Josephi Antonii Weissenbach ... De arte critica ac maxime illa, quæ doctrinam, traditionem, disciplinam, historiam Ecclesiæ retractat, liber unus. In usum ecclesiasticorum, qui in foro suo nolint obiter versari. Cum tabulis duabus

발행: 1794년

분량: 398페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

Quod autem monui in hac Regula de fide eo-dicum antiquorum , praeclaro exemplo S. CYR MLLUS ALEXA DRiNLS Disola ad IIoannem Antiosteis num ' declaravit. Cum enim accepisset, Athanasin litteras ad Epictetum, quae habent plurimum momenti ad rem omnem orthodoxam , quibusdam expunctis vel intrusis vitiatam esse, nil duxit praesentius ad patrocinium veritatis. quam si servata Alexandriae vetusta exemplaria proferret: riteque descripta mitteret Antiochiam. Quo facto sincerae scripturae suus honos constitit: hominumque imprudentium et detecta impoltura, et reprensa audacia est. '

CAPUT XL

Cognitio Glus nutum, quae sublata emam. ' gine miscentur verbis AucIorum.

Praevia quaedam in eum finem. I iς quaedam praemitto, quae non egent expli-

plicatione. eu d ut Et primo quidem, eodices plurimos habere

es q'am sin- quaedam ad oram chartae adjecta. Nam ipta orae z- . s. idcirco relictae sunt, ut possunt quaedam ambigua, a. οῦ vel obscura notari: et si hodie papyro tam multa adscribuntur, quanto pronius membranis, quae

212쪽

Cognitio Glos alim, quor sublata est. 2 s

. nec bibulae erant, nec tam parabiles, ut spatia Vacua nollent in usum vertere ΤSecundo: saepe vel intra versiculos leguntur noώtationes, eum est amplius relictum spatium. Πrtior inde librarii silmpserunt occasionem has eximendi e sua sede, ac inserendi in corpus ipsum. Putabant enim fu i se omissa inter seribendum. Quod si relecta fuit pagina . errrorque notatus , reponebant de integro ad marginem, ad quem spectabant; ut etiam deinceps legerentur, et transcriberemur. Quarto: id maxime contigit, qnando incolumi sententia poterant immitti in vicinam ora

Quinto et quidam nasutuli haec conspicati, putabant esse veras lectiones, adjectas ideo, ut, quando res postularet, reciperentur eo, quo pertinet'nt; quae autem contextus sermo haberet, omitterentur. Sic est eliminata lectio prista; et

nOVa, quae .lhujus explicatio ' tantum suit, e3us

loco adoptata. ' ν

S xto: idipsum contigit, cum Notas ad mar gineui haberent pro Lectonibus faciantibus ; uti pronum est inter acceptiones diversas eJusdem Iocis,

quarum apertior saepissime solet orae adscribi a leis . gentibuS. S ptimo: hinc tanta divertitas exemplarium, tam in profanis, quam ecdlesiasticis codicibus. Imo in ipsa exemplaria divini codicis menda plurima hoc modo irrepserunt. Animadvertit con- fusio-

213쪽

, . Caput n

. fusionem HIERONYΜUS, quando chartas consere bat. Quare Praefatione in Evangelia id candide professus est: Magnus his in nostris codieibus error inolevit χ dum quod in eadem re alius Evangelista Hus dixit, in alio , quia minus putaverint, addiderunt: vel dum eundem sensum aIius aliter exprespit, iue quulmum e quatuor primum. ιegerat, ad ejus exemplum ceteros quoque oormaverit emendandos. Unde accidat, ut apud eos misa snt omnia: et in Mareo plura L

cae atque Matthaei; rursus in Matthao plura oannis, et Marii: et in ceteris NIiquorum, qua aliis propria

1 sis praemisiis ad regulas 'enio, quibus pos. sint Glossemata ab auctoris sermone internosci.

S. II.

Regulae.

μίνυctis Regula I. Incidens, et resima, ut se dicam observario, quales saepe sunt inter legendum, cum plane redundat, merito movet suspicionem G smatis inferiti

. Nempe hominibus . ineptis ' omissum videtur, quid Hid auctor poterat, nolebat tamen adjung re , sive studio brevitatis, sive quod nosset ex nunc, Vel supra dissis suam mentem jam intelligi. Quare subolet Critico , eamdem sententiam ab alio aliter reddi, non ab eodem ; praesertim cum praeter necessitatem, et consuetudinem videt hoc fieria l

214쪽

Cognitio Glossematum, quae sublata ete. 2o7

Regula II. Suspicio alienorum verborum ingravescit, sti continent laudem, reprehensonem, tumi, objectionem, repugnantiam i cum antece-, dentibus, MI consequentibus orgre concili tur. Tum enim habet rationem sentientis diversa, aut respicientis alio, aut dubitantis, aut omnino obloquentiS.

Regnia IlI. Etiam Uud afflat odore gravi mii- - . Ivlpicionum, ae opinionem Distram praebet;

s ilia, videntur alterius, non cohorrent cum ceteris p ac velut hiatum espiciunt, titio Iacunam solemus vocare. . Nam se tria conveniunt, quorum quodvis sussieit ad odiosam conjecturam, quid extrinsecus advenisse.

Regula IV. Porro di dentia ipso jure consa- Smimulatur, habetque summam aquilatem , s in vers pugnam. bis aliunde suo ensis, aut ambiguis quid illi

repugnet, quod auctor tradidit alio Ioco. Ratio asserti ipsissima est, quam capite superiori , , . dabam pro spuriis libris. Si enim opposita sententia alienum librum arguit,quanto magis locum alienumΤR gula V. ertissimum o Glossema, quando Absentia invecta ejusmodi in aliis codicibus, aut test- .. , δι- monio. Ueterum non comparent; sed tantum με

Vive, quod in speciem obscurius haberi possit.

Tum nempe germana lectio argumentum pro se multiplex/ habet, cui minime licet refragari. Sed eminet istud; quia illa notatione omissa, in auctore hoc ipsum remanet, quod obscurius Vi- ,

detur, ' ,

215쪽

Abisentis in

detur, et cui illa volebat lucem agundere. Hoe S. HiRRON IΜUS 'refatione jam laudata in IV. Evan- gesta ultis est. Cum enim admonuisset, in trans latis tot saepe lectiones; quot codices esse: nee apparere ' probabilem rationem , cui plus sit tribuendum ; infert prudenter, si esset numeri habenda ratio, tanto magis ad fontes, ad originem reduci nos; ut facta collatione corrigantur, quae inte pres , librarius, censor adjec1sset.

: Regula VI. Si habeιur vetus interpretatio libri, cui putas inesse aliena; ibique omittuntur, quo dubium movent, facile transigitur de addita

mentis. Idipsum dicas versa uice ; cum apud d laserpretem , i licet curatum, quid reperis, quos deest in autographis veteribus. . Rationem dat S. HIERONYMUs Pr atione ea

dem. Ait enim , trita a paucis non habere tantundem auctoritatis , quantum reddita variorum

linguis. Hoc multiplici usu doceri, qui pertineat ad rem, quidque illi sit adjectum. Et quid ela

rius ostendat appendiculam interpretatione recen: tiorem , quam si interpres hanc praeterit' quid contra , si codex, Versione antiquior, quod ista, assumpsit, nusquam redhibet inter vertendum

Regula VII. Cum codex phrasn, vocemve in Utatam, antiquatam, obsolitam habet: irin que codex es vetus, locutio ex se proba, si- loque reliquo respondens compertum fit, an- tiquioribus loco pulps Deces Usa novam, velit planiorem, lictionem.

216쪽

.' Cognitio Glomatum, quae fustata ete. 2o'

. . Non enim erat ratio, cur te tuo perspicua '. mutaretur in obscuriorem, vel usitata in in len- tem contra pronissimum, ut facilior substitue- 'retur. Ecce oppositam superioribus rationem in mente auctoris extundendat Nam, ut dixi de eo-dice prisco, debere hine lucem peti ; sic velim . ex eodem nunc umbras repeti, auctori familiares. . Consulto autem eodicem priscum postulo; reeentior enim, cum habeat voces, quae loco pulta, successerint, nee in serie Jam, nec ad oras lectionem veterem repraesentabit. In quo est par conditio uetera imparium; videlicet Glossematum, Lectionumque variarum. l .

Regula Vis L cum Deus disseisis, qui Glossema μιώvidetur, de his agit, qua sunt inter eluditor

rit 'mam Aspicionem , qui in eum ineta derit, Doluisse suum Drare, vel illi ossundere

Est hare leae Historiae antiquisl ma, quae debet ' loeum et in ceteris habere. Usu enim perpetuo sci-

mus, quam multa studio partium jam assuintuescriptoribus, jam detrahantur.

Regula IX. Si eoncurrunt duae fenimilae Ant- 'nima. . fcantet idipsum, quae in ema es, disin pae. - guitur facile ab aetera , vocibur auctoris con stante. Quod enim DyIicius es , atque aper tira. habetur no si emate implexioris. Nempe ideo appositum fuit in maline, ut

Acilius alterum perciperetur. i

217쪽

caput M.

es, ac emendationis eget; quod cum nouam

Critico crucem Hat, subin lucis afrre quid potest.

Glossematum menda vel ideo frequentia puto;quod illa apponens potius sibi, quam aliis scri- . bat, ac ideo non solum usitatis litteris, verum

etiam compendiis utatur.

His legibus stabilitis se duo objiciunt, ex qui

bus debeo . me . expedire , priusquam ad cetera transgredior. Et primum quidem est , ut dicam, cur hic praeter morem nulla exempla subjecerim .' regulis. Video enim mox suisse desiderata ab

. . . . ' . . T

his, qui illis supra assueverunt. Respondeo. Pro cognato candore. Glossemata sere posteriorum sunt temporum: ac mirum prorsus, quantum ausa haec fuerint in codicibus ad suam senten-

F-pla tiam trahendis. Quid autem invidiosus, quam. - ea cumulare, quae sine offensione vix legantur in 'eia Dpusculo, non hos in usus scripto 2 Nempe pam

rarem. Tyrones, quorum Intere it, pollunt aliun . de rescire, quantopere sit a majoribus in hoc genere peccatum: et novae editiones praebent ellem-

' pla plurima ; quae prostant omnibus. Quid quod litteraria historia seorsim agit. de corruptoribus librorum, Vocans nom natim, qui involarint in codices, et velut tyrannidem in hos exercuerint. Videas integra capita de variis, qui a -

218쪽

Cognitio Glossematum, ρtiae sublata eici a I x

- Maserint versus, se iuerint paginas, nuno frusera

a in

. emaculandi a commentis cIamarint intruquae, quod fuis rationibus non congruebat . , ' . dogmaticis quaedam addiderint , tu dogmata

mm ntile, ex quo libri describebantur, alienissima supposuerint Data opera imitati fnt stilum, ut posteris illuderent νConduxerint arti es manas , quaedam depingerent Drmis , ad radicem vetusum proxime accedem i

Quod factum est a catholicis, eo pertinuit ut multos ' Leeremus a nostris sacris alieniores et, eum ipsi corruperint plura , dicerent fisi durcatum a nobis praestitum. sed etiam alii , vi dentes eredulitatem, quae veris, saliisque ex aequo movetur , induxerunt in animum , ut desperarent de histor ea fide di et ideo , sensum probitatis , justitiae , eultus divini exterminarent; primum 2pud

Non est huius loci ostendere , quantum indulserint sibi habin parte. Faciam forte alias; non ut impugnem ens , sed Criminationes regeram in Auctores ex juris stentium prae scripto. Quis enim hoe vitio vertat. si fiat cum temper n-tia . verborumquo contumeliis parcaturi Non enim illos . sequar, qui, ne debeant ad fingularia vetiire, duobus verbis responsionem absolvunt : Qui a L;bris divinis non abstinue- vini manum . potuis sibi multo minu temperare a fer*ιis bo. . imisum temerandis , etim id poscerent essectus. Non id nunc . quaeritur, verum quinam . Catholiet, an Protestantes prius, saepiusque vitiarint Reelesiasticos codices, sive coninciliorum , sve Patrum Ecce statum quaestionis i eujus snvidia austeil non debet; quando haec, quantacunque est, non in criticam , noa in Crixi en . verum rem ipsam reel.

219쪽

si; dein alios qui . sunt per Vitae licentiam proclives ad improbe sentiendum. Itaque vel certiΩsimis exemplaribus dissisi quidam omnia permiostent. Adeo vel in litteris habet locum, quod iverbo vetere contritum est: Mendaces faciunt, ut nec , cum vera dierent, inveniant fidem. Inde jam iaculo superiori tantae conquestiones, cyprianum sibro de Unitura Ecclesar cap. 3. in variis editionibus corruptum foede , atque haec verba, Chrsum unameothedram consiluisse, primatum Petro datum, Maosor reniti, ac reflora , b qui cathedram Petri, super quam fundata sit illa, contra fidem pene , Omnium codicum. priorumque editionum immissa in seriem orationis. ' Verum de hoc plusquam satis; consulendum est enim auribus, quas non est cu

'. ut habet quidam classicorum. Alterum , quod dicent, et cujus me debeo culpa . liberare, eodem pertinet in tam .dissicium delectu suppetere quaedam exempla, quae Venirent ab ignotis, ae ideo extra invidiam forent posita. Atqui haec asseram libentius. Non enim admisi in animum, ut ab omnibus, sed invidiosis ab-' stinerem. En in uno multiplex. Exemplum us impresectum in Maiiasam , de quo dixi, oher: .. esse Chrysostomo tributum ab imperitis , Videtur

' Equidam lectio in Rumolli , est Ealazia editione vindicatur Probo; velum alia in aliis, verbi savia in Ambroso Sixιino habent nullam purgationem

220쪽

Cognitio Gltifimarum, quae sublata eis. II 3

auctoris Catholici ; tamen habet quaedam pro Ario,

quae prorsus Videntur apposita margini, ac dein 'in sermonem intromissa. Sic Romilia 33. de ve bis Evangelii; Dicit dominus Vineaei procuratori suo , subjicit Cui procuratori Sins dubio Elias

duit Spiritui sancto-: eι, δε vori/ris, concedo tibi, ut . Pater Enim dieat. Tum vero paulatim ungues exserit, atque ita sermonem ' pro sequitur : Non quaero, ulmum Alius sι Patris procurator , aut Spiriatus sanctus filii; Ies hoc dico , quia pro rator ' damiuri

α patorfamilias nee ejusdem subsantia possunt Use, ηα

una persona esse, nec sequalis d/gnit . Si ergo alter paterfamilias, altar procurator patrisfamisias. quomodo Eabet Iocum Ternitas tua. Si autem ejusdem Dissam tiar isti es. et es minor, injuriam Deit subsantiae. Si vero non aqualis dignitas, ubi es una subsantis 3 Quae verba sunt auctorem lectum carpentis, et in loco suam haeresin venditantis. Etsi enim hanc totam periodum tollas reliqua fluent nihilo minus; imo quod nihil interrumpitur, multo magis. Ejusdem commatis sunt alia, quae jam Montanum'

sapiunt , jam Manetem, jam prorsus pugnβntia cum ceteris docent. Ego hunc locum elegi, quem CAVEUS as' annum 398 mihi 3I7. Velut decretorium statuit pro immisit, Glossematis. Quo . magis miror, Veliit sui, certe eius , quod dixerat Prozime.,. Plane oblitum, conteudere, quae auctoridem Homilia quadragesma nona de auctoritate Seriapturae solius haberet verbose adversum Traditiones, pro sinceris esse habenda: ,, Nullum aliud

SEARCH

MENU NAVIGATION