장음표시 사용
81쪽
Poenitεtia eorum qui allos ad ebrietatε
gogunta ornetues ex ebrietate.
eentiam , Mindecim dies: si per contemptum , quadraginta . nus uel monachus , secundum ordinem , ut scriptum eu , ceu & reliqui. CIerici,&ministri iuxta ordinem, iudicio Sacerdotis poeniteant. Iut uota non habentes , si inebriantur , arguantur a Sacerdote,quod rioli regnum Dei non possidebunt, & interitus sit ebrietas: & compellat eos pinnitere. Qui cogit hominem ut inebrietur humanitatis gratia, acerrime corripiatur, tu septem dies poeniteat: si per contemptum, triplara dies. Num Ius Christianus alium Christianum plus bibere cogat , quam naturae sui elat. Quod si fecerit , iuxta id 'uod in poenitentiali habetur, poeniteat. Ex eiusdem libri capite decimotertio ex poenitentiali Romano: per ebrietatem uomitum facit, si presbyter aut diaconus est, quadraginta dies poeniteat. Si monachus , triglata dies poenitea si Clericus, uiginti dies: si Laicus, quindecim dies. Item capite decimoquarto ex poenitentia It Bedae et Laicus si per ebrietatem uomitum facit, tres dies a carne & uino
Runsvis capite decimoquinto ex eodem : Si quis per nequitiam alii inebriat , qtiadraginta dies pa niteat . Quod si in consuetudine habuerit , comunione priuetur, donec digne poeniteat,& emendationem promiti t. α Ιvo Episcopus Carnotensis tertiadecima parte Decretorum, a capite sexagesim ono usque ad octogesimumsextum, habet omnia quae reta dus in libro decimoquarto. & quae ex eo ante adductatunt, apud Ilionem.
capite xxxv I. Lxxx x, octogesimosecundo,de octogesimotertio reveriuntur
3 FIraxo ux Mus in caput primum epistolae ad Titum: in ale est autem, Episcopum uideri uinolentum , ut sentu occupato uel exaltet risum c'nua grauitatis decorem,&labiis diabluris cachinnet, uel si paula Ium tristis, cinuidam rei fuerit recordatus,inter pocula in singultus prorumpat & iaciuymas Z Longum est ire per singula, & insanias quas ebrietas laggerit, expilacare . videas alios pocula in tela uertentes, styphum in laciem iacere conuiuae: alios scissis uestibus in uulnera aliena proruere: alios clamare, auos dormitare: qui plus biberit, sortior computatur: accusatioriis occasio est , adiuratum per regem frequentius non bibisse. Vomunt, ut 'io it . Dibuta ut vomant. Digestio uentris & guttur uno occupantur officio . dixisse sufficiat, qudd, secundum Apostolum, in uino luxuria est. Et ubiscunquὶ saturitas atque ebrietas fuerint, ibi libido dominetur. Ucta ire trem Si genitalia: pro qualitate uitiorum, ordo membrorum. Nunquam ego ebrium castum putabo, qui etsi uino consepitus dormem istamen P
IozM in epistola octogesimatertia ad Oceaniam Vinolentia borrarumis, de comessatorum: uentoq; mere aestuans, citb despumat immiaino. In uino luxuria, in luxuria uoluptas, in uoluptate impudicitia est. I xuriatur , uiuens mortuus est: ergo qui inebriatur , & mortuus α rupultus est. Noe ad unius horae ebrietatem nudat femora sita , uae per in os annos sebrietate contexerat. Loth per temulentiam nesciens ubidini micet incessum:&quem Sodoma non uicerat, uina uicem ς' . V .e s AMaxosius libro primo de poenitentia, capite decimoquaris: Palicitur libido conuiuiis, nutritur delicijs, uino accenditur, ebrietate fammatur. Grauiora sunt his somenta uerborum. Vbi caro inebriatur, mens ti
tubat, animus uacillat, cor stino
82쪽
CAPITALIBUS. VIII. 22se est Ira, O quae soboles ex illa nascitur l
A. Ira est immoderata cupiditas puniendi e- Greeaiλιν. ius, a quo laesum se quis arbitratur. - Nasculi tur ex illa detestadae filiar,ri Xs,tumor metis, c6 Lsi. iri ha. tumeste,clamor,indignatio atque blasphemia. B. Est Q hoc animi uirus perniciosum, oena α ἰquenti Otεho.
iudicii prudentiarq; vigorem, & animi sepeci; corporis simitatem labefactans. Quare monuit re gnia
Ecclesiastes: ς sis uelox ad irascendum, quia ira ab so,d Prouerim simu Hulti requiescit. Et gentium Doctor pra da ζ, i., cepit: 4 Omnis araaritudo ira, o indignaris, O
clamor, o blathbemia, tollatur a uobis cum omni mal
nantes inuitam, sicut O Deus in Chricto donauit uobis: ia i s.' . e. 'it Caeterlimaduersus iracundos, contentioses, contumeliossis iam lata est CHRIsri senten- ni αν --tia, ualde i; metuenda illa: ς Omnis qui lassitur cis
Iratrisuo, reus erit iudicis: Qui autem dixerit fratrisuo racha, reus erit concilio: Qui autem dixerit . futue, misi in v - αν .reM e it gebenna ignis. inς birid. rap. λ
Pa ova Raroavia vigesimonono: Vir iracundus prouocat rixas: Se qui ad indignandum facilis est , erit ad peccandum procliuior. Ioa decimoquinto: Respondens autem Eliphar Themanites,dixit:Nunduid saniens respondebit quas in uentum loquL, Se implebit ardore stomatum suum λ Nunvid primus homo tu natus es,& ante colles formatus Nunquid consiliu Dei audisti, & inferior te erit eius sapientia Quid nosti quod ignoremus λ quid intelligis 'δ nesciamus λ Et senes& antiquῖ sunt in nobis multo uetustiores et Patres tui.Nunquid grande est ut consolatur te Deus λ sed uerba tua praua hoc prohibent.Quid te eleuat cor tuum,& quasi magna cogitas,attonitos habes oculos Quid tumet contra Deum spiritus tuus,ut proferas de ore tuo huiuscemodi sermones λ Quid est homo, ut immacuIatus sit,& ut iustus appareat natus de mulieres Ecce inter sanctos eius nemo immutabilis,le caeli non sunt mundi incospectu eius. inanis magis abhominabilis de inutilis homo, qui bibit quasi aquam iniquitatem,&αEcch a s IAsTi C I xix. Est correptio mendax in ira columeliosi: & est iudicium quod no probatur esse bonu: de est tacens, de ipse est prudens. Ambctus coToris, de risus dentium, Ze ingressus hominis enuntiant de illo. Ao Ephesios quarto: omnis amaritudo, R ira, de indignatio . de vi
83쪽
Ecccxxi Asris septimo: Melior est patiens arrogante. NE sis uelox, irascendum : quia ira in s nu stulti requiescit. . . EccLusi As Tica octauo: Cum iracundo non facias rixam, &dace non eas in desertum: quoniam quasi nihil est ante illum sanguis, de
hi non est adiutorium, eludet tς . . . .
' Et capite vigesimooctauo: Qui uindicari uult, a Domino inueniet uindictam: & peccata illius seruans seruabit. Relinque proximo tuo nocenti te & tunc deprecanti tibi peccata soluentur. Homo homini reseruat ira,& a Deo quaerit medelam in hominem similem sibi non habet miserico: diam, &de peccatis suis deprecatur ipse dum caro sit, relaruaturam γωpropiciationem petit a Deo λ quis exorabit pro delictis illius Z Memento o si imorum, & desine inimicari. Tabitudo enim di mors
mandatis eius. Memorare timorem Dei, di non rare testamentum altissimi ,3c despice ignorantiam proxuni. Nilite. & minues peccata. homo enim iracundus incendit litem, α uir peccator turbabit amicos ,& in medio pacem habentium immittet inimicitiai
Reeundiim enim liena sylvae, sic ignis exardescit: Ze secundum uirtutem horninis se iracundia illius erit : de secundum substantiam suam ex tabat ira suam.' Certamen sestinatum incendit ignem: & lis festinans effundit sanguinem:& lingua testificans adducit mortem. Si sufflauem, quasi ' debit:& si rapueris super illam , extinguetur: utraque ex ore tur Susurro & bilinguis essedictus: multos enim turbauit pacem hab. n
Ungua tertia Gltos commouit, & dispersit illos de gς'
ciuitates muratas diuitum destruxit, & domos magnatorum effodit V tutes populorum concidit, & gentes fortes dissoluit. igres uiratas eiecit, Se priuauit illas laboribus suis: cui respicit illam, non habebit requiem, nec habebit amicum in quo requiescat. Iixis capite trigesimo: Zelus & iracundia minuunt dies. Σ . . PaovER aio avia duodecimo'. Fatuus statim indicat iram suam: qui au hin dissimulat iniuriam, callidus ςst - . . in I
Eτ capite decimoquinto: Responsio mollis frangit iram: ismo duet suscitat furorem. Vir iracundus prouocat rixas: qui patiens est,mitigat 1 capite decimooctauo: Labia stulti miscem se rix's, &hirpia nrouocat. Spiritum ad uastelidum facilem quis poterit sustinere λ et x M capite vigesimosecundo: Noli esse amicus homini uctu ado, neque ambules cum uiro furioso: ne sortὸ discas semitas eius, & sumasicaiadalum animae tuae.
Iraavu capite vigesimosexto: Sicut carbones ad prunas, di ligna ad ira stulti utro i grauior, Ira non habet misericordiam, nec erumpens furor impetum concitati spiritus ferre quis poterit Iox quinto: Virum stultum interficit iracundia, & paruulum
ditiauidia. P s A LMo quarto: Irascimini,& nolite peccare . .
E et trigesimo: Miserere mei Domine quoniam tributor:
84쪽
tus est in ira omitus meus , anima mea & uenter meus. An Colossenses tertior Nunc autem deponite&uos omnia r iram, I dignationcm,malitiam , blasphemiam , turpem sei monem de ore uestro. Induite uos ergis sicut electi Da i , ineti de dilecti, uiscera misericordiae, benignitatem , numilitatem, modestiam, patientiam, supportantesia uicem,&donantes itobismetipsis , siquis aduerius aliquem habet queresam: sciit & Dominus donauit uobis, ita & uos,&e. M Trux vi quinto et Ego auteni dico uobis, quia omnis qui irascitur fratri suo &c. ut in textu. Si ergb offers munus tuum ad altare, & ibi r eordatus fueris cuia frater tuus habet aliquid aduersum te: relinque ibi munus tuum ante altare uade prius reconciliari fratrHuo : di tunc uenie
A Gx x o oa i us libro primo Moralium, rapite trigesimoprimo: De ira
rixae,tumor mentis,contumeliae, clamor,indignatio.blasphemiς proferunt. t B. B sitius Magnus in homilia de ira, uae est decima inter homi- ubris. 1llias uariorum aIumentorum: Quando semel irae perturbatio metem prae in seram mcipitans, imperium animae sumpserit, hominem penitus in seram c6 uenit, nec hominem qui rationis sit eo os, esse sinit. Quod enim uenenum uirus emittetibus erit, hoc item &tiiror animo irritatis ac perturbatis. Impetu seruntur, infitiunt, rabie ut canes assciuntur, punguntur ut scorpii, mo dent ut serpentes. Nouit scriptura eos qui hoc uitio tenentur, ferarum
appellatione uocare, quibus sese ob peruerstatem similes ac familiares reddiderunt. Nam&tanes,&serpentes,&genimina uiperarum,&his similia nominat. Qui enim ad mutua inter se eiusdem generis parati sunt inferenda incommoda, iure seris ac uenenatis asscribi potant, quibus ex natura continuum aduersus homines odium est. Effraenes linguae, ora incustodita , incontinentes manus, contumeliae, probra, accusationes, uerbera ,& alia eiusmodi quaecunque quis enumerare poterit, irae sunt ac fu toris fructus. Ob iram ensis acuitur, mors homini ex homine uenit, fratres inter Ieignorantur, parentes ac liberi naturae obliuiscuntur. Sed & ante omnia seipsos haud agn'Ieunt irati, deindε neque quotquot habent necellarios. Qui
admodum enim torrentes ad curua loca decurrentes,sccum obuia quaeque
trahunt: sic & iratorum impetus uiolenti de instes,iles, omnia similiter pereurrunt atque obruunt. Non eis senectus uenerabilis, non uitae uirtus, non
generis propinquitas, non acceptae iam gratiae,non denique quicquidaliud, vanuis aestimandum, in honore est. Momentanea quaedam insania est ira. iasinia. Quin de maximum se in malum saepius conijciunt , & studio uindicandi, se glos negligunt. Eoro nanque memoria quibus laesi sunt, uelut oestro quo clam incitati, &animo exacerbato atque aestuanti, ii6 prius desinunt,quam incommodum aliquod infestanti infligant: uel ipsi si id contineat accipiat: quemadmodum saepe euenit, ut quae per uim tentata sunt, pluraccipiant in-in' gant . inlis enim in ea se mala coniiceret, quae ira serindi homines, quavis occasione uociferantes &exasperati, iubeunt atque tolerant Nam & omni fera uenenata impudentius ruunt, nec prius desistunt, quam aliquo malo magno & intolerabili , ita intumeliaenie, aestuam
85쪽
nibu quom do resisten-ιlum,ct aduersus iram re inedia.
tem exaltent animum. Neque enim rasis acies , neque ignis, neque horrendum aliquid , animam ira ilitumescentem ac furentem ratis compescere
labit: non magis quam a daemonibus detenti , a quibus irati nihil nec forma , neque animi affectu differunt. Nam ijs qui ad uindictam anhelant , ita quidem circum praecordia sanguis seruet, quasi ut ignis ebulliat & exaestuet.
onperne uero accensa facie, alio adspectu visendum exhibet iratum, eam formam quae omnibus consueta est¬a, quasi larua quadam, ut in scena fieri solet, prorsus immutans: oculi consueti non apparent, sed ignei micantesq; , gentes acuunt, ueluti sues grassantes: uultu sunt liuenti languine suffuso. Oris tumore increbrescente,uenae ob turbati intra uiscera spiritus uagustiam disruptae. Vox aspera & intensa ,sermo inconstans &confusus, ac tcmere cadens, nec concinnE, nec significanter , ne ex parte quidem prolatus. Postquam uero ira sicut fiamma, sicca materia succensa irritatos inuasit , tunc nec sermone dicenda, neque reserenda uidere licet spectacula. Manus quidem erectas etiam aduersus contribules,&per omnes corporis partes distractas, pedes extra omnem ordinem & ab re certatim discurrentes: denique partes corporis omnes, insaniae inlirumenta factas. Si autem
pariter aliquem exaduerso concurrentem inueniant, iramq; mutuam inter se exerceant, ea patiuntur, quae fas est eos pati, qui sub tali daemone con tendunt ac certant. Membrorum mutilationes, uul ra, mortes praemiupugnae serunt. Cepit qui primus, manibus iniuriam intulit: alter ulciscitur: Hic instat, ille non cedit: eorpus obiter vulneribus petitur. Ira uoris facit, ut dolor di incommodum minimE sentiantur. Non enim damna corporis aut sensium curant, cum Oinni studio & omnibus uiribus sint animo ad ulciscendum commoti & excitati. Ne, fratres dilectissimi, malum malo curate , neu contendite initicem calamitate mutua uincere. In rixa mim is inferior est, qui uictor est, ac peccatis longe grauior discedit.
Ira certamen excitat, certamen uero conuicium, conuicium uerbera,verbera demum uulnera, ex quibus& mortes ope sequuntur, Ille maledixit, tu benedicas. Verberauit, tu patere . Expuit, nihilique te eaistimauit, tu
cogita quomodo ex terra es ,& in terram rc uerteris. His nanque modis atque rationibus te confirmans, longe lauiora quam re uera sint, inuenies
xibi aduersarii facta iurgia . Sic etiam talionem illi securius reddes, ostenderi; quam sis contumeli, invulnerabilis, ac praeclaram tibi patientiae coronam comparabis, dum alterius insaniam, occasionem philosophiae ac morum feceiis meritorum . Quamobrem si mihi credis, probra contunae 5 sq; minime curabis: obscurum te & inglorium uocauit, nulliusq; aestimationis λ terram te ac cinerem esse dicas. Nec tu meliores patre nostro Abraham, qui se eadem uocauit : ignarum, pauperem, ignobilem nominauit Z tu uermem te dicas, & e stercore penus ducere, uerba Dauid memorans. His etiam Mosis decus adde. lite ab Aaron' Maria uerbis potitus probrosis , non ad Deum adaersus illos interpellatae, sed pro eis orauit. Quorum tu,ssic mihi, cupis esse discipulus λ beatorum hominum oeDao gratorum, an eorum qui spiritu reserti sunt maligno λ Quando enim verborum contumelia tentaris, illud existima, periculum de te feri, an Deo per patientiam adhaereas , seu per iram in aduersarii paries inclines. Da tempus cogitationibus, ad optimam eligendi partem opportunum . Nam e duobus alterum proculdubio consequeris, aut inimicum tuae man
86쪽
suetudinis exemplo munitiorem reddes: uel certἡ si despexeris , acrius iblum uindicabis. Si enim malum est ira, cur malum id non euitas 3 Si umnia dignum, cur irato succenses Ex quo si secundus uenisti ad iram, nihil te hoc iuvabit. Non enim in certaminibus palaestram prius prouocans , sed qui superat, coronatur. mobrem non solum is qui facinus aliquod graue prii stentaverit, seu qui mali ducis ad scelus exemplum fuerit
imitatus, ounico mulctatur. Si enim te pauperem uerὰ appellat, uexum respuere i,cquaquam debes. Si mentitur,q.ud ad te dicti uanitas Sicut enim ad laudes tuas, si ueritatem excedunt, esserri non debo : ita nec ad probram te non uer iactata, minimὰ dolere. Nonne uides, quemadmodum sagittae si dariora offendant, resultant ac excidulit: in mouibus uerb& obedientibus facile ut in ur: ita de in contumelus euenit: qui eis occurritae resistere quaerit, illas in se recipit: qui autem mansuetudine ac patientia armatus, ad eas excipiendasse praeparauerit, omnino excutiet ac euitabit. Quid, miser, angeris pauperis appellatione Reusinistere quod quemadmi dum nudus in mundum uenisti, nudus etiam egressurus es.midenim nudo pauperius Nihil profecto graue audisti, nisi tibi ipse quae obiecta sunt, agno as. Us unquam ob paupertatem in carcerem duistus est Nam egere, non turpe quidem aut aliquod probrum fiterit, sed paupertatem sene: oa non ferre. Memor si, Demini nostri I v Cuxitri: qui tum diues esset, nostri gratia egere uoluit. Si uerb&stultus&itido - s appelliseris , reminiscereeorum quae a Iudaeis iactita sunt in ueram sa-
sientiam: Samaritanus es,&daemonium habes. Si enim contra haec maedicta irasceris , iam ea corroborasti. Quidnam est ira stultius λ Si uero quietus & immobilis persistas, pudorem maledicenti maenum intuli ili, eum re ipsa prudentiam modestiamq; ostenderis. Alapa seu pugillo caesus es λ exquit aliquis in faciem λ Eadem & Dominus est passus. Nec enim
ab expuentibus aut caedentibus faciem auertis. Calumniam pateris λ & Dominus: Tua laceratur uestis λ Et a Domino qumue uestis per uim extracta, & super eam missae sortes. Nondum condemnatus es, nondum cruci affixus. Multa tibi toleranda, ut ad eius imitationem permenias. Talia igitur, & horum siri illa tibi succurrant, mentisq; tuae impetum ac iram com pescant. Similes nanaue praeparatio aes & an inti dispositiones , morsus cordis &impulsus facile delebunt, & animi cogitationes in tranquillum statum deducent. momodo igitur irae incommoda fugiamus λ Si eam nullo modo mentem lationemve occupare finamus. Quamobrem s totae in
cogitationem ueniat aut cadat, eam sta retineamus, ut equum iugaleni nobis ratione, ut lieno quodam obtemperantem, ac ordinem proprium nequaquam excedentem, & ma ingredientem , qua a mentis recto consilio dirigitur. Et paulo st: Ira, quando oportet de ut oportet, ex raiione distentata, fortitudinem, patientiain, ad constantiam parit: praeter uel O re ctam rationem tractata, mror & insania efficitur. Idcirco nos Psalmus admonet: irascimini, de nolite peccare. Ipse nanque Dominus in Evangelio . um qui temet E iratri iratus fuerit, reum iudicii facit. Illum uero quitanst Pharmaco ad ea quae oportet,ira utit,minime condenat.Dicii nanques Potia inimicitia inter te & serpente. Et rursus: Hostes sitis Madianitis. Do-cctis uerba sit ut, ut ira ueluti armis utamur. Idco Moyses omotu hoiuvi mi
suetissimus, uti idololatriam damnans. Levitarum maaias in civ m tra-
87쪽
num ministra nona uam .st ira.3. Regi g. Irascendum non tam ho
trumarinauit Unusquisque,inquit, uestrum, gIadium ad Iatus tenerat, di transite a porta in portam, & flectile per circuitum castrorum, de sirum quisque fratrem interimat,& quilibet proxima suum . Et paulopost Moyses ait: Vestras hodie manus Deo consecrastis,quilibet in filio suo, de fratre sto , ut detur uobis benedictio. id Phinees iustum reddidit Z Nonne iusta estra fornicantes ira,qui alioqui mitis ac mansitetus existens, postquam stuprum Zambri &storti Madianitis palam in populo uidit, adeoq; impudenter adatissum, ut nec tam turpe spectaculum occultari uellent: minin elaindignum facinus passu scira ut oportebat usus, protinus utrunque trucillauit. Samuel autem Apagregem Amalech, a Saule contra mandatum D mini seruatum, nonne iusta ira in medium trahens occidit Sic itaque fit ira sepenumero bonarum actionum ministra. Helias uer 5 relotes quinquaginta sit pra quadringentos turpitudinis sacerdotes,& quadringentos uiros sacrorum nemorum,comedentes de mensa Iezabe Liusta sapientiq indignatione, in totius Israel utilitatem,ut morte mulctarentur, effecit. Tu autem
fratri tito sine causa ii asceris. Quomodo autem sine causa Cum sit alius qui instigat daemon,&a Ilus qui in stigatur homo, cui tu maledicis: simile
quiddam canibus admittens, qui saxa mordere solent, quando iactantes attingere non ualent. Instigatus enim ac incitatus, misericordia prosecto dignus eiri Qui uero incitat, odio maximo est insecundus. In hunc igitur iram transfer hominum interse rem, mendacii patrem,peccati ministru. Fratrem ueroin te peccantem miserebere. Nam si in peccato uinie ad xxtremum durabit, cum ipso daemone aeterno tradetur igni. Et iterum post pauca: Si ex Dominico praecreto omnium vEimus eue assueueris,quonam modo maledictis praeter dignitatem prouocatus , aegre ferre aut respondere poteris 3 Nam si paruus puer uerbis te contumeliosis peteret, occasio
nem tibi potius ridendi daret. Quod si phrenesi captus & sensu excidens, uerba incomposita de stulta minimem uera dicat, misericordia potius quam odio dignus eris Non igitur uerba solent tristitiam mouere, sed superbia, aduersus eum qui nos uituperat,& uniuscuiusque de stipis phantasia inod si horum alterutrum menti tuae exemeris, inanes quidam inorum strepitus erant quae ab aduersario dicenturia Quamobrem iram omnino sedabis indignationemq; ,- iram illam quae de caelo supra omnem impiet tem &iniustitiam hominum reuelabitur, experiare. Si enim animo sapieti amaram indi gnatiotiis radicem extirpare poteris, multa cum hoc principio perturbationum semina facile extingues. Nam & dolus , & sit spicio . dein fidei: tas, & malignitas,&insidiae,&audacia,& omnia his similia, huius uiti j germina lant, atque appendices. Itaque fiatres amaritissimi,nhobsecro tantum nobis malum inducamus, animae morbum, rationis tene
bras, a Deo alienationem, obliuionem timiliaritatis, principium bellinrum , plenitudinem calamitatum, daemonem pessimum nostris animis innatum , incolam quendam impudentem, nostra interiora positiantem, donique sancti Spiritus iter ad nos impedientem. ubi inimicitiae sunt, contentiones, indignationes, sectae, nostris animabus perpetuos γnerantes tumultus, ibi spiritus mansuetudinis haud requiescit. Quamobrem beati Pauli monitis obtemperantes, omnem a nobis indignationem ac clamo rem cum omni malitia abijciamus, ac inuicem boni ac misericordes existamus, expectantes beatam spem mansietis omnibus promissam. , CREP
88쪽
x. Cuarsos τοι us homilia vigesimanona ad poeulum Antiochenum. Ni h l iracundo homine insuauius, nihil grauius, nihil infestius, turpius nihil: sicut econtra,nihil nescio irasci iucundius. Ferae potius quam iracundo homini cohabitandum est. Nam illa cum semel malisuefacta suerit,sua seruat legem: hunc autem quotiescunque initigauerisa rursum efferatur,nisi quis in talem habitum ipsum induceret. Sicut enim dies cIara & serena,&hyems multae plena tri ilitiae , itidem & irascentis animus,& mansueti.
Quis tortor ita laniare latera poterat quae ignita tela corpus ita perfora- Iraeorpuit. rent λ quis furor ex naturalibus ita sensibus excedere facit,sicut furor & iret dix,& anim consternatio λ Noui multos ex ira morbos incurrisse,& febrium difficili maepraesertim hae sunt. Si uero ita corpora laeduntur, animas cogita: ne cogites enim quod non uides, sed cogita, si malitiam suscipiens ita laeditur, quantum pa: iens patietur detrimentum. Multi oculos amiserunt, in gra. uisiimum multi morbum inciderunt: generose quidem serens omnia,facile suli in bit.Veiunia mentalia tanquam grauia imperat,&horum nobis mercedem statuit gehennam,&diabolus est,& nostrae salutis inimicus: & magis huic, qtiam Christo,paremus, qui saluator est de benc factor&protector,&talia dicit,quae iucundiora sunt& honestiora, initioraq; ac magis expediunt,& nobis & necessari, nostris plurimum prosunt . Nil liacun Nissi itare diapeius,charissimi, nil ira intempestivius. Non opus est multa dilatione, dis peius at
acutus est morbus. Frequenter ex ira uerbum aliquis emisit,ad cuius reme i'xς pqui
dium totius indiget uitae: & aliquid comm .st, quod omne ipsius uitam subuertit. Hoc enim est difficile, quod in breui tempore,& per solam actio- bii
nem ac per unum duntaxat uerbuni aeternis nos frequenter exclusit,& multos euacuauit labores. Itaque uos hortor, ut omnia faciatis, ut hanc feram cohibeatis . Pareamus itaque Deo, nec in barathra nos praecipitemus: fed dum tempus est, equum cohibeamus, ne talorem subuertamus: iirae amputemus alas, ne amplius malum in altitudinem extollatur . Aci tum enim est ira uitium, acutum & efficax animas nostras furari : propterea passim oportet ei aditum obstruere: absurdum enim est, feras quidem mansuefacere posse, animam uero nostram insolescentem despiceret. Ignis Ignis urbe- est uehemens ira,omnia deuorans: nam di corpus perdis,&animam co
rumpit,&reddit insuauem,& in uisu quenque iurpissimum. Quod si su- μ' - 'roris tempore posset irascens sibimetipsi notus fieri , non alia foret opus admonitione . Nihil enim irascentis deformius ad rectu. Ebrietas quae Dison. mi dam est ira, immo uero difficilior ebrietate,& dsmone miserabilior: setabitior sed si modestὰ agere ni editemur , optimam philosephiae viam inue
3. ET homilia trigesima ad populum Antiochenum: Non habitat Spiritus sanctus 'bi furor: maledictus iracundus . Nihil sani potest emanare mali& ἀκ- unde procedit ira. Sicut enim in maris tempestate multus tumultus , cla- moniacis o mor magnus,nec ibi quis philosophandi templis habet: ita nec in ira. Vide daemonibus presibrum uultus, ebriorum re furentium z Quid inter sedisserunt λ Nonne furoris totum est Quid enim si hoc ad tempus efficitur Nam furens ad tempus premitur, hoc autem quid peius , quod re se non confunduntur excusare in Nesciebam, inquit,quia dicerem. Et qu*re nesciebas hoc,cum sis homo rationalis λ Rationem habens , irrationalium operas S, tanquam esenis equus furore correptus de impetu Z Et excusetio quiti dem
89쪽
ea, a nobis arripiata Canis est impudem. Daemoniae s
dem est aecusatione digna. Vtinam enim scisses quae dicebas. Ita Iunt, i iii merbamon mea . Quomodo sunt illius certe uires ita non habet, ii si sumat abs te: quala si quis dicat: manus sunt, non nre uillnera . Ab hoc igitur daemone liberemur, eum corripiamus incipientem, sigillum sectori quasi quoddam frenum imponamus. Canis est impudens, ira: sed egem audire discat. Multo peius,pressis daemonio sumus, qui peccamus,
di ositi. Sed non spumamus, nec oculos contorquemus,nec manus.'Vtinam hoc in corpore patetemur , Et non in anima . Vis tibi demonstrein animam spumantem & immundam cogka irastentes & ebrios ex ira. Qua spuma non emistunt immundiora uerba vere ueluti scelidam saliuam emanant, & sicut illi praesentium norunt neminem, ita nec hi, obtenebrataeis mente,& oculis conuellis, non amicum, non inimicum, non uenerabilem, non contemnendum, sed omnes similiter adspiciunt. Nonne uides eos trementes, sicin& illos at non humi sternuntur . Sed eorum anima
iacet humi,&palpitans cadit. Si nanque recta stetisset, non passa fuisset ea quae passa eii . An non essis tibi uidetur animae prostratae & propria spoliatae solertia. quae faciunt & dicunt ebrij ira Est & γlia furoris species difficilior. alis autem hac λ Cum nec iram dimittere sustinent, sed proprium malum apud se nutriunt, mali memoriani quasi quendam tortorem. Ipsos enim primos occidit mali rocordatio, ut omittam futura . Quantum esse putas tormentum homini praecordia pereulso,quotidie, et luer inimicum ulciscatur. cosideranti Priorem semetipsum punie cailigat, intri seipsum tumens,aduersus se pugnans & exardescens. Nanecesse semper est apud te ignem accensum esse. Et paulo post : Nec ad
uesperam usque maneat,inquit Paulus: tanquam enim tabes quaedam Ee unea mentis nostrae radicem coriodit. Quam tuis uisceribus feram inci dis λSatuis est anguem nes viperam in corde tuo latere,quam iram & rancorem. illa nanque nos rcpente relinquunt, haec autem sen per remanet, dentes infigens , infundens uencnum , graues adducens cogitatio nes . Non est contemptibilium hominum , ab ira non uinci . Contemptibilium autem eIl, ita timere risum extrinsecus , ut propterea capiantur , di proprio succumbant uuis, Deum offendant, seque ulci
. IoεM Chrysostomus homilia trigesima prima ad populum Antioche
num: Bestiam clim maxime efferatur, tunc fugimus omnes: sic&irascentem. Hoc ne honorem esse censes, quoniam & bestiam honoramus & furentes, cum declinamus λ Nequaquam. Nota, magis haec est contumelia: immo uero neque nota. neque contumelia, sed misericordia& humanitas. Non cernis nautas: cum uehemens uentus spirauerit uela demittentes, ne submergatur nauigium λ equos, cum in campum delati, ses rem abripuerint,a sessore non retrahi, ne uires incassum exhauriat Ignis est ira, flamma revi, est ita. in uelox,ind gens niateriae. Igni semitem praebeas,& statim malu extinxeris. Non habet ex se sortitudinem ira,nisi ut alter qui nutriat ea.Nulla tibi est excusatio. ille furore tenet, & nescit quid agat:tu cospiciens eu cu in eade incideris,nec ex illo fueris correctus, qua uenia sperabis3Si que in conuiuio costitutus ab initio uideris ebrium,& turpiter agentem,Nonne mul-eb magis post is tum inebriatus, uenia fueris indignus Itidem ad hic, qui excusationem esse putamus, dicendo scilicet, Ego non coelo Hoc contra
serpentem in corde latere. Feris eo a
90쪽
tra nos, est quδd nec illum conspicati, sumus correcti .Vt si quis diceret, Ego prius non interfeci: pr erea nanque puniri di*nus es, quoniam nec
exemplum intuitus,temetipsuin coercuisti. Si uedem uomentem ebrium, distrahi, dissipari, oculos habere distentos, immunditia mensam imple re, omnes eum fugere, &postna uΡr in eadem incidas: num cris ma- vomentibus
is odiosus Talis est & irascens, immd uero..uomentis uenas inten- comparatus. it, oculos inflammat, diilrahit intestina, uerba multo illis immundiora cibis eructat,indigesta loquitur omnia,elaboratum nihil: non enim ira permittit, sed sicut illic humorum immoderatio stomachum uexans, ut pluriamum omnia eijcit: itidem & hic immodicus feruor animam uexans, ea te re quae tacere bonum est,non permittit. Ddes abilia dicit, de ineffabilia,non audientes, sed seipsum diaecorans. Sicut igitur a uomentibus fugimus,sic & ab irascentibus, puluerem eorum inijciamus uomito. Quid agen utes tacentes,canes uocemus,ut ipsa deuorent uomita.Novi,quod audientes nauseam patimini: sed cum haec fieri uidetis, hoc uolo uos tunc pati, non autem super facto delectari. Cane serdidior est,contumelus gaudens, qui reuertitur ad uomitum suum . Nam si postquam semel euomuit,destitasset,uon esset par illi: fi uero rursum eadem uomit, manifestum est quδd eadem comedit. Quid itaque tali magis abominabile Quid autem illo sordidius ore,quod tales cibos manducauit Atqui hoc est opus naturae,illud uero minime:immo uero & hoc praeternaturamin illud: Quomodo3Non enim secundum naturam est, temere contumeliam inferre, sed praeter naturam. Ni tu igitur ut homo loquitur,sed haec quidem ut fera,haec autem ut furens . iacui enim corporum morbus est praeter naturam, similiter de hoc. Et quoniam praeter naturam essui in eo moratur diu,paulatim moritur: in eo uel b.quod iuxta naturam est, diu commorans non perit. Mablem cum homine coenum edente mensim communicare, quam cum talia loquente. Non cerniti, porcos stercus mandentes r sic&iήi. Quid enim pores, eo- foetidius uerbis quae contumeliosi loq iuntur. Studium eis est , nihil sinum para in
eloqui, mundum nil ut ed si quid turpe,si quid desernae,hoc tam facere qua dicere:& quod grauius est,alios se colandere putant,cum seipses dedecore magis assciant. s. IT a M homilia sexta in Acta Apostolorum: Nihil insuauius homi ne iracundo,nihil onerosius, nihil molestius,nihil foedius,quemadmodum ' i'M scilicet nihil suauius est eo qui nescit irasci. Melius est cohabitare bestiae, quam homini tali: nam illa quidem si semel cicuretur, seruat suam legem, illum autem quoties placauetris, iteriun exasperatur . Sibi enim habitum bestiis quendam talem indidit semel. 'emadmodum enim dies candidus ac lucidus,& hyems pletra conturbatione inter se multum distant, ita etiam iracundi ac mansireti animae . Sed nondum quae ab iIlis ad alios ueniunt
incommoda , sed solum quae sibijpsis inserunt , audiuimus . Quamuis& hoc non paruum damnum, alium damno affecisse. Veruntamen nunc hoc confideramus: Quis tortor&c. ut supra ex hom. XXIX. ad populum
t x hymilia quarta in Matthaeum: Ponamus, si placet,iram quoquE Ira 'uelut b
rmam esse quandam: quantum igitur ab aliis erga mitigandum leonem miti studium c modatur,tantam tu erga iracundiam impende curam,de eiacenuiusmodi cogitatiuae in mitem atque mansuetam . Siquidem haec serati ungit,