장음표시 사용
121쪽
I. - COMPENDIUM THEOLOGI E IUU
Quod post resurrectionem usus cibi, et generation ig
Quia vero subtracto in east moveri oportet ea quae sunt ad sinem, oportet quod remota morialitate a resurgentibu S, eli 3m a Sub trahantur quae ad latum vitae mortalis ordinantur. Hujusm0di autem sunt cibi et potus, qui ad hoc Sunt necessarii, ut mortalis vita sub tent0tur, dum id quod per calorem naturalem resolvitur, per cib0s restauratur. Non igitur p0St resurrectionem erit Suscibi, vel potus. Similiter etiam nee vestimentorum, cum e Stimenta ad h0 omnia neceSSaria Sint, ne corpus ab exteri0ribus corrum patur pse calorem, vel riguS. Similiter etiam necesse est Venere o-rum Sum ceSSare, cum ad generationem animalium ordinetur generali autem mortali vitae de Servit, ut qu0d secundum individuum c0n Servari non p0 te St, 0nservetur Saltem in specie Chimigitur h0minst ii dein numero in perpetuum con Ser Vabuntur, generatio in eis locum non habebit, unde nec Venereorum usu S. Rui Su S, cum Semen Sit Superssuum limenti, cesSante Su cib0rum neceSSe S etiam ut Venereorum Sti ceSSet. 0n aut Pinp0 te St 0nvenienter dici, quod propter S0lam delectati0nem remane 3t Su cibi, et p0tus, et Venereorum. Nihil enim in0rdinatum in illo sinali statu erit: quia tunc omnia Suo modo persectamc0n umma tonem accipient. In 0rdinatio autem persectioni opp0nitur : et cum reparatio h0minum per resurrectionem Sit immediate a Deo, n0 90 terit in ill Statu aliqua in ordinati e Sse quia quae a Deo sunt, ordinata Sunt, ut dicitur R0m. XIII. Si autemh0 in0rdinatum, ut usus cibi, et Venereorum propter Olam de luetationem quaeratur unde et nunc apud h0mines Vitio Sum reputatur. N0n igitur propter S0lam delectationem n0naeSurgentibusu Su cibi, et p0 tu S, et Venereorum SSe 90 terit.
Quod tamen omni membra reSurgent.
Quam is autem usus talium regurgentibus desit, non tamen eis deerunt membra ad usus tales, quia Sine ii corpus reSurgentis integrum n0n SSel. Conveniens est autem ut in reparatione hominis resurgentis, quae erit immediate a Deo, cujus perfecta sunt
122쪽
110 THOMAE AQUINATIS OPUSCULA opera, at hira in togre separetur. Erunt ergo huju-m0di membra in resurgentibus propter integritatem naturae con SerVandam, et non pr0pter actus, quibus deputantur. Item, si in illo statu h0mine pro actibu quo nunc gunt, poenam, Vel praemium c0n Se quuntur, ut postea manifeStabitur, conveniens e S ut eadem membra h0mines habeant, quibus peccato, vel justitiae deservierunt in hac vita, ut in quibus peccaverunt Vel meruerunt, puniantur vel praemientur.
Quod non egurgent cum aliquo defectu.
Similiter aut0m 0nveniens est, ut omne naturale desectus ac0rp0ribu re Surgentium auferantur. Perimnes enim hujusmodi desectus integritati naturae derogatur. Si igitur conveniens St, ut in resurrectione natura humana integraliter reparetur a Deo, consequens est ut etiam hujusm0di defectus t0llantur. Plaeterea, hujusmodi desectus ex desectu virtutis naturalis, quae sui generationis humanae principium, provenerunt in reSurrecti0 ne autem non erit virtus agens nisi divina, in quam desectus non cadit, n0n igitur hujusm0di desectus, qui sunt in h0minibus generalis, erunt in h0minibus per resurrectionem reparati S.
Qu0 autem est dictum de integritat resurgentium, referri oportet ad id, qu0d est de veritate humanae naturae. Quod enim
de veritate humanae naturae non est, in reSurgentibu n0n re Sumetur, ali 0 hi in porteret immoderatam esse magnitudinem resu gentium, Si quicquid ex cibis in carnem et sanguin0m est con Ver- Stam, in re Surgentibus reSumetur veritas autem unius cujuSque naturae Secundum Suam Speciem, et 0rmam attenditur Partes igitur h0minis, quae Secundum speciem et 0rmam attenduntur, omnes integraliter in re Surgentibu erunt, n0n Solum parte Organidae, Sed etiam p3rte c0nSimiles ut caro, nervus, et hujusmodi, e quibus membra Organica componuntur. 0 autem totum quicquid naturaliter sui sub iis partibus, resumetur, Sed quantum sussiciens erit ad speciem partium integrandam Nec tamen pr0pter h0 hom idem numero, aut integer non erit, Si 0 tum quicquid
123쪽
I. AEOMPENDIUM THEOLOGIAE 111 in eo mat0ri alit se fuit, n0n regii rget Manifestum est enim in latu hujus Vitae, qu0d a principio usque ad finem h0m idem numero manet. Id tamen qu0 materialiter in eo est Sub specie partium, non idem manet, sed paulatim ui et ressuit, ac si idem ignis con SerV3retur On Sumptis, et appositis lignis, et tunc Si integer h0m0, quando Species et quantitas speciei debita conServatur.
Quod Deus omnia sus' i in corpore deformato, aut quicquid deficiet de materia.
Sicut autem non tolum quod materialiter sui in corp0r040minis, ad reparationem corporis resurgentis Deus resumet, ita etiam si quid materialiter defuit Deus supplebit. Si enim hoc officio naturae fieri potest, ut puero qui non habet d0bitam quantitatem, ex aliena materia per assumptionem cibi et p0 tu tantum addatur, quod ei sussiciat ad persectam quantitatem habendam, nec propter hoc desinit esse idem numer0, qui fuit, multo magis hoc virtut divina seri p0test, ut suppleatur minus habentibus deeXtrinseca materia, quod eis in hac vita de sui ad integritatem membrorum naturalium, Vel debitae quantitatis. Sic igitur licet aliqui in hae vila aliquibus membris caruerint, Vel persectam quantitatem nondum attigerint, in quantacumque quantitate defuncti virtute divina in resurrecti0ne persectionem debitam con Sequentur, et membrorum, et quantitati S.
Solutio adium damium ibi obici poSSent.
Ex h0 autem s0lvi potest, quod quidam c0ntra resurrectionem hanc ob iciunt. Dicunt enim possibile esse, qu0 aliquis homo carnibus humanis veScatur, et ulterius sic nutritus filium generet, qui simili cibo utatur. Si igitur nutrimentum c0nvertitur in SubStantiam carnis, videtur quod sit imp0ssibile integraliter utrumque
reSurgere, cum carne unius c0nversae sint in carnes altorius
et quod difficilius videtur, si semen est ex nutrimenti Superfluo, ut Philosophi tradunt, sequitur quod semen unde natus est filius, Sit Sumptum ex carnibus alistrius, et ita impossibile videtur puerum ex tali spmine genitum reSurgere, si Omines, quorum carnes
pater ipsius et ipse c0 mederant, integraliter resurgunt Sed haec
124쪽
112 THOMAE AQUINATIS OPUSGULAc0mmuni reSurrectioni non repugnant. Dictum Si enim Supra, quod non est necessarium quicquid materialiter sui in aliquo homine, in ipso reSurgente reSumi, Sed tantum quantum sufficit ad m0dum dubitae quantitatis Servandum. Dictum est eliam, qu0d si alicui aliquid defuit de materia ad quantitatem persectam, supplebitur divina virtute. 0nSiderandum est insuper, quod aliquid materialiter in corp0re h0minis existens, Secundum diversos gradus ad veritatem naturae humanae invenitur pertinere. Nam primo et principaliter quod a parentibus sumitur Sub veritatu
humanae Speciei tanquam puriSsimum perficitur ex virtute so maliva Secundari autem quod e cibi generatum est, neceSSarium est ad debitam quantitatem membrorum, quia Semper admisti extranei debilitat virtutem rei, unde et maliter necesse est augmentum deficere, et corpus Sene Scere et dissolvi, sicut et vinum per admistionem aquae tandem redditur aqu0sum Ulterius autem ex cibis aliquae suporfluitateSin corpore h0mini S generantur, quarum quaedam Sunt neceSSariae ad aliquem usum, ut Semen ad generationem, et capilli ad tegumentum et ornatum quaedam vero omnino ad nihil, ut quae expelluntur ps Sudorem, et varias egestiones, Vel interius retinentur in gravamen naturae. Hoc igitur in communi resurrecti0ne Secundum divinam providentiam attendetur, quod Si idem numero materialiter in divinis h0minibus suit, in illo resurget, in quo principali 0 rem gradum obtinuit. Si
autem in du0bus extitit secundum unum, et eumdem m0dum, resurget in eo in quo primo suit. In alio vero supplebitur ex divina virtute, et Sic patet, qu0d carnes h0 minis c0mestae ab aliquo nun resurgent in c0medente, Sed in e cujus prius fuerunt, resurgent tamen in eo qui ex tali Semine gensra ιu e St, quantum
ad id quod in eis sui de humido nutrimentali aliud ver resurget in primo, Deo unicuique Supplente qu0d deeSt.
Quod re3urrectio mortitorum articu 3 dei erprimitur.
Ad hanc igitur sidem resurrectioni c0nsitendam, in symbolo Apostolorum40situm est Carnis resurrectioilem. Nec sine ratione additum est, Carmis quia suerunt quidam eliam tempore Ap0s-t0l0rum, qui carni resurrectionem negabant, solam spiritualem reSurrectionem c0nfitentes, per quam homo a morte peccati resurget. Unde Ap0st. II ad Tim0th. II. dicit de quibusdam, qui
125쪽
L - COMPENDIUM THEOLOGIAE Il3a veritate exciderunt, dicentes resurrecti0nem jam laetam, et subverterunt qu0rumdam fidem, ad qu0rum removendum errorem, ut resurrecti sutura credatur, dicitur in symbolo patrum
Qualis erit reSurge=ntium Ueratio.
Oportet autem considerare ulterius, quali sit operatio resurgentium. Nec0s 3 enim est criti S libet Viventis esse aliquam operationem, cui principaliter intendit, et in h0 dicitur vita ejus consistere. Sicut qui v0luptatibus principaliter vacant, dicuntur vitam v0luplu0sam agere qui Ver c0ntemplationi, contemplativam: qui vero civitatibus gubernandis, civilem. Stensum est autem qu0 resurgentibus neque ciborum, neque Venereorum aderit usus, ad quem omnia corporalia exercitia ordinari videntur. Subtractis autem corporalibus exercitiis remanent spirituales operationes in quibus ultimum h0minis sinem c0nqistere diximus, quem quidem sinem adipisci resurgentibus competit a statu corruptionis et mutabilitatis liberatis, ut ostensum St. 0 autem in quibuscumque spiritualibus actibus ultimus sinis h0minis c0nsistit, sed in h0 quod Deu per Ssenti3m Videatur, ut Supra ostensum S : Deus autem aeternu est, unde oportet quod intellectus aeternitati c0njungatur. Sicut igitur qui voluptati vacant, voluptuosam vitam agere dicuntur cita qui divina potiuntur visione, aeternam btinent Vitam, secundum illud Ioan xvii ' moest vita Pterna, ut cognoscant te Deum verum, etc.
Quod Deus per essentiam debitur, non per similitudinem.
Videbitur autem Deus per essentiam ab intellectu creato, n0n per aliquam sui Similitudinem, qua in intellectu praesente res intellecta possit distare, sicut lapis per similitudinem Suam praesens est ocul0, per SubStantiam vero absen D: Sed sicut supra ostensum est, ipsa Dei essentia intellectui creato c0njungitur qu0dammodo, ut Deus per essentiam videri possit. Sicut igitur in illo ultimo fine videbitur qu0d prius de Deo credebatur, ita qu0d sperabatur ut distans, tenebitur ut praesens, et h0 comprehensio nominatur, se eundum illud Apostoli Philippensium II : Sequor autem si quo
126쪽
II s. THOMAE QUINATIM OPUS ULLm0do comprehendam : quod non est intelligendum secundum quod comprehensio inclusionem importat, sed secundum quod importat praesentialitatem et intentionem quamdam ejus quod dicitur c0mprehendi.
Quod ridere Deum est summa perleotio, et delectatio.
Rursus considerandum est, qu0d ex apprehen Si 0ne conveniens delectatio generatur sicut visus delectatur in pulchris coloribu S, et gustus in suavibus saporibus : sed hae quidem delectatio sen- Suum p0test impediri propter organi indispositi0n0m, nam oculis aegris odi0Sa S lux, quae puris est amabilis. Sed quia intellectus non intelligit per organum corp0rale, ut Supra Stensum est, delectati0ni quae est in consideratione veritatis, nulla tristitia con- trariatur. Potest tamen per accidens ex considerati0ne intellectus
tristitia sequi, in quantum id quod intelligitur apprehenditur ut n0ci Vum, ut sic delectatio quidem adsit intellectui de cognitione
veritatis tristitia autem in voluntate sequatur de re quae cogn08-citurn0n inquantum cognoscitur, Sed in quantum Silo actu nocet: Deu autem hoc ipsum quod est, veritas est. Non potest igitur intell0ctus Deum videns, in ejus visione non delectari. Iterum, Deus est ipsa bonitas, quae est ratio dilectionis, unde necesse est
ipsam diligi b omnibus apprehendentibus ipsam Licet enim aliquid qu0d bonum est, possit non diligi, vel etiam odio haberi,h0 n0 est in quantum apprehenditur ut bonum, sed in quantum apprehenditur ut 0civum. In visione igitur Dei, qui est ipsa b0nitas et veritas, oportet sicut comprehensionem, ita dilectionem, Seu delectabilem fruitionem adesse, secundum illud Isaiae ultimo Videbitis, et gaudebit eor vestrum.
Quomodo omnia dentia Deum consirmata sunt in bono.
Ex hoc autem apparet, quod anima videns Deum, Vel quaecumque alia spiritualis creatura habet 0luntatem confirmatam in ips0, ut ad contrarium de caetero non flectatur. Cum enim objectum Voluntatis sit b0num, impossibile est voluntatem inclinari in aliquid, nisi sub aliqua rati0ne 0nici possibile est aut 0m in quocumque particulari bono aliquid deficere, qu0d ipsi cognos-
127쪽
I. - OMPENDIUM THEOLOGIAE II 5centi relinquitur in alio quaerendum. Unde non op0rtet voluntatem videntis quodcumqu0 0num particulare illo solo c0nsistere, ut extra ejus ordinem non divertat rast in Deo qui est bonum universale, et ipsa bonitas, nihil boni adest quod alibi quaeri possit, ut Supra ostensum est. Quicumque igitur Dei essentiam videt n0n potest voluntatem ab eo divertere, qui in omnia Secundum rationem ipsius tenda : est etiam hoc videre per simile in intelligi bilibus. Intellectus enim noster potest dubitando hac atque illac divertere, quo ii Sque ad primum principium perveniatur, in quo
nec0Sse est intellectum firmari. Quia igitur sinis in appetibilibus est sicut principium in intelligibilibus, potest quidem voluntas ad contraria ecti quo usque ad cognitionem vel si uitionem ultimis ni veniatur, in qua necesse est ipsam firmari esset etiam c0ntra rati0nem persectae elicitatis, si h 0m in contrarium c0n- Verti p0sset non enim totaliter excludetur timor de amittendo, o sic n0 essset totaliter desiderium quietatum unde Apocalypsis iii, dicitur de beato : Foras non egredietur amplius.
Qito corpora erunt omnino obedientia animo.
Quia Ver cor pti est pr0ple animam, Sicut materia propter Armam, et organum pr0pler artificem, animae vitam praedictamc0nseculae tale corpus in resurrecti 0 ne adjungetur divinitus, quale competati Ρatitudini animae. Quae enim pr0pter finem sunt, disponi oportet secundum exigentiam sinis. Animae aut 'm ad summum perationis intellectualis pertingenti non convenit corpus habere, per qu0d aliqualiter impediatur, aut retardetur. Corpus autem humanum rati0ne Sude corruptibilitatis impedit animam et retardat, ut n0 continuae c0ntemplationi in si Stere valeat, neque ad summum c0ntemplationis pervenire, unde per abStractionem a sensibus corporis h0mines aptiores ad divina quaedam capienda redduntur. Nam propheticae revelatione d 0rmientibus, vel in aliquo excesSu mentis existentibus manifestantur, Secundum illud Numer xii : Si quis fuerit inter nos Propheta Domini in visione apparebo ei, vel per somnium loquar ad eum C 0rpora igitur reSurgentium beatorum non erunt c0rruptibilia, et animam retardantia
ut nunc, sed magi incorruptibilia, et totaliter obedientia ipsi animae, in nullo ei resistent.
128쪽
De dotibus corporum glorisscatorum.
Ex hoc autem perspici potest, qualis sit dispositio corporum
beatorum. Anima enim est Orp0ris larma et mot0r. In quantum autem est sorma, non Solum S principium corporis quantum adesse substantiale, Sed etiam quantum ad propria accidentia, quae causantur in subjecto ex unione larmae ad materiam. Quanto
autem sorma fuerit sortior, tanto impressi sormae in materia minus potest impediri a qu0cumque exteriori agente, sicut patet in ign0, cujus larma quae dicitur esse nobilissima inter elementa res sormas h0 conser igni, ut 0 de sagili transmutetur a sua naturali disp0sitione patiendo ab aliquo agente. Quia igitur anima beata in summo n0bilitatis et virtutis erit, ut pote rerum primo principio conjuncta, conseri corpori sibi divinitus unito, primo quidem esse Substantiale nobilissimo m0do totaliter ipsum sub se continendo, unde subtile et spirituale erit. Dabit etiam sibi qualitatem nobilissimam, scilicet gloriam claritatis, et propter virtutem animae a nullo agente a sua dispositione poterit tran8 mutari, quod est ipsum impassibile esse, et quia obediet totaliter animae, ut instrumentum motori, agile reddetur. Erunt igitur hae quatuor conditi0nes corporum beatorum, subtilitas, claritas, impassibilitas, et agilitas. Unde Apost. I. ad Cor. v. dicit : Corpus quod per mortem seminatur in corruptione, surget in incorruptione, quantum ad impassibilitatem seminatur in ignobilitate, surget in l0ria, quantum ad claritatem : seminaturinsirmitate, surget in virtute, quantum ad agilitatem seminatur corpu3 animale, surget orpus spirituale, quantum ad subtilitatem.
Quod homo tuno innorabitur, et omnis creatura corporalis.
Manifestum est autem quod ea quae sunt ad finem disponuntur secundum exigentiam sinis unde si id propter qu0d Sunt aliqua, Varietur Secundum persectum et impersectum, ea quae ad ipsum ordinantur, diversimode disp0ni portet, ut ei deserviant secundum utrumque statum cibus enim et vestimentum aliter praeparantur Puero, et aliter Viro OstenSum est autem Supra, quod
129쪽
I. - COMPENDIUM THEOLOGIAE IIT creatura corporali ordinatur ad rationalem naturam, quasi ad finem Op0rtet igitur quod h0mine accipiente ultimam persectionem per re Surrectionem, creatura corp0rali diversum statum accipiat, et secundum h0 dicitur innovari mundu homine resurgente, secundum illud p 0c. XXI : Vidi coelum n0vum, et terram
Quae creaturoe innovsibuntur, et quo manebunt.
C0nsiderandum tamen e St, qu0 diverSa genera creaturarum corporalium Secundum diVerSam rationem ad h0minem ordinantur. Manifestum Si enim, quod plantae et animalia deserviunt homini in auxilium infirmitatis ipsius, dum ex eis habet victum, et vestitum, et Vehiculum, et hujuS modi, quibus infirmitas humana sustentatur. In latu tamen ultimo per resurrectionem t0lletur ab h0mine omnis infirmitas tali S. Neque enim indigebunt ulterius homines cibis ad vescendum, cum Sint incorruptibiles, ut supra ostensum est meque VeStimenti ad operiendum, ut p0 te qui claritate gloriae e Stientur; neque animalibus ad vehiculum, quibus agilitas aderit : neque aliquibus remedii ad sanitatem conservandum, utpote qui impaSSibile erunt. Igitur hujusmodi corpo reas creatura S, Scilicet planta S, et animalia, et alia hujusmodi corpora mista convenien e S in Statu illius ultimae c0nsumma tionis non remanere. Quatuor Ver elementa, Scilicet ignis, aer, et aqua, et terra ordinantur ad hominem n0 S0lum quantum ad usum corporali vitae, Sed etiam quantum ad constitutionem cor p0ris ejus. Nam corpu humanum ex elementi constitutum est. Sic igitur essentialem ordinem habent elementa ad 0rpus humanum. Unde homine con Summat in c0rp0re et anima conveniens est ut etiam elementa remaneant, Sed in meli0rem disp0sitionem mutata Corpora es caelestia quantum ad Sui Substantiam neque in usu corruptibilis vitae ab homine SSumuntur, neque corporis humani substantiam intrant, deserviunt tamen h0mini in quantum ex eorum specie et magnitudine excellentiam Sui creatoris de monstrant : unde requenter in Scripturis h0mo movetur ad considerandum caeleStia c0rp0ra, ut X et adducatur in rc verentiam divinam, ut patet GSa. XL. ubi dicitur : Levate in ereelsum oculos vestros, et videte quis creast haec. Et quamvis in statu persectionis illius homo ex creaturis sensibilibus in Dei notitiam non
130쪽
118 THOMAE AQUINATIS OPUS ULA adducatur, cum Deum videat in seipso, tamen delectabile est et jucundum etiam cognoscenti causam considerare qualiter ejuS similitudo resplendeat in effectu unde et sanctis cedet ad gauditim considerare resulgentiam divinae b0nitatis in corporibus et praecipite in caeleStibus, quae aliis prae eminere videntur. Habdnt
etiam c0rp0ra caelestia essentialem qu0dammodo ordine in ad corpu humanum secundum rationem causae gentis, Sicut elementa rationem causae materialis Homo enim generat h0minem et S0 unde et hac rati0n convenit etiam c0rpora caeleStia remanstre. Non solum ex comparati0ne ad 0minem, Sed etiam X praedictis corporearum creaturarum naturi idem apparet. Quod enim secundum nihil sui est incorruptibile, non debet remanere in illo incorruptionis statu Corpora quidem caelestia incorruptibilia Sunt secundum totum et partem, elementa Ver Secundum totum, Sed non secundum partem, homo er Secundum partem, scilicet animam rationalem, sed n0 Secundum totum, quia com-p0Si tum per mortem dissolvitur. Animalia vero, et plantae et omnia corp0rea mista neque Secundum totum, neque Secundum
partem incorruptibilia sunt. Conv0nienter igitur in illo ultimo
incorruptionis statu remanebunt quidem h0mines, et elementa, et corpora caelestia, non autem alia animalia, neque plantae, aut c0rpora mista Drationabiliter etiam idem apparet ex ratione uni- Vel Si Cum enim homo pars sit universi 0rpore in ultima homi
non enim videtur esse pars persecta, si fuerit Sine t0to. Universum autem corporeum remanere non pote St, ni Si partes essentiales ejus remaneant. Sunt autem parte ejus essentiale corpora caeleStia, et elementa, utpote ex quibu8 0ta mundi machina consisti : caetera vero ad integritatem corpore universi pertinere n0nvidentur, sed magis ad qu0mdam ornatum et decorem ipsius, qui competi statui mutabilitatis, secundum quod ex corpore caelesti ut agente, et elementis, ut materialibu generantur animali 3 et plantae, et corpora mineralia. In Statu autem ultimae con Summationi alius ornatus l0mentis attribuetur, qui deceat incorruptionis statum. Remanebunt igitur in illo statu h0mines, elemonia, et corpora caeleStia, n0 autem animalia et plantae, e c0rp0ra mine ratia.