장음표시 사용
71쪽
Lib. I. de eontemnenda morte. 63
ss rorem,ot celebrent funera cinn Ie ια . s Iaz ' Nos vero, si quid tale acciderit, ut a deo in eis s. denuntiatum videatur, Ut eXeamus e vita. . laeti, & agentes, gratias pareamus , emitti - ν que noa e custodia, & leuari vinculis arbitremur, ut aut in aeternum, & plane in no λ ω, α λ-sram domum remigremus, aut omni sensu , - Iis molestiaque careamus: sin autem nihil de- nuntiabitur, eo tamen simus animo, ut horribilem eum diem alijs, nobis faustum pu- Κι Miate mus , nihilque in malis ducamus, quod fit vel a dijs immortalibus, vel a natura parenis i te omnium constitutum. non enim temeae,nec θανων - sortuito sati , & creati sumus , sed profecto fuit quaedam vis:, quae generi consuleret hW- mano: nec id gignereo, auda teret, si . quod sciam exantiauisset omne is labores, tum incι- ω Dderet in mortis malum sempIternum et poditum portus paratum nobis, ae perfugium puristemus. ' quo utinam velis passis pervehi liceat . sin reflantibus ventis B reiiciem urita- .men eodem paulo tardius reseramur necesse nNUM in . quod autem omnibus necesse est, idneo miserum esse uni potest Habes epilogum , ne quid praetermissum, aut relictum putes A. eaego vero. & quidem feeie etiam iste me eph- Iogus firmiorem. M. OptimE , inquam sed riurae quidem i valitudini tribuamus aliquid. t. eaeras autem , & quot dies erimus in Tuieulano , agam haec , ac ta pinissimum, qua
72쪽
Ieuationem habeant aegritudinum , sormidN . . num, eupiditatum : qui omni e Philosophi est fructus uberrimus.
olor cur, re quomodo ιolreandus . DOIorem non . . ese summum malum, cum devicus eo maius sit, Omnia quae nocitura videntur cum prudenιia, o sine iniuria prudenter cauenda , idque ellediumum,ac poti 1imum esse munΜἔ. .
apud Ennium philosophari sibi ait hecesse esse, sed paucis:
nam omnino haud placere. ego autem, Brute, necesse quidem mihi esse arbitror philo-
73쪽
Liber II. Ee dolore tolerando. 6s
s gens, agere melius 3sed non paucis, ut ille isti neces' difficile enim est,in Philosophia pauca esse ν esse, dic. ei nota,cui non sunt aut pleraque, aut omnia. na nec pauca, nisi e multis,eligi possunt, nec , qui pauca percepit, non idem reliqua eodem a studio persequetur. ' sed in vita tamen occu- ipata, atque,VL Neoptolemi tum erat, militari, panea ipsa multum is pe pro sunt, & se unestuctus, si non tantos , quanti ex uniuersa Philois 'sophia percipi possunt. tamen eo quibus aliqua ex parte interdum aut cupiditate, aut aegritudine, aut metu liberemur et velut eri ea disputatione , quae mihi nuper habita est in a, πusculano, magna videbatur mortis essect. . 'conleptio : quae non minimum valet ad anima
metu liberandum . nam qui id, quod vitari no 'potest, metuit, is uiuere animo quieto nullo modo potest . sed qui , non modo quia times, - ' se est mori, verum etia quia nihl l habet mors,
quos sit horrendum, mortem non itiner,magnut is sibi praesidium ad beatam vitam comparat. tquam quam non sumus ignari, multos studi se contra esse dicturos, quod vitare nullo modo potuimus et nisi nihil omnino scriberemus. etenim si oratioties, quas nos multitudinis iudicio probari volebamus popularis est enim illa facultas, Ia & effectus eloquentiae est , L. Oaudientium approbatio sed si reperiebantur .aenas. nonnulli, qui nihil laudarent, nisi quod se imitari posse confiderent, quemque sperandi, sibi, eundem & bene dicendi finem proponemrenrό cm 9brueretur copia tententi arum A
74쪽
iaque verborum, ieiunitatem , & famem malle, quam ubertatem, Ec copiam dicerentis unde erad exortum genus AttIcoru , LIS IP11S uui id sequi se profitebantur , ignotum: qu 1 Iam conticuere, paene ab ipso foro Irriti . tuuid futurum putamus , cum adiutore popu
posse b videamus 3 est enim Philosophia paucis contenta iudicibus, multitudinem consulto ipsa fugiens , eique apii δ' suspecta , & in uisa : ut vel, si quis uniuersam velit Vituperare , secundo id populo tacet e poniti vel , is eam,quam nos maxime sequimur, Onetur Inriuadere , c magna habere possit auxilia d reli. uisorum Philo phorum disciplinis. nos autem uniuersae Philosophiae vituperatoribus relin dimus in Hortensio. Pro Academia autem quae dicenda erant, satis accurate in Acatae mI. eis ouatuor libris expIicata a voitramur: se a tamen tantum abest, ut scribi contra nos nois limus , ut id etiam maxime optemus et 1n I pia enim Graecia Philosophia tanto in honornum ouam fuisset, nisi doctissimorum Contentionibus, disiensionibusque viguisset.' quamobrem hortor omne is , cini sacere id possunt, υr huius ovouue peneris laude, iam Ianguenti Graeciae eripiant,& perscrand in hanc urbem, se ut relicuas omneis, quae quidem erant expetendae, studio atque industria sua majores ἴostri trastulerunt. Atque oratorum quIdem Iaus ita ducta ab humili,venit ad sumu, tia, Muia natuIλ fert in omnibus str4 rebus, seno
75쪽
. Liber II. de doti re tolerando. 6
seae, breuique tempore ad nihilum ventura videatur. e Philosophia nascatur Latinis qui- e sor. Pisdem literis ex his temporibus , eamque nosses hia' adiuvemus mosque ipsos redargui resellique ιιιιων napatiamur. quod i j ferunt animo iniquo, qui Ita uν Lacertis quibusda destinavisque sententiis quasi illati & c.
addicti,& consecrati sunt, eaque necessitate constricti,ut, etiam quae non probare soleant, ea eogantur constantiae causa defendere. Ros,
qui sequimur pmbabilia, nec ultra id, quam, quod verissimile occurrerit, progredi possit mus, I de refellere sine pertinacia , & refellis sine iracundia parati sumus. ' Quod si haec . studia traducta erunt ad nostros, ne bibliothecis quidem Graecis egebimus, in quibus multitudo infinita librorum propter eorum est multitudinem, qui scripserunt: eadem enirius dicuntur a multis et ex quo libris omnia referis serunt. quod accidet etiam nostris , si ad hares udia plures confluxerint. sed eos,si possumus excitemus, qui liberaliter eruditi, adhibita etiam disserendi elegantia, ratione & via phidi losophantur. f est enim quoddam genus eo. rtini, qui se Philosophos appellari volui. qu xum die ut uresse Liatini sane multi libri: quos P q. v. e. Non contemno equidem, quippe quos numqua mediocri legerim r sed quia irofitentur ipsi illi, qui ιιν quide eos scribunt, se neque distincte, neque distri- doli' ign. But , neque elegariter, neque ornat. scribere: sor. nemo Iectione sine ulla delectatione negligo et quid ne medio enim dieant,& quid se nutant ij, qui sunt ab ea criιer qu4
76쪽
ignorat. quamobrem, quoniam, quemadmodu' b dicant , ipsi non laborant et cur iegendi sint, nisi ipsi inter se, qui idem sentiundi non intelliisgo. ' nam, Vt Platonem , reliquosque Socra. glicos, Si deinceps eos, qui ab his prosecti sunt, legunt omnes etiam, qui illa aut non appro-- bant, aut non studiosistimo coni ectantur: Epicurum autem,& Metrodorum a non fere prae' ter suos quisquam in manus sumit: sic hos La tinos ij soli legunt, qui illa recte dici Putant. nobis autem videtur,quidquid literis mande- o. v. e. tur 3c mendari omnium eruditorum ais A isi lectione , debere, nec , si ipsi minus consequile ita L. possumus, iccirco minus id ita faciendum effoh sori. dedentimus. 'Itaque mihi semper Peripatetico- 'bere . & Tum, Academiaeque cons et udo , de omnbius ita o. v. e. rebus in cUntrarias parte is disserendi, non ob' eam causam solum placuit, quod aliter non posset,quid in unaquaque re verissimile esset, inueniri: sed etiam quod esset ea maxima dicendi exercitatio: qua princeps ustis est Aristoteles t deinde eum qui secuti sunt. nostra autem memoria Philo , quem nos frequenter audiuimus , instititit alio tempore Rhetorum praecepta tradere, alio Philosophorum. ad quanos consuetudinem a familiaribus nostris adducti in Tusculano , quod datum est temporis
nobis, in eo consumpsimus. itaque cum
i meridiem i dictioni operam dedissemus , sicut
pridie feceramus : post. meridiem in Academiam descendimus. in qua disputationeri ha hitani non quasi narrantes evonimus, sed eis. 4em
77쪽
dem sere verbis, ut actum , disputatumque '
ς est. ' Est igitur ambulantibus ad hunc modii sermo iue nobis institutus , & a tali quodam
K inductus exardio. A. DICI NON POTEsT , k aL L. quam sim hesterna disputatione tua delecta ocinnius, vel potius adiutus. etsi enim mihi coscius sum, numquam me nimis cupidum fuisse vitae, tamen otiij ciebatur interdum animo metus quidam,& dolor,cogitanti, fore aliquando fine in huius lucis , S amissionem omnium vitae i Commodorum. hoc genere molestiae se, mihi crede, sum liberatus , ut nihil miniis cura dum, i putem. ' M. Minime mirum id quidem , nam esse it hoc Philosophia: medetur animis: ina meis sollicitudi ires detrahit : cupiditatibus liberat: pellit timores. sed haec eius vis non idepotest apud omne is et tum valet mulium, cum est idoneam complexa naturam. FORTE fenim non modo fortuna adiuuat, ut est in vetere prouerbio , sed multo inagis ratio, quae ilibusdam praeceptis confirmat vim sortitu- - . inis. te natura excelsum quendam videlicet, S altum,& humana despicietem genuit. itaque facile in animo forti contra mortem ha- vbita insedit oratio. sed haec eadem num censes apud eos ipsos valere, nisi admodum paucos, a quibus inuenta, disputata, conscriptί sunt quotus enim quisque Philosophorum a inuenitur,qui sit ita moratus, ita animoiae vita constitutus,ut ratio postu Iat qui discipIina suam, non ostentationem scientiae . sed legem
xa vitae putat , t qui obtemperet ipse sibi, & de- ,
78쪽
eretis suis pareat videre licet alios tanta Ie- uita de Ae iactatione, ijs ut fuerit non didicisse
melius : alios pecuniae cupidos, gloriae nonnullos, multos libidinum seruos: 3 Ut cum e , Ium Vlta mirabiliter pugnet oracto. quod quidem mihi videtur est e turpissimum. Vt enim ,
si grammaticum se professus quispiam, barba
IE loqitatur, aut si absurde canat is, qui se ha- heri velit musicum, hoc turpior sit, quod in eo a q-v e te ipso peccet, cuius profitetur ι scientiam et sic tentissm Philosophus in ratione vitae peccans, hoc tu Q p 2 pior est,quod in cuius magister esse vulciabitur, arteque vitae professus,delinquitque illud ia vit: Nonne verendum igitur, si est ita. atq; uer Qt dieis,ne Philosophia falsa gloria exornes quod est enim maius argumentum, nihil eam prodesse, quam quosdam persectos Philosophos turpiter vivere f Μ. Nullum vero id
quidem argumentum est . nam ut agri no omnes frugiferi sunt,qui coluntur, m fusumquen L. Eisi e illud, ac improbe, selem sutis n es se in segetem sunt deteriorem dataem deterio , , Fruge ,tamen ipsssuapte natura enitent: rem data sic animi non omnes culti fructum ferunt. a Fr. que,Ve in eodem simili verser, ut ager,quauiso L e nec sertilis, sine cultura fructuosus esse no poteste fini: Hr. so sic sine doctrina animus. 6 ita est utraque PVait, ab res puna sine altera debilis.cultura auten est, ab o. animi, Philosophia est: et quae extrahit vitia V.C. radicitu S ,& praeparat animos ad satus accitaqV.c.bac piendos,eaque mandat his, S , ut ita dicam, se-
79쪽
Lib. II. ye dolore tolerando. II
vlus igitur, ut ecepimus.dic,ssic vis , de quo diro sputari velis. φ A. Dolorem existimo in aximum alorum omnium. M. Etiamne maius, quam .dedecus A. Non audeo id dicere; quidem, & me pudet tam cito de sententia esse deiectum. M. Magis esset pudendum si in sententia per . r L. egiis maneres.qirid enim minus est r dignum, quam
tibi quidquam peius videri dedecore, flagitio, i P. V. C. turpitudine λ quae ut effugias , quis est noria, sed non
modo non recusandus, sed ultro appetenduS, vltro ap- subeundus. excipi elidusMolor A. Ita prorsus pet,de ita existimo. quare ne sit sane summum malum L. dolor : malum est certe. M. Videsne Igitur . quantum breuiter admonitus, de doloris terrore deieceris . A. Video plane : sed plus desi-3I dero. M. Experiar equiriem : sed magna res est, animoque mihi opus est non repugnante oΑ. Habebis id quidem . ut enim heri feci, sic nunc rationem, quo ea me cumque ducet, sequar. M. Primum igitur de imbeeillitate multorum,& de variis disciplinis Philosophorum Ioquar. quorum princeps & auctoritate,& antiquitate socraticus Aristippus non dubitauit x q- V. summum maIum dolorem dicere. ι dehine ad dςio de σου hanc eneruata', muliebremque sententiam ab c es satis docilem se Epicurus praebuit u hunc post Rhodius Hieronymus,dolore vacare, summu V V V . bonum dixit: tantum in dolore duxit mal taceteri. praeter Zenonem, Aristonem, Pyrrhonem,' idem fere, quod modo tu i malumillud quide Issed alia peiora. ' ergo id,quod natura ipsa,& quaedam generosa virvus statim respuis, ne
80쪽
dolorε summitin malum diceres, oppositoque π al. pedi dedecore , sententia depellere re, in eo ma- manet gistra vir tot secula a permanet Philosophia. Philosio - quod huic ossiciu , quae lausi, qLod decus erit non tanti, quod adipisci cu dolore corpori S ve Iit, Plac. qui dolorem summum malum sibi eme persuaseri r quam porro quis ignominiam, quam turpitudinem hon per tua erit, ut et fugiat dolorem , si id summum malum esset decreuerit
quis autem non mi ser non modo tunc secia
premetur 1ummis doloribus, si is his est sum. mum malum, sed etiam cum sciet id sibi posse euenire quis est , cui non possit λ ita fit, . ut omnino nemo possit esse beatus. st Metro- i y γελος dorus quidem eum perfecte pu at beatum, ἀγαθῶν γ cui corpus bene constitutu in sit, & explora, eum Ita semper sore. quis autem est iste, cui id 'ρ exploratum possit esse λ Epicurus vero ea diis κος α/-cit,ut mihi quidem risui captare videatur. an firmat enim quodam loco, si uratur Opietis, si, crucietur et exspectas fortaue dum dicat , pa- i tietur, perseret, non suceumbet et Magna me ityu hercule laus,& eo ipso, per queduravi, Her- αῖ α . Cule digna; sed Epicuro homini asipero,& duis, ro non est hoc satis: In Κ Phalaridis tam o si τουτου VII erit,die ei. Quam suave est hoc l quam hoc noελ. curo i Suaue etiam: an parum est, si non ama-
' rum at id quidem illi ipsi,.qui dolorem malu ' esse negant, non solent dic ere,cuiquam suaue, 'esse cruciari: asperum, difficile, odiosum,couin