장음표시 사용
41쪽
rum quaec5prelieduntur in materia, siquidem est aliquid aliud praeter haec GREG. Ego aute interim dum haec dissereret, Nescio,inquam,quomodo fieri possit ut si hic
omnia auferantur ab oratione, no vna etiacitis deleatur quod quςritur. Cuina enim absque his adfuerit studiu, cura coprehede- dirit enim ego quidς existimo, nondu cernitur. Semper enim in iis quaesiant inquiredis, per examinante cogitatione scrutates id quod quaeritur, tanquam caeci quida ad ostium deducti per parietes tangimus Omnino unum eorum quae dicta sunt, vel colorem inuenientes,vel figuram, vel quantitatem, vel aliquid aliud ex iis quae nuc sunt a te enumerata. Quando ergo eorum nihil
esse dicitur, ad hoc ut ne omnino quidem quidquam esse putemus,a pusillo, abiecto
animo deducimur. M A C. Illa autem dum loquere eiulans, O rem,inquit, absurdami Ad quem exitum conuertit hoc humile,
abiectum de iis quae sunt iudicium Si enim remotum fuerit ab essentia quidquid sensu non cognoscitur, ne ipsam quidem potestatem quae' est uniuersitati, ea quae sunt apprehendit, confitebitur qui hoc dici sed cum esse incorpoream, formae ex-
42쪽
pertem naturam diuinam didicerit, non ea esse omnino iudicabit ex hac cosequentia. Si illic autem quod haec non sit, non affert praescriptionem quin sit quomodo mens humana quo minus si repellitur, ut quae simul consumatur cum ablatione proprieta tum corporearum GREG. Igitur, inquam
ego,ex absurdo aliud absurdum assumimus per hanc consequetiam Εὁ enim nobisi diit oratio,vi mentem nostram idem existimemus quod diuinam naturam si quidem Vtrunque intelligitur per ablationem eoru quae inueniuntur per sensum. . c. Ne id edixeris,inquit magistraria haec quoque est impia oratio sed sicut a voce diuina didicisti, dic hoc illi simile.Qusd enim factum est
adsimilitudine, habet omnino per omnia cum exemplari similitudinem, intelligens intelligenti,M incorporeum incorporeo,& est ab omni mole corporea liberum, sicut illud,&effugiens omnem interualli dimensionem illi consimiliter . aliquid autem aliud est ab illo, quod ad natum attinet proprietatem . Non fuerit enim amplius Vtiqi imago,si per omnia idem fuerit quod illud: sed in quibus in increata natura illud aspicitur,in iis de creata natura hoc ostendit.
43쪽
ostedit Qus modo cepe in paruo vitrii mento, cum radio fuerit expositum, totus inspicitur orbis solis, non in eo apparens in sua magnitudine: sed ut rameti breuitas capit orbis apparitionem: ita in nostrae naturae breuitate resplendent imagines illarum ineffabilium diuinitatis proprietatum , ita ut per haec deducta ratio, non excidat a coprehensione mentis in essentia,proprietate corporea expurgata in examinatione coῖderationis neque rursus parua interitui obnoxiam naturam,in idem deducat quod
interminatam naturam,& in quam non cadit interitus sed quae intelligentia quidem percipitur,existimet essentiam,quoniam L sentiae quς intelligentia percipitur, estim go non tamen eandem esse dicat imagine quod exemplar. Quo modo ergo per incX-plicabilem Dei sapientiam quς apparet in
uniuersitate,diuinam naturam, potestate in omnibus quaesiint, esse non dubitamus, ut omnia maneant in essentia, quanquasi quis naturς rationem exegerit, logissime abest Dei natura ab iis quς in singulis in creatione ostenduntur, intelliguntur: in iis tamen esse constat quod distat secudiim naturam: ita minime est incredibile, animet
44쪽
quoque essentiam,quς per se est aliquid aliud quodcunque essie coniectetur,non impediri quo minus sit, licet quς tanquam elementa in mundo cons derantur, ei non eueniant ratione naturae. Neque enim viuentia, sicut iam prius dictum est, corpora, quς constant ex temperatione elementorum, habent quidquam commune, quod attinet ad essentiς ratione, cum formoexperte anim simplicitate in corporea crassitudine. Sed tamen non dubitatur in his in se vitalem animς operatione maiore quadam ratione conteperatam,quam Vt mens
humana eam possit assequi.Ergo nec si in se resoluta fuerint quae sint inhumano co pore elemeta,id periit quod ea per vitalem colligebat operationem.Sed quomodo adhuc constante eo quod est compositum ex elementis,animantur singula, aequaliterisimiliter omnes partes quae corpus coplent
subeunte anima:&nec solida nec renitente ea esse dixerit cum terreno cotemperatam,
neque humidam aut frigida ut frigido co-trariam qualitatem, quiest in his omnibus, Municuique vitalem immittit facultatem: sic quoque eo quod erat compositum soluto,& ad sua rursus reuerso,simplicem illam
45쪽
de incompositam natura adesse unicuique parti existimare etiam post dis lutionem, nequaquam est alienum a verisimilitudine, sed quir ineffabili quadam ratione in eo semel coaluit quod copositum fuit in elemetis,in iis semper manere in quibus fuit c5- mixta, nullo modo diuulsa ab ea quosemel facta fuit coalescentia.Non enim quoniam soluitur id quod est compositum,etiacum composito distatui necesse es id quod non est compositum G R4'G. Ego autem dixi,Sed elementa quiden inter se cogi, Mastinuicem discerni, &hoc esse dis lutionem corporis, nemo contradixerit. Quoniam aute inter unumquodq; eorum multum interes se intelligituri, inter se diuersi sunt generis,la quod attinet ad loci positura,quam quod ad qualitatum differetia atq; proprietate. cum in subiecto quide elemeta inter se coierint, hanc intelligentem, quae nullo interuallo disiugitur,naturam, quam
Vocamus animam, consentaneum est co
lescere in eo quod est unitum.Sed si ea fuerint a se inuice separata, Sesibi puerit unum-uodque quo ipsum ducit natura, quidnae animae ei multifariam disperso vehiculo Vt nauta quinaue naufragio dissoluta,
46쪽
non potest omnibus nauigh partibus, alii
alibi per mare dissipatis, simul innatare: omnino acceptaca quae se obtulerit,reliquas relinquet ferendas fluctibus. Eodem modo anima quoque cuius non patitur natura ut
in discretione elementorum ipsa quoque simul dissecetur si quidem difficiliter distedat a corpore, uni cuipiam aggregata elemento,ab aliis separabitur neque magis ut eam censeamus immortalem, quod in uno viva quam mὀrtatem,quod non sit in pluribus,dat orationis consequentia. M A C.
Sed neq;, inquit,contrahitur,neq; diffundistur quod intelligentia percipitur; nec ullo interuallo disiungitur Corporum enim est propriu contrahivi diffundi. Ex aequo autesecudum suam natura incorporeari formae experte adest, elementoruin corpore co- iunctioni,&eorunde disiunctioni:neq; constrictis in eo quod est compositu elementis redacta in angustiasmeque cum abierint ad ea quae sunt sibi genere coniunctari secun- dum naturam, ab eis recedens, etiam si videatur multum intercedere interuallum, quod consideratur in diuersitate elementorum .Est enim magna differentia inter leue: quod sursum fertur,4 graue ac terre
47쪽
num,& inter calidum& frigidum, humi diimque, contrarium . Sed tamen nullus est labor intelligenti naturie, adesse φnicuique corum quibus semel inolevit percontemperationem,nequaquam simul diLsecta cum elementorum repugnantia.Non
enim,quoniam loci distantia, quali proprietate, ea procul a se inuicem censentur, propterea laborat natura quam nulla sp
iij distantia potest dimetiri,coiuncta iis quς
loci spatio disiunguntur. Nam nunc quoque licetrimente coelum simul co templa xi,& ad fines mundi ex tedi curiosa inuestigationes nec ideo diuellitur contemplandi vis nostrae animς in tantam extensa longitudinem. Nihil obstat ergo quominus anima ex aequo adsit elementis corporis & per coitionem contemperatis, & distatuta temperatione. Quo modo enim auro argento colliquato inspicitur vi quaedam artissiciosa quae materias colliquefecit,&si rursus alteru alterius fuerit colliquefactu, m net nihilominus artis ratio in viro s& materia quidem fuit diuisa, ars autem non fuit dissecta simul cu materia quomodo enim
diuideretur id quod est individuum Iadoratione intelligens quoque natura anim
48쪽
ii b. ORE G. Ys L. Min elementorum coitione inspicitur,4 iis dis lutis,non excernitur:sed, in iis manet,& eorum separatione simul extensatio amputatur, neque pro numero elementorum in partes, frusta diuiditur. Hoc est enim proprium corporeae natur 'quiinterualli ac distantve suscipit dimensionem Intelligens autem natura, suae interualli non habet dimensionem, quae ex interuallo ac distantiaeueniunt non sitscipit.Est ergo in eis aliam in quibus semel fuit, nulla
necessitate eam auellente ab illa quae cum
eis fuit coalescetia.Quid est ergo in eis gratie,si cum visibili mutatur id quod non videtur, aut quanam de causa tam male audit mors apud tuum animum G R E G. Ego autem animo repetens definitionem animae, quam fecerat in iis quae ante dixerat,
dixi orationem illam non satis mihi ostendere facultates quae considerantur inanima,quae dicit eam immittere facultatem ad operationem sensuum. Non solum enim operatur nostra anima in cogitatione qua scientiam habemus, contemplamur, id agens in intelligenti facultate essentiae ne
que sola sensuum instrumenta administrat ad operationem quae est secundum natura:
49쪽
sed multus quide ex cupiditate, multus autem etia ex animoin ira motus cosideratur in anima. Cum utrunque aute eorum sit in nobis in cnere,in multasi varias differetias videmus procedere operationibus4trorumque motione. Nam multa quidem licet videre ad quae dux est vis cocupiscendi, multa autem rursus quae oriuntur ex vi irascendi.nihil autem eorum est corpus:incorporeum autem omnino est intelligens. mam pronuntiauit definitio: ideo ut duorum absurdorum alterum exurgat ex consequentia orationis,nempe ut vel ira cupiditas sint in nobis aliae animae. pro namultae conspiciantur, vel nec quae in nobis quidem est, vim cogitandi existimemus animam Illud enim intelligens, omnibus ex
aequo accommodatum,vel omnia ostedet animas,vel unumquodque eorum exequo eximet ab animae proprietate M A C. Illa
autem, Rem, inquit, hanc iam a multis aliis examinatam, ipse quoque cosequenter imquisiuisti, quidnam haec existimare oporteat, nempe concupiscendi vim, vim ira
50쪽
stant constitutiones, an sint aliquid aliud quam ipse,N nobis accedant postea. Nam quod ea inspiciantur in anima, omnes ex aequo confitentur. Quid autem de his existimare oporteat, nondum plene accurateque inuenit ratio, ut de iis firmam ac stabilem habeant sententiam, sed adhuc errantibus, diuersis de his opinionibus multi adhuc dubitant. Nobis autem si adprobandam quidem veritatem sussiceret externa philosophia quae de his tractauit a tificiose,superuacaneum forte esset de anima disputationem proponere considerandam . Quoniam autem illis quidem,prout visum erat cosequens, libere de anima procinit contemplatio nobis autem non datur ea potestas,dicendi, inquam, quae Volumus, cuiusuis dogmatis regula&lege sancta vietes scriptura necessario ad eam aspicientes, hoc solum admittimus quod cum scopo scripto conuenerit.Platonicum ergo currum praetermittentes, & pullorum bigaei adiunctam, qui non simili interse ferc-bantur impetu Mappetitione, laurigam
qui erat eis superior, per quae omnia sic de anima philosophatur in aenigmate & quae illum sequutus Philosophus, qui artificiosa