장음표시 사용
381쪽
Paulus. Apocabes, viamis eccidia angelus praeci, qui rei laudatur pro benegestis populi, vel etiam pro delictis eius culpatur.sed haec quidem persimilitudine ni di Sta: tempus autem istus cinodia homel: s: in Matthaeum describit: in 7Pit, misis angelum mox pORPam nati sumus delegari, his scripturis riuntur, GaIl. uiu mingrega-
is intero matris mec. Cr illud Psal De rentre matris meae deus meus. Cr illud: Dominus ab Ptero carrit me, CT quaesisne generis eiusdem. Et in Iob dicit angelos maxime
seriari ob eximiam bominum senstitatem: Maximam, inquit, sibigloriam reputantes Chrysosto: in nocentiam. Consentaneam bis, Chosiosomus profert LEIrinam home 1 . Circa mem in epis: ad Hur. Unicuit inquit, nostrum angelus oncte. Cr bom: s. eis de epi Celi exfunstionis icium via alutem no stram miniserium deo perfluere. Adm bunc etiam modum oristus contra Iulianum lib. 4. Angeli, inquit, noxias a nobis abigunt feras, er docens id omne quod laudabile, liberum iter facere, Cr non impeditum, dum nobisium glorifcant summum deum: bo aurem, atquesimilia a Bis Ecclesia Doctoribus, dejanctorum angelorum e fodia praeclarisii me destribuntur. bleuera, di
Ninae congruum erat pietati, γt nobis prospiceret dodis cinossibus, a me eoadiutoriabus, 'uibus inter tot pericula,atque aerumnis, tura esse posset humana fragilitas: unde Hieron mus: Nep,inquit, secura esset humana fragilitas inrem recer tantus hosis illius in ias: mssanctorum angelorum muniretur auxilio. a me, cum promptiorsit deus ad miserendum,quam ad exercendum nos s angelos habemus malos,ms undis tentantes, ac perdere cupientes ; nonne decebat illim bonitatem, sano tis adjutores nobis tribuere, quorum auxilio tuta esset, atquesecura rus fragilitas ' etenim homo recedit a resta ratione agendi institu riae, propterea,quia subest inverse naturae ordini atque t rannorum potesari, facile, atque multipliciter aberrare poteR: hac de cisa, prae dio indiget angelico, quo fretusseClere nequeat a recta agendi ratione. Incerta, in- Salomon. Prespiens, Sapientiae s. foue stationes mortalium, Cr timidae prouidentiae nos .
Proinde, veritis diuina, ane. aluminifru nobis annum latur, quorum auxilio, duc mur, e solamur, Cr coormamuri decebήe etiam diuinam prouidentiam, quae circa perpetuo manentia praecipue versatur. Homo autem eum non modo decie,sed etiam in-Huiduost perpetuus,ob animae immortatitatem, congruumsuunt particulari, in Udei praesidio muniretur, reluti peculium dei, ac rerum propemodum omium copula,m contemplator egregius. Itas, angelos esse hominum cusodes, ac mumquems bominum angelum baberesibi delegatum, a tempore suae nativitatis, exsacrorum, ais αλ sopborumsententia, munissum esse arbitror.
Vmae Nemu, praesertimsdelium, deum babet in cusodem, aut bore Douide: Ecce non dormitabit, inquit, neque dormiet, qui custodit Israel Criterum: Dominus en odiat te ere. ad Isa: aute dicitur: FP c fodiam ciuitatem isam. er smilia multa in fri uia inueniuntur tesimoiva. Non ergo opus balet angelorum cusodia; praesente enim maiori, minor cessat. Homines praeserea libero se conseruant arbitrio, Er proprys rationibus tuentur: non ergo sublinet angelorum cusοduae. Denis hominu ibi creditorum DCtura, in cusodum dedecus, ars detrimentum verteretur, quod fas nonode sanctis angelis sentire: angeli ergo non stat bominum eusodes. . mpi rus, non ridetur recta rationi conuenire, ut Pilibet bominum delegarum sit angelum habeat; in causa autem vi, quia omnessi e Pecie aequales,
382쪽
Lib. II. Comment.VIII. Quaest.7. cap. 2.3 s Angeloru
quales, omnium autem ogelorum, uniu eri maior aliero, teste Dis insor ad cnfodiam
ergo homi xum suscit τη ut nam diuersitas culo sum, osodiendorum dimensitatem expostulat. huc, angelorum fodia his eli necessaria, τὸυ aeternaestat haeredes 3. futuri, quemadmodum docet apo stolus ad Heb. . Propter eos, inquit,qui haereritatem capium saluiu,sed pressiti, hac plane d e primati sunt: nemo ergo illorum habet angobim delegatum. Praeterea, angeli ad buuonem hoc culodiae Zicio funguntur, ut et Hi haereditatem consequantur aeternam. sed haec salutu haereditas a sapti mi incipit sam homineramento, quo nouum hominem induimus, vetera adam exuto, atque ei ino: non igitur,
post natiuitato,sed pbH baptisimi icem, quil bet Arsianorum, proprium sortitur angelum cusodem. ex quoIequitur,foetibus adhuc m Ptero materno quiescent;bus,necessariam non esse angelorum custofum.
D primum, quamui eus benedictus bomines custodiat, veluti γm versalu iapasorier magister ; huius tamen instrumonis participes feri angelos νο- luit,quὸ, σ suam in nos tesatam redderet beneuolentiam, Cr angelorumebaritatem, hominum dignitatem ostenderet. Magna revera est dignitas animarum, angelos habere custodes ' Iumma etiam angelorum charitas, quae in no rieu odia sed tur. Reuera operatio bonisue aliquid boni operari, sinius profH. Opus Insinii lor v babere videtur: quorum alterum quidem ery, assectus inclinatio ad bonum, quod plane niue salis. re moratu habitum completur virtutis. Porro, gratia er rirtutes a deo immediate limfunduntur; hac de causa immediatus hominum cistos deris nominaturi alterum reria est, modus coninius virtutis persciendae, quod profectὸ ad prudentie attinet virtutem. Odὴs ius euri, licet iuersalem habeat iii ructorem, deumsilicet bene-
ia rium; angelorum ni bilominus indiget ministeris,quisus mediantibus uὰ homines do fertur infructio, atque doctrinae non ergo superuacanea UZ in hominibus erudiendis, angelorum administratio. . co mationem dico, propria liberi arbit tiriretireb minem amaLI icienter icauere nonpo se ob multiplices animae passiones, quae in bovi appetitionem asHum infirmum renunt: eget ergo fortissimorum custodum H rute, ni tutusse,atque securus eum habitantibus Cedar. Id aliam coifrmationem re Dondeo, non angelorum quidem negligentiae sed hominum malitiae esse imputandum, sin tus propemodum si perditorum, atque iniquorum numerus: Abda, inquat DeusM , angelum meum: quod non audieris, non relinquet te innoxium. Ad Z quamuis omnes bomines t decie aequales , ob diuinae tamen prouidentiae Orctinem, qui in hom ni bus apparet,maiori γnus, quam alter custodia eget quemadmodumfore perfnx isim fres, regendi aut ritate si periores. ad s. rerum quidἴ es praecipuum essectum angelorum cinodiae esse, hominu bi creditorum salutem quaerere aeternam: non siluandorum etiam curam gerunt, quo minus peccent, mi rus puniantur. Ad puerum in utero, nonnullι dicunt esse relutis, Rum in arbore; hae de causa. matris cusodem illisissicere posse: DR natiuitatem ergo, ainbore Hieroumo, angelusssipit curam an mae v bernand Porris, quamliis pueri illummationis angelicae capaces nissur: maria nihilominus ex angelorum cinodia referunt adiumenta: arceut enim sancti angeli 2 mones, ne Obsint puer ibi creditis, multas praestant illa beneficia. Ex hoe etiam paret, antichrisum habiturum fore sibi angelum detegatum: quemadmodum enim insideles, ae praesciti inferiori naturalis rationis auxilio nequaquam priuantur; ita etiam exteriori auxilio, toti humanae concesso naturae, nempe angelorum cinodia, iure priuandi non
383쪽
an sciat co vandi non sunt, ni dei bonitas etiam in malos mitrabiliὐs emine 6 er creatura malitiagitationes tergiversatione eareat. Chrisus etiam Dominos noler, angelum babnucordi S. non quidem incusodem,sed in ministrum,sti inferiorem. Primus cpisque bomο-- Chrisi' gelum habuit custodem, licet innocentia imperium esset pacatum, ar tranquitim: Philis, 1''' mserabiliter cecidisset. Itaέ, Gemlibet hominum asilibu uT μι- geru bi delegarum habere, perspicuum esse puto his, quiseri mdem. rarum,atquesanctorum authoritatisdem praestare γοωM.
Si angelus penitus deserint hominem sibi commisem, doleati de Agim ruina, atque aduersus Hiram petNec
Quomodo angelus rat suum hominem.
niam autem angelorum circa homines evsodia, diurnaei exequutis providentia diuina autem providoriria, non ita a rerum einodia sesesbtrabit, re eas deferat Omnino, alioqui omnia scidem abirent in iubialum; ita etiam putandum vi, Ctos angelos, animarum cinodes, non penitus bomines sui creditos deserere, etiam quouo crimine ossenses. destri autem nobis ridentur, quum ν, quorum curam gerunt, in varia inciderint discri-mnium genera, Cr labes non paruas peccatorum incurrerim, id secundum diuinarum iudiciorum ordinem. Quam ob rem Ieremias cap. st. angelum ungens ossicio, de Ba-ἷγAuesic loquitur: Curauimus Ba Ilonem, CT ηο eIt curata: derelinqvamus ergo eam. er illud Isaiae s. Auferam sivem eius,er erat in conculcationem. cristud Ieremiae: Der liqui domum meam: denique David ait: Deus meus derelliqui si me. Sed haec quidem, atque bissimiliasanctarum imοmasicripturarum, suas deum creaturas penitus d
serere minime protesantur; sed quandam potius particularem diuini auxili prore Ii nem Gendunt, qua μοι custodire consueuit, nesorte ossenderet in lapidem pes eorum. uo Uurta aliqui inrum ceciderit, sipponit dominus manum suam, ne eo id rur, CT magnae pateat ruinae. Dita, angeli nobiscum his sunt, dum resantur in terru rsi arit tu, Suvi, nobis adesse non possunt. Dico, loco quidem a Mu esse diuisei,cussos doleat. non autem proteZtionis Usictu, quippe cam ex alto nos prcssiciant, multa temporis mora non egeant ad motum localem, ri nobis opitulentur,si ueniam, atque succurant. Sed dicet aliqus: Nunquid angelus culos, aliqua clicituis trifitias perierisuae curae missus' Sane, siaudent demis peccatore paenitentiam agente: trisantur ergo de hominum ruina , contrariorum enim eadem natura. -de istud Isa: B. . ogeli pacis,iquit, amare flebunt. Esne aliqvasan ta angessi trifitia, de hominium ruina ' Dico, angelis non messe, nec inesse posse reram trifitiam: trifitiasquidem, autbore ἐκ gu- Ο, elidebis, quae nobis nolentibus accidunt. sed nihil angelorum MLMati accidere potest, quo is omninὸ contrarium, quippe eum smisime ordini diuinae iustitiae - rtim voluntas adhaereat. nibri autem in mundo fit,nis quod diuina voluntas voluerit,aiupermiserit feri, ad mundi ornatum, fae iusitiae decorem. Ex quo patet, angelorum gaudium esse diuinae prouidentiae impletisnem: rudescripturae ita secundu es me bubonicum sunt intelli endae; a sandia enim angessi Missimodi pasiones quam mosi inter ange- xime absent. Iterum aliquis dubitabit; si inter angelos aliqua pugna Aueniri psit. Hii impugna Daniele enim legimus,secundum Hieroomi expositionem, angelum regni Persarum Israelitici populi liberatori obsitisse. Profecto, disina iudicia in diuess regnis, .
gessi exercentur, i4 secundum diuinae iusiciae regulam: qnoniam
384쪽
Lib. II. Comment. VIII. Quaest. . cap. s 37 Angelus
tem diuerserum, diues sunt merita, recum uso tamen dei iudiciost, ut contrastyrmeruissiti repugnantibus, diuinam constitin sapientiam, qu)dfiato opus sit; haed. gitationes Causan nulla inter eos videtur esse resistentia, quum nusta prosu posit ese rotun&- cordis. ω disseivio, νbi eadem eri noruntatu sententia. Ites, intersin Ios angelas nulla Hiamis esse repugilantia, aut roboratu istordia. mCAP. V.
Si angelus bonus, seu malus cogitationes cordis Hscere,
rimus, paulo ante de hac materia dissutarim; bbet tamen nonnihil addore, quod mihi risum eri addendum fore, ut plenorsi rei dissutatio. An mum aliquo modo in uobis intellePtionem causare posse, ex Dion seu patre
AP sententia de diuinis nominibus, νbi divinas revelationes per angelos m b mines renire apertisiime docet; bartim autem reuelationum modus eR multiplex apud
multiplices, varias hominissint otias: quidam enimse aiunt fieri: Angelus,inprime, quoniam simpucis eii natu rae phantasae ades organo, ais itast si nostro opponit intellectui,i4 per modum obiecti, νηδε aliqua causetur intelliflio,acssseculii 'eculo opponeretur. verum,huiusmodi modus aliquid falsi continet, nempe intelleCium nosyrii immediate referri posse, ad obiectum quidem stirituale, no phantasiatum,rt ita dicam,
moueris ab iis. fui quodammodo e Dicenna huius erroneVntenric s.naturatium Avicenti part s.cap.6 aiebat enim creatam ars separatam intel gentiam, νeluti cassam totalem error. Decies insuere intelligibiles in ninrsi iure&Hum,qui dum ad istam intelligentiam con-tiertitur utelligildecies autem illa recedunt,actu metelligendi recedente. Porro, intellia
gentiam illam dixit esse inte&Stum agente, re quidam nolunt: recedentibus autem 'e-ciebim illis frequentatu aἴlibius circa idem ubiectit, ali m amn scientialem habitum generari inclinatiuum ad aHum circa huiusmodi obiectum, id per conuersonem id intelligentiam agentem. Heram haec Avicennaesententia, non tam dissentit a philosophi Reprehendi, doctrina; etenim,s authore philosepho,omo nostra iste&ctiua cogniti quam bis ha- tur. Minus,ex praementimi cognition ibaminicas licet, se restiuas res ita se haἷeret, xt Avice via dicit; tunc propeHὸ,sine aliqua praemiserui cognitione, tu est Elionem haberemus, quod ela sapum: intelligentem enim oportet phantasimata decu- Iari. Adde, quod tunc intellectus perseim potentia usentiali remota ad ammin emendi careret mi 'ecie obiectι repraestentativa. Atqui 3. de anima philosophis ait, percepta specie nos pust intestigere quando rotumus: nutas ergo angelus infuere, seu Lusere poten immediate in nos, o intestectu actum, Deciem intestigendi, quidipe cum sine phantasimate nihil intestigere queat, pro satu praefentu vitae, potensiartimo, dirae dominavite. Abus modus ab abs inducitur: dicunt mim lumen angeli π fro ν- se deus moianiri, inde fortificari ad ea intestigenda, qua prius intelligere non poterat. hoc autem dus. iIuperius non approbauimus, nec modo approbamus, quippe cum lumen nos i inte&- 'rius agentis, creatione habeat suum eo: eodem ergo modo fortificari poteR. ad quem plaue modum non sise extendit creaturae potentia. Nomusti adhuc dixerunt, unius hu- Totiusmo morem .aliqua phantasica specie informatum,angelum ad organum alterius transferre, dus. scs i Pu phantasimate translato medianteisteste ionem in nobis causarisd bis quoque modus Iasus reputatur: nam ita phantam causa eR phantasematis,ac radiorum it se olerecedente, db evanescunt . igitu rantam nis pro te, nullum M pbora nae. GH π quartus modus, qui esserit icto aeterum menctionem cavsare, gulapi m Bbb ceti e-
385쪽
. 'cet impedimenta a nostro Duellictu amouet, humoresscilicet. vel pham asma, p Am D motu, rectius, facilius intelligit. Druidere praeterea aismi humores, ais e segre , cordi S. Cr ex consequemi phantasinata coextens ordi re, congrues disponere madis, quo ordit tussit ordo intestigeniusd i se quost modus mimmepticet: disciso enim, D trans. mulctio phantasmatῶ, nihil plane immutat circa phantasinata, 1nfisecundum ordisem, aut secundum multitia nem. Porro, multitudo illa superuacanea est; frusra enim in eodem organo ab sue necesitare,eiusdem rationis Hamasinata ponerentur. Ordo praei rea non mutatur, nisi per comparationem ad intellectum; ouomodocvna enim trariss nantur,intestems prosecto aeque sit praesens, habet eundem ordinem ad iurePectum, ex quo patet, modum sum confisere ηυn posse. Dicamus ergo,angelum,reluti ea sim particularem, ninrum adiuuare intellectum ac cogere, ni persectior fit modus nostr/nsegigendi, idii ex diuina ordinatione, se omnia suauiter dissonente. Das, Crinte si in , et ii, WV bci virtur, v strum coadiuvat, CT noluntas, voluntatem similiter i illisa eri,u Vnct iu n bis fit inlesu intePectus actus, atque perfectior, Cr etiam voluntati . Sed
rationes cor- i ut ad rem praepostam redeamus: νtrtamne angelo pateant abdita cordis Aufilia. Ad
quod quidem non di, fic risim eli restondendum fore: nempe angelum, humani com secreta serutari pos: Potentia, iniuiunt, non im pedita, Er naturaliter dis' sta, iuarium egredi potes, circa ouodlidet obiectum sisi contienienter approa matum, CZ p Diuum std cordis secretasese habent ad intesteHu angelicum;μnt enim entia limitata, realia, inteste tui angelico proxima: potest ergo intellectus exire in actum, id eratntulatur in eunsere. mptivis angelus animae ηοfraesubsantiam inruitis. cog fere pote' et curationes etiam: non enim sit a nae intimior, crquesecretisr, quam sua Absantia. seuera,scus habet xsu, ad notitium Gloris in tuitiuam , ita proculdusio augeticus rutellectus ad rem, actu existensem. sed .ri us non impeditus, limpide intuetur colores sibi praesentes: igitur, angelicus intellectus cogitationes cordiι ac te persticere olet. Adhuc, intellectus userseam intelligit cordis cogitationem, arque Politionem: non quidem Duidue, quias ilicet eR corpora aggatus: in ellectus ergo an gelicus cum a corporis mole uber se , nostras Ptis cordis cogitationes intelligere poteri.
ne, se cog fit phantasinata in phantam, Cr cogitationes quoque intelliget: -δε ι
moniaci, ut dicitur, adueniantium cogitationessepe annuntiant. Si igitur,l'iritus an
gelicus hber extiterit, ex egregia si inlestectus persticacia,cordium conma intestuere let. vertim, quomodo bosnt inullaenda uteritis dixisti .
yuetis sub antias esse immateriales seperius ofendere curaui ; nune Heeorporibus, yribus in adminifraudis diuinis utuntur, loqui constitis. Congruit e praecedenti inquistium, quae de angelorum eus dia dissutauit. Portia, angelos corpora posse assumere; Cr rei heritas approbat, Crsnctarum stripturarum auibonitas.Nest enim in Pisone tantam imaginaria riseisi iste, putandum eR;siquidem quod imaginaria tantum risone ridetur, es infla imaginatione videnta, non autem indigerenter ridetur ab omnibus. atqui, uitare nἴ lia, angeli non rni tetntum,sed toti projus istius fam istae Ure mi, ut atrabae, rabiae, beat corpora. fmilibus: vere ergo in usumptis corporibus nisi sint,Crex coquenti corpora assume, epoterunt: nuu quidemsbi naturalia; siquidem Uantiae non conuenit intenctuati quatenus vi biotimodi corpora naturaliter bi mita babere. Intia gere plane non eraaE s
386쪽
Lib. II. Comment. VIII. Quaest. 7. cap. 6. 379 Angelus
an cocorporis, aut corporec virtutu: quodsi accidat hvmnis visurae, ut corpori etiam
com recta, intestigendi ossicio fugatur; hoc profeHο imperfecti illius M asseribea- gitati QRQS dum Pirtuti,quae scientiae plenitudine caret,atia a sensibus m dicatsesentiae dignitatem, cordi S. copiam, atq e plenitudinem. Porrὸ, in Pocuus genere est aliquod imperi e tum , in eodem profecti, supremum, atque perfeEttimst, necesse eri si res insubstantiarem
intestectualium genere, aliqua corpori eIt coniunHa altera prorsiis erit a corpore libera. Revera, si angeli naruraliter corporibus a viren tir tune profeZIb, rei corruptioni essent obnoxij; vel nobis inferiores; etenim, aut forma augeti, a corpore es Si naturaliter separabim, atque ita augelus esset eorruptibilis, aut uos arabilis, Cyse nobis 1guo- bilior esset. sed rirum s cuina falsi simum esse. Adde, aut corpora augeturum usint 3. caelesta, ta ita deorsum riolenter mouerentur: aut elementaria, π mixta, sic comruptibiba: non ergo habent corpora naturalite bi rnita. Praeterea, angelus e I Orma vismplex, sub ens, secundumsteriem, atque individuum perfeHa non ergo poteri e corporis forma, aut actus: neque per nnionem ad rnitatemfippositi; dium quidem personae conuenit taurum, que astumst naturam humanam ad unitate utpositi Eumunt ergo angeli corpora, silendo, σ illa movendo pro libitu ad nonutilia ministeriorum opera complenda: e urcent in corporibus opera, utpote mouere, loqui, σsimilia, quae non sunt riventium propria: nihil enim potvi habere opus imitae, nisi i LIud ritam habuerit, quae eli potentia talis aClidi . Sane, cuius e t potentia; eiusdem eis 'riam sila tus. Sed hie s stat calamus, π post sanctorum angelorum negotium, de malis etiam loquamur angelis. Tudent in montesensio, Is 73. Me Ibias IL DY:bυ - quas ri sub Gregorio IS. P.
Laus tibi sancte Pymander, Deus omni spiritu , cuius voluntas a sanctis angelis tuis adimpletur, qui tibi semper assistunt, & vident te, videntem omnia: nivali illorum ergo preces, nos adiuuene, ut te videamus,&in te omnia possideamus.
.muis sapientisiimus Mercurius alijs in dialogis de Daemonum natura, pro pristate, ordine aperti si me, elegantisimes dissutarit, vi commentandi Ordivi mi ni me conmere rideatur, s istius 1entemiam huic loco contexere velimus; tamen quia hie ordo risivi eri abfututior, er materiam angelorumscire cupienti aptior, sapientisi mi ercurij nerba, quae Dasm iis suis dillutationibus babentur, er coingere Adri, praecedentibus inserere non erubui; ma num enim puto legenti laborem esse dein Hums sub ono contextu, angelorum . daemonum naturam perspicue intestexerit rhae erra confidentia fretus,nis reritus sum, Hrba Triwegisti adducere, consulens br nisisti, utilitatis legentirum. MERCURIUS. a
Mens quidem omnes notiones concipit bonas, Mercurius. quoties a deo semen infunditur: contrarias autem, chma daemonibus quibusdam spermata iaciuntur : nulla prosecto mundi pars est daemonum praesentia destituta, horum lumen ab ipso deo totum descendit. Daemon denique transfusus in hominem, semina propriae operatio- Bbb a nis in-
387쪽
nis inspergit. Mens autem conspersa seminibus, praegnans,inde parit adulteria, stupra,homicidia, parricidia, sacrilegia, diuinorum contemptum, iugulationeS, euersiones urbium, pestes hominum, ac reliqua omnia quaecunque malorum sunt opera daemonum.
Cacodaemoni Igneiun cor pus Casus ange lorum bono Stos bono rum angelo
VAEsTIONI s PRIMAE. CAP. I. OR onctorum angelorum dilucidationem, deinde de massi ata tu loquamur; fune enim iuxta Mercvrysententi m Cr Wili daemones, malorum authyes, malorumseminis areres. Sane, a malo daemone es initium peccati, ripote pater peccati, quippe qui binitio peccat. Porro, quemadm4 dum a deo eH bouum semen nempe charitas, Cr qui hoc femen receperunt, Cr retinent, peccare non possunt, authore a solo Ioanne insua canonica, quia semen dei fodit eos; ita plane a malo daemone est malum semen, malitia scillaer, ex qua mala illa exoriuntur, qua ram sapientissimus enumeravit Mercurim : unde Cr qui illud emenretinent non possent nore peccare, qui men malum corrupit, perdidit istos e ploe malitiae reneno. Mira prose to Mercvry theologia, quae asserit nutam mundi partem malarum daemonum praesentia esse desituram: nam Cr aerem incolunt,er in terra resesentiar, tr tarta a iubabitant, denique nusquam illiin fraudes, er doli desint. Porro, lumen naturale a deo in istis cusoritur, cum munerestit ilia concessum. G dialogoro. ait anima Cacodaemonis i. mad. daemonis, ritu convitams ipsam ignorare arbitratur, squidem animam prauam in mali daemonia ordinem migrare, non quidem natura, atque sub antia, sed poena G pravitatis assectu. Mens, inquit, cum daemon efficitur, ad obsequium dei iubetur igneum capessere corpus: inde in animam transsula nefariam, eam flagellis Verberat peccatorum. Via tur furtinis poenam clemi nis, qua etiam mali daemones pleritantur, sentire: nam cum substantiassi ritualis, a re corporea mali aliquid pati non positi rufo plane dei iudiciost, ira corpus igneum capessat, atque in eo ageta vapulet mulis. Revera, bom num aὰ deos, ad homines deorum eII communio: anima, quae bono daemone plena sit, beata His, misera rero, quae racua. In Asclepio, daemonum propemodum minam ob oculos depinxit: Quicunque igitur daemonum a genere suo defluentes, in speciem sortuito coniuncti sunt, alicuius speciei generis diuines proximitate, consortio, diis similes habentur. Quorum vero daemonum species, qualitate sui genetis perseuerant, hi amantes hominum rationem, daemones nuncupantur. Sub caume, Cr bonorem, CT malorum daemonum diuisonem Ofendit. Boni Auidem inso persae ut doniicilio ; iniqui rem suam relique: ut principatus dignitatem. Iudae . Osob i. Angelos, inquit, non fruauerunt Dum principatum , d dereliquerant filium domicilium, in iudiciti magnae Elei hinculis Hemis Ab caligine reseruauit. hoc idem consanter tuetur Apostolorem princeps, Fora. cap. 2, Si enim Deus angela peccantibus non pepercit, sed rudentibus i emi detractos, resin a sustorum scietate an lorum, in tartaram tradidit cruciaudos iu iussicit m reservari. Et iterum ad eundem et 'sime docet malorum dimovit m naturam.
Fit deorum ab hominibus secessio dolenda, soli nocentes angeli rema
388쪽
Lib. II. Comment. IX. Quaest. I. cap. I. 38IDaemonu
nent, qui humanitati commixti ad Omnia audaciae mala milcros, manu
iniecta, compellent ad bella, in rapinas, in fraudes, ct in omnia, quae sunt
animarum naturae contraria. Vari ara quodammodo ridetur., de λ himi iud clytempore, quandofluetur Sathan de Aco suo, iuxta Apocat raticinium : Esducet ν- Uversum orbem. Tunc inquit,nec terra constabir,nec nauigabitur mare,nec 3 coelum astrorum cursibus, nec syderum cursus constabit in coelo : omnis vox diuina necessaria taciturnitate mutescet: fruetus terra corrumpentur: nec foecunda erit tellus: 5c aer ipse morsio torpore languescet. sius profecto omnia vltimi iudici' tempore rentura fore scripturae docent.. dhuc in eodem libesto causam ostendit, qua multi traduEti, non esse daemones arbitratisῖnt. Propter
spacij , inquit, interiecti longitudinem, aut quod acie sumus obtusi, aut
propter nimiam breuitatem, a multis daemones esse non creduntur: dico ooemonas, quos credo commorari nobiscum: 5c heroas, qui inter aeris Locus daemo Puriffiigam partem supra nos oc terram commorantur; ubi nec nebulis mim dc heroinllacus, nec ex signorum aliquorum agitatione commotio. Animae quos retrihutionem seu mercedem, ad arbitrium daemonisθectare, ab eos poenas decerni, atque stetesta distribui, manifese omousrat. Cum fuerit, inquit,animae a corpore fae a discessio;tunc arbitrium examenque meriti eius trasiliet, in sum mi daemonis potestatem. Pinremo, quas absoluenssermonem: Ne putes, in- qciit, ὀ Asclepi,fortuitos esse effectus terrenorum deorum, Dii coelestes Angeli custo inhabitant summa coelestia, unusquisque per ordinem, quem accepit coplens atque custodiens. hi vero nostri,sigillatim quaedam curantes,quς-dam prouidentes, quaedam sortibus 5c diuinatiombus praedicentes, his sortes. que pro modo subuenientes, humanis quali amica cognatione auxiliantur. Ita , daemones malos esie, malorum authores ; bonos verὸ, αmulatores bonο- Qtiare dicare rum, atque auxiliatores, exspientissim 3 Murcuri' aperte didicimus. Caeteri m, tres tur daemones
sint busesceappellationu rationes,dux Graecae, rna Hς ωica. Plato primus authorfuit Plato. in Craolo, ubi putat daemones exsententia Hesiodi nocatos,quas id eII, sapientes. νnde nocat aureumgenus, hoc eR, bonum ais praeclarum. ad iseu igitum rita funFlus inuentusserit iustis,daemon, id eI sapiens, ex bonus dici potest. Eusebius pu Eusebius. rat dictos ab eo, quod eri ιρ μοναμ rnfanio,exterreo, pavefacio, quo 'ectrorum daemonums sit proprium. Hebraica ratio eR haec, Madai, dicitur delis, er daemon. prior Ratio Hebrai, titera sbis,coniuncta cum Aletb. Videntur itaέ Graeci isti γetusiores,reisCta priore li- ca. rera, aut iuncta cumsequenti,nocasse Asmones,qui dicuntur Hebraic Lim ,ris re-ycias priorem consonantem,sat in numero plurali,daim. Sadaim nomen Dei omnipotentis, fortis : in numero plurali, Sadaim, semper daemones malos designat, a rerbo sa- Sadaim.
dari evertere, vinare. Vt igitur in caeteris nominibus Hebraisis,Graecis, Cr Latinis, comunicatiosuit cum hominibus=uperioribus μὴ antys ; nam Cr Eloihm angelis, Cr iu Ethoim. μι bominibus attributum eR; erant enim dijgentium hoc nomine dicti. sc ridetur nomini, diuini ridi, daemonibus ,s iritibusέ malis facta communicatio. accommodatum eR istis hoc nomen, ob id nimirum,quὸd potestatesserasuperiores, angelis miles: prο- . 'hide mile nomen obtritierunt. Paulus vocat Co no Moras,mutat rcctores. NIL Iu- Paulus Eph, sdaeus in libro de mundo, animas,inquit, CT daemonas, er angelos,nomine quidem dissem Philo. re, νnum autem ars eodem esse rem. Ab Orpbeo hoc nomen usurpatur prosingulari Orpheus. Deo. Imperium,daemon rnus, mundis ingens rex. apudHomerum idemsinit diν, ae daemones; promiscue enim accipit hoc nomen. Tum renti posuerunt,sravitque ae- Homerus. quora daemon. HIc daemonem apyestat rim nniuersalem diuinam. Similiter locutus eR Ahisophanes, quod daemon efficiat alios dominos, alios seruos, Cr parentes; is Aristophanes erum deus uniuersalis M. Devis, resatus eli Plutarchus, Homerum videri xtirtroque Plutarchus.
389쪽
natura. IIesiodia Thales. Aristotele
. Allienienses Vocabant Paulum Aligi istinu Socrates. Porphyrius. Stoici. Cicero.
uvimine promiscve. Hesiodus rationabagenera in quatuor diuisit partes, deo : Lem nas malos, ac sonos: heroas: π homines: Gamuu apud Hesiodum nou At illi reri naturatos daemonesnales Vlesus ut refert Anthenagoras, primus partitus eII natu ram diuiuam, in deos,er homines. Itic ratione locvtus eii An soteles, exordiens huerade mundo, semper ei philosophi risem fui ne diuinum,er daemoniam rem, pro eodem dicens diuinam Cr daemoniam. Idem ait de ismnse , an feri posit, re per insent afutura cernant ; Crs cernantur, an ea, pιorum homo casa, vel piorum ea a eli damonium. hinc Lemonium,ert deus: riae Paulum Albeniensis vocabans, nouorum daemoniorum,id M, deorum annunciatorem Poreb, Augustinus lib: 8. de civit. det,eaprI'. e utentia Platono io. de legibus, omnes deos bonos esse ait, nee esse omnino γtam deorum malum. Socrates in conuiuio trabat, ideo amorem deum non esse,inia nimirum
omnes Hy boni beatis sint; amor vero non eisi modi Porpbrius pios libro descrimese tertia,deum ait nullius esse rei indigum, nocere nussi. Idem Stoicise utiebant. quam ob causam Cicero a. oe ctrum libro, deos nocere non putat. Itas, proprio nomine dae mones mali, G dici non po sunt. se ergo tam es malos, σpud istorum nomens miscet, dixi.
Lato in momide putauit, ritra mundanos summos deos ampli Imοῦ rora prouidentia babere sub his in caelo piosdam ecissimos sis: tertio loco infimos tamones. Horum genus unum ex cibere, allertim ex aere esse, ac neutrum, inquit, conssici totum poteri. rnde, es nobis proximimet; -- nime tamen a nobu ridentur: aliud vero quod ex aqua eli,semideum γ cabimus e id nonnunquam cern rur,nonnunquam asse tui nostros subtrahit: σ quum nititur, tenui nisiι perceptum,admirationem aeret. Praeter tria haec Gmonum3en ra, hue: de legibus, heroas instituit: Pos deos isos, inquit, daemonibus,rir menti, compos sacrificabit, heresbus H daemones. heroas extimorum hominum animas ese do iunt,a corporeis nexibus liberas. Porreb, quos Plato promiscue daemones appetiuit, Mi Latini ex ossici,s di finxerunt: qui adminis Mu regionibus praesimi, Diipars, penat s : qui pacato numine domum pyndent, lares: avis quando terrorem in t ans, laruae: quirero nobus Eulis testis, Cr cvsodes addit mrgent, appetiantu r. C rerum, heroum rirtutem, quos lemures reteres Latini roeabant, in Epiramide mirifia Plato descripsi: Pnudentiae, inquit, mirabilis participes sunt, acuto quippe ingenio, tenacioe memoria, cogitationes nostras omnes cognosunt, bouesos bonost homines plurimήm diliζunt,improbus rebementer oderunt, ripote,qui doloris participes fiunt. Hoce ipsum iu duiuio Diotimae fatidicae mulieris aut boritatesabilivit. si γim babet dri monum natura, interpretatur,er traicit humana ad deos,diuina aabomines , deus γλ. dem homini non misietur, sied per id medium, commertium omne atque coi quium, ser- . ter deos bomines conficitur, er rigilantibus nobis ars dormientibus. Se Ut quos pia Aerea esse ani eo daemones aereos esie, tu eo brtase Hesiodum secutus, qui ex hominisus in daemone,
malia. commutatos ait, aera induti tota tellure vagantur. tribuit scilicet aereum corpus d Apuleius. monibus, γt etiam . vleius exsintentia Platonicorum. Sed Cr Plato, . . spuleius, etiam aerem cis tribuunt, non modo, quia illorum corpora ex litisium formata, exiguis, Quare dicitia . Cr tenuia; ν rum etiam, quia pro regno Cr regione aerem posituens, existimantes multur laea. iam fuisse mundi partem, quam deus animalibus non repleverit. Eicium, quemadmoda coelum plenum eH animal biu, id moderabus, quae animaba γοcantur ; scaerem fuse
num genera. Iter es. Penates. Lares. Inrua . Gen'. Lemures. Neroum pQ tenua
390쪽
Lib. II. Comment. IX. Quaest. I. cap. 2.333 Daemonu
natura. isse imalibus natura, er diuind&tegenere caelesti inferioridus repletum. Erib fis limGabulosis ita poetici έ daemonibus, naturales damones triforem ommm, atyorbii Upborum sitsententia, aereos esse, id, duabus de causis; Pod σm reinonesne aerea, proxime post lunam, CT quod ni in corporibus aereis,sed propter tenuitatem, qualessuus sevi er νοces, invisibiles per omnem mundum inambulant. Vnde in Politico quomaeo in loquens de rita, pissub Sarurni regno ducebatur: Tun inprit, totius mundi princeps, abiles. curator primum deus extitit; at nunc perrarias mundi plaga ,si is risus partes omnia deorua hi principibus diseributae fiunt; quorum imusquiss munus1ῶumhyietit curandum. Plan In Atlantico: Dy, inquit, quondam niuentium terrae orbe sigillatim 'tui sent, in regiones fingulas disrabutum, qui per fione, pro gubernaculis utebamur, eam animam attingebant, Cr pro arbitrio μο ita ducentes, mortale genus omne gubernabant. Et lib: s. de legibus, eas regiones feliciores use cemit, quae metui es daemonum rectores fuissentfrtitae. νnde in Phaedro commemorat,daemonem quenda AEgyptios primhm literas docuisse. Et libr. . de legibus, dicit Saturnum ciuua ibus daemones praefantio rogenem praefecisse. Socrates Alcibiadem allocutus sic ait: prator meus melior e Η, socrati, di Crsapientior, quam tuus Pericles Deus,ὁ .incibiades, i me remit ante hunc diem te- mon. eum disierere. Et in Theage ait S. crates: mert mihi diuina quadam forte, daemonium quoddam a prima pueritia me sequutum. Et in armidem: quibus uel potesas domony, inquit, δreui ij proficimur. Et 6. de Dpub. dicit: Daemonis autem nos unum, referre nunc non decet. Et in bb: de legibus c. monet rnumquos numensum venerari. Vnde Apuleius: Hi quem dico,prorsus custos,singularis praefeEIus,domeficius G Apulesiis. tiror, indiuiduus arbiter, inseparabilis tesu, malorum improbator, bonorum proba- Custos nosterroris rit. animaduertatur,sedulo cog fatur, religiose colatur. Omnia ergo sui daemonu plena. Poria haec es ds initiis,qua daemones cir boni, mali, a Platone δε scrib Rymb. dicit ese malifcys p se per contrarios, ait, daemones, omne malescium peragitur, mendacium eR bis 'roprium. Vnde Gripides: Si quid turpe sarrunt non Ant 6. Hesiodus, Aerω induti tota gusi id cretare ragantur Humerus: Dyfelerata adamant haudquaquamsasti, beati Ilesiodus. itfitia d amant, rebus utanttir Cr aequis. Homeri . Iamblichus de m ferys AFIyptiorum: Dy,inqMt,angeb, daemones Ioni,non appa
videantur boni scut D. uuomam vero natur ne mali, rogati mala inferre, hienterei ferunt, ars uobu ad iniusta conducunt: bisum omninὸ , qui Cris oraculis mentiunetur er fallunt,er turpia consulum ais peragunt. Diyrσὸ boni daemones, neoe astur un- Boni. quam, nes conferunt ad iniqua. Em insuper maturum natura daemonumsibimet inc-sans Uabitu secum disii dens, alias alia suadens: susteriorum rerὸ naturasti con- .sat, eundem strua semper in aClione tenorem. Chaldaei quodier amm, a Zoroasre, Chaldaei. .
fatentur daemonas impwros nymatos, ultores hominum malorum,nen clys praefeἱtos. Magi. Avellus: Mendaces, inquit, natura sunt daemones terrestres, er qui procul a divina cognt . tiones oti, Cr tenebrosae materiae impliciti. Sunt ergo mali daemones principes tenebra Nomina dae. rum, aereae potesates, maritalia rentosa, sceleratorum carnifices. Ialdaeus: Exsnibus, monum.
inquit, terrae exibat canes terresres, nunquam rerum signum mortali ostendentes. O- Chaldsus. nes, inquit Psessus,eos appellat, relut animarum ultores , terrestres autem xi e caelo lapses, circum terras vagos : igitur gli longe a rica beata semoti, intelleCDalis contemplatione desituri, praevicere futura non pusunt. Quamobrem, quidquid dixerint Cr ostenderint, falsum vi er arbitrarium; vident enim ter phantalo praesentia: ad futura Hia