장음표시 사용
31쪽
ues.sa E G. Quid ergo,dixi,est anima,si potest eius natura aliqua ratione describi, ut
per destriptione id quod est sebiectum, nonihil a nobis intelligatur MAc. Magistra autem, Nu quidem, inquit,aliter quid ea es set, enuntiarusivisbi videbatur singuli definientes.Nostra autem de ea sic habet sententia Anima est essentia genita, essentia vivens, intelligens,corpori instrumentario& sentiendi facultate praedito, vitalem facultatem, ea quae subiiciuntur sensibus apprehendentem per se immittens, donec consistit natura quare potest suscipere: Gmulque dum haec diceret, manu ostendit medicum,qui ad medendum corpori ei aD sidebat, & dicit, Prope adest eorum quae a nobis dicta sunt testimonium. Quomodo enim,inqui hic arteriae tactu digitorum admoto, per sensiim tactus sentit quodammodo clamante ad ipsum naturam,&na
rantem sitas affectiones nempe quod aegritudo corporis est in intensione,& ex his visceribus incitatus est morbus,& eo usque inflamationis extenditur intensio.Eiusinodi quoque alia discit ex oculo vi ad figura intuens decubitus, Mad carnis liquefactionem. Internam quoque affectionem sw
32쪽
ficat, forma coloris, ut quaesit pallida biliosa, iactus oculoru, qui ad moerorem& tristitiam sua sponte inclinat Itidem fit quoque auditus magister similium, ut qui crebro anhelitu, Mod simurcum respiratione editur suspirio, agnoscit affectum Dici aute potest nec eius quidem qui est scimtiap ditus,odoratum esse elusinodi vino speculetur affectione, sed per qualem proprietatem anhelitus, agnoscere aegritudine quilatet in visceribus.Nisi ergo aliqua γε intelligeti percipitur facultas adesset unicuique instrumeto sensuum, quidnam nos manus ex seipsa docuisset, ad eius quod est subiectum cognitionem tactum deducente notione Quid vero auditus separatus a cogitation aut oculus,aut naris,aut ullum aliud instrumentum sensus, ad eius quod quaeritur iussisset eognitione si per se soluetat eorum unumquodque Sed est omniuverissimum quod quidam ex iis qui in ex Aristo ternis versati sunt disciplinis, inhie dixiCIH.ii se commemoratu Metem esse quae videt, probis. mentem quae audit. Si enim hoc quiCn. iam non esse Verum cocesserit, dic tu que- admodum ad solem intuens, sicut te magia ter docuit intueri,non quantus multis apparCG
33쪽
pare tantum eum esse dicis circuli magnitudine, sed uniuersam terram longo spatio superaret N5 quoniam qualem motu,temporumque clocorum interualla, defectuum causis, per ea quae apparent mente secutus, ita rem habere audacter pronuntias Lunae quoq; diminutionem intuens icincrementum, alia discis per eam quς apparet in elemento figuram, nempe&eam secundum suam naturam carere lumine Ecorbem terrae proximum obire,illustrari autem a solis radiis, ut naturaliter fieri cosueuit in speculis, quae solem in se suscipientia, suum reddunt splendorem, solis lumine ex leui, resipiendente corpore in aduersum reflexo Quod quidem iis qui aspiciunt ei-tra ullam examinationem, ex ipsa luna ubdetur esse lumen Ostenditur autem non
ita habere,quod cum soli quidem fuerit aduersa ex diametro, toto qui nos aspicit orbe illuminatur In minori aute qui est apud ipsum loco, celerius obies eum in quo ipsa est circulu, priusquam sol suu cursum semel cofecerit, ipsa plus quam duodecies suu absoluit ambitu. Quamobrem euenit ut non semper luce impleatur elementum. In se
quenti enim ambitu non manet assidue ei
34쪽
aduersa fronte qui longo tepore usi ambit polum, ea quibreui tempore suum sepe ci cuit. Sed sicut situs qui soli directo est oppositus,Vniuersam quae ad nos aspicit lunae partem per solis radios illuminat:ita quado soli obiecta fuerit ex transuerso, quod semper est apud eu lun hemisphqrio,radioru ambitu intercepto, id quod nos spectat neces rio obumbratur, trasmoto splendore ab ea parte ouae solem non potest aspicere, ad ea qua semper est apud illum, donec directo subiens orbem solis, in tergo radium susceperit Sic illustrato quod est superne hemisphςrio, quae ad nos vergit partem facit minime asycctabilem, quod sit omnino sua natura luce vacua,quod quidem dicitur perfo uta clementi diminutio. Si autem motu siti
cursu Psblem rursus praeterierit,i ex trans uerso radio obiecta fuerit, quod prius carebat lumine, tunc incipit subhacere, ab eo quod erat illuminatum ad id quod non lucebat radio transeunte.Vidcie quorumna sit tibi magister visus, qui tibi per se no prς-btusi et corum contemplationem, nisi esset aliquid Quod aspicit per oculos, quod iis qua sensu cognoscuntur,veluti quibusdam vicus ducibus,per ea quae cernutur permeat ad
35쪽
ad ea quae no cernuturi Quid opus est eometricas addere demonstrationes, quae per sensiles characteres nos deducut ad ea quae sensum siuperant:& alia pmtet haec innumerabilia,per quae constat, quod per ea quae in nobis aguntur corpore, fit coprehesio intelligetis essentiae quae in nostra natura est abscondita Gaa. Quid vero,aieba, si quo modo commune quidcm est in sensili elementoru natura id quod est particeps materiae: seorsum aute in unaquaque specie magna est materiae differentia Nam, eius motus est e contrario, cum alia quidem tendat siu- perne,alia vero inferne deprimatur: species autem non est eadem, diuersi est qualitas in aliquo horum simul esse per essentia, ut est consentaneum, quispiam dixerit esse facultatem, quae has intelligentiae visiones& motiones ex naturali proprietate, potestate operatur: cuiuisodi multa videmus fieri ab iis qui fabricantur machinas, a quibus materia artificiose cocinnata, imitatur
naturam,non insola figura ostendens similitudinem sed, in motu versetur, queridam refert sermonem, resonante machina
in parte qua vox editur. Nec utique in iis ouae fiunt consideramus vllam quae mente
36쪽
percipiatur facultatem singula operantem, figuram,sonum,motionem.Si eadem dixerimus etia in hoc mechanico sordidoq, no- strae naturae instrumeto,nulla seorsum infusaquς mete percipitur natura fieri,sed quadam a natura insita facultate mouente ea quae sunt in nobis elemeta,ri operationem
eiusmodi esse effectum, quae nihil est aliud quam motus quidam impellens, qui versatur circa cognitionem eorum quorum studio tenemur quid per lim magis probetur, an in se esse illam incorporeamvisu mente percipitur animae essentia, an ne esse quidem omnino' Mis c. Illa autem, Id quod diximus,inquit, excplum quoque adiuuat,& totus apparatus illatarin nos obiectionis, non parum conferet ad stabilitatem eorum quae a nobis percepta sunt intelligentia.
G Qu'modo hoc dicis Misis Quoniam,inquit,ita scire tractare, cocin nare inanimam materiam, ut ars in machianas immissa materiae propemodum sit pro anima, per quas imitatur motum, sonu,& figuras,ri quae sunt huiusmodi, apertEprobauerit, quod est aliquid eiusmodi irae
homine,cui natura est insitum, ut perco
templandi, inueniendi facultatem, cogi-
37쪽
xatione apud se concipiat praeparet machinas, deinde ad operationem eas per artem deducat,ac ostendat per materiam id quod mente agitauit Primum enim excogitauit quod ad edenda voce opus sit spiritu.Deinde ut in machina immittendi spiritus excogitaretur ratio, naturam Clementorum reputando prius examinauit, considerans quod in iis quς sunt, nihil est vacuit, sed collatum cum eo quod est grauius, id
quod est leue reputatur vacuum. Nam ipse quoque in se sua substantia aer est refertus ac plenus.Vacuum enim vas dicitur ex abusione,quando est humido vacuum.Nihilominus autem id quoque aere plenum dicit eruditus.Signum autem est,quod in lacum illata amphora non protinus aqua impleatur, sed primu supernatet, intercepto aere concauum seperius sustinente,donec haurientis manu pressa amphora fuerit in profundo,& ore tunc aqua acceperit. Qtipd cusat,ostenditur eam non esse vacuam etiam ante aquam acceptam. In osculo enim ce nitur quaedam pugna duorum elementorum,cum aqua quidem prς grauitate in co- cauum vi feratur, influat, aer autem qui Eoncavo fuerat interceptus,per ipsissim oscu
38쪽
lum retro circa aquam comprimatur&4 fluat,adeo ut proptcrea dissecetur,aut etiavalde resonet aqua spumans vi spiritus. I cc ergo considerauit, quomodo in machinam immitteretur spiritus, per elementorum naturam exc0gitauit, Cum enim quiddam concauum ex capacii solida c5- struxisset materia,& in eo inclusum aerem undique continuisset ne efflaretur in comcauum aquam inducit per osculum,conuenienter usui aqua quantitatem dimensus. Deinde in prope situm canalem, dat aeri exaduerso transitum Aer autem ab aqua violentius expressus fit spiritus, qui in constructum canalem incidens, edit sonum. Nunquid ergo per ea quς cernuntur aperte ostet
ditur, quod in homine mens quaedam est aliquid aliud Pr te id quod cernitur, quare quod est formae expers intelligensque suae naturae, hςc in se excogitata praeparate Deinde per materiae particeps ministeriu,
in apertum producit quod intus constitutum fuerat cogitatum. Si enim, sicut nobis fuit obiectum , naturae elementorum lice rei adscribere elusinodi miraculorum effectiones , casu nobis omnino consisterent Inachinae, nec aes expectaret artem ut viri
39쪽
referret similitudinem, sed a natura statim esset elusinodi neque tubo opus haberet aer,ut sonum ederet,sed semper ex se sonaret, ut qui, ut accidisset, flueretri moueretur: nec aqua per canalem sursiam vi ferre γtur,premendi arte exprimente motum ad id quod est praeter naturam. Sed aqua sua sponte omnino ascenderet, sursum ira natura deducta ad machinam.Quod si ita est, nihil cassi fit suave sponte ex iis quae fiunt a natura elementorum, sed ad id quod vide tur arte unumquodque ducitur Ars autem est quaedam firma ac stabilis cogitatio, quae ad scopum aliquem operatur per materiam. Cogitatio autem est qualis motus& operatio metis. An non ergo per ea quae sunt nobis obiecta,aliquid aliud esse men tem quam id quod cernitur,ostendit dictorum consequentia GREG. Ego aute hoc
quidem ita habere ipse quoque dico, nempe non ide esse id quod non cernitur,quod id quod cernitur sed in eo quod dicis non video quod qu ritur. Nondum enim mihi constat,quidnam oporteat vocare id quod cernitur: sed quodno sit quidem quidquamateriς particeps,tua didici oratione. nondum autem noui quidna de eo dicere opor nu
40쪽
teat.Ego autem hoc maxime volebam schre,non quid non sit,sed quid sit. MAc. Illa autem,Multa,inquit,de multis sic discimus, ex eo quod dicimus no esse hoc quidpiam, quodnam sit ipsum esse eius quod quaeritur interpretantes. A-,es enim,id est,non malum dicentes,bonum ostedimus: μου lρον, id est,non virum nominantes,timidu agnoscimus: multaque dici possunt his similia, per quivel benigniorem accipimus intelligentiam per malorum negationem, Vel cΟ-tra animo conuertimur ad deterius, bonorum ablatione quod malum est indica tes. Sic ergo si in eo quoque de quo in praesentia dicitur, cogitant quispiam,non aber- rarit ab ea quam par est habere,notione de eo quod quςritur.Qu ritur autem, quidnamentem existimare oporteat in ipsa essentia.Qui ergo id quidem esse de quo agitur, peream quae nobis ab ipso ostenditur, operationem no dubitat, vult autem scire quid sit,satis inuenerit, eo quod didicerit ipsum id non esse quod sensus comprehendit, nocolorem, non figuram , non renitentiam, non grauitatem,no quantitatem, non quae fit in tria dimensionem, nyeam quae est in loco positura, necue quidqua omnino eorum