장음표시 사용
61쪽
di ordine emissi,npliciter, ideoque , Philasi
phis vocati ens in potentia , immo puram potentiam; non tamen ita ut nullum habeat aetumentitatiuum , sed quia eius actus est imperfectus, ει Iterius complebilis per formim Unde simpliciter cloquendo materia est potenti secum
dum quid tamen, Mimperfecte est em in clu, aliasesset nihl . .
Sed contra: nam lateria non potest habere actum entitatiuum, qualiscunque si ergo nulla selutio. Frobatur subsumptum Nam per illIini actum entitatiuum qualemcunque conssiluetur in ratione entis,4 iubstantiae actualis sed materia non potest esseeos, substantia actualis ergo. Maior patet: in primis quod per illum actum a teria esset ensactuale nam munus a Stasenta latini est costatuere aliquid in ratione enitis actu lis: quod emam esset iubstantia actualis per illuuiaetum constat nam actus ille essetas u substan, tialis,4 non accidentalis;ergo constitueret materiam in ratione substantiae dualis Minor vel declaratur: si enim materia esset actualis substan tia,& ens actu:esset primum ens actu, ac proinde ans simpliciter unde per genesationem materia non fieretens simpliciter, Sc actitatis substantia, sed solum reciperet ccidentarias modificationes nam id, quod est non fit,ut recte dicebant Ani, qui si igitur materia di de se aetualis substantia, is ensimplicitεr, ex ea per generationem non fiet ensimpliciter, actitatis imbstantia. Hoc J Rumentum basinuat D. rhomas opus. s. cap. 2
62쪽
quo patet,vel negamum esse generationem emisi,&substantiae simpliciter, idest primi emis, vel dicendum materiam esse puram potentiam in ordine emis,in substantiae. Impugnatur secundo ista responsior Namsi materia ex se habere actum entitativum, talis iniis non esset secundilm quid in impersecte simpliciter consequens est fati sum; ergo, Mantecedem . Probatur sequela:Nam actus primus substantialis, qui est ballis omnium aliorum, est actus simpliciter; sed actus materiae, si quem haberet , essee talis,ergo Maior patet. Vt eniminabetur e Thoma op ra sicut esse sit b--itiale, siri primunt esse, est esse simpliciter, ita actus substantialis,qui est primus,& basis aliorum, est actus simpliciter minor vero declaratur, in primis quod talisactus esset sebstantialis,patet; non enim esset accidentalis quod etiam esset pri-nnis, nam supporteretur ad omnes alios;quM et L. esset basis aliorum , nam alij reciperentur in illo tanquam in primo Neque refert, quod talis aetus
non evi perlacuis sed ulteritis persectibilis per
formam ; nam sicut perfici non est fieri simplieiter iecimium sec dum quiduisqliod aliquid se actus impersectus , Mulieritis perse tibilis , non impedit quin sit actus simpliciter. Adde qu-
fi materia habere actum ii temelinqui, non posset dici pura potentia in ordine substantiae, Mentis Nam sicut purae tenebrae sunt, in quibus ut est de lucemiam imperiecta ita mira
tentia est, in qua nihil est de actu etiam imperfecto. Respondebis tandem ci est ultimum esstigium Aduersariorum aetiim encitatiuum materiae nouesse actum proprie dierum, physicum , sed uim actum metaph um , seu potius Nicalem
63쪽
s νῖmae artis Phasime. Dispili. I. In quantum scilicet materia, o his se res quaru non purum nihil habet differentiam , istinguitii ab aliis rebus quae differentia d
Sed conteta est:Tum quia omnis actus mei:
sicus debet fundari in actu physico: Tum qui:
teria differt ab alijs rebus, inqtiantii est potentiari hic enim est proprius eius chara ergo differentia materiae non est actus etiam taphvsicus . Caeterum, si tuam different quamuis non sit actus , Aduersari velint viactum, erit purus illius nona inis abusus. Probatur tertio conclusio ,enertendo fundat
tum Aditer fariorum . Licet malefia non inclullum actum, non sequitur eam esse purum nsicut contendunt Aduersari Vergo nullum esrum fundamenti l m. Probatur antecedens : ut ait Aristoteles, cum eo D. Thomasci Ph. leet. 9. interptirum nihil, 8Dens inii, daturdium, scilicet potentia realis , insitiva adnes adtiis entita is uos;ergo ex eo quod materia sit purum nihil, non sequitur eam esse en a
sed itum puram solentiam realem, positi u Unde Aristoteles diuisit ens reale in actum,
tentiam ut insinuaret aliquam entitatem 'dquae sit pura potentia in ordine entis
Probatur vltimo concluso rationibus consbatis Nam primo in definitione materiae ne cdem vestiolum aetus appareta ergo materia Ilum includit actum . Probatur consequentia; finitum enim cognoscitur per definitionem . Secundo, si materia includeret actum, vel actus mirus, vel mixta ex actu, 8 potentia : si actus purus seu tota actus, cur dicitur pote i
non pol id actus si miscetur ex actu in pottia, ergo non est prima potentia, primuinq; s.lectum. Te
64쪽
Tertia , tota entitas materiae confistres, in eo, nilo sit receptiua formae substantialis , per quam fiat actu substantiaci atqui esse receptiuum formae non est esse ens actu , sed potius en inpotentias ergo tota entitas materiae consistit in hoc quod sit Potentia Quarto si emitas materiae esset actus, vel es et actus subsistens, vel actus informans: Non primum, quia actus subsistens est perfectior et in.
formante non secundum etiam , quia alias esset forma ergo nullo modo est actus . Quinto , si materia estet aetiis , vel esset actus substantialis, vel accident alss neutrum diei potest sergo nullum Maior patet: amens actus diuiditur in substantiam , accidens Minor probatur: in primisqtiod actus materiae non sit accidentalis , de se patet; nam materia pertinet ad rationem substantiae quod vera non sit actus substantialis efficaci re probatur Nam forma definitur ab omnibus, actus primus substantia. lic ergo materia non habet ex se actum substa
Sexto , omnis actus essentialis δε entitati uua est forma, ut saepe repetit D. Thomas, eo quod formet rae determinet essen iam ad certum gemnus entis; modum essendi, sed materia non est
formas ergo nec actus entitativus.
Septimo demum , quaero ab Aduersari j quid intelligant per ae lim essentialem, vel enim intelligunt omne id, quod non est nihil ita ut actus opponatur nihilo quidquid non est nihil dicatur vetus Win hoc sensu sine dubio materia erit actus, quia non est nihil sed res aliqua int-
tamen hoc modo usurpare nomen actus est abuti terminis, quia inter nihil, en actu , mediat potentia realis vel intelligunt peractum esse
65쪽
.tialem aliquid determinatum in linea entis, , exprimen speetalem inodim essendi lininito sem.su dixit D. Tho facti m esse id , quia Liremi poten piam; sic materia non est actus, quia se est quid indeterminarum, N ad omnes entis materialis species indisserens 1 Concludendum est igitur satin D. Thoauir. contra Gent.cap. 43 in ribus tres gradus repet, ri . Inuenitur enim aliqua res, quae est actus inimeam, scilicet De optimiis ima iusius 'aliares quae est potentia tantii scilicet materia primasM demum alia res, quae miscerii ex a tu, Ni tentia, cuuisnodi suntomnes creaturae inter mih
& materiam primam positae. Unde, ut arauit idem Sanctus Doctor p. quastra Os. arta I. it. scut Deus est actus purus, . nullam habens potemtialitatem ita quoque materiλ. est Qtentia pus ,
militi includem de actu; h ideo substamiae quae
si lint ex materia prima, dicuntur fieri limpliciter, quia sunt prima entiari quae misiperaedificanturalisti enes , sed immediate producuntur ex po tentia essendi simpliciter cilicet ex materia prima Ens autem simplicitur dicitur, quod est primum non superaedificatum alteri priori
obiicies i. Quod est simile primo actui , est aliquomodo actus; sed materia est aliquomodo si milis primo actui, scilicet Deo ergo est aliquomodo actus.
Resi, indeoeonressa maiori clistingitendi, minirem: Materia est similis primo actui . tactus est,
nego cens est concedo, nego consequentiam cum enim materia non sit actus , non potest assimilari Deo in ratione actus Attamen cum sit suo modo ens, quamuis potentiale. inchoatum tantam . Ita quoque adimittitur aliquomodo Deo in
66쪽
Instabis: Atqui materia debet assimilari Deo, ut actus est; erob nulla solutio . Probatur antem dens: Nam effectus debet amnii lari cauta tineo, quod est ratio cautandi sed Deus causa res isse quantum est actus ereo materia des et affinillari Deo inquantum est actus . Simile argumentum sibi obiicit D. Thomas r. p. q. 4. art. . ad 3.
aemus doctritia ibidem tradita . Respondeo negando antecedens Ad probationem distinguo maiorem Essectus debet assimiIati causae in eo,'mul est ipsi ratio causandi , eaeetus radaequale sumptus , concedo scin idaequato sunt mus, nego: Materia alimn solarii vi in Dei adaequatus;nam proprius Des effectus est ensactu, unde cum materia sit solam potentia entis non potest Esla completus mi esseris, sed in cum forma sicut constituit unicum ens ita quoq; unicum Dei effectum, quicausatur a Deo tam Geundum id , quod est in eo materiale , quam candum, id quod est in eo formale Urgebis essetis, etiam imitae iratus debes labiem imperseete,&inchoatiue assimilari suae causae in eo, quod est ei retitio agendi ergo salieni
malecia erit inchoatiue actus Respondeo etiam materiam esse inchoatii re
actuos; non quod issa si aliquid actu, sed quia est potentia ad actum Potentia autem est veluti quaedam inchoatio actiis. Vnde materia se potestsi ci similis ilichoathu primo actui. ' obiicies x. Matera non est purum iiihil ergo est ens am Probatur consequentia. Quod enim non est ensis tu , videtur esse puram nihil Respondeom dictis r ne ando eonseqtiremthum: Nam ut dictum est ex D Thoma Linter ens actu, iurum,nitul datur medimn , scilicet Dientia,
67쪽
realis, quae nec est nihil nec ens actuales, set Isim quaedam inchoatio entis actualis Instabis: Atqui si materia esset solum involantia, esset me rua nihil ; ergo nulla soluProbatur antecedens s sic enim mundus anteqproduceretur, quia erat solum in potentia purum nihil Bespondeo distinguendo antecedens: Si n ria esset sol tim in potentia es et merum nihiles hi folum in potentia obiectiva, concedo; set solum in poten a receptiua, dubiectivago Explicatur potentia obicctitia es iner:
Iepsonantia ad essendum; ut patet ex D Thcon. Gent. c. 37 vnde est merum nihil. Pitia receptiua est realis entitas capax si omnia unde non est nihil, sed aliquid potentPatet autem qu)d materia non est potes tiai modo, inquantum non repugnat, ut produc sed secundo modo , nouantum est res qua potentialis in omnia entia transformabilis
Ideo non est omnino nihil , sed ut dictum e Rugustino piope nihil r. Vrgebis: Potentia non potest impleri ni
actum: Atqui materia, dum Droducitur,exple quam potentiam; ergo est Actus maior viccerta, probatur minor : Nam materia ante
produceretur erat possibilis , postquam ver producta expleuit illam possibilitatem; ergo teria explet aliquam potentiam . Respondeo distinguendo maiorem Potinon expletur is per actum, potentia r dicta,&realis, concedo potentia negativa improprie dicta, nepo Et distinctione ascat a minori , nego consequentiam . Explicpotentia propria & realis est entitas et vulceptiua, cintellictus dicitur potentia realii
68쪽
Quaest II Art. II. D Mateν a trima stypax omnium scientiarum , haec inexpletur nisi per actum Potentia vero ne oativa, Mim pro Pria, quam potius dixeris possibilitatem, est mera non repugnantia ad essendum; expletur per omnem emita em realem , siue illa entitas sit actus, siue potentia realis utrumque enim antequam fieret , erat possibile. Hanc solum potendo producitur:vnd non sequitur eam esse actum, is solum realem entitatem potentialem mirilis solutionis fundamentum tradita . Thom a con
Dices : Quod est actualita extra nihilum .estem actu: sed materia est actualiter extra nihilum
per propria in entitatem ergo est ens actu.
Respondeo distinguendo maiorem Quod est actualiter extra nihilum est elis actu , pro e ctualire idem est , ac de facto , negori prout si astri in idem ac per aliquam actua statem, concedo. Et ad minorem Materia est actualiter extra nihilum, idest de laetis, concedo; id est per aliquam actualitatem, nego. Explicatur salutio Duplicitd fimiitvr Asnaitieν. Prim vulgariter, prout idem est , ae de factae , simi aliquis diciturae aliter mortuus, idest de facto . vere mortuus . Secundo sumitur philosophice prout ideo AEst, ac per aliquam actualitatem, sicut aliquiis dicitur actu alit. doctus , postquam consecutus est actualitatem doctritis. In hoc secundo sensu materia non est actualiter extra n1hilum , dest, per aliquam actualitatem, quam ex se habeat essedi lam est actualiter extra nihi lii'. in priri, sensi, id est, de facto, quia de facto non est nihil: Vnde
non sequitur eamrimportare actualitatem , si 'non sequitur mortem iniportare aliquit , quamuis aliquis Sicattir actu moimus.
69쪽
obi jcies tertio, Quis est bonum , est emitifis alis sed materia est bona 3 ergo est emitasuctualis minor est D. Thomae Maior probatura Nam, ut idem Thomas dicit , intantum aliquid est boniim inquantum est in actu Respondeo distinguendo maiorem muta est
imirum actu complete, concedo quod est bonimimpotentia, rincomplete, nego. Materia autem non est bona perfecte, sed solam inchoative seu vi loquitur . Thomas, insanium μι- bina, liquant/ m es bona potentia
Dices; omnis differentia est actus: sed materni prima suam habet differentiam Hergd est actus: Idaior videtur certa; siquidem sicut genus est natiua potentialis, ita quoque differentia est natura actualis Miaor vero constat: Nam materia dister a formas ergo habet suam diu tenriam. Respondeo distinguendo maiorem; nnis dis iso entia est actus, disserentia proprie diei , con- vita differentia improprie dicta, nego. Mat ria autem proprio nec habet geniis , nec differen tiam : Nam conssam enere , distorentia pro prium in entis completi; unde cinii materia non sit ens completum , sed solum quaedam entis
inchoatio, ideo nou habet proprie genus, dis
, Instabis Atqui differentia materiae quantum uis sit impropria debet esse aliqualites actus; er 'go nulla solutio . Probatur antecedens: Nam ma iteria subbinaris dissipua materia coeles , ic tu infra sed matella sublunaris hon potest d, ειθre a coelesti per puram potentiam sed solam per aliquem actum ergo drilerentia, teria debet
esse aliqualiter actus . Probatur minor: Nam ma steria iublunaris, coplestis non possunt differre in eo, in quo conueniunt; sed conueniunt in
70쪽
ratione potentiae AEquidem utraque est potentia: V non possunt differte per potentiam, sed so'
Adproba tionem concessa maiori, distingua manorem Ma-
:: ia 2blunaris non potest differre a coelesti si
ver actum, intrinsece importatum, ne oa ex tryn. ece connotatum, concedo. Et similiter ad consenuentiam s eis indisterentia materiae debet esse actus intrinsece imponatus , negos extrinsece connotatus, concedo. Explicatur solutio; eenim diciti Tho. I. pari. Quast. 66 art. . a
'dest 'ed quod connotet solam formas coelestes
materia sublunaris formas sublunares unde dif-2runt non qud importentactum, sed Quod e laiciant diuersos actus Dices sic se habet matella ad potenti am, sicut forma ad actuma sed forma non es ita achus purus, quin includat aliquam potentialitatem ergo
ecίntra materia non est ita pura potentia , una includat aliquam actualitatem Respondeo negatus o maiorem paritatem e Nam licet tarma includat aliquid potentialitatis, materia tamen nihil includit de actualitate. R
tio, disparitas est, primo quia nulla ies crea2 potest esse perfecte actus hoc enim solius Dei est: .nde omnis creatura habet actualitatem suam permixtam potentia. At vox tionem rei creatae, quod sit pura potent'Mim I hoc maxime congruit infimae rerum , qualis eli,