장음표시 사용
71쪽
I. a 3. Pastoris ossicium est oves suas agnoscere. Lys. γ Is, qui oves suas noscit, intelligit, quale pabulum spirituale illis sit adcommodatum . Parochi sint ordinarii pastores, as 3. ac proin majorem parochiae notitiam habere debent, quam stationarii, qui duntaxat quasi transeundo , & stando, a quo stationes dicuntur, in parochiis versantur. Quod si itaque stationariorum denominatio non dependet a parochis, aut si non tales, quales desiderant, obtunere possunt, ut tamen de pabulo populo maxime prolicuo prospiciant, sicut Obligantur, .apa. est valde congruum, ut quandoque cum stationariis conserant iis de rebus, quas expedit maxime in concione ad populum tractari, exempli gratia, ut in vitia, quae maxime ibi regnant, maxime invehantur, & virtuteS, quae seigent, cum primis commendent, & alia pro populi conditione sibi sumant tractanda, quo & pastor ordinarius, & subsidiarius concordes uno ore
loquantur. Sebol. Idem variae synodi particulares statvere , & in specie Rudomarensis Tit. I9. cap. 2. insuper voluit: ut pastor ipse s si possit concioni interiit, & diligenter advertat, num ejusmodi pabulum ovibus porrigatur , quale Convenit, num dieatur aliquid eontra fidem Catholicam, aut bonos mores . Quod si quid ejusmodi observet, moneat concio natorem , ut apud popuIum id revocet, aut nobis vel per se. vel per Meanum suum id significent , de nuncientque concionatores id , quod etiam rogamus omnes utriusque sexus fideles . pro Eo, quo tenentur Eelo tuendae gloriae Dei qui opere . sermone, aut conversatione scandalosi, vel criminum suspecti, maleque smati plus exemplo suo dei truunt , quam verbo aedificant, quibus synodi Αudomareosis statutis consonat id, quod Princeps & episeopus Spirensis in sua epistola pastorali de anno Irs die ΣΟ. Ianuarii statuit, nimirum: Germ. , Tertio volumus . ut parochi scriptam cura bitae eoncionem legant , is antequam praedicetur, corritant , ne quid contra dot vel mores populo enaen elu . Sin autem caenobita concionem U.ndere notiι, epikeopais nostrum bractium parocho exhibemas.
f. aqq. Ut parochi ossicium pastoris exacte impleatit, non suffcit populum
pascere verbo divino, sed etiam bonorum operum exemplo ut pascant, est ne-eefie, pro eoque sacrificium offerant . nec non pauperum, aliarumque miserabulium personarum curam gerant Paternam. Trid. sess 23. cap. I. de reisrm.
corol. sttiorum nihil eum sacere possint , telligitur, eos praecepto eodem , quo ad P nisi intra limites suae parochiae exillant, in- stendum, etiam ad residendum teneri.
g. 233. Quoniam rationi valde est consentaneum, ut idem curam eorum etiam post mortem gerant, qui viventes ejus erant oves, factum est, ut ius habendi coemeterii, defunctosque sepeliendi juribus parochialibus sit adnumera-
Co t. Ecchsae non parochiaIes non Hs ex Sebo Uberior de eo meteriis & sepulturis Privilegio ecemeterium habere possunt. dicendi occasio in jure privato occurret.
De Clericor- juribus eommunibus. g. 236. Vidimus hucusque obligationes di jura personis ecclesiasticis relate ad gradum, quem in hierarehia tum divinae, tum ecclesiasticae institutionis , , 66. obtinent, competentia. Sunt praeterea etiam praerogativae aliae, quas Olarici qua tales absque ullo respectu ad hierarchiam habent, quasque omnes simul sumptas elericorum pνivilegia communia adpellamus. Porro haec privilegia ,
72쪽
- vel personis, vel rebus clericorum sint concessa, recte in personalia, & realia diviseris. g. 23 . Concilium generale Lateranense II. anno II 39. eos excommunic tione majori o. puniendos edixit, qui clerico diabolo suadente ut se Ioelaquuntur violentas injecere manus. Hoc privilegium priVilegium canonis ducitur Corol. Pereulso clerici de sensionis , aut ae proin ei excommunkatio adnexa esse ne- correctionis gistia non fit suadente diabolo, quit., 238. Iudex secularis non est incapax emnoscendi de percassone cleriei. Num percussio clerici facta sit, vel non, est quaestio facti externi. Facta externa cognoscendi judex secularis non est incapax. quoniam nulla ad hoc est necessa ria potestas & jurisdictio spiritualis, paret itaque propositum. . 239. Iussici seculari jus competiι in causa percussonis Clericorum concae, .nter cum Iudice ecclesiastico cognoscendi, ita, ut fine illius consensu ad excom niacationis sententiam procedi nequeat. Excommunicationi adnexi sunt ininus civi-las ex Principum consensu. f. 33. Quoniam vero quilibet legislator jus habet actiones subditorum cum legi ous suis comparandi, iisdemque adplicandi, a I. nec non declarandi, cum quali actione malum, seu Poenam F. 2 connectere velit, etiam Princeps examinare Potest, cum nulla ad hoc requiratur potes has sacra, i ,138. utrum talis facta sit percussio clerici, cui excommunicatio . I. 37. 1 ac consequenter Pinnae civiles sunt adnexae.
Corol. I. Nunc videς , recte statuisse anno sententia Majestati ad adprobationem offeraturiax 68. die x6. Iulii Imperatricem Mariam The- Corol. 2. Intelligis etiam , si episcopus conresiam , ut causae excommunicationis ob per- tra praescriptum modum sententiam ex meus onem elerici a commissariis ecclesiastieis, munieationis in eleriei percussorem ferret,& secularibus. pari numero cognoscantur, dc eam nullos effectus civiles post se tracturam.
I. 2 o. Privilegium fori est id, quo clarici in euasis civilibus ' a jurisdictione iudicis secularis eximuntur.
in musis enim sicris, &ad essentiam re- testatis independentiae. q. 41. Ac 4r- a soligionis pertinentibus vi mutuat utriusiue po- ro seculari sunt immunes.
. a r. Illa pars juris naturalis , quam fus civitatis adpetamus, eIericos a j risdictione seculari in causis civilibus non eximit. Quamprimum quis in eadem ,
in qua natus est civitate , manet, saltem tacite pactum subjectionis erga imperium ejusdem civitatis init. Quod si itaque clerici imperio civili haud subensent, transitus. a statu laicali in cIericalem pactum subjectionis tollere, eosque ex membris civitatis in n-- membra immutam deberet. Quoniam Vero in ecstntia sacrorum ordinum nihil continetur , quod cum pacto subjectionis stare non possit, relinquitur: rure naturali clericos ae potestate civili in causis civiliabus exemptos non esse iantat Clerici tenentur iure naturali ossicium sacrum rite administrare , t ait Belia . L. t. de clericis cap. 3o. atqui repugnat illud rite administrare, dc simul jurisdictioni civili subesse. Naem turpi mimum fore , si magistratus episeo in punire pollet, a quo ipse puniendus, & eorrigendus est , dc si hodie epissi pus ad situm tribunal vocaret laicum, cras .ero laicus ille ad se voearet episeopum . Siserim periret amnis reverentia episcopis & sacerdotibus debita , & ipse ordo naturae perverteretur, si pastores ovibus subiiceren rur. Uerum ad hoc id unum regero, turpe non esse, neque naturae ordinem perverti , si imperasscivilis relate ad ecclesiam qux membrum erusi
73쪽
de independens, ita pariter Imperantes eccle- metuendum est, tali modo reverent am iri I, eeb siastici, etsi in sacris sim mi sint, dc indepen- tam perire, immo tum potius rexerentiam laici dentes, salvo naturae ordine relate ad civitatem illis tinegarent. si eos viderent ut ei ves te- in ea ulla ei vilibus subditi esse possunt, neque fractarios potestatem secularem contemnere.
s. et et. Clerici jure divino positivo a jurisdictione seculari in causis e milibu non sunt exempti. Paulus in epist. ad Rotru caP. 23. iubet: omnis anima potesta tibus sublimioribus subdita si ι. Loquitur hic apostolus de potestate civili, quia iliali potestati obediendum esse jubet, quae gladium portat, & cui dandum est tri butum, uti habetur in contextu. Quod si jam subis omnis anima etiam comprehenduntur clerici, tum manisestuin est, quod jure divino positivo potestati
seculari subjecti sint. Ita autem rem esse, non tantum ex regulis hermeneuticae, quae tamdiu scripturam in sensu litteraeli, re regulis logices conBrmiter in terpretandam praescribunt, donec nulla adparet ratia in contrarium, sed etiam ex SS. Patrum, qua optimorum scripturae inter e tum ρ. Ig. proleg. sententiis liquet. Nam S.Chrysost. hom. I 3. in citatum a stoli locum ita commentatur: me omni bas imperari sacerdotibas etiam ct monachis, nec secularibus tantum , hoc ab exordio declarat dicens: Omnis anima potestatibus sublimioribus subdita sit. Eicti apostolus esses, eo Evangelista ex Propbeta, etsi quivis alius. Neque enim haec subjectio piem tem subversit. S. Bemardus autem in epist. Αχ. ad Henricum Seianonensem archiepiscopum scribit: Omnis anima potestatibur sublimioribus subditabo. Si omnis, o vestra. Quis vos excipit ab universitate e Sι quis tentat exes
re, conatur decipere. Sciat. Qui divinam exemptionis sori existiurant esse originem , sequentia producunt :l salin. io t. dicitur: Nolite tan ere christos meos, quod tantundem est, ae si dictum nisi seir Nolite hs uises consecratos ullo modo vobis subquere. Ex Piaim. 44. sequentem locum adducit Bellarminus adversus Baresajum :Principes terrarum eo stituam eos apostolos Ioco patrum. Addunt can. 21. dist. 94. in quo Ioannes Papa dicit: Non a Dibus publicis . non a potestatibus secularibus, Ieda Ponti seibus , ἐν sacerdotibus omnipotens Deus ebristian.e religionis clerisos voluit ordinari, is discuti, cui canoni etiam quaedam concilia conformes edidisse astunt. Quod primum adtinet, animadvertendum ess , loqui Prophetam de injuria , qua adficiebatur semen Abrahae, ut dilueide ex antecedentibus, dc consequentibus adparet. Recte autem in pheta dicit, sacerdotes non esse adficiendos in- Iuriis, quomodo vero inde sequatur, judicium Principum secularium in clericos iuxta juris
ordinem exerceri non posse, non video . P verea non ad magistratum ordinarium sermo
hic est factus , sed ad Prineipes extraneos populo Dei interitum minitantes, namque ali satis constat, Moysen in levitas de sacerdotes tellatem tuam exercuisse, dc Davidem post unctionem regalem utrique ordini in profanis summa cum potestate praefuisse . Psalm. Min44. huc non quadrare , ipse advertens Bellar- minus subjungit: quamvis priucipatus ille spis
ritualis esset, tamen verus principatus erat,
dc temporali principatu longe nobilior , at non de dignitate , sed potestate docendum erat. Tandem sepius a constitutionibus pontificiis divino iure quid eonstitimim dicitur, quod ab aliqua veteris testamenti , aut ant quorum conciliorum autoritate miginem duxit, quod quidem nunquam factum suisse orutandum est , quia animos non satis peritus euitat ..
. γω. Nec Rontifex, nee tota ecclesia potestatem habet elericos a Iurisdicti m civili in causis civilibus eximendi. Fac ita heri , & habebis potestatem cIVilem a sacra dependentem contra, ae voluit Christus - 4r. M. N 69 ISchol. r. Si Pontifex tala Bellarimnus aΗ- quem ad ordinem elericalem promover, non minus eum jurisdictioni seculari sub rahit, ac imperator subditum, quem ast principem evexit, a jurisdictione coniatis , cui antea sub e ctus erat, eximit. At inter utrumque ea lumlata eli disparitas: nam & eomes , & suiamtus elus jurisdictioni Imperatoris sunt obn xii , eeontra laicus judex, dc clericus, s j ι-risdiato ιpectetur civilis , Pontifici non sub sunt K
74쪽
sunt. Ita etIam potest Ponti sex clerieum , illum ad dignitatem cardinalitiam evehendo, a jurisdictione sui episcopi eximere, quia uter que ei in spiritualibus subest , at nequit imperator episcopum ad Principem evehendo ,
eum a Pontificis jurisdictione in spiritualibus
ponendi de rebus ecclesiae , prout utile videtur, utile autem erit ecclesiasticos non misceri rebus secularibus, ne ab ossicio suo arceam tur. Cul reponendum , non omne , quod est
utile, simul esse justum , secus enim dc pauper divitem julle spoliaret, eo quod bona dixit is pauperi forent utilia. Quod si jam daretur, exemptionem clericorum esse utilem, eam Pontifex propria autoritate concedere non potest sine laesione juris Imperanti competentis.
. 2 . Privilegium seri f. et . divino positivo, g. 2 a. nec ecclesiastic est, nisi ut illud privilegium Principum
Schol. Illud plane maximum scribit Sozomenus de Constantino M. reverentiae Imperatoris erga religionem argumentum et P. quod omnes ubique clericos immunitate donaverit,
de lege hae de re specialiter data litigantibus permiserit, ut ad episcoporum judicium provocarent , si magistratus civiles rejicere vellent. Haec prima sent exemptionis velligia , sed tenuia aὸhuc; neino enim vi harum constitutionum, dc ne clericus quidem coram episcopo agere tenebatur, ut aperte lex Marciani Imp. de anno 436. docet , cujus liaec sunt verba: suod is, qui elericum Constantinopstanum persequitur . nee archiepiscopi judicium subire cupit, alibi, quam coram praefecto praetorio contendere nequeat . Pl
rasque antecessorum suorum leges confirmavit
chiepiscopo Constantinopolitano , elericis hoc dare privilegium , ut ii quis habet pecuniariam causam , prius ad archiepiscopum perrat , sub quo constitutus est, quin ad auditoria civilia trahatur. Si vero propter quandam dii scultatem non fuerit possibile episcopo decidere negotium , tunc licentiam esse ad civiles judices pergere , ita tamen , ut non Propter ejusmodi eati fas clericus sacris amoveatur obsequiis. Si tamen clericus de criminibus conveniatur, distinguendum est inter crimen civile , & ecclesiallicum. Si itaque pergit Imp.
crimen est civile, clericus adcusatus Constantinopoli coram competente judice conveni tur, in provinciis coram praesidibus non transcendente lite duorum mensium spatium, &si provinciae praeses reum esse put erit , qui convenitur , dc poena judicaverit dignum, prius hunc ab episcopo sacerdotali dignitate spoliari oportet δce. In alia anni 343. lege Iust. lix constituit : Si quis contra aliquem clericum , monachum , aut diaconum fabet
. a s Immunitas a jurisdictione liberius vacare possint. et M. Schol. a ministerio sacro arcem, ImPerantes clericis nec jure naturali, ρ. 2 r. nec
aliquam actionem, adeat prius episcopum, &siquidein utraque pars iis, quae judicata Iunt, adquieverit , jubemus per loci judicem hoc executioni periectae contradi. Si quis autem litigantium intra decem dies contradicat, tunc locorum judex examinet, dc si judicium prius confirmet, non liceat amplius adpellare, si vero judicis sententia contrariae suerit iis, quae ab episcopo judicata sunt , tunc locum habere adpellationem sontra sententiam judicis. Rationem dein , cur exemptio a foro civili
clericis data sit, hanc refert Iust. in Nov. 33. a sacro eum vacare Deiat ministerio, sed ex non seripto negotium examinetur sesdamnis. Et alibi idem privilegium indulgens monachis, & monialibus causas eorundem ad episcopum deserri jubet , qui non tanquam judices civiles eum strepitu sorensi, sed hone-ile, de sacerdotaliter eas terminent. Atque hane episcoporum in decidendis ciericorum
causis autoritatem consequentium aetatum Imperatores Depius confirmarunt, inter quos Fri
dericus I l. in constitutione de stat litis , de consuetudinibus contra libertatem ecclesae ed ipsstatuit: nullus ecclesiasticam personam in criam inali quaestione , vel civili trahere ad judicium seculare praesumat contra constitutiones imperiales, dc canonicas sanctio .ies. Haec et alia quamplurima exempla vetustatis fatis ostendunt , nihil hoc exemptionis pri ilegium ad Imperantes ipsos, sed ad magistratus duntaxat subalternos pertinere. Ait quidem Beularminus , piis Principibus nondum satis notam , atque explicatam fuisse exemptionem , quam jure divino clerici habent , lanctos Patres ratem eam paulatim explicare nilos suisse, at nihil Patribus id explicare opus fuerat, quod pridem ipse cxplicabat Christus dc apostoli, dum ante Reges & Praesides duce
seculari clericis ideo data est, ut sacris Quia vero etiam status militaris eos
illos a militia Immunes editae .
75쪽
. x K Privilegium determinato statui ab Imperante concessum raritam excepιionem necessitatis in se continet, ne civitati evadat noxium. Quod si etiam patria aliter desendi non posset, nisi clerici arma arripiant, juri sequelae Imperantibus ceu consectaritim ex jure belli competenti sunt obnoxii.
Sebo . Qui proximo in necessitate constituto Euxilium prassiat, misericors eit . Qui ei misericors iacit rem Deo gratam . Fac aliquem in via publica a latronibus invadi . tum clericus ei auxilium praetans , etiam cum caede latronis, si laesio aliter averti nequit , erit miserieres , id est faciet rem Deo gratam. Fac etiam rempublicam ab hoste invadi ita, ut defendi jam non possit, nisi clerici quoque arma arripiant , tum id faciemees suis concivibus in necessitate rositis auabitum m stabunt , ae proin erunt miserimrdes, id est: facient rem Deo gratam . Fallitur ergo , si quis existimat statum clericalem , ct militarem sibi invicem contradicere . aut sors dedecere poteli clericum , ut qux miles ossicium honi civis peragat vitam bonaque tot iborum concivium defendendo . cum tamen nemo dixerit , indignam statui clericali Blum ponere actionem , qui ad servandam propriam vitam iniquum occidit adgressorem
g. χη . Est aequitati naturali e Veniens, ut clerici semper habeant suste lationem statui eorum competentem, etsi non habeant unde creditoribus fati faciant, ne ob inopiam mantur ab ossiciis ciericalibus abstinere. Privilegium iavi cujus salva elericis statui congrua sustentatio manere debet, etsi creditoribus satisfacere nequeant, privilegium competentiae adpellatur .. Sebia. Clierlai ob prἱvssemina competentiae
non tantum sultentatione congrua privar, , sed
etiam poena excommunicationis , aut Carceris
ob debita molestari nequeunt. origo, 3c limitationes hujus privilegi, sunt sequentes . lam de jure romano illud competebar parentibus i cliberis L. x6. ἐγ i ff. de re Judic. fratribus, 3c seroribus. arσ. L. 63. pr. f. stetis tam illis, qui universorum bonorum serietatem ini runt , quam sociis particularibus L. 63. ff. pro Ioe. marito sive ratione dotis reddendae , sive
ratione cujuscunque eontra hiis cum uxore initi conveniatur L. t . L. Io. f. de re la die. debitoribus, qui semel bonis cessere intuitu priorum creditorum L. 6. , 7. e. tit. da cessbon. militibus L. miles 6. ἐν L. item mitis is. ff. de re Iudic., aliisque , qui videri poliunt in Samuelis. Stryhii usi moderno pande iarum . Extendi dein etiam ad clericos coepit occasionem praebente cap. 3. de stat. Cum enim
elerieus quidam Odoardus nomine eorum rλ-chidiacono Rhemensi super quibusdam debitis
conventus fuerat , in eum solvere non valentem excommunicationis sententiam promulgavit; at roscripsi Pontifex: Mandamus, quod f praedictur Odoardus in totum, vel ex par
re non possit se e re debita . sententiam sine di euitate qualibet relaxeris. Ex hoc textu
plerique juris interpretes privilegium compotentiae deduxere, sed mimis recte. Ex eo enim, quod claritus ob debita ab excommunicatione immunis dieatur, non continuo sequitur, eum
etiam x careere liberum este, id, quod tλmen sub beneficio eompetentiae eontinetur. Videntes dein quidam ex adlato Gregorii textu proelericis deduei nihil posse , ad alias coniugerunt rationes, a jebant quer milites coetellis militiae aequiparari militibus terretiri bux , qu madmodum autem militibus conceditur pri ikgium compellustiae , ne militiam deserant, ita multo magis militibus coelestibus competere debet, ne a divino ministerio abstineant i & in
status opprobrium mendicare cogantur. Verum hoc argumentum ingenti laborat vitio, quicunque enim in uno aut altero comparantur, non
Propterea iidem censendν sunt , nee iisdem ubique gaudent juribus . Praeterea beneficium competentiae est jus singulare, adeoque strictio.
ris interpretationis, quot extensionem non λd
mittit ad alias personas , quam quibus illud leges indit luere . Suadet quidem haec ratio , aequum esse hoe clericos privilegio gaudere , minime vero probat, eis tale ius datum est e. Etsi vero nulla lex aut ratio juris ad firri pos-st, qliae privilegium competentiae clericis concessisset , tamen eum omnes sere interpretes ex cita ca'. 3. de solui. illud deduxissent , id etiam in foro creditum, & receptum est, non tantum inter catholicos , sed inter ipses etiam protestantes teste Boehmero maxime cum id aequum videretur ob status clericalis honorem nec non ecclesiis ipsis silutare quibus sirpe ob inopiam deservire amplius nequirent cleriei, si omni , quo possent . rigore creditores advelsus il hos uterentur . Unde clericis egentibus aliquid ex recitibus ecclesiasticis pro eorum susten-
76쪽
sustentatione determinatur, quod vocant Germacomperentiam ponere ἐν dare, reliquam vero ereditoribus relinquitur . Et si autem usus& praxis doceat omnibus clericis hoc benefi-eium competere, tamen limitationes quaedam& in hoc ipso considerandae sunt . Et imprimis quidem, etsi certum sit capitula cathedralia catholica hoe gaudere beneficio; tamen dubitari valde potest, num illud & competat capitulis protestanticis puris, .rat. cum canonici protestantea ordinibus haud initientur,s .eth I. Schol. γ proin non tam clericis, quam personis ec letallicis, & ne his quidem, nisi in sensu laxiori accenseantur, cum ossicia eorum
ipso fatente Baetimeto sint ejusmodi , ut
sere non snt clerici. 1do non gaudet hoc beneficio elericus in minoribus constitutus ordinibus , nisi inserviat cuidam ecclesae , in tales enim non quadrat ratio aequitatis, propter
quam hoe est datum beneia um, ne nἰmirum in praejudIcium ecclesae prae inopia ei inser xire haud possent. 3tia eo non gaudent cleri ci, qui debita contraxere ex delicto, vel quisidelicto , cum ex delicto commodum sentire nemo debeat ; hine elericus Ob debita mercaturam concernentia conventus competentiae beneficio privatur, cum mercatura canonibus stprohibita. 4to non gaudent tunc, quo creditor magis eget , quam ipse clericus debitor , quia in pari causa praeserri debet , qui agit de damno vitando, quam qui de lucro capessendo . Tandem neque ii hoc beneficio gaudent, qui ei renunciarunt. Ideo in antiquis chirographis frequenter haec clausilla occurrit: Germ Renuncio se omnibus legis beneficiis , prae-e Uxe Capit. O ardus, in quo nimirum beanescium competentiae clericis concessum fuisse
g. 248. Clerici jure naturali a praestatione tributorum non μηι immunes. Quodlibet civitatis membrum ex pacto unionis vires suas ad finem socialem obtinendum conjungere tenetur. Finis civitatis est securitas interna & externa . I. 39. Ad securitatem externam conserVandam requiruntur munimenta, eXer
citus & legationes, ' ad internam vero magistratus, judicia, & officiales. Etiam Imperans statui suo convenientes redditus habere debet. Haec, 8c hujusmodi onera a singulis civibus sunt praestanda, quia singuli publica protectione, dc securitate stuuntur. Quoniam itaque nihil in essentia ordinum continetur, quod clericis jus daret publicam protectionem exigendi, absque quod ad securitatem conservandam quid conferant, liquet, eos jure naturali a tributorum praestatione immunes haud esse.
Neque quis gentIum sine armis , neque butis haberi queunt, ait eleganter Tacitus hist. arma sine stipendiis, neque stipendia sine tria 4. cap. 7 .f. 2q9. Christus clericos a praestatione tributorum non exemit. Paul. ad Rom.
cap. II. dum dixisset ι omnis anima potestatibus sublimioribus subdita sit, subjungit: Reddite ergo omnibus debita, eui tributum, tributum, evi vectigal, vectigal . At sub voce omnis etiam clerici comprehenduntur. g. 2 2. ergo & ab iis est tributum reddendum, & ipse Christus Matth. χα cap. iubet; Reddite, quae sunt
eaesaris, casam. Sebo . Qui divinam immunitatis realis adsemiere originem, in illo apud Matth. loco suum posuere fundamentum , ubi Christus interrogat Petrum : Reges terra a quibus ace iunt tributum , a fi liis suis , aut ab alienis respondit Petreis: Ab alienis . Tum Christus rem
fuit: Ergo tiberi sunt IIII. verum si in sensu ab iis intento citatus textus sumi deberet, sequeretur non tantum clericos, sed omnes fideles ab oneribus publicis esse immunes, cum
fias . Pontifex, aut erile a clericor ab obligatione praestandi tributa liberare
nequit. Cum enim jus exigendi tributa a clericis Imperanti jure naturali , g. 248.
omnes sint filii Dei, In quem loeum ita seribit vir quidam doctus: Fuit Me vitium alia quando aevi, ut saevos textus, qui omnibus christianis eommune Jus faciunt , in praerogati m solorum clericorum interpretaremur . Aut igitur Christus se hoe textu reLia Davidis ex stirpe natum , aut quia tributum illud ab exteris solum persolvendum erat, tanquam indigenam liberum pronunci it.
77쪽
s et 8. & divino positivo competat, g. 249. si eos ab hac obligatione e clesia eximeret, imperium civile ab ecclesiastico fieret dependens, quod cum fieri nequeat, LAI. & M. sequitur id, quod erat ostendendum. . ImmunitaS realis neque ex jure naturali, 2 8. neque ex divino positivo, f. 2 9. neque ex ecclesiastico deduci potcst, g. et so. ergo rectae argumentandi methodo insistendo fateri debemus , eam ex Principum gratia
Sebol. Prima immunitatis rellis init a posuit Constantinus M. , qui bona ad ecclesas
pertinentia a quibuscunque, ipsos autem clericos, eorum ue praedia a novis, & extraordinariis tantum co lectionibus exemit . Filius ejus pri ilegia patris sui non tantum confirmavit , sed etiam auxit i quoniam clericos a
censu capitum, a muneribus emitibus, is eurialibus , nec non Iordidis immunes statuit . Praeter haec primum clericos pauperes , dein omnes indiscriminatim . mox rursus pauperes tantum a collatione Iorali , seu chvsam exemit. His addidit exceptionem a metaIronibus , transutionibus, auariis , ἐν para gariis .' Abrogasse quidem haec privilepia Iulianus apostata videtur , at rursus confirmata sunt a Valentiniano S Ualente . ineunte seculo nono singulis ecclesiis pkrochialibi is mansus unus dari coepit, qui ab omni tributo erat liber . Quamvis vero mansus unus Didicariesundum, qui duobus bobus ad laborandum susscit , fgnificet, tamen, cum mansus eceisse omnis ea terrae portio dici solebat , quae ec-
eleste in dotem est data , univei sim possessones ecclesiarum, quae iis in dotem sunt datae, a tributis immunes evasere. Seculo dein undecimo etiam ad possessiones clericorum patrimoniales , & quo patrimoniales, quas nimirum modo civili adquirunt , haet immunitas Extendebatur . Cum enim ex salsis Isidori de-ere talibus semel creditum est, clericos ex institutione divina ei, ill jiirisdictioni haud subesse, pronum fuit, eos eodem jure a tributorum praestatione, quae sit bjectionis illius signum esset, immunes dicere. Praedia vero illorum , ae possessiones tanquam accessoria personae spectabantur, quae etiam tributis non obnoxia esse ex repula vulgarit . Eecessorium sequitur principale, consequi videbatur. Quod quidein quam salsum sit vel ex eo patet, quod secus Rex, cuius persona nemini subest , ex prae-fliis . quae in alterius Imperantis ditione positaet, tributa praestare non debeat. Fundi itaque , & praedia potius tanquam prIncipale , quam tamquam accessorium vi adlati exempli
De ciero Regulari. f. as 2. Ad hierarchiam etclesia arbitratu silo etiam dimitatem quorumdam superiorum regularium adjecit. igitur de his quoque breviter dicendum
f. a y. Status regularis est societas fidelium editis perpetuae obedienti ae .paupertatis, & castitatis votis secundum regulam ab ecclesia adprobatam sub regimine ecclesiastico particulari ad persectionem christianam tendentium. M. 2sq. Extitere semper aliqui in ecclesia tum ex clericorum, tum ex Iai- coriim statu , qui omnia Vendidere , iisque in pauperes erogatis ipsi strictam observarunt paupertatem , qui se ipsos castrarunt Propter regnum coelorum , qui abnegarunt semetipsos , & tollendo crucem suam secuti sunt Christu in , atque adeo, qui quoad substantiam consilia evangelica ad arxiussim impleverunt, quin Vota paupertatis, castitatis, & obedientiae emiserint, aut in solitudine, Vel in stabili loco, aut speciesi sub regula, vel regimine vixillent , sed se- Cerunt id in consortio ceterorum hominum inter ecclesiasticas, aut civiles prout statui cuiuslibet conveniens erat curas laboresque . Illi, qui dicto modo vitam suam consiliis evangelicis consormem instituere conati sunt, Ascetae nominabantur.
78쪽
. 131. Cum astetae primitus in consortio hominum vixissent, praeced. iaparet vitam stlitariam ab initio de essentia vitae asceticae haud fuisse . At persecutiones in religionem christianam exortae vitam solitariam vehementer promovebant, siquidem sub persecutione Deciana. quae circa seculi tertii medium servebat, multi homines in AEgypto in solitudines & montes sese recipiebant, ubi non tantum a persecutionibus securi fuerant, sed etiam Plus temporis & libertatis se in pietate exercendi invenerant. Quae vitae ratio etsi Primitus necessitate urgente sit inita, tamen postea cessantibus etiam Persecuti nibus adeo jucunda quibusdam videbatur, ut in cellulis, quos sibi in solitudine Pararunt, permanserint. Hi dein jam non ascetae vocabantur, sed monachorum, seu monaeonion , id est , vitam solitariam Mentium , nomen sunt adepti , quos inter Paulus Thebaeus, Se Antonius AEgyptius imprimis floruere, quorum posterior etiam discipulos sibi adsciscere coepit, primusque teste Hier. vitae solitariae excolendae praecepta quaedam tradidit. g. ass. Nullam tamen hucusque vitam selitariam agentes habuere secietatem, & communitatem , nec ullum exstructuin fuit monasterium, in quo ad certas regulas gubemanda esset secietas ascetarum , aut monachorum. Primus fuit Pachomius, qui tempore Constantini M. in Thebaide AEgypti quaedam monasteria extruxit. Hic discipulos suos ad vitam communem traduxit , ut in locis quidem deseriis, at non dispersi, ut hactenus, sed in una domo sub im-Perio unius vivant. Ita in deserto in communitate viventes dicti sunt eaenobi ra. Post Pachomium praecipuus eorum promotor sitit S. Basilius, qui primus vitam coenobilicam ex desertis ad hominum societatem in vicos , & urbes traduxit. Scbol. Postquam vita solitaria Me modo a s β. xx s. 1 est retentum, Ac ipsa coenobia mo- pleri*ue derelicta suisset, nihilominus nomen nosteria iunt adpellata. monachorum, quod vitam solitariam designat,
. I. Cum in ecclesia semper aliqui fuerint. etiam antequam monacti hodiernis similes extitissent , qui vitam consiliis evangelicis conis em agere conati sunt, F. as etiam virgines quaedam publice virginitatem profitebantur, quae nonnunquam virgines ecclesiasticae vocabantur. Sed postqua in vita Iitaria, & monastica inter viros instituta fuit. etiam foeminae hoc sunt secutae exemplum, inter quas seror Pachomii in oriente , & in Occidente Marcella primae fuere, quae in deseriis, ut monachi habitabant. At quia hoc a decoro alienum videbatur, ita urbes sunt receptae, atque ita moliasteria quoque virginum sunt orta.
. a s 8. Post ducentos . quibus vita monastica iam floruit annos tempore lustimani Imp. S. Benedictus regulam novam praescripsit, quae a Pleri Sque estuscepta, immo seculo octavo iam sola superfixit, cum ita aliis praestantior est visa, ut sola ad regimen monasticum sussicere crederetur. g. a 39. Annis post Benedictum sere trecentis tepescente Daulatim rigore reisrmatione fuit opus. Primus illam Benedictus Arianensis Abbas itisse Lodovici Pii Imp. suscepit. Eum securus est Bono Abias Belmensis author ordinis Cluniacensis. Cum autem hic ordo, quo magis est propagatus. eo maNS etiam disciplinae detrimentum senserint, novus seculo undecimo exeunte prodiit Vi monasticae reὶrmator Robertus Molemiensis, qui cum sectis suis monasterium Cisterciense condidit. Cum vero S. Bonardi Abbatis Oarevallensis sanctita . de doctrina valde illustris fuerit, ipse a plurimis totius ordinis Ciste te, si conditor est habitus.. Gmesn.Juris Eccl. Tom. I K g. 26o.
79쪽
I. M,O. Expeditiones cruciatae secutri duodecimo susceptae ordines equestres peperunt, qui militiam cum vita regulari conjungebant. Est enim ordo equestris ordo religiosus, cuius membra n ad religionem contra impugnatores ariami, desendendam voto ita obstringunt, ut sub superiore ad exemplum regularium simul ac militum regulariter vivant, & sti Pendia Propterea accipiant. Horiimprimus erat ordo remplariori sic dictorum, quia juxta templum Domini Hierosolymis sedes haberent. Finis eorum fuerat Hierosolymam peregrinantes alatronibus desendere, Ae stratas publicas custodire, at in Concilio Viennensi an no rara. urgente Philippo Pulchro rege Galliarum a Clemente V. sunt existincti. g. 26r. Alter ordo equestris est Hospitalarioraem S. Ioannis, qui originem suam debet xenodochio Hierosolymae proIκ sepulchrum Domini aedificato. Ab initio ergo ordo hie non equestris, sed monasticus fisit in ministerium pauperum & infirmorum, praeprimis peregrinantium erectus. Sed a tempore Anastasii IV. Pont. tria hominum Renera, eqRires, fratres servientes cleritor, comprehendit . Hi ultra duo tecula insulam Ithodum anno r3o'. oc palam C tra Saracenos desendebant, unde etiam Posthac nomen sunt sortiti. Cum autem Saraceni iis superiores essent, sub Carolo V. insula Mattha iis obtigit, quamvis in aliis etiam regnis plura bona obtinuerint ita, ut in octo nationes.
quas linguas adpellant, sint divisi, sub quibus nationibus, seu linguis priorarus, balliviae, AE commende occurrunt.
. 262. Tertius est ordo reutonicorum de domo S. Mariae Hierosolyrrue. Nimirum dum Christiani Atriam urbem obsidebant, quidam Germani aegrotantium commiseratione tacti tabernaculum no comit loco cxtruxerunt, cumque Jam antea a quodam Germano hospitale una cum oratorio B. V. Mariae Hlarosolymis fundatum esset, ejusque sodales militiam sacram exercerent, Placuit tertium ordinem militarem ex nobilibus Germaniae erigere. Hi Hierosol
mis pulsi migrarunt in Prussiam, quam vi & armis profligatis infidelibus in
suam redigere potestatem. & tribus sere tenuere se lis. . 26'. Seculo decimotertio novi prorsus Se insoliti ordines religiosi adparu unt, ex modo quaerendi vitam mendieantet Horum author primarius erat Franciscus de Assisio, qui reiectis omnibus extremam secutus est PauPer
Scbol. originem dc sata ceterorum ordinum i iliconsiliorum, his rebus immorari, dc hinc endicantium vide in strinioribus historiae ec- vides rationem, cur volanti solum calamo origi-Hesiasticae; magis enim est historieorum, quam nem status regularis in hoc capite pertractaverim.
. 26 . Monachi in prima sua origine erant laici, nihilque ab iis reauirebatur', quam sincerum propositum agendi poenitentiam , & ad persectionem tendendi. Hinc admissi fiunt omnis generis &'aetatis homines, ne infantibus
quidem exceptis, quos parentes inerebant. admissi sunt servi volentibus, ac consentientibus dominis, illiterati aeque ac docti, nam multi eorum ne legere quidem sciebant. Neque enim ingenii, aut corporis vires spectabantur, quum quilibet pro suarum virium modulo agere poenitentiam poterat. Postea in m nachis tolerati sunt presbyteri, qui sacrum sacerent in oratoriis domesticis, ne illis ecclesias publicas, non sine periculo. turbandi'disciplinae monasticae , --quentare necesse esset. Tandem a tempore Concilii Viennensis de anno IIII. monachi omnes sacris initiari coepere. . 26s. Etsi vero monachi primitus e numero clericorum haud essent, Abbatum tamen , qui iis praeerant , non vilis fuit semper in ecclesia authori-
80쪽
tas. Postquam autem monachi universim ad statum clericalem elevati sunt, ea per concessionem pontificalium adhuc magis est aucta . Quo vero praecise tem pore Abbates uti coeperint ornamentis pontificalibus, incertum est. Seculo duo decimo nonnullos ex privilegio Sed is apostolicie usos fuisse mitra, annulo, &sandaliis , multosque eo tempore Abbates usum illorum non sine labore sol Iicitasse, testis est S. Bemardus in epist. 42. ad archiepiscopum Senonensem ,
ubi una ostendit, sibi hunc pontificaliuin usum tu Abbatibus displicuisse.
Sebol. Cum offenderentur episcopi , quod sed sine gemmis laminisque aureis vel argen- Abbates, qui gestandae mitrae jus habuere , ab teis uterentur , non exempti vero simplicibus iis non distinguerentur, statuit Clemens iv. , albis, di piadis. ut in synodis exempti mitris auriphrigiatis , .
f. 266. Precipua etiam Abbates post episcopos dignitate ecclesiastica filia gent. Hinc in conciliis jure suffragii potiuntur, . ρ. HL a Schol. γ benedice re possunt
ea, in quibus chrisma & unctio non interVenit, nec non totasuram, & minores ordines conferre subditis fuis regularibus, non item aliis, ut expresse statuit Triae sess ar. cap. Io. de reisrm..
Corol. Ergo pueris oblatis , & novitiis minores conferre nequeunt Abbates , cum non sint eorum subditi retulares. Sebia. Privilegii suis subditis regularibus conserendi minores ordines Abbatibus concessi prima initia posuit sesiodus Nicaena 2. , quae can. x ε. dicit : Lectoris autem manuum im-ρσtionem licet in proprio monasterio etiam
Iesi unicuique Praefecto facere , fi ad eius praefecturam ab episcopo manum imposio fiatis praejecto , qui scilicet is ipse es pres-hter. Ex quo canone satis liquet, Abbatibuti tantum potestatcm datam fuisse ordinandi suos in monasterio proprio , at hae limitatione non contenti ejus extensionem a sede apostoli ea sensim obtinuere, ita. ut non tantum suis in proprio monasterio tonsuram conser
re possint, sed omnibus, in quos Gesesialii incam , & quasi episeopalem jurisdictionem exercent , obtentis insuper saepe privileg is omnibus indifferenter eam imper endi , ut videre est in eap. Abbates de privit. in 6 ,
quae tamen Trid. loco in commate citato revocavit ia
AD GERMANIA M. L 16 . Abbates prout in spiritualibus aut mediati sunt, si non sunt exempti, secus vero immediati, si immediate Pontifici subsunt, ita etiam ratione nexus civilis in imperio roma-- germanico illi immediati, qui in temporalibus Imperatori & imperio immediate, alii vero, qui statibus imperii subsunt', mediati dicuntur. Priores rursus sunt Principes imperii vel non . Qui in Principum numero censentur , rursus jus habent dandi votum ire eomitiis imperii
viritim, vel solum euriatim.. I . u i Sebol. Qui curiatim tanrum vota dant , Ini euriatim in quolibet praedictorum scandiorum duobua sitam nis Sueeteo videliceti Ae Rhenano vota dent in Reverendi T. Abbatis Raute tonsident . Quinam vero viritim , ct quinam. strauch last. juri eses videri poteti .
. 3. 268. Augusta honorum mariti particeps , non minus ae imperatoe suos habet archiofficiales, I 8. Schol. euius archicancellarius est quondam Abbas, nunc episcopus Fuldensis, archimareshalliis Abbas Campidunensis, & archica l- , lanus Abbas S. Maximini . . 69. Sicut Abbates , item etiam Abbatissae in Germania altae mediata smi, aliae immediatae, ex quibus nonnullae Augustanae consessioni' .sunt addictae . K x Im-