장음표시 사용
31쪽
Omne genus peceati ex superbia nascitur.
& eonstitutio: sic & peceati superbia: & ab ea omne peccatum inchoatur.
Ex superbia nascitur pauperum despectus, pecuniarii concupiscentia, amor principatus, multae desiderium gloriae. Elatus, etiam nec a maioribus, dum ab inferioribus , contumeliam pati sustinet: qui uero contumelia non tolerat astici, neque male pati sustinebit. Qui nouit quod Dei filius se tantum humiliavit, non extollitur. Si Deus contritum diligit spiritum , econtra Iuperbis resistit, humilibus autem dat gratiam: nullum itaque malum par elationi: hominem reddit daemonem, contumeliatorem, blasphemu, periurum: caedes facit & homicidia cupere. Elatus, semper in doloribus uiuit, semper indignatur, semper moeret. Nihil est quod eius possit explere libidinem: s uel regem uiderit supplicantem&adorantem, non est satiatus, sed magis accentus. Sicut enim auari quanto plura ceperint, tanto pluribus egent: itidem & superbi, quanto maiori funguntur honore,tanto plus concupiscunt. Iam naturae terminos transcenderunt curiosi,&G-
perflua satagentes, quantumcunque passi fuerint, non sistunt. Igitur quo modis stipei biam extinguere postumus Si Deum agnoscamus. Nam n ex ignorantia Dei nascitur, cum ipsum agnouerimus, expellitur omnis ins lentia. Cogita gehennam,cogita multo meliores te: cogita quδd Deo poenas debeas. Sed non potes lilia facere, es imbecillior: cogita praesentia, ipsam humanam naturam, quam nihil sit homo. Cum uidetis in soro mortuum efferri, orphanos sequentes filios, uxorem viduam plangentem,pr sentium rerum uilitatem cogita, & quod ab umbra mnijsq; nihil differunt . Sed non uis hoc: at cogita praediuites in bellis temere pereuntes tmagnatum & illustrium domos considera nunc solo prostratas: considera quantum potuerunt, & nunc nec eorum quidem memoria remanet. Per singulos enim dies, si uelis, horum exempla reperies, magistratuum succestiones, proscriptiones diuitum. Cogita cum dormis, quo sis dignus: non ne uel minima bestia te posset interimere Multis enim a tecto frequeter illata breuis bestiola uel oculueruit,uel alicuius alterius Piculi causam attulit. a BERNARDus in tractatu de gradibus humilitatis, hos duodecim enumerat superbiae gradus: Curiositatem, Levitatem animi,Ineptam laetitia, Iactantiam,Singularitatem, Arrogantiam, Praesumptionem, Defensionem peccatorum, Simulatam consessionem, Rebellionem, Libertatem peccandi, Consuetudinem peccandi. 3. GREGoxius libro trigesimoquarto Moralium , capite decimoseptimo: Notandum quod Leviathan iste, qui per corpoream bestiam designatur, sublimh uidere describitur: quia uidelicet cordis superbia cum exterius usque ad corpus extenditur, prius per oculos indicatur. Ipsi quippe per fastum tumoris inflati , quasi ex sublimi respiciunt, & quo se deprimunt, altius extollunt. Nisi enim superbia per oculos quasi per quasdam sesen stras ostenderet, nequaquam Deo Psalmista dixisset: Populum humilem saluum facies, & oculos superborum humiliabis. Et paulo phst: ut Leviathan iste in cuntiis quae superius dicta sunt, caderet: sola se superbia percolit . Neque enim per tot illos uitiorum ramos aresceret,nisi per hanc prisis in radice putruisset. Scriptum est nanque: Omnis peccati initium sumsebia. Per hanc enim ipse succubuit, per hanc se sequentem hominem strauit. Et post pauca: Sicut enim inferius radix repitur, sed ab illa rami e trinsecus expanduntur: ita se superbia extrinsecra celat sed ab illa protinus
32쪽
aperta uitia pullulant. Nulla quippe mala ad publicum prodirent , nisi
haec mentem in occulto stringere. Haec est quae Leviat Dii istius sensum seruescere sicut ollam facit. V. de & humatias me utes in quodam feru re insaniae concutit, sed per aperta opera qualiter concussi animam cueriniat, ottendit. Intus nanq: re prius ebullit in elatione, quod foris postmodum spumat in opere . E et capite decim ooctauo: Alia uitia eas lummodb uirtutes impetunt,quibus ipsa deliruuntur: uti iidelicet ira patientiam, gastri margia abstinentiam, libido continentiam expugnet. Supe
bia autem quam uitiorum radicem dinimus, nequaquam unius uirtutis ex- aduetutur. tinctione contenta, contra cuncta animae membra se erigit, & quasi gene- .ralis ac pellifer morbus corpus omne corrumpit. Et paulo polt: Quisquis ueris eius in se tyrannidem capti uam mente susceperit, hoc primum damnum paritur, quod clausis cordis oculo, iudicii ae uitatem perdit . Nam rudisti aequi cuncta quae ab alus bene geruntur, displicent:&sola ei quae ipse uel praue egerat, placent. Semper aliena opera despicit, semper mirati ir quae ipse facit . I x E M capite vigesimo : Cunctis superba apud se cogitatione tumentibus inest clamor in locutione, amaritudo in silentio, dilis lutio in riserii hilaritate , furor in tristitia, inhonestas in actione, honestas in imagine, res di peti erectio in incessu, rancor in re*onsione. Horum mens semper est ad irrogandas contumelias ualida , ad tolerandas infirma, ad obediendum pigra , ad l acessendos uero alios importuna: ad ea quq sacere Sc debet & pretualet , iga .ua: ad ea autem quae facere nec debet,nec praeualet,parata. Haec in eo quod sponte non appetit, nulla exhortatione flectitur: ad hoc aute, quod latenter desiderat, sit aerit ut cogatur: quia dum meruit ex desiderio .
suo uilescere, optat uim in ipsa sua uoluntate tolerare. C A m x x uige- fimosecundo: Ad hoc unigenitus Dei filius formam infirmitatis nostrae suscepit, ad hoc inuisibilis non selum uisibilis, sed etiam dispectus apparuit,
ad hoc contumeliarum ludibria, irrisionum opprobria, passionumq; tor- menta tolerauit, ut superbum non esse hominem doceret humilis D a v s. C A ν x x a vigesimo tertio: Quia igitur redemptor noste corda regit hu- I ob. t. milium,& Leviathan iste rex dicitur siperboriim, aperte cognoscimus Euxine tisit - qtiod euidentissimum reproborum signum,superbia est: at contra, humili. tas, electorum. Cum ergo quam quisque habeat, cognoscitur .sub quo re est sube birge militet, inuenitur.
4 In xu libro vigesimoterito Moralium, rapite septimo: Quatuor sunt species, quibus omnis tumor arrogantium demonstratur , cum bonum bi qua' u. aut a semetipsis habere se aestimant, aut si sibi datum desuper credunt, profuisse hoe accepisse meritis putant: aut ceriε cum iaciant se habere quod non habent,aut despectis caeteris fingulariter uideri appetunt habere quod habent. A semetiptio enim bonum se habere iactabat , cui per Apostolum prima. dicituri Quid autem habes quod no accepisti Si autem accepisti,qu dgl maris quali non acceperis Rursum, ne dari nobis bonum gratiae piis nostris praecede litibus meritis crederemus,idem ApostoIus admonet,dicens: Gratia estis saluati per fidem, de hoc non ex uobis sed Da i domum est, non ex operibus,ut ne quis glorietur. Qui etia de semetipsoait: mi prius ' 'fili blasphemus,& persecutorae contumeliosus: sed miselicordi. ni conse' tatuatis.cutus sum. Mibus uerbis aperte declarat,qubd gratia non pro meritis tribuatur,dum ex seipso docuit,de quid de malitis meruitici quid de beniuo-e lentia
33쪽
diabolo similam facis. o iis bona
Isa a'. Ac 33. iuxta L . Nulla grauia
aentia accipit. Rursum nonnulli iactant se habere, quod non habent,slam diuitia uoce per prophaam de Moab dicitum.Superbia eius & arro anciam
eius ego noui,& quo a non sit iuxta eum uirtus eius. Et ficut Angelo Ecclesae Laodiceae dicitur: Quia dicis quod diues sum & Iocupletatus,& nullius egeo,& ne si is quia tu es miser,& miserabilis, & pauper,& c s, & nud Rursum no i nulli,despectis caeteris,uidem appetunt sim lariter bonum habere qucd ha. ent. Vnde & Pharisaeus idcirco de templo absq, iustificati ne descendit: quia bonorum operu metitum sibi quasi singulariter tri eiuo: anti publicano se praetulit. Sancti quoque Apostoli ab hoc elationis uitio reuocantur,qui de praedicatione redeuntes clim elati dicerent. Domine in nomine uo etiam daeimonia nobis subiecta sinit: ne de hac miraculorum fingui ritate gauderent,illico eis respondit Dominus, licens: Videb: ni Sarairum uelut fulgur de caelo cadentem. Ipse quippe singulariter elatus dixerat: Super astra celi exaltabo solium meum,sedebo in monte testamenti, in lateribus Aquilonis similis ero Altissimo. Et mire Dominus ut in discipulorum cordibus elationem premeret,inox iudicii im rinniae retulit,quod ipse magister elationis accepit:.ut in authore superbiae discerent,quid de elationis uitio formidarent. In hac itaq; arrogantiae quarta specie crebro humanus animus labitum ut id quod habet,habere te singulariter glorietur. in
qua tamen similitudini diabolicae uicinius appropinquat:quia quis iris bunum se habere singulariter gaudet,quisquis uideri sublimior caeteris quaerit ilium uidelicet imitatur,qui despecto bono societatis angeloru, sedem sua ad Aquilone ponens,& Altistimi similitudinem superbe appetem,per iniquum desiderium quasi ad quodda culme conatus est singularitatis errare. ἰ P Loi s xx Regiensis Episcopus in epistola ad uirginem Demetriadem: Si quis est, qui aliqua se habere existimat bona, quorum non Deus Iamr- tot si sed ipse sibi anthor existat anifestum est,hunc non Dei spiritum nabete,sed mundi,& de illa secularis sapientiae tumere doctrina, de qua dicit Dominus:Perdam sapientiam sapientiumri prudentiam prudelium reprobabo.Inter omnes lapsus hominum,inter omnia commissa peccanti Tinvita est grauior quam superborum ruina, maxime cum ipsa e latio in Dei tendit iniuriam ailam aliter inflantur, oui cupiditate extollentiae si gularis omuibus appetunt anteferri: aliter uero intumescunt,qui ei auxilium retiis tantes,quae fieri sine ipsius opere non possunt, ex sua perfici uirtute contendunt de spem suam a Domino auserunt , atq; ad se transferunt,ut a mpleatur in eis ouod straptum est: Maledictus homo, tui spem habet in homine, di firmat carnem brachii siti,& a Domino discedis cor eius. Haec superbia a diabolo sumpsit exordium : qui quoniam sita quam a Creatore acceperat, potentia & dignitate sibi placvitieq; authoris sui gloriae comparauit, cum iis angelis,quos in consensu impietatis suae traxerat caelesti sublimitare deiectus est.Et ideo primis hominibus nocere potuit: quia illis male cre lis per mendacia uenenata persuasi,ut meliores se futuros putarent, si in Pertate sit arbitrij prosilirent,quam si in legis datae custodia permanerent. MuM, in lapsu diaboli,siue in praeuaricat: e hominis unitium peccati superbia est:quae congruenter &auaritia nominatur, quia utraq; appellatio eum semficat appetitum,qui & suam mensuram concupiscat excedere dipnetur diues este nisi proprin: tanquam heat hoc state Deo,ut bonoru suo
rum ipse ubi sens,ipse ubi sit copi et paso posti inia et uitia aut nub
34쪽
ti est aut rara iactantia,& facile spernitur qui de opprobrio gloriatur: malu suisia virtusuperbiae maxime virtutib. est cauenda,qilia nullis opportunius insidiatur, qua quib. laus tuita debetur. M dii enim seruientes Deo, de in lege eius die
ac nocte meditantes,crucifixerunt carnem suam cum desideriis S concupi. insidiatur. lcentris, omniumq; lue oratum incentiva domuerunt,non danis uicti, noysecutionib.fracti, on pro emacib. deprauati, mundu titu nec dilexere obsequeiate,nec timuere terrentem. Tantam itaq; firmitatem,Sc ta sublime proposi. una qua impugnatione diabolus possct adoriri nisi ut quibus non potuerat perscidere uitiorum amorem,immitteret laudis otipiditatem r deinde noui sume instrireretur tentatio,unde nocuit prima deceptio No itaq; .,
desidiosis de tepidis,neq; inertibus & incultis,sed magis quibusdam animis
sedulis de bonoruatiuum probitate luculentis, per gloriam irrepsit humanam: Sequos impi litone non mouit,elatione deiecit. Quanto enim clariores eradi ineritis,tato eos aptiores suis inuenit insidiis Sed soIicitudo nos Apostoli contra hoc periculum monet,dicens: Cum timore dc tremore ue. stram salutem operamini. Deus est.nviui operatur in uobis deuelle &operari pro bona ues .antate. Quanto ergo excellentius in mandatis Dei qui eroficiunt,tanto maiores habent causa, formidinis&tremoris: ne de ipsis probitatis augmentis mens sibi conscia,Selaudis auida,in superbiae rapiae . excessus,& fiat immunda uanitate, dum sibi uidetur clara uirtute. Si ergo omnia quae ad uitam α pietatem pertinent, Deus nobis diuina sua uirtute donauit:nihil magis fugiendum est,quam appetitus huius concupiscentiae tquae uirtutem negat diuini operis, amore propriae dignitatis. Et eum aliae Superblaesa cupiditates ea tantum bona,quibus aduersantia imminuanti haec dum omnia ad se trahit,simul uniuersa corrumpit. Cum itaque totius seperbiae generale nomen odiosum sit,sive illa de honore suo, seu de nobilitate,uel de im , modicis opibus intumescat: e pars ipsius omnibus tentationi b.inocen- tior inuenitur,quae uidetur ijs, quas perditas cupit, amica esse uirtutibus. Sed quia sublimiora quaeq; grauius cor ut,gaudet princeps superbiae, eos quos potuerit sua impulsione prosternere,ad celsiora ereuisse. Et post pau- .ialo' ac nitatio &ambitio,& propriorum bonorum superba defensio, possuntd ruere eleemosynas, possunt evacuare martyria.&si magnas opes amo.
re quis humanae laudis enundat,&saeua supplicia non ea follitudine quam Deus tribuit,sed ea quam de se praesumpsit,excipiat, o Isino avs libro se do de summo bono,capite trigesimooctauo: om omnis me nis peccans,iuperbus est,eoqubd faciendo uitia, contemptui habeat diui. Gρς 'na praecepta. Recte ergo initium omnis peccati,superbia:quia nibi praeces Eeeit iviserit mandatorum Dei inobedientia , transgressionis non sequitur culpa. Omnis superbia tanto in imo iacet, quanto in altum se erigit i tantoque Hierom a profundius labitur,quanto excelsius eleuatur. ini enim per pi opriam at tollitur superbia,per Dei iustitiam inclinatur. inflantur superbia, uen- - sto pascuntur.vnde & Propheta: O nnes, inquit,pastores tuos pascct ue tus,hoc est,superbus spiritus. Qui de suis uirtutibus sumi biunt,ex ipsis iudicandi sunt operibus,quibus pro uirtutibus utunturiquia rem bonam non bona uoluntate faciunt.Nam reuera sine humilitate uirtus quaelibet de sinacharitate,in uitio deptitatur.Ipsa est enim in peccato prima,ipsa in coflictu Rui postrema. Superbia sicut origo est omnisi cri ininti,ita ruina cunctaru uirtutum. Haec enim prima aut ia exordiu minum per peccatum prosternit, Na.'
35쪽
aut nouissisimh de uirtutibus ei jest. Inde& omnium peccatorum est maxLmὸ,quia tam per uirtutes, quam per uitia humanam mentem exterminat.
. Ibi cadit superbia,ubi&nascitur,ut non sit superbis aliud culpa,aliud poemna,sed ipsa culpa sit illis & poena. De superbia nascitur arrogantia, non de
arrogantia nascitur superbia . Nam nisi praecesseris occulta elatio mentis, non sequitur aperta iactantia laudis . Ita ergo in culpa praeponitur superbia arrogantiae, sicut praesertiar ex origine . utilius est arroganti in qu cunque uitio labi , & humilem, post calum, D a o fieri, quam per elatio- vi sis a , b, ne Π supcrbire, grauioremq; ruinam & damnatione per superbiam sumere. t B GREGORivx libro trigesimo primo Moralium , capite trigesimo primo: Ipsa uitiorum regina superbia cum deuictu plene conceperit, mox illud septem principalibus viiijs, quasi quibusdam suis ducibus de uastandum tradit. Quos uidelicet duces exercitus sequitur: quia ex eis proculdubio importunae uitiorum multitudines oriuntur. Uod melius ostendimus,3 si ipsos duces atque exercitum specialiter,ut possumus, enumerando profe- η di Pincti ramus. Radic quippe cuncti mali,superbia est:de qua, scriptura attestante, a Initium omnis peccati est superbia. Primae autem eius soboles, septem nimirum principalia uitia, de hac virulenta radice proserunturisciliola capitalia cet,inai is gloria, inuidi aura,tristitia, auaritia, ventris ingluuies, luxuria. Mitia orisitur Nam quia his superbiae uitiis nos captos doluit, idcirco redemptor noster m V spiritaIe liberationis praelium , spiritu septiformis gratiae plenus ue- iiὰ i, his habent contra nos haec singula exercitum suum.Nam de inani glostio iὰ iue su ria,inobedientia, iactantia, hypoccisis,contentiones,pertinaciae,discordiae bit Oeeia & nouitatum praesumptiones oriuntur. De inuidia odium, susurratio, detractio,exultatio in aduersis proximi,afflictio autem in prosperis nascitur. diis. De ira rixae,tumor mentis,contumeliae,clamor,indignatio,blasphemi e pro ra sitiae. feruntura e tristitia malitia, ranc lusillanimitas,desperatio,torpor cir-oςςψ filiae. ca Depra, uaratio mentis ei ga illicita nascitur.De auaritia proditio,fraus, s '' fallacia, periuria,inquietudo,uiolentiae, & contra misericordiam obdura-Gula filiae. tiones cordis oriunturA e uentris ingluvie inepta laetitia, scurrilitas,immuditia,multiloquium,hebetudo sensus circa intelligetiam propagantur. De Luxuria siliet luxuria caecitas mentis,inconsideratis,inconstantia,praecipitatio, mor sui, odium Da i , arietus praesentis secvji, horror autem uel desperatio suturi generantur. Qia ergo septem principalia uitia tantam de se uitiorum multitudinem proferunt, cum ad cor veniunt,quasi subsesuentis exercitus ita istis, cateruas trahunt. Ex quibus uidelicet septem,quinque spiritalia,duoq; cardam sunt cai nalia sunt. Sed unumquodq; eorum tanta sibi cognatione iungitur, ut non ita, quaeda nisi unum de altero proseratur. Prima nanque superbiae soboles,inanis esto iis .in h. glori ,quae oppressam mentem corruperit,mox inuidiam gignit: quiari se mutuἱ nimiruitidum uan. nominis potentiam appetit , nequis hanc alius adipi- generemur. sci ualeat,tabescit. Inuidia quoque iram generat, quia quanto interno Ii-uoris uulnere animus sauciatur, tanto etiam mansitetudo tranquillitatis amittitur: & quia quasi dolens membrum tangitur idcirco oppositae actionis manus uelut grauius pressa sentitur. Ex ira quoque tristitia oritur:quia turbata mens quo se inordinate concutit , eo addicendo confundit cuna dulcedinem tranquillitatis amiserit, nihil hanc nisi ex perturbatione subsequens moeror pascit. Tristitia quoque ad auaritiam derivatunquia
dum consulam cor , bonum laetitiae in semetipso intita amiserit, unde
36쪽
eonsolari debeat , soris quaerit: & tantδ magῖs exteriora bona adipisses de
dein, quanio gaudium non habet, ad quod intrinsectis recurrat. Post uero duci carnalia uitia , id est, uentris ingluuies & Iuxuria , supersunt. Sed cunctis liquet quod de uentris ingluvie luxuria nascitur. 1. Pllos Est libro tertio de uita contemplativa, capite secundo: Scriptura diuina immobilem sententiam protulit, dicens: Initium,inquit, omnis
peccati superbia. in id potest apertius, quid probabilius dici Initium ,
inquit, non alicuius, sed omnis peccati, superbia: ut euidenter ostenderet, quod ipsa sit peccatorum omnium causa : quoniam non selum peccatum est ipsa, sed etiam nullum peccatum fieri potuit, potest, aut poterit sine ipsa. Siquidem nihil aliud omne peccatum, nisi Dai contemptus est, quo eius praecepta calcantur. Quem contemptum Dei nulla res alia persuadet hominibus, nisi superbia, quae etiam in ipso diabolo, ut diabolus ex angelo fieret , aeternae perditionis extitit causa. Denique de ipse sciens se per superbiam de caelestibus cortuisse, & in hunc caliginosi aeris carcerem trusum b. homini subuertendo, quem Deus fecerat sine ullo peccato , uitium persuasit serpentina calliditate superbiae: certus, quod recepta superbia , quae eli malorum omnium causa, facile iam peccata omnia, quae non nisi superbo concipiuntur animo, perpetraret. Hinc est,quod idem primus homo luperbi spiritus elatione corruptus, omnem posteritatem suam, quae in illo radicaliter fuit, necessitati corruptionis ac mortalitatis addixit: ut corruptibilis & mortalis effectus, corruptibiles mortaleri; generaret, atque ita qsiod in illo egerat punienda superbia, in omnibus ex illo natis peccati fieret poena. Et propteretnon eo modo iam possiimus peccato resistere, sicut ille potuit.
3. Avcvs rivvis epistola quinquagesima sexta ad Dioscorum: Nisi humilitas omnia, quaecunque bene facimos, & praecesserit, de comitetur,& consecuta fuerit,&proposita quam intueamur , de apposita cui adhaereamus ,&imposita qua reptimamur, iam nobis de aliquo bono facto gauden tibus , totum extorquet de manu superbia: uitia quippe caetera in peccatis , superbia uero etiam in recte factis timenda est, ne illa quae laudabiliter et a sunt, ipsius laudis cupiditate amittantur. . BERNARDus sexmone tertio ex paruis sermonibus: Est superbia cordis , superbia oris, superbia operis, superbia habitus. S uperbia cordis est, quando homo iii oculis suis magnus est. Contra quam sapiens orat, dices Eatollentiam oculorum meorum ne dederis mihi. Et alibi: Vae qui sapientes eli is in oculis uestris. Superbia oris uel linguae, quae & iactantia dicitur, est quando homo non solum magna de se sentit,sed etiam loquitur. Vn- Psalmista : Disperdat Dominus uniuersa labia dolosa, & linguam magniloquam. Superbia operis est, quandδ homo exteriori quadam superbia, ut magnus appareat,agit. De oua idem Pialmista ait : Non habitabit in medio donius mes quincit superbiam. Summia habitus est,quando homo ut gloriosus uideatur, pretiosisse ornat uestibus .. Vnde Paulus: Non in uelle preciosa. Et Dominus: Qui mollibus uelliuntur, in domibus re gum suti , ubi superbia abundat. Sunt autem quinque, quae ad remedium tam mortiferae pestis, a Domino rationali animae sunt polita,locus, corpus, it ntatio diaboli, praedicatis Christi,& eius conuersatio. Locus, quia exi lium: corpii via onerosum: tentatis,quia inquietat: Christi praedicario,
Humilitas necessista sic. Quadria pleat iuperbia. ccusas.
bitus. . Timoth. 14 Matth. a. Quinque remedia contra
37쪽
quia aedifican&eius conuersitio,quia informat. His quasi quinque sensibus Deus humilitatem operatur in anima. Sicut enim anima uita est corporis, ita Deus uita est animae: de sicut corpus mortuum est,quod per quinque sensus ab anima non uegetatur, ita anima mortua est , quae per haec a Domi
no non humiliatur . . . , , r a
s. Inati sermone quarto de aduentu Domini : Vtile est abscondere ma- .i his emi pis quam ostentare, si quid habemus boni, sicut & mendici cum eleemosy- Lindo. nam petunt, non pretiosas uestes ostendunt , sed seminuda membra aut ubcera, si hωbuerint, ut citius ad misericordiam uidentis animus inclinetur.
Quam regulam Publicanus ille seruauit multo melius Pharisaeo: 8e id descendii iustificatus ab illo, id est, prae illo. Et post pauca: Propter quod Matin. 3. & dicebat ; Discite a me, quia mitis sum& humilis corde. Considera in his uerbis, quoniam humilitas duplex est '. altera cognitionis,altera affe-Dupl hq i ctionis,quae hic dicitur cordis. Priore cognoscimus quod nihil sumus: &yzit.., hanc discimus a nobisipsis & ab infirmitate propria : posteriore calcamus Ioa ἰάis'. gloriam mundi: & hane ab illo discimus ,qui exinanivit semetipsum, for- Cosula Ba- mam serui accipiens: qui etiam quaestus in regnum, fugit: quaesitus ad tansi.indues η,opprobria & ignominiosum suppliciu crucis, sponte obtulit semetipsum.
Quid est Xuiritia, O quarumsiliarum mater e
A Auaritia est habendi appetitus inordinatus. Avarus cnim recte iudicatur, non solum qui rapit , sed etiam qui a cupiicit aliena, uel cupide seruat sua. -B Filia: h sunt huius pessimae matris, Proditio, mus, ta- ibas. lacia, periurium, inquietudo, violentia, immisericordia, i, seu inhumanitas & cordis durities.
Mora Iris . C Damnat hoc uitium Apostolus, ut idolorum seruitu- .colint.ε; tem dixerit: ac praetcrea ita scribit:8Qliuolunt diuites fieri, in
cidunt in tentationem O iueum Diaboli, O desideria multa inuti-M , b ε 4 noctua , quae mergunt homines in interitum O perditionem. Radix
a 3. si enim omnium malorum est cupiditas. Et alibi striptum habemus: q. uaro nihil est scelestius. Item. 2 ibit Hloiquius, quam amare psecimiam. Hic enim ct animam suam uenalem habet. Et CnRIsrusio.d ipse testatur: Non potestis Deoseruire e mammonae. Et iterum: IMO h ς' is erastiuum . Quod Paulus etiam explicatius ytiGε ρ a s reddens, ita monet: S Sint mores sine auariti contenti praesentibus.
α εςς - Q h Ipse enim dixit, te deseram neque derelinquam: ita ut confidentere Cn. s.e dicamus, Dominus mihi adiutor. h Habentes alimenta , O quibus te-e'Fubeii, eamur, his contenti simus. ῆve. a.b S C R I P Τ V R AE. 90 ' Hioxia adTimotheum sexto:Ecclasiastici decimo: Matthaei sexto:
38쪽
Ad Hebraeos decim otertio . ut in textu. Posτη κι ost i s ad Timollieum tertio: Erunt homines seipses amantes,cu ,idi, elati,superbi,blasphemi, parentibus non obedientes,ingrati, scelesti, sine affectione, sine pace,criminatores, incontinentes, immites, sine beni-onitate, proditores , protervi, tumidi , & uoluptatum amatores magis quas et , habunt: s quidem speciem pietatis, uirtutem autem eius abnegantes; Et hos deuita.
Pa i Oa is ad Corynthios sexto; vos iniuriam facitis & fraudatis,& hoe fratribus. An nescitis, quia iniqui regnum Dei non possidebunt Nolite
errare. Neque fornicarii, neque idolis seruientes, dec. neque auari, neque ebriosi, neque maledici, neque rapaces regnum Dei possidebunt. ECCLE si As Tici undecimo; Non omnem hominem inducas in domutuam; multae enim sunt insidiae dolos. Bona in mala conuertens insidiatur, di in electis imponet maculam. A scintilla enim una augetur ignis, de ab uno doloso augetur sanguis ; homo uerb peccator , sanguini insidiatur. ZACHAR AE octavo, Unusquisque malum contra amicum suum neco- g tetis in cordibus vestris; & iuramentum mendax ne diligatis; omnia e- ni haec sunt quae odi, dicit Dominus. MATTRAxi sexto; Non potestis Deo seruire&Mammonae. Ideo dico uobis , ne soliciti sitis animae uestrae quid manducetis neque corpori uestro quia induamini. Nonne anima plus est quant esca & corpus plus quam vestimentum p Respicite uolatilia cali, quoniam non serunt, neque metunt , neque congregant in horrea ;& pater uesterca teliis pascit illa. Nonne uos magis plures estis illis 3 Quis autem uestrum cogitan . , potest adiicere ad staturam suam cubitum unum Et de uestin ento quid soliciti estis Considerate lilia agri,&c. Nolite ergo solicitii se,dicentes; Quid manducabimus,aut quid bibemus,aut quo cooperiemur Haec enim oninia gentes inquirunt. Scit enim pater uester, quia his omnibus indigetis. Quaerite er-ed primum regnum Dei &iustitiam eius; di haec omnia ad ijcientur uobis. Nolite ergb soliciti esse in crastinum. Crastinus enim dies sol citus erit Dbiipsi; sufficit diei malitia sua.
PROvεκου iostv M vigesimosieci indo; No iacies violentiam pauperi, quia pauperest; neque conteras egenum in porta , quia iudicabit Dominus cau fam eius, & configet eos , qui confixerunt animam eius. ET capite vigesimo prirno; ui obturata orem suam ad clamorem pauperis, & ipse clamabit, & no exaudietur. Ibidem; Qui congregat thesauros lingua mendacii, vanus & excors est,& impingetur ad laqueos mortis. AD Colossenses tertio; Mortificate membra uel ira quae sent super terram, fornicationem,Stc. concupiscentiam malam &auaritiam , quae est D mulacrorum seruitus,propter quae uenit ira Dei super filios incredulitatis.
AD Ephesios quinto; Hoc scitote intelligentes, qud domnis fornica tor, aut immundus, aut avarus quod est idolorum seruitus in non habet haereditatem in regno Christi de ini. Propter haec enim uenit ira Da in fibos dissilentis. E Ai Aa quinto; Vae qui e5iungitis domum ad domum, & agrum agro copulatis usque ad terminum loci; nunquid habitabitis uos soli in medio
terrae In auribus meis sunt haec, dicit Doni nus exercituum ,&c.
MA ac ι dccimo; Filioli, quam difficile est, confidentes in pecuniis, in
39쪽
regnum Dat introire. Facilius est, cameluin per fora men acus transire, quam diuitem intrare in regnum D El.
Aa, cuc secundo: Vae ei qui multiplicat non sua . Vsquequo & a grauat contra se densum lutu Vae qui cogregat auaritia malam domui sue,dec. I Aco ουι quinto i Agite nunc diuites, plorate, litui tes ita miseriis uestris quae aduenient uobis. Diuitiae uestit putrefactae lunt,& uestimenta uestra a tuae it co r.ella sent. Aurum &argen rum uestrum aemiginauit: & aerugo eorum n testimonium uobis erit , de manducabit carnes uel iras sicut ignis. Thesauri Ialiis uobis iram in nouissimis diebus.
ECCLas i Asrici trigesimoprimo: Qui aurum diligit, non iustificabitur. Beatus diues qui inuentus est sine macula, & qui post aurum no abijt, nec sperauit in pecunia&thesauris. Quis est hic. & laudabimus I i m fecit enim mirabilia in uita sua. Quis probatus est in illo, &s erfectus inuetus est, & erit illi gloria aeterna qui potuit transgredi, & non est transgresesus: ideo stabili iniunt bona illius in Domino, & eleemosynas illius enaserabit omnis Ecclesia saninorum. BAR vcn tertio: Vbi sunt principis gentium qui argentum thesaurizatra aurum, in quo confidunt homines, & non est finis acqiii sitionis eorum Exterminati sunt,& ad inferos descenderutin alij Ioco eoru exurrexerant. PsALMo quadragesi inooctauo: Ne timueris cum diues factus fuerit homo,&cum multiplicata fuerit gloria domus eius. Quoniam cum interi rit, non sumet omnia: neque descendet cum eo gloria eius. Quia anima eius in uita ipsius benedicetur: confitebitur tibi cum benefeceris ei. In olbit usque in progenies patrum suorum: de usque it, aeternum non uidebit lumen. Homo cum in honore esset, non intellexit, comparatus est iumentis
insipientibus,&similis factus est illis. IbidEm: Et relinquent alienis diuitias suas, & sepulcra eorum domus illorum in aeternum. Luc Aa duodecimo: Vιdete&cauete ab omni auaritia: quia no in abundantia cuiusquam uita eius est, ex his quae possidet. Dixit autem similitudinem ad illos dicens: Hominis cuiusdam diuitis huberes fructus ager attulit:&cog: tabat intra se, dicens: Quid faciam, lula non habeo quo con-' gregem fructus meos λ Et dixit, Hoc faciam: Destruam horrea mea, di maiora faciam: & illuc congregabo omnia quae nata sunt mihi, & bona mea,& dicam animae meae: Anima, habes multa bona posita in annos plurimos: requiesce, comede, bibe, epulare. Dixit autem illi Deus: Stulte, hac nocte animam tuam repetunt a te: quae autem parasti, cuius erunt λ Sic est qui
sibi thesaurizat, de non est in Deum diues .
,--Iuhi ' A Basiti ius homilia in dictum illud Euangelij, Destruam horrea mea
hi D. 'b ri de maiora aedificabo : quae est sexta inter homilias Basu i uariorum argumesius ei atrasi torum: Exemplum accusati diuitis tibi ubique occurrat: qui quidem prae' custodiens, At de futurorum spe anxie solicitus, de lucertus numenesis, octoqesi set uicturus crastinoaiodiE peccando diem anteuertit crastinum. Nondum mus piimus. collegit fructus,&iam auaritiae iud: cium de condemnationem accepit. hnui, 'i, terrena sui ,re Deum habes uentrem,totus quoque caro essectus,
mutatu . ' aticiosis affectius obsequetis, audi te dignam appellationem, quam tibi nullus
40쪽
nullus hominum, sed ipse Dominus indidit:Stulte,hae nocte animam tuam
abs te repetent: quae autem parasti, cuius erunt Hibe,si irris, apothecas uentres pauperum, thesauriza tibi thesauros in caelo. Q 'ae illi reconduntur, ea neutiquam depasciitur tino,nulla depopulatur caries aut erodit, nulli suppilaut praedones. Dixeris: Atqui tu in in indigos dispar ar, quum horrea incunda compleuero. Longa tibi vitae tempora praefixisti: vide net, ilhid tempus quod certo ac praestituto termino acceleraF sole , sorte corr piat.
Et prolatio vitam sibi hoc modo confidentius polliceri, ni,n bonitatis, sed malitiae eit indicium. Vitam nanqtie tibi polliceris,no a ut post hae si, liberalior,aut tribuas: sed ut instantem mendicum a te propulses. Esuriens fame absumitur,nudus frigore rigescit. Qui repetit debitumi, vinculis obtorto collo adstringitur: & tu eleemosynam in crastinum differs' Audi Sa lomonem. NEdic aegressus reuertere, de cras dabo. Ignoras enim quid sequens pariet dies. Gantam te Deo beneficentissimo gratia mi habere, quam hilarem esse te simul. Si in inopes munificum atque liberalem oportebat,qu4d non ipse pro foribus alienis cogeris obstreperus esse & qtie ruitis, sed tuas alii occupant dunc autem tristis es se dissicilis. Unam tantum no Ili uocem: Non habe 3,non dabo:nam & pauper ego quoque se m . Pauperes prosecto .pauper & omnium egens bonorum. Pauper,inquam, charizare pauper, nignitate in indigos pauper,fide erga Deum pauper, pauper aeterna spe. Dixeris: Cui facio iniuriam,si mea retineo,conseruoq; inae illa, dic mihi tua undὰ accepta haec ad traducendam praesentem hane uitam inuexisti Perinde enim facis,ac si quis in theatro locum spectandi mox ut anteuertit alijs,arripere caeteros abii eat ingressu, suo unius ustii adiudicans, ruod ad omnium communem usum proponitur. Tales & diuites existunt. ommunia nanque quum priores obtinuerint, propria faciunt occupando. Nonne nudus ex utero matris excidisti nudusq; rursus reuerteris ad humii Haec tibi praesentia bona undE Si a casti dixeris, impius es, eum non agnoscenso rite condidit,neque et,qui dedit,rependens gratia. Quod si ex Deo te illa habere fiteris,dic mihi quamobrem haec sertitus es Non enim in ustus est Deus,qui ea Tae sint ad uictum,inaequaliter nobis diuiserit. Cur tua ueses,illa pauper Profecto non ob aliam causam, nisi ut tu benignitatis ac fidelis administrationis mercedem accipias, ille uero patientiae maximis praemijs honoretur. Tu uero insanabili, auaritiae lacertis omnia circumplexus,3e tot homines illis priuans, neminem te laedere putas. Quis, quaeso,est auarus Ille, qui eo quod satis esse debet,non est contentus .Quis ureb peculator Ille qui ad se unum transfert, quae singulorum sint. Tu ergδ non auarusλNon tu peculator cum ea quae ad dispensandum idistribuendumque receperis,libi propria fac.s'Esurientium est panis,quem tu retines:nudi est uestis quam in area custodis: discalceati e liceus,qui apud te marcescit: egentis argentum,quod tri terrae infossum possides. Qitare tot iniurius es homini. bus,quot poteras opem coi ferre. O quanto dignum precio tibi censebiturete iudicii uerbum illud, venite benedicti patris mei, pos,idete regnum vobis paratum a constitutione mundi.Esurivi enim,& dedistis mihi manducarviliti ui,&dedistis m hi bibere. Quanta rursus trepidatio ac sudor, quantae ob oculos tenebrae se tibi circunfundent,condemnationem audienti Ite maledicti in tenebras exteriores,paratas diabolo de angclis eius. Esum ui enim,
de non dedistis milii manducare, dec. Non ibi rapax accusatur, sed sui sub