장음표시 사용
31쪽
nt in fide maneant. unde dicitur, Vade ad praedicarissum populo
Dei, e non dixit, gentibus. Itaq; potest episcopus, immo debet cum no sit ipse aptus ad praedicationem,aut si inueniat aptiores, ficere illos ut hoc in unus impleant loco sui. Alioquin peccasset sanctus Ualerius Hypponensis episcopus qui B. Aug. in hoc op us Dbstituit loco sui de quo tamen a pruderibus est commendatus. Et idem fecerunt innumeri & sancti Pastores, quos uelledam natos esse ob hoc ipsum,temerarium est. Ad qinnium, quod oportet episcopum esse doctorem,non negamus. Nec tamen,si non sit doctor,non erit episcopi sed peccabit qui talem elegerit imperitum in ipse quom qui munus acceptauerit. cum se minime esse idoneum poterat agnoscere.Nec tamen doctrina episcopi propter hoc tantum requiratur ut ipse assidue praedicet, sied ut possit etia de alienis doctrinis iudicare, te saltem docere,siue praesens sermone,sive absens per epistolas ut faciebat B. Paulus N alis Apostoli) exhortari, instruere consola es. Q rod & olim faciebam episcopi eruditi ut D. Cyprianus, Ambrosius & alij. Quare doctrina non semper nec assidue exigebat Praesentiam. Itaq; ratio ista non probat obligatione ad assiduam rosidentiam, quam etsi probaret cinnanos eam non negemus non tamen probaret ean elle de iure diuino,nisi eo modo quo declarauimus. Quare eadem ratione solliuntur I quae de alijs ossiciis episcopi allata sunt. Non enim negamvis osticia ab episcopo debita, nec item inficiamur viod rationabiliter ipse illa per se ipsum pra stare potius debeat quam per alium si tamen fieri potest ut solus unus omnia praestet, quod certe mimine fieri pose set, praesertim ubi dioecesis fuerit nimis ampla. Doctrina enim di
predicatio requirit totum hominem. Messis autem cum sit multa , & osticia erga illam multa, requirit etiam cooperatores multos. Quare non conuenit dicere, quod episcopus illa omnia, dc singula per seipsum exercere sit astrictus. Vnde legitur Decreta . concitu generalis sub Irmocentio, ubi madatur epis copis, ut idoneos uiros habeant, quibus committanr, & praedicationes,& uisitationes, & audientiam confessionum, de alia quaecunque pertinet ad sali item animarii. Quinimmo correctiones,& visitationes,& emendationes m o DDiς α in clero, Item examinationes promouendorum siue ad sacros ordine , siue ad beneficia , per archidiaconos ex officio feri consueuerunt,sicut docent s.
32쪽
dam tanquam axioma dicentes absolute, siscopi ossicia esse personalia,nec posse per alios administrari. Illud onanino onerosum est, quod etiam dicunt esse munera Propria episcopi, quae proprium loci requirant episcopum, &ab alijs episcopis exerceri iure non possunt. Frustra ergo intro
ducti sunt Coadiutores. Quid enim si proprius episcopus infirumetur quid si necessario fuerit peregrnus, aut exul, aut ad cu riam uocatus ex magna c/usa, aut ad concilium λ His casibus,si cura illa, ut uolunt, tam ast idua de iure diuino exigitur, dc per
alios praestari non potest, quid hic fiet an haec sunt per accidens
ut dimittantur ab artes' Et cur non liceat uti opera ac mimi rio titularium episcoporum Aiunt horum creatio est per accis dens. Sed quae consequentia, ut non liceat eorum opera uti ac
ministerio, si bonum fuerit, & necessarius' Imo ipsimet qui hoc
negant, ut ueritatis tandem in necessitate concedunt. Sunt tamen qui uelint huiusmodi episcopos titulares non esse, quonia omnes mali sunt. Sed cur tales creantur qui sunt mali λ an quia titulares, idcirco boni esse non possunt f Verum huius rei cognitio, uidelicet, utrum sit bonum destituere hominis episcopos, Papae est, non nostra. Mihi bona ratione instituti esse uidentur. Si quid uero circa hoc peccatur, ut es antur mali hominum uitio dandum est, non ipsi rei . Nam &saepenumero etiam non titulares , mali eliguntur, & creantur, & hoc sane est per accides
Ad aliud uero principale argumentum, falsum est quod sumitur, uidelicet, quod si hoc non sit diuini iuris,uidelicet praece Pium residentiae personalis, posset contraria consuetudine tolli quoniam talis consiletudo esset abusas. Sicut enim omnis lex debet esse iusta, & rationabilis, ut sit lex, ita & consuetudo non ua. det, neq; etiam est dicenda consuetudo, sed abusias, cui ratio manifeste repugnaret. Non autem conuenit rationi, ut praelati ab Spiritu sancto positi in cura ovium Christi, quamquam mediante Petro , ab illa cura sine ratione se expediant, & sine particidari. & iusta cause, cuius tamen iudicium summi Pastoris est. Nec ualde mirum quod hoc argumento motus fuerit Caietanus, pia. tans quod ius positiuum facile tolli posset consuetudine, ignotabat enim iura, & id quod Gregorius nonus cap. f.recte docuit his uerbis, Licet longaeuae consuetiadinis non sit leuis autoritas, non tamen est usque adeo ualitura, ut uel iuri positivo debeat
33쪽
praeiudicium generare , nisi fuerint rationabilis, ta legitime praescripta. Haec ille, cui magis hac parte credendu est, si Caietano. Fateor tamen quod poenae quae lege ecclesiastica statuuntur non residentibus, cum ratio huiusmodi statutorum sit subiecta uariationi, & ideo merito pati posset mutationem, possimi longa desuetudine tolli. At absolute quod non resideant episcopi, nec expressa lege fieri potest a Papa, quoniam manifesta iniqui
talem contineret, & contra ipsius rei naturam. Contra ius viiii num ergo faceret Papa, relaxando residentiam, cum sicut diximus sit diuini iuris ut ipse eam praecipiat, quam tamen eo ipso
Praecipit, quando curam imponit, quatenus tame ad curam exigitur. quum iure diuino ipse teneatur pascere omneS Oue Si aut
Per se aut per alios. Nam quia omnes non potest per se, salte in per alios hoc agere debet, quod profecto non faceret, si omnino residentiam tolleret. Ipse'ergo summus Pont. habet a iure diuino , ut precipiat residentiam, S eius modum , ius quos elegit in pastores. Praeceptum uero ipsius residentiae ab ipso Pont. ha bet episcopus, ut patet, non a iure diuino. Nec potest circa hoc passim ,&absque causa dispensare papa sine animae suae periculo, quia potestas illi data est in ediscationem , non in destru-lctionem, id est, ut ouercurentur . non ut negligantur. Tamen ad illum pertinet determinare ac naoderari residentiam, de P
nas Pro arbitrio ponere. i iΑd illud uero tertio loco adiectum, quo sic arguit quidam. Si de iure diuino est , quod debeatur merces episcopo, etiam tu ris diuini usae debet, quod teneatur impendere officium sinim,&propterea etiana residentiam. Quod argumentum si probat, etiam probat quod de iure diuino debet religiosus praedicationem suam populo, quoniam, & illi cui nemini dubium est si praedicauerit, de iure diuino debetur stipendium uitae. Et sin riliter si iuris diuini est quod detur merces mercenario, etiam iuris diuini erit ipsum mercenarij opus, & sic omnes artes mechanicae erunt iuris diuini. Hoc argumentum erat eius magistri qui nuper scripsit de residentia necessaria episcoporum. Ad illud uero quod quarto loco dictum est, uidelicet. Si tolleretur praecepta residentia, nonne adhuc deberetur Z Quod si deberetur, quo ergo iure nisi diuino λ Respondeo , Si absolute tolleretur praecepta a canonibus, procvjdubio non deberetur de iure diuino. Quod si dicas, ergo posset episcopus non residere
34쪽
residere Impune,fateor. At inquies, Nonne hoe est absurdu, Stquam maxime' Ueru quid obstat uno dato absurdo sequi aliudqDices, Ante canones ergo licebat episcopum non residere e Annon dixi quod semper mandata fuit ab ecclesia residentia, quatenus tamen exigeret ipsa demandata cura Quod si etiam expressum non fuisset, tamen in episcopi creatione subintelligeretur. Confestim enim ut creatur episcopus, ipso facto iniungitur illi onus curandi gregem, Sed hoc illi ab ecclesia, sicut Petro a Chriasto,& ideo quatenus poscit cura,eatenus debetur residentia. Et quia in hoc plura occurrunt, de quibus merito dubitatur circa residentiam episcopi,ideo determinanda est ab ipsa ecclesia. Et per hoc non solum satis fit argumento , sed ueritas etiam magis
Quod uero postremo de sponsa, & sponso assertur, facit pro nobis,quonia manifeste videmus quod Papa amouet ac disiungit episcopum a sitia ecclesia, & is aliam transfert, quam illi coniungit. Et sunt Canones,qui hanc potestatem probant, nec ullus Catholicorum negat,quod certe facere Papa non potuisset,si illa colunctio fuisset a Deo immediate, stante Christi uerbo, Quos Deus coniunxit homo non separet. Si enim carnalia matrimonia separare non potest,quantum minus piritualia e Verbum igittur Domini hoc,uidelicet, Quos Deus coniunxit homo non separet, in ipso Pontifice & uniuersali ecclesia, cui uere a Deo ipso summo immediate coniungitur,uerum esse apparet,quonia hoc. spirituale uinculum solui non potest , nisi ab ipso Deo . Non est enim potestas in terra,quae ualeat destituere nec Papatum , nec ullum Papam,quiuere ni Papa, id est, saltem fidelis. A Papa uerodestitui quidem episcopatus, id est officium & ordo nequaquam potest, episcopus uero ille uel ille,potest,ut auferat summus Pontifex ab eo curam,di si quidem adsit causa iure factum erit,sin autem non adsit causa,nihilominus cura ab eo sublata erit. Pontifex autem de iniuria rationem reddet Deo.Nec propterea manet ecclesia illa uiduata sponso suo,quoniainc ut eleganter docet B. Tho. in Opust. xix. cap. iiij. circae finem christus proprie loquendo est sponsus ςcclesiae. Alis autem qui sponsi dicuntur, sunt ministri sponsi,exterius cooperantes generationi filiorum quam facit Christus,quidi dicuntur spous in quantum cooperatur uice sponsi qui est Christus. Et ideo P pa qui obtinet uicem in tota ecclesia,uniuersalis ecclesiae sponsus dicitur. Episcopias aute . suae
35쪽
dioecesis,peesbiter autem, suae parochiae. Vnde e dioecella spon-sias Papaeli,& parochiae episcopus dee.Vide igitur ordinem; b
ne lector,nec turberis,quum audis residentiam episcopi particularem non esse praeceptam iure diuino,& cum hoc tamen,absque cauia Papam uispensare no posse,quoniam de iure diuino habet papa ut curci oues,contra quam curam facit, si circa residetiarii dispenset ad libitum.Omnis enim dispensatio debet esse cum in tionc quam probet Deus. Ratio autem dictat,ut praesecti ovibu voves curent,& ideo necessarium est Pontificem id curare , quod in se est,te quod sibi mandauit Dcus de uniuersali ecclesia, & alios demandare,& ita modum curae dispensare,ut gregis detrimetum per incuriam non contingat. Vtrum autem rationabiliter cum Cardinalibus ,& alijs cui ' rialibus, puta, cum auditoribus Roti, siue Camerae . aut clericis Camera, aut Vicarijs suis, aut gubernatoribus urbis, audcustodibus arcis sancti Angeli ,3c alijs hvhismodi , pollit di
spensari,aut cum ratione ,siue tacite, siue expresse dispenici, sicut
videmus pallim fieri,alia quaestio est, circa quam si tractabitur in synodo9 libere tunc atque ingenue dica quod sentio, Nihil eniin'
prohibet incuria multos esse abusus,qui propter Iongam constro tudinem,& nullam animi duersionem ac magnam huius seculi cae citatem,non solum sunt N permittuntur.uerum etiam quod eis longe calamitosius) iain abusus non reputantur. Videat ergo tandem Deus,& apponat oculum misericordiae sim,ut & nos recrpiamus uisiam,& nemo ausit dicere bonum malum,& malum bonum, nec ullo praestigio ob ijcere nobis tenebras proauce. Illud uero quod exigunt alliduam residentiam perlonalem epi scopi in sua dioecesi, non habet uanam ratio nem, quoniam si uelit officium suum facere bonus pastor, uix minimii supererit ei tenvpus,quo uacare possit a cura. Et nihilominus hoc assiduum, non
cum rigore, sed iuxta humanam aequitate ac rationem' accipiendum est,& illo utendum prouerbio.Ne quid nimis, Et omnibus in rebus modus, Hic non omittam quod Caietani doctrina hoc in loco non capio. Ipse enim, ut superius deduximus, facit hoc praeceptum affirmativum gratia materiae obligare ad semper, ac deinde uult gratia materis hoc praeceptum quod obligat ad semper,posse aliquando licite non seruari,& ita sine uiolatione praeacepti,quod obligat ad semper gratia materiae , posse episcopum non semper residere gratia materiae. Haec enim sunt eius uerba.
36쪽
teria ipsa mutabilitati subiectae est, idcirco contingit absti: uio latione praecepti episcopum non semper residere , &c. baec ille. N post haec soluendSargumenta dixit. Ad primam obiectione quae erat quod in pluribus casibui licitum est non re sidereθdicitur quod quia praeceptum h0c est affirmativum, nihil obstat , pin multis casibus contino tirciterion re ere.Q, potest, intelligat. Mihi enim ista non aliud dicere uidentur,nisi quod hoc praeceptum residentiae,etsi sit affirmativum, cuius natura est ut non obliget ad temper, rati e tamen materiae habet, ut naturam affirmatiuinoqia ruet, ac pςr hoc obliget ad temper. Et rursum licet ratione inuteris obliget ad semper, tamen cotingit in multis casibus licitς no a seruari , tym ratione materiae, tum quia praeceptum est a rniatiuum, cuius natura est non obligare ad
Ecce igitur Reueredissimi Caietani doctrina de praecepto residentiae. Primum obligat ad semper, quamuis sit praeceptum affirmativum, di hoc ratione materis. Rursum hoc praeccptum quod ratione materiae, etiam sit praeceptum affirmativum, obli gat ad semper, potest tamen sine sui uiolatione non semper ser. uari, & hoc ratione materis, & quia praeceptum est affirmatiuit, ut huc tandem sit ueniendum,obligat ad semper, & no obligat ad semper. Et item, ratione materiae obligat ad semper,& ratio hemateris non obligat ad semper. Et item, licet sitatarmati tauobligat ad senaper,& quia est altirmativum, non obligat ad semper. Profecto haec doctrina ex eius uerbis elicitur. Et ideo non immerito puto me dixisse. Qui potest intelligat, quamquam nodubito facile inueniri posse, qui etiam sic dicentem uelint de Alidere, nec defore illis lubtilistimas aliquas glosas, quas tamen, si bene perpenderent, nec ipsi probarent. Defendant ergo qui uelint, non censebo operaepretium contendere, cum non de re,
sed de hominis errore agatur, quem in plerisq; aberrasse,no est
qui saluo pudore ualeat inficiari. Mini aute illud semper probatissmium suit, quod ait Scriptura, Doctrina prudentu facilis. FINIS.
37쪽
ta; edpotius relicti in multitudine, ac numero vulgi Eldad,& Modab,tamen donati sunt muta re prophetiae, aduersus quos,cum populus murmuraret,sanctus Moisis,ut murmurationem re is primeret,ac contineret. Quis inquii tribu , ut omnis populus prophetet3 sic ego neq. fui inter Tridentino magistros cum a nonnullis eorum de Residentia Epistoloruni quo iure sancita esset,libris etiam de eo in publicum editis: age retur neq. si interfuissem,iseram, qui rogari possum, aut deber sententiam, Quis tamen prohibeat, tum caeteris aliis, tum mihi, quicunque sim,& ubicunque agam,ne dicam sententiam praeue tim ex literis sanctis per gratiam prophetiet depromptam λ Nemo itaque aemulus dicat. Domine mi Moises prohibe eos ne audiat Quid aemularis pro meὶ inais tribuat,ut omnis populus prophetet &det eis Dominus spiritum suum λ LOS uero, contra quos fortarie scribere videbor, ut aequo animo sera meminisse velim,qucd eosdem audio dicere solitos, cum contra alique sere
38쪽
bunt no se aduersus auctores scribere, sed aduersus eorum falcas
opiniones. Tanto autem aequius ferre debebunt, quanto maior
est,& plus nocere potest eorum opinio praeiudicata,si eam usurpare, eademq; ad defendendum errorem abuti ali)s contigerit, item quanto plura,& st pius i)dem recte alias scripserunt. Quis enim omnia, & semper bene e cum non male cum eo agatur, qui pauca aliquando non male. Deinde,quis istorum non cogitat euenire sibi posse quod iis magistris eueniretpaut si cogitat,cur Poeniteat retractare, aut doleat contra dicentes audire Quam multa sunt, que magis nos pudet Augustino tribuere, quam eum puduit de se agnoscere, ac confiteri λ qui cum esset ueritatis defendendae sitientissimus, ne q. ignoraret, quod non multo post Leo Magnus pontifex sanctiss. dixit, tunc optime ueritate defendi, cum opinio falsa a tuis auctoribus damnaretur, librum retractationum, sapientiae,pietatis,modestiae,do strinae,iudicij,&studi), ac studiorum progressus resertum composuit. Praeterea Maeminisse debent, ut praeceptum Domini sit, non esse communicandum,sicut Apollo ius ait, operibus infructuosis tenebrarum,
ita non esse communicandum erroribus,& falsis doctrinis,magis autem redarguendum. Omnia nanque quae arguuntur, a lumine malaifestantur. Vt enim debemus omnes honestate viis aliena uitia, tanquam lumine tenebras coarguere, ac prodere, sic luce ueritatio errorum tenebrias patefacere,ut, sicut scriptu est,ambulemus omnes in omni bonitate, tuititia, & veritate, ne q. ponamus
o flandiculum fratri .vel scandalum, quale est, quod quida dicunt, episcopos non fieri a Deo, sed a pontifice, de quod ijdem falsa ratione inde concludunt, residentiam pastorum non esse iuris diuini. Quis enim de pusillis istis,qui in Dominum credunt, cum au dierit, episcopos non fieri a Deo, non minore honore habendos esse putabit,quam cum eas recte credebat a Deo feri e Aut quis Pastor animarum,cum audierit iniqua pastoris absentia, non statim legem Dei uiolari,sed hominis,non iam facilius negliget ad esse s Citius enim in mentem veniet, si peccauerit vir in viru, placari ei potest Dominus Si autem in Dominum peccauerit, quis orabit pro eos Quam illud, qui vos spernilime spernit, quanto citius,& libentius,quod laxare videtur,quam quod astring it, arripimus,& tenemus. Recitemus ergo primum, quae isti ad haec duo defendenda tanto alioqui errore, do scandalo plena falso, oppo-
. nunt pluribus alijs erroribu implicata,ut uelut in tabella propol se sita sit
39쪽
sta sit tota suscepti operis ad redarguendum materia. Quemacumodum inquiuno episcopus iure diuino residere teneatur,curn nullus a Deo immediate fiat episcopus, sed a pontifice ς Ipsius. αest diuidere dioeccles, & particularia ovilia, di imponere curam. A quo autem episcopalis potestas traditur unde nascitur residendi lex,ut in pontifice, cui soli immediate a Deo episcopalis poteustas applicatur,& in quo nuda est elactio per homines, non collatio potestatis papalis. Episcopi uero ut ab homine eliguntur,ita ab eo potestatem,& iuriis dictionem accipiunt. Soli enim Petro dictum eli, Pasce oves natas. Et illud,tibi dabo claues regni coelirum .Caeteris uero episcopis applicatur, & semper applicata fuit immediate a pontifice, exceptis apostolis , quos Christus solus, Petrum praeueniens episcopos fecit,cum dixit sicut misit me pater, & ego mitto vos. Accipite spiritum sanctum. Et rursus. Quomodo aiunt iure diuino sancita est residentia, si neq. in scripturis sanctis expressa est,neque ex eis conclusa necessario ἐ De inde Timotheus Pauli discipulus,idemq: episcopus Ephesi an noabfuit diu, Romam profectus non semel,&inde Hierusalem Apostoli iussup Illa enim parabola euangelica boni pastoris nunquam discedentis ab ovibus, sed praeeuntis, & eas nominatim vocatis, ad Iesum magnum pastorem, & episcopum animarum nostram pertinet,nostris vero tantum est admoniti,sicuti sancti Prophetae in Apostoli, pastores monent,ut curent gregem,& agno scant
vultum pecoris sui .Quod quidem Salomon dixit non praecipies, sed commemorans. auale illud etiam est vel monitum,vel prsceptum, non quidem Dei, sed Petri, Pascite, tui in vobis est, grege.& quod vetat Paulus, mulieres in ecclesia prophetare. non velato capite.& illud,unius uxoris virum esse episcopum. Quale illud item est, non quidem diuinum praeceptum, si is apostolicum statutum, Nemo militans Deo, implicata negoths secularibus. Ethulti odi alia . Praeterea quod dicitur in ordinatione episcopi, Vade,& praedica populo tibi commisso. cum non sit vox Dei sed ecclesiae,an non fatis demonstrat, non teneri episcopum iure dia uino residere, sed ecclesiastico Quae quidem uox ecclesiae. nota inquiunt in anguste accipienda est, ut teneatur episcopias huiusmodi iure ecclesiae per seipsum predicare, ita ut non possit id per alios praestare ut apostoli pr stare non poteranti qui qui scin ipsi praedicare tenebantur,quia scilicet apostolorum praedicario pro infidelibus erat ad conuertendas gentes, ta futui audaui fidem, z. . Epis
40쪽
rpilcopi uero praedicatio pro iam fidelibus,ut in fide maneant. Vnde dicitur, Vade ad praedicandum populo Dei,& non dixit
gentibus. Iam sanctus Valerius Hipponensis episcopus Augu-simum substituit suo loco, quo nomine commendatuS est. Quod iplum plerique alii sancti laudabiliter se ccrunt, de conci- Iium generale sub Innocentio pontifice dec raum secit,quo episcopis iussit, ut idoneis viris committerent visitationes, Praedicationes, consessiones,& alia, quςcunque pertinent ad salute animarum . Ad liaec, nonne potest pontifex rcmouere hinc episcopum, & transferre alio, quod quotidie fieri videmus, aut et episcopatu priuare λ At hoc non post et, si coniugium spirituale episcopi, & ecclesiae huius, aut illius a Deo esset immediate factum, ut quidem est pontificis ecclesiae coniugium. Deinde quq iitris diuini sunt, certa sunt, & non mutabilia, Tale vero non est pascere, quoties sigillatim consideratur, sicuti neque sancti .ficare diem Dominicu,neque ieiunare, quadragesima , quae omnia, & similia iuris inquiunt ecclesiastici sunt. Neq; enim quia aliquid generatim diuini iuris est, continuo erit singulariter, &sigillatim. Hae sunt istorum oppositiones , quas dicere licet , sicut Apostolus ait appositioncs falsi nominis scientiae, a scientia
sanctarum scripturarum, & earum virtute aliens, ut paulo post intelligetur. Quibus ego nunc eodem ordine ueritatem rursiis opponam, ut ueritatis nobis reuelatae, creditae, ac traditae de 'positum fideliter custodiamus, non attcndentes sabulis, & opinionibus hominum. Ergo ut propositum aggrediamur,quia isti libenter concedunt, a quo fiant episcopi, ab eo ius residendi proficisci, quod libenter ab eis accipimus, doceamus a Deo fieri proprie, ac principaliter, & immediate quod iidem negant. Aiunt enim pontificem immediate seri a Deo, scilicet tanquam ab auctore, & Domino , episcopos uero immediate a pontifice in illo quidem nudam esse electionem per homines sine collatione potestatis papalis , hos vero ut eligi ab homine, ita ab eo porcstatem, ac iurisdictionem accipere. Quae omnia absurda seneso cum discrepantia. Quid enim monstri est, nuda illa pontiliacis electio per .homines sine collatione potellatis papalis e Ete nim si eligitur canonice, ad aliquam potestatem spiritualon eligatur , necesse est, imo ipsa electio, quam pontifex per homines con tequitur, quid aliud est, nisi gratia, siue charisima summae potestatis spiritualis cum por Moisen applicati sunt Aaron,&fi-