D. Gregorij Nyssae Pontificis, magni basillij fratris, De immortalitate animae cum sua sorore Macrina dialogus, nunquam antehac neque graece neque latinè excusus. Daniele Augentio interprete. ...

101쪽

tiam,in eo quod est purum, familiare possit effici id quod est simile. Si autem est etiam tibi aliqua ad hoc corpus habitudo,& te angit ab eo quod diligitur disiunctio, ne hoc quidem sit tibi a spe alienum.Videbis enim

hoc indumentum corporeum, quod nunc est morte dissblutum, ex iisdem ruris contextum,non hac crassa, graui construetione, sed in id quod est subtilius, aereum fila agglomerato ita ut tuu tibi adsit dilectum,& in praestantioreri amabiliore restituatur pulchritudine. GREG. Sed videtur,inquam, quodammodo ex consequentia nobis ingressum esse in orationem dogma reserrectionis. Mihi autem videtur Gesse quidem dubitandum ex doctrina stripturarum, id quidem esse verum 6c fidele. Quoniam autem humanae mentis imbecillitas, ad hanc fidem magis cofirmatur, quae eam subire posiintrationibus Tatius fueritne hanc quidem partem relinquere inconsideratam Consideremus ergo quid sit dicendum. M A C. Magistra autem,Qui sent extra nostram quid em, inquit,philosophia, in diuersis opinionibus, attigerunt, alius alia quandam parte dogmatis de resurrectione, neq; cum nostris omnino cosentientes,

102쪽

nec ab ea spe omnino excidentes.Nam no- nulliquidem ob communitatem homines iniuria afficiunt, hominis&bruti eandem esse animam sigillatim definientes, quae alternis induit corpora, demper transit ad id quod sibi videtur init volucre aliquod, vel aquatile, vel torrestre animal fiat homo, iursus abiis reuertatur ad humana natura. Alij autem etia ad arbusta usque has nugas extendunt, ut etiam ligni vita ei essis conuenientem, propriam existiment Mitis autem hoc solum videtur, quod ex ho mine semper alium hominem suscipiat, repet eadem humanam vitam semper transsibat, cum nunc quidem in his, rursus autem in aliis assidue sint ete dem animae. Nos autem bene se habere dicimus, si ab Ecclesi sticis profecti dogmatibus, ab iis qui haec

sunt philosophati tatum accipiamus,quam tum sufficit ad oseniuendii eos aliquo modo consentire dogmati resurrectionis. Dicere enim animam post iam a corpore dissetutionem,rursus aliquibus infundi corporibus, non multum discrepat ab eo quod a nobis speratur, nepe fore ut reuiuiscamus. Nam &nos dicimus, ex mundi elementis nunc iursus corpus nostrum constitui:

103쪽

Mitidem videtur etiam iis qui sunt a nostra doctrina alieni. Non enim aliquam aliam

corporis natura excogitauerint, extra concursium Elementorum. Hoc latum interest,

quod dicamus idem rursus corpus compine eidem animat, concinnatum ex iisdem mentis. Illi autem in alia quaedam corpor tam ratione praedita, quam rationis en

pertiavi non sentientia anima transire exi stimant.Quibus quidem nobiscum conum nisi quod costitutio sit exmudi partibus. In eo autem discrepant, quod non ex iisdem, quae animae in vita per carnem ab initio asegregatae sunt,putent.Ergo Quod no sit qui-ciem alienum a verisi militudin anima rumsus esse in corpore, testetur externa philosophia. Quam non possit autem eorum dogma consistere, tempus fuerit dispicere.&per nobis exoriente ex eo quod est comsentaneum,veritatem, quoad eius fieri potest, declarare. Quid ergo de his dicemus Qui ad diuersas naturas faciunt trasinigrare animam, mihi videntur confundere naturae proprietates,& omnia inter sepe sestere ac confundere, id quod est rationis

particeps,& quod expers rationis, quod est sensu prae im,& quod caret sensu, si ea in

F iiij

104쪽

se inuicem fuerint, nulla nature serie a se in uicem seiuncta , quominus possint commigrare . Dicere enim eandem animam, nunc quidem fieri ratione praeditam&intelligentem per elusinodi indumetum corporis , rursus autem delitescere in spelun

cis cum serpentibus, aut congregari cum auibus aut onus portare, aut carne vesci, aut in aqua natare, aut etiam eo transire ut

non sit sensus particeps, ut quae radices agat karborescat, ramo' proferat, Minciis vel florem, vel spina vel aliquid quod alat, aut sit lethale producat, nihil est aliud quam

existimare idem esse omnia, & unam in iis quae sunt naturam, in confusa quadam Mindiscreta c5munitate cum seipsa permixtam,nulla proprietate alterum ab altero secernente. Nam qui id em dicit esse in quolibet , nihil sibi vult aliud quam unum esse omnia, innata iis quae sunt differentia, nihil impediente quominus misceantur qua nullam possunt inter se habere conium monem: ut necesse sit etiam si quid videat carniuorum aut venenatum, existimare id esse eiusdem cuius est ipse generis id quod cernitur. Neque is cicutam tanquam alienam videbit assiua natura, si quidem videt etiam

105쪽

etiam hominem in plantis. Sed neque de botro erit extra suspitionem, qui adissim vitae colitur. Nam is quoque est ex iis quare terra nascuntur. Plantae autem sunt nobis etiam nata spicae per quas alimur. Qui igitur falcem adducet adspicas exci- deda, Mus modo autem botrum exprime aut e terra Uinam effodiet,aut florem carpet,aut aues aucupabitur, aut ex lignis rogum accedet, cum sit incertum, num a d. uersiis cognatos aut parentes, aut eos qui sunt eiusdem gentis, manus feratur,ri per corpus eorum vel ignis accendatur, vel cra. ter temperetur,vel alimentum paretur Iutare enim per unumquodque eorum trasire animam hominis, signa autem non esse

imposita qua nam sit quidem planta ex homine, vel animal,quidnam sit autem quod factum est aliter, ad haec ex aequo assicietur quem prius eiusmodi inuasit opinio radeo ut necenario vel in ipsos qui in natura vivunt homines sit immitis vel si in iis qui sunt eiusdem generis ad benignitatem, clementiam natura sit propemus,in quod uis animatum similiter atticiatur, etiam si si inter serpentes, etiam si inter feras: Sed

& si sit in sylvis qui hoc dogma suscepit poρ

106쪽

pulum hominu existimabit arbores. Quaenam est ergo eius vita, qui vel omnia reum retur& colit,propterea quod sint eiusdem generis,uel est etiam in homines immms, propterea quod eos statuat nihil disserte ab alii, Ex iis ergo quae dicta simi reiicienda fuerit huiusmodi oratio,cum multa etiaest ut est cosentaneum,nos ab hac opinio ne abducat. Audivi enim eos qui haec dogmata constituunt, quod ponutur quaedam

gentes animarum, in quadam si ciuitate viventes ante quam vivanon corpore,qusQbtilitate, immobilitate sitae naturae cum uniuersitatis circumagantur ambitu. Cum

autem quadam ad malum propensione d fluxerint, fiunt animae in corporibus: primum quidem humanis: deinde quod a ratione alienis assueuerint vitiis ac perturbationibus,postquam ex hac vita excesserint, fiant iumenta &illine decidant usque ad hanc naturalem, qu sensis caret vitam: adeo ut quod est natura si1btile, mobile,

quod quidem est anima, primum quidem

graue famam deorsum feratur, propter Viatium inhabitans in humanis corporibus. Deinde rationis extincta facultate vivat inter ea quae sunt expertia rationis illine

autem Disillum Cc oste

107쪽

autem dono quoque sensuum ablato, hanc

quoque sumat vitam nullo sensu praeditam quae est in plantis. Inde autem rursus per eosdem gradus ascendant, Z in caelestem locum restituantur. Hoc autem dogma ab

iis qui vel mediocri iudicio sunt prediti, ex hoc ip refellitur, ut quod nequaqua poGsit in se consistere. Si enim a vita coelesti, propter vitium, ad ligni vita anima detrahitur,inde autem rursus per virtute ad coelestem reuertitur,inuenitur eorum dubitare oratio, quidnam existimet prestatius, ubtamne lignea an caeleste est enim circulus

qui semper vertitur per similia, cum anima in eo in quo est nunquam possit consistere.

Si enim a vita incorporea defertur ad cor.

poreum,ex hac autem ad eam quae sensu caret,illinc autem rursus recurrit ad incorporeu nihil aliud quam indistincta bonorum& maloru confusio excogitatur ab iis qui haec dogmata proserui.Neq; enim vita comtestis permanet in beatitudine, si eos qui iblic vivunt attingit vitium: neque ligna carebunt virtute, si hinc quidem ad bonum putant redire animam, hinc autem incipere vitam quae agitur ex vitio .Si enim quae simul cum coelo circumagitur anima impli-

108쪽

catur vitio:& per id detracta ad vitam materiae participem,hinc detruditur ad vitam quae in alto ahitur:an non contra ab illis cofirmatur, quod vita quidem materialis sit Vith purgatio: inerrans autem ambitus sic malorum dux, causa animis:si quide hinc quidem per Virtutem enatis pennis sublime extolluntur:illinc aute per vitium pennis decidentibus, fiunt humiles, terrena admixtae crassitudini naturae materialis

Nec huc usque consistit huiusmodi dogmatum absurdisas 'ubd in contrarium

conuertantur opiniones. Sed nec ipsa eorum conceptio perpetuo manet eis firma& stabilis . Si enim immutabile dicunt id quod est coeleste, quomodo in immutabili locum habet affectio & si affectionibus obnoxia est inferna natura quomodo in

patibili recte procedit impatibilitas Sed

permiscent ea quae misteri non possunt, Muniunt quae inter se nullam habent communionem,in affectione immutabilitatem, Ecrursus in immutabili cernentes patibilit tem.Sed nec in his semper permanent, sed unde animamper vitium amandarunt,illic Iursus eam,tanquam in tuta vitari ab int ritu aliena materiali collocant, veluti o

bliti

109쪽

bliti quod ea illinc tanquam vitio graua ta, cum inferiori mixta fuerit natura. Ergo&huius vitae vituperatio,& laus coelestium inter se cofunduntur, permiscentur, cum illa quidem quae eorum sententia in inuidiam vocaturi male audit, sit dux ad id quod est bonum,ea autem quae melior censetur,det animae occasonem,ut sit propensa ad id quod est deterius Eliciatur ergo ex vetitatis dogmatibus omnis errabunda de instabilis de his rebus o pinio: neque ex mainlierum corporibus ad virilem vitam videri transire animas,aut contra esse in mulie mbus animas quisunt separatae a corporibus virorum,aut etiam a viris transire ad viros,& dicere mulieres fieri ex mulieribus, sequamur, tanquam quet scopum veritatis attigerint.Nam prior quidem sententia, non solum est reprobata, eo quod se falsa, instabilis, ut quae ipse per se ad cotrarias conuertatur opinones, sed quod etiam sit impia,Vt quae cesseat niihil eorum quae sunt duci ad generationem, nisi unicuique naturae vitium det principium. Si enim nec homines,nec plantae, nec pecora nascuntur, si noanima in ea deciderit casus aute fit per virium Putant ergo vitium dare initium era-

110쪽

rum quae sunt constitutionis. Et quomodo

eueniunt utraque eodem tempore,nempe vidi homo procreetur ex nuptiis, & fiat lapsus animae dum in nuptias datur opera li-hetis: siquod eo est adhuc alienius a ratio ne,si vere coeant multa animantia rati is

expertia,disne potest quod superno ambitu ver efficiat ut vitium innascatur,adeo vusimul accidat, ut animae malo repletae cadant,&brutorum uteri concipiant Quid vero dixerit quispiam de agricola qui terrae infigit auulsos plantarum surculo, quom Odo manus eius simul cum plata humanam animam infodiat, concurrente defluxu animae simul cum hominis labore, studio ad plantandum Idem ergo absurdum est etiain altera sententia, nempe quod anima sit solicita de colunctionibus eorum qui viuut in coniugio,&observet coitus,ut inseratur corporibus quae procreatur.Sin autem maritus nuptias repudiauerit, mulier autem se a pariendi necessitate liberauerit, an non animam grauabit vitium Dat ergo nuptiae vitio quod est superius, aniam desicesius animarum vel etiam absque iis tangit anima habitudo quar est ad contrarium. Interim ergo domo carens irrans vagabitur an