장음표시 사용
71쪽
ε Pνἰma variis Tis eae Dispa T. sparitas est, uitia opina sicuti omnis ali creata est aliquid inelitia inter primit m ad scilicet Delma, primam potentiam, scilicet teriam, cum ergo mediit in participet de vir ex remo, forma debet habere aliqii id de acti liquid de potentia At vero materia est infirrebus sonde sicuti supremum ens nihil habde potentia; ita quoq; infima rerum nihil debehere de actu .utramq; salutionem saepe insinuo
ETsi praesentis o uaestionis decisiisacile s
tur ex praecedentia si enim materia nuincludit aetum entitatiuum, non potest mcli 'existentiam, quae est perfectissimus &vli actus in linea entis it tamen plenius discuinatura materiae, id speciali articulo discuuum suscipimus . si id vero sit existentia ex fesso dicetur in Metaphysica . Interim tamen aliqualem ab omnibus receptam noti eius tradamus, existentia est extra nihilum, Etra causas sistentia; quidem tunc res existe citur, quando extra ea uias is nihilum sistmia vero aliqua res censetur sisti extra causNihilum, quando nihil ei Dei requisitum ationem entis, ideo Metaphysici definiunt extiam ultimam entis actualitatem . Hoc posCirca praetentem dissicultatem duplex essae mi es Prima est phirimorum extra D. l
72쪽
Quaest.ILAri.III. De I atreia ν ma. aliam exissentiam partialem , ex quibus duabus constetur unic Moralis existentia somposita. Fundamentum oriun est , quod putent existentiam non distingui ab essentia. Vnde inferunt, quda sit materia halis paratalem essentiam a formad stinctam, ita quoque, partialem existentiam. Hoc fundamentum ad radiςes eueris mus in Metaphssica, ubi cis m. bona, d omnii Mantiquis hilosophis ostendennis in toto composita substanti lionicam esse existςmiam realiter di- si inctam a materia, .&io a. Secunda vero sententia et D. Tuoma, omnium rapinasiarum, rephirium ali uiri , qui negammateriam priman de se habere propriam existentiam , docentes eam
esse istum potentiam realam, positivam ad exhstendum cus quibus Dico Materia prima niuiam de se habet exi,
stentiam, sed solum existitior existentiamtotita compositi, quam recipit mediante forma , sicut corpus vivit per vit*m totjsis animalis , quam reqcipit mediante anima. Haec concluso est D. Th mae, qui eam luculentor tradit 'i' stione 4.dep
p. qua si amari. 3. ad 3. -- , inquit,sera dum se, neque habet esse, id est existeres, neque eo, Mascibilis est . Idem ratis ityiii ix Aristoteles , qui idiim soluit a intimemuni Antiquorum dicentium materiam debere esse ers actu existens, quia alia esset nihil non dicit quin sinedubio satis in pin ptu esset materiam . here partialem exi
73쪽
Primo Faνtἱ vh iee. DSpia . I. Mihil datur medium, scilicet potentia reali: stendi, quae est veluti prima entis inchoatio. tit te itur Aristoteles materiam non habere existentiam , sed esse puram potentiam rectam ex stentiae
Probatur conclusio , primo ratione unda tali Existentia est entis extra causas, nil, Astentia sed materia ex se non est ens contum extra causas, nihilum s ergo materia non habet existentiam maior patet, tum e nomine, tam ex notione supra tradit exitiaeci tum ex communi Theologorum Ioqi
modo, qui ideo vocant existentiam, terminων νενra, quia per eam terminatur productio rei nor vero probatur . Namens censetur sisti
causas, nihilum, quando nihil ipsi deest
situm ad rationem entis sed materia praeci septa non est talis, qui nihil desit ad rationem requisitum; ergo materia ex se non est ens et tutum extra causas, & nihilum. Maior patet: quamdiu res non habet ea,per quae constituti ratione entis, censetur adhuc esse in tendenzationem entisci ac proinde nondum sisti
causas, nihilum s seu non ess in ipso te ientis, sed potius in via essendi Minor veri
hatur: nam materia non est, nisi uuaedam eniluralis inchoatio M per formam constituit Tatione entis , sed inchoatio entis nondiim omnia requisita ad rationementis, ergo
ex se non est talis cui nihil desit ad rationestis Unde ex se non habet sistentiam extra nil sed solum tendentiam a nihilo ad ens cuius ichoatio . Hanc rationem duobus verbis coiocus est D. Thomas I parte, quaest .art. prima, inquit, non existit in rerum natu νa ipsam, cum nonsipenν in actis Tedpοι eri; lata
74쪽
Confirmatur magis haec ratio : Tum quia enἐ naturale constat ex duobus adia scilicet, poten- . tiara actus est ipsa forma, potentia vero est mat xia: Unde non est ens naturale, nisi materia compleatur per formam ac proinde materia sine larma non emens existens, sed inchoatio entis, quae completur per formam a tum qui eo modo male ia existit, quo est ens existentia enim est actus aentis sed materia ex se non est ens nisi in pote
eias est enim ut ex quo fit en ergo miter a noti
Res 'ondetas materiam es ens inchoatiue, ina complete, partialiter; ideoque in extra nihi-Ii m liacon plete. Ni iri tali tec; sicque thabere ex stentiam incompletam, di partialem
Sed contra Nam ens in completum, di inclina
tum non potest habere vllam proisus exilie tiam; ergo nulla responsio Pro antecedens: Nam exilientia essentialiter si id quod aliqiud si nitur,4 terminatur in inhesentis , ita it ulterius non tendat ad hoc :od sit ensi si enim vi erius .tenderet ad essendum ens sime dubio non intelligeretur sisti,&terminari Atqui quod est solamens inchoatiue,4 incomplete , ulterius tendit ad hoc ut sit ens ergo nulta modo putes intelligi
existens etiam partialiter. Confirmatur haec impugnatio Nam ens naturale non componitur ex materia, Io ma , sicut ex duabus partibus, quali integra libris isti magi nantur Aduersarii, quarum quaelibet actu parti liter habeat ea, qua eqneseniunt toti sicut corpus Componitur ex partialibus mobris;nuorum oliod iabet est actu partialiter corpus sed sicut ex par labiis essentialibus , quarum neutra etiam partiali ter habet ea, quae conueniunt toti essentiae , sicut
75쪽
heu trutra seorsim vivit etiam partialiter sic iit repugnat corpus habete sine an inia partialem vitam , ita quoque repugnat malhabere fine forma etiam partialem existentiquod existentia sit actus torius entis, sici totius animalis. Dice et Anima hominis separata est ens ipletum,& tamen habet propriam existenti: go materiainitam uis sit ens incompletum habere propriam existentiam. Respondeo animam separatam non lexistentiam partialem, sed totalem ut e tD Thomas, anima hominis dat existentiam n , Quam postea totam retrahit ad se , qua morte deficiunt dispositiones requisitae, ut me corpus. Unde hoc exemplum nihil sata struendis partialibus existent ijs. Respondeo secundo distinguendo antecAnima hominis est ens in completum , incctione indigentiae,quasi egeat aliquo ad esse nego: incompletione ulterioris communicatis, quatenus illud esse quod habet, potest,
communicare corpori, concedo. Explicatuprium est animae humanae,quod sit per se sutia actualis, operans, subsistens, ut patet er o de Trinitate, cap. 7. quia non est incoiin ratione entis ob ingentiam , quasi egi quo ad operandum, Mes endum habet enstentiam, Moperationem spiritualem , qude pendet a materia; sed incompletione vi communicabilitatis , quia existentia , v. bet, est ulterius receptibilis in corpore
non censetur completa, donec communices dicit Caietantis r. parte , quaest. 76. articCaeter tim materia,&omnes formae praeterat
rationalem sunt in completa etiam incompl
76쪽
ondigentis, quatentis egent sua con parte,Vt con- imi tantur in ratione totis unis signio est,quod
ateria nunquam reperiri potest sine forma Moliae forme statim pereant ob separ tura maceria LV 4 nec materia, nec aliae formae possitne Babere existentiam sibi propriam , partialem, sed existum in toto, ter totius exissentiam . . Probatur praeterea conclusio variis rationibus m quidem primo materia est sol um in potentia estiectu termini generationis Sed prinuim esse, seu prima existentia est terminus generationis; iam generatio definitur . transitus de non esse, Leti de non existere, ad esse, seu existere ergo anateria est istum in potenti respectu existe tia: Secundo existentia est ultimus actus entis , qui proinde non con petit nisi elui complet sed vi teria non completur visi per furitiam; ergo iston existit nisi per i srmam . . . xertio existenti st , sitio,. et extra omn-
causis:Sed materia sine sotima non est extra omnes
caiisas: adhuc enim non habet causam formalem , non existit ex se, & sne forma Quari existentia lupponit formam et reo non Potest competeremateriae sine ipsa suma. Proba- tur antecedens: Aetiis secundus supponit primum: lsed forma ess primus actus materiar ergo materis i. supponit formam. I miluo, existentia is actus perfectior quam forma ergo si materia de se rum habet actum Armalem, sortiori nec actum existentiae: -- lbatur antecedens ex Dionysio , qui referente ilThoma, vocat existentiam rimam istinariim ,Ἀactualitatem actualitatum. Sexto demum a si materia prima haberet Pro P iam existentiani, non pinet componere nym
77쪽
ens perseeum forma; Consequens est falsum per 'go , antecedens. Probatur sequel unum per se dicitur , quod habet unicum esse , 8 unicam existentiam atqui compositum ex materis, forma non haberet unicam existentiam , sed duas; ergo non esset unum per se , sed solum per accidens. Nec valet si dicas, existentiam materi xomparari ad existentiam fornis,sicut potentia adactum , ideoque sacere unum ens substantia Ie cum forma qui , ut ait Aristoteles , unum ens per se sit exactu,&potentia. Contra enim est Nam fieri non potest, ut idem in eodem genere sit actus, iotentia ergo eum existentia materiae si quam haberet esset actus in oenere existendi, non posset esse potentia in eodem genere unde Diuus Thomas di deis
tentia, art. x. ad 9. dicit, esse, seu exi entiam non posse comparari adactum uernrem tanquam
Quaeres ad pleniorem horum omnium inte, ligentiam , quomodo materia recipiat existentiam.
Respondeo qud verum dixi , in quo liber
composito non nisi unica existentia, quae est vi tima entis actualitas, seu actus entis completi, terminati in linea entis unde cum materia com pleatur in ratione entis per formam , recipit quoque existentiam mediante forma . Quombdo autem id fiat explicat Caietanus exemplo aptissimo lucis. Idem enim ordo seruatur ad participan alam existentiam, quae est divinissima omnium formalitatum, ut saepe dicit Aristoteles , qui semnari solet ad recipiendam lucem, quae est diuini se sima qualitatum sensibilium : Sicut ergo ad pat-ticipanda in lucem, . requiritur aliquod subie
mi mea pax lucis. a. requiritur quadam dispom
78쪽
tivi in illo subiecto qua fiat proxime capax lucis: scilicet perspi taritas, seu diaphaneae, e . ea posi ta statim corpus illuminatiua Sole, stactili cidum; ita quoque ad participandum esse seu existeres muri pro eodem vinumque sui requiritu subiectum capax essendi 1 huiusmodi subiectum est materia primari S Iindo mu litur quaedam dispositiosissistantialis, per quam tale subiectum fiat pro ime capax ad essendum. seu compla ri r in ratione entis; talis dispositio est formaci Tertio demdm posita sorma in materia Matim in vi causae efficientis datur existentia raesciit unica datur in tali corpore perspicuo luciditas, quae non est actus nec solius corpo is, nec solius perspicuitatis, totius compositi ex corpo re, di perspicuitate, ita quoq; datin in toto composito, v. g. in arbore, unica existentia, quae non
est actus soliussisteriae, aut soliusformae , sed totius compositi, ex materia 4 foima. Eiusmodi exemprunarem omnino apertam iacit, di adliue magis inculcabitur in Metaphysica Applicari aute potest haec doctrina existentiae viventis, quae est ipsa vita sin vivere uentihus est esse, seu σαφενο , ut ait Aristoteles iidemusergo in animali dari unicam simplicem vitam quae nec est animae solius nec corporis solius nee Partim corporis, partim animae, sed totius contii ex animi, Meorpore Unde ad illam vitam primo requiritur subiectum capax vitae, scilicet corpus ecundo requisiturinis alio animat,nam sine anima corpus vivere nequi . Deinde , ubi
animainst in corpore , ut forma in materia , in eodem momentoaduenit vita , tanquam actus totius compositi exanima,4 corpore, inseparabili: oconcomitans animam infodi ρεgo vidensius in
79쪽
huendum et existentiae aliarum reri ius lauistia
Iibet res habeat unicam existentiam , quae sit actus totius compositi,&adueniat materiae per formam unde D. Thomas saepe dicit, uddesse , seu exi inere equitur formam, datur per formam.
Obiicies . Quod habet proprium fieri distin trium a fieri formae , habet p. opriam existentiam: Sed materia habet proprium fieri distinctuma fieri sormae erI'o babet propriam existentiam. Naior certa est nam fieri dat esse , seu existentiam facere enim idem est ac existentiam dare. Ninor vero probatur; nam materia facta fuit per creationem, formae autem fiunt per generati ne substantialem: Sed creatio est distincta lxeneratione ergo materia habet proprium fieri
Respondeo negando minorem. Ad probationem diltinguo maiorem Materia facta uitie creationem ad se pectatim terminatam,nego; ter minatam ad totum compositum , sub quo creata est, concedo. Et conces a minori, nego conse quentiam sub distinctione data . Explicatur solii 1 ioci Impossibile est , quod materia sela creetur,
sed semper creatur initim compositum ex materia, forma Undymateria non creatur , inquit Thomas, sed eoncreatur , cuius rationem reddit r. P. q. 4 .art. . Quia creatio terminatur ad ens v n ide sicut materia non est ens, sed solum inchoatioentis,4 completur in ratione entis,quando est in toto composito; ira quoque creatio non terminatur ad materiam, sed ad totum compositum Instabis: Materia fallem aliquomodo termi-mat creationem ergo saltem aliquomodo existit .
Respondeo distinguendo consequens Existit per existen iam partialem sibi propriam, nego; per existentiam totius compositi, in quo creat tur
80쪽
mr , concedo. Solutio patet ex dictis. Vigebis: Ergo materia pereunte composito corrumpitur, quod est contra Aristotelem D Thomam. Probatur conlequentia Corrumpi est iniitteu esses atqui materia pereunte em posito,
amittit esses siquiden non habet aliud esse , seu Tlexistere, quam totius compositi ergo pes uste id
composito materia corrump)tur . . Resis ondeo neuando consequentiam . Ad probationem distinguo maiorem Corrumpi est ami aere se, ita ut nullum aliud esse subrogetu conseredo, si aliud esse subrogetur, nego. Materia auis en quando deperdit Vnum esse, .g-eηissenti m lioni , statim recipit aliud esse , v. g. esse ionis. tiateria non deperdit , sed solum mutat existentias . Sicut ergo seruus non dicitur liberari Leo, quod vina seruitute transeat ad aliam nechonio nudus ex eo, quod deponendo unam vestem aliam simul induat ita nec materia dicitur cor. umpi, cum ita unum est deponat, ut aliud
Objnies a Quod est prius composito, non exi Il
iit per xjsentiam compositi sed materia esst Maor composito, ero non existit per existentiam ompositi. a:or videtur certa Minor veris prΡ γatiar : Nam causa est prior flectu, princi in prius principiato: Sed materi' si causa , principium composti ergo&c. Hespondeo I. cum Caietano Opust. deente, SI sentiain. distingitendo maiorem et Quod esto ius composito prioritate tempoiis , concedo ictoritate naturae, causalitatis, neso. Priorias enim natura tiones priolitas existendi se oliam prioritas causandi: Unde non impedit si