장음표시 사용
81쪽
νῖ Fr. pari Iudex, Magistratus,
ne patriae libertatis reminiscerentur; & arma Inter gradu pares vetustatis & patriae cla- tractantes illius recuperandae desiderium soli- ritudo auget Nobilitatem. qui ab ossici is noeitaret ad res novandas. Sane apud Romanos, bilitantur, officiorum gradum retinent,in eq- milites supra vulgum fuisse constat. Authent.ut que temporis praerogatiuam. Sed quid de fi- nullus matuans agricola. in verb. milites autem iijs ante codicillos de officia adepta natis na- altiori nitentes fastigio. ct saturis militibus qui tura fauet, de l. s. D. de senator. ut paternos presenti legi non esse obediendum existimant, quod honores fili js non inuideamus, & natura pri- cingula denudati inter priuatos babebuntur. mos infra eos non locemus, quos ratio geni-Diuturna etiam possessio & praescriptio pro turae ad reuerentiam priorum vocat, N. lacrae tacita concessione valet. donat, alienat, qui litterae : Uo dominus Iratrum tuorum , o incur- P0βGj' patitur via capi. Vt te iuxta nuperum Alberti uentur ante te fili, matris tua. quare si quid spi-y F'' Pii edictum maiorum possessio turbanda non . nosum in I. M. C. de dignitat. ita acci Piendumst in ijs , qui non nuper nobiliter se gerunt. est, ne naturam pungat, ne cruenter. - 1 falsi tamen tenetur plebeius nobilitatis insig- Quid porro inter eos statuendum, qui arte, i i nis& priuilegia usurpans. Arg. Leos. q. qui se alii marte Nobilitatem adepti sunt : conue- pro milite. D. de fals niens est, ut in artibus militaribus nobilesu: Diuitiae multis in locis nobilem faciunt ubi milites, in liticrariis nobiles litterati, in com-ar. . lassicit, quem Ecco suo vivere posse, nec vi- munibus milites primas teneant. nisi ossici j Diuiiue di libus opificiis, aliisve indignis modis victum splendor praerogatiuam concedat. Indignatus lauda ita quaerere. 3c fauet Bald. in c. super de test. A s. in tamen refertur Lotharius, cum in concilium. lamp. in prine. D. dedecur. praesertim si opes sint adhibuissct mercuriales simul de martiales, it antiquae. Deciam restans. 66. num. ι .rol. 3. dc liusque sub finem ut in duas classes decederent maxime seudum antiquum sapere Nobilita- iussisset, consiliarium quemdam linum din tem idem Bald. tradit in prorem. seudo. praeser-.rem nuper a se militari baltheo donatum ii-tim si dominica aliqua iura, subseuda , cano-.tubasse, dubium cui ordini se adiungeret; acnes, similiave insignia adiuncta habet. seu- tandem ad nobiles deflexisse: Lothariumque dum tamen reccns emptum , quamuis nobile iniquam ei electionem exprobrasse, quod una plebeium non nobilitat, nisi, ut alicubi, cos hora mille equites creare posset, mille annis suetudo id habeat. res enim hominibus acce- non unum doctorem formare. di sane Innodunt,non contra:& Nobilitas non nascitur in cent. III. iuc.de multa x. de dig. cum ratio po-
ictu oculi. I. stemmata, ct ibi gloss. D. de grad. stulat aliquem pluribus benefici js honorari, quin de Albertus nuper statuit seuda maiora litteratas personas comparat non quibusvis nobiles titulos amittere, si in manum igno- gregari js nobilibus, sed sublimibus. bilem venerint. Concessa porro Nobilibus priuilegia enixe 21. Porre, Nobilitas quae per rescriptum da- eis sunt seruanda, ne ouo modo oflandantur, Cogi illi, tur, ut a multis coercetur intra territorium nequid turbenti in inutationibus, ambula. nobilitatus concedentis, ut neque hac in ditione pronun- tionibus, sessionibus primas teneant, in t an ubique clatus nobilis ubique talis habendus sit; ita stimoniis serendis eorum fides magis specte-3e a Papa data ad patrimonium D. Petri re- tur, promissiones cnon testimonia) sub fi- stringitur, de a Principibus saecularibus con- de Nobilium factae , iuramenti fidem habeant, cessa a Ciero in sacris non usque quaque reci- in causis criminalibus per procuratorem age-pitur: v. g. in collegiis quae Canonicos requi- re, & respondere possint, domi examinari, runt a quatuor auis de proauis nobiles, non iuratoria cautione dimitti, non in carcerem facile admiserint humilibus parentibus natos, trahi, nec umquam ob debitum ciuilet iniu- codicillis quamuis Principalibus decoratos, riae eis illatae grauius punianture ampliora de haberi iussos ac si tot auos nobiles longo eis alimenta constituantur: a collectis exi- ordine recenserent; sed codicillorum vires mantur; nec bonorum quidem causa, nisi ro. remittunt ad .li stiludia de ossicia secularia. cens emptorum grauentur ι nec tutelis igno-An autem praebendae Cathedrales Belgicae bilium, nisi sorte cognatorum e poenis corpo- nuper nobilibus assectae codicillares admit- ratibus, nisi enormitas criminis exegerit, aut tant, ut pluries usus habuit, nolim modo laesa mi estis sit, non assiciantur; non ignodisquirere. miniosis supplicijs, suspendijs, virgis,flagellis, Verumenimuerὁ & inter Nobiles sui sunt fustibus,tormentis , palinodijs subiiciantur. Sunt Nio- gradus; apud paucas gentes in uno omnes Caveant tamen ipsi Nobiles ut virtutibus t*x mbit eonsistunt. ut non nullibi quidam ita stultesi se dignis,& quas Ioan. Hollandreus Dufert. de k-ΤS μ ' cant,ut se tam nobiles iactent ac regem suum. Nobilis. commendat late, insistant. ne a mai alii simpliciter nobiles, alij domi dumtaxat ribus degenerent, ne in crimen se dedant, ne
vetustas de patria pina rogativan, dat. inter talios primo genitura , de si ante noti litat ione
alio, niane nobile , alios arte
V ς nes , Principes , & si qua alia sunt seudorum tabernarijs, & exilibus mercimonsis se immi- nomina. quorum gradus, graduumdue insP sceant. nam famosis mercatoribus, de qui nonnia, armaque diligenter discriminanda singv- tenuiter negotiantur, alibi dixi non ossiceielix competunt. de quibus Ioan. HUlland. dis mercaturam, praesertim si mores gentis id se- fert. de nobil. post vitri rant.
82쪽
3o. Quemadmodum nullibi Nobilitati nocet
Agricultuta agro colpse. δέ Olim quidem praecipua No- exerre te bilitas rus habitabat, & urbanam infra se dei sunt. spiciebat. t: i3 i . Cum vero Fortuna non mutet genus, neque Paupetias, p/V m i Dςqvς Religi Quis ingressus, sactrsare dotium, ordo, litteraris honoris gradus , non temporis Resiέω,li. cursus, nili immemori lis, eam periment; nec Marius Procuratorum, Notariorumve osticium: prae D Ost sentis condicionem, naturamque cog - Mβ ρμ' sertim a Priucipibus eorumve curiis sui tomis gnixam adhibenda ars ρ Leaque principio concessum , de apud eas exercitum. qua in re . R x xi , qu re qui salutem Riip. curandam ha- tamen locis de moribus gentium aliquid est nt , D n in iis inum illius Andamentum esse a. nam qui apud infimos de infra peia 'ςd-Πx institutionem iuuentutis, virtutes aut
an osti iuui dandum. nam qui apud insimos de infra peia xyςd i x in inutionem iuuentutis, virtutes aut Est Not/tiurino daneos ludices, cum magna vitae turpitudine Vixia , quibus tenera aetas assueuerit, simul aut obest. . ta, ut rabulae rpyaeque forenses illud exercent; Rdolvscunt,& in omnem deinceps aetatem asprocul dubio,ad eorum fere condicionem de Ont , iuruat Odorem testa quo recens vigenerant , qui olim apud veteres Notari j & imbut/. si assueuerint pueri iurgiis , litibus,lerui publici erant,de quibus accipiendae leges p ignis, neque ars naturam emendare studus hac in re aliud innuentes. rix, cum prouectiores erunt, ijsdem viiij;Porro iis qui ex antiquo genere nati sunt, Romp. turbatum ibunt;materiam mutabunt, ΜόE . non ita Oollant intermediae patrum sordes, si ingςnium non mutabunt,paruis assuetum, maiah d bis ' nihil ipsi commisere indignum; quin ipsi patri g0ii insercnt: de qui de crepundijs olim de- tutem,ediae rorsum pra' lucere, dc auorum splendorem re- ςς inuorunt, iam summam saepe rerum turba- parciuum petere possint. tamen cedunt i js,quorum patres bW0t svrae tunc erunt monitiones, cum aetam vitra merca, nulla macula se asperserunt. sed de hos ipso, si non mplius flexilis erit,& qui non est em - - ' a maioribus acceperunt nobilitatem,eam recuia datus surculus , arbor corrigi non poterit, nisi perare, si se sordibus abstinuerint, iudicatum a per excisionzm. Bona itaque iuuentutis edu- senatu Sabaudiae refert Anton. Fab. iv cod. ς Iio atque institutio,ad Reip. salutem , malasarol. 9.tit. 28.definit. I. Rd euemonem quam maxime spectat. Arist Verumenimuero ciues ortu 3c prosessim trio ,Ἀ.s Polita.'. ne viliores, intra urbes praesertim artificiis. Ad hanc rem scito Liuius ι. 7. Parua sunt bae, opifieijs plerique sunt addicti, quae ut probe sed p rua ista non contemnendo maiores nostri Admagis exerceantur, atque ignara plebs minus h nc Rems erunt. tq- i qui Reip. zeli in eorum operis, rebusve per emptionem coma praesunt in primis commendatam habere de- Magistri. municatis decipiatur, in collegia redigi solenti bent institutionem iuuentutis; etiam infania tui priuata.
De Colle. si s aciliaueta Adeoque ὀ
quae statutis professioni suae idoneis infidas lium . quorum etsi cura ante omnes tangat operas coerceant; improbas merces deiiciant. parentes,tamen cum illi desunt ossicio, Resp. qua procul dubio ratione e Republica est parens , & quae hanc curam illorum vice eiusmodi collogia haberi. se Numa Romes supplere debeat. sed de maxime succedit in hoc omnis generis opificum, quin & mercatorum Ossicium cum illi iam sunt ad ultiores , quibus collegia instituit; & secutis temporibus proia iam scholae aperiendae sunt. Et quoniam admota sunt. l. m. priuic corporat. o titulis alia exemplum magistri se antur plerumque di-
quot sequent.Q. l. In alioquin paucis admodum scipuli;deligendi sunt in primis probi & dccii, Li/ς causis huiusmodi corpora sunt concessa. l. a. qui iuuentuti praeficiantur. ut sane Persae olim ibi ,
D. quod cuius. universPossunt orgo qui ius collegii habent in ii, iuuentuti Principes proposuere. t Xenophon lib. i. Phad. doctores legis a Moyse,Airone.
statuere,qu e arti suae exercendae idonea sunt, Iosephat, constituti sunt. eamque in i cm iurisdictione & castigatione Praefecturam scholarum Caroliis Magnus modica uti in contumaces, dum ne aliquid sacerdotali ordini attribuit. Ludovicust Pius, ex publica lege corrumpant. fin.C.de Iurisdict. & Lotharius gymnasiorum magisterium Epis in.D. colleg.ut siquid statuant de monopo- copis. Clioppin. monast. l. . tit. etaium.8. Ea 'cura ianlijs; quae damnat lex D. C. de monopes. de im- dem Eugenius statuit in Synodo. c. de quibus moderatis comet sitionibus,mulctis in eas exi- dam 37. dist. vi censores essent morum iuuen '' gendis,epulis aduenticiis,inopibus etsi peritis tutis, de magistrorum. eosque constituerent in collegium non rucipiendis, de opere alteri quorum inculpata esset vita, mores iustae r commista ab altero non implendo; si deereta prehensioni non obnoxij, & peritia minime euulgent, quae non a maiori parte praesentium vulgaris. ληι enim, ut recte Plutarchus, O ra- ordinata sunt. qui omnes vocari debent si ex- dis virtutis est, institutio proba. Hi agricolatra professionem suam quidpiam ordinentiaut si vibin pedamenta apponunt; sic probi magistri in alios qui de collegi 9 non sint. accuratis mcceptis, admonitionibusi adolescentes a sussulciunt, ut mores recti inde germinent. Quod quanta diligentia elaborandum sit , probat. Trid. ses. 23. c. 18. & accuratu scripsit David Lindanus assinis meus libello de Institi hominis sed & iussit Carolus IV. in Bulla aurea sit.264. - G inret
83쪽
zo F. Zypaei, Iudex, Magist ratus
ister caetera quibus imperium regi ac sustineis inquisitione, Christianis ac sacris,Prouerb.Sari putauit, ut illustrium Principum fili ι ab an- lomon.& Ecclesiastici, Psalmographi, alijsq; oo saltem septimo exteris etiam linguis erudi- liberis; sed de gentilium philosophorum:quo-antur. & in Rep. Romana multis priuilegiis rum doctrinam tamquam ab iniquis posscs insigniores viri ad docendum prouocati sunt. ribus vendicamus , de in ius nostrum redigi-
Theod. sane & Valent. C. de proslib. D. eos mus.c. dominus decurauit. I. q. I.
qui ad viginti annos sedulo docendi labore Hisce omnibus disciplinis academiae ape-
peruenissent, comitiua honorarunt. immunita- . riendae sunt,quibus numquam Orbis caruit, Vt
dine faciend. Grammatici, Rhetores, Philoso. adco earum confrmatio ad iura maiestitisphi, Mediet, & numero quidem competenti. relata,&quatenus ad spiritualia spectant,Papae ι. i da s. seq. D. de excusa. tutor. d. l. i. reseruata. Et insignis dissertatio est de rebus' Centena sextertia Vespasianus constituit. Hin de personis acadoniam constituentibus,digm- Tranquil. quam summam aiunt conscere bis late Rectoris, & Cancellarii, Collegi js, F mille quingentos aureos nostros. & tanto fa- cultatibus, Prosesbribus, de honoribus ich uore studia promouebantur, ut quod eorum lasticis,eorum antiquitate, potestate, gradibus profusioribus erogari mandabatur ad nullum squi tamen non dis tuta tacilitate tribuendi, exemplum trahi posset, neque ullis aliis hono- non nisi rite emeriti sine cruda adhuc studia in rarium ex publico constitui. l.rnic. Cese prab. forum propzllant , ne audacia pro sapientia salar. de si decernebatur, decretum tanquam viantur, ne initiatos se credant, essin tantum' ambitiosum aut in gratiam alicuius factum re- in vestibulo sapientiae haeserunt,& vilescat li
scindebatur, l. q. de det. ab or . sac. aut irritum nos sic vulgatus de studiosis qua tales sunt, fiebat. Legum vero professores alibi quam eorumque priuilegiis, de iurisdictione acad Romae in Capitolio, de Constantinopili, & mica, tribus Iudicibus itudiosorum, an acadesueti docere non poterant. in proarm. digestο- micus criminalem habeat, an territorio inhae-rum. h. hac autem rua. l. ica C. destia. lib. urb. rentem, ad quem ab co prouocetur.quae omnia Rom. hodie sane viliter nimis prosessores ha- non nemo tractat. tantur,ob exilia quae a Rep. praestantui stipen- - Academiarum ratio etiam exemploLacedγ. dia. Dat census honores. moniorum commendatur;qui iuuentutem ex- Quamobrem ante saeculum alterum penes tra sinum maternum,extra domum paternam Alis Di iv. Blos monachos litterae delituerant; ventumq; instrui volebant. excitant alieni vultus sui dicem sum erat ad extremam barbariem:donec liberalita- aliorumque notioncm. domestica quibus se ' ma nit is quorumdam Principum coeperunt litterae per assileucrint iuuenes, veternum fouent.qu. reuiuiscere: de successit Societas Iesu, quae tum re & studiosos xtate nonnihil maturiori per ad pietatem, tum ad eruditionem apertis iu- grinari consultum et . In terram alienigenarum
uentuti scholis egregiὸ duxit. quod institu. gentium pertransiet. Eccles. c. 39. dominas cum tum latius euoluit Consen. polit. lib. q. e.6. tur Hectores, foris fiunt Vlysses. ut illius est 8.io. sed de eod.lib. ω docet magno delectu eommendati omi mores hominum multorum P ad artium liberalium , & scientiarum studia dit o νrbes. Peregrinatio tamen finem eum admittendos esse discipulos; c. 7. e. i 3. Pro- habeat, ut mores hominum videantur, non sessores scientiarum in nonore habendo' e. 9. tantum urbes, castella, sepulcra, amphileatra, professoribus & studiosis priuilegia danda, de templa,palatia, columnae,statuae, ruinae:sed lei qualia c. x . quae data sunt a Pontificibus & ut dignoscantur genij, & leges populorum a vi Principibus c. is .qualia Rebufi 8o.collegit, ea notitia in Rei p. utilitatem deinde comae quae d.c. I s. per epitomen reseruntur, Acade. tatur. Lipsi epistola ad Phlippum Lanoyum. mias de Gymmasa publica instituenda; sit 3. ideoque potius ad eos populos diuertant i gradus de honores legitime conserendos eru- uenes, qui cultioribus sunt moribus, a quibus ditis,eosque magni iaciendos;c. i6. litterarum aliquid disci possit,quod in rem nostram versu dium non obesse politicae prudentiae, siue tatur. qua tamen cautione peregrinandum, &togatae, siue militari;c. 12. Grammaticam; c. 8. quo fructu plenius apud eos requirendum est, esim c. I9. Eloquentiam solutae orationis qui eam rem ex prolasso tradunt. Perpetua esse discendam; Philosophiam Rei p. utilem; c. 23. peregrinatio non debet,ut nec studia: sed suo studium Logicae. Physicae,Metaphysicae,M tempore circumscripta .ut Heluidi j Prisci apud theseos,c.2q. Medicinae. c. 2ς .promouendum. Tati .u .ingeni ι illustre altioribuspudiu iu- sed priora quidem omnia tamquam introdu- κιnis admodum dedit, non, ut plerique, ut nominactiones ad altiores scientias diriguntur: ad magni co signe otium νιlarat, sed quo firmior ad- Remp. vero capessendam Iurisprudentia lapis. versem fortuita Temp. capesseret. nam saepe quem est angularis. ea docet iudicia, urbium, pro- admodum omnium rerum sic literarum quoque inuinciarumque regimina , subsidijs aliarum remperie laboramus. non vita, sed si hole discimus scientiarum iuuatur valde,le ornatur r&elin Sen. o. io 7. inde sequitur turpis affectuloquentiae quidem non parum, sed maxime hi- literarum,doctrinaeque ostentatio. storiarum cognitione: in quibus discitur, delcernitur Prudentia: ex moralium dogmatum P - C A-
84쪽
Senator. Lib. III. Cap. IV. 8r
Igitur spectacula quae bonis ac pudicis moribus obsunt omnino ex Repub. tollantur. . quo r tineantur dumtaxat,quae ad virtutem VP' -ς δ' excitant. Nihil est, inquit Seneca, tam damvo-Im bonis moribus, quam in aliquostectacula des- dere:comoedia tragoedias ita representant celπη, H doceant. Sancte Constantinus cruenta spectacula &gladiatores prohibuit. l. eruenta C. de gladiat.' r T Ii 'onti,4 Ioria i e . SV0 -xQrς prohibuit. t. eruenta C. de gladiat.
runt totamque ditionem ad montes usque venenum biberint.
Vix Remp. inuenies Imperio deiectam, H re V qVJ non prius bonos more; libido hhbst i IDM u, vi uue ea limina tangat,uς - -- ire lato Intra qua puer est, id est,purae animae,noxia Florentes qποvdam luxtu quas verterit νrbe . & plus quam Regio veneno inficiantur. plus Lx-quς pudicitiam magnae curae in Repub. esse quam et i in Basilisci visus spectacula intoxi-LOnuvnit.& maximὸ ut iuuentus ab ii, omni t-α quan ui .
Iuuentus ut iuuentus ab iis omni- Ἱudi tui .
Claudianu, i ς W ΠRr t montagitur magistratus ea omniassiua e --ctacula, atque ludos prohibeat, quibus purae Ces q*i4 cacus inest vitiis amor, omne futuram animae insci post uni. Sanctissime Principes D se itur, suadenti breuem picenti fructum, nostri Votuerunt comoedias , tragoediasque
Et φωι in vetitum aumni seiura libido. Vna beri, vel mutas etiam repraesentatio- . . - . ' nes aut cantilenas sine praeuia Censorum visi Livio, inquit Augustin. luxuria ita totum cor- tatione & admissionem ii non tantum in verpus inιerius o exterius sibi reudicat , o totum ha,sed & modos &gestus inquirant. commoura bominem assectu animi ct appetitu car- 1ἱt ne faciliores in admittendo sint Iudices, nucoviuncto,Pisequatur voluptas omnibus corporis nihil pro sipectaculorum licentia ab histrioni- voluptatibus maior ; ad em tamen peruenitur em bus accipere decet, nec turpi colludio quaerererremum , νι pave omnis acies, ct νιgil A cogit. praelia aliorum. l. quicquid. C. publica laturarιοηu omvis Olfruatur. . lib. tr.nec si ipsi ludos ament, duos aureos ex- Lx aduerto Minerua pudica fingitur & cedere in eorum expensit. l. nasi C. Theo .damulae virgines. comitatur non modo, scd expensiudor. conseruat sapientiam castitas. abstineatur ergo Enimuero quia chorearum spectaculorum- e 'ab iis omnibus, quae mouere in malum POL que olim magna fuit impuritas Clero sane il- lior; abluit cuiuscumque generis irritamenta lorum aspectu suit interdictum. Io.Misi. e 4.
mὸlomin, amoueatur gnis a stipulis,alioquin & lectione, c. a. min. sta me
cenunciatur certissimum incendium. remoto uno se ore cum Iouis laudibus christi laudes noulatclimo initius saeuit malum. sine Cerere, di capiunt. dc Hieronymus, ι. . distinc.n EcclUM 1 acclino Iriget Venus. unde recte apud Plu- Principes, inquit, qui deliciis amunt, se tutor incnum,iu Abbacon. Q lo pacto laquit Gesadus, epulas atque lasciuus puduitiam seruare sie cre- Sparta existit ad ter in qua dιuitia , delicia ct dum ; ρropheticus sermo describit, quod emendi corporu adscititnu cultus probra babentur; contra sunt de statiosis domibus,lauti se conuiuiis, o mul- reclivdia, modessa, atque obedientia magyrari- ro labore epulis conquisitis,ct eucicuri propter ma-
85쪽
Fri Zypaei Iudex, Magistratus,
Caeterum ut declamationes aliquae Scholasticae exercitationes admittendae lunt, ita Sccomoediae latine & pudice scriptae , N. quae verecunde agantur a studiose iuuentute. His enim actionibus formantur ad publicas functiones in suturum; sine illis causatum patroni, Oratores, Concionatores, . Magistratus periecti
Quin etiam collegia quaedam per has haereseωa & belli turbas intermortua Principes nostri resurFre permiserunt. ea inter ceteras lege, nequid repraesentent nisi rite approbatum,atque aliquis c clero atque senatu curam habeat, inspiciatque ne quid agitetur, quo religio, mores , Resip. damnum capiat. qua sane cautione adhibita liberalia haec exercitia succisiuis horis perinissa, & honeste auditores recreare , & a potibus & tabernis auocare pol
Caeterum obseruari conuenit, ne dum vernaculo sermone comoediae recitantur, argumentum ex litteris sacris sumaturi alioquin
enim iacilis laplus est in irreuere uiam diuinae Scriptur , illiusve abusum, aliaque incommoda : ob quae Concilium Trid. lectionena Bibliorum vernaculorum passim vetuit. de iam pridem Innocentius III. Gallicam sacrorum librorum translationem non permittendam passim laicis & sceminis statuerat ; ΑZOr. mor. lib. 8. c. 26. v. . & Alexander IV. disquisiti
nem fidei publice vel priuatim laicae personae
interdixit. c. a. q. I . de baret. in 6. Generatim porro obseruandum permissis comoedi js, ut ea argumenta iis verbis tractentur , quibus in odia vitiorum , virtutumque amorem auditores trahantur, nec gestus, nec incessus oculos vel aures incestent, non blande proposita vitia illiciant, sed horride tractata deterreant, aut amantium affectus ne bono quidem fine repraesententur, nisi obiter, & in transcursu, ne si haereat in amoribus animus, inficiatur vitio , antequam, catastrophen exaudiat. dicere, audire,facere breui distant interuallo.lepores,& sales sint honesti,joci tib ratis, non malevoli, non turpes. mulier ne senam ingrediatur, absit a theatio, quantum
fieri potest,schema muliebre, nihil sit inuerecundum, nihil indecorum , & argumenta &stylus honestus si, politus, cruditus, indolis liberalis index: omnis actio comiter grauis, di quae in omni persona ciuiles mores doceat: ne cui contingar, ut quam minime tunc homo sit, quam cum inter homines fuerit ; omnia tendant in aedificatiooem, nihil in destructionem.
Per legem Iuliam de adultio stup. satis poenarum coercendis libidinibus positum fuit, ut nec actus, nec conatus, non sollicitatio, non interpellatio etiam sine effectu sceleris . non comitis abductio,& corruptio,nec quidquam impudicitiae gratia factum extra poenam fuerit, quo matrona, aut virgo tentaretur. quinimo leges infames adulteros, in turpitudinetens ei occidere illum,quem suspectum habet,
si ter testato ipsi denuntiauerit, ne cum uxore sua vcrsaretur, de is repcrtus esset spreuisse denuntiationes in loco ad suspicionem huius turpitudinis apto. sia autem maritus alio in
loco, in quo huiuimodi suspicio minimc esses ossit,cum uxore versantem illum reperit. debet custodire, ves tradere eum Iudici.secundum consti tutionem Nou. νι liceat matri an Ιi7. Ahrb. s quis C. de adul. Castimoniae legum veterum dusuit punitio 3 L simplicis fornicationis: quam tamen Ecclesia Iu lamic
admonere coeperat. sed Nerones .Heliogabali, Caij, Maxentis, Messallinae, & n milia generis humani monstra, vi & exemplo Remp. totam in luxum & libidinem traxerunt, & viiijs leges oppressi runt. nec diu Romani foris strenui manserunt, dum domi male vivitur i honores , & quaecumque virtutibus ambiri solent turpitudini tribuuntur; de similitudine vitiorum Principalium obtinentur. , Igitur Princeps, Magistratus, de quicum C; II. Remp. curant, si eam la luam velint, lcgibus Eliminandi
luxuriae comprimendae scriptis vim, vitamque taxima suam restituant,seruenitque, reos cast:gent, reari x K tuum instrumenta,& irritamenta, lenones, i
nas , lupas procul abigant. de quidem si fieri
potest ex totis ciuitatibus exterminent unae cum meretricibus, venundatis ut faciant m Itim. ut obtineati .r quod Deuteron. c. 2 I. dicit
Dominus, Non eriti uentrix de filiabui Istari, neque scortator. de quidem D. Ludovicum rogem Galliae edicto expulisse meretrices scriptores alserunt.
Caeterum si is sit gentis genius, aut clima, i 4'ut sine periculo adulteriorum , ituprorum, praeposterarum libidinum inhiberi merctricii eoi ieetae
coitus non possint: non baius aut illivi homiliis intra aliquases periculum,sed populorum prases iacent detra- augustias. hendum est aliquid seueritati, νι matoribus malis sanandis charitas Juceia subueniat. c. rvdsinu. O. in morem probi medici qui omittit leuio-rcm morbum, si ex illius cura motis humoribus maior morbus timeatur. male assectis corporibus fistulas potius tolerare, quam paralysim pati conuenit. Ideoque perditum hoc genus hominum si profligari non potest, coerceri tamen ita, & recludi in angustias aliquas, &sentinam ciuitatis oportet, ubi corruptis iam dumtaxat scrutat hominibus, non corrumpe dis. atque ita receptum est, ut 1 consortio, ocvicinia honestarum familiarum expellatur. quod in regno Neapolitano Rogerius rex deincreuit Const. incip. urea passim,ibi, inter boni testimoni, foeminu eis habitassenem vetamus. quam
olim Matthaeus de Amict. & hodie Boret
de mag. edictis l. s. ritu obseruatam tradidcre. quod de Senatus Antuerpiens s pluries ordinauit. eo etiam addito, ut si quos lenocinium& meretricium exercere in vicinia honesta domi deprehensos occidere permiserunt.l. - contigeret,quia contra desperatam eam scecem
riuo P. de adiat. quod lustimauxit, permit- palam testari meticulosis aliquando graue videtur
86쪽
Castitatem promouet fauor matri,
Senatori L ib. III. Cap. IV. R V. 8;
videtur,testimonio aliquot vicinorum,quoru Indicas viduari Hispaniam incolis,urbes ciui- nomina non publicarentur, sine strepitu, aut bus, rura agricolis animaduertisset. quin nec figura iudicit aedilitio quodam de censorio iu- male olim coelibatui poenς pi scripti fuerunt. re itatim in desii palam ist is hominibus ciuita- quae in gratiam quidem virginitatis, dc contitis insulam relegarentur. vetitis etiam dominis quod contra manifestos usurarios. c. I. de Uur. in 6. iubet)ne qui turpiter viventibus d mos ullas elocent: addita Poena , liquis secus faxit. Prudenter profecto. si & ostracismus emga probos quamuis, scd suspectos apud Grscos
laudari meruit. λleretricem, inquit Cicero, l. 2. desin.in matronarum caelum inducere perinde est, nentis vitae abrogatae sunt; ut Luangelico consilio obsecundaretur: caeterum ijs,qui contempto matrimonio, quod sacramentum ma-
num dixit D. Paulus, vagis libidinibus dis
uunt,aut cum secarijs concubinis poluuntur, nec ratio fauer, nec legales poenae remitti deberent;vt Resp. legitimis ciuibus sussulia,domi fortis,& soris non ignobilis habeatur. prae ac si quis νoluptatem in virtutum concilium condu- sertim si ad ciuitates,& prouincias destri coep-cat. Astricat earum conluetudo aliquid de suo tas,vel alias amplificandas, multi prudentissi- morbo; anhelitus & corpora inficiunt , & ani- me peregrinos etiam non admiserint tantum, mos non vellementior pestis vllius contagio. scd de variis priuilegijs allexerint,iure ciuitatis Quare recte iterum Neapoli constitutum donarint,seu aliter coluerint. qua ratione non refert Borellus,ne meretrices vehi possUt cam parum Roma profecit. vii Oratio Claudii rucis,non chirothecis manum induere,& apud apud. Tacit. lib. u. luculenter proponit.& h Iudicem meretriculum turpitudinem suam die ratio Religionis multas urbes & prouin- profiteri , & in matricula describi debeant. cias impleuit, ut Delus olim ob templum creaquod si Iudaeorum more panno aliquo fulvo uit, undiq; ad affirmationem Maiestatis con- aut flauo caput obligari vel ut apud nos peste currentibus hominibus. Iusta. 2 q. Sed de illud tacti virgulam seralem quoties prodeunt ge- ad fauorem matrimoni j pertinet, ut uxoios stare iuberentur , torte huiul modi probrum honore maritorum splendescant,& nobiliten-
aliquas retardaret in praecipitio stantes, aut tur. rum & domicilium sortiantur. Mulieres, lapsis etiam reuocaret.In id saltem incumben- inquit l. mul. C. de Inιοt.bonore marito tutu erigidum,ut infamia habitationis ab honestis secer- mio,o genere nobilitamur,o serum ex coram pernantur, noscanturque,ne incautos corrumpant, sena flatuumus.& no nili spote se prscipitantibus Obsequatur. Quare non admittenda est controuersia, num meretrix marito inqua in reliquarum chaos reiicienda sit quia cum Vip. ini. 46. D. deverb. gnis matrem-familias, inquit, accipere
debemus eam qua non inhoneste Pia: t; mat: e enim familias a cateru Deminu mares discernunt atque separant: proinde ηιbil intererit nupta sit an vidua ingenua an liberrina. nam neq; nuptiae neq-
De reformati sene. N Ihil tam felix, ut no aliquando a primae
uo instituto nonnihil deflectat. itaque si quando bene instituti cespitauerint, reuocandi sunt in viam. In eam rem magistratuu in Rep. tu, natales faciunt matrem- familias,led boni mo- duplex ratio. Ecclesiasticus est,ic Ciuilis .utri- ossicio suo res. consonat lcx qi. D. de rit.nupt. ex quibus usque diuersa functio: sed & in quibusdam incumbat conficitur nuptias turpitudinem non excus1- tamen communis. ad illum sacrorum cura,adre, sed augere. & quamquam non absorbeatiir hunc ciuilis administratio pertinet;ad utrum- turpitudo, quae postea intermissa est.l. 3. D. que in suo ministerio ea deccrnere, & pridem rit. nupt.tamen meretrix,quae meretriciu quae- decreta exequi, quae a maioribus ad Ecelisa, slsi , postqua in mariti manu venit, intermisit, & Remp.bene constituendam, bene regenda poena turpiter viventibus scripta ut non tenea- ordinata sunt. Ecclesiasticus qui de subditos, tur ratio cuincit, esto famae macula non eluerit. ad pietatem, religionem de supernam beatitu-Seruandae caltitati non parum contuleriat dinem dirigit: Civilis ad publicam tranquilli- Magistratus,si matrimonijs inprimis sauerint. talem,uirtutemq; moralem. ille docendo,hor- de Romani quidem multis priuilegijs eos do- tando,aeterna prsmia atq; pernas proponendo: nauerunt , qui proli gignendae incumberent. hic imperio magis,qu m admonitione utitur. c . priuatis, publicisque a muneribus excusaban- poenis hic ciuilibus, infamia,exilio morte: illetur., quibus ius trium, pluriumve liberorum internis plerumque,excommunicatione,ali jsq; obuenerat. Inter candidatos etiam numerus fi- censuris:quamuis te ali js nonnumquam, citraliorum preti sebat Germanicus apud Tacitum corporis & membri mutilationem, sed de mo-ι. r.ad inuidiam insidiatorum,numerate, inquit, derate admodum. grauis enim aliarum poena sex Iberos. & Drusus, clim uxor ei geminos rum inflictio ad opera gladi i materialis resu peperisset,nullis ante se Romanis Principibus tur. unde Greg.lib. 2. V .s2.resertur d.6s .c. I. tale aliquid contigisse in senatu gloriatus est. quid autem de Episcopis , qui verberibus timeri nec priuilegia nubuntium sacris litteris data volavi , Cavones dicant ; bene fraternitas restra ignorantur, foecunditas & sterilitas agnoscun- nruit. P ores enims cti μ/- , πρη perculsoret: siligine. tur pro poena aut beneficio Dei; qui sterilem O egregias praedicator dicit; argue , Obsecra, iu- rigore , bis facit matrem filiarum latantem. Nuper Rex Hi- crepa in omni patientia , o doctrina. noua retospaniae insignia priuilegia attribuit in matri- atque inaudita est a pradicatio , qua verberibus
monium se dantibus, clim per bella quae per exigit fidem. Ad hos pertinent, qui sine graui Europam Seruntur, nauigatio aes, ac colonias seriere de cereto periculo fugae clericos, & ma-
87쪽
8 Fr. Zypaei Iudex, Magistratus,
simu in dignitate coastitutos in carcere con-ijciunt, quorum temeritati sacri Canones cxcommunicationem infligunt e saepe non satis a Praelatis expens. c. si clericos. de sent. excom. in 6. non enim pro lubitu nobiliora praescr-tim Ecclesiae suae membra urere , secare possunt: sed post adhibitam demum omnem alia
medecinam,& valetudinem desperatam. b. In Synodo III. Romana decretum, ne Rebu, a. R. ges rubus sacris se immiscerent. c. bene dist. tri, ne cri 96. In Ch lcedonensi Imp. Marcianus, Ad con- eulares se frinandam idem,inquit, non ostendend.un potentauiusce.nt, tiam ad exemplum Christianismi Principis Cρη- sanitui interesse volumus. de c. s. negat se de rebus diuinis iudicare. Constantinus Magnus, appellationem Donatistarum ad Melchiadem reiecit. Valentinianus respondit non licet e Abi negotiis se Eccl0oicii immiscere, si ubi lubit
a Utramque potestatem dispescuit Gelasius, vi , E An st/so scribens; Duo suet, Inserator Auguste,
enim pote qui bin principaliter hic mundus regitur: Auctoritas stas discreta. acra Ponti cum, c Regalis potesas. in quibus tanto grauius est pondus secerdotum, quanto etiam
pro ipsis regibus bominum in diuino μιι reddituri
iter u Anastasius ubi supra prosequitur latius. I. Non exigua sano citra ijs,qui clero praesunt, Re, diuina allaborandii est,ut pro dignitate diuinr Maie- sancte fiat, statis sacrificium a Christo institutum rite per-N pijβ agatur , ut meritis & virtutibus sacerdotes ζς iri ' sint digni ut cum reuerentia& tremore sacrificent: si vel spectantes angeli contres niscunt. integer vitae scelerisque purus sit sacerdos, cuius manibus immaculatus agnus tractatur: innocens os, atque lingua, quae illius sanguine rubescit: casti mens atque praecordia,quae illius . hospitio nobilitantur. Sacri Canones sacerdoti v Xoris usum vetant ;quanto magis scorti'bigamum repellunt: quanto magis fornicarium, concubinarium,adulterum I quin nec speciem mali,vel suspicionem ad sacra admittunt : v tant cohabitationem cleri,& mulieris, colloquia suspecta, aut quodcumque aliud, quod pQ-
, pulum offendere possit.dilh81. c. 26. 27. Conta Lateran .sub Leone Xa. i. Trid se a FG. 6. Porro inferiorum culpa ad nudo' magis resis ibium revia sunt, quam de fides,negligentes, rector s, te, Prae- qui multam sepe viariunt pestilentiam, dum austelati diligen- riorem domulum adbibere medicinam. s. inseriotet inspiciis. dist. 86.
Ad eorum igitur solicitudinem, quam maxime pertinet ut inuigilent in vitam , mores, reformationem sacerdotum, aliorumque ministrorum immaculati sacrifici j; in nitorem,o natum, decorem domus Domini, omniumque
ad sacrificium pmissimum necessariorum. de quibus pulchre Conc. IV.Mediolan. S.Caroli., Sed & laudum diuinarum psalmorumque Ossicli ri usum, ps non lique ossicium clericis iam olimelesiastici mandatum constanter retinendum est,& san-rire peta ictu colendum. ad modum Moysis de Mariae Piatur. Exod. iς. δἰ monitum Pauli ad C lusens. 3. sicut& Plinius testatur lib. io. epist. 97. nihil in primis olim Christianis de icti repertum esse, nisi
quod ante lucanos coetus concelebrent, &Christo audes canant. α Damasus constituit, ut psalmi diu noctuque canerentur per omnes
Ecclesias, idque praecepit Episcopis,presbyteris,& monasteriis.
Cum vero periti, imperitique simul conci- 8.nerent, saepe absonae voces deuotioncm tur Αου obabant,religionique ossiciebant . in Conc. sub Martino Papa statutum fuit, ne cui liceret in
stilo psallere , qui ab Episcopo non ellit
natus lector.Greg. vero psalmos di lectici- nes praeter Euangelicam per subdiaconos, vel
si necessitas exigeret, per minores ordines cantandos censuit: Diaconos autem &superiores
praedicationis ossicio di eleemosynarum studio vacare iussit. c. r. ct 3. dist. 92. unde sorte natum est ut Canonici Ecclesiarum collegiatarum ac praesertim Cathedralium, ubi inserioris gradus alij sunt ministri, cantandi onus in hosce reclinauerint. Trid. tamen ut per se
psallant iterum iussit, ses. rq ii 2. l. omn r. quod tamen scrupulum merito non iniicit iis, quorum in Ecclisa functio forsan abo eos auocat aut impedit totis ossicijs psallendis insistere. iuxta d.c. a. or 3.d . 9 . Instrumenta musica, a. iaque cantui primiti- o.
uae Ecclesiae non adhibebantur, tum quia pul- Silae mi, tuta erant lasciuis de idololatris ossiciis , tum lasciva. ne in cryptis proderent latitantes Christianos. ac sero mulica in Ecclesia rccepta est. alioquin usus eorum pie adhibitus, dummodo las iuunihil aut impurum misceatur, Trid. se χχ. creto de Obseruando in miss instituto congruit: monente ipso Psalmista si uenter, psallere cytharis,cymbalis bene sonantibus,in chordis,dcorgano.& psalterio decachordo. Praeclara sunt S. Caroli monita de cantu
Ecclesiastico proposita Concit. Mediol. V. nec minus sancta Conc. Bassai.quae si ministri EGclesiae eo studio,quo conuenit,observent, immunes erunt a minis Aggaei c. i. ubi omnium malorum sequelam sacrorum neglectui assignat. quam ob causam dicit Dom vivi exercituum;
quia domus mea deserta est, ct vos festinatis unusequisi in domum suum : propter hoc super vos prohibiti sunt caeli ne darent rorem, O c. Horarum etiam canonicarum usus in Ec- io. clesia antiquus est, patet ex Tertulliano ιοηtra HoriCau, KFcbuos e. io. Cypr. l. de Orat. Dom. Hieron. ni caedili epist. ad Demet. 9 Letam.Anastasio de vi iv.ut gemercant
non sit Damasi, Hieronymi, Ambrosii inuen- xςnx a tio. quamuis ij ordinatius disposuerint. Horis dicendis obligantur beneficiari j, qui fructus olim in eam rem relictos percipiunt, religiosi
professi , pro suo quilibet instituto, & clerici
ordinibus maioribus initiati. c. presbi. c. sentes. de celebrat. Mi g. cs quis presbyter dist. 92. dc quo minus negligantur Horarum ossicia, s
lent distributiones,debenique singulis assgn ri. Basil iens .ses. 2I.Tria ses 2 I.c. 3 ses. 22.c. 3- Iudicia etiam inter suos vel notionis suae 1 I. Ir. causas Ecclesia exercet Paul. i.Corint.6. Alex- Judici mander Pelag. Conc. Agatens. c. 74. Is .i6.i Taert M. q. l.c. 2.c. s. ibidem Trid. sasa.L pluribus a Consen polit albi 6.c. 8.o 2. instituum
88쪽
formationem gnaviter incumbere oportet,reuocando omnes ad institutum D. Pauli. i.Π-
Ia. Non capidum: non turpilucrum. cupido rhfaetida institia abducit,&in negotiis circum-- N in uςvix prῖ imum.Gratian. dist. 7.c x. ne a ,sti '' ςμὲλ - rit monachi sacularibin se negoti s immisceant. Primum igitur requirit Paulus Episcopum, I 3. Sua domui benὸ prcpositum. ut neque res Atque ad proportionem gradus inserioris ordi- suas prodigat,nec malis artibus augeat dome- ri 'ci nis reprehensum, vitae actionum sticos in ossicio disciplinaque contineat, sub. δ' .lρος- ' que innocentia purum. ditosque in omni castitate. qui enim domui sua sisti' a. Sobrium: unde i. Cer. s.si quis nominatus prsesse nescit, quomodo Ecclesia Dei diligentiam frater fuerit fornicator, aut avarus, aut ebriosus, habrbii cum eiusmodi nec cibum sumere. ct Canones Apo- 14. Non neopb Ium: ne in superbiam etasus iu 26. flatorum 42. θ 43. Episcopus ni presuter vel dia- iudicium incidat diaboli. qui heri erat in theatro, Nohcontu alea vel ebrietari seruiens, vel re et, vel dam- hodie non sedeat in Eccles qui vesperi erat phyli.
netur,seu deponatur. hypodiaconus,aut psaltes, aut in Circo , mane non ministret altari: qui du- lector similia faciens aut cesset, aut tommunione dum suerat fautor histrionum, hodie non sit priuetur: similiter ct laici. de Cong. Agath. c. . consecrator virginum. Gratian. dist. ψ8. Ante omnia a clericis visetur ebrietas, quae omnium I S. Qui ct restimonium habeat ab iis qua foris et Piliorum fomes ac nutrix est. Itaque eum quem sunt: ut Christi bonus odor sit. vom testicebriumfuisse constiteritat ordo paritur,aut irigin- 16. Non bilinguem:Os bilingue Deus detestatur, m*''j'ra dierum statio a communione satam, submo- nou. 8. Susurro Gr bilinguis maledictus, multos N. si . vendum,aut corporali subdendum supplicio. turbauit pacem habentes. Ecclesiast. 28. gues. 3. Prudentem: quod non solum litterarum 17. Habentem Usterium fidei in conscientia α'.Priata eL Tritia, Verum etiam secularium negotiorum pura:adeoque probatum i&sine crimine reperia H- stes dispositione intelligendum late docet Gra- tum. c. infamis i . q. x .c.uulli f.q. q. c. omnes F. 'μφtiau. dist. 36.s T. 38.39. q. I.c.presbrt. 2.q. r. ' . Ornatam e quod moribus,vita,vestibus, 28. Deι distensatorem e de quo Conc. An- 30 interna , externaque decentia, multis iterum tioch. n. q. r.e. 23. ini dispen Gratian .digqo.qi. sine assectatione, ut genus I9. Non superbum t ne se extollat aduersus ' ' 'o' illud monachorum incusat Hieron. ad Eusta- scripturas,& Ecclesiasticos Canones, & noua No Inibi. chium: Apud bos .inquit, assectata sunt omnia,laxa introducat praecepta. c. hac autem. dij. 3o. ne manisa,caliga sellicantes resta crassio crebra su- cum austeritate imperet c. licet. dist. q s. stiria visitatio virginum, detractio clericorum. 2O. Non iracundum:adeoq; omni sensu & bi. 3α
s . Hosti talem: qui exemplo ostendat, quod dicio mobile .c.mι II. q. s. Vehιι,3 6. i. s.q r. VR .i ' Populo praedicat,ut numerum eorum sugiat, zi . Benignum erga bonos;non delinquentes. μ' ' quibus in Iudicio dicetur; Ηρ 'es eram,oe non c ciliauca.licet q. 6.c.bucera distinct. 3. Bedg i.
I 2.q. I. Unde Greg. in hospitalem Archidiac num in Episcopum electum repulit. c. Arabid. dist. 8s. & Carolus Rex SMaeonum domum 22. Iustum. non vita tant sim, sed & judicio. -34. Iustur Dominus O iustitium dilexit. Iusti. 23. Sanctum : vitae simul de Sacramenti san- . 3ltctitate. .dom. I. q. I. morum nobilitate, & fidei 'μφ' puritate. c. nos qui c. non est c. multi,c. anre dist. o. 24. Cominentem: Gratian. late dist. 3I. 32. eius incendi iussit, qui ter hospitium negassit. 34.Trid. cf. 2q..c.iq. Cottii tes Ioan. Mag.tib.4.c. 2. barbaram na in barbarum 2s. Ampuctentem euntriui secundum doctrinam 37 morem est delem sermonem. Fidelis Set-6. Pudicum: ut moribus & verbis pudorem 26. Bonum Christi miluem: militia sane spiri- ' ', 'exhibeat. mali, ut se suosque aduersus diaboli infestas in- cluid 7. Doctorem: ut potens sit exhortari indois sidias caute tueatur, non aduersus pyratas ex- sti milites.ctrina sana, . & eos qui contradicunt arguere. cubet, diu noctuque arma corporalia tractet. nam latratu canum, & baculo pastorum lupi c. reprehen bile as. q. 8. sed cam curam Magi- sunt arcendi. utrumque Graia n.di'.q3. latias stris militum & Principibus relinquat. c. rt equitur. pridem cImpliciter bid.
vinoque contumelias iungentem: de altari qi- bibere Deo. nam cum honoris augmento cura sobriu diauentem, non luxuriantem; temperanter & pie quoque licitudinis debet accrelcere. c. ratio. rati Deo. conuiuantem. iterum Gratian. dist. qq. uis dist. Ioo. 9. Non percusserem: sed in mansuetudine & 28. Operarium incres bilem et quem non a ou. 'iit patientia arguentem, Obsecrantemdncrepan- vincat inanis pudor, non erubescat Euangeliis; o. . . t. ζ' tem. rursus Grat. dist. s.c.non liceat.dist. 86. Iudaeis quidem scandalum, gentibus autem tu uti iaio. Modestuvnaeui contentio odiumque dis- stultitiam. Loquebar de testimonijs tuis in con- Ies. pliceat. qui velit fratri ignoscere septuagesies stectu Regum, O non confundebar. Psal. Ii 8. septies, qui infirmantibus misericordia con- sane reformatio Cleri ad hanc norma Apo- is r . descendat.c. pera.ι .discedite. dist. q s. stolicam serio est urgenda,& ad veteres Cano- , ii. Non litigiosum : qui vel adulationibus nes. nulla gratior nouitas,quam quae vetustam ma reseritia animos magnatum sibi conciliet,vel detractio- habet auctoritatem. Nulla reformatio porro tio ex eleri
N litigio- nibus fratres infamet, vel discordiam seminet. faciliosiquam ex delectu eorum, qui clero ad- Olae Gratian. latὸ dist. 6. o rist. 9o. scribuntur:si eorum vita, dc mores ad Apost
89쪽
86 Fr. Zypaei, Iudex, Magistratus,
lica praescripta exigatur. de maxime in summo sunt damnata communiter. & ut natura cauta sacerdotio, atque Episcopatu ; unde fluit in amictae compatimur, fit ut patronos inueniat reliquos vivendi norma. quare Episcopum in- priuatim eos, qui eam in coetu rogati damnas. digne ordinatum ordinantem Zozymus lent. Vnde et li Canones Ecclesiarum Cathe- Papa deponit. c. qui, dist. 3 9. alios ordinantes dralium Capitulis decisiuum suis agium non indignos ordinandi potestate priuat Conc. concedant; vocari tamen ca iubent,eo mc; Carti ag. I V. c.ex paenitentibus dist. 3 o. Quas in nuntios ad tractatum de deliberationem ad- delectu Episcopi, Praepositi, parocbi, clerici mitti: maxime luper illis , quae ipsa capitulaevigantur passim;& a Concit. Trid. nos in Iar. contingere dignoscuntur. c. νlt. x. do his qua Pontis nou.analysi tit de ordinand. contraximus. sunt a Pralat. inarum rerum examen ut sanctum, ita & ac- Ad resormationem itidem morum conuem , curatum S.Carol. in Concil.Mcisi Ol.ν. proposuit. tus Capitulorum celebrantur, de maximo qus Cu=ieula Secundum reformationis subsidium est ste- vocant Capitula dilciplinae; tum apud saecu- motum, quaequens Visitatio. annuam exigunt antiqui Ca- lares, tum apud regulares: in quibus de disci- vocant. ἰ nones. lo.q. i. c. lo. per ipsos Episcopos,si valet: plina retinenda, retiaurandaque agatur : de si sin minus,per substitutos,pietate, Sc prudentia quid contra eam commissim eit, digna cor- probabiles.c. l. im q. 2. c. 28. Trid. lsrq .c. 3. rectione vindicetur. De ij siegregie Conc. ses. I q. c. a. nec quicquam magis infregit Ecclc- Coloniens. an. is 48. c. I 2. Mediolanens. II. sae mores,quam visitationis omissio, de ab ea dure1.13.Coloniens. iterum Ι q9. c. 2O. Motexemptio. adeoque Trid. illam reducit sub gunt in. an. I 3Α9. Mediolan. III.
cautione Apostolicae delegationis hac salua. Sed & maxime Capitulorum Cathedralisi
ses 7.c.8.ses. I .c. 9. Visitationum porro scopii rationem ad reformationem pertinere con-q . exactu commonstrat Trid .ses. 24. c. I. & De- stat: cum Episcopi eoru consilio uti debeant eum Cilbia cuius quis ciet. x. e cevsct procurat.causioq. l.c.ΦConc. in negocijs suae diocesis,religionis, atque mo. dralibus det scopus Mediolan. l V.Lb. S.Carolo. rum . tot. tit.x.de bis qira sunt a Pralat. v bi c. 4. ii ' 44. Sed de visitantem nihil remorari debet,quin insigne monitum Alexandri IlI. dignum eo Et visitat I actutum quae emendatione indigent corri- Pontifice; Nouit tua discret is prudentia tu tis ossitiumr gantur. de clericorum quidem vitia seuerisis, liter tu, o fratres tui νη- corpus filiis; ita quia qu)m laicorum punienda sunt,quia positi sunt tu caput, ct illi membra esse probantur. Vnde neu in lianum,& peccatum eorum grauiorem ideo licet re omisiu membris aliorum consilio in Ecclesia
4 . Adeo ue de multa,quae in laicis delicta no Hodie multis in locis fructus ille, qui ex .
Clertiorum sunt,in clericis tamen vel illicita sunt, vel cita communibus' deliberationibus Episcoporum 1 Sexcelsu s puniuntur. ut in casibus, c. Obseruand. i s. q. 2A. cum suo senatu ab Ecflcsia speratur, multum sectu luco p λημ'm quis propter i. q. 2. c. nulli s. q. l. c. siquis. x. de impeditur; dum quidam Episcopi ab eiusmo- mola. vira o honesi.cler. Hlia 63 . dist. c. non liceat O di communicatione alieni sunt; de alioru conis seq. dist.. .c. sacerd. dist. 37. c. cccissilist. V .c.rier. bli js c quod quidem Alexandcr non vetuit dist. 8i .c.episcop.disi. s. c. diacon .i2.q. 2.c. quis utuntur , sed suorum omissis r quod vetuit. D. q. I a. cla.di'.6ΦΩ negociatorem. dist. 88.c. I. cum id ,inquit, non sit dubium o honesiuit tua οχ. x. de clar. venatore. sanctorum patrum institur ibiu contraire. Fit Sane minores excessiis in clerico non sunt iterum inde, ut dum Ep: scopi a Capitulis a
omittendi,quamuis in laicis negligerentur:qui stinerit , his etiam curae sit,ut res suas sibi hacam perfectionem non profitentur, quam pro- beant; fimbriasque quisque suas dilatet ; mox miserunt ij, qui in sortem Domini ad lecti' surrepat frigidum illud verbum Meum , aesunt. non eli finitas,sed languor,ubi mali mo- Tuum; quicquid est malorum secum vehens ire non corriguntur. c. non putes 2ῖ. q. s. non mox non de bonis tantum , sed de authorita-
corrigere malos,souere est, & occidere.c. A quis te , de iurisdictionibus certamina. alter caput Diaconi hso. eX tollit, dc contemnit membra; membra ubAlterum reformationis subsidium consistit cissim intumcscunt: quod capiti debetur, non in Synodis diocelinis, prouincialibus, natio- deferunt, & redit aesopi fabula. Lites inde denalibus, oecumenicis. quarum veteres Cano- populi scandala, eoque grauiora quod sub renes , Ac Trid. nuper summam voluerunt esse ligionis & pietatis specie saepe peccatur. quurationem. ubi incommune consulitur de via, quamuis maior apud maiores suit, apud eos modo de ratione,qua clerus suo instituto, po- tamen sua cuique stetit authoritas. maiori repulus sincerae pietati, & fidei ; ccclina suo ni- ligione in eam rem antiqui Canones conditi, tori,& dignitati restituatur. nihil adeo potens, quam liodiernae controuersiae excitcntur. qu1m communis consultatio de Rep. capessen- Denique ad reformationem istar Synodo- 1 o.
da. & Praelati dum communia decreta cxe- rum pertinent capitula conuentusve paro- Conuentia
quuntur , securius ipsi regunt, & faciliorem chorum in s gulis districtibus;cum archipres paruchom Sobedientiam inueniunt: si singularia sua ser- byteris suis de disciplina & moribus dispi- uide promouent, philautiae vitium facile in- cientium. minora per se emendando,ardua adcurrunt,ficilias multo illius arguuntur, dissici- superiores referendo. quorum magna procullius paretur,&dum simuli pugnant, uniuersi dubio est utilitas r maxime ijs in locis, ubi vincuntur ; praeualentque impetu, quae nOa Episcopales Synodi rarae sunt.ut nimis hodie
Frequentes Synodi maxime admissormati clatiuulo
90쪽
. passim,tum languore , tum iniquitate tempo, porum, vel, saeculariu Magistratuum;qui cel . brandis Synodis nonnumquam impedimento sunt .contia quam Valentianus, ius illud supra retuli mus,rbi libitum ' conueniant. ut omittam Marcianum in I. i. D.de colleg. illic. coitioncs
religionis causa permittentem : & Epistolam Margaretae Rcgentis pro executione Conc. Trid .ad omnia Belgicae Concilia Regia scrip tam, adeoque Synodorum conuentus ab eo Praescriptos permittentem. ita ut Conciliis mandet, ut si in ijs negligentes suerint is, ad quos spectat, Rex admoneatur. i . Ad reformationem etiam quam maximdiale aidiis i pςrxi noxi v x Hierachicus ordo. quod summum
Ordiui; ob. mundi miraculum, omnibus modis manu lacuatio. teneatur: ut sua cuique d ignitas constet,& ab inferioribus reuerenter agnoscaturo tum quatenus ordo est sacramentum,quod in primis commendat Trid. ses. 2 3. mi. tum quatenus ossicia, instituta,& functiones in Ecclesia sunt ordinatae', ad illius ordinis cum potestite administrationem. 12. In qua primum gradum Romanus Ponti-1n quo pei- sex, succcssor Petri,vicarius Christi, obtinet. lnus Pontiis cuius lateribus assident tanquam senatores S. si R N- R. Eccles. Cardinales. de quibus prudentissi- statuit Basil. Conc.I 13. ses. 27. decret. 2.nales. Lateran.s f. 9. Trid.besaqa. i. adluem constit. Sixti V. incip. Postquam .cx alia in c. Religiosa. Secundum in ordine Hierarchico locumpi. iii Obtincnt antiquitus Patriarchae. quorum inpiitia esiae primitiua Ecclesia praecelsa fuit auctoritas, ut primis cecumenicis Concilijs constat. Pumates Primatum deinde locus est, Metropolitarum, Archiepiscoporum,& Episcoporum .caeis rerum Archiepiscoporum & Metropoli tirum Archiepita eadem fuisse videtur auctoritas. 9. q. s. quan-ς'pi ςxx- quam ali j illum huic, alii hunc illi praeserant. IM, Singuli autem Episcopi dioccsim suam curat. Archiepiscopi & Metropolit 7 honore praecellunt, visitatione,& prouocatione, c. 2.b seq. 9. q. 3 .& synodorum conuocatione.qui bus omi nes suae prouinciae interesse teneatur. Synodus Aurelianens. III.c. I. Emeritanas. q s. 6. Terraconens. c. 5. IJ. Braccarens. II. & negligentiae comprouincialium Episcoporum suppictione. d. q. 9.c.cum scimus. Vid. de omnibus Quarant. in sum. V. Archiep. audi. V.COucii Prouinc. Barbos
de Osc. Episcop. h. Episcoporum sane ossicium ipsum nomen
hiscopi. commendata, ut speculentur atque despiciant, ne quid Ecclesia capiat detrimentit: ut clerus, di populus in viam salutis dirigatur. chore-epi Chore- episcoporum etiam usus antiquus
pi fuit in latis diocesibus, ubi ipsi Episcopi non taedio rerum spiritualium sed amplitudine i
corum coacti eorum subsidio utebantur,quorum adeo quod fuerit officium constat ex canone Niceno sq. & deinde 38. qui Episcopo Archidiaconum a dextera,Chore-Episcopuina sinistra sociat: quia hi, inquit, sunt tamquam
duae vianus,2 dua ala quibus Episcopiu rotat. vetatque ne cuiusuis gradus alterius clericorum
quilquam audeat sedere supra illos. Fr. Opsi oram Tom. M
Dignitates deinde, & ossicia Praeposito- o,
rum, Decanorum,Primiceriorum,oeconominrum, Vicariorum,aliaq; id genus nomina quorum ossici js singuli fere tituli in Decretalibus scripti sunt. & appositὰ statuit Conc. Coloniens .an. II 48.c.9. Treuirens an is 48 . pulchre de omnibus Coloniens. c. s. Interpretetur qui vocabulum suunt, ct curet esse quod dicitu=, secundum reserem Patrum urstitutionem , ac regulam,
atque eo solo fecerint, ut omnium piorum expectar ι magna ex parte restondisse νideantur. Non minima reformationis pars erit, si clerum sibi commissum diligenter curarint direxerintque, reliquumque onus recte executi suerint. Demum Parochorum delectus summu mo- Θ κmentum ad reformationem adfert. ideoque plibi εTrid .ses et q.c. 18. tam diligenter eoru clectim Suum deoni per concursum, ut optimi habeantur,studet. lectus. In quam rem sanctὰ Lateranens. Conc. sesi I. Trid.rursus sesrsae. is. Mediolanens.I.& IU. Coloniens. is 36. pari. 8. Senense c. u. ct I 2. Augustanuni av. a s 38.c. 8. Mediolanens i U S. Caroli, cuius aurea verba huc inferre luberer, nisi pro instituto longius excurreren Porro si tales habeantur, quales Trid. desiderat, si totis animis in ossiciu seu incumbanr,' ut idem Trid. loci mox citatis & alijs,Concilia iam dicta,veteres novique Canones desiderant; Ecclesia sane nouam breui faciem est habitura;li verbo pariter doceant,& exemplorsi se ipses ossici j admoneant,dum alijs praedicant si vigilent super gregem suum: sunt enim inseriori quidem gradu,sed in Episcopali solicitudine constituti. animas subditorum de manu eorum Deu requiret, si quas negligentia perdiderint, vel exemplo. Enimuero quo nugis idonei ad parochiasse.offerant,laborandum est Episcopis, alijsque J7'ad quos pertinet, ut pastoratus constitie sint -ii'
dotati, tenues augeantur. I rid. IV. iq. c. l 3. sdi. c. s. 2 .c. I 2.O I9. 7.c. 7.c. I. de praeb.in 6. & diximus aliquid in nou. Iur. Anai. de Parochijs n. Io. alijs non curatis proventuum gratia non Uni tur.d.c. II. lq. c. 9. de quae coenobiis
uniti sunt,deriuatis in illud prouentibus non minuantur. neque enim Praelati per hos mensas suas,aut monasteri j augere possunt. ut nuper non recte in'Capitulo Ordinis cuiusdam do cretum dicitur. Parochiae ubi nimis sunt amplae,ut unus sa- - cicerdos non lassiciat, aut diuidendae sunt, aut 'plures sacerdotes in partem solicitudinis assumendi: ut populo, quantum animarum cura exigit, satis sit cautum. Trid. besa I. c. q.
Multo minime beneficia curata in simplicia I9.
conuertantur,& olim conuersa visitentur, do- Viviorum tentur, atque alias si commode factum non sellatio. erit, quam primum vacaverint, curam animarum recipiant, de in antiquum statum reueria tantur. Trid des. 23 A. I6.
Res qua est ad reformationem omnium so. aliorum beneficiariorum cura r quorum si vi- Cleli adta atque mores ad antiquam innocentiam re- vetet cinuocenIur , credi non potest quantam trahet innocentiam populi sequel/m. rcu ario.