D. Gregorij Nyssae Pontificis, magni basillij fratris, De immortalitate animae cum sua sorore Macrina dialogus, nunquam antehac neque graece neque latinè excusus. Daniele Augentio interprete. ...

131쪽

similiter, ne singula persequens molestiam afferat oratio. Nisi corpus tale reuixerit, quale erat quando fuit mixtum terrae, non uirget id quod erat mortuum,sed terra rursus formabitur in alium homincm. Quid ergo ad me resurrectio, si pro me reuiuiscet aliusfQusmodo enim ipse me agnouerim, in me videns non meipsuma Non enim revera fuerim ego,nisi in omnibus fuerim idoqui ego ipse.Quo modo enim in hac vita,si

habeam alicuius figuram in memoria ponatur autem verbi causa, is esse raro capil- Io, promisit labris,pressis naribus,albo colore,cessis oculis, cano capite, rugoscrcorpore deinde eum qiuerens, incidam in imuenem comatum,nas aquilino, colore nigro, qui caetera omnia habet diuersia a Ggura quam diximus nunquid si eum vid rim, eum esse intelligamZSed quid opus est in minoribus immorari obiectionibus, omissis validioribusZQuis enim nescit humanam naturam fluxui esse similem, qui ab ortu semper usque ad mortem procedit permotum aliquem,tunc a motu cessans, qua-do esse desierit Ipse autem motus non est PCLIO cum transitus: a se enim non excedit natura,sed habet progressum per alteratio-

132쪽

-nem . Alteratio autem quandiu fuerit id quod dicitur, nunquam manet in eodem. Quomodo enim in eo quod sit idem conseruari potuerit id quod alteratur Sed quomodo ignis qui est in lucerna, specie quidesemper videtur idem: motus enim continuatio eum ostendit semper inclivulsum, sibi unitu re vera aute ipse sibi ipsi semper

succedens nunquam manet idem. percal

rem enim extractus humor simul, inflammatur,& exustus trafformatur in caligine:& semper alterandi facultate flamae motus operatur in fuligine,per se ages in subiectu. Quomodo ergo fieri non potest,ut bis in eo de loco flamma tangens,eande bis cotingat celeritas enim alterationis non expectat eu qui agit iter in si hoc faciat quam citissime,sed semper est flamma novavi recens, Ut quae semper generetur,ac se semper excipiatri sibi succedat,& nunquam in eodem maneat. Tale quidpiam usu venit etiam natum nostri corporis. Quod enim nostrae naturat assivit Messiuit, quod per Meerandi facultatem semper ambulat, mouetur, tunc initur quando vivere desierit. Quandiu autem fuerit in vita, non habet statu aut enim impletur,aut perspiraturi

133쪽

aut per utraque omnino semper traducitur. Si ergo nec est omnino quisipiam idem rui hesternus,sed fit alter mutatione quano corpus nostrum ad vitam rursus reduxerit resurrecti, qui est unus fiet omnino quidam hominum populus, ut eius qui resurgit nihil deficiat,tatus,infans,puer,adolestens, visipater, senex, & omnia quae sunt

intermedia Cum autem temperatia&cim temperantia per carnem exerceatur,vi qui

pro pietate perpetiutur dolores suppliciorum,& qui ad eos molles sunt, eneruati, ostendantur per corporeum sensum Vtrorumque horum: quo modo fieri potest ut

in iudicio seruetur quod iustum est,si in eodem qui nunc quidem peccauit,rursus auteseipsum expurgauit poenitentia, & rursus forte ad idem delictum sit delapsus, mutatum autem sit ex nature consequentia pollutum corpus impollutum, Meorum alter non suffecerit in perpetuu cuiusinodi corpus punietur intemperati, idne quod in senectute incuruatum est ad morte essed ab eo erat diuersiam id quod fecit peccatu. At id quod perturbatione animi fuit inquinatum Et ubi est senex Aut enim hic non resurget,&non eat efficax teirrectio: aut

134쪽

suscitabitur,&poenam effugiet is qui poenae est obnoxius. Dicamne etiam aliquid eoru quae obiiciuntur nobis ab iis qui quod de

resiurrectione dicitur no admittunt Ex pamtibus, inquiunt, quae sunt in nostro corpore, natura nullam fecit otiosam. Nam aliae quidem habent causam, facultate viuessi, sine quibus constare non potest vita per

carnem, Ut cor, iecur,cerebrum,pulmo,Venter,& caetera viscera Ahiae autem sentiendi motui sunt attribute Aliae autem sunt ope, rationis agendi transeundi. Aliae autem

sunt aptat ad hoc ut succedant posteri. Si ergo quae sequetur vita erit in iisdem, ad nullum usum siet resurrectio.Si autem vera est Natio,ut certe vera est,quae statuit n5 futuras nuptias in vita quς erit post resurrectione, nec cibo potu vitam tunc esse continendam:quisnam erit usus partium corporis,cum in vita illa non amplius sperentur, propter quae nunc sunt membra Si enim nuptiarum gratia sunt quae pertinet ad nuptias: quando illud non fuerit, nec iis quae ad illud pertinent opus habemus.Ita etiam manus ad opus,& pedes ad cursum,& os ad cibum suscipiendum, Hentes ad alimenti ministerium, iiscera ad cococtionem, ec

135쪽

& ad elicienda ea quae sunt reddita inutilia transmittentes meatus . Quando illa non fuerint quae propter illa fiunt, quomodo runt,aut quana de causaZadeo ut necesse sit si non sint quidem corpora superuacanea, ad nihil eorum quae ad illam vitam peribnent,opem latura,nihil esse eorum quae nobis corpus complent: in aliis enim est vita: nec id amplius nominandum fuerit resum rectio,cu singula mebra, propterea', in illa vita nulli sint usui, in corpore nycosistant. Sin aute per omnia erit eomessica resurrectio :queiad illam vitam sunt inania & plane inutilia,fabricabitur is qui efficiet reiur-ctionem. Atqui'portet credere esse, resurrectionem,&eam n5 esse inanem. Orationi ergo est attendendum, ut nobis per omnia in dogmate seruetur id quod est co- sentaneum. M A C. Cum ego autem haec disseruissem,Satis strenue, inquit magistra, ex ea quae dicitur Rhetorica,argumentatus es aduersus dogmata resurrectionis, coniu-tatiuis rationibus in veritatem circunquaque probabiliter irruens:adeo ut qui veritatis mysterium non satis considerant, oratione, ut est verisimile, nonnihil moueantur,& existiment non secus quam par sit iis

136쪽

quae dista sunt illatam esse dubitationem Veritas autem,inquit, non sic habet, etians non possimus, inquit,ex similibus in oratione contra Rhetorico uti artificio Seivera quidem de his oratio recondita est i occultis thesauris sapietiei tunc in apertur proditura,quandore ipsa didicerimus mγsterium resurrectionis inuando non arrplius opus erit verbis ad ea quae sperantudeclaranda.Sed quo modo cum noctu a V. gilantibus multi mouentur sermones dsplendore solis qualis sit, facit otiosam inanem sermonis destriptionem apparertantum gratus nitor radaj: ita omnem cog.tationem quae per coniecturam futurustatum attingit, pro nihilo ostendet quardo nobis ipsa fuerit experientia id quo

expectatur. Quoniam autem oportet noOmnino inexaminata relinquere argumenta quae contra nos sunt allata, sic diis tractare incipiemus. Oportet primur intelligere quisnam sit scopus dogmatis dresurrectione,&quanam de causa id alarcsta scriptura dictum est creditum. Ergivi definitione id quispiam comprehende descripserit, sic dicemus.Resurrectio est naturae nostrae in pristinu&qui ab initio fuit statun

137쪽

statum restitutio. Sed in prima vita cuius fuit ipse Deus opifex, neq; erat senectus,ut

est consentaneum neq; infantia, neque V riorum morborum affectiones, neque ulla alia corporis tactio.Neque enim est consentaneum haec Deu fabricari, sed res quaeda diuina erat humana natura, prius quam impetus hominem ad maluincitasset. Haecaute omnia simul cum ingressu mali in nos irruerunt.Vita ergo quae est sine vitio, nequaquam necesse habebit in iis versari quae propter ipsiam euenerui QD modo enim qui per gelu ambulat, consequitur Vt co pus ei rerrigeretur,aut qui per calidum i greditur radium, ut nigrescat eius superficies sin autem laetit extra trunque eorum, liberatur omnino a nigrore, refrigerationes nec iure requisierit quispiam quod euenit ex aliqua causa, si non sit causa. Ita natura nostra effecta Datibilis conflictatur cum iis quae necessario tolerabilem

conseques retur natura.Αt recurrens ad beatitudinem passione carentem,non amplius cum iis quae vitium sequuntur, confligabi-A . Quoniam ergo quaecunque ex vita rationis experte humanae admixta sent naturae,non prius fuerunt in nobis,quam homo

138쪽

in affectionem caderet per vitium necessario relicta affectione, omnia quoque simurelinquemus quae cuipsa cernutur. Quamobrem non iure quisquam in illa vita quaesierit ea quae euenerunt nobis ex affectione. Quomodo enim si quis panosa ac lacera indutus tunica,indumento se exuerit, eius quod fuit eiectu non amplius in se viderit turpitudinem: ita etiam cum nos Xuerimus mortuam illam, deformem tunici ex rationis expertibus pellibus nobis iniectam Pellem autem audiens, mihi video audire figura naturae expertis rationis, qui induti sumus protoplasto assimilati Pelli aute expertis rationis sunt haec omnia, coitus,conceptio, partus, sordes, mamilla, alimetum,eXcretio, quod fit paulatim ad pet etiam incremetum,vigor aetatis, senectus morbus,mors. Si illa ergo in nobis n5 erit quomodo nobis relinquentur quae ex ea proficiscentur Cum ergo aliquis alius status 1peretur in vita futura, vanum est pera que cum ipsa nihil habent commune, argumentari aduersus dogma resurrectionis Quid enim habet commune incuruitas Scorpulentia , tabesque, repletio vi quid aliud accidit fluxae naturae corporum

curi

139쪽

cum ea vita quae est aliena a fluxo, celeri ater transeunte vite cursu unum solum postulat ratio resurrectionis, ut natus sit homo per generationem, vel potius, ut dicit Euangelium,ut homo natus sit in mundo. Longine autem an breuis vite fuerit,& an vel hoc vel illo mortis genere ei mori contigerit, frustra inquiritur in resurrectione. Quomodocunque enim hoc se habere dederimus per hypothesin, nihil omnino refert, cum ex hac differentia nec difficilior nec facilior sit resurrectio Eumenim qui coepit vivere, vivere omnino oportet ea quae ipsi per mortem intercessit ditatutione,correcta in resurrectione.Qu'modo autem aut quando fiat dissolutio, quid hoc ad resuriectionem Ad alterum enim intuetur scopum quaesiuscipitur de eo consideratio: ut pote, in voluptatene an moestitia vixerit quispiam,ex virtute an vitio, laudandus an culpae amnis , miserabiliterne an feliciter beateque tepus transegerit.Haec enim omnia, quisum huiusmodi, inueniuntur ex modo, ex genere vitae:& sic ad ferendum de vita iudicium, iudici necesse fuerit scrutari affectionem, detrimetum, morbumque senium, & adolescentiam, iuvem

140쪽

tutem,& diuitias, paupertatem. quemamodum cum singula horum cuipiam obgissent,bene an male assignata sibi vita trsegerit:&an multo rubonorum vel malru longo tempore fuerit capax,an ne init quidem horum utriusque attigerit, Vt ingenio nondum perfecto vivere desier Quando autem ad primam hominis costitutionem Deus per resurrectionem nturam reduxerit: vanum fuerit haec dicre, ser ea arbitrari Dei potentiam a scpo impediri. Est autem ei unus scopi iam impleta per singulos homines viuersa nostrae naturae plenitudine, aliis qidem statim in hac vita a vitio expurgat aliis autem postea per ignem quibus couenit curatis teporibus, aliis autem qui aequo bonui maluin hac vita ignorari omnibus proponere participationem bnorum quae sunt in ipso, quae quidem dii scriptura neque oculum vidisse, neque arem audiuisse, neque cogitatione ea corprehendi posse. Hoc autem nihil est aliumea quidem sententia, quam in ipso D esse. Bonum enim quod auremdi oculu& cor superat, ipsum est quod est uniuersuperius. Eius aute quod est ex virtutes vit