장음표시 사용
51쪽
quem manduces , quem bibas. Abstinete a fornicationibus. Ne sorte mihi dicas, ad fornicem uado , ad meretricem pergo , ad prostitutam eo, nec
illud praeceptum uiolo quod dictum est, Non moechaberis: quia uxorem nondum habeo, nec post illam aliquid facio: nec illud praeceptum uiola, ubi dictum, Non concupisces uxorem proximi tui. Qui ad publicam v do , in quod praeceptum incurro Charior factus est tibi homo quam Dous 3 Ergh quomodo facio, inquis, ipsi Deo λ Corrumpis teipsum. Et v de iniuriam facio Deo, quia corrumpo meipsum λ Vnde tibi facit iniuria,
qui uoluerit sol te lapidare tuam tabulam pactim, in qua tabula imago tua est, in domo tua inaniter posita ad uanum honorem tuum, nec sentiens,nec loquens, nec uidens Si quis illam lapidet, nonne in te esse contumeliam factam attendis Cum uerb imaginem Dai, quod es tu, corrumpis in te per fornicationes&per diffluentias libidinis, attendis quia ad nullius uxo rem accessisti, attendis quia post uxorem tuam nihil fecisti, quia uxorem. non habes, & non attendis per libidines illicitas fornicationis, cuius imaginem uiolasti. Hoc iussit, hoc praecepit Dominus, ne per illicitas uoluptates corruat templum eius , quod esse coepisti. Nunquid hoc ego dico λα r. 3.&c. Apostolum audite, Nescitis quia templum Dei estis,&spiritus Dei habitat in uobis λ Si quis templum Dei corruperit, corrumpet illum Deus. Videtis quomodo minatur. Non uis corrumpi domum tuam: quare corrumpis domum Dei 6. InaM sermone decimosexto de uerbis Domini: Iam uide quid facias de templo Dei. Si eligeres in Ecclesia facere adulterium intrabilios pari tes , quid te esset sceleratius λ Modo autem tu ipse es templum Dei, templum intras, templum exis, templum in domo tua manes, templum surgis. Vide quid agas, vide ne offendas templi habitatorem , ne desectat te, &in ruinam uertaris. Nescitis, inquit, quia corpora uestra de hoc de fornicatione loquebatur Apostolus, ne contemnerent corporalia peccato templi; in uobis est spiritus sancti, quemhabetis a Deo, & non estis uestri λγ. Hi Exo xxuus in caput quintum epistolae ad Ephesios, super ea uerba: Fornicatio autem & omnis immunditia &caer. Nisi Philosophorum quia Mollitiei pee dam Cynicus extitisset , qui doceret omnem titillationem carnis & fluxum, v seminis ex qualicunque attritu tactu la uenientem, in tempore non uitanduἰν, iis . & nonnulli sapientes seculi in hanc turpem & erubescendam haeresim consensissent: nunquam sanctus Apostolus scribens ad Ephesios, ad fornicatio Fpheis. nem etiam omnem immunditiam copulinet, de ad immunditiam iunxisset mmvn siti , auaritiam, non hanc qua pecuniam cupimus congregare , sed illam de quao --ψ . diximus: Ne supergrediatur, ad auarus fraudet in negotio fratrem suum: Qubd scilicet insatiabilis & inexpletus per omnia turpitudinum genera lasciuiaeq; discurrat. Sicut decet,inquit, sanctos. Ex quo sanctus Ipotest appellari, quicunque extra sornicationem in aliqua immunditia dest Inloquia. auaritia uoluptatum, quae se delectauerint,inuenitur. Porrbstultiloquium esse existimo eorum, res aliqua narrant tui pia, ut risum moueant,& cul', tale simulata magis illudanteis,quibus placere desiderant. s. AMBRosius in caput quartum Lucae : Febre libido fiagrantior
est, grauiusq; pro ipirat & infiammat, sed ubi quis respuerit a furore, tunc coastientiae interioris uisis aperitur, factiq; succedit poenitentia, &ρο- denda
52쪽
dendasui unusquisque facinoris erubescit. Tunc Deus time:ur, & peccator cupit se celare, sed non potest. Tunc caro arguitur, diabolus accusatur: Haec quasi terna vitiorum , ille quasi auctor erroris. Patescit deformitasnnudum est im 'Dao omne secretum , nec illius ficus selli , hoc est,tegmine corporali de laetantias u lari alaficiorum secreta velantur. Et unusquis Aqriccque diuinum peccati conscia formidat mente iudicium, dicens: Qui super me montes cadant , in quibus me abscondam si suris pe iarum, cum venerit ustiugere terram Tunc tribulos de spinas animo caro , hoc est, curarum morsus solicitudinumq; generat, aestiisq; quos sibi per concupiscentia .. carni, animus ipse circui dedit. Etenim qiiasi clauis quibusdam sitsfigitur mare . si anilii a corporeo voluptatibus,& cum semel adhaeserit cupiditatibus demer n iis uolus a terrenis, disticile in altum potest , unde descendit, site Dei fauore reuo- ε' μJare. Acilium enim suorum uincta laqueis, & delicia: um secularium illiscebris obnoxia iam tenetur s. Gaaco a ius libro decimo Octo Moralium, ea lite triginti optimo: Potest quoque apertius uermis nomine caro designaris unde de superitis dicitur, Homo putredo, d filius hominis uermis. Luxuriosi igitur cuiuslibet, as. atque carnis uoluptatibus dediti quanta sit caecitas, demonstitati ir , cuni dicitur: Dulcedo illius vermis. Qilidnannue caro, ni,i putredo ac uermis P - est ρ Et Psquis carnalibus desideriis anhelat , quid aliud quam uermem iobamat 3 Q is enim sit carnis substantia , testantur iepulcra. .s parentum, quis amicorum fidelium, quamlibet dilem sui tangere carnem Icaturien iem vermibus totest 3 Caro itaque cumconcupiscitur , pensetur quis si exanimis: de inteli igitur quid amatur. Nil quippe sic ad edomandum desideriorum carnalium appetitum ualet, quam ut unusquisque hoc quod unciditi it , quale sit mortuum , penset. Considerat' i' corruptione ea mali, citius cognoscitur, quia cum illicitὸ caro concur scitur, tabes desideratur. Bene ergo de luxuriosi mente dicit, Dulcedo illius uermi quia is qui inde si rio carnalis corruptionis aestuat,ad foetorem putredinis anhelat. -
A. Inuidia est i istitia de bono alterius,& odium alie
nae felicitatis: respectu superi una, quia eis non aequatur: & respectu inferiorum, ne sibi aequentur: & respectuliarium, quia tibia quantur, ut Augustinus inquit. Fi-ias uero proQ cat, odiu se, susurrationem, d tractionena, in aduerti aliorum rebus exultationem, in pro
B. Certe Cain Abel germano fratri, & Saul ς Daui di destinato Regi generoq; suo legitur inuidiise . Hoc
cxecrandym cilinen praeterquam quod ab omni est ch ritate & humanitate remotum, homines etiam Daemo-
a De hoc peccato scribis Cyρ. se Aexeso Et liuore. v l.
53쪽
r p R .admon. t. nibus perseniles reddit: ς Inuidiamin Dialissimors introi
Bernar. sero i . nit in Orbera terrarum: imitantur autem ilium, furit ex parari
lius. Reete igitur Apostolus monet, hNou eoiciamuis inastistata. cupidi , inuicem prouocantes, inuicem inuidentes.sCRIPTURAE.
s a MN e p ai. Pκiu a Ioannis tertio: Haec est annunciatio, quam audistis ab
initio,vi diligatis alterutrum. Non si t Cain qui ex maligno erat, dioecidit fratrem suum. Et propter quid occidit eum oniam opera ius maligna erant: fratris autem eius, iusta. Omnis qui odit fratrem, homicida est. An Romanos primo: Tradidit illos Davx in reprobum sensum ut faciant ea quae non conuenitini: repletos omni iniquitate ,&c. plenos i uidia, homicidio, contentione, dolo, malignitate, sis ivtrones, detractores, DEo odibili.'s, superbos,&caei. Qui e iustitiam DEi cog quis sent, non intellexerunt, quoniam qui talia agi int, digni sunt morte: non solum qui ea faciunt, sed etiam qui consentiunt facientibus. Pa ova κου iox VM decimoseptimo: Qui in ruina laetatur alterius, non erit impunitus. Ex capite vigesimoquarto: Cum ceciderit inimicus tuus, gaudeas, di in ruina eius ne exultet cor tuum: ne sorte uideat Dominus, & displiceat ei, de auserat ab eo iram suam. Et paulopoli: Cum detractoribus nec miscearis, quoniam repente consurget serditio eorum, de ruinam utrilis que quis nouit λEcc Lasi Asetis quarto: Contemplatus sum omnes labores hominum,&industrias animaduerti patere inuidiae proximi. de in hoc ergo vanitas, de cura superflua est. GE N E s i s quarto: Factum est autem post multos dies, ut offerret Cainde Ductibus terrae munera Domino. Abel quoque obtulit de primogenitis gregis sui ,& de adipibus eorum: de respexit Dominus ad Abel es ad munera eius ,ad Cain autem & ad munera i litus non respexit. Iratusq; est Cain uehementer, de concidit uultus eius 4 c.
IVDAs Apostolus in epistola sis catholica: Vah illis, qui initia Cain
Pa i M i Regum deri octauo: Praecinebant mulieres, ludentes a que dicentes: Percussit Saul mille, 5e Dauid decem millia . Iratus est autem Saul nimis, Et displicuit in oculis eius scrmo istς: dixitq; , Dederunt David decem millia,& mihi mille dederunt: quid ei superest nisi solum regnum λ Non rectis ergb oeulis S ut adspici at David a die illa ci dein-Ops. deco. TenebatOe Saul lanceam, &mnit eam, quod positDauid configere cum pariete. & declinavit Dauit a ficie eius secundo, dcc. Factusq; est Saul inimicus Dauid clinctis diebus. SApi Eseti Aa secundo, sca DGalatasqiunto, ut in textri
I. A, Cipatavus insermone de reto & liuore: Nihil magis Christia
54쪽
noeauendum, nihil cautitis prouidendum, quam ne quis inuidia S liuo- Nisit uiso, recapiatur, nEquis dum reto in fratris odia conuertitur , gladio siton scius ipse perimatur. Quale malum est, fratres dilectissinai, quo angelus triuid '. cecidit, quo circunueniri&subuerti alta illa&praeclara subi initas potest, sapien . quo deceptus est is qui decepit λ Exinde inuidia grassatur in terris , dum Ra liuore periturus magistro perditionis obsequitur, dum diabolum qui relat, imitatur, sicut scriptum est : Inuidia Diaboli mors introiuit in orbem terrarum: Imitantur ergo illum, qui sunt ex parte illius. LatE patet et ii multiplex & foecunda pernicies. Radix est malorum omnium, sons cladium, seminarium delictorum. Indὰ odium surgit, animositas indis procedit. Auaritiam relus inflammat, dum quis suo non potest es se contentus, uidens alictum ditiorem. Ambitionem Zelus excitat, dum cedinit quis alium in honoribus auctiorem. Zelo excaecante sensus nostros', atque in ditionem suam mentis arcana redigente , Dei timor spem itur , magisterium Christi negligitur, iudici j dies non prouidetur. Inflat superbia , exacerbat saeuitia, perfidia praeuaricatur, impatientia concutit, farit distordia, ira feruescit, nec se iam potest cohibere uel regere, 'ut factus est potisatis alienae. Dumq; ab inuidis nunquam liuor exponitur, diebus ac noctibus pectus obsessi m sine intermissioneraniatur. Mala caeteradiasent terminum, de quodcunque delinquitur, delicti co summatione finitur. In latrone conquiescit scelus homicidio admissis,& praedoni rapacitatem statuit praeda possessa: zelus terminum non hobet, permanens iugiter malum , sine fine peccatum . Quicunque es inuidus & malignus, videris quam sis eis quos odisti, insidii,siis , perni eiosius, insestus: nullius magis quam tuae salutis inimicus es. Quisquis ille est quem reto persequeris, subterfugere& uitare te poterit: tu te no potes fugere: ubicunquὰ fuerit aduecarius tuus ctecum est, hostis semper in pectore tuo est , pernicies intus inclusa est , ineluctabili catena rum nexu ligatus & uinctus es, reto dominante captiuus es , nec solatia tibi ulla subueniunt. Perseuerans malum est, hominem persequi ad Dei gratiam pertinentem: calamitas sine remedio est, odisse felicem. Et idcirco , tuatres dilectissimi , hute periculo consulens Dominus , nEquis reto fratris in laqueum mortis incurreret, cum eum discipuli interrogarent, quis inter illos maior esset: Qui Lerit, inquit, minimus Luc. min omnibus uobis, hic erit magnus: Amputauit omnem aemulationem re sponso suo, omnem causam& materiam mordacis inuidiae erilit abscidit. Discipulo Christi zelare non licet, non licet inuidere. Exalta- Discipulotionis apud nos non potest esse contentio, de humilitate ad summa cre- cymni 'scimus, didicimus unde placeamus. Denique de Apostolus Paulus instruelis de monens, ut qui illuminati Christi lumine tenebras nocturnae nuersationis evasimus, in factis atque operibus luminis ambulemus. scribit& dicit: Nox transiuit, dies autem appropinquauit: abhciamus Rqρ' 3.
Ggb opera tenebrarum, &induamin: arma lucis, tanquam in die de center ani lemus: non in commessationibus &caeci non in certaminibus& zelo. Si recesserunt de pectore tuo tenebrae, si nox inde distussa est, si caligo detersa est, si illuminauit sensus tuos splendor diei, si homo lucis esse episti quae simi Christi gere,quia lux & dies Christus est. in id in zeli tenebras ruis quid ad diabolii cui renue ueras,redise quid Cain similis existis
55쪽
i. B si xivs In homilia de Inuidia, quae est undecima inter homilias varim uni argui ventorum : Nihil mortalium an mis inuidiae perturbatione Inuidia ips pqniciosi scontingit : quae ante omita ipsi nocet aut bori, aliis uerbquarn v hv i δ' ς minimi n. admodum enim venenum serrum,sic inuidia reos qui eammo no p. . Magis autem sicuti vipero dicunt abru pio matris ilentre nasci: sic& inuidia concipienthin se animam corrodere Iivsidia quid simul acta efacere solet. Est enim inuidia dolor de proximi prosperitate ac rerum s iccessu conceptus. Quapropter animo invido nunquam tristitia,nun uam moestitia deest. Abundat proximi ager , domus bonis omnibus re . tur , ex uoto denique eueniunt omnia in rosa & uiola uiuenti. Cuncta
haec tristitiae dolorisq; occasionem invido praebent. Ex quo nihil ab homine nudo , qui omnium iacillis petitur disterre uidetur. Quid hoc morborerniciosius 3 Interitus uitae, pestis naturae, aduersa ouinabus bonis ex Deo uenientibus, demum ipsi Deo contraria. Quid enim principem malorum Daemonem ad bellum aduersum hominem internecinum impulit 3 Nonne inuidia, per quam & Deo aduersari palam deprehensus est 3 Dolens enim ob praeclara dona homini concessa, qtiando Deo nocere non ualuit, ipsemissidi js petijt hominem. Vid t Cain ex Deo honorem fraternum. Er exarsit in inuidiam, atque eum qui honora bus erat a Deo, occidit, ut irritaret Deu qui istum honorauerat. mainobrem, fratres dilectissimi,inuidiam fugia mus, pugnae in Deum magii iram , homicidi j matrem , naturae consionem, amicitiae ac familiaritatis expertem, calamitatem absurdissima. Quid misser homo angeris, nihil mali passus λ quid cum eo contendis , aut quid eum
petis in boni quibuslam existentem, qui de tuo nihil detrahit aut minuit λμει; Et nonnullis interiectis: Sapiens prosecto fuerit quicunque cuni invido mitiustas sugie nime congreditur aut conuersatur, nec etiam in eadem esse cum eo mensa
- studet: moniam ex Diomonis sententia, Zelus hominis ex fiscio ipsius. Non enim Aegyptio ua Scytha inuidebit, sed suae genti quilibet ire in eadem gente non ignotis, sed familiaribus &uicinis,&eiusdem artis hominibus , aut alia de causa coniunctis, & his deniq ie , coaevis,cognatis, &fratribus. Et omnino ut aerugo frumenti est uall alio, ta inuidia amiciriae pe--,idii riri itis. Illud autem in hoc mala laudauerit quisquam quod inuidus quanto
et inuideti. in proximum uehementatis mouetur, tanto sibili et maius parit incomm
Gin. Quei dimodum sagittae magna ui emissae,si in durum aliquid ac respuensinciderint, in emittentem facile redeunt, sic inuidia proximis tristitiam quaquam affert,tantum inui lenti officit. Quis enim unquam in moerore positus aliquod propterea proximo incommodum intulit 3 Sese solum vastat atque cruciat. Malum suscipis, per quod inimicus eorum fias, qui te nihil laeserunt, inimicus praeterea Dei boni ,&qui omnis est expers inui- iuperario diae. Fugiamus ergo fratres intolerabile malum. Serpentis id est praece
WHq pium , diaboli inuentum, inimici satio, punitionis arrabo , pietatis impedisees mentum, uia ad gehennam , regni caelorum priuatio. Nam & ipso latet dolum homi tutore hoc uitium inuidi. Adspeetiis illis est aridus & obscurus, gena su tristis , si perciliuni demissiam, anima ipso morbo suffusa, prudentiam indignoscenda velitate ac rebus agendis minime habens. .d ergo faciendum,ut hanc animi pestem ab initio minime quidem patiamur uit in ea sortasse acteti,facile litaremur λ Primitin quidem,si nihil rerum humanarumma nium aut sapra ratiar existimemus : non enim in rebus fluxis bonum
56쪽
constituimus, sed ad sempiternorum & uerorum bonorum participationem iiocati sanius . itaque nec diues aemulandus est propter diuitias, nec
potens ob dignitatis ac magistratus culmen, nec fortis ob corporis robur, nec eloquens ob dicendi facultatem. Instrumenta sunt haec uirtutis rectόutentibus, nihil per se uerae felicitatis habentia. Miser est qui his abutitur, non aliter quam qui in pugna contra inimicos ensem corripiens, in se ac interitum suum conuertit. Omnino autem qui res huma nas rationi subiecem ae adueram pulchritudinem laudemque se conuerterit, multum abfuerit ab eo,ut in rebus terrenis & fluxis quenquam pute teste felicem &aemulandum. Qui uero ita fuerit animatus,ut nihil usquam humanum admiretur, huic proculdubiis dominari inuidia nullo modo poterit. Si quisu ris ita gloriae cupidus fierit, ut omnes antecellere cupiat,nec secundas facilὰ patiatur, maximam profecto occasionem causamq; inuidiae dabit: Et post pauca : Si demum teipsum incolumem seruabis, cie in bonis longe maioribus claritatem habibis. Nam & uirtus intra nos est & ab ijs qui ob ea labores subeant,apta possideri. Diuitiarum autem copia,surina corporis potentiae fastus intra nos nequaquam consistit Ina M homilia in aliquot scripturae locos,quae est inter uariorum argumentorum homilias vigesimas rima: Inuidia proprium est laboli uitium. Malum hoc est, quod sati exprimi nequit, quod medicinam spernit Qui caput aut membrum aliquod dolent,mediso morbu aperiunt: at qui aegrotat inuidia, quid dicet ρ angunt me proximi bona nani ueritas haec est: Attamen haec ossisque uerba fateri Erubescit. Quid quaeso te affligit, propriumalum, an alienum bonum 'certὰ malum tuum incurabile . Canes enim nutriend' mansuetos reddimus: inuidum uel b &malignum , beneficio
nostro deuinci elido longe peiorem reddimus. No enim gaudet in ijs quae recepit bonis: sed tua tristatur felicitate,quod facultas tibi sit eius usui subueniendi. Noli igitur in diaboli deceptionem incidere . Inuidit enim tibi,inuidit inquam quum te e paradiso expulit. Ne severe illum, neve
cum eo commotium suscipe ullum. Bis enim te laesit. Primum, quum te ab initio eiecit:deinde nunc reditum tuum turbare contendit . .
. CHRYsos Torius homilia quadragesimaquaria ad popuIam Antiochenum: Sicut surentes saepenumero gladios in se conuertunt, itidem & inui-cli,solam inuisi perniciem intuentes,propriam negligunt salutem: hi seris
quoque peiores. Nam illae quidem escae indigentes,uel a nobis irritatae, aduersus nos armantur: hi uelo benefici js quoquc nequenter allecti, bene meritos maleficiis prosecuti sunt. Hi quidem pei cressetis.demonibus autem pares,sorte peiores & illis. Hi nanque concia nos bellum ei ercent impa catum, consortibus autem generis non insidiantur . Vnde Iudaei quoque Christus os occlusit, cum eum in Beelzebub eiicere daemonia cγlumniarentur. Hi uero neque naturae cominunionem reucriti suiu, neque sibi pepercerunt. Nam antequa 'invisos, animas suas poenis aificiunt cumultus omnis Sc ignobilitatis eas frustia&ii casum iiii ylent. Cur enim do les o homo proximi bo is 8Dolei e nos oportebat his quae patimur malis,r on in dii: bus alios probabiles haberi uidi inus. Propterea omni uenia caret illud peccatum. Nam fornicator idem concupiscentiam praetendere pol st, fur paupertatem, homicida uirorem rigidas quidem & irratio nabit si h eat tamen quas praetendatit excusation . vero quam di-
ii uitium Feri, deteriores sunt inuidi.
pares aut peiores dein nita Marti .
ct excusatio. necaret hoc peccatum. Nota.
57쪽
ces causam rogo λ Nullam penissis nisi tantum intensam nequitiam . si enim inimicos diligere iubemur , cum de diligentes oderimus, qua poenam luemus 3 Nam si diligens diligentes, nihilo gentibus melius affectus est: nihil iniuriae operatos infestans,quam habebit ueniam quam excit sationem audi quid Paulus dicat: Si tradidero corpus meum ut ardeam, chrita emautem non habuero,nihil milii prodest . Quod autem ubi liuor&inuidia,charitatis opera sublata sint,cuiq*e patet . Hoc uitium & fornicatione peius est,& adulterio . Hoc enim in operato tantu filiit: inuidiae uerbk uis totam subuertit ecclesiam, S: toti nocet terrarum orbi. Haec homici- mater est: iti fratrem Cain occidit, ita Iacob Esau, ita Ioseph fratres, si=zuia. 7 -cunctos homines diabolus. Sed tu nunc non occidis, sed imulta caede facis grauiora,fratrem optans confundi,laqueos un liquὰ tedens, si in tos pro uirtute dijoluens labores,dolens quod mundi placent Domino. rion illum itaque, sed ab eo cultum impugnans. Illum afficis contumelia, tuuillius praeponens honori: & quod est omni u grauissimum, indifferens peccatum esse uidetur, cum sit omnium atrocissimum . Sive miserearis, siue vigiles, omnium es sceleratissimus, cum inuideas fratri ,& hoc illinc est est manifestum. Quidam olim apud Corinthios fornicatus est, sed accusatus suit,& breui correctus. Abeli Cain inuidit,sed sanatus non est: quinde Deo statim ipsius ulceri curam asserente, magis intumescebat,se fluctua e si his ruri adcs sum properabat . ita hoc uitium illo peius est, uec medicinae,quan cuna; adhibuerimus , Tacile cedit. Funditus istitur eam undiquEeueuanuis, illud pensantes,qubd quemadmodum olffendimus Deum alie nis tabescentes bonis,ita placemus gratulantes, de nosnetipssis participes facimus bonorum bene merenti repositorum. Et propteret Paulus dicit: Gaudete cum gaudentibus,& stete cum flentibus. Vtrinque magnum tu cremur emolumentum . Cogitantes itaque, qudd licet non laboremus, risuia iduis sς ilioranti condelectemur illius coronarum efficimur participes: om- ,, nemeijciamiis inuidiam,Scio animabus nostris charitatem plantemus.Graiii adem laue ue quid inuidia, graue &simulatione plenum. Hoc mulsum innumeris reM- pleuit malis. Ex hoc morbo litibus plena sunt tribunalia, ex hoc liuores repecuniarum amor, ambitio Se inanis gloria. Hinc urbes obsidentur,&mare piratas habet: hinc per orbem caedes, hinc genus nostrum dissipatu est. odcunque malum videris, ex hac radice producitur : iam enim de in Ecclesias debacchata est,&prius innumera patrauit mala. Hoc auaristiam parit, uitium omnia contiandens, de iustitiam corrumpens. Et post nonnulla: Lugeamus itaque non hos tantum, uerum&invidos: grauis
enim re hic vatio morbus est. Nec aberrauerit quis, hanc diaboli filiam appellans,de post haec inanis Eloriae fructum,quin de radicem. Haec enim utraque mala in alterutrum sese producere solent. s. IoaM homilia uadragesimaquinta ad pilulum Antiochenum : G- Compiti us lis est inuidiae malitia, ut prius separientem ostendat. Et sicut vermis deli termi de ti- gno nascens, ipsum prius absuntii: sic de inuidia illam prius suae se pepe- γ' i nil. rit,animam corrumpit, B: inuistini contrarijs, ac uellet, afficit. Nam nε mihi consideres inuisorum prooemia, sed finem respice: de intellige, quod haec inuidentium malitia inuisos ad maior perducit claritatem. Nam hi quidem de Deum in auxilium attrahunt,decae sti fruuntur fauore: hoc uero careas,omnibus redditur expugnabilis: dc antequam ab externis hostibus.
58쪽
bus , ab ipso obsessus uitio tantum non consumitur: ge tanquam occuliis depalius dentibus, ita clancusum, ut ita dicam, absumptus remanet.Quod scientes huius qua fovitii pestem fugiamus,&totis uiribus ex nostris relegemus animis . Omnium enim uitiorum hoc est perniciossiimum,&ipsa itoriim mihi salutem nostram super omnia uastat: Improbi nanque diaboli est inuent4. ciosissimum.
Et propterea Sapiens quidam dicebat. Inuidia uero diaboli introivi mors
Paos Ex libro tertio de uita contemplativa, pite quinto: Inuidus certe , qui alienum bonum, sitium facit inuidendo supplicium , nulla uidetur ad inuidendum concupiscentia prouocari, sed tantum superbiae morbo uexari . Sed stantini eius pestem, qua praecipitatur incensus,subtiliterat ν isti 'teque rimemini,inuenietis eum de perditionis eius cupidine,cuius cupit interitum,& smerbiae malo teneri, quo sibi iugiter ingemiscit meliorem cui inuidet,anteferri. inlisiacile potest, uale ut hoc malum, uel bis exprimare, quo inuidus odio hominis persequitur diuinum munus ii, homine: qua potius armari homo debeat, etiam pro sui meriti sanctitate Tantos inuidus habet poena iusta tortores,quantos inuidiosius habuerit laudatores. Si- inuidiosi di quidem inuidiosum iacit excellent a meriti, inuidum poena peccati: nec inuidi diseriei ab homine potest remedium adhiberi,cuius est uubius occultum. 7. ET capite nono: Donante Domino debemus ostendure, qualiter i 3-
uidi sancte viventium merita, sua sectant inuidendo peccata: & quantum in eis bonum corrumpat inuidia,qui quicquid boni fieri veI dicia sanctis audierint, aut omnino non credunt aut mos bene gestas in malum male intex-pretando conuertunt. O. a ne malum, quod de ill s mendax fama iactaue- Inuidioisi inrit,statim an quam si ipsi uiderint, credunt. Feraliter eis qui it ad uerum Vs,si holi esse probate uoluerit,contradiciat. Oinnia suis aemulis fingunt, eorui profectu deficiunt odia intra se abscondunt, & in suos cruciatus enutrivi, proficientibus inuident peccant: bus fauent. De bonorum malis gaudent,
de pro 'stibus lugent, de vii miciti, gratuiti ardent, lepraebenda pectoris i
sui malitiam timcnt, semper amari, nunquam certi. Amici diaboli,inimici etiam sui,omnibus odios. Ad gaudenda auxi , ad plangenda laeti, uir bim dispersi inter amicos discordias seminant: discordante ad tempus , si possunt in dissensione confirmant.Opinionem bonorum mendaciis decolorant: in spiritualibus carnalia laudant,ut spiritualia bona eis deesse persita.deant. Amicitias simulant, ut eos, qui se incaute sibi commiserunt, qua possunt arte detipiant. Odiorum sibi occasiones prauis suspicionibus coaceruant: daemones , quorum sectantur iacta, laetificant. Sanctos uiros qqibus sunt noti,contristant,uelut amici in obsequio, hostes in animo. Continentes in uerbo,turpes in facto.Prolgi secretorum,tenace, malorum: Prori suspicionum malarum,inanes bonorum. Pleni sordium, praediti si audius. Aduer ii corde uirtutibus , praui moribus, &insidibsi cuntiis se .cum in simplicitate uiuentibus. Haec & his similia sint,quae Ompes invidos bonis uoto siue animo inimicos ostendunt. Considerate,obsecro, aliter invidos punitura sint mala sua, quos etiam bona puniunt alien Vbi isti fieri poterunt boni, qui sunt in bono mali: aut quando bene malis usuri uit, qui male bonis uti non desinunt λ Item bonis utitur i ii diis inse, quia omnibus bonis, quae miser execratur abiunctus, animi sui supplicio relinquetur inligendo Et quis ei poterit subuenire , qui se sibi obibet inuidendo
59쪽
sapient. Iob t. Nulla vimis caret iuidia.
carnificem Aut unde sibi parabit salutem, qui de salutis materia bonis mala utendo facit perniciem λε. Isiooκvs de summo bono libro tertio, capite vigesimo uinto: Livor lieni boni suum punit au: norem . Nam unde bonus proἡcit, inde inuis diis contabescit. Homines praue uiuentes, sicut de bonorum lapsibus gratulantur, ita de eorum reciόnctis bonio; perseuerantia confiinduntur.Iauidus membrum est diaboli, cuius inuidia mors introiuit in orbem terra. Him. Sicut &superbus membrum est diaboli,de quo scriptum est: omne sublime videt,& ipse rex est super omnes filios superbiae. Nulla est uirtus quae non hes ic5:rarium inuidiae malum. Sola miseria caret inuidia: quia nemo inuidet misero, cui reuera non livor obi citur , sed sola misci icor haadhibetur. Multi de bonos imitari uolunt,& de bonorum profectibus inuidiae liuore tabescunt. o nec illi corrigantur a malo suo: sed per inuidentiam deteriorentur,& bonos a recto studio , quantum in ipsis e cipotuerint, deprauare conentur. Q rando malos boni proficere uident,non scandaliremur: sed quem si iit finem habituri, maximὰ cogitent. Hoc omnis inuidus alienis iiii tutibus praestat,quod beato Iob Satan praestitit. Nauidum aemulatur prosperitatibus , commouis aduersa. sed dum credidit eum diabolus posse prosternere, inde eius aucta sunt merita, atque indeiciatu rune probatiora patientiae documenta. Ita requirunt inuidi aditum malae famae, per quam notum uitam maculent,sicut ostium quaerebant Sod mitae, quo domum Loth nocituri introirent. Illi uero caecitate erroris percus, i,parietes uidebatit, ostium non inueniebant. Non aliter inuidi uidendo uelut arietem,uirtutes dissimulant: uitia velo perquirunt,per quae eo
s. Ausus rivus libro undecimo de Genes ad literam, capite decimo quaeso: Cum superbia sit amor excellentiae propriae,inui dia uero sit odium felicitatis alienae, quid inde nascatur, satis in promptu est. Amando enim sui'; excellentiam sitam , uel paribus inuidet uod ei coaequantur:uel inferiotibus, sibi coaequentur: uel stiperioribus, iubis eis non coaequetur. Superbiendo igitur inuidus, non inuidendo quisque siperbiis est. io. Paospha in sententiis ex Augustino decerptis ententia ducentesi- manonagesimasecunda: Cum superbia sit amor excellentiae propriae, inuidentia uero sit odium felicitatis alienae , quod 'undd nascatur, in promptu
est. Amando enim ouisque excellentiam sitam, uel paribiis inuidet, uod et coae uentur : uri inferioribus , nἡ sibi coae uentur: uel seperioribus, uod eis non coaequetur. Superbiendo erg4 quisque inuidus, non inuideno superbus est. ii. G et Gostius libro trigesi primo Moralium , capite trigesimoprimo: De inuidia odirim, susurratio, detractio, exultati: ο in aduersis prox, mi, afflictio autem in prosueris nas itur. i. B. Gκrco Rivx Nyssennus in uita Moysi: Inuidia maiori ei inceps,mortis mater, ma peccauiantia, vitiorum radix, doloris initium, calamitatis parens , inobedientiae causa ', ignominiae principium. Inuidianos longEi pa adiso exter inauit: inui via repulit a ligno uitae . Inuidia,dico, mortifer stimulus, mucro reconditus, naturae morbus, bilis uenenosa,tabes sponte adhibita, telum amarum, figens animam clauus , flama cordis, intestinoriam igia is: hanc qui habet, non suis mal is, sed alienis ess
60쪽
bonis infelix est, & contra non sito bono, sed malis proximi felix est:inuisedus cnim se licitate aliorum dolet,calamitatibus gaudet. Miluos cadaue- Miluise a
ribus pasci,& preciosis unguentis emori aiuntiuidetur enim natura sua ad inuidupatriduna & purulentum esse amnis: quando ueris huic morbo subiectus est aliquis, amicorum commodis quasi unguento tabescit: & si quid cala- - mitolam incidisse proximo intellexerit , ilico advolat,s posito invadit Meunco, quo si qua latent,distrahit atque dissipat , & in medium proponit
. Hi ERONx Mus in caput quintum epistolae ad Galatas : Inuidiam non putemus idem esse quod Zelum: Quia Zelus&in bonam partem acci- retinuidiam, potest, cum quis nititur ea quae meliora sunt, aemulari . Inuidia uero lienast licitate torquetur :& in duplicem scinditur passionem , cum ut dui diseipse est aliquid in eo, in quo alium esse non vult: -ut alium esse uidens me nes scindit. borem,dolat se ei non esse consimilem. Pulctae quidam de Neotericis, Graecum uersum transferens, elegiaco metro de inuidia lusi,dicens:
Iustius inuidia nihil est:quae protinus ipsum
Authorem rodit, excruciatq; animum .
Scripsit & beatus Cyprianus librum de reto & liuore, ualdEoptimum:que Inuidi & in Jui legerit,non dubitabit annumerare operibus carnis inuid jam .Inter inui distxium autem & inuidiosum hoc interest,quod inuidus seliciori inuidet: Inuidiosiis autem is est,qui ab alio patitur inuidiam. 3. GREGORivs pastoralis curae parte tertia admonitione undecima: Admonendi sunt inuidi, ut perpendant quantae caecitatis sunt, qui alieno pro' caelii, di in sectu deficiunt, aliena exultatione tabescunt. Quid istis iii felicius,quos du felicitas in- conspecta selicitas afficit, poena nequiores reddit ' Aliorum uero bona uidM M quae habere non possunt, si diligerent, sua facerent. Sic quippe sunt uni- . uersi consistentes in fide, sicut multa membra uno continentur in hoc corpo quo, o
re, quae per officium quidem diuersa sunt, sed eo quo sibi uicissim con- Γ, fiant. fruunt, unum fiunt. Vnde fit ut pes per oculum uideat, de per pedes ocui gradiantur, ori auditus aurium seruiat, & ad usum suum auribus oris lingua concurrat, suis agetur uenter manibus, uentri operentur manus . Nimis itaque turpe est, non imitari quod sumus. Nostia sunt nimirum, quπetsi imitari non possumus, amamus in alijs,&amantium quique amantur in nobis. Hinc ergo pensent inuidi, charitas quantae virtutis est,quae alie ni suoque laboris opera, nostra facit sne labore . Dicendum est inuidis, quia dum se ista intrinsecus peste consumunt, etiam quicquid in se aliud nilia re uidentur,interimunt. Vnde scriptum est: Vita carnis, sanitas cordi putredo ossium,inuidia. Quid enim per carnes, nisi infirma quae ' ' Οdam ac tenera: & quid per osti,nisi fortia acta signantur λ . Ausus Tl Nus sermone octogesimotertio de tempore. Sicut aerugo Aeruginie5. ferrum, ita inuidia ipsam animam, in qua est, interimit& consumit. Et si- ν,z-α ui Cut aiunt viperas dilacerato & dirupto illo ipso materno utero, in quo co P ceptae sunt,nasci: ita &inuidiae natura illam ipsam animam,aqua concepta est,& consumit & perdit. Qualis haec animae tinea est cogitationum tabes pectoris e Quanta rubigo aetare in homine donum Dei,&in malo opprobrio bona aliena conuertere, aliorum gloriam facere poenam suam , velut quosdam pectori suo admouere cainifices, cogitationibus de
sensibus sitis adhibere tortores, qui se intestinis cruciatibus lacerentὶ Non cibus