius operationis terminus x. a cupris
102쪽
aut principium,ouis enim cognoscit hune agnum non inquanti est hic agnus, sed liquantum es lactabilis. irrus memoratiua est quae pecies insensatas cor Iema etiam sensatas secundum Comment. Quantum ad istam virtutem bo-m ab alijs animalibus tu modo operai di dissert. Bruta enim babent memoriam tu subita recordatione praeteritorum,-mo aut ultra hoc habet reminiscentiam,
quas γῆ istice inquirendo praeteritora
memoriam fecundum intentiones indiuia duales.-Haec es opinio Com. et S. I b. circa qti a duo occurrunt dubia . Pr mum es: quia de cogitativa didrum est eius eIl intentiones in enseatas elicere. contra. Sequeretur . n. sinentire esset ageroe, φ virtus sensitiva no informata si militudine rei en bilis operationem baberet, qua siunt contra mentem Philosio.
dicentis, psentire tu quota pati consilit, et d oportet ex sentiu et sensibili e sci umscilicet per militudine sensibilis receptam infensu. Probaturconseque a quo ad prima q: de parte, quia ut dictu
quod ab trabit ritu ab altero, non babet istud insedum abstrabit, nisi se abstraheret: ergos babet cogitatiua eliceret a tum species infensatas ex sensatis, tu elicit non habet ictas inscio per conseques me similitudine exsae in se operatur. Secunda dudiam est: quia dictum ea
cogitatiua cognoscere sigulare ut ub na mersali continetur. cotra. Sequeretur o. SP cogitatiua cognosceret uniuersale, hoc est contra Philus. ergo c. Prob. - P tur consequentiaiognoscens una ut habet relationem ad altera, cognoscit als tera, relatio .n. no cognoscitur nisi cognis iis terminis: ergo si cogitarisa cognoscit particulare ut habet rupecta ad natura uniuersale tat conictu sub natura Lx:rsa etia uniuersale cognoscet. RA
prima dicitur primo. g, argumet supponit cogitativa tm inretiones infensatas elicere,resque se fuas no cognoscere,quod tamen est falsum. Nam quicquid potest virtus inferior, pote rirtus superior Onobiliori modo, cum phantam e gnoscat res ensibiles,reia cogitatiua qus est nobilior,illud poterit. Dicos cundo, g, consequentia est falsa. Ad probationem dicitur g, elicere no est agere ed
operari, cui νidere. Potentia euim e .
tima tua similitudine rerum sensatarum primo recipit, deinde intentiones,inquantum immutata est a re fensibili, elicis, per cuius militudinciis i a resensibili interiones sensatas adinvenit. secura probatione dicitur, ρ, licet cogita tua tabui modi intentiones elicit, non babeat smilitudinem quae illaru tanta intenti num sit repraesentativa, habet tamen similitudine rei sensibilis, a natasim te in . cogitatiua causata, per quam sim studianem ex re sensibili coetuit illas intentio . nes insensatas elicit. Adsia dubia po eo recluetest dupliciter responderi. Primo diu cietur, qu)d illa proposcio. Cogitatiua eo. duplicitet 'gnoscit indiuidua,ut sub natura a niuem l sali continetur, duplic sensum habere potest. Unus est,' cogitativa relationem inter indiuidua cr natura νniuersale co- .gnosci iudiuiduumq; illius naturs inditus
duum e se deprebendi , in quo sensi pro cedit argumentum, ille non es ensius .
Comen. S. I b. Alius fonsus est cognoscit omne narura existentem in indi . uidito, per quam est indiuidua illius naturae iuersalis , non ta 3, relatione unius . cogntiscat ad aueru, et ille et i verus ea .sus,Gtra que non procedit argumentum.
Rrdetur si cado p proprie loquendo, operatio se Ama no est pote ea cῖpositi, : defensus Arius proposivionis est, g, bomor cogitatiua cognoscit indiuiduam ut sat sub natura τniuersali io 2, 1 inersalem
103쪽
versalem per cogitatuiam cognoscat: sed quia per intellectum cognosicit naturam uniuersalem, et per cogitatiuam indiuia dua w sub natura uniuersati continetur, sic st unus homo cognoscit relationem indiuidsi ad natura νniuersalem, sedper intellectum cognoscit una extrema, et alterum per cogitatis .Prima tamen responso es melior. uicena a9tem 6. t rabum posuit quinque potentias, scilicet sensum commem,phantasiam, imaginatiuam quae coponit formas sensatas adinvicem, extimatiuam, O memoratianam. Sed quia S. Tho. ponit phantasiam posse illas formas sensatas coponere a inuicem, deo apud ipsim imaginatiuam aliam potentiam a phanta ponere non oportet. Albertus quoq: posuit quin
que hoc ordine, scilicet sensum comune, imaginatiuam, extimatiuam,phantasia, et memoratiua, et ponit 2, phantasia hei componere imagines cum intentionibus, cor inteliones adinvic sicut ' hoc dulce est delectabile, 7 hoc delectabile ecundum sensu et est noci . Vnde S. Th. et Comen. ab Als. disserunt, quia is n. ponit unam potentiam,quam pbatasiam cat, qua animal ria esse tale, et aliud tale, O hoc non esse illud, di dicat. II
autem s. Tho. potctia attribuit extimari . Vnde ponitur haec concluso secun dum mentem S. Tho. Sensus interiores Iunt torum quatuor. Probatur . Tot sunt potentiae interiores, quot ad fita a limalis perfectisunt necessariae, sed latum quatuor sunt necessaria: ergo c. Pr Datur minor. Animaline spe est apprehendere species se falas, hoc fit per
sensum comunem. Illi etia eri necesseespecies sensatas conseruare, o illas adiuuiacem componere , hoc sit per imagia nativam: necesse est etiam animali reciapere pecies insecti aras, O illas adis ire, oecum rebus ei satis coponere, Oboc
per extimatiuam balet etiam conferauare, O hoc sit per memoratiua, ct pluribus non indiget animes: ergo c. Quantum ad tertium sciendum,' c rebia animaliu in tres partes, qui dis-tur tres uentrictili cerebri, Hi disse , et sunt tres cellula. Quarum una es in amteriori parte capitis. Altera circa medietatem. Tertia in posteriori capitis parte. sciendum ulterius ' disserentia ridetur inter medicos, Arulo. quia vid tur velle fritio. indefensu Osee criet in de partibus animalium,s, cor sit erganum sensus comunis,medici vero cerebrum. Sed forte posuit illud Philos γ lens intelligere, 'fensus comunis priso originatur a corde, lice ubiectis Diacerebro. Supposito ergo ' omnesse sus interiores int in cerebro, Diuidunt commen. Er S.I . primam celatarac pius in duas partes. In parte quidem a teriori illius prim cellulae ponat sensura commune.In parte uero posteriori eiust 'ponunt imaginatiuam. Quae pote aut in eadem cellula collocantur, quia cari perfectiorest uis operationibus sint, μciori quantitate spiritua ad perfidia
suas operationes indigent. Extima a
siue cogitatiuam ponsit in media cellula capitis. Memoratiuam aure in poIleri ri cellula. aut aut ponunt ρο spotentias, diuidat mediam cellulam capi.tis in duas partes dicuntq; 2 sensus ommunis est in prima parte prima cellula,
Infecunda est Datam secunda Auico . .
nam e fecundum Alber. extimatis a. v In prima parte fecundae cellias est ima ginativa. In secunda νero parte est ex malia sin Auicemia, phantasia vero' cundum Alber. In posteriori cellulaponunt in moratiuam. sed quae is sib. I Vtrum omnibus animalibus i sent omnes
104쪽
Tertii Lib. de Anima aestio quarta Io
flis communis, imaginatiua, ctenim uua animalibus aute perfectis insunt omnes. Alii autξ dicunt, , animalia impe fecta nullam iIIarum virtutum habent.
Ad rationes in oppositum patet ex di
utrum Intellectus sit aliquod ens actu, an magῖssit pura potentia.
. Quare neq: ipsius esse natura neq; unam &c. Tex. v.
ais. Ad primum quidem dicitur qu)d
Sanctus T . no tenet tu hoc opiniso Avicenne. ad seca m dicitur, quod phantasia conseruas res fensatas, sensius
autem communis recipit. t e min
gii sit pura potetia. Et uidetur qhod no sit ensactu. Primo.QM eIn ratio recipiendi omne entitate, debet clied nudatum ab omni entitate. Sed intelle- ab Omuibus formis materialibus, ct intelligibilibus. scuarto. Est auctoritas Phi volosophi dicetis,quare neque ipsius est e senaturam,neq; νnrm. et inferius dicit, intellectum nihil me eorsi, quae sunt ante intelligcre. 'I Restondeo. Aseniliantia inius discultatis, Primo sunt aliqua prς
mittenda.Secundo ponetur conclusiones.ctus es animae ratio recipiendi omne en- Scire u itaq; primo, sicut res qua titate ergo circ. maior est de mete Phia libet, propria naturam habet, ct pro
los 3. de anima quia recipiens debet esse de datum a natura recepti. minor est etiam Thilos. in eodem tex. Hi dicit, necesse est utique quonia osa intelligit etc.' Secado. Si intellectus esset ens in actu, tune nulla esset diseretia inter intellectuo sensum. Sed hoc ridetur eo contra mentem Philosio. intendentis ponere aliquid propriis intellectui, dum dicit, ' i test ius est pura potentiarergo c. consequetia probatur, quia sicut ponis intella Ium esse aliquod ens adis,et este in potentia ad intelligibilia, ita usus est ali ens actu, O est in potentia adsensibilia. Tertio si esset ens astu,aut esset D ma materialis , aut intelligibilis. Sed non est forma materialis, neque intelligibilis:
ergo c. cosequentia nota cum maiori, quia omnis forma aut materia is est,aut intelligibilis. Minor uero probatur aucto
ritate Comen. Hi dicit ' intellectus ni Ilam babet naturam ct essentiam, qua cosituri secundum quod est materialis, nisi Moram po bilitatis, cu denudetur priam intelligibilitate, ita et in duplici rerum ordine collocari potest. Inquantu . propriam naturam habet, quia videlicet est homo, aut equus, aut lapis, aut aliqI huiusmodi,in ordine, ct genere en A collocatur. Inquantu vero intelligibilis est ad ordine, et genus intelligibi uJectat.' Sciendi secundo quod licet potentiis, actus illi oppositus, vulsimul conusnire non posnt no potest enim aliquid Iecundum idem, simul ese potetis album,
O a anseunon inconvenit tamen ab I .es viis modo actu, alio vero modo potentia,paries enim niger es actu paries, er potentia albus. Sciendu tertio, a iri solea
aliquid esse potentia pura in genere intel
ligibilium, dupliciter accipi potest. Vno Π e vetera modo in ordine ad mas intelligibiles, quia videlicet nulla formarum intelligiabilium sibi conraturalem habet, sed omnes recipere potest, sicut ingenere entia, materia prima, pura potentia dicitur, a nullam 7 sui natura forma babet, sed omniu per aliquam transmutatione en ca
105쪽
1os Tertij Lib. de Anima Quaestio quarta.
pax. Alio modo in ordine ad actu inlata que inam,m i quod pessibilis e uocatus. ligendi, uia uidelicet nullum actu inreti inferius Abdit. Itaque anitas intelle-ιgendi sibi congeritum babet conma- ctus nihil eu actu eoru, que sunt aure in turalem, sed habet natura ut Ommia pos telligere. Probatur etiam ratione Nici. fit intelligere. Quanta ad secundum, Omne quod est iu potentia ad aliquid, sest haec prima conclusio. Intellectus pos susceptiuum eius, caret eo, sicut pupillasbilis no est pura potentia in genere en quae en in potentia ad colores, ct imorarium, sed in ens actu mmo actus. Pro- susceptiua, omni colore caret. Sed inimbatur. Primo. Omnis animae uirtus it lectus possibilis est inpotentia ad formopotentia es actus: sed intellectuspossibi intellectuales, ct es earu susceptiuus, riis est animae virtus O potentiar ergo est go omnibus illis in fui natura caret. actus. Maior probatur,quia potentia ani Praeterea. si intelle Ius noster aliquamae aut en ipsa anima, aut accides eius, forma denumero earu, quam est cogno-πt patet ex νarises opinionibus de potem scitiuus, sibi comaturalem haberet, ab
i. h.ῖM. Mae. Quomodocunq; aut dicatur, con aliarum cognitione prohiberetur. Intus
Rat ouod est actus quida. Minor uero est enim apparens , inquit Platos, probri GL . c. is . . .. Tbilos ubi intellissim potentiam anhης bebit extraneum, o obstruet, sicut appavocat. Comen. quoq; ait. Necesse estpo rei insen' gustus. Si enim amaro humonere in anima rationali has duas virtu- re, fuerit lingua rupersa, omnia sibi ν tes, scilicet xirtutem actionis, virtute dentur amara, hoc autem experimur sal
pa sonis, per virtutem aut passionis. i e per ergo σα-Patet oe cones tellectum materialem, quem intelle tam so haec ex uerbis Auerois. Dicit enim p c. - . possibilem dicimus,intelligit. Secudo. demonstraris Aristo. fundatur super istis Quod in alteri ratio, principia ope- duabus propositionibus, Quaru una est,
rand est actus O forma,intellectus pos quod isa subsatia recipit omnes forvus
sibilis en anima ratio operandi, idest in materiales.secunda est,st omne recipiastelligendi, ergo in actus. Patet maior, debet esse denudata a natura recepti. quia xnumquodq: persa formam ops bis .ii. duobus sequitur, ' ma subsantia . & t. ratior. Minor xero in Philin De parte qus dicitur intellectus materialis nullam ' Mi V aut se ita intelligit sapit σ,Dia habeat in sui natura deformis materiali Tra 1- eo aut intellectum quo opinatur, inici bus.-Vbi aduertendu es, et, cum dicia mellectus luit anima.' Secunda conclusio est. D- mus intellectum po sibile nullam forma Ilio, i, hi I . - tolle a m ordine adformas intelligibi- intelligibilesbi eo aturale haberest: lasen pura potentia. Pro atur. Quod mine formae intelligibilis non huendimus,cet ' in genere inrelligibilia Uui natura nulla absolute omne formam, naturam quaxnrelligibile forma habet, in illo tenere e inret ut pol si ni mare, nam ct inte
sina potetia. Sed intellectus pos bilis est lectus irae est forma, ct actus quida, qui
uiusmodi: ergo etc. Maior patet ex co- intelligi perfecte put, saltem aDbstatus paratione purs potentiae in genere intel- separatis sed forina, naturam intellia ligibilium, ad pura potentia ingenere en sibilem corpoream eι materiale. Qui num. Nam et ingenere entium, illud di ditas enim materialis es intellectus no- eiturpura pria, quod nulla insui natura fripi oportionatum obiectu, ipseon - , forma habet. Minor uera es Philosophi vis quidditatis materialis e fusceptiuus,
106쪽
ssitatem materia e necesse est, ne ab alia mn cognitione prohibeatur. Propterea demonstratione Ol ιβ. intuit Comen. ii per bax proposimone fundari. 3, Hasu flantia reι ι t oes formas materiales, e concludi ais p tria substantia cὶ ι ae dicitor Arrctus materi uis nulla habeat in si inatura de formis materialibus istis. Sequitur ex hoc quod cum dicimus intesi
Mum pQMdem esse puram potentiam in genere intelligibilu interimus non degenere intectuinibu absol ite, sed in ordine ad proprium obiectu . Est enim sensus,'
intellectus nullam materiata rerum, Τ se
nostra intellectionis obiecta sui propria, neque fecunda esse immateriale intelligibile sibi conuaturalem habet ,sede learum omnitu receptiuus,licet inst actus
quida intelligibilis sit. Et hoc Hi s Philoso. proprie hoc loco intendit. Unde Osriser. ait, quod intelle ius possibilis Oest intellectus,stes pumilis: per hoc peii intellectus,es determinatus ad nat ram incorpoream, et est res talis natiors,
per boc aut ρ, eIi possibilis restem omnium, oportet ' priuetur ornum fornetis,cuae potentia sunt tu ipsio, quae sunt scilia lacet formae materiales. Pot etia dici. quod sicut quia materia in genere entia est pura potentia ct ideo non potiat intelligi nisi per analogiam ad formam, HI. P sit. dicitur,ita quia intellectus noferes pura pota in genere itelligibiliu, ideo inquantum eII talis pura potῖtia nopotes a quotaque intellectu tutelligi nisi in ordine ad forma intelligib le, cuius esss cepticius, licet inquatu in genere ei itia est actus, per se intelligi auem ab immaterialibus fui salijs possit. Tertia conclusio e l. In ordine ad actu intelligendi etiam intellectus pol bilis est in genere intelligibiliu pura pota. Probatur. Intellectus qui nullsi actum intelligendi cona,m resembabct, O congenisa, es bocmo
es ρκra potentia se genere intelligibilia. sicut enim quia nulla formam intelligi bile n sibi conaturalem babet, dicitur ora potentia in ordine ad formam in Q ctusem, ita similia actum intellige limbi habeat conaturale ', dicetur in ordino ad actum intelligendi pisa potentia a M. quam scilicet nullum sibi conaturale b bens. O Omina Iusiceptiuus extites. sed intellectus noster nulla actum intellige ad res materiales terminisi sibi congeiatum, ct comaturalem habet. 2 a cum non post exire in actum intes stendi nisθecie rei intelligibilis insonmem se miltam iut iligibilem Periererum materi lium sibi coniraturale babet, ut ostendiamus, neq; alique actu intelligendi ad eas terminata sibi conaturale habebit: ergooec. Quo aut ei um pessii intelligere, inferius Osidetur. Ad rones in oppo rum respodetur. ad primam. dicit,r primo p illa propositio,recipiens debet esse
denudatum a natura recepti, sin doct. s. Tho. e r. q. 12. ar. I. ad octava, fallit
in potentiis qus habent obm uniuersaleides quaia obiecta ad aequatu es com nil um, ad omniasilicet se extendens.
quod illa proposivis est sic intellige la precipies no debet ee eiusde nature ρ cilics cum recepto, pol in esse eis G1nnis: maxime eius quod dicitur per squivoc tionem. Hoc aut sic est intelligenta, precipiens no debet esseeiusta nature qua primo O perse recipit, a oua Da Jeciem ct determinationem habe sed bene potes Ab eodem genere His com milcontineri. Sicut quia risius primo et per se reficit colore, a colorePeciem capit,ideo omni colore carere debetitam tam νvius qua color in genere qualitatis . coutinetur. Dicitur tertio quod no est
verum intellectu pol nile esse arae ratio nem recipiendi omne emitatesta est illi
107쪽
i68 Tertij Libri de Anima Quaestio quarta.
ratio tantummodo quidditaιe materiale materialis, intestem in actu.Nom recipiendi: ideo non oportet M ab Omni tm exesi intellectus noster quidditate mas liciter entitate et actu sit denudae, teriali secunda eius esse materiale in oci. sed tanta ab omni materiali quiddilate. natura caret, sed etia ecuta eius esse imm fecundu dicitur, ' est disierentia materiale intestigibile. Vnde sipe intὸν intellecti im, seisum, quia sensus rius in eodem commento dicit. Vo enim quilibet es in potentia ad unu genussese habet natura ecildum hoc nisi natura sibilium totum,intellectus autem noster possibilitaris ad recipiendu formas inreties ad orania se obilia, O materialia is icctas materiales. v quari dicitur potentia. 'i Dicitur secundo, ' Phil . mentem Philin. esse ' intellectus nullam l. iis in illis verbis utiquid propria inteluctui sti naturarum materialia conaturalem nostro in ordine ad alios uellectus ponit, habet, cuius oppo antiqui Philoso. non aure in ordine adsensu. Vnde tex. 3. dicebant. Est enim receptiuus Gra, qua ex potentialitate intellectus concludito ab intellectu agete,quod est yropria acti oportet mi iter se habere, cui sensi uum respectu intellectus possibilis actuin sum adsensibilia sic intellectivo ad intes telligibilia fiant: huiusnodi aute 'unt res MDnitur ligibilia. 'A teritu dicitur Vis est fom sensebiles,et materiales, quae infer sinoe actus intelligibilis , auctorita- telligibiles in poteria tants funi, sed peri in vero Comen. dicitur 9, pcr formam intellecta agente, intelligibilis actu tiintelligibilem non intendit formam, qua dum eas ab trahit a materia, ct in intelia stetinuis Itium esse naturale en im te-- lectu possibiliponit, ideo oportet ut inter,iali, ct actu i Dirigcis :qus cotrafor lectus possibilis nullam eurtim rerem Mi mam materι Me dsi uitur. Sedi fam connaturalem habeat. forma materialem, iis quo facta es im- in v AE ST IO V.
Vtrunt ii uellectus su substantia separata. ..
Dico autem intellectum quo opinatur &c. Tex. V.
in intellectu essent extest, ct per cons
quens representaret materialiter, et individualiter, ergo etc. conrequctis ibatum Trimo. Aut intelleti' esset aliquo mosubiectu Murs bois,aut no. Sisc,ca omnes in figurae sit quanta, ct extensu,intellectus erit quatus, Iesus. Si no, ritur de proprio subiecto. on .n. potessesse materia prima. a per e non potessesbm accidentis determinati. copo tum ex materia, et alia forma substariari, quia in homine no seunt plures formesubstantiales: ergo erit coposita ex materia intellectu per c eques intellectus
exiensus, cum si pars tritis compositi.
. se in mo. Si intellectus eet forma in materia, noreciperet omnem forma materiale intentionaliter, quia non reciperet se, recipies enim debet esse denudatum a natura re eepti. Si autem esset in materia, non esset denudatus a natura forme malis : sed hoc est contra Philos 3. Hae ergo etc. seeundo. Si esset ni materia sequetur quod esset exibus salie per accides. Hoeen inconu tuo, P tunc lectra recepta
108쪽
Praeterea se intellectus existens in materia non esset ea lepus, sequeretur ρ, minui moueretur quiesceret,sed boc est
impossibile: ergo c. Probatur confe- clientia, quia tuc esset avis. IMA D qualibet parte corporis, O per consequens, moto uno brachio hominis, ct altero qescente, moueretur ad motum brachj moti, O quies ret ad quietem partis quiescentis. Tertiυ arguitur sic. Si intellectus csset sonina materialis, reciperet indiuidualiter, hoc est abum : ergo Oc. Probatur consequentiar quia forma materialis indiuidualiter recipit, Ni patet
desensibus . . arto. Sequitur qδεῖ iinieluctus eset aliqd inteluctu in pota, hoc es fallum rerra Oc. patet conseque, tia: quia ιιs forma materialis eIi intae cta in potentia. Probatur fassitas. Quod
est intellectiim in pota, intellectum possibilem movere potes, intellectus aut non pol movere stimim: ergo oec. Quinto. Sequeretur,quod manus intelligeret, hoc eIi falsum: ergo c. Probatur consequetra, quia forma hominis es in qu libet parte corporis, sed ubicunq; est intellectus,illud intelligit:ergo Oc.
Sexto. Ois forma materialis educitur'. de potentia materis. Sed intellectus non educitur de pota materie, ergo intellectus non est forma materialis . consequentia nota cum maiori.Minor vero es Philos ah misis. in lib. a. degeneratione o corruptione anim uia aualium, ductis, Intellectum deforis a P. 3 uenire di .hm es silum. Septiareo arguitur, o Iupponitur: quod si intellectus es et in materia, tunc pota intellectiva, etIn stiua O vegetativa essent in νna est ia animae. Tunc sec. Si intellectus esei forma hominis,sequeretur uegetatiuam, c sensitivam esse ab extriam seco cum ipse intellectus si ab extrinse eou ocen contra Phil.loco praeallegato:
mο videndum est, quid antiqui phil. de
intestinus fierint. Secundo, qd Ariri. Tertio, probabitur conclusio negati . Quarto, declarabitur quomodo exi IIα- te anima intellectiva, forma corporis virtutem non calcantem corpori haberepossit. 's Quantum itaque ad prima sicie dum quod antiqui Fbilosephi, vi recitat cori. .
Comen. 3. de anima. circa hanc di ut varis de in- tale in varias opiniones inciderant. Themistius enim, ct TheophraIlus,ut ipsis imponit Comen. dixerunt in ellectu possibilem, non esse in homine, sed esse ubstatiain ingenerabile cr incorrupi bile, qua perficitur ita ab intellectu agente, nouab intelligibili. Verum se diuo Thoniis
credimus, wque ipsorum verba te Ha tu contrariae magis fuere sententie. Diacit . n. Themisius in suo comento de ED.
Duas ergo disseretias esse humani animi necesse et i, intellectum pos, O intel7 ctum agentem. O multis interpositis dicit. Cuni. v. statuisset. Ulo. in omni natura, alterum pro materies aberi altera
pro forma a mouente perficient Nein cesse est,inqui easdem disserentias in anima reperiri, talem aliquem intellam adesse, qui pars animae rari alis praestallissima sit. Ex quibus verbis clare patra ipsum ex timasse tam intellectum possibilem, quam agentem, artes imae rationalis esse. Theophrasius m τι Tra
misius refert, cu quae siet quomodo intellectus possibilis dicatur esse at extris
seco, O tamen nobis connaturalis, respodes dicens. Porro p dicitur mentem e trinsecus accedere, non ita statuendum
est, ut qui vere appositus inuectusq; beatur sed qui statim ab ortu, quasi comprehendere nos amplectiq; soleat. In q-bus verbis sentit, intellectus non aduenit e, extrinseco, quasi accidentaliter aduexiens, Vel tempore pr cedens, sed a prima gnatione, sicut continens natura
109쪽
A: humanam. Alia est opinio Alexa
dri, quam etiam recitat Comm. Icilicet sistellectus est virtus in corpore gen rata a nobili ma mixtione corporis humani, O hac γocavit pr parationem ad recipienta intengibilia, dignatq; ci dintellectus materiaos magis assimilatur 'rs parationi, qμs es in tabula qua tu spreparate. Subiectum ari illius prae eis k2 parationis dixit esse corpus. Abub chera t, Au pace t Averroi placet, po uelut intellectum materiale esse virtutem imaginati a, mi g, es p parata, ut intentiones que fune in ea sint intel into p ,- le' in actu.' Plato ab ictis dissenties, posui animam inteirectiva seri corpori tantum, ut motor. Dicebat, . n. st homo erat aera νtens corpore. Quid asit veritatis falsitati se habeat potiones His
nimis longum ess ot perscrutari. Commentator aut confutatis omnibus prs iactis opinionibus posuit Primo, st inicia lectus pol bilis, quem ipse materiale vocat, euIubstantia a corporeIeparata, nulla modo est corporis forma. Posuit secundo, ad hoc νι homini intellect o posset attribui, φ ιntessectiis νmtur nobis tspeciem intelligibilem a phanta malibus abstractam, quae quidem habet duo subiecta. Quorum qhidem νnum eri subiectum per quodiemus *νerus, sensia Ium exint alam. Aliud est subiectum, pquod Iinsus est forma uiuens, ct est prima perfectio sentis titis. Tosiuit tertio pille intellectus non vititur nobis a princia pio μ ut uitatis, quia tauc nousint in no-
bis ρbantuinata apta ad bor, ut ex illis abstrahuntur pes intelligibiles. sed Niriatur nobis In etate maturiora. Mouebatur ast Comm. ad hoc ponen is ex MN
mme, separata,aut non respondet. αι m. M. huc non esse declaratum, de intestem,et
Hrtute perspectiva: fed p videtur hinaliud genus anime esse, ν ρ, iste solus ps. test separari a ι orpore, sicut perpetuum a corruptibili Ex quibus ridetur ricte Aristo. ρ, inteIectus su a cor res paratos . Dicit etiam Thilo. tertio deam - .rma, quod intellectus en immis ui ct p. est separatus. Sed sunt qnidum qui dicunt, quod opinio haec falsio attribustur
m ens. dicunt . n. quod Commen. non
posuit intellectum esse Iubilantia separatam a corpore, quasi non sit in corpore, sed posuit intellectum esse unitum nobis
tanqua formam tautem intrinsece operationem , non aute tanqua forma dante
essee. Sunt autem O alij qui dicunt demente Averrois esse,s, intellectus Himtur nobis non im per phantasma.sed etiasin esse, licet νnum esse iam bo iapo fuerit. ' Ondunt aut hoc Primo ex uerbis eius i o. tibi. νbi ait, g, existentia νniuscuiusq; hominis inquantum bomo,
est per bac subnantia quae est intellecti snominatus,cum fit melius o honorabiabus sium eo. Secudo ex his quae 3. de aria dicit scilicet θν intellectus potalis
prima cotinuatione biotinuatur nobis per materia. Tertio quia T. Messa. dicit homine ex atalitate, cir ronatitate componi . Sed p ista non sim ad mentem
Coment. facile νidetur Quid .n. pr map βιο ad ment m eius non sit ex verbis eius in magna digressione costat. Dicit. n. ιbi 2 ex intesiectu materiali, ct intentione D.tellecta sit Ni sicut ex materia σforma, έν ' continuatio intellectus,qua
necesse est heri nobisicum per alterum alia lorum duorum, cum non post fieri cum ν quoque homine per illud quod est Osse intellectu quasi materia, Icilicet rinteIectu materiale, quia tunc est boc aliquid, oe mireris intellam is misella remanea
110쪽
remanet νι continuatio intellectorumcui nobis hominibus fiat per continuasionem: intentionis intellias cum nobis, pili uis is Mis te sunt tutenmione: imaginals . Gi Quodi seri mur etiam secunda positio ad mentem emi no, ' sit, sterituar inreuiter. Trimo ex his qua, commen. s. dicuntur. Nam cu apud s,' sum Mus numerosit otium hominu intel lectus, sequitur si nobis Mitur sin esse, ii quod Amsit esse olum homina. Usa babebit escaciam ratio qua contrue fau cit,scilicet 2, tu essesperesse mehet ego a per esse tui, sed ipse reputat eam iniscacem, Nnde nec dignatur eam soluere: eruto . 3ο. Io oec. Secundo, quia dicit quod intella, ctus materialis non copulatur nobiscum, primo σperse, cyp non copulatur noti bi cum nise per Dacopulatione com mi i. mis imaginabilibus. Tertio ga i. Metb.
, inquit ' impossibileestfomas remanere , et deficere res quata suntfimae, tacnon essetgnatio neque corruptio, deficie te aῶι ν indiuiduo hominis adhuc remanet intellectus,ca sit Mus oetum smi sum: ergo apud ipsum non est forma bo soluuntur mini daus esse. KAd primam auctorita
iis ui z. tem in oppositu fit. Primo quod no claratiori fecildu propria, sed sin vulgi opinionemo sin . loquitur. Dicitur secundo, quod loquitur de existentia hominis non absolute sied in ordine ad intelligere. Sic . n. est iu eo imtellectus, sicut ars in instrumento, meus forma babens in aliquo fundamenta, duitur esse illa unita, oese exi letia bominis inquantum homo idest existentiao esse hominis, de habet ut pint intelligere , conueniit sibi per intellectum. Ad secundam dicitur primo, quodlο- quitur de continuatione potentiali. Diciatur secundo quῖd potest intelligi de Gna tinuatione quae est ratione primora pri eipiorum. Unio enim intesiectus inobis ad ea intestigenda, HI prima continua- tis intellectus nobiscum, o naturalis.
KAd tertiam dici potes primo, quoi p
rationalitatem cogitatiua intelligit, qua ratio particolaris diciturin er qua bomo natus est intelli aritanquam pertimi luctus possibilis instrumentam, siue taqua per id ex quo Mino babet, Ni continuari post cum intestactum ili, quo- ix. Mmph. modo dicitur quod hominis forma inqua ς' trem est homo, non est nisi per continui
tione eius cum intestem. Quantu ad Intellinis sm dicitur, g, A s. exit limauit inteIe
corporis, non aut esse solam separatam. prata με. Hoc aut probatur quatuor rationibus ex dum Mi .
verbis Philosopbi sumptis. Arguitur igitur primo ex dipnitione ais. Illud qses actus primus corporis,non es dias parata a corpore, quia actus non eparatur H eo cuius est actus,w dicitur χ. de anima. Sed anima intellectiva est actus primus corporis: ergo c. detur ad hoc,quod illa discitio non eu communis anime siecundu veritate ed Pbi loquutus eIl couditionaliter,ideo ibidem
dixit. Si autem aliquid commune omnianime oportet dicere, erit Mique actus primus.' Ita contra arguitur. Valet argumentum,si aliquid Hl commune omni animae es actus corporis sed est aliquid
commune Omna animn ergo aria est actus primus. Minor probatur, quia Philos a. ha
in principio dici me velle inquirere dis
nitionem coem omni are, O oem partematims coprehendentem. Vbi Commen. mea. dicit. Deinde narrauit, quὀd ortet i
ciperem cano cendo substantia elas cilicet anima, ct considerare in hoc quoi quesciatur di itis quae magis est uniuersalis, er comprehendens oes partes vis. Et in eodem comento. Et primo debemus inuenire dimisi e qua magis es uniuersalis Oibus partibus eius,cognitio. n. luersalis semper tenetur ant