장음표시 사용
391쪽
Masarorum Noditur P. Carolus syl.
Profecti ad Morirer Rex Alphoosus M Moritur Re gina Matia Elisabetha.
L Conimbricae I 3. Aprilis visit Alphontas Noguetra Fallensis eoadju
tota Annos quatuordecim pharmacopolio providit magna cum urga nostros, tum exteros charitate, gratiat converIandi methodo. Noctu se fraudabat sci mno, ut orationi tempus impenderet. Paupertatem eo tutabatur accuratius,
quo plus periculi est administrantibus pecuniam. Vicinus morti, num quid scrupuli eum angeret, interrogatus, nihil, respondit; semper enim meas consessiones obivi, tanquam, illis absolutiS, essem moriturus. . Mense Iulio appulsus est in Masagoniam P. Dominicus Femandius cum alio sacerdote, ut ibi lubsisteret loco eorum, qui erant in regnum venturiis Impigre, & magno proventu apud indigetes exercuit nostra ministeria. Eleanim fuit illi spiritus fervens in declamando adversus corruptos mores sine acceptione personarum. Vix fuit, qui ad ejus pedes conscientiam non exponeret. Nihilominus ob dicendi libertatem a Praesecto apud majores delatus, dum in Lusitaniam rediisset cum socio aegrotante, aliquo tempore privatus est munere concionandi, quod ipse tulit invicta patientia. Postea solitus dicere, non recordari se fecisse aliquid Deo gratius, quam quae in Masagonia ad ipsius majorem gloriam, & illius miserae gentis utilitatem peregisset. Plura de Dominico jam typis vulgavi. 8. Loandat in Angola finem positit I ς. Iunii gloriosis pro Dei honore
laboribus P. Carolus Sylvetra natus in Fayalensi insula. Ab initio vitae religiosae complexus ex animo studia virtutis. Eum praesertim ducebat spiritus in juvandam proximorum salutem, in quam totus incubuit apud Insulanos populares suos. Latioris campi incensus desiderio petivit ardenter in Angolam mitiati. Est insulis ad eam prosectus ad divertas Brasiliae oras vi tempestatum venit. Ubicunque de navi egressus, sine mora tradebat se missioni obeundae. In Pa-rayba sexdecim moratus dies, totus in contionando, totus fuit in audiendis ad consessionem confluentibus. Idem fecit Pernambuci, & in insula a Conceptione dicta, atque in D. Augustini promontorio. 9. Interim affulsit opportunitas vela in Angolam solvendi. Ibat eum testate Visitatoris Nostrorum, sed eius erant curae salus indigenarum. Duo-us annis, & mensibus sex, quibus in ea vixit regione, ter intulam totam Lo-andae vicinam excolendo peragravit. Sunt Angolae mediterranea alienigenis pestilentia, nullis periculis P. carolus deterritus est. Infinita cremavit gentium idola, & veneficiorum instrumenta. Perniciosa febre eum implicante, domum reversus, intra septimum diem extimstus suit.' Zelus in eo ardentissimus alios Ialvandi, & cura indefessa in se excolendo omnibus religiosis virtutibus.
Macaensis Provinciae in Europam venerat Procurator. Ternos solum habuit socios, Petrum Burguesium Genuensem, Joannem Antunium Lusitanum, sacer dotes, & Joannem Gonsalvium non sacerdotem.
sus hujus nominis sextus. In eo tempori, quo regnavit, collux erat Dei circa hanc nationem providentia, quod Rex se permiserit regendum comiti Castel- meliorensi, viro prudentissimo, ac per id tempus de bono communi infinitum merito. Cum haec anno Irao. scribuntur, vitam domi suae caecus degit in longa & venerabili senectute sanctissimis ornata exemplis.
Alphonis, sed per Pontificem declarato nullum fuisse matrimonium cum Alia phonta contractum, nupsit Petro tunc Principi regenti. Plurimum dilexit Societatem nostram. In templo tironum sacellum a Conceptione exquisito maria more, di magno sumptu julsit exornari, mente, ut dicunt, ibidem post fata quiescendi. Id postea non visum conveniens Majestati regiae, quod in majori ejusdem templi lacello ad latus Evangelii in Mausoleo sint condita Fundatorum ossa. An res ita fuerit, compertum omnino non habui. Sacellum ut indotatum reliquit, sic est in hodiernum diem. Domui donavit legatum pingue. Ob
392쪽
id per totam Societatem facta .serit a singulis sacerdotibus duo sacrae Semper usa est Societatis Consesstrio. Mortuo P. Villio, vocavit e Gallia P. Petrum Polnerum, qui post Reginae mortem, dum vixit ejus Insans filia, eidem fuit a consessionibus. Reginae cadaver tumulatum est in templo monasterii puccinarum, quod ipsa suis expensis erexerat.
SEx trajecerunt ad Indiam: Philippus Solossus, &Franeiscus Noetus Belgae, pinsecti id
hic rediens in Europam causa Sinicae controversiae de ritibus, modo vivit in patria sua. Joannes Antonius Arnedius, & Raymundus Areus Arago. nes. Arnedus praeclarus fuit apud Tunquinenses, veniebat ad Europam magnis de rebus acturus, sed eum intercepit mors in itinere ab India in Lusitaniam. Arxus ratione Sinensium rituum ex Sina migravit Romam, indeque reversius in Aragoniam, ibi decessit. Didacus Uid alius Lusitaniis, annis labentibus missus Procurator Iaponicae Provinciae Romam, an ipso reditu vita sunt us. Hi omnes sacris erant initiati. Emmanuel Martinius scholasticus Vetrensis Lusitanus nondum sacerdos.
a. Bejensis Residentia magnam hoc anno sustinuit procellam ab Archidi umius M. piscopo Eborensi. Adivit nostram aedem lacram , & tabernaculum Euchari-:zi M. stiae lustravit, jussitque inde ferri pyxidem ad templum paraeciae vicinum domui ' μ' nostrae, causans, sine facultate sua nos illie sedem fixisse, aedemque illam sibi esse subditam. Priori S. Salvatoris tradidit clavem tabernaculi. Reprehensa fuit facilitas Superioris nostri; ajebant enim non debuisse Archiepiscopo taberenaculi clavem tradere, nec praejudicium inferre juri, & privilegiis a Sede Pontificia societati eoncessis. 3. In morensi Collegio t3. Aprilis phthisi contabuit P. Matthaeus Ca obit P. Vat.
valius Portimanensis. semper ejus apud nos mores habiti innocentes. Praescivit tempus mortis tuae, dixitque Ven. Rfoannm Fonsecae, ipsum morienti si-' 'hi adfuturum. Evenit, ut P. Fonsecuη missione redux ad januam Collegii audiret signum campanae, quo solent vocari ad morientes socii. Sciscitatur, quis esset audito nomine, petit in valetudinarium. Adventantem intuetur, & agnoscit Matthaeus. Sumpto Crucifixo juvat Fonseca piis verbis ad mortem sancte obeundam.
4. Ibidem a g. Julii inter vivos esse desiit P. Ludovicus Cardeira Alv M.udoviciuiensis Doctor Theologus. Sacra Biblia exposuerat in Eborensi Academia. ς ής Praestanti viguit ingenio, talentoque ad lacras Conciones. Cum alterius sacrae familiae religiosius sciret Cardeiram apud nos aliqua pati acerba, invitavit, ut Societate deserta, ad suum transmigraret ordinem ; cui ille: volo potius esse sub omnium pedibus in Societate, quam in alia religione super omnium capita. Exequias illi celebravit in templo nostro amicus ipsius in paucis Augustinus Pi- mentelius Canonicus Eborensis. E. In eodem Collegio 14. Octobris P. Simon Teixeira Cratensis, Virdis; aevi veteris, & sine dolo. Romae vixit annis pluribus, ut comparavit selectam iam Bibliothecam, quam reliquit Bejensi Collegio. Nihil magis odio habuit, quam discordes animos inter viros religiosos. In ejus verbis, ac factis eminebat singularis vitae innocentia. Rexit Collegium D. Antonii. 6. Bracharae 3 o. Aprilis P. Ioannes Carvalius Collegii Rector, natus p. Ioannta monte majore veteri. Tum Rhetoricam, tum altiores scientias usque ad ca--tis . thedram primariam Theologiae cum plausu tradidit Conimbricae. Sui temporis habitus est praeclarus Magister, & Contionator. His adjecit virtutum ornamenta, raram modestiam, singularem mansuetudinem,& patientiam in adversis, quae non desuerunt, multum orationis midium, infensium odium adversus
393쪽
3 8 Sru sis Annalium Societatis AESU.
seipsum , suique corporis macerationem. Romam Procurator missus non muIto post reditum obiit summo omnium dolore.. P, G sp r Al . Ibidem . Maji bonus senex Gaspar Alvarus Bracharensis. Provin- ' cialem egit in Brasilia, Rectorem tironum, dein Conimbricensis Collegii. S lidis munitum virtutibus illud est argumento, quod annos viginti administrassethona Relidentiae Pedrosi tam accurate suo profectui studens, ut vocatus fuerit
Conimbricam ad instruendos tirones. Nec enim rerum temporalium tot continuatis annis procuratio studium hebetaverat virtutum.
P. Antomus 8 Cetobricae I. Aprilis P. Antonius Coutus Ulystiponensis. Rexit Ebo- μ rae, di Con imbricae tirones. Docebat exemplis, quos formabat in spiritu. Rector effectus Cetobricensis Collegii, dum invigilat procurandis Collegii sui bonis tempore non commodo, febrim contraxit malignam. Scalabi 7. Octobrisy P. Franciscus Luisius. Plurimum consuluit animae puritati. Diebus singulis ad' pedes Consessarii se sternebat. Acutos dolores corporis tulit patientissime. Morbo postremo tanta fruitur animi pace, ut inter urentem febrim identidem cantiones iteraret apud Lusitanos celebres de Puero JESU Lapensi. Domini s s. Angrae 8. Decembris Dominicus Alvarus Coadjutor. Nihil se ipso v vilius & abjectius apud mortales reputavit. Singularis ejus erat charitas, praesertim erga aegrotos, & egenos. Saeculares ut virum sanctum sulpexere. Compus quamvis morbidum amixit scutica,& jejuniis: necessum fuit, ut Rector hane piam inclementiam temperaret, ne vitam plus justo contereret. Conceptionem Virginis specialibus venerabatur obsequiis: sorsan magna Mater volens clienti suo rependere tot officia, concessit abitum die praedicta.
Lura in An, TN Angola contagio tam atrociter saeviente, ut ex omni multitudine eum Lusi- in tanorum, tum Nigrorum vix sex, aut septem inventa snt capita, quae lues non tetigerit, raptis multis face otibus, aliis tabe implicitis, labor omnis nostros oneravit. Ipsi discurrebant hi tu per totam urbem; neque animabus solum, sed & eorporibus prospexere, tritico, sacharo, oleo, & aceto procuratis, id enim hujusmodi morbis erat remedium praesens. Mittebatur Collegii carrus cum dolio aquae pleno modo ad has, modo ad illas urbis vias, & compita, dividebatur per domos aqua. Eo enim miseriae deventum erat, ut nec mancia pia ob morbos aquae portandae serent idonea. Supra tercentum mancipia interiere ; ex his plurimi erant opifices, quorum laboribus magna ex parte alebatur Collegium. Neque hoc immune fuit ab strage. De uostris duo, qui se totos intrepidi devoverant omnibus periculis, graviter eodem morbo sunt pro strati; sed tandem recuperata valetudine, se milcuerunt eisdem periculis, amore
a. Franciscus Τavora summus Praefectus, cujus palatium est e regione Collegii, observatis nostrorum indefessis laboribus, & erga pauperes liberalitate, ad
Regem scribens omnia, effusus est in laudes nostrae Societatis , ad Coelum evehens ejus omnibus locis operam, & bono communi utilem charitatem. F. Em- Moritur An- manuel a Nativitate Franciscanus Angolae Episcopus religiosissimus extremum lae pistv aegrotans non alios voluit in ultima lucta adjutores, quam nostros: continuatis P diebus novem ad ejus caput in orbem assedere piis alloquiis coniolando. Conumtus 3. In Comitiis Provincialibus Romam mittendus Procurator electus est,. .. .' ' P. DominΙcus Leitamus Grandolensis. Soluta Congregatione P. Jolephus Sei-ti istiuui Ebo Xius Provincialis executioni dedit P. N. Generalis secretum hactenus manda- , &Co- tum de transferendis cunctis tironibus Ebora, & Coninabrica Ulyssiponem n by ς 'Praecepto imposito tum secreti, tum executionis duobus Magistras, ut scilicet Iub specle peregrinationis ternos, quaternosve UlyIsiponem mitterent. Cum
est cognitus peregrinationum finis, aegre id tulit omnia Provincias quod pauco-
394쪽
rum eonsilio in re tanti momenti sit facta mutatio, quam semper ipsam et experientia ostendit in hac Provincia parum idoneam optimae tironum educationi. . Quatuor duntaxat peregre iverunt ad Indos. P. Antonius Paciectu piosecti villi ortus Ponte limensi. P. Emmanuel Crucius Tancis natus. Dominicus Nu- Samnius scholasticus Covillanensis. Erpmanuel OZorius etiam scholasticus Carapi- tensis; hie multum valuit apud Sin siem Imperatorem. Reliquit ex bonis haereditariis Residentiae Lapensi supra decem aureorum millia. . Mense Julio jactus est primus lapis aedificii Lapensis,& coepit esse Re- initium Residentia stabilis justu P. N. Generalis, eum hactenus solum ad tempus illuc ivi
sent duo sacerdotes ad concionandum, & confessiones audiendas. Eleemosynae visitantium aedem Virginis, quae sunt Conimbricensis Collegii, recipiebantur per presbyterum externum virum probatae conscientiae. Solum aedificii, quod erat lapis pene nudus, pertinebatque ad vicinum oppidum Quint Iam, a Rege donatum fuit Societati. A dificium, eum haec scribuntur, dimidia parte jam factum , totum est ex lapide quadrato, firmum, & pulchrum.
6. Ad vitae exitum vocati sunt: in domo Prosessa Ulyssi ponensi II. Ja- Μ-- P. nuarii P. Pantaleon Carvalius Portuensis. Societatem inivit Con imbricae aetatis anno vigesimo sexto, erat Collega in regio S. Pauli Collegio. Post tirocinium instanter rogavit missiones Indicas. Cum id negatum luisset, diversas obivit per Lusitaniam missiones vivendo more Apostolico. Fuit indefessus ad conciones habendas, quotiescunque vellent majores. Mebat se persimilem soleae calcei, venisse ad Societatem, ut sub pedibus omnium esset semperi Modestia innata, & caeterarum virtutum exercitia faciebant spectabilem. Post alios magistratus
. Scalaba io. Octobris Rector Collegii P. Doctor Benedictus Roder, P. Actedictis eius. Patriam habuit olivensam. Tradidit scientias tum Ulyssipone, tum E - μή tae r ubi & egit Cancellarium: per id tempus, cum deficeret, qui ludum pue rorum, ubi discunt legere, moderaretur, ipse se substituit, di Magistri explevit vices, mirante tota Academia Cancellarii sui humilitatis studium. Vir suit, qui vel externo habitu latentes animi virtutes indicabat. Multa pietas, ct lacrym rum dulcedo, Zelus ardens excitandi peccatores ad criminum dolorem Benedictum incendebant. Tam addictus fuit B. Virginis obsequiis, ut fama fuerit ipsam Virginem illi se dedisse spectandam. Tandem erumpente herpete, chibrurgi scindendum pedem, si vellet vivere, pronuntiarunt. Ad haec ille, nolle se vitam mutilem, & oneri sociis futuram. 8. Corumbricae i8. Aprilis P. Franciscus Amaralius Guimaranensis. Em EF me. nissimae ad sacrum siuggestum dotes eum reddidere sui temporis excellentem 4M. itu Concionatorem. Ad id munus in sacello resto exercendum electus est ab Rege Alphonis VI. sed eo dignitate spoliato, Scalabim ad exilium missus Amaralius multa tulit constanti patientia. Nunquam abstinuit a laboribus sui muneris 1 inde migrans Contabricam solita opera prosecutus est. 9. Angrae 3. Iunii P. Nicolaus Tetaetra, natus in S. Georgii insula. Sm- . Nieola dio salvandi animas ivit ad Maranoniam: facto naufragio, ut suo loco memora- ' tum, unus ex paucis fuit, qui sospites evasere. Postea nostris inde ejectis, veniens in Lusitaniam, tradidit Philosophiam, & morales scientias Conimbricae. Dein factus Rector Angrensis. Multae fuit authoritatis apud eas gentes. Strenuam operam impendit semper Instituti nostri ministeriis.
Romae duodecima Decembris ad aerema sese recepit tabernacula universae caret ui de Societatis Moderator Venerabilis vir P. Carolus de Noyelle, nostri juris
peritisSimus, virtutumque omnium Omamentis instructissimus. Quod'
etiam DEus manifestum fecit non dubiis argumentis. Eram in Collegio Mi- Antonius Damo. B b b a chae-
395쪽
38o Smo is Zimalium Societatis AESU
chaelens, cum illius sunt justa concelebrata, cerei omnes, qui arserunt in eXequiis, nihil amiserunt ponderis, quo conducti fuerunt. Id Romam scriptum est, ne tam evidens de illius virtute testimonium lateret posteritatem. Ingens de Noyellio apud Romanos opinio fuit, & erant notissima exempla, quibus eam promeruit. erosi ii 4 2. Indiam petivhre non plures triba, P. Josephus Peretra, & P. Em - ' manuel Pimenta, Ulyssi ponenses. Peretra plenus meritis, & multae senectutis apud Malabares diem obivit. Pimenta dimissus e Societate rediit Ulyssi ponem, ibique rursus Societatem ingressus est, ac Indiam repetiit. Tertius Franci lcus Almeida nondum sacerdos. Moritur P. 3. In Domo Professa D. Rochi provecta senectute extinctus est 8. octo-yς η bris P. Petrus Peixotus Ulyssiponensis. Conimbricae Philosophiam, ac sacras litteras exposuit. Multum promovit Ulyssipone venerationem S. Xaverit introducta novenna; unde caetera Collegia nostra,& plurimae moniales in coenobiis, ac suis in templis non pauci per Lusitaniam Parochi devotionem hanc induxere. P. Fr nc. Conimbricae I. Augusti obiit P. Franciscus Castelbrancus Lamecensis. Post tra- ρο ' η ditam Conimbricae Philosophiam nostris ministeriis navavit operam egregiam, Specialem naetus est modum ad tirones, & juniores in virtute instruendos. Scientiam diicernendi spiritus praeclaram habuit. Tumor in faucibus creicens bene
Novus Gree x TIcarius Generalis Dominicus Maria de Marinis Assiste Italus indixit eo- V mitia universae Societatis in diem vigesimam primam Iunii hujus anni. Hanc regebat Provinciam P. Andreas Vasaeus, qui succcsserat Ioepho Sentio. Habito de more Provinciae Conventu, electi sunt cum jure suffragii comitaturi Romam Provincialem, P. Joannes Fonseca Rector tironum, & Emmanuel Sylva, qui postea fuit Provincialis. Romae s. Julii electus est Praepo stus Generalis Thyrsus Gonsaleet Hispanus. Lusitaniae Assistens mansit P. Antonius Regus, qui munus id obibat, ex quo humanis exemptus est rebus P. Franeiscus Almada. Haec suit tertia decima Congregatio universae Societatis. Nuptiae M. I. In hunc annum incidere secundae nuptiae Regis Petri secundi cum Ma-
- g. ria Sophia Palatini Electosis filia : Ut sibi esset a confessionibus, secum duxit
res,o iv. nostrum Leopoldum Fuesium, virum summis virtutum ornamentis praeditum. Importavit illa nostrae Lusitaniae, & Societati tempus aureum; ut Annales ostendent suis locis. Profecti ad 3. Sex tantum dedimus Indicis Missionibus, Iosephum Coutinium, &y' ' - Josephum Ribelrum, Ulymponenses; Emmanuelem Bravum Castelvidentem, Josephum Pirium Penelensem, Philippum Felicem Carrocium Saubaudum : hi
sacerdotes erant. StaniSlaum Machiadum non sacerdotem. Bravus complures annos laboravit apud Tunquinenses, ibique pie decestit. Pirius apud Cochinineliinenses insudans propagando fidem, in ejus odium carceri addictus,& omni alimento privatus, ut fame periret. Erat jam vicinus morti, & sine ullo sensu, clim P. Arnedus Regis Mathematicus ipsi vitam ab Rege impetrans , paulatim cibo fovit, ac vitae restituit. Vix dici potest, quas pias querelas Pirius adversus Arnedum pronuntiarit, quod se a martyrii palma avulsisset. Indigebat plane solatio Pirius, cui non defuit Arnedus. Aperitur no- q. Magna solemnitate s. Februarii apertum est, & coepit usui esse novum templum Scalabitam Collegit. Rectorem agebat P. Dominicus Ferre a. ia..es.' '' Dicatum est, ut Collegium, sacrosanctae Virginis Conceptioni. Sequentibus annis & laqueare egregia pictura, de ara major pegmate lapideo affabre variat
396쪽
e Anno I 68 . Lusitani Maronentes indignati, quod nostri homines frae-λnsectinum injicerent eorum cupiditati Brasilos captivandi, & in servitutem asserendi, seditione facta nostros omnes de Maranonia exterminarunt. Insanam audaci am oppresiit Regis pietas, illuc misso Praffecto cum navibus, & milite. Restituti sunt nostri. Hoc anno quatuor sacerdotes, Jodocus Perius, Antonius Coelius, Antonius Fonseca,& Emmanuel Borba cum Francisco Xaverio adjutore ad eas regiones navigarunt. Coelius floruit egregiis virtutibus, ut typis edidi in secundo volumine de Novitiatu Conimbricensi, & in anno glorioso. Fonsera,& Borba inde facti Societatis, in Lusitaniam misit ad studendum scientiis, absolutis studiis ebdem remeabant. 6. Supersunt monumenta defunctorum. Commbricae q. Februarii spiri- Mors Ioan tum vitalem reliquit Joannes Rodericius Coadjutor faber argentarius. -- --u luit otiosum hoc opificium: ad augendum cultum divinunr multa ex argento consecit. Divitem lucra reddiderant, cum ad nos accessit, unice quaerens religiosam paupertatem, hanc semper coluit. Asperum natura sua genium sic domabat, ut appareret mitis. Multum illi cum DEo commercium , specialiter
postremis annis, quos transeset caecus. . Eborae a. Aprilis P. Paulus Mendesius, ortus Monte malore novo. P. Pauli Men.
Rexit domum Villaevinosae, Funchalense, Farense, & tandem Con imbricense ςiii. Collegium ; ibi aegrotans, cum remedia nihil proficerem, Medicorum judicio coactus est Eboram reverti, ubi meliuscule habuit, ac Pro-redior Collegii suit. Moribus erat antiquis, sine fraudis umbra. Suo loco narratum est, quae penulerit a malo daemone in agro Farensi, dum eum exterminare ab domo infesta conatur. Calumniam a puella impactam, vitael periculum feliciter declinavit. g. Ibidem a. Augusti P. Dominicus Lousadus Penichiensis. Multum p. Domini apud Ins Ianos Fayalenses laboraverat in excolendo sacris missionibus populo. us di. Illius mores imbibebant virtutem doli nesciam. Redux ab insulis iussus est Visitator Nostrorum in Angola, paruit sine excusatione. Postea rexit Ulyssipone Seminarium. Pro P. Seixio Romam eunte vices Provincialis egit. Demum creatus Rector Eborensis cum triennio vitam absolverat. Noverunt omnes in eo animum a rebus caducis alienum, moresque irreprehensos. s. Redonia in Eborensi dioecesi 29. Aprilis P. Emmanuel Temudus Po- P. Linmis. voensis. Post Rhetoricae in Eborensi Academia magisterium, Regis Legatum comitatur in Angliam, & Flandriam. Annos quatuordecim procuravit rem temporalem Eborensis Collegii magnis sane industriis, & emolumentis. Deinsieris concionibus impendit operam. Prius denuo munus suscepit, quod videret rem temporalem in deterius ruere. Post annos aliquos, ob vires tanto labori impares, redivit ad peragenda nostra ministeria, tanquam nihil aliud tota vita secisset. Id suit omnibus spectabili exemplo in viro sene, cujus mores vere' io In Domo Prosessa Ulyssiponensi I s. Januarii P. Emmanuel Andrada, Rr marinatus in dioecesi Conimbricensi. Sui temporis litteratissimus in re morali, ide6q; Aadii consultus plurimum. Matrem egenam aluit vel oblatis, vel conquisitis eleemosynis. Cum ab ignorantibus boni filii pietatem debitam accusaretur apud Generalem, ipsum a laecularibus pecunias acceptare ὲ modeste respondit, pecuniam illam ex mente largientium transmissam directe ad matrem alendam, se nihil aliud esse, quam purum ministrum Beneficiorum ἱ neque ad observandum uuartum DEI mandatum indigere. suorum Majorum facultate. Ambitionem summo odio habuit. In menta nihil attigit sngulare. Precationes suas obi-hat de genibus. Multa cum a morbis, tum ab alus causis pereulit constanti patientia.' 11. Ibidem is. Februarii P. Emmanuel Luisius Ulyssiponensis. Inter tam in
praeclaros sui temporis Concionatores nomen meruit. Affabilitas charum red---μμ' didit omnibus. Gubernavit Scalabitanum Collegium; ab regenda Doma
397쪽
Ptosessa se excusavit, pluris Eciens obedire, quam imperare. Animi affectionibus egi egie dominabatur. Quamvis podagra supra modum vexatus non deis stitit i subeundo sacro suggesto, & tribunali consessionum.
MIssionibus Indicis succurrimus hoc anno duodena concessorum operario
rum. Omnes erant Lusitani. In his nonnulli eminuere annis labentibus. Sacerdotes erant Ignatius Emmanuel, jam Professus, Brigantinus, Michael Alverus Arginaliensis, Emmanuel Saraiva, qui clarus virtutibus obivit Goanus Provincialis. Caeteros nondum artas permittebat initiari sacris ordinibus. Merentur specialem mentionem Bernardus Sa Ulyssiponensis, &Antonius Diasius Laurensis. Bernardus strenuissime procuravit salutem animaiarum infinitos inter labores & cruciatos apud Madurenses. Apud eosdem Diaiasius adhuc insudat. Cum haec anno II o. scribo, agit Visitatorem miltionum in regno Malabarico pertinentium cum ad nostros Gallos, tum ad nostros Lusitanos.
a. Ad Maranoniam quindecim transerunt, Superiore P. Joanne Philippo Belga, qui de Maeanoma ad Lusitaniam venerat nova subsidia collecturus. Vir eandidissimus, & innocent illimis ornatus moribus egregiam coegit manum. Octo sacerdotes erant, tres coadjutores, reliqui scholastici. Lusitani omnes praeter Philippum. 3. P. Petrus Amaralius Collegii Bracharensis Rector mense Iulio fecit initium in templo nostro Sodalitati B. irginis a bona morte: id peractum praevia multorum dierum iacta missione, & plenariis indulgentiis promulgatis. Diversis in templis nostrorum aliquis per eos dies pro concione exhortabatur populum ad confessionem. Tantus erat concurius, ut crederetur vix in tanta urbe suisse, qui non exposuisset conscientiam. Nostri di matutinis,&pomeri. dianis horis sedebant circumsepti turba. Innumeri detersere animam universae vitae confessonibus. Postremo die finita concione, Rector exposuit in templo nostro Eucharistiam, & recitatae .preces, quas solent Dominicis diebus dicere Sodales Virginis a bona morte. . Catalogo Defunctorum in Provincia hoc anno inserti sunt. Ebora ly. Decembris venerabilis senex Ludovicus Diasius Serpensis Coadjutor spiritualis octogenario major. Sanctae obedientiae observantissimus: unde culinae elavo perlimilis dicebatur, qui libens sustinet, quidquid ad illum appendunt. Nihil in verbis, aut factis est observatum, quod vel leviter quenquam posset ἡ-sendere. Constitit ex eorum testimonio, qui noverunt in consessione illius co lcientiam, divum Josephum cum ipso amice locutum fuisse in eo Divi simulacro, quod est in sacello valetudinarii Eborensis Collegit.
s. Ibidem i. Martii P. Petrus Valaeus Moura mensis. Nullum commo- dum anteposuit majorum imperiis. Α multis annis erat in Collegio Maderensi. Litteras habebat a Generali, quibus illi concessum, ne mitteretur in Angolam. Id. nesciens Provinciae Moderator eam navigationem Petro imperavit: paruit servus Dei obsequentissime. Reversus in talitaniam vixit Eborae nostri instituti exercens ministeria. In ejus verbis, ac factis inerat quaedam innocua simplicitas, & antiquus candor. 6. Ulyssipone in domo tironum 28. Februarii P. Petrus Zurartius Abrantii natus..Magnis exarsit desideriis migrandi ad missiones Indicas. Obstabant impedimenta duo, nimirum debilitas virium, o amor parentum locupletum, ac nobilium. Illud erat mirabile, quoties paruit amori erga parentes, pejus habuit valetudo corporis; quoties vero secum itatuit adire missones, ro-hultiores sensit vires. Hoc experimento comperiens esse DEI voluntatem pa-τriam, ac parentes linqui a Goam contendit: ibi annis multis coactus est docere
398쪽
Philosophiam, & Theologiam. Subinde missius Agram, postea Maestum, ut
illud regeret Collegium. Reversus in Europam Procurator. Noluit Rex Petrus, iterum Indiam peteret. Substitit Ulylsi pone. . Amisso omni oculorum usu, secessit e Collegio in domum tironum,
ubi traduxit vitae reliquos annos deditus commentationi rerum divinarum. Die bus singulis etiam caecus ad aram fecit; tenebat enim memoria plura misi, sacrificia; socius aderat ad quaeque incommoda cavenda. Similiter recitabat horas Canonicas, cum non pauca Oricia de memoria pronunciaret Primus e lecto surgens orabat horis duabus continuatis. Ex morbi atrocitate non dubitans adesse mortem, roboratus est omnibus matris Ecclesiae praesidiis. Post
sacram unctionem laetitia inundans exclamavit, Allella, Altilla, adjicens, Quamvis sit quadragesima, in qua id verbum tacet Ecclesia, juremerito illud profero, quod prauens dies mihi instar Paschae sit.
s. In Domo Prosessa Ulyssiponensi a . Aprilis P. Georgius a Cotta AZei- p. Georgius tamentis. Eborae professus Philosophiam, ae sacras litteras, Doctorisque gra-φςφ' du insignitus. Innatam habuit charitatem, sublevando egenos, corrogatis ad id eleemolynis ; praeprimis juvit Anglos orinodoxos Ulyisipone degentes, petitis subsidiis ab Catharina Lusitana Anglorum Regina. Aliquos haereticos convicit, & Romanae Ecclesiae iunxit. Multus erat in sacris missionibus. Prom vit iundationes Bejensis, & Cetobricenss Collegit. In eadem domo a s. Septembris P. Ruysius Tavarius Ulymponensis. Pluribus annis docuit Catechesia p. T. Ulyssipone in locis publicis. Gangraena eum paulatim corrodens, amplam ob- - .
s. In Fayalensi Collegio, quo post tirocinium mitas, I s. Decembris Dis hidiis
Dominicus Coucetrus Coadjutor Cordinamentis. obibat unus omnia dome. Coueem sti ea ossicia instar plurium. Quamvis crat ipsa natura humanissimus, conversationem cum laminis refugit tanquam potens venenum, & animorum pestem. Cum vocabat aliquem sacerdotem ad audiendos poenitentes, eam adhibuit urbanitatem , ut nullus, quanquam esset rebus aliis distentus, morari auderet: dicebant ad vocem invitantis, intus se moveri quodam velut stimulo. Erat de charitate, obedientia, aliisque virtutibus ipsius ad nostros, & externos opinio nequaquam vulgaris.
SEcunda & vigesima octobris dies vere secunda Lusitanis, qua in lucem edi-Nastidit Rextus est Joannes Princeps, qui hodie regnat, atque utinam regnaret annos J'''' V Nestoreos. Serenissima Regina alium ejusdem nominis jam progenuerat. sed brevi de medio lublatus parentes, S uationem Iucto opplevit. hunc deteris sit iterum recens proles. Voluit mater serenissima, ut notiorem faceret erga nostram Societatem affectum suum, lupplicationem eucharisticam haberi lolitam ordinari ad nostrae Domus Prosessae templum, quae conluetudo durat in praesentem diem. Ut erat Regina S. Francisci Xaverit oblequiis addictissima, vicina partui instituerat devotionem, visitans novem feriis textis unum ex templis nostrarum domuum, ibiq; audito sacro recipiebat panem coelestem. Non deerat laboranti Xaverius, nam semper enixa est feliciter prolem. Porro donavit singulis domibus telam pretiosissimam, unde facta lunt cum ad sacerdotes celebraturos, tum ad altaria vestienda nobilissima ornamenta. a. Duodecim ad regiones Indicas sestinarunt, Lusitani omnes, excepto proseat id P. Hieronymo Ptolomeo Senensi. Quatuor licerdotes erant, caeteri scholastici liidiam. Oti aetatis desectum sacris ordinibus nondum initiati. Hos inter Iosephus Pinetius Castelbrancensis, qui anno r72 a designatus suit Episcopus Meliaporensis. i 3. Conimbricae i6. Januarii e viventium contortio sublatus est JOlephus milius 34; Fernandius Coadiutor Villariensis. Annos quindecim egit Collegii iubmini- phus Femin.
399쪽
384 Srno is Annalium Societatis AESU
strum maxima satisfactione. Ab Omnibus vir sanctus, integer moribus, ac puarus, & in rebus agendis prudens habebatur. Multos ille Societati conservavit. Mansuetudinem & humilitatem in vethis, ac factis praeseserebat. Ibidem io. Stephanus Februarii Stephanus Fernandius Coadjutor natus in agro a longis vallibus dicto. '' ' Vix alius pluris fecit laborem, ad quem se reputavit Ortum. Domesticos regebat famulos multi prudentia, & utilitate. Nihil eum magis commovit, quam videre aliquem Coadjutorem superbum. Villam Collegii, Cheiram nuncupant, muris vallavit. Ex Anglia 4. Ex Anglia reduces P. Benedictus Lemius, P. Augustinus Laurentius,h- 4,. & Joannes Fernandi adjutor tenuere Ulyssiponensem porrum Io. Februa. 1bo .ha, rii. Brevi secesserunt in Eborense Collegium. Eorum expensis multa Colle- collegii. gium accepit incrementa. Cum de singulis meminero in die obitus, benefacta
. . it. ιι Braebarae in Villa suburbana, Mantariol dicunt, opera P. Petri Ama . s,is: a rahi Rectoris surrexit nobile aedificium quadrato opere instar parvi Collegii, ehita . unde fruitur spatioso, & pulcherrimo prospectu cum in urbem, tum in agros.
Proseoi 4 Agnae suppetiae concessae sunt transmarinis missonibus. Maranoniam Με Ru δ petivξre sacerdotes quatuor, & tiro non secerdos: dempto P. Justo Joanne Luca Italo, reliqui fuerunt Lusitani, Emmanuel Amaralius, Emmanuel Galvamus, & Emmanuel Rebellus, sacerdotes; Dominicus Crucius tiro. Ad Indiam. . a. Numerosiores copiae ad Indiam transmissae. Sex supra viginti fuere. In eis praeclari homines Ioannes Britus martyr, Procurator in Europam veniens, tanti factus a Rege, ut reditum impedire conaretur, quo Principi haeredi Magistrum daret ; sed vir sanctus, fortistime abscidit hujusmodi nodos, ut in ejus . vita refero. P. Petrus Belmontius Italus apud Cochinchinos martyrium passus. Ex praedicto numero tredecim Lusitani, duodecim Itali, unus erat Germanus Mathesis Prosessor in Collegio Ulyssiponensi, qui venienti Reginae Sophiae appla sit pulcherrimo dramate, actoribus scholasticis Collegii nostri. 3. Duae paratae naves: unam conscendit P. Alexander Cicero cum aliis viginti duobus. Alteram P. Britus cum P. Emmanuele Faria, & Emmanuele Figuetredo, quos in itinere mors rapuit. In ea navi morbus grassatus ad quadraginta de vectoribus, & nautis oppressit. Labor omnis morientibus assindendi, & juvandi miseros ad Britum attinebat. Pondus omne, ait in Ba epistola, meis incubuis humeris ἰ unicus ego sacerdos in nata portabar. Dominis grus enim, licti sacerdos, nec operabatur missa, nec audiebat confiuntes, lecto ob
suos morbos a us. Duo saeculares sacerdotes erant sussensi ae privati ordinum usu. Spero mihi Mum remissurum aliquid de Anticiis ob musta mea scelera
promeritis, propter illa, quae sum in ea natae perpessus. Morbi, tetri odoressames, sitis, aesus, stigora, venti contrarii, inquies assidua, uno Serba omnia amesustenta sunt. Profectus Ulystipone g. Aprilis, Novembris 3. appulsus ad
Indiam. RV n 3 . 4. Praeposito Provinciae P. Emmanuele Silva, habita sunt eomitia. Eleum' - ctus in urbem Procurator P. Benedictus Lemius. Id tulit praecipuum in mari datis ad Generalem, ut concederet restitui tirones morae,&Conimbricae, unde paucorum consilio abstracti fuerant, ipsa docente experientia, nihil ibi utile re bus nostris. Oblatae sunt validae rationes, quas frustra sudavit infringere P. A tonius Regus Assistens, qui de Provincia vix nomen sciebat; nam post studia Theologiae Romam votatus, majorem vitae partem illic distentus aliis muneri, bus insumpserat, ac tandem in Assistentem evectus. Re ultro, citr6que agitata, iactivitabri A. R. P. Thyrsus censuit rationes Provinciae inconcussas, di fortiores, proinde emta restitu- imperavit restitui duobus Collegiis suos tirones. Id executioni coepit mandari. Januario anni sequentis. s. Prim
400쪽
y. Princeps Elisabetha filia Regis Petri II. & Reginae Elisabethae de Sa-haudia, nata ε. Januarii anno I 669. rebus mortalibus hoc anno eximitur a r. Octobris. Memorant ipsa nascente visam stellam, quae non multo poli evanuit ornatissima fuit omnibus naturae dotibus, quae taminam Principem reddunt excellentem. His adjunxit circa virtutes singulare studium. Christianam catechesim edocta a nostro Emmanuele Fernandio Regis Consessario : hie ipsi dicavit plenos sanctae eruditionis libros, qui in stonte praeseserebant: Amma iu- structa. Haeres paterni solii ante secundas nuptias delecta est a Regni ordini-
6. AE talis anno duodecimo, eventu partim utili, tractatum est de illius nuptiis cum Sabaudiae Duce. Tradidit illi Regina mater subscribendam chartam explicaturam consensum. Inter scribendum ei subortae lacrymae, & ingens maeror cor oppressit. Ut ipsa est fassa, sentiebat intus aliquid instar vaticinii dicentis, insanas esse, & vanas hujusmodi curas. Et res ipsa probavit. Factae incassum expensae magnae, missa classis onusta divitiis, & nobilitate, redivit sine Principe. Meum non est haec longius prosequi. Elisabetha vixit, ac emortua piissime: usa est ad confestiones nostro Petro Pomero Gallo, qui Reginae matris egerat Consessarium. Conlepulta in templo Capuccinarum a Regina matre condito.
. Nobilitatum est Con imbricenis Collegium aedificio ampli sacelli in messum ma- usus domesticos construeto. Regebat Collegium P. Adrianus Petrus Ulystiponensis. Abiens magistratu reliquit opus fabricatum, sed usu adhuc, & Ornatu nimbriemse. nullo. Rectores alii sic exornarunt, ut nobilem spiret pietatem. Dicavit Rector S. Francisco Borgiae in eo Collegio non semel quondam hospiti sanctissimo, cujus & vita picturis expressa est. Id nonnulli improbabant, quod Crucifixo
Domino non secraverit, cui Maiores nostri sacellum vetustum, cui hoc luccessi, sacratum voluere. Antiquum sacellum Bibliothecae accrevit, ae in medio loca tum lub arcu lapideo Domini de Cruce pendentis venerandum simulacrum, quod erat in altari sacelli veteris, tanquam Liber unicus sine mendis omnium scien
g. De nostris dies suos clauserunt. Ulyssipone in Domo Prosessa γε Mar- obit P. Fran. iii P. Franciscus Almeida, natus Almadae, ut habςt Codex Ingrci suum, trans Tagum prope Ulystiponem e primaria Nobilitate. Illius frater Petrus Indiae Prorex suit. Franciscus ex ephebis honorariis Theodosi Principis adjecit animum ineundae Societati. Plurimum illi fortunam Princeps invidebat, secuturus, si per fastigium, in quo natus est, liceret. Rexit Franciscus Scalabitanum,& Ulylsiponense Collegium summa integritate, prudentia, & exemplo. Impendebat operam nostris ministeriis in domo Professa propriae demitsionis, &obedientiae promptae studiosius. Comitabatur sulpendendos e patibulo. Adibat carceres, & triremes adjutum animas iis suppliciis addictorum. s. Conimbricae tr. Octobris P. Josephus Britus Tavertensis. Floruit ingenio praeclaro, Eborae Doctoris laurea condecoratus. Conimbricae docuit Bin . Theologiam usque ad primariam. cathedram. Olim provocatus ab impudentisaemina horruit, & aufugit tanquam obvio ferocienti lerpente. Nunquam sibi pepercit in nostris obeundis ministeriis. Vel major octogenario rogabat Ministrum exhortationes domesticas habendas coram jociis. Ejus lingua detractionem nescivit. Nec linteum sine majorum facultate petivit a Praeiecto. Quotidie senile corpus flagellabat. Nocte pervigilii D. Laurentii nudo asseri incubabat, quod Io. Augusti, & mundo, & Societati natus esset. DEum precabatur, di obtinuit, nec se de vita tolleret diuturno morbo, qui socios fatigaret. Io. Ibidem a. Septembris Antonius ita Coadjutor, valetudinarii Praesectus. Sinceritas, humilitas, & charitas videbantur Illi congenitae virtutes. cesta. Tempus, quod ab iniunctis muneribus silppetebat, orando conlumpsit. Postremo in morbo exortum dubium, an suasset lacro fonte ablutus r non visum Aruomus Franco. Cec est