장음표시 사용
211쪽
- in Partis basiem Disputa II. ignis, quam esse lucidum esse calidum, esse lauii sed esse lucidum, esse caliduni, esse leue, sint . ilineae diuersae a substantia ronica ergo etiam esea productitium Vnde sicut vinis non habet et,
substantiam stiam quod sit formaliter leuis, ca llidus M lucidus , sed indiget aliqua forma Mei
dentali, qua fiat talis rata quoque nec homo per iubstantia sua habet tormaliter, iroxia equessit generat linis, intellectitius volitivus , c. ' eget accidentibus superadditis. Hanc ratio .inem egregie expressit D. Thomas, dum ait, sub-lnantia creatam habere quidem ex se primam mi, sectionem, scilicet esse simpliciter; caeterum ege ire formis accidentalibusquamsi ad alias secunda-iriasi sectiones, inter quas est esse operatiusti s Dices contra hanc rationem Primo forma ac eido alis istas duas lineas adunat in se,scilicet lineam essendi & operandi nam calor et principi Mn proximum eatendi, calefaciendi quidni ergo forma substantialis ista duo poterit adunare, esse simul principium proximus essendi .g.&produce Adligne Do Secundo esse sub tantiale, &esse repraesentatu; uini videntur res diuersae i tamen adunantur in substantia Angelica Vt enim
docent Theologa in gelus per essentiam suam se apsum intelligit inde essentia Angeli habet duo plex munus, scilicet essendi. repraesentandi se ipsum intellectui proprio. Respondeo ad primum cum D.Thominei: udo paritatem nam serma accidentalis est ipsa virtus subitantiae: Unde non indiget alia virtute ut operetur, scut seruus non indiget alio seruo , sed facit per se ipsum ei, quae Domini sunt , e etiam propria negotia . Sed de hoc redibit sermo in se. tutione primi argumenti.
Respondeo ad se mi esse subsuntiate irae
212쪽
I re oraesentatiuum non distingui in rebus spista alibiis nisi per accidens, inlita uti scilicde iustantia intellectualis non est unita intelligenti, ideo indi et vicaria specie ut ei repraesenteni res 4 lis est, iotest se ipsam repraesentare intelle-htii culi se unitur Constrinatur tandem conglobatis rationibus r cimo, .mivi dicit D. Thomas in i dist. 3ire. a. sportet proprium effectum promtionari ropriae causae; sed effect iis propriiis formae lib.
stantialis est elle substantiale Deflectus vero pro prius potentiae operatiuae est operari; ergis in illis istum substantia erit mentia operativa, in quibus esse, operari sunt unum,scilicet in Dempotentiaetiam operativa erit accidens. Secundo oportet persectibilia diuersimode disposita recipere diuersas persectioiis sed in anis
mali videmus integrumexercitium organorum diuersimode dispositorum, ut oculos , aures , ON'ebrum cor iecur sergo oportet ut illa omnia diuersas perfectiones recipiant ab anima: Atqui diuersicis illa perfectionum non poteli esse secundum esse substantiale, quod est unum, eiusdem
rationis in omnibus partibus ergo attenditur
quantum ad aliquid diit inctum adriplo esse, scilicet quanta n ad princi sit operandi, quod indi-ueriis membris est diu ei sum ut in oculis est principium videndi, in auribus audiendi , in corde palpitandi, & producendi vitales spirius.
Tertio demiam experientia: tianisubstantia pro, ducit aliam substantiaoc medii accidentibus , er non est immediatῆ operatio . Probatii ante .cedens nam per id iubitantia producit effectam;
213쪽
mistam, ut infra ostendetiit ra ii substantia se: pe non est praesens petieapiam alteri substantia, quam producit, sed sollini per sua accidentia; et aio illa in producit medij accidentibus . Probis turmisor sic enim Sol maxin istam a temProducte in ea aurum, plantas. 4nimantia , qui, hiis solum praesens est per suum calorem Minua. litates a se immissas , sic arbor producit aliam adiborem , cui solum praesens in per virtuteni rei,ctam in semine , generaliter videmus virtutes accidentales a substantia di fas etiani in eius ab sentia, immo potest eius ruinam, posse producere effectus ipsi propriossergo ex his omnibus constat substantiam non agere nisi med ijs accidentibus, veluti suae essicaciae ni inistris, ac proinde formain. subitantialem non eo immediatum principium operandi , sed solum radicate , remotum , inquantum ipsa est radix potentiarum, per quas immediate operatur.
Obiicies primis:Idem est principium essendu&
operandi , sed forma siinstantialis est immediate principium essendi; ergo,i operandi. Minor pa-wt. Maior etiamincerta et tum quia operari semithis ad esse tum quia intantum aliquid agit, inquantum est in actu ergo idem est principium essendi tale actii, producendi tale. Respondeo distinguendo maiorem , idem est principium radicate , concedo principium proximum, nego; Cum enim operari sequatur adesse, oportet ut operatio , este fuydenni in eodem principio sed quia operari est actus accidentalis, aliqua periectio secundum quid oportet ut principium proxiuis ordinatii ad operationem non sit substantia, quae dat solam esse simpliciter,
de non respicit allapiid accidentales, sed accidevoriginaliter procedensa sub tantia Insta,
214쪽
Instabis: Fotina substincialis peri ipsani limmediate potest producere aliam formam sitbstantialem; ergo est principium immediatum agemit e
Conseqtientia patet . Probatur antecedens namqti libet potest producere sibi simile sed forma substantialis est similis alteri formae substantialis ergo sorma substantialis potest de a producere aliam formam substantialem Rese deo negando alitecedens ad probatio. Mindistinguo quodlibet potest produeere sibi sim mile, ut causa principalis, concedo, ut causa proxima, nego saltem, quemio de forma substantia. ti: non enim negamus, quod substantia possis producere substantiam sed solam dicimus quod mutpotest eam prodiicere per modum principii plox,
si vi immediati Urgebis: Forina accidentalis potest producere aliam fornam accidentalem , ut calor calorem, per ire odam causae nedum principalis, sed etiam Proximas ergo etiam forma substantialis idem, terit praestare. Respondeo negando, Misequentiam vi parita tem Dis paritas est, quia ut dicit D. Thomas'. te spirit. crea art. II ad ro.accidens est ipsa virtus operativa substantia: vnd Iicet substantia indisgeat virtute ad operandum attamen ipsa virtus operandi non indiget alia vinulea ne procedatiui in infinitum.Adde praeterea,quod accidens ex natura sua datur substantiae ad operandum; unde ut resplaiat operationem, no indiget aliquo supera duo; at vero sarma substantialis non est proptere,perationem,sed propter ipsum esse: unde indiget aliquo superaddito ut possit operari.Quod inustratur magis ex eo,qui, sorma subitantialis sitir .pter se ipsam.Vnde solii se extedit ad ,Per quod
sompletur in se ipsa, scilicet ad essendum:at 'er.
215쪽
accidens est ropter substantiam, ut eam adiuuet, perficiat imordine ad ea,quae in t extra lineam substanti leti Et ideo cum operatio sit extra ii, neam substantialem , data sunt certa accidentia, per quae substantia possit attingere operatim enuvi calor datiis est igni, ut esset ornamentam eius,
virtus ipsius operativa unde mirum non est, si accidens per se immediatἡ operetur . Dices: Quod forma substantialis non possie iubmediato producere formam substantialem , sed egeat subsidio accidentium,vel est propter pers dimem, vel propter imperfectionem Proptem neutrum ergo propter nullum . Probatur minor non enim est propter impe ectionem nam accis dens licet imperis et ius, immediate opeiatur; non etiam propter perlaetionem; nam Delis, qui est perfectissimus, immediate Operatur. Respondeo hoc esse propter persectionem li-tatam,quia scilicet substantia nec est adeo peris. m,ut possit aet is ita diaersos, quales sunt operari, substantialiter esse, respicere, nec adeo imperiecta, ut ad minorem scilicet ad operationem tantiim ordinetur vade sicut Rex , qui non potest ocinia per te facere, maiora per se ipsum prae stat, ut est leges condere, tributa indicere magi- stratus crearen minora vero facit per suos ministros; ita forma substantialis per se dat subsistere, quod est praeciputim; operatur vero medijs mini itris, stilitat accidentit os. Obiicies i. Aceldens non potetst producere sub
stantiam ergo substantia prodiicitur iminediate ab alia substantia. Consequentia patet Probatur antecedens nim virtus minas nobilis nequit producere rem nol, liorem; sed lubitantia est nobilior aircidente;ergo accidens nos patest prodii cere substan iam
216쪽
Respon eo negando antecedens ad probati nem , distinguo maiorem virtus ignobilior non potest producere rem nobiliorem, per modun
principi, radicitis. principalis , concedo, per
modum virtutis proxuriae, instrumentariae, ne Eoa Dicimiis enim, quod accidens cum sit veluti ministerilibstantiae, potest producere instrumentaliter aliam substantiam , sicii servus potest i strumenta liter facereri quae pertinent principaliter ad Dominiim . .
Instabis: Instrumentum debet aliquid reciperea viri e principali sed aceidens si hil recipita substantinergo non est instrumεtum substantiae.
Maior patet, Minor vero probatur: nam vel reciperet aliud accidens,vel substantiam non potest
recipere aliquid substantiale, siquidem explicari non potest quid sit illud;non etiam potest recipe- realiud accidens, quia stilla ὀt de illo accidente
idem diceretnr, quod de priori; ergo c. Resini eodistinguendo maiorem Instrualentum debet recipere aliquid a causa principali, si non sit ipsa virtus causae prineipalis,conedo; si sit ipsa virtus causae principalis, nego. Accidens au tem est ipsa virtus instrumentaris iubstratiar;vnde non eget alia virilite, quam reeipiat a substantia sed sicut malleiis indiget'illasim vieri ab artifice, ipsa tamen motio, qua artifex moliet malleum, non indiget alia motione, sed per se plana instrumentarie producit artefactum eo quod de se sit virtusartificis ita quoque accidens non indis ne alia virtute, cum sit ipsa virtus substantiae. Ur ebis: Aecidens de se est impotens attingen diiubstantiam Lerita debet recipere aliquid I peraddi: um , quo ira potens, vel nunquam eam proditori. Probatur antecedens quia inserius est impotens ad attingendum, Se caulandum aliquid
217쪽
r- rima Faνii Phaseae Disput. II. est impotens M attingerulum substantiam , et modum xvisa pruicipalis, nodo per modimi virtutis instrumeti talis nego a non enim oportet viriliten instrumentalem es atque nobilem , u effectum sic enim motio mallei procedens ab arti licet sit ignobilior. potest tamen instruinis taliter formare horologium Dices: unde hal et accidens, ulmssit attinge re etiam instrumentaliter effectum tam nobilem, qualis est forma subitantulis. Respondeo, hoc habete praecipue ex duobus: Primo ex ipse i tura sua : Cum enim accidens fit propter sibstas iam , vehit virtus eius aicit his, tirtitur etiam naturaliter capacitatem elicienda instrumentaliter actiones , quarum hestantia est causa principalis, sicuti est productio substantiaret matura erum ea, qua destinat ad aliquid , debet apta essicere ad illud peragendum . Secundo ea Koniunctione , quam habet cum sit,ilantia a qua
oritur Muti enim naturaliter summus ea ι Oricon
nexus est cum line; a quoque productio summi caloris est connexa cum productione ignis Et ideo quia summus calor potest producere sim-mum calorem a potest quoque producere ignem cum illo connexum Radicalis autem ratio , cur summus ille ea Ior ei connexus eum substantia
ignis, est quia prqcedit abripia 4 in illa radicatur, tanquam proprietas eius unde ratio radica,
alis eur calor prouqcit ignem. Udem resumitiuin ipsam substantiam ignis , tanquam in causam principalem. Obijeies Actia generativa substantiae non potest elici ab accidentes ergo elicitiira formosi ibstantiali inmediate. Conseqtientia patet irim
ritur axesodona;Action potest esse nobilior suo
218쪽
restav.ArtaImmiano melino. 2.1. Gncipio totum enitri quod habet recipit a prim i pioιsed actio productiva substantia est nobilior accideiuri ergo non potest elici ab eo . Respondeo iam data solutione tractio nobilior monimest elici a principio ignobiliori , t
tute instrumentaria , nego ut a virtutes, e Caula principali. concedo non enim necesse est ut principium proximum, instrvnstentarium fieci Ud nobile, ac ipsa actio, Messestus quem producit.
Instabis: Si accidens etiam inmumentalirer produceret stinantiam . v. olor prosiliceret ignem in ligno, vel talis igni produceretur a calore, qui ei in ligno, vela calore, qui estin igiis combures te lignum non primum , quia nullum
recidens destruit sium mictae, Magitimi vim
ergo calor, qui est in lieno,non potest producere formam mors, qua lignu corrumpitur: non etiai secundum dici potest,nam nihil agit indistans:sed aliquando ignis oburens distat a ligno, ergo ea Ior, qui est in igne combitrentes, non potest Io, ducere formam substantisdem igitis in ligno Respondeo formam Irnis de nouo producti causari a calore, qui est in ligno dispositive Lemcienter vero causatur a calore ignis comburentiri Mon quidem immediate semper, sed mediates in quantam caloriιrnis comburentis primo calefacit Partem sibi contiguam, donec ignestat ruit tria pars aliam donec gradatim diffumiatur sum mus calor,& cum eo forma ignis in omnem signi
obiicies . argumentu Theologicum: Substan, mi Maeli concurrit effective cuni ipso ime ectu ad producendam intellectionem,qii Angelus seipsum cognosci. ergo substantiadaltem aliquo modo est immediatum principium evectivum I s Pro
219쪽
Probatur antecedens nam species impressa coa currit effective, immediate ad intellectionenti
sed substatuis Angeli perit vicem specie impres is respectu cognitioni , qua Angelus se ipsum cognoscit; ergo concurrit essectine vi in medite ad talem cognitionem Respondin pro nunc innula visiori explicati ne ad Theologos , substantiam Angelicam n mconcurrere ad illo cognitionea per modum po tentia elicitiuae sed solum per modum oti 'ecti. miri pleritis ipsam potentiato non autem repugnat substantiae , quod per se ipsam immediate obiwiatur intellectui , B cum eo concurrat per modum obieeti, bene tamen qud immediate eliciat actionem, propter rationes quas supra expersedimus. Unde in forma distinguo antecedens: su
stantia Angeli concurrit essective ad sui intellectionem, efiicientia propria , per modiim principii elicientis iminediate actionem, ego efῆ- cietitia impropria . per modum obiecti determi minis, complentis potentiam essestiuam,
quae e tum reducti pertinet ad gemis cause
obiicies vitinio saltem essentia immediaesa roducit, suas proprietates, ut forma lenis producit suis iucem calorem, siccitatem, cimit teiri; ersio substantia est immediate productiva. Res Mondeo proprietates m producia e lan tia ut a principio proprie effecti uo , sic enim pro, dimimur a generant , iuxti illud , - dat Foda consequeκria ad esse , idest proprietates Solam ergo Proprietatesdicuntur procedere ab es lentia per resultantiana inquantum sint necessario colligatae cum euentia . Vnde ovia essemia, Vmuntur per naturale in sequelam;& ideo non se,
uitur sumiam substantiatem imaiestate
220쪽
mplicabitur sequenti articulo Instabis: saltem dum aqua . g. lida reclip rat suam frigiditatem , illa frie diras est proprie
effective ab ipsa aqua ergo Iubstantia aquae est
immediate operat tua etiam operatione propria. Probatur antecedens a quo enim agente proprie produceretur talis frigulitas
Respondeo illam rigiditatem , quam aqua re cuperat post quis violenter calefaba est duna tiare quidem ab ipsa substantia aquae, ad quam natiuatim sequitur tantium eius proprietas; pr duci vero proprie ab ipsa causa conseruante aqua titilis ratio est: quia sicut causa, quae dat esse, diis
consequetitia ad est , ita quoque quae conseruat esse construat omnia , quae cos equuntur ad esse;&si contingat ea violenter tolli remoto ii pedinimam, ea restituit. - igitur frigidiαι naturaliter sequatur substantiam aquae , generans. ipsam aquam, generat etiam uici tena , e conseruans aquam conseruat quoq; in ea frigiditatem; de s si contino at illam deperdi per vim teritiam, rei nota violentia , debet eam restituere.
IN causa Esciente duo distingui solent;scilicet
virtus caucandi, quae dicitii primis de ipsa causa litas, seu cautatio, laed citur aritus te inmitiis.De virtute causa di dare proxim tam rh