장음표시 사용
131쪽
die corpus esus unisertum ulce, ' repletu suisset male ita affectus esset Elipham Cemanitarum rege dc Valdad Saucheoru tyrannu & Sopha meoru rege & Elium ibite ad cosulandu ipsum accessime:w1ibus Iob respondisse spote sua se paratu esse
Omnia ita sitfferre ut a pietate in deu nunci remoueatur.Ita propter hac masnanimitate eius liberatu a morbo dc ditiore ci prius facta diuinitus fuisse. Nuc Eupesemum de Moyse audiamus. Ait eni sapientissimu holam Moysem sitim de litteras iudaeis primu tradidistilo a iudaeis Phoenices accepisse:Graecos uero a phoenicibus. Artapauus aut Merin Chienephri aegyptioru silia regis est pum quonia ipsa pareret iudaeti adoptasse que rides Moysena iquit graeci musaeum appellaticuius dinottina multa Orpheus declic Hunc Moysem instrumenta bellica inuenim assirmat litteras quo quas face dotibus tradidit gyptiorul urbe in sedecim partes diuisime ac singulis praesectos in .stituissetquae omnia uidelicet seceratine populi ut solebant cospirantes modo huc modo illum regno expellerent. Vnde factu esse ait ut quasi deus ab aegyptiis coleres de ppter litterarii inuentione Mercutiu .appellatu.O uibus rebus Chenem inuidia como tum causam interficiendi Moysi quaesiuisse dc sic aduersus Aethiopas in aegyptu irruetes cu impe io ipsu misisse exercitui sibi a iudaeis maxime coscripsssielut propter iperitiam militia una cu eis periret. uoci bellu ut ab Heliopolitanis accaepisse assierit decE, nio gestu fuit 5 propter diuturnitate eius diuitate in eo loco codita ubi sedetes aethio, pum impetu sustinebant quam Hermopolim Inquillidest Mercurii ciuitate appellat. Ibi cosecrata ibi primo sitim quoniam nocentes interficeret serpentes. Aethiopas aut mira ne uirtutis sta Moysem coluita ut et circuncis ein ab eo didice int . Ita peracto bello eu uictor rediisset uerbo quide a rege bene suscaeptum re aut quotidie mortem illi quaesitam ae insidias multis modis pratas maxime cum ad Me ita matre ultra aegyptum in aethiopiae finibus sepulta ex praecepto regis proficisceret la nomine cuius urbem ubi sepulta fuit Meroen appellata nec minusquem ibi culta fuisse: Q uae cum
Moyses percaepisset in arabia illico profugisseloc Raguelis Arabiae regis filia in uxore
duxisse. interea Elephani morbo quonia multis modis iudaeos premebat aegyptios regem expirasse. Ad alia eni opera quae ipsos construere iussi diuersam etia q aegyptii ueste indui lioluit ut fatilius cogniti ab omnibus tanu impii punirent . Moysem autea deo quotidie liberationem populi petere dc quoda die repente cora eo ignem e terra ubi nulla incendio apta materies erat subito erupita ac uoce editam fuisse liberados sibi esse Iudaeos dc inaniiqua patria coducendos. Hac re fraetum prius u exercitu copurasset ad regem a guptios soceri consito descendisse dixisset orbis domini iussu libe, randos re t udaeos: uo audito in carcere ipsit in fulta intru sum unde neste custodibus mortuis de repente portis parentibuslarms'; omnibus quae ibi filerant fractis exiuisse rectam uia in regia us ad regis cubiculu ianuis apertis ad ipsum rege intrasse interrogatuque a stupente rege quodnam emt dci nome a quo missus reticum a ceruicibus incisnatus Moyses in aure sibi dixissiet audiente mutum cecHi Geldc a Moyse suta, ratum suisse scripsisse quoq; ipsum nonae dei in tabula dicitiquas litteras cu nonulli se
cerdotum deriderent legere nescientes spasmo est oes expirasse. Tunc etia lanu rege petente baculum a m se in serpente conuersum Oibusq; magno timore ruisis a cauda captu dracone in baculu rufus couertisse. Deinde nilum baculo percussum abumdam a deo ut uniuersa aegyptus suinersione timueritisnsulisq; annis ex illo ve simili
ter abundare. Postea cia aqua rursus baculo percussa in alueum situm rediisset atalibus
in suuio cui his morte corruptis magno fetore aqua ita oluisse ut aegyptii su dil pestiletia simul laboraret rege aut perterritum inclinatum iam latae ad dimittendum popu-
132쪽
lumisia mem pH Icos sacerdotes uocatolinoini Iussos nIs aliquod signum Ipsi et ederentima cis artibus dracone producto dc fluuii colore mutato essecisse ut Eatus rex atrociter iudaeos tractaret. Tuc a Moyse terram baculo percussam muscas uenenosas deide rursus pcussam ranas locustas aliat huiusmodi monstra Duxisse. Vnde apud aegyptios ubiq; in templo Isidis baculu deponitur atq; colitur.Terram .n.Isdem esse qbaculo percusta monstra Nucebat.Unde cum grandine percuteretur re terraemotu aegyptus uniuersa quateretur quo domus dc templa multa ceciderut perfractu calamitatibus rege Iudaeos liberasse quos ab aegyptiis argentea aureat uasa uestem ac aliam Razam mutuo accaepisse ac terno die poste recesierunt in mare peruenisse. Dupliciter deinde rem serri dicit. Memphitas enim dicereicu magna locorum Moyses haberet pitiam refluxum ma is obseruasse ac ita cum populo trafuisse: Hesiopolitas aut propter metam qua iudaei mutuo abstulerunt rege comotum magna manu in iudaeos psectanisle.Moysem uero Tussisse baculo mare ut caelesti: uoce admonitus suill& sie diuisio mari transisse cum post iudaeos persequerentur aegyptii tu fulminibus tuni resutab' aquis periisse iudaeosq; liberatos mos triginta in heremo uixisse quali niuem deo quotidie illis pluete qua nutfiebantur. Moysem at longu ait sui stelsauu canu pilaiore capillo ac barbatae deniq; statura dc facie dignitatis p magnaeloia uero ipm absoluisse ait annos natu octauagintanoue.Ezechielus et poeta uniuersam iudaeoru histotia carmine moret tragico scripstloc in Oibus fere cum diuina scriptura couenitiae Demettius historicus smiliter'ui dicit Moysem ex aegypto in Madiam prosusistelae ibi Ithoris filiam Sophore nomine in uxore duxisse qua coniectitra a nominibus capta ex Habra am genus traxisse i rmat. Habraam enim ex Thetura Iessan genuisset y ex Iesannatum fuisse Adamia quo Raguelem ex Raguel euero Iothor 5 Babl dc Iothoris filia Moysi nuptam fuisse generationes quoq; ait ita conuenire ut uerisimile sit Semphorata Movsem dc Habraam descendetes eisdem teporibus fuisse.Moysem enim septimur Semphoram aute ab Habraam sextam suisle dc Madiam urbem ab uno filiorum Ha bris nominatam fuisse Eupolemus uero Moysem ait.lx. prophetasse annos: Iosue auri xxx.5c uixisse centu &.x.5c tabemacuiu ab eo in silo fxum fuisse: dc post eum Samuele prophetasiela quo iussu dei Saulem ad regendum sectum regnasse annis. i.Post eu Dauid filiu Cis a quo Syros dc phoenices u rad Euphratem domitos fuisse.Idumaeosina ammanstas Moabitas Itureos Nabateos Nabdeos Suronet VH ae Phoenices re em bello coactos tributa Iudaeis contulissetesque petenti locum fulse diuinitus mon, ra um ubi templum esset aedificandum: Angelum euim uidisse in eo loco stantem ubi altare postea conditum fuit cui angelo nomen Dianathan fuisse a quo no fuisse permissum. David quoniam sanguine hominum propter bella quae genit contamina S eratrem plum aedificarer sed ci magnam posset sacere plararationem ut templum a filio ei' facilius conderetur. Itaque comparasse ipsum aris argenti auti talenta non paucallapi des etiam di ligna cupressi atque caedri naues enim eum praeparasse Mesanis Arabiae estvtate misisseque in insulam Vrphen in rubro mari postam auri metallis abundantisti, mam unde in Iudaeam innumerabilia rene pondo auri delata fuisse regnasseque in uid annos quadragintalae ab eo regnum Salamoni filio duodecim annos agenti tradi. tum fuisse: Impetratumque ut templum aedificaret: a quo iam regnante ad V aphrem aegyptii regem hoc exemplo litteras missas fuisse: Rex Salomon Vaphti aegyptio regi amico paterno salutem.Sesas me a deo magno David patris mei regnum ac pisset que mihi pater praeceperit templum deo qui caelum 6c terram creauit condere ut etiam ad te scriberem praecaepit. Scribo igitur ec peto abste ut artifices atque fabros ad aedis.
133쪽
candum templum des sinere uelis. Ad haz Uaphrem sic res pssse.Rex aegyptii ua
phres regi Salamoni salutem.Lectis littetis tuis no paruo affectus gaudiosum st, pari tuo optimo uiro dc diuinlius probato in regnu successisti. Ad aedificandu aut teptu dei inter fabros atq; ministros octauaginta milia hominu ad te destinaui. Dabis igitur operam ut ordine uiuant ae rebus necessariis no careant temploque dei codito incolumes
ad nos redeant. Eo quoque regi scriptu fuisse hoc moὰo.Rex Salamon Suron ty ri sydonis atque phoenicie regi amico paterno salute. Scias mea deo magno David patris mei regnu acca pisse cui mihi pater prae petit temptu deo qui cael una dc terram creauit condere ut etiam ad te scriberem praecaepit. Scribo igitur ec peto abste ut artisi, ces atq; fabros ad aedificandum temptu des mittere uelis. Ad haec Surone quo sic se ipsi se. Suron tyri sydonis ec phoeniciae rex Salamoi regi salutem .lectis littetis tuis gratias aegi deo qui tibi regnu patris tradidit.Et quonia scribis fabros ministrosq; ad codedum temptu dei esse tibi mitted inisi ad te milia hominu octuaginta de architectu tyrium homine ex matre iudaea usrum in rebus architecturae mirabile.Curab igitur ut necessa iis no egeantldc templo dei condito ad nos redeant. Scripsit aute Salomon in galileam dc samariam ad moabitas inqt de ammanitas N Ralacidas ut seu meta 6c uinucentum dc sexaginta milibus hominu diligenter subminil rarent.Oleum aute a iudaeaeis pbebatur. Ligna igitur ptimum quae a patre ipsius in monte libani caesa iacebat per mare in Iopen ac inde in Hierosolyma duxisse incoepisseq; temptu dei aedificare an tredecim natumlpopulosi pdictos in opere iugiter fuisse N pter frumentu ac uinum caetera quae necessatia sunt a iudaeis p sngulas tribus singulis mensibus ministrata. Eu, datum temptu longitudinis cubitorum sexagintal& latitudinis similitertiandameto rumi latitudinem decem cubitorum fuisse.Sic.n. Natha dei propheta iussisse a dificatumq; templum totum undiq; a pauimeto usq; ad tectu deauratum Idc tectum laquearibus factum M aureis tegulis aeneis de so is contectum duasq; columnas aeneas altitudini aequales templo decem cubitos in circuitu colinetes auro deauratas seliditate uni
us digi fi alteram a dextris altera a sinistins templi statuisse.Candelabra quoq; aurea ta lentorum singula decem ad exciri plareorum quae a Moyse in tabernaculo facta erat secisse dc alia a dext is templi alia a sinistris posuisse: Lucernas autem aureas sexagintaseptem in uno quoq; candelabro factas ae fornice maximum ad boreal em templi parte incasse quit quadrag ntaino aeneis columnis sustentabatur secisse eua labru uiginti cubitorum longitudinis re latitudinis s militerlprofunditas autem cubitoτ quinquel radus p circunductos construxisse ut sacerdotes adire ac pedent posuisset ad dextram parte altaris iuxta que basim feciste duoru ali ditiis cubi
r pedes ta manus lauare postorum lut in ea rex staret quo facilius ab uniuerso populo uideretur. Altare quoque secisse duodecim cubitorii altitudinis 5 catenas tanqua retia super oem templi altitudinem uigi cubitis instrunam is quibusdam extendisseia quisus quadringeta fini a-bula aerea dependebat hoc factu fuisse ne aues stiper temptu sederet neque nidos in laquearibus eius faceret ut temptu ab omni foret immunditia incolaminatum: Hierusalem quoq; urbe mutis turtibus ac foveis ab eo fuisse circunductam regiam quoq; ibi aedificasse quae Hieron Salomonis idest latine Salomotis aedes suis appellata unde corrupto postea uocabulo urbem Hierusalem uocatam suis idc Hierosolymam grace
appellari. uibus factis sic Mesu deo mille bouum in Silo sedisseidc tabernaculum altarem simul δc uasa omnia a Moyse facta.Inde in Hierosolyma ad templum dei tramitisse. Arcam similiter dc candelabru ec mensamicaeterat oia ut propheta pcaepit deoq; holocaustiana duo milia ovium di tria milia quinquagintaque uitulorum. Totim aut
134쪽
Nonus auru quod in templo eoluminis caeter si Oibus templi uasis fini consum pisi quadragesies sexies centena milia fuisse. Amenti uero ad clauos dc alia instrumenta mille ducenta trigiladuo talenta. Aeris uero i columnis sornicibus ac caeteris talem decem dc octo mitia dc qnquaginta mississem omnes in regiones suas phoenices simul atq; aeoyptios. Dece auri talenta singulis data. Talem at dico inqt quod Sictu appellat. Hae v ptioiv ude regi oleu dc mel in maona qualitate misissαSuroni autem columnam auream quae Tum in templo Iouis conjicitur. Unde ille simulachru filiae stat quod in aurea coluna impolint mille quot kuta suisse a Salomone aurea confirmat. Vixissim; ipsum ait annos Anquagintaduos de regnasse quadraginta. Timochares autem q antiochi res gestas co criptit quadrapinia stadiis Hrcuduci Hierosolymam asserit abrutis vallab'undiq; natura munitam urbemq; ipsam multis aqs adeo irrigat ut hortos quom multos extra untiem aqs 1de defluentibus strigari. Ab urbe aut uin ad quadraginta stadia maenam euaqua e penuriam Philo aut sontem fuisse in urbe asse it maximu:q tempore hyemis deticiebat: aestate uero copiosissime defluebat. Aristeus etiam in libro de iterpretatione Iogis iudaicae de aqs Hierosolymosse hoc modo scribit. Temptu insit ad ortu respicite pii tenora eiPad uesperam tendui. Lapidibus aut ornatissime pauimentu templi constra --pi'in temptu immittit ut a sanguine detergat.Multa enim animaliumuia in tolemtati offfmine . Fons uero copiosissime atq; iteger in templo ipo staturitaex quo magna uis aquas per clocas plubo consolidatas defluit. His ita dictis non est fitermittendum quod de Hieremsa Polyhistor conscripsit Alexander Temporibus inqt Ioachin. Hieremias prophetauit q missus a deo cum Iudaeos aureo simulacho cui no men erat Baal sacrificantes repetisset suturam ess propter hoc calamitatem pdixit: unde Uatalla uiuia iustit cretriari: Illum autem dixisse Muras ipsos a rege amyrioχ captos i ita Trigidem atq; Euphratem eisde lignis facturos. Haec Nabuchodonosorem babylonioia regem audivissuac a Subare Medos rege in auxilium abducto centu dc octu ginta peditum lesitum centum dc uiginti milia ducentem ne decem milia cur ruum. mo Samaritanas omnesturbes Galilaeam Scythopolim dc Galatidem euertisse: Deide
Hierosolymam ec sudaeoru regem Ioachin uiuu coepisse: M auru argentia vi caeteram omnia quae in templo fuerat arca excaepta 5 tabulis in Babylone asportasse. Arcam. n. incti Hieremias dei iust. Et rursus post aliqua Nabuchodonosor in t praedicta moenia vitri re coepit grauiter aegrotauit mortuusq; est post quadragesimunitertium anum
regni sui. Cui Hulmsurchus filius successit. Ric propter iniqtatem dc lasciuiam a Neristi sarci lior o suo italis excaeptus in secundo anno regni persit. Deide filius eius Labesoracus inensibynouem quo isidiis iterfecto communi constio Nabonida isidiatorum unus regnauitlq Babyloniae muros q iuxta suusuin sui laterib9 dc bitumine condidit.
In septimo autem dc decimo anno regni eius Cyrus rex persarum magna manu Babylonios petiit. Nabonida uero regnum suu defensurus exerestum construxit ec vici' pugna in Bor pum urbem confugit quam Cyrus Babylone capta obsedit:Sed Nabonida diu ferre obsidionem non potuit seque Cyro tradidit a s humanissime ipsum tractauit ac in Carmaniam cum digitate ire iussit ubi non multo post naturae concessit. Haec iudaicis lioris immo uero nostris conuenire uidentur.Scribit enim in ipsis decimo atq; instauo anno regni sit Nabuchodonosore templum destruxissetquod secudo anno regni Cyri restitui coeptum decimo anno regni Datii tandem conditum fuit. Sed Alphaeus etiam de Assyriis dc Nabuchodonosor hoc modo scribit. Megasthenes inat uir pHstus Nabuchodonosorem Hercule robustiorem dicit suisse uniuersami Libyam cae teramq; Aliam usis ad armenios domuissetquem chaldaei dicunt cum regnum situm re
135쪽
diisset furore diusnitus captu magna exclamasse uoce:Futura o babylon uobis ego calamitate pnuncio qua nec Bellus ille nec ulla uis deoru auertet.ueniet os, semiasinus qui uobis afferet seruitute His aliisq; hmoi dictis subito.euanuit.Cuius fili' Milma rudocus successit.quem Iglisares interfecit ac loco eius regnauitlCui Babaso Araseus filius successit.Quo insidiis interempto Nabinidochus regnauit hunc Curus Capta Ba, bylone Carmaniae principe fecit De Babylone quoq; Abydemus ham scribit: Omma Inquit illa loca aquis c5tecta suisse dicuntur. Belus aute regione siccasse perhibetur αBabyloniam codidisse quae maenia aquam illuuione deleta Nabuchodonosiorus resti tulitquae remanent ad haec Macedonii tempora. Et post pauca cuni principatu ait Nabuchodonosorus ac paet cotinuo Babylonem triplici muro quindecim diebus muniuit 5c suuios Armachalem at Acrachanum ab Euphrate ortos obstruxiti plaude etiam effodit uiginti passuum altitudinis parasangaerui quadraginta portalin in ea b in quas Riuotenentes appellabantiquibus apertis babyloniae campos irrigabant ru brim maris inundationem obstruxit dc Teredone urbem ad sustinendos Arabum impetus condidit o in regia pensiles hortos platauit: Haec ab Abydeno sumere placuit. Q uoniam legitur apud Danielem Nabuchodonosorem in templo tuo ambulantemare antia motum dixi Te An no est ita babylon magna quam ego in potentia mea ad laudem illotiae meae in domum regni costruxi Et adhuc ista loquente euersum fuisse.
Ad haec omnla illa placet afferre quae losephus in libro de antiquitate iudaica dixit.bui sciunt inquit ad ostendenda antiquitatem iudaicam Sytiorum siti l N caldaeorum ae Phoenicu se ipturaeldc graecorum inumerabiles historici maxime Theophilus Theodotus. asses. Aristophanes Hermogenes Euem erus Como ac denis Tophirus: qui omnes N alii sorsan complures nec enim omnia ipse legi diligenter de nostris co-
seipserunt quorum multi etsi nonnullis aberrarint coinuniter tamen ab omnibus an
liquitan nostrae testimoniti petillibet quamuis Phalenus Demetrius 8c Pilon senior qui carmine conse ipsit ac Eupolemus no longe absunt a ueritate quibus uenis danda in quoniam magnam nostrarum litterarum peritiam no habuere.
CEusebii pamphilii liber decimus. Ac Iosephus Zc alia huiusmodi multa quae breuitati consuletes praetermisimus S ad alia transire costituimus: Nam quoniam quibus rationibus gentilium fabulis cotempus se inuram hebraeorum suscarpimus dichium est ac ipsos graecos deli uitam de doeisnam hebraeoru admiratos fuisse auctoribus suis demonstratu. Age iam declaremus multa quocia ab ho bratas graecos sumpsitse: uemadmodum inquit Giometriam Arithmeticam: Muscam: Astronomia: Medicinam. ipsa denis litterarii elemeta artesi caeteras a barbaris ut postea ostendam areaeperunt.Sic de pietate in unu deum ac reliqua quae ad utilitatem anime pertinere uidenrur dogmata non aliunde ualudaeis ut paulopost patebit habuerunt. Quod si quis contendat narurali quada ratione ipsos ea inuenissetnec hoc quidem re cusabimus. Nam si ea quae a prophetis iudas ac perunt dc praeclarissimi graπως philosophi coscripserunt diligenter sequi uolumus no erimus certe accusandi.
Nuod graeci non solum a barbatis artes sed alter alteri'iuenta dictat furantes suo
136쪽
On autem miretur sp am si ab hebraeis multa eos furatos ee asserimus i cun non modo disciplias alis artes a barbaris abstulerintluctu etiam ad hos usin
dies ambitioni seruientes alter alterius mentionem suretur. lino uero noraul
Ii uniuersa aliorum uolumia Blandibus ac pserunt: No sui mea haec uerba sed eos ipsos audias cum alter alteru furti arguant. uod primu ostendere aggrediamur ut mores eosv facilius cognoscas.Cum .n. ipsi alter ab altero furii honore sibi arripiatiquo modo abstinere a nost is potuerunt Clemens igitur noster in sexto aduersus gentes poetarum philosophorum historicosu oratorumq; surta prae oculis posuit.Texi'. n. ipsos orphei Homeri Hesiodi Heraclifi Platonis Pythagorae Herodoti Theopompi Thucydide Demosthenis aeschinis Isocratis aliorumq; transi Ipsi ec contulit: rei ipsa ostedit multos noibus suis aliorum edidisse uolumina ueluti Eugramon.Cyrenaeus Musei de Thresprotis librum itegrum sibi antibuit nec solum perutilia a barbaris dogmata suratos esse: uerum etiam quae nobis per sanctos uiros miraculose tradita sui imitatos fabulis implicuisse percontaturq; ab eis falsa ne sint quae scribunt an ueritatis aliud confineis
ant.Si fit si inqt dicent ut mendaces contemnemus. Si uera cur ea quae a Moyse ac prophetis facta este dicuntur non credunt Similia mi multa esse nemo ignorati ut illud quod in primis fert longo tempore Ioue olim non pluisse Universami graxiam aquarum penuria consectam Apollinem iterrogassetquid sibi ect satiundum i responsum
oratione ipsis Aeaci opus G. Ascendit igitur rogatus in montem Aeacus dc mundus in caesum extens s manibus communem patrem omnium inuocaustiorauiti ut ab hac calamitate liberare graeciam dignareturiquo adhuc orante nubes excitatu tonitrua factat magnal uis pluuiae subito errumpens uniuersam graeciam irrigauit.Ita oronibus Aeaci foecundissimus graecis annus tunc suerat: Hoc inde sumptum esse quis non uiderit
Et inuocauit Samuel dominum dc dominus uoces dc pluviam in dieb' messis. Innumerabilia huiusnodi Clemens conscribit quibus Dracitatem graecorum ostenditiquem si legeris quanta sit eorum ambitio no ignorabis uerum quoniam iste noster esilab ipsis raecorum philosophis ut solemus latrocinia graecorum ostendamus.Audias ergo qde hac ipsa re scripsit Porphylius in libro de studioso auditu. Apud Longinum inquit ad honorem Platonis ut susulis annis seri solet multi stinui philosophi coenabamus ocpost coenam ut fit colloquebamur. in iterim Causti m dc maximum orta dissensio est. Maximus enim Ephorum Theopompo anteponat Caust ius uero furem suissemihil a seipso se ipsisse ostedebat laea Demacho dc Callisthene dc Anaximene plura quatria milia commotum sublata & in contione transposta ostendebat. Tunc Apollonius grammaticus: Ignoras inquit Caustiti theopompum etiam quem tu laudas furtis plenuesse. Nam in undecimo de Philippo ab Areopagetico Socratis st, nihil aut boni aut mali aliunde si a se ipsis hoibus accidaticaeterat huius ad uerbum trascripsi: Sed non orationes solum modo ille suranar uerum etiam aliorum gesta false aliis tribuit. Nam cum andro historiam diuinationum conscripserit dicatque de Pythagora q, aquam a pure haustam in metaponto sidens postquam bibit in tertium diem terraemotum fore pri dixerit haec omnia Τheopompus ad alios trans balit Pheretidem enim syrum ita praedi e assetit nec in inetaponto sed in syria id fuisse dicit. Sibatis quoque urbis rapi statem ad Mesenae urbis causam transtulit. Tunc nicagoras ego quo inquit cum histo riam eius legeremrinulta ipsuin a Xenophonte areaepisse mutasseque ad peius consideraui.Xenophon enim in quarto pharnabazi Agesilai collocutionem propter Apollolophanem Cytaphenum factam ita coscripsit ut oc dignitas 3c mores utriusq; quomodo legas cerni oculis uideantur hanc rem in undecimum historiae graece Theopompytra.
137쪽
Liber duxit.Itaq; diest ut muta tardaq; uideatur.Vt enim surtum caelaret ea Interposui quae
cunctationc ciuandam colloquentium ostendunt idc animatam Xenophontis oratio Anem corrumpunt.Tum Apollonius cur theopompum dc Ephorum uiros in dicendo
tardos furti accusamus cu Menader quo similiter secisse inueniatur Et ab aristophane gramatico qui eum ualde amabat admotius fuisse dicatur Vnde latinus sex libros edidit quos de Menadri furtis inscripsit lubi Oinnia quae ab aliis accaepit unum in locu contulitiscut philostratus alexandrinus de Sophocle fecit. Cecilius autem integram ad finem fabulam Antiphonis quae Ionista dicitur a Menadro in dissidem onem trastaptam ostendit: Sed quoniam in hanc rem nescio quo modo incidimus ego quoq; ac cusare Hyperidem uolo multa fuisse a Demosthene furatum uerum quonia eisde fiterunt teporibus uestrae puto consecturae relinquedum quisinam ab alio furatus sit. Ego uero Hypetidem existimo si autem uos demosthenem ab illo accaepisse contendetis laudoiquoniam quae accaepit multa praestantiora reddidit: Vimperandum autem Hyperidem duco. Si elegantissimam Demosthenis orationem ad peius conuertit. Et post pauca Belanicus etiam inquit quae de moribus barbarorum coscripsit ab Herodoto dc Damasco intercepit. uid uero aut de Herodoto dicam qui in secundo ab Hecataeo mileso multa tras halit ueluti de phoenicelaut de fluuiali equo de uenanoe crocodill rum laut de i socrate atq; Demosthene quos alter in numularia orauo elalter in oraHone aduersus Onetorem omnia quae de quaestionibus Issaeus in oratione de hereditate Chilonis dicit eisde fere uerbis tramiterint. Aut de Dinarcho qui multa eisdem uerbis transcripst. Antimachus etiam poeta multa furatus ab homero parumq; imulate sc ipsisse inueniturluem ne alios furti ctimine accusando ipse quas fur repraehedi possim:
Vnde haec habui dicendum mihi esse uideo. Lysimachus ioitur duos libros cie surtis Ephori coscripsit. Polionis etia ad Soteride epistola extat ge Ctosi furiis liber etia eiusdem legit de simili herodoti crimine dc in libro quem de uestigiis isseripsit furta Theopompi recitat. Tum .prolenes alios quidem fures depraehendistis.Platonem autem m. ius Blenitatem tanquam herois celebrantes apud longinum conuenimus hoc ipsum se Emetuereor enim surti uocabulum dicere cum de Platone uerba facio non depraehedυstis. uid ais in ut galieta Aio insit quod rebus ipss probabo.Et fortassis multo plura
tuenirentur si eorum qui apud Platonem philosophati sunt libri omnes reperirentur. Nam cum sorte his diebus protagorae de ente librum legerem aduersus eos qui unumens dicunt esse eadem omnino tuent scripta quae apud platonem legutur. Q uod ut ita
esse cognoscatis ipsum audiatis nouitate Danq; rei commotus memoriter omnia tenere
studui his dictis uerba ipsorum philosophorii conscribiliquibus apertissime furem suisse platonem ostendit. Sed satis iam dictum est φ alter ab altero graeci furentur ec alter
42 uod disciplina omnes N artes a barbatis graeris ac perunt. Cap. II. On est autem ab hac pparatione euangelica alienum breuiter ostendere di n sciplinas omnes 5 artes a barbatis graecos habuisseme qs accusare nos audς at si ab hebraeorum scriptura pietatem didicisse praedicemus. Cum qui uesaliquid apud eos dicere uideantur nec fabulis theologiam immiscere hebraeorum do ctrinam plane iminitari cognoscantu ru uniores enim omnes sunt qui apud graecos re
cte aliquid philosophati sunt. Non hebraeis solum nec phoenicibus atq; aegyptiis: sed
priscis etiam ipsis graecis. Primus enim omnium ex phoenicia Cadmus Ageno is filius mysteria dc solennitates deorum graeciae tradidit simulachrorum consecrationes etiam ec hymnos.Deinde ex Thracia Orpheus. Linus etiam ec Museus quos circa tempora
138쪽
troiam goruisse asserunt' sibus nihil aliud quam aegypisorum ait phoenicum salsi spaucis commutata graiae commendata est. uibus qdem in temporibus Pythi 'Clarius Dodoneus maxime colebans simulachral alioru deoru atq; herosi ec templa constituebantur. Et post multa secula philosophie data ita diligeter opera est ut cu nihil ueri in traditionibus maiorum philosophantes iueniret pesara illa maiorum oracula cum auctoribus suis contempserint qppe ab illis nullam se consequi utilitatem uidentes aliena tanqua nudi atq; pauperes uetitatis 5c dis pline no temere scrutabant & ab aliis getibus quae utilia uerat censebant in Oibus artibus atq; disciplinis non sine labore mutabantur. Nempe ipsi graeci confitentur post Orphea Linum dc Mu Leum antiquisunos ut ipsi dicunt theologos 3c multoru auctores errorum septem quosdam uiros admira, biles adeo sapientia fuisse ut sapientes uulgo appellati sint: qui ora temporibus Cyrri psarum regis floruerunt. uo qde tepore apud hebraeos nouissimi olum prophete fuerunt annis post troiana tempora pluribus qua sexcentis. Α Moyse aut non paucio μ'
u mille dc quingenus quod paulo post planius faciemus. Veru ab istis sapietibus nihil
aliud quam sentenue queda coinodae atq; breuiter dictae ad utilitate humanae uitae compertu est.Magno desnde spatio tepo is iterposito philosophorii genus iccepisse fertur Pythagoras enim primus omniu sultique philosophiae quos nomen iuenisse constat. hunc multi simium alii tyrrhenum alii sytium aut tyrisi fuisse contendunt.Ita non plane graecus maximus N primus philosophos ab omnibus dr. Nam pherecidem doctorem Pythagorae syHum omnes suisse tradunt quavis non eum solumodo sed persaruetiam magos re aegyptioru diuinatores audisse Pythagoras asseratur eo tepore quo iudeorum alii in babylone abi in aegyptum transmigrarunt. Audiuit autem 5 Brachina-nas iud eoru pliilosophos sic ab aliis astrologiam ab aliis geometrialab aliis muscam ab aliis arithmeticamldc aliud ab aliis habuisti . A graecis aute nihil eu habuisse ausus sis
psa est dicere tanta doctrine dc bonaria artiu penuria in graedia fuit anteq Pythagorasola quae ab illis collegit summo studio docuiti& diuinos propterea meruit honores a quo prima philoisplua processit qua italia quonia ibi maxie 3ocuit appellare solet.Se cunda est qua Thales unus de septe sapientibus tradidit quae Ionica nominantur Tertia Eleatica di cuius Xenophanes colophonius auctor ascribit. Talem aut e mulsi non graecum sed phoenice dicut nonnulli Milesium fuisse arbitranturique tradunt ab aeg suoru diuinationibus plaerat acc isse. 'one uero unum de septem q leges athenieam coscripsit tempore quo iudes aegyptum frequentes habitabant illo peruenisse Pla to in Timaeo testatur.Q uoqdem in libro doceri eum a barbaro videmus his uerbis O Solon Solon graees semp pueri estis: senex autem nullus unu graecorum suillac ideo apud nos nulla disciplina uetus iueniri potest. Plato quoq; ipse cum italica philosophia hauserit in aegyptu abiisse traditur nec breui tempore conuersatus ibi futile. Vtide frato animo omnia quae optima sunt a barbaris e cola secutum profitetur. Dicit. n.i epimenide cam fuisse barbase illum q primus haec iuenit. Vetusta .n. regio inqt eos aliud si primi haec iuenerui. Longam aut aetatem multi consecuti sunt propter aestiui temporis serenitatem:quam aegyptus maxime atq; syria possidet.Q uare ab initio usq; ad haec tempora inumerabilibus annis examiata uere nobis tradita lunt. Deide subiicit. Fateri auteoportet sicqd a barbatis gnaees ac perunt ad meliorem illud snem pduxisse. Haec Plato Democritus aut multo prius a barbatis se didicisse his uerbis gloriM. Ego uero inqt
multo plures qua omnes caeteri holes q modo sunt regiones pagraui: multas urbes uidi.Sapietes uero audiui: nee qsq mei demonstratione lineas supare potuit nec ipsi qde qui arsepia aptae apud aegypcos appellantur.Octoginta enim annos longe a patria
139쪽
Liber disessenarum amore abluhbabylonem mi etiam Iste dc persas in agyptum ut disceret
petiit. uid de Heraclyto ac de aliis graecis dicam per quos omnes illu minata doesto nis graecia constarem ante saecula eoru uatibyae oraculis daemonu inlisabat nec aliqd solidae discipliae uestigium confinebat 'Mirabilia uero apollinis illa responsa nihil peni. tus hoibus contulerullsed errantes huc atq; illuc magno sudore aliena sibi holes cogesi serunt glometriam .n.ab aegypKAlastrologiam achaldaeis: ec alia ab aliis ac periint. Sed nihil unil tanti mutuati sunt quanti hoc est quod ab hebrais habuerunt. Vnius.n. des cognitione ide re peruntire multitudine daemonum suoru spreuerunt. Cur ergo nos icu sant si hebraeoru se isturam barbara ut ipsi diceret graecae philosophiae ante posuimus 'quonia omnia bona a barbaris Ips furati sint nee qcq utilitatis a diis suis habuerunis uos iure multi apud eos contempserunt ut impii dici et daemonia uenerari maluerint. Cur igitur nos ac sint aut non magis laudant atq; admirant : a falsitate cotempta etiam theologiam secuti stimus quae sola uera est ab Oi falsitate remota. Nam ne p rimpietate iridimus ut multi graecoR lapientes nullum deu colentesinet rursuS ut mirabiles philolophi summu deu cognoscentes multos salsitatem deo* falsitati permiscui. in .Sed de his alias.Nue aut non philosophicas solu doctrina sed ola luenta holum humanae uitae utilia a barbatis ramos ac pisse comprobemus: Ptimus igitur q litteraru elementa graecis tradidit Cadmus ex phoenitia eratiunde plicentes litteram elementa prisci poetae dixeruntimulti syros litteras primos comperisse asserui.Syrii aut etiam
hebraei stini.Na iudaei in syria semp a letiptori habita est dc phoeniciam etia apud priscos appellari constat.Temporibγaut nostra palaestinem Syriae appellant arguincto at illud maximo est ab hebraeis repertas esse litteras ipsas irarum apud graxos appellatio. Singula.n .apud hebraeos elementa appellatione significatiua uocani quod apud να cos nullo modo fieri potest. Unde non ee ab illis iuenta sed ab illis acopia declaratur.
Omnes aut litterae apud hebraeos uigintiduae sut quas pria Aleph de:quod latine disci plina dici potest.Secuda Beth quod domus significat. Tertia Gmeliquod uocis pleni tudinem significat. uarta delph quod libros e dies potest. uinta ital quod uocabuluista significat quae oes uoces tale sensem efficiunt di plia domus plenitudo libroia haec Sextum elementu apud eos ua dr quae uox latine in ipsa dies potest. Desde Cai quod uocabulum significat uiuit Septimum id quod significat uiuens totum hoc simul in ipsa uiuit uiuetis. Notium tethdr idest bonum. Decimum ioth dc iterpretatur principium Simul haec duo bonum principium significat. Undecimum Caph latine tamen Duodecimum laM.quod&postea sanich quod interpretatur auxiliuitorum hoc simul ex ipse significat disti totum simul tamen disce: Deinde sequitur elementu quod men appellant quod iterpretati potest ex ipss. Deinde Nuntidem sempiternum auxilium his accedit. Ain quod latine fontem aut oculu significat. Deinde phi quod os dici potest desnde sa de quae uox iustitia iterpretari potestissimul sensus est sons aut oculus 6c os iustitiae. Elementu deide accedit Cophi idest uocatio.Deinde fis quod caput significat. Deinde senquod dentes dicere possumus postremo thau quod si a dies potest.Omniu igitur sensus elementorii hic est Disciplina domus plenitudo libroru haec in ipsa uiuit uiuens bonu principium tamen disce ex ipsis sempiternum auxilium sons aut oculus atq; os iustilariae uocatio capitis dc dentium signa haec est elementorum hebraicorum latie dusta sententia quae disciplinae litterarum summopere conuenit quod apud alias gentes inueniri neqt. Vnde fateri necesse est non ab aliis qua ab hebraeis litteras re inuentas: graecos uero ab hebraicis ac pisse ipsa littera' appellaco lanificat hebraei.n. Alephigrari alpha
dicut. Illi belli graeci Uitalgama graeci dines illi Aide delin illi desilia isti ec alteri mil
140쪽
esten retalcaetera quoq; e uter.Vnde patet ab hebraeli litteras inuentas ad alios Zc adgraeeos tande puenisse. haec de litteris dicta sussiciant Clemens quo eu i simile iriderit
materiam aegyptios ostendit medicinam tuenisse dc aesculapiu amplificasse. Atlante aut ex libra primu nausin construxisse ac nauicasse. Astrologia primos Chaldaeos aegypti eddisse.Phryges auiu uolatus p imos obseruasse: α tuscos a ruspiciu compe rille Telmissinos somnios irreprelafionem Tyrrhecis tubam phryges fistula ex phrygia. n. erat olympus&Marsyasqsistulam iumerui. Lucernae usum aegyptios q anum in duodecim partes primi distinxeruntiptim i lege non conuenire mulieribus in tem, plis prohibuerutinec intrare in templa quemqua a muliere nisi lotu sanxere: Geomet iam etiam ipsos iuenisse.Selmetem uero dc damnameneu Iudaeos in cypro primos ferari uenimelsem autem tinctiaram aut temperiem qua robur accipit Delam sudaeum com perisse quis Hesiodus delam ex scythia suisse asserat. Falcem thraces comperisse ut piamo peltis equestres usos quam illyrii primo iuenerui.Cadmu auri metalla primu i mo te pangeo excogitasse.Q uia irenem a carchidomita primu factam fuisse cuius archite osporus fuit Medeam prima tinctiiram capillos excogitasse pannones: q noris Cia nabitant quos noropes appellant aeris usum ruenisse. Olympu ex mysta lydiam harmoniam. Dicorta Gytios. Sambuca istrumentu ei iam id musicia est tro oditas.Mar amphrygem tricordudiatanam' harmoniam .dc myxophrygiam atq; myxodiam thamyrithraca harmoniaca docta sydonios inreme.Siculos phorminge non ualde ac cythara disserentemthaec clemens noster caeteraq; hui'a cydippo Mantineo: Anfipha ne Aristodemo ac Aristotele collegisse aseloperae autem preciu est a Iosepho et iudaeo nonnulla transcribere: Is enim uir cude an intate iudaica scribat inulto iuniores fuisse Zecos ostendit ac barbaris omnia collegisse diuersat iter se ac uaria conscripsisse. Verigitur eius lim sunt.Non possum inqt non admirari eos q putant de uerustissimis rehus solis essesraecis credendu nobis aut caeterisq; hoi nullam esse fidem adhibenda. Nam si ab ipsis rebus uetitatem discere uoluerimus quae a graecis facta luenta siue ur Bes conditas dixe is siue artes excogitatas siue legum sauciones heri aut nudiustertius s eum nostris conseras icoepisse putabis.Scribendae uero histo curam olum postremam iptius suisse constat. nde ipsi quoq; chaldaeos phoenices dc aegyptios non eni libet modo nos quoq; istis connumerare aperte fatente uetustissimam firmami prisca.m rem traditione tenere. Regiones enim habitant quae mimas continentis regiones patiunt imultat opera ac masno studio semp imbuerunt omnia praxiara factora publicis scripturis ab eloquentissimis uifis posteritati commendari.Graeciam uero non ignoramus saepius devastatam rerum gestaru memoria amisissessia nouo genere uiuedi saepius instituto a se originem rerum i pisse putarunt. Litteras aut posteriores pene omnibus ac perutia Cadmo mi didicisse gloriani .Nec tamen aut ex templis aut loco publicolcripturam se habuisse dicere audent quae id significet. Vnde magna quaestio est. Vtru troiani belli temporibus littetis uterens & Paulo post Cadmus uero miles usi Marduus insilaus q primi apud graecos historia scribere aggressi fuerat non multo ante Xertis tempora fuisse perhibent . Praeterea Pherecides syrius.Pythagoras dc Thales ude caelestibiis atq; diuinis rebus primi graeci pauca scripserunt ab aegyptiis N Chaldaeis riptoribus non facile percipient nihil certulsed ola coniecturis graecos scripsisse:
Pugnant mi iter se ora de alter alterius salsitatem redarguit non est opus ut eos moneau melius me sciuiriuod Elanicus contra quam Acus laus de Genealogiis ediderit. Nee