M.T. Ciceronis Tusculanarum quaestionum ad Marcum Brutum liber primus

발행: 1604년

분량: 258페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

tasse dieendi. Sed ab antiqu* Philosophia vi

que ad Socratem , qui Archelaum,Anaxagorae discipulum , audierat, numeri, motusquetratiabantur , & unde omnia Orirentur, squove recederent: studioseque ab his siderum magnitudines, interualla , cursus inquireb alitur, & cuncta caelestia. Socrates autem primus Philosophiam deuocauit e Gelo,&in urbibus collocauit, Ee in dumos etia praintroduxit, & coegit de vita, di moribus, reat busque bor is, & malis quaerere.' Cuius multiplex ratio disputandi, rerumque varietas, Mingemi magnitudo, Platonis memoria , Seliteris coniecrata, plura genera effecit disset intientium Philosephcneum . E quibus nos id po- . , , tissimum r consectati sumus, quo Socratem , r θη-ρη usum arbitramur, ut nostram ipsi sententiam' ς' .

tegeremuS, errore alios leuaremus,& in om-ν

ni disputatione , quid esse v ii millimum veri,

quaereremus. Qilem morem cum Carneades acuti uim e copioiissinieq. tenuisset, fecimus ,& alias saepe, cit nupex in Tusculano, ut ad ea cohluetudinem disputaremus. Et quatriduis quidem sermonent superioribus ad te perscriptum libris .misimus: quincto autem. ile, cum taeodem in loco consedissemus, sic est proposi-II tum , de quo aisputaremus . ' A. Non mihi videtur ad beate vivendum satis posses virtute. flare.γνη M. At Hercule Bruto meo videtur et cuius ego tus. iudicium, pace tua dixerim , longe antepono tuo. A. Non dubito. Nee id nunc agitur, tu i IIum quantum ames: sipd hoc,quod mihi dixi vi i

202쪽

deri,quale sit: de q uo a te disputari volo. M. Nepe negas ad beate vivendum satis posse vir tutem A. Prorsus nego. M .Quid ad recte, honeste, laudabiliter, postremaad bene uiuenda satisne est praesidij in virtute λ Α. Certe satis . . M. Potes is itur, aut qui male vivat, non eum mi serum dicere, aut quem bene fateare, eum negare beate vivere A. Quidni possim et nam etiam in tormentis recte, honeste, Iaudabiliter,& ob eam rem bene vivi potest,dummoto intelligas,quid nune dicam bene. dico enim, constanter, grauiter, sapienter,sortiter . Haec, etiam in equuleum coniiciuntur, quo vit

no adspirat beata.' M.QEid jgitur'λIane beata Uita,quae is ,relinquitur extra ostium, lim ei 'ue carceris,cum Constantia,grauita S,sortitudo, sapientia, reliquaeque virtutes rapiantu1 ad tortorem, nullumque recusent, nec suppli-ν q. v. e. ciunx nec d0lorem A.Tu, si quid es facturus , Iura mini nou aliqua conquiras oportet, ι Ista me miminum me ui me mouent,non solum quia peruulgata sui, mouenti mutuo magis,quia, tanquam Ieu in quaedamn at pota Vii 3-Valenu in aqua, sic Stoicorum ista: e magis gustara,quam potetia delectant. Veludia reisui istς fh Vir urum ae in equuleum- impositus, imagines constituit ante oculos cum ampli gima dignitate, ut ad eas cursim Precturaε 'nec ea Sbeata vita a se desertas passura videa-. tur.cum Rutem animum ab ista pictura, imaginibusque virtutum,ad rem,veritatemque travduxeris,hoc nudum relinquitur , possitne quis i4

satus csse quamdiu torqueatur. Quamobre

203쪽

hoe nae quaeramus. virtutes autem noli Vereri r e ne expostulent, & qu.rantur se a beata vitacilior τε I esse relictas. si enim nulla virtus prudelia vacat,prudentia ipsa hoc videt, non omneis bo- Φ. A nos esse etiam beatos x multaque A M. Attilio , Caepione, M. Aquiliis recordatur:beatam- '. 'que vitam, io b si imaginibus potius vii quam Τπ rebus ipsis placet conantem ire in equuleum . retinet ipsa prudentia,negatque ei cu doloret IT 'oc cruciatu quidquam esse commune. M. Faei νμβ αcale patior,te isto modo agere et et si iniquum est praescribere mihi te, quemadmodum a mo . , , disputari velis. ' Sed quaero utrum aliquid a- - 'stum superioribus diebus,an nihil arbitremur A. Actum vero,& aliquantum quidem. M. Αv- qui si ita est, profligkta iam haec , & paene ais exitum adducta quaestio est'. Quo tandem modo M. Quia motus turbulenti, iactationesque animorum incitatae ,& impetu inconsideratoriatae, rationem omnem repellentes, irae bea itae nullam partem reliquerunt. quis enim pomitest,mortem aut dolorem metuenS,quorum a1terum saepe adest, alterum semper impedet, e se non miser quid si idem quod plerumque fit ) paupertatem , ignominiam, infamiam tiamet, si debilitate,caecitatem: si denique, non singulis hominibus,sed potentibus populis saepe contingit,seruitutem, potest ea timens esse λε quisqua beatus Quid , qui non modus ea ι L. e . sutura timet, verum etiam fert, iustinetque lia , praesentia adde eodem d ex Stia, luctus,orbita e alto.Qui rebus his stadius aegritudine e elidi- ώωιουν, N a L

204쪽

tur, potest tandem esse non miserrimis p qn Id vero i Ilu,que libidinibus inflammatu,& laxe

te videmus,oia rabide appetente eu inexplebi' ii eupiditate,qooq. affluentius voluptateS Vn diq. hauriat,co grauius, ardentiu R. sitiente, nonne recte mi serri mum dixeris λ quid elatus ille leuitate,inani q. laetitia & exultas,&temere gestiens,none lato miserior, quaco sibi viis detur beatior3ergoret hi miseri, sic contra il-ili beati, quos nulIi metus terrent,nullae aegritudines exedunt, nullε Ιibidines incitant, nullae futiles laetitiae, exultanteis languidis lique faciunt voluptatibus.Ut maris igitur tranqui IIitas intelligitur, nulls ne minima quidem au .ra fluctus commouente: sic animi quietus , &placatus status cern; tur,cu perturbatio nulla

est , qua moueri queat. ' Quod si est, qui vim ir

&rtunae,qui omnia humana quaecumq. accidere possunt, tolerabilia ducat, ex quo nec timor eu,nec angor attingat: idemq;, si nihil e6 cupiscat, nulla efferatur animi inani volupta' , te,quid est, curiis non beatus sit & si haec vir eo tute efficiuntur,quid est,cur virtus ipsa per se

ff0N non emeiat beatos A. Atqui O alterum s dic Mςε ηρρ' non potest, qui nihil metuant, nihil angantur, . nihil concupiscant,nulla impotenti laetitia ef i Pr ferantur,beati sint . itaque id tibi concedo: al- pq qt tertim autem iam integrum non est. superioribus enim disputaraonibus effectum est vacare omni animi perturbatione sapientem- .M. Nimirum igitur confecta res est. videtur enim ad exitum venisse quaestio . A. Propemo-

- . . dum

. Di ilige

205쪽

eorum iste mos est non Philosophorum . Nam Geometrae cum aliquid docere volunt,siquid , ad eam rem pertinet eorum , quae ante docuerunt, id sumunt pro concesso, es probato rillud modo explicant, de quo ante nihil scriptum est . Philosophi quamcumque rom ha bent in manibus, in eam, quae conueniunt, 'congerunt omnia' etsi alio loco disputata sui. Quod ni ita emi, cur Stoicus, si esset quasi intum, satisne ad beate vivendum virtus posset, multa diceret cui satis esset, respondere, se ante docuisse, nihil hoirum esse,niri quod honestum esset: hoc probato, consequens esse, beatam vitam virtute esse contentam: Sc quomodo hoc sit consequens illi, sie illud huic: ut, si beata vita virtute I contenta sit nisi ho '- v. e. conry nestum quod sit, nihil aliud sit bonum. ' Sed , ,,' i, tamen non agunt sic. Nam Rc de honesto, men j e& de summo bono separatim libri sunt: Scum ex eo esticiatur , fatis magnam in V qtu te ad beate vivendum esse vim , nihilominus hoc agunt separatim. proprijs enim,& suis argume:uis,& admonitioni uus tractanda quae que tes est,tanta praesertim. caue enim putes', ullam in philosophia vocem emissam clariorem , Vllumve esse Philolphiae promissum ν- hemin, aut maius. Nam quid profitetur o di . Nini h pexsecturam se, qui legibus siris paruish o.. e .r-set,ve esset confra fortunam semper armatus :ut omnia praesidia haberet in se bene, beato sibi

que vj uendi a Pesset semper denique beatus c.

206쪽

Φ Sed videro,quid emeiat. Tantisper hoe ipsu stia magni aestiano quod pollicetur. Nam Xerxes t L.omisi qu)dem refertus k omnibus praemijs,donisque hων inori. v xunε non equitatu, non pedestribus e Vibis, d. a pij, n n nauium multitudine , non infinitoniis.. si p niuere Ruri contentus , praemium proposuit, H qui inuenset nouam voluptatem. Qua ipse

inuenta non fuit contentus: neque enim Vm

. quam fine inueniet libido.Nos vellem praemio elicere possemus, qui nobis aliquid attulissat I q. v. e. quo hoc firmius crederemus . f Α. Vellem id paulum . quidem : sed habeo i paululum, quod requiram. ego enim assentior, eorum,quae prosuisti, alteri consequens esse . ut, quemadmodum , si quod honestum sit, id solum sit bonum , sequatur beatam vitam virtute confiet: sie,si vi. . ta beata in virtute sit. nihil esse nisi virtutem et . bonum. Sed Brutus tuus m auctore Aristone,& iEcre o HAntiocho non sentit hoc. putat enim , etiam si sit bonum aliquod praeter virtutem. M. Quid νη ' η igitur conti a Brutumne me dicturum pura λλ. Tu vero, ut videtur. nam prae finire non est meum. M. Quid cuique igitur consentaneum agis L 9eis luco. Nam ista mihi & cum Antiocho Ariuonis & cum Aristone nuper cum Athenis ρὸν. imperator apud eum o diuersarer , dissensio a L.ὐκ- - rum enim non videbatur quisquam esseiarer . be tus pusse cum in malis esseti in malis auia sapientem esse posse si essent vlIa corporis , aut fortunae mala: Dicebatur haec, quae scripsit etiam Antiochus Ioeis pluribus: virtute ipsam per se beata invitam emcere resse neque tamen blatissit Miudeinde ex visore parte PIε-

207쪽

Liber quintus.

msque res nominari etiam si qua pars abesset ut viret si ut valetudinem , ut diuitias, ut ho- p V. e. vanorem, Ut gltariam: quae genere , non numero litudine. Cernerenture item beatam vitam etiamsi ex aliqua parte claudicaret, tamen ex multo maiore parte obtinere nomen suum. ' Haec nunc enucleare non ita necesse est: quam qua non e .

con stanti is me diei mihi videntur. Nam & qui beatus est, non intelligo, quid requirat, ut siebeatior si est enim quod desit, ne beatus quidem est Δ ,quod ν ex maiori parte Vnamquam L .ex maque rem appellari, spectarique dicunt, est ubi lare paria

id illo modo valea .cum Vero tria genera malorum esse dicant: qui duorum generum malis omnibus urgeatur, ut Omnia aduersa sint in fortuna omnibus optas muni corpus & coninfectum doloribus, huis paci uiumne ad beatam vitam deesse dicemus ton modo ad bea

tissimam t Hoc illud est, qhod Theophrastus

sustinere non potuit. Nam cum statuisser, Uer- tr .. bera, tormenta,cruciatus, patriae eversiones. 's μ' exsilia, orbitates magnam vim habere ad ma IE , misereque vivendum , non est ausus e Iais ample loqui,cum humil ter. demisseque sentiret. Quam bene, non quaeritur: Eonstanter quidem certe. Itaque mihi placere non solet consequentia reprehendere , cum prima con cesseris.Hic autem , elegantissimus omnium a Aphilosophorum,& eruditi lsimns, non masn pere reprehenditur, cum tria genere ficit bo - inorum.vmatur autem ab omnibus primum

208쪽

multa disputat, quamobrem is, qui Torquea tur qui crucietur, beatus esse non possit: in eo. H etiamputatur dicere in rotam,beatam vitam i q. v. c. t non ad Eendere. Nusquam id quide drcit om- non scau. nino, sed ,quae dicie, idem valem. Possum igi. λIstare. tur, cui concesserim, in malis esse dolorςx coru q. v. c. pori Scin maris, fortunae nauseagia, huic m sucis fusense. censere dicenti, non omneis bonos esse beatos,re. cum in ommis bonos ea,que ille in malis numerat, cadere possint vexatur idem Τheophrastus & libris , & scholis omninm Philolopho. ru quod in Callisthene suo laudarit itam senis

s, N. Vitam regiis fortuna,non sapientia.

Negalie, ab ullo Phili λpho quidquam dictumere laguidius. recte id q4idem: sed nihil in telligo dici potuisse constantius. Si enim tot

sunt in corposte bona,tot extra corpuS, in ca su , atque fortuna: nonne consentaneum est, plus fortunam , domina trium sit, & ex -' ternarum,&ad corpus pertinentium , quam consilium, valeret ' an malumuS Epicurum s 2 imitari P qui molia prae lata tape dicit, quam enim si, constanter, conuenienterque dicat, non laborat; Laudat tenuenu victun Philos

phi id quid em: sed si Socrates, aut Antisthenes diceret, non is, qui fi neni honorum voluptate esse dixerit. Negat, quamquam me unde posse uiuere, r is idem honeste sapienter , iusteque

vivat. Nihil gravitus,nihil Philosophia digat inisi idem hoc ipsum , honesta, sapienter,iuste Rd UIuptatem referre Quid metuus.qua sor

209쪽

tunam exiguam interuenire sapienti sed hoe isne dicit, qui eum dolorem non modo maxi- mum malum, sed solum malum etiam dixerit, toto corpore od primi possit doloribus a--, cerrimis , tum clim maxime contra sortunam

η glorietur ' quod idem melioribus ecia verbis T ':-φ

Metrodorus. 'Occupaui, inquit, te fortuna, atque cepi:omneisque aditus tuos interclusi, Q. Rut ad me aspirare n'n posses. Praeclare, si Ari ς μ λ sto Chius,aut si Stoic s Teno diceret, qui, nisi quod turpe esset,inlut malum duceret. Tu vero, Metrodore , qui omne bonum in visceriobus, medullisque condideris, Sc definieris, sum nimi m bonum firma corporis, affectione, Ioeκ- plorataque R spe contincti, sortunae aditus in- - tere lusisti quo modo Zisto enim b no iam eκ- '' spoliari potes . Atque his capiuntur imperita; et c a &- propter huius snωdi sententi as , istorum ho- minum eli multγtudo. a Acute disputantis ,

illud est, non quid quisque dicat,sed quid cui. ἡπque dicendum cit, videre. Velut in ea ipsa sen-'l: εμ tentia,qua in hac disputatione suscepitnus,o- '''doneis bonos sem. per beatos volumus esse. ι, bd T 'Quos dicam bonos , perspicuum est. omnibus enim virtutibus instructos,&ornatos, tum εἰδε' pie in eis, tum viros bonos dicimus. Videamus qui dicendi sint beati. equidem os existimo ,Πψη p, iss qisi sine in bonis, nullo adiuncto malo. ' Nec -- ' Ἀ- ' ulla alia huic verbo, cum beatum dicimiis , i subiecta notio est, nisi, secretis malis omnibu ,' cumulata bonorum complexio. Hanc age.

' qui virtus,si quidquam praeter ipsam boni est,

210쪽

non potest. aderit enim malorum , si mala tuac O. V. c. c dicimus, turba quaedam, paupertas,ignobili-aucimus, ias humilitas, soli tu do, Jamissio suorum, gradi ita L. Mes doΙores corporis , perdita e valetudo, deod q V, c. bilitas, caecitas , interitus patriae, ex silium, 'aem Ulla ca seruitus denique . In his tot, & tantis, r4 fac Tor m. que etiam quae plura possunt accidere, potest et v.c. a' esse sapiens.nam haec casus importat, qui ininlitudo. sapientem potest incurrere. at ea si mala sunt α.adqu quis potest praestare, sapientem semper beatuatiam pl. ore , cum vel in omnibus diis uno tempore

6 1/6Ρ tesse possit λ ' non igitur facilE concedo,neque I

accedere . Bruto meo neque communibus magistris , neque veteribus illis Aristoteli,Speusippo, Xenocrati, Polemoni, ut cum ea , quae supra enumeraui, in maliS numerent, ijdem dicant semper beatum esse sapientem. quos si titulus hic delectat insignis , eulcher, Pythagora. s , Socrate, & Platone di gnissimus, inducant Uimum illa, quorum splendore capiantur , vi si v c. va reis,g Valetudinem, pulchritudinem,diuitias. ene. honores , opes Contemnere, eaque , quae his contraria sat, pro nihilo ducere. Tum pote runt clarissima voce profiteri se neque tortu.1 al. neq; nae impetu, h nec multitudinis opinione, ι nec

mult. dolore, neque paupertate terreri,omniaque

i ak neque sibi in sese esse posita, neque esse quidquamini. extra suam potestatera, quod ducant in bonis.' Neque hunc & haec loqui, quae sunt magni . cuiusdam,& alti iri,&eadem, quae vulgus, in malis, re honis numerare, concedi ullo modo pest; qua gruoria commotus Epicurus exori

SEARCH

MENU NAVIGATION