Francisci Zypaei ... Opera omnia, nunc primùm in duos tomos redacta; ac in multis ab authore locis aucta & emendata; quorum elenchum altera post epistolam dedicatoriam pagina indicabit Iudex magistratus senator libris 4. exhibitus. 1. Virtutes. 2. Iu

발행: 1675년

분량: 223페이지

출처: archive.org

분류:

41쪽

ό8 Fr. Zypaei, Iudex, Magistratiis,

ne, adlegi nisi ex causa pollunt: scilicet ali O- ribus semoribus queritur, c .de quib. dist. Secrum penuria, praecocia naturae, animi, gen i Nihilominus non ita aetatis senio consectosti De merito. ut in Cardinalium Collςgi in volumus , It ad regiminis oscium non posui ase Veteialia adoptari videmus sublimium Principum libe- surgere.c. Archidia. dist. 8s.lid vegetos sene . menea sit, ros aetate impari. Ii Ierim d. legem, Spuuj, Et quoniam magna hodie moles est legum, seruatam refert a Senatu Parisiensi Papon. maior commentariorum, di maxima litium arent.b 6uitia. arr.8. in iunioribus Car' volumina et non dubito quin in collegiis seni- γdinalibus coiisuetum est, tintentiam eos non nibus iuniores misceri possint ad iuuandos . dii ere, nili solemni caeremonia a Pontis Q labores debeant. Thesaurus in proaem. decis & u ιι sis fit apertum. Alioquin ii minor prae Or, excit . tum scimus a Deo Iudicium Danielis ii, seri uotas eo usui ius dixerit, sententiam ve protulerit, pro Susanna. & liberalius admittit Tiraqueil. rei ieieudi.' Valebit. Princeps enim qui ei Mogistraxum, suntores e nobilis. in praefat. a num PH. rsque dedit, omnia gerere decreuit. i. q idam S T. D. I 78. & AnactetuS quidem in d. cap.porro. Non,

dὸ re iάd. Fuit & lex Pompeia Bythynis d/ta. inquit, propter decrepitam senectutem , scd pro- , de qua meminit Plin. lib. 2 Eps 8s .iq. quam ter sipientiam presbrteri id est, senioris , ut

excutit Papon. ubi supra. mox explicaucrat) neminantur. Apud Ro Sane censet Alexander III. iu c. r. de retivvc. manos sane petendis magistratibus demum Digni assc- plus valere umbram senis quam sapicni iam discretae aetates anno V. C. 37s. Liuius si .hς ιμ i iuuenis. praesuinitiar longa rerum e perientia br. qo. unde & Tacit. lib. o. apud maiores cisapientior. c. silentim 26. q. ψ quia MDit νς' virtutis praemium fuerat, ciniat Decimum. si bo iustas Omnibim in rebus longiuqVAE Obstruatiove in- ηis artibus fiderint,licitum petere magistratus, aeci dibilem scientiam. Cic. s. dc diuiti. magis tem- hie aras quidem distinguebatur. de optime Ciceperatus & prouidens, quam iuuenis; in quo ro Philip. . in v. Legibus annalibus maiores no bulliens in servido sanguine animus temerita- sibi, cum grandiorem aetatem ad consulatum con- . I tem saepe soci am habet. Atitas quippe seruorem stituebant, adolestentia temeritatem verebantur. aufert.&consilium adfert, quotidie senes uti- C. Caesar ineunte atate docuit ab excellenti exibiti viti,s,inati rescente aetate. Liu. l. 3. Quare & miai virtute progressum aratis expectari non Ο Aristot liM. Top. cap. 3. negat iuniorum opς- portere. Itaque maiores nostri veteres isti admotara utendum,ubi prudentia; sed ubi robore o- dum antiqui , leges annales non habebant, qsta;/ pus est. Inde & Mario iuniori dictum, iuuenes m*ltis post annis attulit ambitio, ut gradus eruent prius remis quam gubernaculis admouendos. petitionii aquales, ita sepe magna indoles virtutis I ii lege clar. C. de auctor. prast. lIn.C. e bon. qaa piit soam Reip.prodest potui I t,extincta fuit. At lib. senior praesertur ali is: auctoritas ei & re- νελὲψpud antiquos Rullii, De ij, Corsim, multi fuerentia dcsertur. c. his di . a s. Gellius lib. 2. glij, recelitiore aurcm memoria superior Africa -' c. is . Tiraqueitae primog. in praefat.η.7 . Quod οβ , T. Flaminius , admodum adolesientes consules usus posteriorum temporum adco prorogauit, secti, tantas rei gesserunt, νι populi Romani impe- ut senior in monumentis antiquis, di conci- rium guxerint, vomeu ornauerint. Quid Mare loliorum in Hispania ac Gallia habitorum actis, alexander ῆ cum ab ineunte aetate res maximas ge& libris seudorum pro domino, ac principe r e corpisset, Mone tertio ct trigesimo anno mor- accipiatur. lib. i. sis. c. i7. rit. qui b. med. fcud. tim sibyt ' qua est atas nosti legibus decem auulsami t. ibi si seniores agasierint, si seniorum uxores minor, q'am consularis. Ex quo iudicari potes , adulterarim, si semores in bello dimiserant. Et tu virtutis esse quam aetatis cursum celeriorem. Ergo capitular. Caroli Mag. cap. s. art. s. De quo pago, mctu Plin. iv epist. ab optima indole frustra exigi inquit, est, vel ubi manet, aut quis est eius semot' μηnstrum numerum. & Vopisc. in Prob. in eo nou Crani Zius in Norman. lib. r. cap. 2 i. Quis ait ille, expcctari AEtatem , quι virtutibus fulget, moribusrser es Princeps, aut senior ' nullas, resto tinx pq lat. Vnde Scipio ; Sat habeo annorum s ρο-

suu natu aquo per omnia iure imperamus. 9 c.vit. plitui consulem me serι roluerit. & Cassio s. venam senior no er , ut vidisti, claudus, non Penicv- οψ ψ qnidem virtus, annalibus legibus subiecta di ad te reuiam deprecartir. Loquitur de Arnul- ηοu est avis honoris infulis adultam cingere dig- Flandriae Comite. Vnde in Annalibus Ludo- νμi est casariem, quisquis meritorum laude alas issici Pij qui cam a iniens excusi sunt,lib. s.cap. I 4. p iudicia superavit. q.

Senioratus pro dominatu accipitur. & cap. 2I. Rex appellatur Senior. Sic item , Seniores rasiconia Dagoberto Regi Francorum Sacramento fidem dantes, stiles ei facti sunt. Almon. lib.

c. 3 i. & Senior Vrbis Gregorio Turon. lib. Io.

cap. 2. C

Enimvero & Sacrae Litterae tantam lenectuti tribuunt auctoritatem, ut deficiente scriptura,& lege,succedat iudicium seniorum. Interroga patrem tuum , ct dicet tibi: maiores ruos, cst annuntiabunt tibi. x Pontifex Innoc. quadsi omnibus instectis quaestionis qualitas non luci niuaestigatur, semores Prouincia congreSa, o res interroga: IMilius namiue inuenitur, quod asse

CAPUT XXXIX.

Sine ambitu promotus.

' enim quisquam sibi sumit hum

ui vocatur tanquam Aaron. Paul. ad He-

N Qη ς im qhisquam sibi sumit honorem, sed

Virtus repulsa nescia sordidae,

Intaminatis gaudet honoribus ,

Nec sumit, aut ponit secures arbitrio popularis aura.

authent.

Ambitio pleganda,

42쪽

Senator. Lib. I Cap. XXXIX. 39

r Pecunia

Authent. νt Iudices sine quaquas retia sunt.

Quicumque deficerat primatum in terra, inueniet confusionem in calo : quoniam non qui maior inhonoi e,ille iustiori sed qui fuerit iustior, ille maiora,

conuersatio ergo melior desideranda, non dumor gradus. Chrysost.c multi dist. . quin sicut locus regiminis desiderantibu3 est nuandus, ita staren-ribus osserendus. D. Gregor. cap. inscript.8. q. I. Moderatione animi constrictum stimus Rutilium Censorinum iterat m censoriam dignitatem deprecatum, Fabium M. ne filius ite rum consul designaretur: Asricanum, ne sibi aeternus consulitus, perpetua dictatura, aut

statuae decernerentur.

2. . recte gesturus est magistratini, tantum ab siue umbi. - iti ηη Δροι esse sepost 4 , ut queratur cogeu

tione sit Iru sis Vatin recedat, inuitatu Viat,sola illi sus dex promo. fragetur necessitas excusandi: quis enim lacus tutus ct qua causa poterit esse cxcusata, s reneranda Iustιtia templa pecuηjs expugnentur ρ quantum quisque mereatur,von quavium dare susciat,U- metur. Imperat. Leo tu is quemquam C de Episcop. Male se res habet,cum quὸd rirtute esci debet, id tentatur pecunia. Cicero lib. 2.osc. tutor re mouetur , qui data pecunia tutelam ambivit. s. praesens instit. de sustec. tutor. nummarium tribunal audita utrimque licitatione alteri addici non mirum,quando qua emeris reu-dere gentium iis est. Senec. de ben6. lib. I. cap. 9. Non nego etiam sapientibis cupidinem gloria

nouisiimam exui, Tacit. lib. q. hist. sed & ambitum permitto, & gloriae per virtutes cupi

ditatem.

q. Virtute ambire oportet non fautoribus; non Sed per vita prece,non precio. nec famam, inquit de Agri- tui . cola Tacit. cui etiam boni iudulgent, ostentanda virtute aut per aetatem qua uit. Verum st quidem honoratius in se sugere honorem , quam ambire , de excelsius per iniuriam negatosesii. se bonores , quam citra meritum delatos; vide Blaeso & Dolabella Tacitus lib.q. sed neque Blasus, inquit istorior, o huic.negatas bonore. gloriam intendit. & dς AElio Lamia, non per scii si lib. 0qui prouivcta dignationem attulit. &ntie negatus Cato Uud Plutarchum in apoth. malle se, ait, abfueris,gloriae hominibvi, curstatuam non haberet, quam cur ba- cedit. bere requiri. Apud Romanos cohibendae am-

. bitioni latae leges fuerunt, Petilia, Amilia, Callariata,rabia, Iaria, Licinia, Ebutia, Cincia, aliaecitae, quas, ct ambitionem late prosequi. rur Borellus lib. l. c. 9. de Magist. Quibus hodie accedunt, qui in speciem religionis fortunas effundunt, & aliquibus locis piis donationes

faciunt, ut per eorum Profectus suffragia consequantur, quae apud alios emere non liceat. Sane non tantum ingeniosae,& perleges veti. tae donat toties coercendae sunt, sed & depli randae multorum locorum consuetudines,ubi

publico scito, venales Magistratus, & ossicia Tubhaliantur. Quibus nihil aliud reponam , quam verba theommoda Iustiniani auib. Vt Iudices siue quoquo sustiret. Magistra- in primip. ubi non solum ut legislator, sed Qt tuum auue Philosophus in hanc pellem per quam latissi-

venaltam δε me inuehitur.

D. Upci operum Tom. a. Ad ambitum non pertinet honorarium quod decuriones recens inter curiales adlecti solebant soluere.Consulit Plinius NeposTraianum eps.78. an ubique certam quantitatem pro introitu dare debeant; ille locorum se 'ndam esse consuetudinem rescribit. nummihi inter decuriales diuidi de sportulae appellari solebant. Istui ij.3fin. D. de decur. ubi minor si ortularum huiusmodi capax, non suffragii ferendi dicitur. in eam causam donatio inter

coniuges recipitur. I.LA mulier. D. donation. inter vir. ct uxor.

Ad eum morem in Collegiis Canonicorum receptum sere passim erat, ut noui college eiusmodi sportulas soluerent, atque inter seloe alii dissiderent. quod vetuit Trident. ses. 2 q. cap. i . nisi quatenus in usus pios erogari soleant. Vt & l ust in. pro introitu noui

clerici nihil praeberi permisit, nolens ob id

clericum annonis suis praebendisve privari. Nouecvt ea qua Dc.'insinuat. s 6. Nouel. O sav-ctiss. Episcop. ia 3. q. sed neque clerici quamuis permiserit dari in usus pios, dc ordinantis ministros, secundum consuetudinem ; sed moderatum, quod non transcendat unius anni emolumenta. d. q. sed neque. quod c. I. de Sit nouia. o Trid. ybi supra non recipiunt. Episcopis tamen ordinatis ex Nouel. 123. q. proconsuet. incumbebat eo throniasticum persoluuere primo Presbrtero vel Archidiacono, inter clericos Ecclesiae, cui praeficitur. dici dendum. satis magnae quantitatis in ea constituistione per plures distinctiones expresse. quam usus tamen abrog uit cleri respectu , susiecti annatis Pontifici soluendis, ad imitationeni decimae decimarum summo Sacerdoti dus

rendae. Numeror. I 8.

Ad eorum quae diximus cons derationem pertinet , quod, si absque haeredibus decuri nes moriebantur, succedebat collegium. C. debere L cur. nauic. & ita in Collegi is Ecclcsiasticis intellitis succedit Collegium , ut latius

diximus in Iuris noui anat. de testament. nuiv. l.

ct seq. Nec in eo differunt, quod decuriones, si sine prole decederent, quartam bonorum

partem curiae relinquerent. t. i. a. C. quando

se qui b. q. pars. Nam & ita Ecclesiasticos,quar ab Ecclesia prosecta sunt, Ecclisiae relinquere, non augendis amicis impendere statuit Trid. sefas. c. i. quare decuriones facultates disj- pare solebant potius,quam curio relinquerent. quod & olim in clero frequentius erat, ut splendidius & lautius viverent, pro dignitate Eeclesiarum, antequam tanta libertas testandide acquisitis intuitu Ecclcsiae irrepserat.

collegarum sportulae, N

Quae per

men in spiritualibus Netabantur.' - Collegis im

O iEmper iurgia querit mulus: angelus autem Hcrudelis mittetur contra eum. Prou. 17. de iteru.

43쪽

o Fr. Zypri Iudex, Magistratus,

asperandi. satis inimicorum dabit ossicium bene exercitum.quos tamen humanitate placare oportet, & constanti passim opinione, quod leges apud eum omne semper punctum tulerint, nullum affectio.

q. I. a

Non nimis aulicus.

N Equq abhorreat ab aula ut rusticus, si

quod eo negotium vocet, neque iners otia aulae negotia sua faciat. Rara virtus in aulae negotiis versantem pium esse. Nulla umquam in ipsus otijs volutantem virtutes in comitatu natare. Infelix talium felicitas, &plerumque in praecipitia declinans. Stasus I. V. Promisit memor P Romissorum memor & repraescntator sit. Non deιent stultum verba composta,ncs Principem labium mendax. Prouerb. II.

C AP UT XLI.

Vestitu congruo 'tens.

Vamuis enim imperium in virtute sit, . - Q non in decore, ut Alexandrum dicere ne otii enim eorum fragilis est ac tenuis, o in volvviMς solitum refert Lamprid. ac vi Concit. Trid. commet vegia stes omnis, quibu3 deuis . σημμmmlim pς m i e. 6. Habitus non facit monachum; oportet 'riculumst: secunda autem res , viis ministerium. tamen clericos vestes proprio congruentes ordini semper deserae, ut per decentiam habitis extrinse-ci,morum honestatem intrinsecam ostendant. Amictus , inquit Clemens, indicat qualis =ι morum nostrorum constitutio. Et I. C.xM in I.stasi. .mancip. D. de Uustust. tradit seruitia usu fructuarium iussicienter aleis re , & vestire debere, secundum ordinem &q. II. Non tristis.

pientiam, o scientiam, o latitiam : peccatori autem dedit afflictionem, O curam super- suam. Eccles.c. D. Morosa tristitia & tristin Conuenien cet,&iis quibuscum vetia tuti dGnxi tom; si quin abuti. Clericos quidem Γάας p--σ-uamstula misis Cp C rth in V .qs v vestibu nec cal- ρεια, .

cordi. Prou. c. a s.

q. II Cilia st M. Mod is fama neque summis mortalium

stemenda est , O a Deis aestimatur.Tacu. Annal. lib. 8. Oculas sublimies detestatur Dominus. Prou. 6. gloriatur de pse, inquit D. Thomas, similis est glorianti de cauterjs, quia per peccatum Ada Uus vestium introductus est. & VII. Synodus emcndari eos mandat, qui se fulgidis, & claris vellibus ornant. Vt monet vero generaliter Sapicns Eccl. i I. I. Ne glorieris usquam, nec in die honoris tui extol- Non ullum laris,quoniam mirabilia opera Altissim. Ita specio sus.

horum humiliabit. Psal. IT. Agricola virtute in obsequendo, verecundia in predicando, extra inuidiam nec extra gloriam erat. Tacit. in eius vita. Modestia sane neque temporum iniquitati ceuit, neque vigorem cutit. Sciant, inquit idem Tacit. ibid. quibus ter venustatem accipitur, elationis habere calumniam, magnus ait Basilius cap.omnis 2 i.q. q. &seucrius Cyprianus; ornamentorum o vestium insignia, non nis prostitutis O impudicis seminis congruunt. Foeminei sane ingenii est velitum ornatum quaerere e magna ingenia circa eius- moris illicita mirari, etiam sub mala psisti m dx ς puΠd a

ambitiosa morte inclaruerunt.

q. IV.

Proposivi tenax , non peruicax

ron. ad Eustoch. ct nigras vestes finitater denita. tu .s SςΠ π 9- Nρημlgeat refla,sed neque sordeat aleo Apientis eii conlilium, opinionem , leΠ- assectata sordes, nec exquisita mundicia conueniunt. tentiam mutare meliori ratione & causa Hieron.c. ecce qla.& Conc. Gangrens cap.vlt. allata. veritatem enim amat, non opinionem Parcimoniam,inquisicum veste humili non repro suam. Vir impius procaciter obfirmatruum suum; bamus: cui etiam ornatum prater corporis diligen qui autem rectus est, corrigit viam suam. L. M i- tiam infucatum laudamus:dissolutas autem O sta-nutius Victus apud Liuium I. ar. eum statuit mi in vestibus incessus non recipimus. cap. parsi. primum esse virum, qui ipse consulat quod in ibid. Optime eigo August. cap. i.ibid. Q squis rem sit: secundum eum, qui bene monenti rebus pretereunt bus reprimus utitur, quam sese diat: qui nec ipse consulere, nec alteri parere babent mores eorum, cum quibus vivim, aut inrem

Icit, eum extremi ingenii esse. Nos secundam perans aut superstitiosus est. Quisquis ver, Ic ei sortem ingenij teneamus,ubi prima negata est. nitur, ut metas consuetudinis bonorum, im qμρ

44쪽

I uilitibus conueniunt velles Oznatiores.

tus.

Conuenievetiis pacem.

Senator. Lib. I. Cap. XLI. qi

xer itur excedat; aut aliquid signiscat, aut flagi-

ii ' est. In omnibus enim talibra non usus rerum,

sed libido rientis in culpa est. Quid igitur locis & temporibus & personis conueniat, diligenter attendendum est. Leges vestiarias locis, personis, temporibus conuenientes dederunt Romant, Lycurgus, Lacedemones, Aurelianus, chini: Inserioribus saeculis Veneti,Galli, Germani, Politica Caroli V. art. 9. io. I i. lata AUUe Vindelicorum is 8. de quibus latius Bores. de Magist. lib. i. ea. Pet. Fabo Semest. lib. r. c. i6. Ian. Lan-glaeus Otissems.lib. i . c. s. Privatis sane sericas auro intextas in tunicis aut lineis habere aut

conficere non licuit. l. aaratas I. nemo C. de v

fib. holob. l. ti . nec in s nis, sellis, baltheis margaritas, smaragdos, hyacinthos, sed alias leuioris pretii dumtaxat gemmas. l. nulti C. l. II. nulli licet in franis, bc. iudicibus sape ad tuendam dignitatem, conciliandamque authoritatem,vestimenta,&insignia honorifica a Romanis fuisse attributa constit,easque vestes quibus singulae dignitares a priuatis secernerentur. Augurales, consubres, natoria ,equestres, ludamenta, trabeam,latum clauum, cingula maiora, minora, togam,&c. quae nemo distinctias singulis magi-sratibus tributa explicuit, quam G. Panicisolus tu Commentar. ad Notitiam Dignitatum utriusque

Imperj. Senatum sanὸ non licuit ingredi sine veste. Plutarch. in Mar. Lamprid. de Alexand. in animo habuit Oisinibus oscijs gentis vestium proprium dare, ct omnibus dignitatibus, ut a vestitudignoscerenturi. Sed hocVlpiano Paulos diolicuit, diceutibus plurimum rixarum fore si faciles homines essent ad iniurias. Tum satis esse coxistituit ut Equites Romani a senatoribus claui qualitate disse cernerentur. Meminerant Vlp. & Paul. quod scribit Liu. l. 33. omnia talia riscrimina, quibus ordiues discernerentur, ct concordis, ct aqua libertatis minuenda esse. Congruit tamen Iudicibus conueniens vesstium ornatus. Quod si enim in vestibus sordeant,tenentur imminuit Magistratus. Ad rationem conuenientis vestis pertinet ut patria sit. Marsel. in legat. I. c. 23. qua relicta contemptus ferrur Alexander, quod Babylonicam induisset; & ille apud Tacit. lib.2.hi'. quod versicolore sagulo, braccas, tegmen barbarum indulus togatos alloqueretur.

Florente Repub. populus Romanus ossicia conscreba inde candidati,& de ambitu leges: translata deinde in Principem potestate, ille Principem ius perituri

Iura, magistratumi luit, sanctumi sena

tum.

CAPUT XLI.

electus.

AD honores enim per virtutis viam conis grue prouebi conuenit. Vnde Simmachus epist. i q. lib. i. Bene ac sapienter maiores nori aedes Honoris atque rirtutis iunctim ut runt : commenti esse pravita honoris, ubi sunt merita rirtut M.

Fr. pat operam Tom. a. 'Abeo exeunt omne; dignitates, ut a sole radj, inquit Cassiodor. lib.6. variar. epist. 23. quod& dccisum l. i. D.ad leg. Iul. de ambit. oe in scudis lib. a. iit. quae sunt regalia..'Sed tamen solent Imperatores antequam digniora ossicia conferrent,iudicium requirerea praeiectis praetorio. ut videre est in Nouel.8. Ol. I.D.ad leg. Iul.repetund. Rectores nquit,piο- uinciarum amplitudinis eius testimonio sulent promoueri. quanquam tamen senatui populoque aliquas non limitaneas sortiendas prouincias ad speciem authoritatis relinquerent. Porro prouinciarum Rectores, Ut pleiiqust et militares crant,atque Iuris ignari,solebant pe- ,--n - iritum assi sorem assumere, aliaque minora Of- 'ficia ab eorum iurisdictione dependentia conferre. Nouel. II. ct pagi in per tres vltimos lib. Cod. quaedam tamen ab Impcratore confirmari oportebat. probatoria C. de diuers. ossilia municipijs Kalendis Martiis noui decuriones creari solebant, L 28. C. T. dc secur. Auiti uni conuocata curia a duumviris per nuntium, t. a. eii ijs: ubi C. eod. tuba & campana, qu ae hodie viget, decuriones nondum vel inuenta vel in id recepta in dua- qvψ i Vbus curiae partibus praesentibus, D. de deeret.ab ς ς*μ μ . ord.facien. s. nomina q6. C. de decur. adhibito

Praeside prouinciae, t. i. q. sed ei si D. quan .appest. t. nominatione per duumviros facta,l. 2.9 d. l. nomin.C. eod. & suffragijs probata , I. pui ij 6.

p. n. D. eod. maioris curialium parti , d. t. ψ6. C. eod. l. quod maior. i9. D. ad municip. demum 1

Praeside confirmata, i. si quis 3 9. C.eod. & per nuntium nominato clectione ligniscati d. a. qui aut munus suscipiebat, aut si fas non crat nominari, ad Praesidem appellabat. Ll. a. nominatus denique in albo scribebatur, lib. i. 22. D. dea b. scrib. Sola autem albi nroscriptione decurionem minime factum ieIpondit Herennius , qui secundum legem creatus non sit L io. D. de decur. De sensores autem ciuitatum

ita praecipiuntur l.8.C. de sesens ordinari, ut sacris Orthodoxae Religionis imbuti myst i iis, Romanorum Epistoporum, & curialium decreto constituantur: quod deinde rufertur ad praetorianam potestatem. Belgica Concilia,ni fallor,omnia in demor- q. tui sorte locum solent Principi tres denomi- Quo ritu ianare, ex quibus ille cui lubitum fuerit grati- Belgicis sicatur; egredi tamen ille, clim videtur, solet C ciiij rnominationem: excepta illa quam sicri contingit a Partamento Mechliniensi.Cuiusmodi rei rationem ordines Gallis sub Carol. VIII. his verbis sancte comprehenderunt: que D RVestant char, enuers ineu , de re pondre de la sus

fauce,ct idoneite de cevx,qa'il met aux οἱ ces,nes'en pestu mieux deschargo,quesur ut prἰncipalix clers: renouatam desiderantes ordinationem Caroli VI. an. is . qua decrcyum erat, Vt

. e. Diuitia o Go u

45쪽

an perpetuus

In Batauia.

. 2 Fr. Zypaei, Iudex, Magistratus, ,

per Partamentum ossicia iustitiae distribue- 7. D. de re tu . Scire autem praesumitur,quiarcntur. a ad eum examinis cura pertinet,ad quem con- I. Et sere minores in Belgio Magistratus, firmatio,stabilitio, consecratio. c. Irinerabilem. disia praesertim municipales aliqua populi nomina- x. de eleel. c. qui Discopes et s. dist.2 tot.di t. 64.tione, praefertim an Brabantia, coiistituuntur, . -

non sine tamen iudicio praecipuorum Principis ossiciariorum. Ad exemplum fere l. 7.C. prosus o medic. lib. io. Isitato ordinis, inquit,

probati, cretum curialium mereamur. & Romae

Collegium Dialium vacante loco aliquo tres populo Sacerdotes nominabat, unum ex ijs populus eligebat. Tac. ann. l. . II Erpetuus an temporalis Magistratus ma

Antuerpiae Senatores sunt i 8. ijdemque L gis conueniat, iam olim disputatum apud

annui . Sub finem igitur exacti anni nominat veteres, Platonem etiam, atque Aristotclum, Senatus nouem, populus nouem: horum no- α modernos. Bodin.M. .c. q. de repub. ratio-mina una cum catalogo eorum, qui durante nes politicas deducit. Consen. posit. lib. 7.c. I C:

adhuc anno Magistratum gerunt, transmit- Iacsold. dis. 3. de Magistrat. c. 2. v. l. & Boret. tuntur ad Principem: is exempla utriusque lib. I. c. ia. et iamqψd sere ubique gentium catalogi mittit ad Episcopum, Arcis- prael)- Obtinuerit. In Rebus . temporarios latius estetum' & Marcgrauium cuius Officium per- eila, ne diutina potestate unus insolescat, & ad petuum est,& penes quem est potestas gladij.) tyrannidem vergat; in Monarchia minus est Ab his Princeps inquirit, quinam ex nomi- periculi, plus auctoritatis in perpetuo Magi natis digni magis, atque Rcipub. utiles sint stratu. futuri; linguli autem pro sua religione rescri- Sed recte laudat Loiseau des Osfices lib. i. c.3.bunt: tum Princeps nominationem non rationem mediam fortuito ab uiu repertam, i. greditur: sed miscere solet veteribus nouos, scilicet concessionem Magistratu ν usque ad niluiqi iam nouisque veteres, designare quinam ex om- Princi his reuocationem. Vnde in Gallia Re- diu videbianibus placuerint. tum designantur bini Con- gi js ossiciorum codicillis ex formula inseris tiu Prioeipi, sules. - let, taut qu'il novi plaira quales tamen ad per p QVINI' Alibi aliter haec fiunt,atque aliter. ut Hol- petuos refert Boret. ibi g. n. 69. In eam rem landix morem nostro non admodum dissimi- Praeclara monitio Cassio s. variar.tib 7. c. 2ait. . lem refert Grotius in Antiq. Reip. Batava c. vlt. inquit, in vcstro proposito administrationem vivus ita tamen ut populi pluriumve iudicia inter- anni suscipere: nostrum est merentibus temptu au- ueniant. melius quippe omnibus quam singu- gere. quare& Capitoline de Antonino refert, Iis creditur: singuli enim decipere & decipi quod succcnbrem viventi bono Iudici nulli possunt, nemo omnes,neminem omnes fefellerunt, dedit. d. Scuerus, cui de eo Lamprid.) si cui inquit Plin. tu panu. ad Traian. & Cassiod. Vnquam successorem dedit,semper illud addi-Diguus est,inquit, principali iudicio, qui a multis dit, Grattias tibi agit Reoub. cumque ita mune- inerstit approb rin uni enim acceptum fuisse, inter- ratus est, ut priuatus posset honeste vivere. dum gratia est, multis placui spe , iudicium. Paul.&mil. liι. I. refert quod Duces ab initio Quin imo Alexander Seuerus, ut refert Comitesque a Regibus praeficiebantur genti- 'Lamprid. ubi aliquos voluisset Rectores Pro- bus,ciuitatibusque,ac,cum videretur, limitte . uinciarum dare, nomina eorum publicὸ pro- bantur:deinde inueterauit consuetudo,ut ni- ponebat ,hortans populum, ut siqnis quid ha- si sceleris conuicti abire imperio non cogeberet criminis, probaret manifestis rebus: si rentur. inde ossicia inhaereditates migrarunt. . non probasset, subiret poenam capitis. dice- In Gallia perpetua reddidisse ossicia Phili rabatque graue esse qum id Christiani & Iud et pii Pulchrum, periculose voluisse mutare Cancerent in praedicandis Sacerdotibus,qui or- rotum V. & Ludou. XI. refert τbi supra Loidinandi sunt, non seri in Prouinciarum Re- seau, explicatque diligenter praedictum benectoribus, quibus sortustae hominum commit- placitum Regium,& Boret. ubi supra num. 77. terentur, di capita. ct seq. quando morte concedentis sub ben Porro quomodocumque pro more regionis placito non censeatur expiralle iurisdictio. Iudices Magistratusve constituantur, ossicio- Siue autem tempus Magistratus expiraus rum codicillos,seu diplomata accipiunt. I. i. C. rit,sive successer ei datus sit, non ante tamen Pi omnes Iud. post quae sacrilegi j in stir est du- cessat eius ossicium,quam succesAr aduenerit. bitare an is dignus sit, quem elegerit Impera- t. meminisse D. de οβ. proc. Boret. ubi sup. l. r. tor, l. 3.C.de crim. sacrilega. sacrileg.C.de diuers cap. ia. v.6q. numquam dari vacuum debet in rescript. quia etiamsi contra leges quis promo- numquam acephala esse illius adminiueatur, dum scit Imperator, legibus soluit, L stratio.

46쪽

potestare Iudicis.

Nitio generis humani ominnes homines natura aequales erant, excepta oeconomica parentum in liberos potestate, quam natura ac Deus

indidit , alia sere omnis a' violentia coepit. inde insacris literis Nemrruli robustus venator dictitur. cxinde cum imbecilliores aduersus aliorum potentiam tueri se non possent,potentiorum auxilia implorarunt,& in clientelam eo.

rum se dederunt, defensionemque; hi illorum aduersus alios susceperunt. Ex hoc gentium populorumve consensu Reges, Dyname, Iudices, Satrapae instituti sunt primum, atque . tributa eis uniuersim potestas omnis defendendi, vindicandique, quam singulis natura permiserat. . Hoc consensu enata publica potestas,diuina auctoritate sanc ita est, ne temeraretur. Vnde illud Pauli, Qui potestati resistit, Dei ordinatione sistit. Neo; exinde permissum cuipiam sibi ius dicere, vel iniuriam tuam vindicare, minus in alterum potestate exercere. Qui priuatus, inquit lex 3.D.adlC. Iu maiest.pra Magistratu,pGestat re se gessit, lege Iulia Maiestatu tenetur. Post Reges in partem potestatis venerunt Magistratus atque Iudices,& apud Iudaeos quidem tribuni , centuriones, quinquagenarii& decani.

qui Moysi dati sunt in sublidium,quo leuius ei

foret populum iudicare, partito in eos onere. . Singuli autem suos gradatim iudicabant. quicquid autem maius fuerat, reserebant ad Moysem. Ita in plerisque regnis, Rebuspub. mai

res minoretque Magistratus instituti sunt, de quibus illud Apostoli; Subditι estote Regi, tauquam praecellenti; ct Ducibus sid est Magistratibus in tanquam ab eo missis. Magistratus, inquit Festus, a magistrando illi sunt. 2. Potestatis verbo imperium in Magistratu signi de dimi Icatur, inquit lex , Agnificatur de rerb. signis Maiores Magistratus cum imperio & potesta

te erant. l. 32. D.de iniur. l. 2. D. in itu vocari.

3. Imperium ius gladis eminentius contine-Quoiuplair bax, tque a populo nominatim, vel Principe dabatur: non iure Magistratus. l. i. D. de o f. eius cui viati l. est Iuris . Cuiac. lib. et t. observ.

Alijs mixtum imperium & iurisdictio comi

petebat,quae sine modica coercitione non ι.ritim. d. tit. Alij propriam iurisdictionem nori habebant; sed tantum iudicandi facultatem. ι.pstim. C. ubi ct apud quoi re'. iu int. post. at hi Magistratus non erant, sed iudicare tantum iubebantur; sententias exequebantur ipsit Magistratus ; tribunal illi non habebant, sed de plano iudicabant; non utebantur praetorijs verbis, do,dico, addico; sed mandanti Magistra

tui ea reseruabantur. Legis virtus est iubere, retare,permittere,pu- A.

nire, L legis. D. delet. Eadem virtus est Magi- Quae virtus stratus, qui viva lex est ; iubere item vocari, pinstatis iubere prehendi, iubere iudicare. non haec illi possint, qui magistratu non sunguntur. Inde Cicer. 3. delet. Hac ris est, inquit, Magistratur, ut praesit, prascribati resta, ct con uta cum I gibuti, ut enim Magistratibu4 leges,ita populis pra- sunt Magistratus. vereque dici potest Magistra- tum legem este loquentem ; lcgem autem mu- tum Magistratum. Igitur Magistratus supra potestatem eis concessam, aut extra prouinciam eis commis- β' sam priuati su fit. l. vlt. D. de Diri dict. Oinu. rad. Videoque oportet ut quicumque causam ha buerit, a suis Iudicibus iudicetur, & non ab uati Iubico.

alienis. Itiq. Ia.7.9. q. 2,c. tu Galliar. 2 i. q. r.

Peregrina iudicia gencrati sanctione prohibentur, quia indignum est, ut ab extraneis iudicentur,qui comprouinciales,& a se electos debent habere Iudices. nisi fuerit appellatum. c.peregrina. eq. 3.q. 6. Nullus, inquit Calixi.

rius parochianum iudicar aut excommunicare audeat. Maledictus enim,inquit lex Deut. c. 27.οm

nis est qui transfert terminos proximisui. Per alienam, inquit Grcg. c. I. caris. 6.q isme em trau- flens, falcem mittere non debet: falcem ergo iudicν

mittere non potest in eam segetem , quae alteri yia D re

detur esse commissa 6. q. s. cap. I. 3. q. 6. cap. it.

indignatur Paulus ad Romanos c. t q. Tu quis es

qui iudicas alienum seruum t Recte dicunt Phil'soplit,omne agens debere intra sphstam actiuitatis habere patiens,ut in illud agat.&Theologi mortiferi reatus cita damnant, qui usurpat iudicium, ex maledicto translati termin sed & nullius momenti esse leges nostrae Uo- .luerunt quicquid a non competente Iudice decretum surrit. C.si a non competente. Ex qui- bus id conficitur, ut sicut eum, qui iudicare debet, MagistratumxS oporteticem D. de iurisdict. ata quoque eum Magistratum cile

non sussiciti ; nisi sit & eius personae, & rei de

47쪽

Praesertim

4. Fr. Zypaei IudeS, Magistratus,

qua quaeritur. non igitur assessor, aut Iudex nis,publicis causarum personarumque legibus. pedaneus in potcstatena Magistratus transilire In notorijs Iudicum exccssibus cuilibet olis Io. poterii: non cui iurisdictio mixtumque impe- sistere tanquam priuatis licet, qui alias crimen Iudiei ei e-rium demandatum, merum arripzre, atque laesae maiestatis incurrer t. l. quisquis in verb. denti noto.

cxcrcere poterit: non cui datum imperium in cuiuslibet qui nobis militat. C. ad leg. Iul. maiest. xi ciues, poterit arripere in milites: neque verba Extrau. qui sunt rebel.in lib. fruti. Bene Clarus, vic C. de allic. misit. Illit. I. i. C. O cf. pra- lib. 9. tit. crimen sese maiest. vers. quaero eιiam.

Dct. urb. Magistratus enim lacri sunt, atque inuiolabi- Nec merum quidem imperium concessum les lege Horatia de salio anctis niugistratibus. olim intelligebatur, nisi disertis demandatum ' Quamuis autem Praesides cum cxcesi runt osset. & in libera adhuc Repub. parcu de ca- prouinciam , priuati loco sunt : I. r. D. de Olf. 8.

Semper viadeant an sua

ctio an & res subiecta i

nales cognoscerent, qui deinde Iudices Hu,x- quamuis non.contentiolam. l. I. O 2. D. de Olf. stionales vocabantur. Sed quibus exercitus & proconbul. Quam differentiam docte notauit . res militares committebantur, etiam incrum inter Praesides di Proconsules Cutac. obseruat. imperium dabatur. Demim , inquit Cicero , in lib. 2O. o 7. tamen communiter obtinuit,ut Plut p. imperium Caesari, sine quo rc'militώris credantur Iuditas extra territorium volunta- geri non potest. & quidem eiusmodi imperium riam exercere iurisdictionem, non contentio-

in milites ordinariis legibus solutum crat. PO-7sam. esto hi differant in honorum insignibus, libius lib. 6. de re milit. 9 domest. Rom. discipi. in inchoando magistratu , aut deponendo. adeoque in caput militis statuere poterat, qui Pro sua igitur quemque iurisdictione offi- ii.

exercitui imperabat, sine solemniis alias con cium zXcrcere conuenit, non eam excedere, insessore,

suetis. nam res militaris moram non patitur, Desensior ciuitatis in minoribus causit, id est quibu, nascente coniuratione,seccssione,seditione mi- usque ad so. solidos acta iudicialia conficit, crin pila litum, aut hoste imminente. caeteras vero quae dignae forensi magnitudine h/η Ad ossicium crgo pertinet eius qui iudica- videntur, ordinario insinuat Rcctori. I.i. C. turus est,ante omnia cognoscere an sua sit iu- desens Ciuitatis. neque enim pro hac summarisdictio,an causa,&rcus ad eum pertineat. Sa- adire poterat Praeses, nisi per appellationem, pientis Iudicis Cicero inter caetera cile dicit, Iudicare de desens. Parentis vicem plebi animaduertere qua lege rcus citetur, de quo exhibet, dcscriptionibus rusticos, urbanosque reo cognoscat, quae res in quaestione versetur. non patiens amigi. t. q. ibid. nihil sibi insolens nam nee quempiam litigatorum sententia a aut indebitum vindicans, nominis sui tantum non suo Iudice lata constringit. l. vltim. C.s a fungitur ossicio, nullas insigit mulctas, sae-

non compet. Iud. quod si de causa & crimine, de uiores non exercet quaestiones, plebem & de- quo cognosccre Iudex non poterit,statuerit,& curiones ab omni insolentia & temeritate tue-

quod gestum erit non subsistet, ct in Iudiccm tur. l. s. sere instar Tribunorum plebis, quales ipsum actio dabitur. Cicero eo quiad consul olim erant. ubi latronum seruet insania, adest supra quam potestate eius dicebatur compre- disciplinae,nec sinit crimina impunita coiileia hensum, statuetat; exilio & bonis mulctatus cere. I. 6. oblatos sibi reos in ipso latrocinio, suit. homicidio, stupro, raptu, adulterio deprehen- Recte in Gallia ubi ossicia magno veneunt, ses, expresso crimine,cum his,a quibus fuerint

adeoque qui ea obeunt non ut onera ea am- accusati, mox sub idoneo persecutore ad iudi- plectuntur, quales diligentiam suam non vltra cium dirigit. l.7. leuia crimina audis,& punit kiid tesu, necessitatem porrigunt, sed Vt frugifera mune- s. audient. Authent. eodem. d.let. 7. sine eius iussu di,vbi Ussicia ra possident, ideoque libenter icrminos suos aut Praesidis nemo in custodiam coniicieba-

in vicinum agrum proserunt. Franciscus I. 3c tur. I neminem. I I. C.de Episop. avd Ien. solerter

Henricus II. etiam respectu Notariorum qui curabat possessi, res maioribus ponderibus, &quandam ibi voluntariam iurisdictionem mensuris a susceptoribus minime praegrauari exercent in contrahentes, & potestatem eos ibidem. apud eum testamenta , . donationesque damnandi . habent in id quod conuenerit, insinuabantur. Iudiciorum acta fiebanti l. pe- iuxta l. si conuenit. D. de re iudicat. ) decreta nu'. eod. q. nulla in Aush.eodem. in archivum derunt; susit ne leur est lollibie sentreprendre suo serenda & a carie & corruptione seruanda. s. Ita limites les viis des auli res, sec. a peine de nul- pracep. ead. authent. tumultus si dabat, plebem lite ct de ious destres, dommages,o interesis des curabat. q. deinde d. Authent. tributorum cx- parties,o encores de renareis quadrupla dei' emo- actoribus opitulabatur, quasi Praesidis vices lument. Neque Iudicem excusat, quod in ius gerens. d. . deinde.

Potcssarem termini ma

48쪽

de Iudici'. l. LO 2. C.de magist.2y. DAd municipia. & sicut Consules alternis diebus duod cim,ita Duumviri alternatim binos fasces prPmittebant. Vsque ad certam summam iudicabant. t. q. s.fl per . D. de damno infecto I. 18. ad numicipat. ea quae magis imperi j sunt quam iurisdictionis, exercere non poterant. l. ea qua 26. D.ad municip. si tamen ita conuenissent litigantes, te maiori summa apud eos agi poterat

i inter 28. D.ad municipes. Actorum etiam conficiendorum potestate utebantur,l. 2.C.dema-gist. municipati curent.D. de testibia. I. Iub. 6. de defens civit. Pignora etiam capi ob executionem rei iudicatae Duumviri iubebant. Lquemina . D. .penuit. D. ad leg. Aquil. Seruos modice castigabant, sugitiuos ad Praesidem trans mittebant. l. . D. deseruisfugit. Liberos carceribus mancipandi, & innocentes dimittendi facultatem habebant. l. magist. 22. D. de iuridis.

niendi potestatem habuerint, Accursitus alijque Controuertunt ; exercuisse ex actis Martyrum

constat. Tutores dabant, si pupilli facultates quingentos solidos non excederent, M penulti

dien. ditioribus vero pupullis tutoribus a Prq sidibus datis. - 'curator Rei p. sendos, ardes, & publicam pecuniam iurabat. LI. s. r. D.quod cuius ,. mulinctandi ius non habebat. I. s. C. de modo multi . praedia ciuitatis locabat, publicas res a priuatis occupatas vendicabat. l.3.3. . D. de administrat. rer. ad civit. pertineu. publicas aedes, &balnea quae restauratione indigebant, redemptoribus sarcienda locabat. l. rit. F. 2 . D.de curar. Re p. aut ipse refici iubebat. I.HtA. bis quoque. D. de muner .ct honor. quotannis rationem reddebat, i. vltim. q. 8. D. de admin .rer. ad ciuit. pertinent.

Curator Kalendarij pecuniam publicam

Hodie huiusmodi ossicia, ut pleraque alia Romani imperi j, ad praecisam rationem vix ulla habent respondentia.alij mores alios limites posuerunt. Ut id generatim tantum m nendum sit; ut quisque demandatam iunctionem quam diligentissime obeat; negotia alijs commissa ne interturbet; alienae rei ne se immisceat.

Sed & hic locus moneret dicere de potestate Ducum, Marchionum, Comitum, Baro num , Dominorum altae, mediae, infimae Iustitiae, ut loquimur iam pridem; sed tractatus is extra instituti nostri praescriptum excurre rei ; & eas partes omnibus ademit Loiseau des Seigneuries d' ces. nec mald executi sunt B rcll.de Magi .l. . atque sexcenti alii, qui in libros,aut materias seudorum scripserunt.

De Honore.

Potestatem honor comitatur, cum sicut I apotestas ita ho Fr omnis sit a Domino Deo Honor pocviriκtum , ab eoque ut fonte promanat in Re- testati inest,ta , Magistratus, Iudices. Deo debetur,& ob pi*δrtim si illum potestatibus per illum 'rdinatis. Omnis enim potestas a Deo est. Paul. Rom. ἔ3. e bus compa-que honor prouuit,ut a sole lumen. sed maxi- retur, reti me lucet in ijs, quorum vitia,ut nubes, lumen Π xv rnon impediunt, qui dignitatem criminibus non prostituunt, ι.Curiat. de decur. lib. Io.Cod. Qqui in dignitate sua vim & ius Magistratus non demunt. ita Liuius. qui Magistratum non pecunia, aut fautoribus, sed virtutibus ambi-uerunt: qui non auratis alis , ut loquebatur

Euripides,volare contendunt: Haec enim res ipsa, inquit Seneca Epist. ii s. qua tot Magistratuso Iudices facit, pecunia, ex quo in bonore esse coepit, verus honor cecidit, mercatores o venales

insticem facti, quarimus non quale sit quidque, si quanti. male illud semper recinimus; Aurea nunc rere sunt saecula ; plurimus auro.

Venit honos.

Ossici is ergo publicis ita honos inest, ut dc

latine,& in Iure ossicia ipsa honores dicantur. tit.de muner.o honor. Honor, inquit Calist. in LIq. eod. est admim ratio Reipublica cum dignitatis gradu. quam non male inuersam voluit Lois caul. I. deo f. c. I. ut sit dignitatis gradus cum administratione Rei p. Honorcm seruat Magistratus , si innocenter vixerit. auget etiam .si virtute excelluerit,actionesque omnes illius a virtutis lineis ductae videantur. AIDiboritarem, inquit lex. Observ. de σα Pras dignitalis sua ingenio suo augeat. Magistratui honoris causa assurgere, & devia cedere oportet. ideo Pasces eis dati, sec res, lictores; corumdemque numerus pro gradu dignitatis. Hinc de Tiberio imperium in choante ; Consulibiu assurrexit, o decessit via. didicerat ab Augusto Iuli j Caesaris contrario exemplo instruetor qui apud S eton. praecipuam ct inexpiabilem timidiam bi mouit,qti Od adeuntes secum bonoriscenti is decretis vitiuersos Patres sedens pro ade Veneris genitricis excepit. Dignitatem suam ut suis ipsi viiijs obscurare non debent, ita nec pati , ut ab alijs im

minuatur, sed insolentes compescere conuenit. l. Is . q. 'nde quaru D. de.iniur. l. i. D. s quis ius dicenti. Seuerus, cum in Africa legatus esset, eum caedi iussit, qui temere eum amplexus erat; Non clinii Tribunus Vinium Occidi,qui transeunti non nibus detulis assurrexerate Aman Mardochaeo crucem pa- petur, uecrarat,quod aula exeunti non assurrexerat: Faa imminuant

hius filius Consul patrem obuium equo de--.s n

seelidere iussit: cui pater; non se despexisse in hiinui pastio dignitatem, sed experiri voluisse, an eam tutitur.

49쪽

46 Fr. Zypaei Iudex, Magistratus,

tueri posset. Vnde recte apud Agellium lib. tr. in publicis locis . atque muneribus,& actionibus patrum iura cum filiorum, qui in magistratibus sunt, potestate collata, interquieucere paululum de connivere, sed cum extra Rem p. in domestica re & vita sedeatur , ambuletur, in conuiuio familiari discumbatur, tum inter filium magistratum & patrem priuatum, publicos honores cessare, & genuinos exoriri. Res semper ergo in publicis sessionibus,& pro- tibista th: CVisionibus, atque ubicumque ublica luxuirem ex magistratus sui re debet, ita eum habere

gradus ac conuenit, ne incusari possit imminuti Magi-xemporis stratus: ita minoribus te praeserat, ut maiori-Qyd ς xi cedat , inter pares praerogatiuam tempo ris obserueta.ut dignitatis ordo seruetur, lib. 2. Cod. Etenim manifeste decretum est, eum esse

potiorem , qui praecesserit, & illum subsequi

, quem recentius probauerit examen. l. i.depra

possu.cubu. tisi. io. O . Quis enim, inquit lexa inconsul. lib. 1 r. in uno eodems genere digni ratis prior esse debeat nis qui priar meruerit dignitatemῖ cum posterior, etiamsi eiusdem honoris pra-

tendat assuta, cedere tamen eius temporis magi-

stratui debeat, quo ipse non fuerit. Sit igitur, ait lex 2.C.de prasin.prat. sedes prior ante prouectis, lacus conspectior decernendi loquendiq. facultra auriquior, ut Histlandor adepti Magistratiu vetustior. Id quod generatim obtinet in ossicijs, i. r.

de praefeci. prat. militiis, d. I. I. de praepossac. cub. ordinibus, ι. r. C.de as.scrip. etiam post dep sit um magistratum. d. acie cons Et quanquam dicta lex I. de ossic rei tempus promotionis & adeptionis codicillorum respiciat, tamen moribus nostris tempus adeptae possessionis, atque installationis ut vocant magis attenditur. nam tunc incipit in actu politus peragere administrationem. quam considerat lex vit. C. ut dignitat. Ordo seruetur, . ita ut quamuis ius dicendae sententis nondum sit adeptus, tamen praerogatiuam temporis re-- tineat, de fructibus ossicii potiatur. I. spurν. g. vinor. D. de decur.Adco quidem haec obtinent, ut si quis dignitatem resignauerit, & postin dum rursus adeptus sit,locum retineat, quem ultimo accepit. Anglaeus lib. I. otii semestru, cap. 8. non tamen si ad tempus tantum iussus fuerit abstinere delatus, eoq; cessante ad prius collegium redierit. l. maior de dignit. lib. I a.

Porro quia populus externo ritu capitur, L ut sua veneratio Principibus & Magistratibus Horii, si coinci, inuPnta sunt Monarcharum & magi- eausa inuem stratuum in s 'ia, nobilis ceremoniis ratiora insignia Imperatoris eligendi, Regis creandi, Monar- Principum charum unctio & coronatio, sceptrum diade- iuves , ' ma, diuina nomina, & honores, apotheolas, quae adoratio purpurae, dexterae oscula, vota pro Principibus nuncupata, per vitam Imperatorum iuramenta, lampades, & foculus, ignes

praelati, festiuitates, oraria, plausus, & si qua alia Regum & sublimium Principum decora: adde

xi sitam reguli trabeams in ania usistri. Sub Principibus Magistratui pro gradu

cuique etiam tua insignia erant, quo spectabi-ilior videretur. in primis toga praetexta, id est, purpura circumtexta, & cum securibus fasces praelati, & sella curulis. Maiores quidem Magistratus prouinciarum, ut Praefecti, Proconsules & vicari j, mulierum imagines habebant,quae prouincias i sis subiectas insinuabant;alij oppidorum .Praeterea codices,qui librum mandatorum reprae sentabant, di vultus Principum auratae pilae praefixos: ab is signa rerum quas tractabant, vultus Principum, Magistratibus in publicum

prodeuntibus praeserebantur, t. q. C. de Iniur. I. Capital. . ad statuas D.de panu. Cassiodor. l. 6. variar.m formilconsul. Vultus etiam, inquit,regnaurium geniata obsequν pompa pramittit. vi h die Archipraesules & Patriarchas praeit crux Domini argentea. cap. antiqua de priuileg. Vt sciant, inquit Iustinian. Npuell. aq. S. I. ONove3. 26. y. 26. Magistratin, quomodo oporteat eos prouincias gerere , visum est nobis non soluim tradere θmbola , sed etiam prascribere, quomodo Magistratum admini are debeant. In auditorio etiam quo tempore causas audiebant, ad augendam maiestatem Principum, cercos, seu lampades accendebant. Simile est quod iussit Iustin. ut ante sedem iudiciali in sacrosancta d. ponerentur Euangelia, & ibi , . ab initio litis in omnibus cognitionibus unque ad terminum, & prolationem sententiae permanerent. l. rem ustu nouam iv βη. princ. C. de Iudic. Omnibus item Iudicibus cingula daba tur; maiora, minorave pro eorum gradu; sine quibus 'rincipem adire non licebat. nam reneranda, inquit Iustin. in g. illud de Antil. ius utb. vel iatu auctoritas ita Magistratin digestiri alij maiores,clij medij,alij minores essent. de pro eadem ratione numerus erat fascium, & apparitorum, seu cohortalium; qui non gregatim l .

aut bini, ternsve, sed singuli alter post alterum

praecedebant.

Erant de in maioribus urbibus praetoria,sive aedes, in quibus iudicabatur. Novela'. in priv-

tius tribunal ad ius dicendum : illi sorte si- ' mile quare est apud Vitruvium, ι. s. c. r. neque eis in magistratus alibi,qu m pro tribunali iu

bunali praeesse,& pro tribunali crinoscere di

Episcopis ut hospitium sit non longe ab T clesia praecipitur S Coocii. Carth. c.7. dist. qt. quibus tamen quocumque diocesis loco iudicare,& tribunal erigereticet. c.iam Episcae es. Ord. in s. sed delegatis non licet habere tribunal erectum. Tri dent.seg. 2 .c. I. reuersi autem ex prouincijs Iudices ponebant insignia. LI.ctvlt.D.de olf. Procon celsinte causa o ij, & fi

ne venerationis.

50쪽

CAPUT III.

De lare iurando per Indicem

CAPUT IV.

De Iudicis rementia.

AIudicaturis apud omnes gentes praestari consuetum fuit iusiurandum. nec an-

Semperius. tu iudicia suscipere solebant, quam id coniurandum ceptis more maiorum religiose verbis praesti

tatis . xi isti Q ς militum, qui ut ait Vegetius)

non prius militare audebant quam sacramen. to militiae addicti fuissent. de postquam sacramento soluti erant, in hostem amplius pugnam non poterant. Vnde Traianum Plinius dicit consulem electum consule seniore iusiu- randum praebente,& solemnia verba praeeunte, moribus antiquis stet ille.Summa autem iuramenti de seruandis legibys erat. unde Liuius lib. 3 i. Caisu Valerius , Flaccus, quem pra sectum creaverant, quia flamen Dialis erat, turare tu leges non poterat, Magistratum autem plus s. diei uisi qui iurasset in leges, non licebat gerere datus Vi qui iuraret prostatre. L. Valerius praetor

plebis sciuit, ut perinde e set, ac si ipse iurasset. de Asconius in Verrem sortitione facta iti rabant in leges, ut obstricii religione iudica

rent.

Apud Romanos olim in singulas causis te Iudices legebantur, 3e mox in leges iura- Romae olim bant. Unde lustin. C. de Iud. Cui, inbuti, qui x, nov-cognitam antiquos Iudices non aliter iudicialem calculum accepisse, nisi prius sacramentum prastitissenti Calculum vocat tabellas quibus sententiam tuam inseribebant. Cum Iudex pt Ietellus , inquit Cic. 2. in Verrem , tabellam iudiciariam furatus accipiet. Iubet autem ibi Iustin. vi Iudices in singulis causis iurent, & se dicit rem non nouam, & insolitam facere. sed tamen nouam facit; quoad Iudices, qui non in singulas causas, sed in annos aut perpetuo dantur. unde ibi Cic. Cum praetor fuerit, non iurabit , quia non est moris. Conceptis ergo verbis ,& tactis sacrosanius postulat ut Iudex desideratis iam g . qualitatibus assectus, potestate honor ue Coeit ut i Onatus, atque iuratus, ad actionem se accin- tra fines S t, in qua primum in partitione operis locum si in residire

tribuimus iuris dictioni, K litium discepta λ μ

tioni. Itaque cum extra territorium ius dicenti impune nou pareatur, uecessarium est, vide-

tignati Iudices quam primum in prouinciam proficisci debeant. Sic & Uecti Episcopi nisi 'Intra breuia spacia ut confirmentur. de consecrentur integerint, iure suo excidunt. Trident. s. T. c. v. s. U. Ga. atque inde Iudices rc sidere antra prouinciam, territorium, urbem sibi creditam,quam prunum debent. adeo ut nullus prouinciae moderator vel Romam sine ius. ione Imperatoria ad ire possiti. 9.δε ost rectoris prouιv. nec sines prouinciae excedere, nisi voti loluendi causa, tum tamen abnoctare ei non liceat. l. i s. de Q. Prodis. ut de clericis c. . Geler. non resid. Conc. Lateran. decreuit, Ecclesiam committi debere tali persionae, que ressi c. eic in loco, & curam eius per se ipsum valeat exercere. quod idem est decretum in Ordinationibus regni Galliae anno asso. ut & Iudices residerent intra districtum, & per se ossi clum exercerenti codemque modo vetitum est, Ne clerici vel prelati rices suaι, vel Ecclesias sub annuo censu concedunt. de antiquis Canonibus, ne conductitys presbyteris Ecclesia committatur, sed aquaque Ecclesita, cui facultas suppeti proprium habeat sacri dotem. c.praecip. M. q. a. Refert Geli lib. 3. c. a. tribuno plebis nullum diem Roma a sle licuisse. Liuius lib. q. Flamini Diali noctem unam manere extra Vrbem fas non fuisse. Tacit. 3. Aunal. annuam absentiam , de proinde prouinciarum admini

C eeptis CLis EuangVlilhi. rem non nouam C. de Iud. quia, vectis it S. Vt Symmachus lib. Io. epist. q. licet omnia Deo Eua isella. plena sint,plurimum tamen valet ad metum delinquendi praesentia religionis vrgeri) iurabant Magi liratus m leges,de quod iustius de aequius videbitur, se facturos. Auth. hodie. C. de Iud. Iurisiurandi exinde formulam sancit Iustin. q. in suib. vi Iudices sine quoquo sugragia. s.sic Uita Graiula tur. 3c plenius m Auth. iustur. quod praestatur de his, sec. de in Aurb. de mandat. Princip. 6.ο- portet. τQud & pertinet toto Iudicii tempore seruatas sacrol. litteras in loco Iudicis ante sedem Iudicialem,' inquit Iust. d. rem attemnentes ad sacros scripturas, ct Dei praesentia cov-secrati ex maiore praesidio lues diriment: scituri quod non magis alios iudi aut quum ipsi iudicav-tur , or etiam ipsis magis quam partibus terribile iudicium est.

strationem Dialibus non concedi. Et quamquam antiquitus mandari iurisdictio, optim *ς nes sumi. leetati suffici. Vel Λ seri lim 'sis loca sernes sumi, legati suifici, vel a senatu Iosti. asses si R seres accipi, & locum tenentes constitui ho μ' η', 'tuerunt, tamen Iustin. Nouel. I sq. loci seruatores abrogavit, & in defensores ciuitatum e rum funisticinem transtulit; & iam vetuerat antea ne causa: omnes, sed nec ullae integrae et committerentur, nisi exiles,&ob magna Ma-

Iud. sed nec id sisiecit Iustiniano; sed & ad dia tion in Cit, ut contestatri nihilominus & desinitivus in gy' calculus ipsis Magistratibus incumberet. No-Gl. 6. Vnde recte hodie existimatur, ciuilem Magistratum uniuersam iurisdictionem domandare non posse e atque inde sorte accidit,

Vt :n mendato Codice locus datus non sit

tituo de oscio eius cui mandata est iurisdimo , quira Pandectis extat. Neque titulus de oscio eius qui rice Praescis administrat, contrarium arguit:

utpotu qui non probet Praesidem vices suas '

comm

SEARCH

MENU NAVIGATION