Eusebius De euangelica praeparatione a Georgio Trapezuntio e graeco in latinum traductus, opus ... nouissime impressum & exactissime emendantum

141쪽

i Liber

ut enumeremi In quot quam is Hesiodu reprehendίt.Nee dlaam quomodo Ephorus

Ellanicu: Timaeus Ephorti: Timaeum posteriores: Herodotum omnes repraefienduta

Non est necesse de singulis at minoribraicereti de persiam in graecia impetu εc de fictaris facinoribRue gestis inter se uehementer seraptores discrepenticu etiam Thycydidem qui accuratissme suoru temporii consi ipsisse histo iam credis quasi mendacem nonnulli accusent huius discrepantiae quis multae possint esse causae duae tamen mihi incipue uident . uaru prima dc maxima est ga nullam curam ut publice praeclara faciora scribens graeci populi habuerat: ac ideo magna in stapto Gymentiendi licentia fuit. Nam ipsi etiam Athenienses quos dc idigenas putant di diligentiores fuisse constati primas omni u publicae schipturae leges dracola de caede q paulo ante Pisistratum fuit commendatas fuisse asserui.Non oportet de arcadi dicere q quis uetustissimos se omnia praedicentivlumi tamen omniu litteras didicerui. uar cu nihil extaret publice quo ec ignari docerente re mendaces redarguerentur partim innorantia partim assectione fa ctum est ut magna Inter semptores discrepantia tueniat'. Altera causa est M non uetita tis amore quis ita pfiteanislsed eloquentiae sitae osterationetquoniam ueteres scriptores superaturos se facile credebant scribendi laborem sumebant. Ita nonnulli fabulast ncni nulli ciuitatu aut regii laudes aut uituperauones: nonnulli ueteae scriptoae ut ipsi eloquetiores uiderent emendationem conse ipserui: Unde fit cu histo iam scribere profiteantur non id sed hui'oppositu faciat. Vetitatis enim historiae signu illud est ut ge eisdenirebus eadem omnes contaibant. Illi uero sc se ueraces uisum iti putarunt si unusquis saliter et caeteti conscripsisset.haec Iosephus. Sed non erit ab re quasi apicem Diodori te. stimonium afferre.Is uiis in primo his uerbis uictur. Dicendu modo de his est q priscis

tempori prudentia doctriat clari ad aegyptum usi profecti sui.Sacerdotes.D. x pilorum in sacris libris scriptum lueniunt.Orphea: Musaeum. Melampoda: Dedalum Homerum poetam: Lycurgum sparuatem.Solonem Atheniensem Platonem philosophum: Pythagoram Samiu: Eudoxum mathematicu: Democritu abderitam: EnopLdem Chiu aegyptu petiisse quorum olum uestigialalioru imagines aliorum nomina locis aut istrumentis idita extantiasseruntq; uniuersa illos ubripud praecos claruerut ab aegyptiis ac pisse.Orphea.n.mysteria Dioysi dc errores Ceretis ce coseripsisse ut mysteria Osiridos dc errores Isidos se habent noibus solummodo immutatis. Suppliesa uero impiorum apud iseros dc amoenos pios campos ad imitationem eu fecisse earum rerum quae t sepulchris ab Hypsis gerunt quam rem Orpheus p im' apud graecos trastalii loc Homerus ampliticat. Melampuem autem sui ea quae de Saturno dc de fila num pugna dicunt ac de aliis deorum calamitatibus ab aegypto in graetiam traduxasse. Daedalum autem affirmant uolutiones labyrinthi fuisse imitatum q usq; ad haec tempora in aegypto permanet a mendote uel sicut qdam dicunt a rege maro multis annis ante Minoem constructiis cuius res signuin est statuas numerus quas Daedalus apud grmc confinxit: neq;.n. plures necti pauciores sunt quam apud aegyptios snt. Ita uero esseide maxime patere aiunt q, in Memphyde prophylaea Vulcani Daedalo architecto fa ista ostendut quo qdem opere a deo admirabilis a genii uisus ut lignea eum statua donauerintlquaei eodem vulcani templo conspicitur: Adeo enim superauit aegyptiosa qbus didicit ut propter multa quae adinvenit honores diuios apud eos consecutus sit. Termplum enim Daedali ad haec usq; tempora in isela quadam iuxta memphi summopere colitur. Argumenta quoq; nonnulla solent asserre qbus fuisse i aegypto Homerum plane ostendui: ac maxie qa Helenain scripsi potionem Theletnacho apud Menelau sos tanti: praebuisse qua factum est ut calamitatum suarum obliuisceretur quam edem p

142쪽

Decimus

Honem ab aegyptus dicit poeta Helenam a polimnesta quadam chans uxore didicisse.

Nam usq; ad nostra tempora Blae diospoliticae mulieres iram atq; moestitiam potionibus sedare resci uti Diospolis aut Theta sent Venere quoq; aurea Homerus appellat

quo nomine uulgo abae pilis nominant .α lucus ueneris aureae apud eos adhuc in

uenitur. Lycurgum smiliter Platone atq; Solonem multa in libris atq; legibus suis e scripssse patet quae ante illoru tempora aegyptii habuerat.Pithagoras quot geometriam oc Arithmeticam ab eis dedicis ita alae in caetera animaliu migratione a dogmati bus aegyptiorum sumpsisse. Democritum uero putant quinquenio in aegypto conuerasitum multa inde dedicisse. Enopidem quoq; ab aegyptiis astrologis Zc alia coplura dc obliquatione et iaci maepisse. Eudoxum etia ab Nypto in graecia multas astrologiae rationes transtulisse. Teracute similiterati Theodoru Rheti filios qui simulachrum Apollinis pythii fabricati sunt quinq; fingendo apud priscos omnes excellueret multis is in aegypto uersatos coaedui haec a Diodoro sumpta sussciat.Si ergo ab Oibus barbaris sicut clari apud graecos suerut no pauca neq; minia ac perutinec iccirco aspia eos ac Lutticur nos accusint q uero pietati comoti scriptura hebraeoae coplectimur. C De Antiquitate moysi ac prophetarum. Cap.III. Dum neforte quonia cognitione unius dei hebraeos solumodo uere habuisti se diximustac ab eis caeteros si quid hae de re pler hebraeos uere senserui ac pisse cotendimus ne sis unq aliter aetiam putet.ae a graecis iudaeos hoc habutae dogma cotendant declarandu est quibus teporibus Moyses ic prophetae fuerunPlutimi ergo perutilis nas res est de antiquitate Moysi dc prophetam scripserunt a quibus nonulla rescribam quis ipse noua uia rationeq; usus hoc mo re disponere sta tui.Nemo inficias seu imperatoris romanoae Augusti tempotibus saluatoris nostri nacuitate fuisse do minas quintodecimo Tybetii caeseris anno euangelica incaepisse. Si quis ergo ab hoc belliano ad superiora scandens diligenter usq; ad Dariu play regere restitutione templi perueniet quingentos adviii.anos inter Tybe Iu Sc secundu Da mi annu interfugia coperiet.Secudus enim Darii anus sexagesima quintae olympiadis primus sitit Tybe ii aut untu Becimus ducetesimaequintae ac pfimae olympiadis quar

tus inuenitur.Ita centu ac ttiginta septe olympiades intersuisse manifeste uidenturiqui numerus quaterna auctia quadriennium enim olympiadi attribuitur quingentos. xlviii.annos essest. In secundo aute anno Darii septuages mus hieroselymoru dc tepli destructiois suit ut iudaeos*historia ostendit: uod si a secundo Darii anno ad prima Olympiade rureas olympiades quidc.lMiii.annos. cclvi. iterfuisse c5peries. uos quidem annos si ab ultimo desolauois anno ac restauratiois principio ascendedo auferas ad quinquagessinu annu O iudaeo' regis quo tepore Isilas dc Osee prophetarunromnino peruenies.Ita prima olympias Isitae teporisus suisse inuenitur.Inde aute a piama olympiade ut ad captiuitate troiae ut graecoru ipsoru histotiae signifidant quadringenti ac quinquaginta anni colligunt ictuc antiose numeru a quinquagesimo O I anno similiter auserendo ad terita annu labdonis Iudaeoru nidicis peruenies. ita troianae urbis destructio septe annis antea Sanson hebraeos iudicasset fuisse ostendituri quem corpo is robore inuictiam suisse ut herclem graeci scribui hebraei testatur.Inde a captiestate troiana si quadrinsectos ascedendo annos auferas ad Moysem dc ter uenam cecropem deuenies.Omnia uero quae apud graecos mirabilia narratur post Cecropem

suisse constat: Nam Deucalionis diluuium pthoethontis incedium natiuitas Efichthonii proserpinae raptus:Ceretis mystetia: Eleusinioru constitutio:THptolemisiuo: Europae taptus a Ioue: Apollinis partus: Cadmi ad thebas aduentus: dc ad tae iuniores il

143쪽

Liberti Dionysust& Mimosiaesculapius perseus dioscuri hercules post Cecropem oes suerunt. u. are omnibus his multo uetustior Moyses filisse cofrmatur: A Moyse uero usi ad primu annu uitae habinam quingetos ac quinq; annos coperio quos si a Cecropis regno ad superiora auferas ad assyriu Ninu ladem puenies que aiunt prim si totius asiae india solum excaepta regnasse a cuius note ciuitas Ninus appellata est qua iudaei niniuem dicut eo rcpore zoroastes magus apud bactrios regnabat.Nino aut uxor Scirutamis successit.Nini ergo atq; Semiramidos zoroasti is teporib' habraa suisse collat. Nam haec ota nobis cerus rationibus in eo libro demonstrata sui que teporibus in cri psimus. Vtar aute ipraesentiasse Porphyrii de uetustate moys testimonio illius uidelicet

qui hebraeost atq; Christianorii inimicissimus odii cumulo ipsum quot Moysem atq;

prophetas iprobis petere uerbis ausus est. Sic enim inimicost testimoto uetustas Moysis mams coprobabit .In quarto ergo eoR quos aduersus nos libros evomit his uerbis utitura Tarrat aut e ludaeoix historia uetillime quonia dc locoru dc uirorum nota simi

ster atq; ips posuit Sachoniatho berutius qui earsi rerum omnisi monumeta ab hiero balto dei leui sacerdote asserit habuiste. uam quide historia a belbato breui ru regi

inscripsit quoru uirorsi tempora multo ante troiana tempora tasse coperiuntur. is Sa

choniatho phoenicu lingua partura a singularum urbiu annalibus parum a libris sacris rui templis dedicari solebant collegit ingenio que non multo post Moysem semirati si os temporibus suisse sc istu est hyc porphyrius.Si ergo semiramidos temporib2 Sachoniatho fuit ea uero multo ante troiana calamitalc fiati Ie perhibet an erit Sachoniatho quoq troianis temporibus multo uetustior Sachoniathone uero ab aliis collegisse

historia ipse Porphyrius testatur quos N ipsos iuniores Moyse fuisse concedendu est. Sed ponamus eua eisdem temporibus Movs Sachoniathone fuissetquonia ifi Moy ses Semiramidos temporibus huius philosophi testimonio coperitur quando nos habbraam fuisse cotendimus. Antiquior est Moyses secundu porphyriu si ipsi opinam Euli aute Setniramis octingentis annis ante troiana tempora. uare Moyses quot smiliter.Ptimus uero apud Argivos inachus regnauitlquado nec ciuitas nec nome Athe niensum erat.Primus auae arssuoru rex quinti assyrioru regis temporibus suit cetum

quinquaginta anis post Moysem atq; Semiramide in qui nihil apud graecos illustra: factu inventa .Q'adrigentis aut annis ec quinquaginta fere post Semirade. Primus apud Athenienses Cecrops indigea ut ips dicunt regitauit Triopa septimo post Itiacuregnante apud argivosita post inachi aut tepore Gygia dicitur diluinu filisse. Et apis apud Aegyptios primus deus appellatus est ec Inacia filia a Iside aegyptii nominarunt

Prometheus quoi dc Atlas illis ipibus suersit. A Cecrope aut usq; ad troianoru calamitatem paulo pauciores q quadringenti anni colligunturtin quibus diluuiu deucalionis& incendisi phaethotis fuisse no ignoramus.Cecrops aut primus desi Iouem appellasse fertur ec aram instituisse primus ec simulachia palladis exercisse. Post Cecropem autedii graecosy oes nati suisse uidetur. Ita ad troiana tempora a tPb'Moys plures ci och genti ani Porphyrii testimonio fuisse coperiuntur. Homeru uero ait Hesiodsi multo iuniores troia fuisse manifestu est. Pythagora uero ec Democritum in quinquagesima olympiade septingentis sere annis post troia iitisse costat.Q uare huius philosophi auctoritate mille quingeli ill anis ante graecosy philosophos Moyses fuit. V es multi praeclari apud nos uiri atq; doctissimi iudaeos e antiquitate certis uerisq; argumesis P. barunt quorum alii graecis alii chaldaeis ait aegyptiis nonnulli et a phoenicibus atque hebraeis propositum suum approbarullimmo ucro cuncta simul coseretes mirabili ratione ac uia singulasx gentium praxiara iacinora quae in eisdem vibus gesta sunt colle

144쪽

Decimus

gerunt eorum nonullas uoces uerbas transcriba ne laborti suos seu mi auctores priuentur. Utar autem testimonio multoru ut ex omnibus hebraeosti uetustas indubitiata

habeatur. Affricanus igitur in terno annaliu his uerbis utitur uti ad Olympiadas nihil exploratu in historia graxos inuenit sed ola colata conscripta tobus fiunt.Post olympiadas uero qm quadriennio diligentissime ola notabant milia penitus confuso tepo rum fit.Quare praeclara fabulosas facinora quae ante piima Olympiadem fuerunt su matim colligamiquae uero post gesta star ita cu hebratas perstasq; historiis conserat ut ea quae in eodem tri fuerint aperte significe.Hebraeoru igitur in babylonem migratio a Nabuchodonosore facta septuaginta durauit annos. Cyrus regnauit olympiadequinquagesimaquinta a Diodori malicostoris polybii phlegotist historiis patet quo ano Iesus filius Iosedech ptima particularet deductione populi secit ut apud Esdram

iudaeu conscriptum est. Verum ista ut dixi propter olympiadu certitudinem eode moaboibus coscripta sunt. cum nullam Oino consusionem patiantur. Ab Ogyge aut indigena cuius teporibus piimu dc maximum diluuiu in attica filii: dc phoroneus argiuus regnabat usq; ad ptimam olympiadem anni filere mille atq; usinu.Ita.n. s asserunt qui atheniensium annales conscripserui ellanteus dico arii Philochorus Castor etia ocThalus in hoc conueluunt qui syria historia diligeter tractarui. Diodorus quot qui orbis historia in bibliothecis contulit. aliiq; multi:& post pauca. Dicimus ergo Ogygem a quo primu diluuium notatum Ogygiu est teporibus Moysi fuisse:quod hoc pacto probamus. Ab Ogyse ut diximus mille uigintit anni usq; ad prima olimpiadem fueruntia qua usq; ad quinquagesimaquintam olympiadem ridest usq; ad primum an num Cyri persas regis N iudaici populi reductionem anni fuerunt.c .dc. i. uarere ab Ogyge ad Cys mille duceti.xxxvi fueruliquos si auferes ascededo ad anu illum enim quo ab aegypto Moyses popula eduxit. Fuit ergo Moyses Ogygii t bya quo Eleuss condita est Auseos igitur annos ab ista semamus dil post pauca.Ogygem uero

propter uastationem diluuii centu nonagintanoue annis v ad Cecrope anica sinere

ge de pene deserta suisse phibetur. Aimeum .n.que post Ogyge fuisse nonulli singui caeterosq; usq; ad cecropem nuda solumodo ee nota Phulochorus scribiti& post aliqua coisputatioe annos a iudaica scriptura diligenti'facta.A.Moyse igitur inat u i ad Cyrum mille.ccxxxvii.anni colliguntur.Q uod ab Ogyge ad Cyrum et si dum graecorum historicos collisi demonstrauimus sed graecorum et nonnulli hoc ipsum testantur Polemon. .in.primo graecarum historias ipibus inat Apidos Phoronei filii magna in aegypsi exerci Fab agypto expulsa in paleaena lyriae non loge ab Arabia habitariit. Apion et Posidonii filius gramaticos olum diligentissimus historiae perscrutator i quarto Ei sto laru ec in libro aduersus iudaeos.Inacho inquit regnante apud Argivos re Amasi apud aegyptios iudaei duce Moyse ab aegyptiis defecerui: Herodot' quo Amasidos ec desectiois huius in secudo mentione aest. Iudaeos et quodamodo meminit cu syrLos dicat qui palaestina habitat Ar Mi solere Ptolomaeus prerea medesus q aegypti m historia ab ini e se ipse his ita couenit: terit ora ut minima quaeda anos disseretia esse uideat. Ita notabilia gesta mirabilia graecoae sueuerasiue ficta post moysem fuisse coperiuntur. Visum est at mihi a tri regni aries res gracos haebraicis cosere Primo igitur onge ano quousq; ad ptima Olympiadem mille ac uisinti fuisse ostendimus exitus Iudaeos ab aegpto factus est dc in attica Ogygium illud diIuuiuim neq; ad iniuria.Cum.n ira des grandine ac tempestatibus percuterentur aegyptii no poterant aliquae partes ct orbis no commoueti: attica praxipue quia coloni aegyptiorum ut multi

alii ec Theopompus in Tricarano essemat athenienses fuerat.Post quattuoraule eg

145쪽

Liber

nonaginta annos Promethaeus suisse a nonnullis dicitur que finxi e holusnes sabulantur atin formasse:quonia sapientia eloquenca sua a bestiam uita in ciuilem transsor, mauit naee Amicanus.Τacianus uero qui se ipsum in Assyria regiae natum dicit uir lingua graeca doctissimus graris Oibus Moysem antiquitate antepones de homero inqt Steli brotus: Thasius: Callimachus:Colophoni': Reginus: Theagenes qfuit Cambyse tribus oc Herodotus halicarnasseus alit coplures scripserunt.Sed quonia aliter

alii tradiderut quibus fuerit vibus assirmare no pessiimus. Crates.n .an te reductione herculidaru octuaginta post troiana ima annos floruisse contendit. Eratosthenes post centum annos Aristarchus quado ionica colonia deducebatur celum 6c quadraginta annos post destructione troiana.Philochorus archippi attensensu ptinespis tr centuta octuaginta annis post captiuitate troianam. Apollodorus ducentis oc quadraginta

post troiana tempora nonulli in prima olympiade quad ingentis annis post illii euer fionetalii Archilochi aequale fuisse colendutiqui fuit olimpyade vigesimatertia i bus gygae resis lydoru.Sed haec relinquantur. Nam qn ita cola se de inbus scribitur uniri uersa histo G titubat:Sed ponam' Homes ipsius agamenonis teporib' fuisse. Moyses. n.modo multo ante Ta no veru et ante Dardanu suit utar at testimonio caldaeoruplicenicu dc aegyptios.Berosos enim uir babylonius sacerdos multo antiquiore troia no bello Moysem fuisse scripsit: Theodotus aut Ipscrates Mochus phoenices fueruli quom historia in graca lingua aditus uir disertus traduxit ubi scribitur troianu bella paulo ante tepora Salomonis suisse aegyptios ora sciunt magna teporu diisentia semper habuisse: quoia annales Ptolomaeus no rex: sed medelius sacerdos a sacris libris collegit ac edidit. Is regnante Amoside apud aegyptios Moyse duce iudaeos exitu ab aegypto fuisse affrinat: Amasm qi fuisse tune dicit qn Inachus in agHs regnabat. Apion et gramaticus Inachum de Amaside eisdem teporibus fuisse affrmat. Fuertit aut ab Ina, cho ad bellum troianum generatiore uiginti. uare ante Iliacum bellum quadringentis ad minus annis ipsum fuisse concedendum est.Si igitur post Inachum omnia praeclara facinora graxorum fuerunt necessario etiam post Moysem suerunt.Inachus.n.ptimus argA ut diximus regauit deinde phoroneus quando Ogygium in altis diluuium fuit. Apis postea dride arduis Crassus phorbasq; regnarui quo ipe Actaras a quo Actaea regio atheniensu appellata est Triopas deinde arsis resnauit qn prometheus epimetheus: Atlas: loldc bitarinis cecrops suisse tradunt Hostl iopa Crotopus regnauit teporibus cuius phaetosis incendiu dc deucaliois diluuiu filii: Sthenalo postea regnante Danaus in peloponensum uenit 6c dardanus dardania c5didit ec ex phoeni. Eia europa rapta fuerat Danaus postea regnauit deinde lynceus quo regnante proserpina rapit .Cadmus thebas codidit 'u raecis litteras tradidisse una uoce ab Oibus di, estur Minos in Creta regnat. Proetus postea regnauit qn Eumolpus atheniensibus bellum tutulit. Deinde Acrisius cuius tepore a phrygia in graxia pelops trasuit.Ioti Athenas petiit.Secudus Cecrops floruit: Perseus postea regnauit de pelara gessit farinora. Euristheus Domu Atreus atq; agamenon q decimo atq; octauo sui regni ano urbem troiana expugnauit.O uare Oibus diis ac heroibus graecos,e multo uetustior Moyses inuensturldc oportet seniori a quo iuniores hauserui multo magis credere. No erat Homero solumodo Moyses sepior veru et oibus qui aliqd apud graecos scripsere.O uippe cadmus a quo litteras fraeci habuerat multo posterior Moyse inuenit. Scripserui aute apud graecos ante Homeru: Linus: Philamon: Thamytis: Amphion: Orpheus: Musaeus: Demodotus: Phemius: Sybilla: Epimenides cretensis a sparta periit. Aristaeum Preconeseus Abolus: Centaurus: Ilaiis: O imo: Euculus: cyptius Orius: Samius

146쪽

Decimusta Athensens s proneis&.LHu idtur herculis magistru fuisse costatrius ante troianubellu una sint generatione Tlepolemus mi filius eius cu Agamenone in diu militauit. Orpheus aute aequalis Herculi filiisque Musaeus audivit. Amphio duabus generatiotbus troianu bellu praecessit. Demodocus uero atq; Phenus alter in Ithaca alier apud pheaeas troiani belli ipibus uiuebant Thamyris etiatdc philamon no ate ipses fuerui. Sed de poetis satis Actu est. Nuc de his scribam'qui apud graecos sapietes habiti sui. Minos igitur qui sapientia dc legu solertia caneris Oibus excelluisse uidet Lyncei te'. ribvsiqui post Danu argis regnauit undecima generaliae post Inachu fuit. Lycurgus aut e centu annis ante prima olympiade leges lacaedemoniis dedit. Dracon in olympiade ingesima sexta leges atheniesbus tulit Pythagoras in sexagesmadc secuda soruit. Ostendimus aute in superioribus quadringentis α septe anis post Ilii euersione olympiadas incaepisse. Tales Vetustilliinus esuiniqui septe sapietes appellatur in quinqua, gesima uiuebat olympiade. Haec taceamus nuc Clemele audiamus. Apion inquit gra maticus uir historiam petitissimus qui plistonices nominatus fuit acertimus iudaeoru hostis a deo ut etia aduersus eos uolume ediderit nec iniurialaegyptius mi erat Ptoli meu Mendesia sacerdote qui tria uolumina de rebus gestis aegyptioru edidit testeadducitis, Amos si qui auarin aegyptios urbe euertit dc Inachus argimosv rex eisde teporibus fuerui. uo quide Amoside regnate ab aegypto Moyse duce iudaeos . plagisse firmat. Rex at argolica quae ab Inacho caperiti Dionysius Halicamaseus in libro de teporibus cium graecaru reru uetustissimas fuisse ostedit. Ab Inacho aute ad trosa, na tempora uiginti genera Ges conumerant Ianni ad minus quadringeti. Assyrioru atregnu antiquius caetris Oibus sitasse costati ius quadringentesimo at se do anno trigesimo sciricet atq; seeudo Beluchi instaui Moyse ducete populus ab aegypto exsuit: Inacho argiula oc Amos de in agypto regnante.Post inachu phoroneus argis regna Dit quando Ogygiu fuit diluuiuὶα Egialeus in sycione resnauit a quo Sicyonu regnumccepitltunc et cretus p imus qui in creta regnauit: Acutilaus uero Phoroneu omnia hominu primu ait fuisse unde Phoronidos poeta mortallu patre appellat. Sed ab Ina, cho ad Agamenone u infi generationes fuerat. Decimo aut oc octauo anno Agamenonii regni troia euertitur: Demophonte Thesei filio atheniensibus regnatelfuit aute Theseus imitator Herculis generat oe una ante bellu troianu.Ita Moyses ante Dionysi iudaeos transacone sexcetos ec quattuor annos fuisse inuenitur.Perseo mi regnate

ingesimo iam atqi secudo anolut Apollodorus in libro de teporibus scribit. Dionysi 'hoiem exiuitia quo ad Hercule dc lasene aliosi graecos heroas qui in argo fuerut sexagintatres anni colligunόlquibus cu etia Aesculapius: atq; Dioscuri ut Rhodius apollinius in argonautis testatur fir erut.a regno aute Herculis in argis usq; ad transsationesia dc aesculapii iudaeos iriginta dc octo anni filerut apollodoriis scribit hinc at ad Castoris re Pollucis assumptione anni.liii.quado etia troia euersa suit. Verum quoniam ut Hesiodus caeterit poetae dicut Semele Cadmi filia Dionysium peperit.Cadmus autem Linceo regnante Thebas petiit: dc litteras graecis tradisi.Patet etia testinioso poetarum qua aetate Dionysius fuit. Leo uero qui de aegyptiorum diis concripsit Iside Cererem esse assirmatiquae Linceo regnante suit undecia generatione post Moysim .apis uero argivorum rex ut aristippus iuprio arcadicae historiae scribit mephin in aegypto condidit quem Aristaeus arduus Serapidem appellatum asse illhune ab aegyptiis diuinos honores consecutum non noramus.Nymphodorus autem amphipollianus interio de asiaticis legibus Apim taurum mortuum in soro graxe quod latine arcam di, eere possiimus politum.Soroapta ac inde Serapim appellatum fuisse contendit. Fusi

m ni

147쪽

Liber aute Apis tertius ab Inacho. Latona uero Titi teporibus fustique Tantalo aequale sitis

se oes testant .rietiis uero atq; Amphion:musice inuetores Cadmi teporibus suere. Nam dc si Phemonoe oracula cecinisse Acrisio dicatur in post Phemonoem . vii.an nis Orpheus Musaeus re Linus Herculis magistri floruerut .Homerus aute ac Hesiodus multo iuniores bello troiano extitere. Lycurgus uero de Solon legia apud graecos eoditores ta septe sipietes: Pherecides etia Syrius oc Pythagora circiter primae olympiadis tepora ut diximus fuerui. 5 ergo solu poetis ac sapietibus uera etiam diis graecoru multo uetustior Moyses inuenitur uersi quonia no graeci sollammodolsed iudes

quoq; de hae diligenter scripserui non erit ab re ab ipsis etia aliquid sumere. Vtar autehoe loeo Flauii Iosephi testimonio. Incipia inquit ptimo ab aegyptioru aucto itate uorum quonia uoces illoru ponere ipossibile est: Manethi aegyptii qui graece seripsi qui ri a sacris vpuos litteris ut dici t transtulit uerba transcriba.Hic igitur in libro secimo lavi de iuda is scribit Tufi mes tepcltibus inquit ab orientali me ignoti holes in asyptu irruperui facileque ipsamlac sine bello caeperutiqua gente hycussos appellant qd significat reges hye enim lingua sacra rex dicitur: Vssos aut pastor appellatur hos non ulli arabes suisse opinati sunt quis multi hycussos non reges ut diximus sed captiuos pastores fgnificare asserui. Hyc enim cu aspirauoe aegyptioia lingua captiui dictituri

quod mihi uerisimilius uideretur. I sti tenuerut aegyptu quingetis atq; undecim annisi deinde cu pelleretur locu occuparui cui nome auaris quo undiq; munito aegyptioruimpetu euitabat. Themolassis autem obsidendo no possiet eos capere covenit m eis ut libere tu suis quo uellent abiret qui no pauciores ductas quadra rita milibus uDrom no in Siria qua tunc assyrii quom uires erant amplis lime tenebant sed in ea pro secti: regioneiquae nue iudaea uocatur hierosolyma codiderat. Haec Manetus qui secudu aegyptias litteras α historia duo nobis no parua testatus est primum quod aliunde nostri maiores in aegyptia migraret deinde ' ab aegypto mille fere annis ante troiana tepora abierui. Haec Iosephus ab aegyptioru historia. Phenicu aute testimonio etiam usus ossedit centii. xl. tribus annis ante a Salamone temptu fuisse codilutu a tytiis Carthago coderetur.Sed qd opus est pluribus uti testibusleu una uoce ab cin' multo ante troiana tepora Moyses fuisse prauicetur:Sed de illis etia aliquid dicantu siqui post Moysem Heriit. Post eu igitur Iosue Iudaeoru annislut nonulli aiunt itiginta principatum tenuit deinde ut asserit scriptura anis octo alienigenae dominati sui postea Cothoe niel anis quinquaginta deinde Eglum rex Moab anis dece dc octolpost que Aod auis octilaginta. Rursus alienigenae annis uiginti .Post quos Debora dc Barach annis qua, draginta Madincit septe Gedeon quadraginta. Abimes ech tribus: Thola uiginittribus Iaher uigii uinoue. Amanite dece dc octo. Iephthae sex. Ehon septe talo decem. Labedon octo. Alienigenae quadrasinia. Sampson uiginti. Eli sacerdos quadragintal qui temporibus troia euersa est. amuel deinde populu iudicauit post que Saul regnauit

annis quadraginta. David similiter quadraginta. Salomon etiam quadraginta.Roboadecem dc septem .Abia tri . Asia duodecim. Iosaphat uigintiquis .Iora octo. Ochoziab anno uno.Gotolia annis septem. Ioas quadraginta. assas u intinouem .Ota, as quinquaginta duobus. Tuc prophetarui Amos: Ionas: Esaias: Deinde regnatat Io, lathan annis dece dc septem. Achar similiter sexdecim huius temporibus olympiades coeperunt. primusq; olympio stadio uictor arduus Corylus fuerat declaratus. Achar aute successit Ezechias annis uigintinouem tunc Roma c5dita sitit.Deinde Manasses annis quinquagintaquinq;. Amon duobus. Iosias trigintaunum.quando phophetarui Hieremias: Baruch: Olda aliique nonulli. Deide Ioachar tribus mesibus. Ioachim an

148쪽

Vndecimustili undecim .ae demum Ezechlas annis duodetim.Vrbe deinde ab a Tyriis euersa templol cremato in babylonem populus abducitur: Vbi Daiei de Iezechiel prophetarulldc post annos septuagita Cyrus persarum res uitlq iudaeos libertate donauit ec tunc Iesus lossedech filius de Zorobobel Salathielis in patria deducti sundamenta iniecerut Angeo Zacharia dc Malachia pphetantibus post quos no fuit amplius apud iudaeos propheta.Cyri autem temporibus septem graecorum sapientes qb'nullus philosoph'annam traditur florueruliquorum Thales milesius apud graecos primus appellat' est phylacus quem audiuit Anaximander. Ipse quoq; Milesius dc Anaximandru Anaxime nes milesia dc hunc Anaxagoras clam cymenius quem audiueruntIPericles ArchelausIdc Euripideside qbus Pericles opidus dc potentia inter athenienses excelluit. EuripLdes autem poeticae arti se tradidit re scacisicus a nonnullis philosophus appellatus est. Archelaus autem primum apud lampsacum Anaxagorae scholam sus pii ldesde Athenas prosectus α multos aliostdc Socratem auditores habuit. Anaxagorae uero tem p ribus Xenophanes re Pythagoras suerunt Pythagorae successit theano uxor ac Telauges dc Menaxarchus filii.Telaugem uero Empedocles audiuitiquando etiam Eraclitus cognomine Se nylidest latine tenebrosus florebat Xenophani uero Parmenides successat. Parmenidi Melissiis: Melita Zenon eleata: quem aiunt cum tyrannidem deponere conaretur linguam dum a tyranno ut coiisesos diceret torqueret identibus abscissam in faciem eius spuissethunc auditat. Leurippus: Leucippum Democ inus: Demo.

intum Protagoras tempori Socratis.Omnes igitur philosophi graecorum post Cyrum petiarum regem Hime compinuntur.Cyrus autem .lxx. annis post iudaeorum m.

ptiuitatem lidest post Moysem mille ac centum sere annis filisse perhibeturi ita necesse est ut fatea is philosophiam graecorum ac maxime platonicam multo posteriore Moyse fiss.Plato enim eum Socratem primoideinde pythagoricos audiuerit omnes qui ante ipsum fuerant In philosophialtum eloquentialium prudentia stiperauit.Floruit autem Plato esca finem regni persarum paulo ante Alexandrum macedonem .cccc.annis uel paululum plus ante Augustum Caesarem.

CEusebii Pamphili de euangelica praeparallane Liber underimus laespit.

Vare eum nonulla ita dixime Platonem ostendimuslut apud hebraeorum scriptores iuenitur collatione lepos certior eris

n hebraeos a graecis sed graecos ab hebraeis accepisse. uod aliud pricipiu tacientes la aggredieinurlondeinust sapi entesq graecox iudaica Lisse imitatos docti ita: ut nullus nos accusare iure possit: si quos ipsi no recte itelligentes imitati sunt eos nos saluato is nostri ac trina dc gratia rectius iam itelligentes de admiramur oc seqmur hoc. n. facto nihil magni a gratacis compertum praeter eloquentiam comprobabitur. Oia uero a Iudaeis at barbaris suratos comodius dixis nullus adminabituri q dc eloquentes Ec fures fulta non ignoret. uod i lupioribus no auctoritate nostra sed suo ipos testimonio confirmauim9.Non aut i oibus sed in prispalibus neq; oes longum .n.id ect

sed pticipem citum Platone id stasse confirmabis' facile na* unu si postea per se

ipsum considerare poteritis a Platone caetrii sere ora graecos philosophi ac perullic plato ab hebratis sundamenta cis bonae philosophiae a iudaeis graecos ac pile: um: qissi apud Um nonnulla obscuriora sunt expostorum eius testimonia et non recusabo.

149쪽

Liber

Illud uero ante omnla dictum sit nonnulla Platonem non conuersisset sed peruertisse

quod non accusandi illius sed excusationis nostrae causa dicimus ut non intutia exteris contemptis Iudaicam amplecti: scripturam uideamur.

CDe Tripartita philosophiae diuisione secundum Platonem. Cap. LMne philosophia Plato in tris partis physicalethicallogica partitus est. Phyo sca deide in sensbiliu doestrina dc icorporaliu speculatione supparui qua diuisone et apud iudaeos multo ante Platone facta re inuenies sed piimo quae Platoni placuerunt ab Arcto praeclaro platonico suma ex eo libro que aduersus eos cos psit et Aristotelicam habentes Eenuam platonicasteti no aucient.Cum igitur tia. partito inqt uera fimal philosophia diuidatur i morale. sic naturalem dc logicalcus prima pars oc singulos hominum probos constituati& domos itegras ad recta gubernationem reducatlac populos deniq; diuersis regendi modis costruat secuda ad Giuinarum rerum cognitionem perducat ipsarum dico quae primae sunt causarum altissimas N aliorum omnium quae inde duce natura emananticunq; ad harum duarum partium inuentionem atq; cognitionem tertia pars accedat manifestum omnibus est Platonem primum maxime omnes has philosophiae partis usq; ad aetatem sua sicut membra Penthei disiectas atq; confusas in unum corpus atq; animal integrum reduxisse.Thales mi Anaximenes atq; Anaxagoras de naturalibus solu rebus considerarunt.Pittac'ue' PeriandetlSoloni Lycurgus caeteritq; istis similes de gubernandis hominum coetibus se tumodo conscripserunt. Zeno autem dc omnes et ea ira disciplia logicae solumodo duerunt Plato deinde post hos ora natus uir natura praestins: dc uere diuinitus missus nulla parte philosephiae Ipersectam reliquit sed omnes diligenter complexus nec in necessarius defuit nec ad inutilia delapsus est. Ueru quonia singulas philosophiae has partes physicam. Lethyca aristogica Platonem diximus 'ecisse.Age nune ita re ut dixi comprobemus. Haec Atticus ebus attestatur Aristocules peripateticus in septimo eos librorum quos de philosophia edidit his uerbis Plato proprie ait perfecte priae caeteris omnibus philosophatus estinam Thalem secuti naturales solumodo suetiit. Pythagorici uero cuncta caelabant.Xenophanes ut ab eo ecti sunt ita contentiosas mouetutrafiones ut confusionem potius il auxilium philosophantibus attulerint.Socrates ut d Plato scripsst: dc prouerbio de ignem igni addebat.Cum enim natura ingeniosissmus esset oc de omni re dubitare peritus morales ic ciuiles considerationes iduxit dc de idaeis primu dicere aggressiis est.Omnes aut alii partes philosophiae tractarui: quidarn medicinam: nonnulli mathematicas dis plinas: alii muscam 5c potacamaeomplures autem orationis uim admirati sunt quorum alii se rhetores alii dialecticos profitebantur. Si cratis uero successores uarii atq; contrarii fibi ipsis fuerunt alii enim humilitate dc tum batiori u sedationem laudabant alii uoluptatem secuti suntlac nonnulli quidem omniuscientia sibi arrogabant nonnulli nihil se scire profitebantur ec alii uel eum infinis conmuerlabantur alii econtra dissiciles ec soli secum uiuebant.Plato autem p i' 5c recte intest exit atq; divistidixitq; primum ec de natura uniuersi negofium alterum de homini. bus teritu de oratione putauiti no posse nos res humanas perspicere nisi ptius diutuitellexerimus Nam queadmodum medici cu membra quaeda corpo is curare uelit ad totu prius se corpus conuertunt sic quis uelit res humanas perspicere natura uniue sorum p ius considerare debet pars enim uniuersi homo est Bonum etiam duplex re dicebat alteru nosta alterum uniuersi principalius autem esse bonum uniuers:ab illo n. hoc profluere quam rationem Aristoxenes musicus ab indis emanasse contendit. In dum enim quodam ait athenas pessiste.Socratii colloquentem ab eo quaesuisse quo

150쪽

diamus modo de quid saciendo philosophus esseticunq; Socratis re odisset si quomodo ulae

dum sit homini consideres risisse indum atq; dixisse neminem posse recte humanas res

intelligeretqui diuinas ignorer. Vniuersam igitur philosophiam puto in physicamIesuilem dc logicam paritus est. Haec Aristoteles.

ΓDe Morali hebraeorum philosophia. Cap.II.

Anc tripartitam particonem si diluenter attende is multo ante Platonem heli braeos perspexisse non isnorabis. in ptimis enim moralem panem Lammo studio res magis et uerbis amplexos fuisse iudaeos costat.Finein enim bonorum beataeq; terminum uitae pietatem erga deum arbitransquem quidem finem praeca fis dei conservandis no uoluptate corporum secundum Epicurum costa putabat neq; mparita secundum Aristotelem bona corpo Is.sanimae dc exteHora aequali lance pensabant nec ignorantiam omnium rerum qua nonnulli honemore uocabulo retinetiam appellarunt multi secerunt nec deniq; in ipsam animi uirtutem finem posuerunt.

uid enim ipsa sine diuia gratia dc abs pietate ad quietam uitam coserre potest pro pter quam a spe quam in deo habebant quasi a fine dependentes deo gratos solumodo

beatos opinati sui. uia profecto cum omnium bonorum largitor aeus uitae sonud virtutis origo stlsolus ad beatam uitam eis sessicit qui uera pietate ad ipsu tendunt. Unde sapientis timus ille M sesiqui prim' omnium hominum uetustissimorum uitas hebricorum conscripsit ciuilem atq; activum uiuendi modum narratione historica doculit: quam quidem doct inam ab uniuersaltatibus ita istituit ut deu causam auctorem omnium quasi fundamentum iniecerit 6c mundi atq; hominis ortum prae oculis posuerit.Deinde ab uniuersalioribus ad particularia descendens priscorum uirorum uita ad stationem ubrufis ac pietatis eorum lectorem hortat praeterea cum legum etiam auctor summa cum pietate suerit certe patet u magnum studium ad corrigendum hominum mores habuerit. Longum rei si prophetarum quoq; quipost Moysem fuerunt

uel exhorta nes ad uirtutemius dehortationes a uitiis recensere uellemus. uid au tem s sapientissimi Solomonis ethicam uellem mo do nam traducere Nam iter alia

librum quoq; edidit quem parabolarii seupuerbior Ppter sentetiam breuitatem appellauit.Sed moralem quidem disciplinam uel anteq prima elementa litterarum graeci cognoscerenti sic absolute persectes re podus u uerbis iudaei retinebant.

De Ranonali iudaeorum philosofipsa. Cap. III.

Ationalem uero partem non ut graeci cauillat Hibus dil ficta oratione disceder bant sed ipsus uetitatis recte per pilone quam quidem ueritatem diuinit'

illuminati adinvenerunt. Hac rationali doctrina ab leunte aetate sacratum rerum M utilissimarum narratione histo sarum lcatuum odarumque inertia composilo ne enigmatum quoque:&speculationis allegoricae diserta elegantique oratioe suos erudiebat.Erant enim legum sacrarum ac migmatum apud eos expostoreSi quos secundarios solebant nuncupare. Vnde sapiens quoque. Salomon in parabolarum iussio quas causam libri hane re dixit ut scirent sapientiam dc disciplinam intelligerenti uerba prudentiae ac susciperent eruditionem doctrinae iustitiam dc iudicium & aequitatem ut de tur paruulis astutia dc adolescentibus intellectus: Audiens sapiens sapientior erit re in telligens gubernacula possidebit: Animaduertet parabolam obscura uerba dicta sa, enitalium etiam enigmata eorum.Ita negotium logicae accommodatissime ad sapientiam linguamq; suam in omnibus prophetarum librisi si libros diligenter legeris prosecto inueriles. uod si quis linguae suae pe tuam habebit eloquentissimos certe multos eorum oratores suisse putabit.Sut.n.etiam apud eos artificio ma carminalut Moysi