장음표시 사용
401쪽
Lib. II. Commen. IX. Quaest. a. cap. a. 393 Luciferi
piam intulit, periit, ei imperium dest HumeR. Minsudibus perforabit nores ritu. fudessine pati, ovi acuuntur, risigantur:fudes ergo sunt acutasan torum conflia. nares hero Odor estpesi fieri binis, quo resim epostasime igit. Infudibus ergo nares Behemotb perserantur, eum eius insediae, sanctorum conflijs pateant, atque
vires admittant. An extrabere potem Leviathan hamo' Leuiatban additamentum im Loiiastuturerpretatur, quia scilicet in reritate nonsetit, sed superbiam addidit, quassupra n
rura sonum, tumorem, er elationu morbum: hunc autem draconem, ne in aquis gentia
um dominaretur, hamoso passem dominus extraxit: hamo ergo captus est Levia- Hamus. Uan,quia dum redemptorem no rum per Aossatellites corpora escam momordit Pius Lyng - diuinitatu aculeo congo sis sir, atque transfixus. Et fune ligabis linguam eius' id ery, Funis. ι iniquitatibus sis eo resus, obmutescet. Nunquid pones circulum in naribus eius, aut Circulus.
armilla perforalis maxillam eius 'sermones sunt diuinae potentiae, quibus superbus iste Amulla.
humitiatus eH, atque attritus. Circulus autem in naribus Bebemoth, est illius potentiae refrenatio: nam er ammatium naribus circulos ponimus, quaesuperba esse cognouimus. Nunquid multiplicabit ad te preces, aut topaetur tibi mota superius enim cum si, Preces. precum execratur patrocinium, mostras verba aboministur omnino. Nunquidseriet
recum pa tum, Cr accipies eu eruum sim ternum e musto paΣlo vult lgari, nee aR Pactus. eius feriraturisubdi, nisi seruitus. Numquid itatis ei, pissi atiar aut ligabis eum ancistis Ancillata tuis ' alligatur erum,atque tanquam avis inditur ab animabus sandiis, quaesuui Chri ancillae. Concidens eum amici, dent eum negotiatores subii ditis, dei amici, atque euangebci negotiatores. Nunquid implebis sagenas peti eius, gurgustrum hiscium 'eapite eius ' pellei diaboli, sunt iniqui, qui indissociabib connexione ei contini His rarhis ergo pestibus segenae e praticae erant implenda. Caput Behemotb,superbi, quibus Caput. piscurangur fium, id en, a ta praedicationis euangelicae dostri , explos superbia, aeque reieδta, impleri debuerat. Pones super eum manum, nee addas Phra loqui, ermemenso bessi: ponessuper eum mamum,s potes, Cr memento belli, quod ingerit con-rra te. Ecce stes eius frusrabitur eum, Cr ridentibus enastis praecipitabitur: nempe incite ita cν Bidentibus omnibus praecipitabitur ingehennam, nempsim temum. εν elabit faciem indumenti eius ' ideR, artes nequitiam eiu in transfert se erum in am Facies indu elum lueis ; sed a domino illiusfraudes detegentur. Et in medium oris eius, quis intra- nenci.
tioratos a d abolo homines fiberaret. Portas γultus eius, quis aperiet ' Abditam fortita Porta.
mdinem ἡρων eos diaboli dicit dominus se pates furtim, id suae disiibus tempore. VM' V verrarum dentium eisis formido. bestia sanἡ es rapaci na, dentibus omnia coWm Dentes.
niens; ideo timendum sit incidere in illius dentes. Corpus istius, qua tita usili corriCorpus. pus diaboli omnes eius consortes, qui iudissectabili connexione et euntishStisunt, de Scuras in subdit, Ercompastum, quas quam e trementibus. Vna, via coniungitur, CT nessit olum quidem incedit per eas: hoc eri,nullus eR istis additus, quo ad paenitentiae bonum sese contiertant: rude adit: Una alteri adhaerebit,Cr tenentes nequaquamst arabun- orur: hoe est,malam, it bi invicem in malitia cohaerent; re nussit m istis sit spira tum restrandi ad deum. Sternutatio eiusθlendor igno, er oculi eius, ut pis*ebeae diluculi. Stemutuo 'Alij dixerunt j Iu sternutamento illius incestit sol, er oculi eius, ve Jecies Luciferi Sternutatio sordes cerebri egerit, CT ritia ex intertio concepta depurgati femutatis ergo Sebemoth, Urdium lilius essi, o quibus nos infici sim maculat. Oculii ius fas inuti Prophete intelligendisunt, a quibus lumini reritatis ricina dicuntur, ideo palpebraediistili appellantur, im tamen nibal luminis dei ρ ideant. De ore eius,lampades eius Lampadec precedunt, scut tedae ignis accens: sacrilegi,σ blasthmi, os diabOh Acuntur ex quibus faetiti ardentes, id est, blasthemiae precedunt, quasi reda wnis; teda siquide eὐm Teda. recenditur, odorem bubus uem, lamen reis obscurum: huiusmodi sunt diaboli prae-- Ddd a iuraetores,
402쪽
Flamma. Collum.. Facies. Membra. Flumina. Cor.
Lignum. Sagittarius Lapi les. Funda. Malleus. Vibrans lia
dicatores, quidem silaui&tem praetendunt; opera tamen iviqisitatu exercret De raribus eius proceditsumus, id eiu superbia, cui ostae succense, atque ferventes. Halitus eius prunas ardere facit, e amma de ore eius Uria etur: id sit ne incendunos,m ad luxuriae,er ad bis hemiae vitium. In collo eius morabitur fortitudo: cola n mine, id ent,ceruicu, tumorem arrirntiae diaboli Hrit. Vnde Isa 8 dicit: Nemus se reus cervix tua, in qua principalis peccati malum habitat. Et faciem eius praecedet C sas: quibus enim diabolus appropinquat, illicὸ ades bonorum omnium miseranda re peries. Membra carnium eius cohaerensiasbi, iniqui sunt membra carnium dialob: quippe, qui carnalibus, ae itisis a tibus deriti, ei, Hltit authori malorum c aer ant. Mittet contra eum mina, CT ad locum abum non ferentur: silminabitur a doluta dei eloquis, desuetis nubibus increpabituri quae quidem fulmina, non in locum alienum, sed in diasolum iactitabuntur. Cor illius in durabitur tanquam lapis, rin getur quas malleatoris incus: sue sat scut iucus infatigabilis. cor diaboli durum, Crinflexibile, salsicut incis, quae non producitur: incus nams caeditur,sed non pro crutur :IuperieSta edomat,immobili autem ina confii it: talis diabolus sit. Cum sublatio fuerit,timebunt angeli, Cr territi purgabuntur: in primi seculi temporibus scire potu runt angebsan D,qu ido praesumptor tγrannidis coeli arce delestus sit. territi purgabuntur, ad homines refertur, qui ad angelorum consertium sunt assumendi, qui Laroli damnationem intuente sese aritise cum timore purgaresudent. Cum apprehenderis eum gladius, si V ere non poterit, neque basa,neque iborax. Aly man sessus tran sulerunt dicentes: Si oecurrerint ei lanceae, nabit faciens ei, id vi, ntilla metalla terrarum poterit emendari, neque in basa,neque in thorace: basa, aduersari m per fimus: tborace, illius iacula excludimus: bina igitur, eri radicatiosi iaculum, thorax verbpatient fortitudo, quibus omnibus mali ius iste domari non poteri. Reputab/t quasi paleas ferrum, Cr quas lignum putridum aes; tanta enim rirtutesuperbie se induit, vehaec Omma arma aduersus)e suscepta, palearum aceraui, Cr lignis putridis similia re se tet. Mufugabit eum rimgivarius: id est nullosnCloremsic vinci poterit, ut ad pa nitentiae lamenta red re retit. Insipulam resi sunt ei lapide,sudae: funda eII quili lusnHortim, qui manu domini continentur ferreus ergo, atque pertinax diabolus, qua-
nssanctorum iacula nitin pendet. siuasi Vulam Uimabit mallium, er deridebis vibrantem baseam. rerbum diuinum eum contundens pro situla aestimabit, e derid bis trementemsermonem,id m,quemlibetsanctorum ortissimum. Sul ipso erunt radjsobse hoc eR,aureb, quos fecum traxit: rei homines, qui Aub prae Matione Ada e tinentur: γel Lesi, ac rirtute insignes, daemoni tamen servientes. EGemetsibi aurum, . tutum: id eta homines san os, dormientes infide, qui auro comparantur, qu leaeteris praesae puritate, pretiostate metallis, in bitam xib imum, pedibus em Leandum, denas Insuum miserabile cubile rediget. Rerueficeresciet, quas osta pro
dum maris. mare, hocseculum, obscuritatesia, ac nimia stitiae caecitate tenebrosum, quod diabolus ad terrenorum amorem velut octam carnab concupiscemia, accendere consuevit. Et ponet stasi cum unguenta ebusti te hoc eR, fervefientibus in quis carnotium concupissentia, aequi, CT iust rude proscient, ais veluti reventas usima bonaesitavita saltys emittens. POR eum lucebit semita: flemitis, nimmbumilitas, dia&ο vero superbia, quae itfim superbum insequituri vel ita ad pri nitentiae bouum quam ipse sequi nullatenus xoluit. AE imabit ab sium, quassi fiet
rem sue, ut ali' dixerunt, quas deambulacrum: hoc vi, mundum, sis peccatis inu re tum, atque corruptum. Non vi super terram potesas, quae comparetur ei: nuta plane creatura peccatrix, istius malitiae comparari poteli. aut factus ela , ut nutam timeret: propria si quidem hberi arbitry roluntate elatus, ne nem reretur, nec ipsum suid dominum,ms, γίpem . Ur maiusseruus, m aha is dilectionis timore
403쪽
Lib: II. Comment. IX. Quaest. r. cap. 3. 397 Luciferi
Omηὶ eni ubi e ridet: id est sublimia lautἰm,atin siuperba appetit. Contra: Dominus humilia res icis, cr alta a lunge cognoscit. Ipse exi sexsuper omneo ossuperbiae: sup ibis Id est, put Cr princeps omnium siuperborum. Haec Prophetas nHi limus, ais pati-enrisimio scri it, ripote, qui impi sit mi Sebe tb certamen, fraudes is pototiam
tentandi,singulari quodam modo, insitis expertus fuerit. Proinde, caeteris acuratius borribilem rei vi effigiem formams, uiue oculos posivit, ut quihbet siletium intestigat, quantusibi abisOmahgno cauendumst, euiusforma, tantam praesesert malitiae rast 'ς g
ratem, nequItiae turpitudinem,ae omnium vitiorum execrandam, Grendams enormi-μtem. Haec paulo soluὸ longius describere placuit, quia nobis salutaria esse reputavi. . C A P. III.
David, γ' aliorum Trophetarum ocula, de . lapsu, π natum Simonum.
VLtis diuinis oraculis,as ensis, σIob, ad alia prophetarum oracula m ibii transeundum esse petaui, quo dilucidior nobis fiat daemonum malitia a sl imusilla,quae a tot tantiis Prubetarum oraculis,π apertifime desicribr-
tur,ta ius fime condemnatur. Dauid Prophetarum eximius, sevib si non ignams, sepenumero seu in Psalmis illam meminit, multiss vocat, ais describit nominibus. In primo Psalmo, nominat impium,ritote re-ram pietatem, id est, dei cultum execrantem. Consitam,ruquit, impiorum: id eH, Luciferi, Mae, Cr Euae. Psal. s. vocat malignum: Nes, inquit, basitabit iuxta te mali
gnus, id est diabolus, omnes.s istius mab&UEtatores . malignus, qui beneficiys fa Stus ς R deterior, Ommas bona in matitiam conuertit. Psit: s. operarius iniquitatis: Discedite a me operardi iniqu/; ipsi enim peruersus seritus nequam, Cr iniustus,simperi ad non esse nos ast cit. Psales. Increpastigentes, Cr peri, impius , id est, diabolus ynitu Euangelicae tubae. Et in eodem, nominat peccatorem: Laudatur peccator in desiderys a- 1 aes ae , ipsi enim per annonomasiam peccator dicitur , utpote peccator ,σ pater eius. Proinde, in eodem Psalmo dicitur: In operibus manuum sitarum comprebensis elipeccator: id eis, rei male posiessae damni poenam Asinuit. γι ta. appellat inimicum: Dumina, ait, oculos meos, ne νnquam obdormiam in morte, ne quando dicat mimicus meus, praevalui aduersis eum. cauendum nobis est ab huiusnodi1 mno, quo gaudet inimicus se inde contra nos laudis vidioriam comparasse. Ol. 2i. appellat leonem: Salua me ex ore leonis: Os leonis rugientis C perbi, est insemus, a quo liberari rogat; quia sciboet, non retaques animam in inserno. Appestat quos c4nem, hiis propters non ,
quo malignus iste per latatur er mit. Et rnicormum: rno erum cornu nos petit, dio rideucet perpetuo. GL 7L nominat calumniatorem: Et bumibabit calumniatorem,
id est, Habolum, qui Buinam contra genras humanum composit calumniam. Psal: 7s. τοcat draconem e Tis confregisti capita draconis: ideIt diaboli, in aqvis siticet baptismi. Et psal: 1οῖ. Draco ise, quem formosi ad istudendum ei: Draco , inquam, ob renenum, quod Euae primae mulieri pe=feri se Uonibus in 'irauit ; ilruditur autem,dum iuste increpatur, quippί, qui creatus fuerit bonus Cr foedisse m fuerit peruersitatibus; i ruditur, dum nobis proscit sis nequit,s, quibus obes leutauerat Gias Propheta elarisii me depingit huius draconis Aperbiam, σ horribilem lapsium: si modo cecidi
si de caelo Luci Ver, qui mane oriebaris 'Cecidit, inquam, propria nequitiae malimitate' quia omnis, quo exaltat, humiliabitur. Dicebas in corde tuo: In caelum, id e L, ad divinam dimitatem Uendam, eros imilis asty imo , es non natura , potesatis tamen
David. Impius. Malignus. Operarius iniquitatis. Impius. Peccator. Inimicus.
Leo. Canis. Vnicorni. Draco. Calumniator Isaias Lucifer. In coelum a scendam.
404쪽
Leitia hin no Hqrit tu L imo crimperio. Et capra . nomistat Leviathan deRA mina Diaboli praeuaricatorem, lia absis iugo eme,colatia antiqua,coetum marai bebemoth daemonium nai grui Niti uirem, Cr draconem,assidem,b li ιm,cane,mucorneolae cerastem,peccatorem,inimica, ο- perarium iniquum, luciferum, accusatore ratrum, versipellem, T qua sunt generis iusdem: In te ista nquit,ristasit Amimu ingladiosuo duro, ergrant,erforti uper Leviatha Dpentδ rectem σ tortuosum,er occidet coctum, erri est iis mari: NSIemur piam id eu eoncludentem,quod multossuo carcere elauserit. Hebraei autumant Leci Uansub terra sed fabula iudaica M. In die ergo indici' domitius noster risitabit Leu arban, Crgia suae potentiae illam intersciet, auferet de medis, ne ampliusfiducie gentes. D eap. 47. de hinni Luciferi iactantia se loquitur: Sapientia tua, C lentia tua, haec te decepit: Cr dixisi in corde tuo : Egosum, π praeter me non alius. Veniet super te malum, CT n scies ortum eius: irruersii per te calamitas, quam non poteris expiare. I era, diasti peccatum vi nexpiatile, obseae malitiae dii itiam, perversamque Erechael 13. voLutatem. Embiet Propheta eape 28. Sanane laesim, naturae excellinuam, Fa
ἀωem praefabae angelis, depingit: Tu, inquit in naculum ilitudinis, plenus pie- re u delicis, paradisi deissi Mignaculum, inquam, ut fiasu
sinulitudini . tia,er perfectus decor t tilior en in eo natura, eo Dei imago inveniatur uior. Septuaginta transtulemne
αποσφssvorax id eRNfEnaculum, quasi pro iacvlofecerit refignaculum. Plenus sapientia: ubi enim ilituri dei, ibi er plenitudo sapientiae. Et perfectus decore equisse diuersis foribus ornata ais eompsta corona rirtutum, quam proprio Rulo --
gre diluens, dum naturae bonum nutrit, indu ria, σ negligens minuit. Omnis lapis Noum issio pretiosis oramentum tuum, Sarssius, riparius, σIastis, res litus, Onux, Ber L δ' lus, Sappbrus, Carbunculus, π Smaragdus. Nouem lapidum ordinibus, nouem angelorum ordines complemur. Itas, inquit Abgustinus iiD: de civit. Ir. eam is. Si in dobclysparadisi fiat omm lapide retis ornatus 'inte Igitur His aliquandovissesne
Angeli mali, peccato. In Psalr legimus quoi iam angelos malos esse, immisiones per angelos malos. Zacharias. In Zacharia quos in veruturaliqui mile cap.3.Dosedit mihi domin us Iesum face Sathan. dotem magnum,santem coram avelo domini, eT Satbansabat a dextris eius, re aduersaretur ei ;semper enim aduerserius ille, domino,membitas eius aduersatus eu ν de eri solum princeps ait: Assuefarius diabolus, tanqua leo rugiens circuit,quo Pastor stulis rara quem deuoret. Et cap: Π. ab eodem Propheta,rocatur risu ultus: . sine, m- uiri quis rasapaso sulti quae adirem se illius ultitia inressit. Derelicta usu risitatis dissersim non quaeret: σ eon ritum non sanabit: σ id quod far, non e triete σ eae pinguium,eX puta eorum Assoluet. Opinor, σidolum, derelinquens redem regis Icilicet Lmiuisi. per brachium eius, ersuper oculum dextrum eius, ne es p biam: duosiquidemsunt oculi di Moli, superbia scillari er inuidia. brachium diabo b, po Ras σ dominum,arissitatesceAitur, illius potestate euacuata: π oculus de ter, ide ιperbia,tenebrescens obscurabitur,faextis elationis fumo. AHieremia vocatur perdix, cap: In Clamavit perdix,covr auit, quae non peperit,fecit diuitios as non eum iudicio, in dimidio dierum eius de resinquerit eum, min nouissimis eius eris
sustus. perdix, id vi diabolus, in priniis parentibus masiam humani generisIurripuit, ex uinouit, ouae non peperit, fecit diuitias non in iudicis,quia princeps huius mussisHui in sedis Mupimis erit fultus, quippe eum spolis perdiderit, cV arma, in bus confidebat. Daniel: . ridivus 'reie bestiarum, de quidus dicemus, quam ad sedaudam apocat Um peruenerimus. Quatuor besiaenandes, er inter se diuersassendebant de mari Habacuc Op: s. nominae diabolum: Egredietur diabolus aure pe , quia quadra a diebus dominum in solitudine tentauit. Haec aist bis ilia de semctorum promptuarisi deprome us Prophetarum, atque depromenda essent, ni merbia
405쪽
Lib. II. Comment. IX. Quaest. a. cap. 3. 399 Luciferi
me hodi ratis aliud exigeret, ex Pibinelaia conssicimussaboxorabitum a sum, ais mimi , ni ia denter cum David dicere pinimus: Super Assidem er Baslisok--0Me
Mnbutibis, Cr conculcabis leonem Cr draconem. In nouo autem tutamento, praeclara
sint huius rei testimonia. apud enim Ea ingeha Matthaei cape q. CTtenta 'U sathan Matthe q. Vpestatur: incola, impuit, tentator. Et, Vade retro subana. In primo eap: Marci: Ee Tent x ά. tentabatur a Sathana. Apud Lucam cap: Io. Videbamstbanam,scutsulgur caden- rem de caelo. Mit se diaboli ruinam, ansequam diabolus ab ipso conderetur; idcirco poteRatem dedit calcanssi super serpenres Coorpiones. Daemones praeterea, a multorum corporibus ni diuina fuisse expiapos, Euangelia clarifime protesantur. In Ioannis
Euangetis cape I . vocatur princeps huius mundi: Venit, inquit,princeps huius mundi: Ioant i muri, imi'am, terrigenarum, praesutu mundi maxime appetentium. Paulus ad Coria. Princeps h Meapea. Ne circumuentamur a Satbana, inquit; non enim ignoramus cogitationes eius
Sane, conscius erat . Volus confliorum hespellis, in cngelum luci saepest transfigurantis, aesul praetextu pietata, venena inferentis at' propniantis ad Epbs 6. Indu/- psili f. s. re, ait, armaturam dei, ni positissare aduersius insidias diaboli, quoniam non e t nobis Princiρες. costustatio aduersus eamem, Cr sanguinem, iis est, terrenos homines ;sed aduersus prin Potestates.cipes er potinates, aduersus mundi re tores tenebrarum barum; contrassiritualia nequitia in caelestibus, id eIt, contra neqvisi mosθiritus, in caelestibus commorantes, ac nos haereditate euelisi θοhare cupientes. Ad Cori 2. cape 4. νocat deum huiusfeculi: Deus liuius In quibus Deus huius eculi excaecauit mentes infideli οῦ, re non cognostrem ely iς vit juriam, ato virtutem. Ad Thessati eap: a. Viliola primae Impe1 it nos Sathanas Et
cap . s. Nesreetentaverit rosis, qui tentat, G inanissat labor noser. Diuus Ioannes
in prima Canonica eaρr s. diaboli malitiam praeclare ostendit : sivi facit peccatum, , , inquit, ex diabolo en', quoniam ab initis diabolus peccate ab initio,inquam,fui peccati,
non autem errations. Viae in Evangelio eiusdem cape 8. Ille homicida , Cr mendax, ae Pater menda.
pater mendacj eR, quia ab initio in veritate non setit. Sed in hoe apparuit filius dELVS hψmicia ait Ioannes, re dissoluat opera diaboli. In Apocale diabή malitia, qua ab initio labου-- ,
iat aduersius Ecclesiam, mirifice describitur, cape ia. Draco, inquit, fabat ante mule- Draco. rem, id eR, Ecclesim, quae fide in Patriarchu Irisum conceperat, parturierat pro- Mulieriphetarum tempore, peperit novi teIramenti aetate. Draco autem ille babebat capita se- Prima eclitatem, er cornma decem, er in capitibussisseptem diademata: er cauda eius trabebat e. uirertiam parte sellarum in terram. Septem capita, id est,septem regna, Narης is Prima caput. primum, aloe AEgyptiorum,filios sael odientium, viae er masculos in sumen praecipites iri iusiit, er exteros maximarum onere a BP molestiarum. Secundum dracons a. caput. eaput, te bet, alisi prophetarum homicidae, de quibus tertius Reg: cap : 19. cuncidus Paralip. cape i . abunde loquuntur: in quibus Helias Propheta conqueritare D mine, altariasi oderunt, prophetas tuos occiderunt; er go rebEIMμ olus, CT quorunt animam meam. Tertium draconis caput, Regnum Bab Anicum, in quo Nabuchο- 3. caput donosor Rex Bablous,maxime affixit ludaeorumgenus,ex quo oriturus erat Christus mdomimus. stu tum draconis caput, Regnum Persarum, siue Medorum, Mi Aman Iu- 4. caput. daeorum genuffunditus euertere tentauit quemadmodum liber Heser diserte copiose- rique loquitur. Quintum serpentis caput, Regnum Macedonicum,ntpote Antiochus Epi- s. caput. phanes, qui templum rIolauit, ais omma sacra temerare missime erubuit , risicribit li-her Machabaeorum primus cape i. Cr secundus 6. Sextum caput, Regnum sut ' - ε. eaput. Horum, in quo Nero, Domitianus, Traianus, exteri Iranni, Ecclesiam multὐ persequursurit gestis: Se agittae paruulorum 6Stae sunt plagae eonum. Septimum caput sit Antichristus, de quo apud Danielem plurima scribunetur, cap: 7. Osermones contra excelsium loquetur, inquit: π sillos a seisiimi conteret: er putabit , quod posit mutare tempora, Cr leges: Cr tradenturin manu ei in vis ad tempus, er tempora, er dimidium
406쪽
co riuue --δε com capitibus, decem cornua adiunxit; quodplane a Do Heli in eodemmet capite sabilitari sed nomusta disii militudo i erutum, i enim de regno 'manorum topNtur, bἰc autem abstule de dracone, quiseptem capitibus,sieptem Regnum Alee regnorumgloriam gestabat, ex quibus reum, nempe regnum Macerim , p. IZ ak-
.i , , ' mortem, hi quatuor partes diuisum eH, quibus quatuor praefuisse Duces et Pililippita. risime conflas: Hupνproscisicet Ptolemaeum Lagifilium: Macedonibus Philippum qui
Seleucus. Cr Arideus, is andri ter: Driae, ae Babuloniae, omnibus Oriental Au regnu, Antigonus. Seleucum Nicanorem: Asae rem Antigonum. Ita septem capita, sed decem cornua, sepi in diad sep tit ς PM,fVibus d em reges praefuere. In eapitibus aurem septem,decemmata. comu , non curem decem diademata ; quia nimirum ex Patuor istorum principum femine, Mus tantummodo, nempe Antiochus Epiphanes duersio Ecclesam erat pugnaturus. De quo Daniel ωρ. 8. loquitur: Ex o, triuit, meu egres um cI comu iam mossicum, erDEtam estgrande.
Capietu Triaeconis alio modo e mundiaer, es
pulserit Herodes Proselytus: secundum herὸ celi fisnus Nero tertium cutem, confantinus Arianus: quartum, Cosaroe, et ius temporibus ua Crisi foe. bometur cornua assumpsit imperanssi: quintum draconis caput, Henricus Henrieυς. primus Alcmanorum sex: sextum aurem, Salarinus Midanus Bab Anis: atseptim , Didanus. Federicus primus. de primum draconis bellum Iudaeorum extitit fecundum Pago
Federicu . tertium Arianorum: quartum Sarracenormm: quintum is avorum: tum ratem Sarracenorum septimum iureticorum.OStauo loco in cauda draconu,rui es --
Michaelis bes imbrifus,Iel merit immansimum: Et Minuel pugnabat cum dracone. operuret umeHUre , quonam modo buli nodia velorumgestumst betam, ut clarius aliquid Quantorbessa bide inteEgi posit. Sunt autem quatuor besiorumaenera, quae quidem ad i manentes operationes feStare ridentur: reum plane hi erflensitiuum appetitum ais munRivum versatur; huiusmodi enim appetitisad oppost eruntur obie ruraliud rerὸ Lialum, buer in ellectum Cr noluntatem servenitur saepe namet contismi, rationem decernere ahquid sesciendum, γoluntatem rem reniti, nolle; belre: tertia 3esium vi, citiarum inter noluntatum pugnantium', quando Prii ilicet voluntas ab asterius voluntate disientit: quartum aurem bellum est inter reum CT alter intellePlta qua- quale tallum riscilicet νῆιs inreffectus, una ruitur doctrinam, alterius vero alteram. Primum laetit in ange autem bellum hi angelis se non potuit, quippe, cum appetitu sensitivo vacent omnisi ὀ, νtpote lucorporei, er immateriales. Λ etiam fecundi bestigenus angelis congruere ., . potuit ratio cium mea non contra prudem alterius, meam potius pugnat noluntates. Nec quoque quartum genus belli Gi istis attribuendum, quo reus contra alium pugnae
r intinctus; alioqui error fuisse uti prior culpa, quod Hispum. 'sat ergo, ritertius pugnandi modus, quo γnius contra alterius pugnat, certat, rotantas, an 'elis concedendus. seuera, Michael ars angeli bovi, bona noluntate ad deumferenantur Mala volim, nabrero, mala ruuntate ad malum, ais it actum eR praetam magnum moneti eas. uestrarum qiudem ac malarum Poluntatum, ad inuicem cerrantium. Etenim, ad ua
AEquam inclinante in alium immitter alet, re ablud efficaciterrebi. In hoc autem geneia
407쪽
Lib. II. Comment. I X. Quaest. a. cap. 4. 4or Luciferi
.enere eertaudi,actus belli quatuor numerantur: mus quidem,quo oster ait limper' uti, tibia tu, cutit sic dus rero, quo percutienti resisti,t: tertius autem,quo iniiuria lacesitus, per tere γolentem, repercutit: po fremus eX vltimus, quo ille re sit. Porro primus bel- i.
baTtiis, ad Michaelem eius pugnatoresstestat; etenim, cum ad bonum conues essent, ad dei obedientiam amorem , reliquos assicere, attraberes conabantur. sed mali tristico iniquis dispositionibus restiterunt; idcirco a tus ritasecundus iure competere po-reli. in tertio vero anu, iniqui, iniquae adhaerenses societati, ad malum, bonos allicere emtabant. Dertim in quarto pugnae aἱ tu, boni viriliter Pugnantes, malos Cr ricere, Grexpulere. Ompleto consummatoρ praelio, mox adius potentiae executiuae accesserunt: nam er Michael cum suis sese accinxit, ut Luciferum, istiG adhaerentes e coelo extruderet ; Cr ὐ quidem extitit primus executiuae potentiae aktus. at in aClusecundo, isti malignisse opponetes,adsiua loca remigrarunt. porro in tertio aἱ tu, mah sese accinx 'nt, vi bonos secum ducerent. in quarto vero astu, Michazi cum μὴ obtinuit γιH a. Him, patram triumphi, impijs ars peccatoribus e caelo expuips. Haec quide de bel- 3. Io angelorum vixissesufficiat. Nunc ad alia quae nonnihils eculationis,obcurioris tamδhabeus, properandum nubis eH: er inprimis Luciferi priuilegia ,situ reritateset spe, Lueiseri pis adducenda nobis sunt, ut quantum malumsit siverbia, omnibus pateat. Primum ita uilegia. Luciferi priuilegium , siue dignitas, intellectualis pulchritudo, qua caeteris praefabat: - de Cr Lucifer, ob luminose pulchritudinis claritatem dictus est: na cui Lucifere post flem ecteris est lucissior praesta utiοώβderibus; ita plaηe primus angelus,ccreta erat angelis cr pulchritudinis gratia semosior, Cr beatitudinis naturalis dignitate
eminentior. Secundum, omnium extitisset creaturarum optimus; quo enim natura δε- M
na fuerat assecutus maiora, eo potior ingratiae dota fusset inuentur. Tertium autem priuilegium, Deosupra omnes gratisimus extitisset; etenim, maior in naturalibus per-feCtio, maiorem ingratuitis excellentiam habui ei. Rartum, omnium fuisset anoelorumst cisimus, νtpote phumeritorum babens eaeteris. Quintum, Deo fuisset similimus, rude C signaculum diuinaesimilitudita a Pro Minrocatur, Ea ecb: 18. Sexui, Deo familiarisiimus extitisset, Hyοte, Seraphici ordinis supremus. Septimum,omnium ditissimus, omnia cilicet persistionum Mensiimus. O tauum,omnium potentisimus: eius enim naturalia nulla plane impedimeta vesicissent. si re quidam artitrantur,m-pγrei voluendi potesatem isti committendamfuisse, si constans, aestrauis in βο δε--eilio persitisset. Nonum, omniumfuit angelorum princeps: in quolibet siquidem ordine, authore Diu nsio, eri nutu princeps; at a se fuist pliciter omnium primus. Dein
rimum, susset omnium Pontifex, quia nimirum ad ynum cultum ordinandorum, prin
ops extitisset omnium. Vndecimum, fuisset omnium diator, illuminando , purgando, . perficiendo, utpote Deo immediatisimus. Duodecimum, uisset omnium pater, ob na- rabum dignitatem. Catiendum igitur nobis visiummopere a Fuperbia, qua Luciferum Primum De res tantis gratiae muneribus insemm reddidit. Quod autem Lucifera peccatum sm catum super Hrbia extiterit ,se patere arbitror: Cum enim duosnt nostrae voluntatis ames, ηοδε oscilicet,eπ velle; duplicem quos amorem, amicitiae νidelicet,er concupissentiae, ad bos sequi necesse eri. Reuera, omnis αἱ tiu nolent, propponit aStum nolendi: omnis Amor amici vitem concupiscentiae ablus, praesupponit amorem amicitiae, riae non potest ese adlus deordinatus nolent,si prius non fuerit aStas deordinatus volendi. Porro, ablus deor-
aeuatus c&ncupiscentiae, in aZium deordinatum amicitiae refluitur: nam omne negat titio refluitur in a1rmativum. Ex quo patet, peccatum angeti, inordinatum extitisse amicitiae amorem ; non enim se potuit ablus nolendi, nee prima deordinatio amor con-
eupissentiar illi autem amicitiae amor non fuit in Deum, sed inse potius; quiasti licet . non poteΠ nimis diligi Deus: nec in aliam ereaturam siue in nullam sene creaturam ferebatur prilis uam insiuam iesus esentiam,sιxsibi prius innotuerat fuit ergυ δεο Eee dinata
408쪽
Amor como ad contemptum Dei. Accesit adhaee Cr amor beatitudinuindebite obtinenLe,Cr amor modi. commori; res enim summi commodi, si seisitas: unde peccatu m primum non potuit
esse in irasicibili,sed is concupiscibili; primm enim concupiscibile, eHfelicitas. -de, Pod illi non appetierit bonum ratione honesi, ne tiam xtili r deleEtabilis ergo tam rixsumptio. tum. Dubitatur autem a Munustis, quomodo primum peccatum fuerit superbia, quippe cumsuperbia, amorsi propriae excellentic, quae ad amorem concupistentiae attinet. M-qvi amorem amicitiae praecedere dixi; proinde aiunt, exsul praesumptione sereboasse: δε- Qximo ρος ambitionem erupisset poseremis, in odium sedem Use. Praesumptio autem ista, d stati P is estectus non est attribuenda ,sed rotuntati potius, quatenusscilicet ilexit se ultra condignum; roluit enim esse beatus, ids amore sui commodi, non propter ipsum
beatitudinu bonum. Denis inme gratia,rel ex proprijs meritu , ad beatitudinu apicem ascendere conreuit: quam ob causam, quamuis beatitudo, aut bore Augustuo, de Trinitate, ab omnibus na uraliter appetitur ; in huiVmodi tamen appetitu, peccatum contingere poteri, quando nimirum noluntas tu appetenda beatitutae immoderate se gerit, aut maiori si stan conatu,qua bi conveniat, aut citius, quam conueniat, aut . aliter, quam congruat, putasne, rei ex proprys omnino meritu. Ita , malignus ille , beatitudinem appetitu inordinato concupivit Usumma enim peruersias eli, frui Hendis, π γtifruenta. Deinde,scrimissum halere holebat, quum tamen Deus pos moru-Iam xiae dare decrevisset. Postremo, ex suis naturalibus isiam H qes ruebar,ri nullist bd n su debere, aut δεbito m eis est ta litare posset. Caeterum iu stis risemfuit prierit sit perbia mum peccatum non fuisse Auperbiam, quod quidem itasatuere conatisiunt. Immode primu pecca- tus amorsui, superbia dici non poterased perversae potius excellentiae, avnore Augu- sino i .cte eluit. dei cap. is.sid primus angelus, ars primus homose peccauerus: ergo Avo.de civit. i orum peccatum , mnio nomine superbia non fuit rauid, inquit us,e ιι - .lei, quid sit perbia, luco iam Acto, nisperuersae cestudiis appetitus' peruersa enim cestudo es, superbia. deserto eo, mi debet animus. 'baerere principio sbi quodammodo eri, ars esie principium : hoest, cum i nimis placet Ibi γπὸ ita placet, eum ab rta bono immurabiali deficit, quod ei magis placere debueres,quam ipse sibi. Spontaneus in orem i e d fectus: quoniam se rotuntas in amore superista immutabilis bonia quo infrabatur, re rideret, σ accendebatur, re amaret,sabiis permaneret; non inde admi placendum auerteretur, π ex hoc tenebresceret, Cr frigesceret. Et cap. rhisno eiusdem libri: D-Duo amorea. cerunt stas ciuitates duas amores duo, terrenam scilicet, amo sui Ut ad contempti fecerunt duas Dei; coelelem vero, amor Dei, Ust ad contemptum dei: amor ergo ui inordinatus, . cis ciuitatem diabOh ; nee ibi priusfuisse ridetur dei contemptus ,sed amor sui potius: eontemptus enim Dei vi, non Deum, aut Deum desticere; non extem desticeretur, nisahq uid prius amaretur: primi ergo augeli peccatusit, amor sui immoderatus. ria. plius, si perbia vi appetitus excellentiae supra alios. sed primi angeli appetitus fac nor excentraesupra alios;prias enim diligitur inordinate insitis, quam comparatione ad alterum: ergo quod pratis. Adde, quod appetitu immi commodi, tr delebrabitu . o quatenus eR tale, superbia dici non poteR. Sui in appetenda beatitudine angelape . crusr. Frunt; huiusimodi autem cppetitus eli boni commodi, o delectabitu infinis, . non autem voluntas excellentiae sit per alios: ergo C . Adhuc, superbia in ini irascibi-L; res'icit enim arduum sicundum quod hum odi ,sid passones irascibilis,ex concupi iιib professiuntur: ergo quod prius Susagatur bulcsententiae Aposolu Tmτ: i. cape c. ita loquentur Rarix, inquit, omnium malorum eΠ cupiditas. Ita , tram ange- Amor siti. It peccatum, amorem fovisse putant, quosiit*m inordinate dilexit, ac beatitudinem
concupiuit, non quo alios ex Leret ,sed risbi bonum Cr commodum : haec ii ur prima extitit amoris deordinatis, amor Ptis inordinatus ; concomitanter Hris alicue ce e re
409쪽
Lib. II. Comment. IX. Quaest. r. cap. s. oa Luciferi
Trim peccatu uitsuperbia, argumentis ostinctu
Eze Deum videre, in quo sῖmma in verutuis beatitudo, peccati rationem obiection habere non poteH, vis modo indebito appetatur, nempe, id assequi resie . ex proprijs meritis, aut bupra caeteros excedentix eui indam praerogatiua eminere: rters autem forum absis dubio,Herbia eR. sed primi angoli peccatum in nreos forum cotinetur; nam Cr exteros excellare noluit, er proprijs rinsus beatitudinem obtinere: igitur inus peccatumsuperbiasit. Suffragatur huic rationi Augusinus ia. de civitate dei cap: 8. Malae,inquit, noluntatis ini- Aug: dicit, tirium fuit superbia: V tium, inpiit, eR animae perversa, amantis pulsate uam, potς-rioris linitia contempta: ae per bori qui peruerse amat cum hbet naturae bontim,etiams adipiscatur, V t tu bono malo, er miser meliore privatus. Et tr. de civitate dei, capit: is. I scusuit, inquit, diabolus creatori subessisuperbi sua, relut priuata potesate etatus, ac per hocstyus,er fata utpote,quiper piam subieStionem noluit tenere quod νere. est, asseClavit per siuperbia elatione imulare, quod non e l. Tum etiamscriptura boe protesatur Ecclesinici primo: Initium omnis peccati superbia: igitur primi angeli peccatumsperbia fuit. . ibo . primu angelu bontim habere nolui 'iri- Miuule, se periori, seu diuina tege contempta, quippe, qui itfubri noluit, quod adscien-riae perversae vititim attinet, noste sicilicetsuo superio ubdi: ergo fui superbiae rithim. Eterum, in rerum plane acquissime, prius eRrellem dii, quam ea, o sent ad finem. 3 sed tu huiu*οdionis eΠ ob aliquam excestentiae ignitatem obtinendum, praesertim in his, quae siensibilia minimesunt: igitur angelus primo appetiu ui excelgentiam, quia plane eΠsuperbiae peccatum. Omne praeterea bonum, autbore philosepho s. ethicopum eli honestim, aut btile,rci deleCrabile estd non appetiit xtile,ripote, non primum appetibile, nec deleCtabile; quandoquidem appetit ensetiuo racet omnino: appetfit ergo bonum honestim indebite, quod plane ad superbiae ritiumsseCtat. -de, quὸ προ- μhia tu eo clare cognoscitur, quum stilicet noluntas suarum Reditur virium, naturaei proportionem ars quantitatem. sed tale altrid in angelo fuse ridetur: igitursicut diximus, primi angeli peccatumsuperbiamfusie, missime confat. Haec ais hssimilia dicissent ab his, qui primi angeli peccatumseperbiam fuisse contendunt. π revera, in Pirituabbus boni, peccatum contingit. dum superioris regula contemnitur ; quod profeAb superbiae ritium eri, in eo quod debet,superiorisubdi non. Issico accessi er inti, si obtadiae malum: nam authore Semardo,nidicerinuidite inuidus autem bono alieno maeret,
quatenus suum Vimat bonu inde impediri: ideo erra inuidit, ne si nobilitas dignit tu alicuius creaturae praerogativa, detrimentum pateretur: aut fortasiis inuidit a tori, , ad cuius diuinutatis apice e ascensurusere des erant, quem l impedimento esse co-gusebat, quominus ipsiesingulari nobiblatis dignitate, Omnibus prorsus er praesantior et, cr nobilior. hoc certe excaecauit Verbum illum, amor riis, xtipsui : qui plane, ara hiam siuperioris ordinem contempsit umma extitit Aperbia, quia initium omnis Solutiones. peccat uperbia, Cr radix omnium malorum cupiditas, id exi, amorsui. Ex hoe autem praepostae flui possent rationes: Cr ad primam p idem dico, an 'elum non γοluisse pri-
410쪽
atum appetitum be itudinis habendae. ad a. quamἰu nolisAbdi Deo, conco pter in peccato primi angeli inmentum fuerit; non fuit tamen primum peccatum, sed po-3. tius amor sid. Ad 3. ex inordinaro amore, angelussatvit se prone, a s ita priis in
ordanatest dilexit, qua upra caereros emitrere appetivit. Ad q. peccauit, bonum ν-tilesiecundum seipsium appetendo, qui lino frui nolebat, idέ ob amore sui. Ad samoresui malignus iste primo se extulit siupra se, π plus diluo, concomitantesuperbia. Quomodo in m authoritatem sicripturae Ecclesinita dico, istam intestim debere desperbia comtriligitur, su- muniter dicta, qua homo ,sive 'iritus quis iam esseri, ais et ut , contra diminumtium omii , p xcvtum, qua qu dem in omni peccato inuenitur, ars aliquo modo eΠ mitium Omnis reseati. peccati. alij autem cliter fortasiis dicerent, mo perbia ista est nimia complacentia infit , nimius amorsui: quam profectosuperbiam, Augustiuus io. de Trinitate praesumptionem vocat , quae non est speciale peccatum, nec ab aliis disinguitur. Haec quidem diximus de peccato primi angeli: quilibet ergo abundet in sensu suo,quum parua admodum sit opinioni. uersias.labet mo ,π' huic negotio Iatu arbitror conue- Qilomodo po pecc re potuerit, chm mundisimus conditus fuerit, sutamque tuit peccare habuerit ad tam impiumJacinus perpetrandum impestent sue incitantem: peccauit primus ange nihiluminus: nam omnis inre estualis natura, crvus intellectio ais γοωiis,asia diser
V palsubstantia, a pharabilis es i, peccare vitea poteιr: poterispudim aliquid reste, ' quod non eli volendum, vel contrarib modo si habere, utpote aZtus contingens, quae noesisa regula, nec sis omnibus modi, necessaris,.sed angeli intestest odeu robiis, er/bum oui, quemadmodum diximus paulo ante, alioqui in ita ablualiter exse interj-geret, ais ita in ellebitio sua usit aClu infinita, σ rhica ,scut Crsuasubstantia, quod a. est falsum : angelus ergo potuit peccare, Cr de facto peccauit. Amplius, ilia potenti quae non est V tialiter sua reb tittido, poteLI peccare; quia nimirum poten a reἷtarirtutis regula descere. sed noluntas angeli, non eri u si aliter sua reetitudo ,scuri nec etiam astus purus ,sed potentialis potius adsistim actum, τnde G a Mittio alteri succedit, em notitio militer :ςtur peccare potuit. Adhuc, illa insessipentia, pwae promotu Iui orbis con eruando, iud/get superiori, auxilio dirigentis, pro o peccare potuit , alioqui frustra riis illi huiusemodi auxi bumsisset accomodatum ,si exsti, a
be audi orbis regimen insexibile haberet. sed quaelibet infer inresistentias creatas, in mouendo orbe opus habet superioris auxilio, ducatu, ais regimine: igitur ex seipsa δε-- fcere potuit. Revera, omnis intestigentia, quae non sit naruraliter beata, peccare potuit; quia nimirum creatura est ex nihilo condita, cr e ipsa infabilis: angelus ergo potuit peccare , G des tu peccauit, quippe, qui habuit rol fatem divinae regulae oppostam Clim ergo haec ita se habeant, modus nobis inquirendus eri, quo ipsi peccauit: nasi mecatum taim in intellectu tria Vis p int, ex quibus peccatum proficisitur, nempe error,igno- . t luconsideratio: error autem sit, authore Augustino 3. de luero arbitrio a falya pro reris, xele contrario, rem proflis reprobare: ignorantia vero, rus neficientia rei, quam aliquis e cire δεῖet, poteH: luco deratis aurem, inaduertentia aSitialis, reico derationis a Dalis primatio ; quonam florum angelus peccareis potuit non errore quidem,quandoquidem error poenast: poena autem no praecedit culpam: nec ignorantia lapsis est; ore enim peccatum, quaeculis erant istimenda, babi, si e iii in m*ς c p istuc, qvlim b c ab angelis quam An ime absit. pere uiri risi desiti crasti luc sederatione, quia debitum motim non aduertit, obtinendae Iea. itudione. nis, utpote, ex gratia,Cr meritis,m non ex iis proprijs naturalibus, tames hunc tanmodum basitualiter non istiGrauerit ex incoli eratioue ergo teccauit. Sane, volun
tas errare non poteri, nisi ratione errante, aut ignorante, vel non aduertente: nam au-
Augustinus. tbore Augustuο io. de Trinit. in principio imi se possumus diligere, incognita nequa- . quam: c.m aurem oppositum eius, quod iudicatur, non sit cogiat: m; misto modo ad i