장음표시 사용
51쪽
. I s. Illi, quondam Metropolitani dicebantur, hodie Arebiepiscoporum n men habent proprium. Quidquid itaque de Metropolitanis est iactum , idem de hodiemis archiepiscopis est intelligendum.
Scbol. Nomen archiepiscopi primum non nisi Primatibus. Ac demum seculo octavo omnibus romano Pontifici, deinde Patriarehis, postea Metropolitis promiscue est tributum.
I. I so. Inter insignia archiepiscopalia principem sibi vindicat locum paLlium, seu fascia quatuor digitorum, habens desuper circulum humeros constringentem, & duas lineas ab utraque parte, videlicet ante & retro tantisperpendentes: habet insuper cruces purpureas salii nigras adpellant ante di re tro, a dextris, & a sinistris, infiguntur etiam tres acus aureae, lapidem Pretiosum in capite habentes, scilicet ante Pectus, & supra sinistrum humerum, he post tergum, & in utraque Iinearum extremitate aliquid plumbi positum
est, ut firmius casulae adhaereat. Sebol. 1. Origo pallii archiepiscopalis non satis est eliquata. illud eerto constat, tempore Gregorii P. Ac Iustiniani Imp. pallium tum in ecclesia graeea , tum in latina notum fuisse , ut ex illius Epiholis, de hujus Nove,
iis patet. Schol. r. Iuxta modernum usiam pallia consciuntur ex lana agnorum prius in missa selenni in eeclesia S. Agnetis extra muros urbis die ejus cultui dicato oblatorum . Dicuntur e pallia sumpta de corpore B. Petri, propterea , quod benedicantur oc consecrentur RPapa supra altare B. Petri. Seboc 3. olim pallium a Pontifice grati Rdabatur . Invaluit postea , ut ad iustentandos curiae romanae ossiciales aliquid exigeretur , quae summa ita augebatur, ut natio germanica contra ejusmodi exactiones nimiam graves apud Imp. Maximilianum I. , dc Carolum U. gravamina interposuerit.
f. Is r. Pallium es plenitudo potesatis archiepiseopalis. Nam in formula, qua pallium traditur, diciturr Ad honorem omnipotentis Dei, & divae Mariae semper Virginis, atque B. B. apostolorum Petri & Pauli, nec non ecclesiae sibi commisi, N. tradimus tibi pallium de corpore sancti Petri sumptum , in quo est
plenitudo pontificalis o eii cum patriarchalis, tum Mehiepiscopalis nominis adpellatione a corol. 2. Ergo pallio nondum recepto actus iurisdictinis archiepiscopus exercere nequit , non quidem ae si jus ac potellatem omnem per electionem Zc consecrationem non adquis .isset, sed tantummodo potestatis ejus exeἔ- citium suspenditur. corol a. Cum inauguratio Regum ad actum ordinis vere hierarchieum referri nequeat, nil prohibet, quin illam archiepiscopi ante receiaptum pallium Peragere queλnt. Coroc 3. Sicut traditio pallii plenitudinem potestatis confert, ita vicissim ademptio eri dem e rauiorationis , de depostionis est fu
s. a z. usus pallia est personalissimus, eoque archiepiscopus non nisi in sua ecclesia , idque certis tantummodo diebus, ov.e festa pallii dici solent, niι pottit. Ita enim in traditione pallii dicitur: Τradimus tibi pallium - . ut utariS eo inter ecclesiam tuam certis diebus, qui exprimuntur in privilegiis ab apostolica Sede concessis.
Coro I. Itaque archiepiscopus pallium ne que commodare alteri vivus, neque sueeeffori relinquere moriturus , neque translatus usum pDotia retinere potest. Corol. 2. Si archiepiscopum saeris indutum vestibus reclesiam processionaliter, vel alio m do exire contigerit , pallio suo uti nequit . Cap. l. extra v. de usu & autor. pallii.
52쪽
De Episcoporum juribus, ct obligationibus. Io. Illos, qui potestatem apostolorum sacram in toto sto ambitu sum piam habent, episcopos nominamus, or.) sunt itaque episcopi apostolorum succe res, ac proin eandem cum apostolis potestatem ordinariam ' habere debent, secus enim non successio, sed nova inet institutio . .' potestas apostolorum in ordinariam seu libitas cujuslibet sintillatim accepti,& similia.
essentialem , & extraordinariam seu acci- His nimirum praerogativis gentibus, quibus eiadantatim dividi potest. Prior omnia ea sub se vangelium praedicabant, missionem suam extra. comprehendit . quae ad munus 'scendi perti- ordinariam ostendere debuerant; ae misso epinent, & in hae sola episcopi succedunt, ex- seoporum est tantum ordinaria, ad quam pro-erxordinaria enim in praerogativis consistit, quae bandam plus non requiritur, quam ut episcopi solummodo nascenti ecclesiae erant neeessariae, in tali serie se invieem consequantur, quae recta εuti est donum miraculorum, linguarum, intil. dendo non antea nisi in ipsis apostolis terminatur.
f. IS . Apostoli potestatem suam non a Petro, sed ismediate A ipso Christoaeteperunt. Ipse Christus immediate omnibus dixit: Aeeipito spiritum sanctum
8ec. Item: Sicut misit me patre, ita exo mitto vos. Atqui pater Christum
immediate misit; ergo etiam Christus misit apostolos immediate. f. Is s. Episcopi potestatem suam immediate a Christo habent. Episcopi sunt apostolorum successores, rset. apostoli autem immediate potestatem suam a Christo acceperunt, Is ) ergo idem de eorum successoribus episcopis dicendum. Ad veram enim successionem pertinet, ut a quo antecessor, & Luccensor accipiat potestatem, ne seres succestio desinat, & nova oriatur institutio , Per quam ecclesia iam non maneret eadem eum illa, quae est instituta, contra
ac voluit Christus . 1 I.) Fertne ad eundem modum, sicut non Bret successio, sed nova institutio, si Petri sueee Gres non immedia, a Christo haberent
primatum. . a. Quibus accedit, olim confirmationem episcoporum seM ctam non suisse ab eorum consecratione, 94. adeoque potestatem omnem,& jurisdi tionem episcopalem consecratione conliquebantur. Iam Vero consecratio est sacramentum. per theta. dogm. Quoniam porro effectus sacramentoriun immediate a Deo descendunt, rursus conficitur: Episcopos potestatem
suam immediate ab ipso Christo accipere.
carot a. Ex praxi confirmationem a eonseis eratione non sep randi sequitur: antiquam e clesiam existimasse , potestatem episcoporum immediate a Deo destendere. coria. a. Recte itaque, di tonsormiter ad mentem Moesiae antiquae in conellio tridentino Hispani dc Galli originem potestatis episeopalis immediate a Deo esse contendebant . at quoniam Itali iis contradixerunt , decisum
SOM. E. Demonstrationi pro immediata epuscoporum potestate a successione in locum apostolorum petita opponi,nequit, apostolos ideo
immediate ab ipso Christo sum aecepisse apoteitatem, quia illis ipse praesens fuit, quod in episeoporum ordinatione non eontingἰt . Nam etiam Paulo non ab ipse Christo , sed ab Amnia immittae sunt manus, & tamen iνsemet seribit in epist ad Galati Paulus a in stolus non ab hominibus, neque per hominem, sed per Iesum Chri m. Dein neque Pontin
x ipse Cnrita praesente sicut Potrus , accipit primatum, de tamen nemo adhuedum existimabat papae primatum non immediate Rchristo descendere. SAM L. Neque inde sequitur eristoporum potestatem immediate a Papa . & mediate tantum a Christo esse, quia Papa eam mox restringit, mox extendit , subinde vero plane tollit, non enim ipsam potestatem sed exeriseitium
53쪽
citium eius restringit aut extendit. Quis au- ab organi visualis structura , sed a lumine tem inde immediatum potestatis episcopaelis habere , quia per magis aut minus inten- fontem Pontificem dicit nisi quis etiam ad- sum lumen mox clarius , mox obscurius viis firmare velit , nos videndi potentiam non demus.
6 is 6. Si episcopi Pontificis essent vicarii, non ab ipso Christo immediate suam acciperent potestatem. Cum itaque a Christo ipse eorum iurisdictio descendat, rss. insertur, illos dioecesis suas iure proprio, non Pontificis
nomine regere. rol. t. Est proin potestas illorum plena- potestate rursus consequitur salsum esse deer ria, solida, dc ordinaria, non autem delega- tali istarum axioma: Pontificem esse ordinarium ta . Atque ita 1ides rationem , cur episcopos ordinariorum, habereque jus concurrentis juris- ordinarios ordinarios adpellare soleamus. dictionis Ec praeventionis . ultra jus enim sup Corol. 1. Ex stabilim ordinaria episcoporum plendi . 89. se potestas ejus haud exporrigit.
g. Is 7. Is, cujus potestas in regenda ecclesia particulari ordinaria est, nosse debet, quidnam illi expediat, utileque sit. Ac proin, cum episcopi in suis dioecesibus sint ordinarii, g. Is s. corol. I. jus habent leges Pontificis disci linares examinandi, an ecclesiae illorum necessariae, utilesve sint, & si secus fuerit, interveniendi, ne recipiantur. Secus enim, si leges ecclesiis particularibus noxiae recipi deberent, primatus in destructionem, non aedificationem fuisset institutus, & potestas episcoporum per primatum rursus destrueretur, quod sa
pientiae Christi repugnat. I. ss.
Sebol. Vide g. 8s. eum ejus Scholio.
g. Is 8. Potessas episcoporum originaria se ad omnes dioeceseos exporrigit per δε- nas . Paulus Act. ao. cap. constitutos a se Ephesi episcoγγs de eorum pascendi munere admonens, ait: Adtendite vobis, & universo gregi, in quo vos Spiritus sanctus posuit regere ecclesiam Dei. Quod si autem oves aliquas ex greget demas, jam non fuissent positi regerc universum gregem, sed partem ejus. Iurisdictio igitur episcoporum originaria ad omnes se exporrigit dioecestos Per-
s M. Corol. Proin ius episcoporum circa hoc est. dit vitam , ne perderet oiadientiam, qgo in prasumptione iandatum, omnibusque', qui isti ut eareant, totum fere suum , suorumqον exemptionem a iurisdictione episcopili praeten- Uictum evendunt. Quid boe est praesumptio-dunt, onus probandi incumbit, secus m dubio nis , o monaehi l neque enim quia praelat . pro episcopo est decidendum . monachis, ideo non monaebi. Ad Eugenium Sc bol. Canon quartus cone. chalced. expres Pont. vero idem Bernardus libr. 3. consid. cap. se jubet, ut monachi per unamquamque re- 4. seribit: indignum esse eeclesias inferioribus gionem . & eivitatem episcopo sint subjecti s subtrahere , & sedi 1 postolicae immediate su atque κdeo exemptio illorum antiquitus quid bileere, nullum esse bonum exemptionum fru inauditum suerat . Notabile est oraeuium S. ctum , nee esse consormes voluntati sundRt. Bernardi in tract. de moribus & officiis epi- rum . Easdem querelat contra exemptionς stop. cap. 9. Miror quosdam in nostro prdi- movebant Petrus Baldensis, Ac Ioannes S ne monasteriorum .Abbates bane humilitatis buriensis . Vixerunt hi seculo undecimo , α re uiam odiosa eontentione ins intere , ictu ante illos nullae eontra exemptiones occurrustub humili, quod peius est , habitu is lon- querelae, indicium haud obscurum, eas Vel se ors tam susterbe sapere, ut quum ne unum culo undecimo primo QIsse ortas, Rue laltem qui em verbiatim de suis imperiis subdiros plus justo multiplicat s. Seculo dein decim Dor praeterWredi patiantur, infi 'ropriis eoua tertio adtendentes fundatores fratrum mendi remnant obedire viscopis . votiant recisa cantium . qu mas Mee privilegia turbationesse , ut emanc mentur . Redimunt se i ua obe- in Melesia , dc recte sentientium querelo e .iant, ita Christus . Ille Ruidem de- citabant, ab Iis abitinendum judicarunt, Atquc
54쪽
ratres suos subjici episcopis voluerunt. Quam fus populus chrisianus scandarietatur, eseu alienus ab exemptionibus fuerit S. Franciscas impedimentis , qu inferuntur episcopis inde A issio ostendit piissimum ejus testamentum , gubernatione suarum ovium, maxime in pu- in quo hoc monitum fratribus suis dedit : niendis scelestis, is corrigendis. N am pri Praeeipyο firmiter fratribus universis per obe- mo multiis viis eximunt lymari homines praedientiam . quod ubicunque sint , non audeant sertim eleriet a Jurisdinione sui ordinarii . petere aliquam litteram in curia romana , Dein ι si sunt exempti, confugiunt flatim ad adeoque neque titeras exemptionis . Et ite- paenitentiariam, ve ad datariam, ubi eoniarum : Ime meum . is fratrum myorum est festim inveniunt viam impunitati , ἐν quod privilegium , nullum habere privilegium su- pejus est..ob praestitam pecuniam. Tolianturpe ν terram , sed omnibus obedire , is infe- hae maculae, quibus f daretur aditus in quariores nos omnibus resturare. Sed polim dum eunque hominum republica, aut regno, con-
moniti hujus quasi oblitus frater Elias sensim festim , aut paulo post in ρraeceps rueret , effecit privilegia contra Iura episcoporum . nutuque pacto diutius constare post , is
quodque eum suis asscelis hic in ordine S. tamen putamus nobis mere , ut per nos in Francisci effecit , sensim in ceteris mendican- ebristianam rempublieam indueantur haec tibus ordinibus obtinuit. Cum autem hare pri- monstra . Propterea Germaniae Principes &vilegia ultra monasticam ae domestieam disci- F pistopi vota sita synodo Tridentinae obtul plinam ad Functiones hierarchicas, ipsi exten- runt revocandas esse omnes exemptiones Conderent , atque in his se ab episcopali autori- tra jura communia passim concessas, monastetate exemptos putarent, innumerae eontenti riaque omnia sub episcopi potestate constitu-nes exortae sunt . In duobus quidem conciliis enda, in cujus sunt dioeces. Licet autem sy- lateranensibus sub Alexandro III. & in noeen- nodus attenta temporum ratione noluerit om-tio Illi & postea in concilio viennensi initio nes exemptiones, ut Cermani petebant , reseculi decimi quarti de revocandis exemptioni- vocare, tamen, ut via quadam media res combus, restituendoque episcopis vetere in mona. planaretur, concessum est episeopis, ut salternchos jure actu ni suit, sed adeo incassum , ut qua Sedis apostolicae deIegati iurisdictionem conventus Praelatorum a Paulo III. congrega- in exemptos exercere valeant , qua illis sa tus ad colligendos abusus in synodo dein re- ctione non tam nova pocellas est concessa , formandos ita conquestus sit l Alias abusus quam impedimentum originariam suam pol munus is minime tolerandus, quo univer- statem exercendi est remotum. il I
9. rsy. Qui habet jus & obligationem ad finem, etiam jus ad media ha
bere debet. Episcopi omnes dioeceseos suae personas pascere debent. I S. Hoc cum soli peragere non nossint, ultro consequitur: illis jus esse coadjutores saces sui ministerii instituendi, illisque per ordinationem potestatem ad curam animarum necessariam conserendi. Pars illa dioecestos, in qua episcopus pse byteris curam animarum committit ..parochia, aut beηeficium curatum admi-
Schol. Non omnia benefieta eum cura anu ideo in definitione dictum fuit bene fietum euismarum tale connexa, tuo loco dioetur, atque Gratum.
f. I 6o. Ius ad unum ex duobus connexis tribuit jus ad alterum connex rum. Antiquitus collatio ordinum a collatione beneficii sejuncta non fuit, nemo enim ordinabatur, nisi adesset beneficium , ad quod ordinari potuerat. Cum itaque jus conserendi ordines episcopis competat, Is ) etiam cultati nem beneficiorum in dioecesi existentium ad illos tunc pertinuisse intelligitiis.
Coria. Ex analogia facile deducitur, etiam nova beneficia sine episcopi autoritate erigi navi potville.
. I si . Etiam post separatam ab ordinatione beneficioram collationem jus ben scia in diarce si existentia tonferendi de Iure commvni episcopis competit. Ideo clericorum ordinatio episcopo est concessa, qtita ii per ordinationem eliguntur Ccclesiae ministri, qui una cum episcopo sub ejus directione, de subordi inti cuborent I naturale autem est, ministros eligi ab eo, cui principale, &,Praeci Gmeimssuris Eccl. Tom. I. G puum
55쪽
pitum regimen incumbit. Iam Vero collatione beneficiorum non secus , ae oriadinatione clerici functionibus sacris adplicantur, proin etiam hi ab eo, cui re gimen principale incumbit, nominari debent. Interest enim multum episcopo, ut mores, doctrinam, & habilitatem eorum noscat, quos in laboris & mini sterii sui socios adhibet; quomodo vero noscere posset, si ab aliis eidem o trudantur λCoria. x. Ex quo adparet ius episcoporum in beneficiorum collatione esse favorabile , &
qua Epue pum ab hoc. ure arcere vult, titu
Ium probare debet, secus in dubio pro episeopo decidendum. corol. 2 Erecto novo beneficio, ejusdem collatio ad episcopum pertinet . semperque pro eo praesumitur tamdiu, donec non ex ipsa novi benefieii electione , aut aliunde Probetur , Illius eollationem aut 'praesentationem alicui esse speetaliter delegktam. Sebol. Etsi de jure communi collatio bene- seiorum in dioeeeli existentium ad episeopum pertineat, tamen eo ex tempore, ex quo Praexpectativas, reservationes pontificias, Ac iura patronatus originario huic episcoporum juri vulnus est inflictum , de quibus suo loco agetur adtendendus est usius singularum ecclesiarum. Interim cum semper a Patrum institutis . alienum videbatur, ut quidam se ineeelesiae ministeria sine episeopi consensu in- trudant, etiam visum est episcopo semper aliquam circa collationem beneficiorum autorii intem conservare, tametsi libera eorum collatu d alios sit devoluta, quae in eo sita est , ut possit beneseiatum examinare , et euram Enimarum committere , aut eos instituere , seatitulum conferre.
. I 62. Eius, cujus est adtendere gregi suo, est etiam reprimere errores , aut iis praecavere, disciplinamque eorrigere. Episcopi debent adtendere gresisto, & ecclesiam suam regere, I 8. erit itaque eorum obligatio invigilandi iane errores aut vitia in dioecesi emergant. Hoc fieri nequit, nisi ovessias notant. ss. Ad oves vero noscendas, cum necesse sit visitare dioece sim, satis intelligitur, jus visitandi dioecesim integram ad iura & obligationes
Corol. Cum ius visitandi in munere paseen- gantur , populas eobortationibus ad resigiodi fit situm, liquet, cur Tridenti omnium vili- nem, pacem, innocentiamque accendatur, ce rationum eum esse voluerit scopum , ut sana tera prout locus & occasio seri , ex visit n- orthodoxaque doctrina ex pullis haeresibus In- tium prudentia ad fidelium stultum constituanducatur , boni mores tueantur , pravi eorri- tur. Sessi ει. cap. 3. de reform.
. I 63. Obligatio visitandi sub munere pascen3i continetur. I62. Cum itaque is, qui raro tantum visitaret, obligationi pascendi non satisfaceret , Noluit synodus Trid. sessi 14. eap. 3. de re m. t ut Patriarchae ct Primates , -- tropolitani, m Episcopi propriam di-esim per seipsos, aut si legitime impediti fuerint, per suum generalem vicarium, aut vilitatorem, si quotannis totam propter ejμ latitur inem ustare non poterunt, saltem majorem ejus partem, ita tamen, ut istβbiennio per se, vel vi tatores suos compleatur, vistare non pratermutant.
Sebia. x. Et si vid. intra annum visitationem determinet , tamen Card. de Luca discursu quinto ad cone. Triae advertit: terminum unius anni, aut saltem biennii, etsi ex praecepto statutus videatur, ne id negligi valeat, non adeo rarativum esse, ut intra breviorem terminum , quando episeopus opportunum vel salubre credit, vistare non possit, praesertim eum Praecepto divino mandatum sit oves suas agnoscere, . ys. λ & eontingere possit , ut ad
agnoscendas oves frequentiores visitationes ,
Seboi. a. Quia episcopi in vi tatione sumptus erogare debent , eoncessit synodus Trid. pro se, & suo modesto comitatu procurati nes de his, quibus id incumbit de rure, exi gere, vel vidualia recipere , relinquenὸo tamen in optione eorum, qui visitantur, si malint solvere id , quod erat illis antea solvendum, certa Pecunia taxata, an vero victualia
56쪽
sub nitiare. Si tamen episeopus judicaveris, vere deberent , congregatio Cardiua . eone. cireumstantias saepius , quam semel per an- Trid. interpretum anno 173 . decidit: vinum visitationem exigere , Schol. praee. stopo bis aut saepius eodem anno dioeeesimne eonqueri possent pastores insertorex. & visitanti unitam tantum deberi pro ratio popaeus fidelis , si cepius procuragiones sol. nem.
β. is . Christus apostolis potestatem legislativam & judiciariam concessit. a. Haec potestas ad episcopos eorum successeres quidetri transiit, si is . at quoniam Hrma imperii ecclesiastici est aristocratica, so. negotia totam ecclesiam concernentia non ab uno, alterove episcopo, sed ab omnibus sunt terminanda. Episcopi in uno loco ad decidenda negotia totius ecclesiae congregati , concilium constituunt, Is. Proleg. in quo cum lagitiatores , di judices
agant, vota eorum erunt dociμa. - . ,
Schol. Consuetudine introductum est , ut liis voto gaudeant decisivo, uti fuit Cardiliais praeter episcopos etiam alii, quos Christus ju- les nonepilcopi . Abbates regularium , ordiis dices & legislatorex non constituit, in conci- numque religiosarum Generues.
I. I 6s. Apostolorum potestas in essentiali pascendi munere fuit aequalis , cum omnes simul de singuli in die Pentecostes Spiritum sanctum acceperint . Atque inde est, quod quaestionem de observantia legalium in concilio nierosolymitano omnes simul tanquam iudices a quales , salva Petri praerogativa suia Bagii, 8o. deciderint. Quum, itaque episcopi in apostolorum succedant I cum , Is. potestas eorum in determinandis catas totam ecclesiam conceris nentibus aequalis esse debet, salva tamen Pontificis praerogativa suffragii. 68o. g. I 66. Episcoporum potestas essentialis est aequalis, . I Sue. ergo si ad concilium conveniunt tanquam judices, . t 6 ) erunt iudices aequales. Iudices aequales constituunt societatem aequalem. In societatibus aequalibus plurali tas votorum decidit per dem. in tur. nat. Vides itaque rationem , cur in
conciliis ad votorum pluralitatem adtendatur ..
. 367. Etsi vero episeopi singuli negotia totam e&Iesiam eoncernentia ter minare haud valeant, I64. tamen quilibet in tota sua dioecesi jurisdicti nem exercere potest, g. Is S. eamque potestate solida , ac ordinaria regit, Is s. corol. I. adeoque jure synodos dioecesanas convoca.di in iisque: Ieges condendi gaudet
Corol. Cum episcoporum juri,d Ich o ordinaria & originaria se ad omnes dioecesios per sonas extendat , as . leges emeesanae
obligant omnes, ipsos etiam exemptos in m teriis non exemptis , nec non in quibus subjieluntur episeopis qua Sedis apostolicae dele- .gatis. I. is . in se Lebol. Primis seculis frequentiores erant synodi dioeceianae , seu episcoporum cum suo
Clero, vel senatu, quem presbyterium vocare solebant, conventus nam primis temporibusi ut ait S. Hier. communi eonsilio episcoporum & presbyterorum res ecclesiae administrλbantur . Neque etiam . primis seculis his. conventibus certa tempora designata fuisse legimus, sed quandocunque ardua quaedam ne gotia occurrebant , episcopus senatumi, seu mesbyterium suum convocabat, ut simul super negotiis deliberaretur. Labentibus vero se- eulis haec synodorum celebratio his in anno fieri coepit, creditumque fuit , duplicem.hanc celebrationem susticere , eo quod canones is nodum provincialem bis in anno celebrari j berent . Sed cum postea paulatim invaluerat . ut synodi provinciales semel duntaxat singulis annis haberi deberent , una quoque invaluit , ut synodi dioecesanae semel annuatim haberentur . Et quidem synodus Latera neniis sub Innocentio li I. hane consuetudinem adytobavit. nam jubens singulis annis efflebrari is nodum provincialem, una praeeepit, ut ea, quae fla- tuerint , saetant observaeri , publicaturi ea in episeopalibus synodis annuatimi celebrandis . Poli hoc concilii Lateranensis decretum videmus in plerisque conciliis iniunctum fuisse , ut conformiter ad illud is nodi viceces me sina gulis.
57쪽
tulis amis semel haberentur, etsi in aliquibus annitatim tantum harum synodorum celabrat M. ecclesiis consuetudo bis eas annuatim celebran- nem injunxit sess. 24. cap. 6. de resormatio Pudi fuerit retenta. Quare etiam synodus Trid. Desierunt quidem hodie in aliquibus locis licet frequentiorem synodorum celebrationem nodi dicereianae , earum tamen vices confisi pro reformatione morum desideret nihilomi- ria episcoporum supplent, quae quasi perpetuaenus amplexa moderationem concilii Lateranensis cuidam synodo aequivalent.
f. r68. Pii jus habet serendi lebes, eidem jus competit connectendi cum actione injusta malum tanquam motivum ab ea abstinendi .ar.) seu punienis di. et Epistopis jus competit serendi leges dice sanas, . r67. proin &πansgressores eorum puniendi poenis spiritualibus, quoniam 1ecus leges serent impersectae ' nullumque inter illas, & consilium foret discrimen.
Germ Iuris periti tuam vocant le- να a , dicitur sum : Fae ficuti Iex ait , gem imperfectam , in qua sanctio poenalis ubi non Da non fecisti. CL de Sonnensess eo. Cum legislator Iubet, dieitur e Fae in post. polit. q. 147. q. sicuti lex ait , ubi non ita Ubi deest
. I 69. Cum posita potestate legislativa ponatur jus actiones subditorum cum legibus comparandi , iisque aciplicandi, vel potestas judicandi , f. ii. etiam epicropis in sua dioecesi potestate legislativa pollentibus, g. r 67. jus definiendi causas ecclesiasticas in sua dioecesi competere intelligitur.
coria. r. Cum potestas iudieandi eosdem dicetesibus decidant causas statum civilem concurri jure determinandi limites habeat, β 21. cernentes, id non nomine proprio, sed ta jus determinandi vero determinationes dog- quam Iudices delegati Imperantis civilis sa-maticas & diseiplinares sub se comprehendat, ciunt. β. 17. corol. liquet originariam episcoporum Corol. 3. Et quia potestas civilis a saera est potestatem judicandi se ultra hos limites non independens, j. i.&4so Pontifex episcopum extendere. ex consensu Principis in suis consistoriis ca corol. a. Quod si itaque episeopi in suis sis civiles decidentem impedire nequit.
. 17α Episcoporum jus & obligatio est adtendere universo gregi, in quo eos Spiritus sanctus posuit regere ecclesiam Dei. Is 8. Qui jus & obligationem habet salutem gregis sui procurandi tanquam pastor primarius a Deo ipse positus, jus habere debet ad media ad hunc finem necessaria . Quotiescunque igitur necessitas, aut salus & utilitas gregis dispensationem in legibus conciliorum generalium exposlinat , toties ta ePiscopos iacere posse concluditur. Schol. Nulla est eontradictio tu, dispensindi contra potestas Ponti seis hoc in negotio ad
in Caconibus conciliorum generalium inter jura totam se exporrigit ecclesiam. Dein Pontifici primatus essentialia ponere, . ρt. & idem semper in tuto manet jus supremae i nspectio-yus episcopis concedere; nam episcopi solum nis ad corrigendos, si qui irrepserint, episto- Personas suae dioeeeseos dispensiare possunt . porum in dispensando euestus.
I. III. Praeter jura hactenus recensita episcopi alias habent praerogati Vas .accessorias, uti rus habendi solium, aut thronum, jus mitrae, pedi te annui 3 pastoralis, crucis pectoralis, ebirotecreum , tunicella, sandaliorum . Variis quoque insi- Miuntur titulis, persenis illustribus accensentur, & quandoque etiam muneribus
58쪽
IMpERANTIUM IN ECCLESIA. 3ΑDPLICATIO CAPITIS QUINTI
AD GERMANIAM. 3 R. f. I r. Episcopi de iure ecclesiastico publico universali potestatem civilem nullam habent I. eorumque jurisdictio originaria se ad omnes dioeceseos exporrigit personas ; I38. at episcopis Germaniae primo praeter potestatem sacram competit etiam civilis, quam superioritatem territorialem vocant; secundo eorum jurisdictio in subditos protestanticos suspensa est in paceiret glosa , β. . Prol. primum quoad aliqua solum capita, ac demum penitus in pace VVestphalica. g. 6. prol. tribus solum casibus exceptis. Proin duobus in Punctis quoad episcopos contra jus ecclesiasticum universale Cermania secit exceptiones. Quoniam Vero ibi, ubi contra sus universale fiunt exceptiones, jus con stituitur particulare, insertur: in Germaniae episcopis jure ecclesiastico partic lari Germaniae duo puncta ceteris episcopis haud communia considerari debere. . I r. Epistopos Germaniae potestatem accepisse civilem est res ficti. Facta probari nequeunt, nisi ex testibus aut circumstantiis, g. at proles. ex historia itaque est evolvendum, qua ratione factum sit, ut illis superioritas. territorialis sit concessa. g. I Mysiagogi, Vel Hvςαγοm sunt ii , qui secretiora religionis tractant negotia. Ita etiam ministri religionis Germanorum adhuc ethnicorum adpellabantur
M. I 7s. Germani veteres adhuc ethnici mystagogorum suorum, r teste Tacito, erant observantissimi, eandemque propensionem postea in episcopos, a quibus veram fidem sunt edocti, transtulere. Reges Porro eorum ac Principes cum nossent, religionem regni BIcrum esse , neque relisionem diu stare poste, nisi ministris ejus honor & autoritas concilietur, studiosissimi erant, ut & opes augeantur episcoporum, & munerum civilium admininistratione a
f. 176. Quare tempore Imperatorum Carolingicorum jam pIeraque officia publica, militaribus exceptis, ab episeopis & clericis fuerant occupata, qui qui dem tunc temporis sere cili scientiis vacabant. In re autem iudiciaria co et iam episeoporum potestas Venit, ut quoties pars litigantium voluerit, causam a iudice civili ad forum & tribunal episcopi transserre potuerit. Accesserinthis jura regalia episeopis ab Imperantibus concessa, nimirum in praediis eorum
jurisdicendi potestas, jus monetae, quin & jus gladii &c. Ac quamvis diu sub
advocatis tutelaribus, & vicedominis erant, per quos omnis eorum exercebatur
jurisdictio, postea tamen se etiam ab his quovis demum modo seu Pecuniis , seu alio titulo gratioso liberarunt. . II . Atque ita episeopi Germaniae in Principes imperii eve sere , adeptique sunt superioritatem territorialem . Quin dum potestas eligendi Imperatorem ad septem est devoluta Principes, hos inter etiam Archiepistopi Mogunti- us , Coloniensis , & Trevirensis numerabantur, qNod ius iis in aurea bulla a Carolo IV. est stabilitum, & quidem ita, ut si Electores electionis caesareae causa conveniunt, cum ibi ordo linealis observetur , hi tres Electores ecclesiasticisnt primi. In suffragio quidem serendo Trevirensis Coloniensem semper Praecedit, in subscribendo tamen, sigillando aliisque actibus inlemubuς alternant ita. ut actum primum inchoet Trevireusis . Directori uiti autem collegii electoralis
59쪽
M. I 8. Insuper Electores ecclesiastici sunt Archicancellarii imperii, & quidem Moguntinus est archi cancellarius per Germaniam, qui suum in aula caesarea habet procancellarium Coloniensis per Italiam, & Trevirensis per Galliam& regnum Arelatense.
Sehes. Et iam Ap gusta , quia honorum ma- cujus. archioneelIarius et epist opus Fulde titi est particeps , suos habet archiossiciales , sis.
. I79. Cum autoritas episcoporum Germaniae per dignitates civiles crevisset, ea ex altera parte rursus est diminuta, dum iurisdictio eorum ecclesiastica in Protestantes primo in pace religiosa quoad aliqua solum capita, ac demum penitus in pace VVestphalica est suspensa, tribus solummodo casibus exceptis ..
I8α Primus. casus exceptus in Instr. Pacis Osnabr. Art. s. f. 48. ita sonat Ad consequendos tamem reditus, census, decimas ct pensones in iis Augustana confesponis flatuum ditionibus, ubi catholici anno mille mo sexcentesmo vigesimo quarto in possessione vel quasi exerellii jurisdictionis eccloassica fuerunt , Mantur eadem posthac quoque, sed non nisi in exigendis hisce pensionibus , nec procedatur ad excommunicationem, nisi post trinam demum denunciationem catholicorum.
Coria. Qim jurisdictio episeoporum in Pro- schol. Uberiores rationes, cur annus Praeis testantes ad annum r614 regulanda sit, recte is dictus annus normalis adpelletur , suo loco annus normatis, 3c regulativus adpellatur . . dabuntur.
. I 8 r. Excommunicationis poena, quac episcopi in Protestantes animadvertere
possunt, i8o. non est inanis ct absque effectu. Etsi enim Protestantes infen-. D theoloico a communione sacrorum alioquin sint separati, atque adeo etsi ex hoc capite poena excommunicationis ab episcopis in Protestantes lata inanis s ret , tamen cum exercitium religionis protestanticae legibus imperii sundamentalibus sit nermissum, & 46. . proicI. illi in sensu jumidiso excommunicati haud iunt. Quod si vero ab episcopis ob denegatas, aut non praestitas Pensiones, quas vi pacis Oestphalicae praestare tenentur, I8o. excommunicarentur, tum in se,DIuridico essent excommunicati . Atqui excommunicatio the logica solum in privatione sacrorum consistit, g. 32. excommunicatio Vero in sensu auridico ex Principum consensu etiam effectus civiles post se trahit , f.. 33. ) itaque si ab episcopis excommunicarentur, excommunicationi theol gicae etiam juridica, & cum illa effectus civiles. accederent, quod inane, M se
straneum non est . . Sciat ipsi Protestantes ultro moeem excom luerunt voci executionis, quae in cit. . pa-mumcaIionis elegerunt, eamque substitui ma- eis Osnabr. jam fuerat Posita. .
. Iga. Alter casus exceptus in L citi. Pacis VUestph. ita sonat: Augustana Confessioni addicti status provinciades, o subditi, qui anno I 62 . ecesesiasticam ju-νi dictionem agnoverunt, iis in casibus modo jurisditi ioni dictae subsint , qui Augum am confessionem nullatenus concernunt, modo ipsis occasione processus nihil ιnjunxqi r Augustianae confesoni, vel conscientiae repugnans, cui mox casus tertius his Verbis subjungitur. Eodem etiam jure Augustanae confusimnis maIlratuum cat boli ci subdiιi censeantur, inqua bos, qui anno Isa . publicum religionis catholica exer-ncim habuerunt, jus dioeesanum 4 quatenus opscopi illiad dicto anno qMete in eorexercuerunt, salvunt esto. g. I 83. In Pace VVestphalica qnarelam bona ecclesiastica Protestantibus sunt Permissa, f. 48. Schol. proleg. ad quae etiam pertinent episcopatus Osnabr
60쪽
' ensis, 3e obecensis , quorum prior alternatim a catholico , & protest antico ,
alter vero perpetuo a P testantico possidetur. I. P. O. Art. II. r.
. r 8a. Episcopi pia ter potestatem suam essentialem etiam gaudent iuribus status & άignitatis, r i. ) simulque episcopi Germaniae sunt Principes im perii . ir' Cum itaque etiam Protestantes ad episcopatus assumantur , L I 83. conventum est circa illos in P. VR Art. s. g. 22. vi absque ἴν. να- dicio status o dignitatis , titulis et torum , aut postulatorum in Archiepscopum , Abbatem, Praeposium insigniantur, fessumem auιem in scamno inter ecclesiasitas osculares intermedio, o transverso capiant. Schol. Duo antehae erant Principum Imperii stamna , ecclesiasticum unum, quod claudunt illi , qui in subdivisis Praelatorum scamnis Suδcico videlieet, & Rhenano seZent , alterum seculare, quod quatuor scamnis V e. raravico iidet ieet, Sueerro , s antonio, dimophalles subdivisis absolvitur. Cum ver Principes ecclesiastici catholici noluissent Primetipibus eeelesasticis Aug. Cons in suo scamno locum dare , quia sacra consecratio in carent , in scamno vero Principum secularium ipsi postremae sedere Ioco Tenuerent , post multas tandem disputationes adsignatum est illis somnum transverium retento nihilo. minus pristino votorum ordine,
r8s. Episcopi debent eonprmari, quod ius hodie ad jura primatus acci in dentalia pertinet, 93. J & etiam in concordatis Germaniae =. 33. Prolen
Pontifici est concessum. Insuper episcopi vi eorundem concordatorum Pontinciannatas, seu servitium commune , & Archiepiscopi etiam pro pallio solvere debent . . f. I so. Scha 3. Episcopi tamen Aug. Cons. addicti confirmatione non indigent, sed per L P. O. Art. q. La I. a Dcra caesarea Ma estate, postquam intra annum Hectionis, aut postulationis Da fidem fecerint, σ juramenta regalibus consueta seudis praestiterint, absque ulla exeeptione in Giantur , ac Proin , cum confirmatione pontificia haud indigere voluerint, eidem exactiones annata ma& jurium pallii solvere recusabant. Ne autem deterioris hoc in puncto epise pi catholici essent conditionis, in L c.. P. O. est statutum, ut A. C. episcopi ultra taxae ordinaria summam insuper ejus dimidiam pro insevdatime pendant.
Schol. Protestantium episcopos non ud mu- traditentibus. Dum vero in episeopatu osna uus episcopale , quia ordine tarent , sed po- brugensi est episcopus protestanticus , sq. I 33. tius ad episcopatum , ejusque reditus perci- subditi ejus catholici in spiritualibus Arthiepi' piendos elisi, satis patet, ne ipsis quidem con- scopo Coloniens qua Metropolitano subsutat.
De Episcopis titularibus 9 eoadjutoribus Episcoporiam . g. I 86. Episcopi titulares dicuntur ii, qui ordinantur ad episcopatus extinctos, quibus proin nulla e lata, & nullus populus regendus tribuitur , sed n dum ecclesiae extinctae titulum tenentes in consecratione characterem accipiunt epistopalem. s. 187. Episcopos titiuaret vetus ecclesia ignorabat. Episcopi titulares carent ecclasia & populo, i86. atqui in antiqua ecclesia collatio ordinum a collatione beneficii sejuncta non fuit, I . ergo in ecclesia antiqua episcopi sine ecclesia, seu episcopi titulares non dabantur.
Corol. Cum ex historia ecclesastica pateat, eluditur , per decem secula nullos episcopdscollationem ordinnm seeuIo decimo a colla. titulares hodiernis similes exstitisse. tione beneficii sep-am sui D, leti time eona Schol. Non quidem ignoro. interdum in an ii qua