장음표시 사용
451쪽
p0le Si pertinere quod dicitur, qui es in coeli η ad audientis acilitatem, quia propinquus est n0bis ut intelligatur: qui est in caelis, id est in sanctis, in quibus Deus habitat, secundum illud Jer. Iv
Tu in nobis es, Domine. Sancti enim caeli dicuntur, Secundum illud Psalm xviii : Coeli enarrant gloriari Dei. Habitat autem Deus in sanctis per fidem Ephes. ii iubitare Christum persiden in cordibus vestris Per dilectionem, Ι40an. Qui manet in charitate, in Deo manet, et Deits in eo per mandatorum impletionem J0an. xiv : Si quis diligit me, Sermonem melian serΓabit, et pater meus diliget eum, et ad eum veniemus, et mansionem apud eum faciemus, etc. Tertio, potest pertinere qu0 dicitur Qui es in eoelis, ad emcaciam exaudientis, ut per Cel OS, corp0reos coelos intelligamus non qu0d corporalibu coeli includatur, secundum illud II Reg. vii : Coelum, et coeli coelorum te capere non possunt, Sed ut Significetur quod Deus est perspicax in consideratione, utpote hii de alto videt. Sal. Prospeaei de eaeeelso sancto su et quod sublimis est in potestate, secundum illud Psal. II Dominus in coelo paravit sedem suam et quod stabilis est in aeternitatu, secundum illud P al. Tu autem in ternum permanes, et anni tui non delicient. Unde et do Christo dicitur Thronus ejus situ dies oeli. Et Philo dicit in i de coelo, quod propter incorrupti0nem coeli, omne poSuerunt caelum esse locum spirituum. Per hoc ergo quod dicitur, qui es in eoelis, datur nobis siducia orandi, quantum ad tria. Quantum ad poteStatem, et quantum ad amiliaritatem ejus a quo petitur, et quantum ad congruitatem petitionis. PoteSta enim ju a quo petitur, in Sinuatur, si per caelos intelligantur caeli corporei et, quamvis ipso locis corporalibus non comprehendatur, cum Scriptum Sit Jer. Xx III: Coelum et terram ego impleo, tamen dicitur esse in caelis corporeis ad insinuandum duo, scilicet p0tentiae ejus virtutem, et Sublimi tatem naturae. Primum quidem est contra illos qui dicunt omnia ex lato coelestium corp0rum ex nece SSitate accidere, Secundum quam opinionem inutile es Set aliquid a Deo orando petere. Sed hoc stultum est, cum Deus in coeli Sic esse dicatur, ut caelorum Dominus est stellarum, secundum illud Sal cxx : Dominus in coelo paravit sedem suam. Secundum vero contra illos est, qui in orando aliquas ibi corporeas phanta Sia de Deo proponunt et singunt ideo dicitur ess in caelis, ut per id quod in sqnsibilibus rebus est allissimum, ostendatur di Vina Sublimitas omnia excedens etiam hominum degiderium et intellectum unde quidquid
452쪽
438 THOMAE AQUINATIS OPUSCULLe0gitari, vel desiderari p0test, est minus quam Deus. Propter qu0 dicitur in Iob xxxv Eee Deus magnus vincens cientiam
nostram. Sal. XII Eaecelsus super omnes gentes Dominus. ISa. XL
Cui similem feeistis Deum Familiaritas autem Dei ostenditur,
Si per caelos sancti accipiantur. Quia enim propter ejus altitudinem aliqui dixerunt, quod humana non curat, op0rtet OnSide rare, quia n0bis est vicinus, immo intimus, quia dicitur esse in coelis id est in sanctis, qui caeli dicuntur, Secundum illud PSalm XVIII: Coeli enarrant gloriam Dei. Jer xiv : Tu in nobis es, Domine. Hoc enim asser fiducia rantibus quantum ad duo. Prim0, Uan'lum ad pr0pinquitatem Dei, secundum illud Psal. XLI Pi πρest Dominus omnibus innodantibus eum. Unde Matth. VI : Tu autem cum oraveris, intra in ubieulum, scilicet cordis. Secundo, quia per patrocinium ali 0rum sanctorum p0ssumus impetrare qu0d petimus, secundum illud J0,W: Ad aliquem sanctorum convertere. Jac. Orate pro invitem, ut salvemini. Idoneitatem etiam et congruitatem accipit oratio ex h0 qu0 dicitur esse in caelis, Secundum quod per cael0s spiritualia b0na et aeterna intelliguntur, in quibus est beatitudo pr0pter duo. Primo, quia per h0 excitatur n0Strum desiderium ad coelestia. Tendero enim debet illuc deSiderium nostrum, ubi patrem habemus, quia illic es haereditasn0Stra Col. III iussi sursum sunt quoerite. I. Petra In haeredita tem immarcessibilem, conservatam in eoelis. Secundo, quia per hoc ins0rmatur ut sit vita caelestis, ut simus consor me patri caeleSti, Secundum illud. I C0r xv iuulis coelestis, tales et coe lestes et haec duo faciunt idoneum ad petendum, scilicet desiderium caeleste, et vita coelestis ex quibus 0ratio c0ngrua sit.
Sane tisicetur nomen tuum. Haec est prima petitio, in qua petitus ut 0men ejus in n0bis manifestetur, et declaretur. Est autem nomen Dei prim mirabile, quia in omnibus creaturis mirabilia operatur : unde Dominus in Evangelio, Marc. ult. In 0mine meo daemoni ejicient, etc. Secundo, est amabile Act. I : Non est aliud nomen datum sub coel0, in quo op0rteat nos salvos feri. Salus autem est ab mnibus diligenda. Exemplum de beato Ignatio, qui tamen nomen Christi dilexit, qu0 cum rajanu requi reret ab eo ut 0men Christi negaret, resp0ndit qu0d de ore ejus rem0Veri n0n posset et cum ille minaretur sibi caput abscin-
453쪽
VIII. IN ORATIONEM T0MINIcΑM 430dere, et Christum de ejus ore removere, dixit: Et si de ore abstuleris, nunquam tamen de corde eripere p0teris 40 enim n0men cordi me inscriptum habeo, et ideo ab ejus invocatione ceSSaren0n valeo. Quod audiens Trajanus, et probari cupiens, Servi Dei, 3bSei S So capite, cor ejus extrahi usSit, et inventum est habens nomen Christi in s scriptum litteris aureis. Posuerat enim Super cor Suum hoc Omen quasi signaculum Terti0, est Venerabile. Λp0st Philip . II it in nomine Iesu omne genu flectatur, coeles iiiιm, terrestrium, et infernorum. Caelestium, quantum ad Angel0s et beat0 et terreStrium, quantum ad mundanos, qui h0efaciunt ex amore adipiscendae gl0ride, vel tim0re fugiendae paenae et in sern0rum, qu0 ad damnat 08 qui h0c faciunt ex tim0re. Quart0, inexplicabile, quia a narratione ejus deficiunt omnes linguae : et ideo explicatur aliquando per creaturas, unde dicitur lapis ratione firmitatis Matth. v : Super hane petram indificabo Ecelesiam meam. Item, igni rati0ne purificationis, quia sicut ignis metalla pui si eat, ita Deus purificat c0rda peccat0rum. Unde Deuter0n IV Deus tuus ignis c0nsumens est. Item, lux rati0ne illuminati0nis, quia sicut lux illumina tenebras, ita n0men Dei illumina tenebras mentis. Salin. XVII : Deus meus, illumina tenebras meas unde istud 0men petimus manifestari, ut 0gnoscatur et teneatur sanctum Sanctum autem tripliciter dicitur Sanctum enim idem est, quod firmum : unde omnes beati qui in caelo sunt, sancti dicuntur, quia sunt aeterna felicitate firmati. In mundo
non p0SSunt eSSe Sancti, quia Sunt c0ntinue m0bile S. Aug. Defluxi, Domine, a te et erravi nimis, devius actus sum a stabilitatu tua. Secundo, Sanctum idem Si quod n0 terrenum unde sancti qui in coelo sunt, nullum habent assectum terrenum unde Apost Phil. III : Omnia arbitratus sum ut stercora, etc. Per terram autem de Signantur peccatore S. Primo ratione germini S. Terra enim Si n0 c0litur, spinas et tribul0s germinat, Sic anima peccatori ni Si 0 latur per gratiam, non germinat nisi tribul0s et punctione peccat0rum Genes III Spinas et tribul0s germinabit tibi. Secund0, rati0ne caliginis. Terra enim caliginosa est et opaca Sic etiam peccator caligin0Sta et Opaeu S St. GeneS. I Tenebrae era=ὶ super faciem abyssi. Terti0, ratione conditi0nis. Terra enim S elementum tecum, qu0d spargitur nisi c0ntinea tur ab aqu: humiditate, nam Deus p0Suit terram Super aqua,
juxta illud satin xcix tui firmavit terram super aquas, quia ex humiditate aquae c0ntinetur ariditas, vel Siccita terrae, Sic
454쪽
440 THOMAE AQUINATIS ΟΡUSCULA peccator animam habet siccam et aridam juxta illud Psam. cxLii: Anima mea sicut terra sine aqua tibi. Item, tertio dicitur sanctum, id est sanguine tinctum unde sancti qui Sunt in caelo, sancti dicuntur, eo quod sunt Sanguine tincti, juxta illud Ap0c. vii: Isti sunt qui venerunt eae 'gna tribulatione, et laverunt st0las suas in sanguine agni. Item, Apoc. I Lavit nos a peccatis n0stris in sanguine suo.
Advenia Regnuin tuum. Sicut dictum est, Spiritus Sanctus sacit no recte amare, deSiderare, et petere, et esticit in nobis primo timorem, per quem quaerimu quod nomen Dei sanctificetur. Aliud d0num, quod est donum pietatis, est proprie pietas, dulcis et devotus assectus ad patrem, et ad omnem h0minem in miseria constitutum. Cum ergo Deu Sit 3ter OSter, ut patet, non S0lum debemus eum revereri, et timere sed etiam ad eum habere debemus dulcem et pium asse e tum Hic autem assectus facit n0s petere quod adveniat Regnum Dei. Tit. II Pie et juste vivamus in h0 foeculo, eaepe tantes beatam spem, et ad0entum gloriae magni Dei. Posset autem quaeri: Regnum Dei Semper fuit, quare ergop0timus, quod veniat Et de dicendum est, quod h0c 0test tripliciter intelligi Prim0, quia aliquando rex habet jus regnis0lum, Seu d0 minii, et tamen nondum dominium ipsius regni est declaratum, quia n0ndum h0mine regni sunt ei subjecti. Tunc ergo apparebit prim ejus regnum, Seu d0 minium, quando homines regni erunt sibi Subjecti Deus autem ex Se et Sua natura est Dominus omnium, et Christus secundum quod h0m habet a Deo, qu0 sit Dominus omnium, Daniel. II medit ei potestatem, et honorem, et regnum. Oportet ergo qu0d sibi sint omnia subjecta :hoc autem n0ndum est, Sed erit in finem. I 0r xv : Oportet illum regnare, donec ponat omnes inimicos sub pedibus ejus Et ideopsttimus et dicimus radventu regnum tuum, et h0 quantum ad tria, scilicet ut ju Sti c0nvertantur, peccat0re puniantur, et m0rs destruatur : nam homines dupliciter Subjiciuntur Christ0, aut 0-luntarii, aut inviti. Cum enim voluntas Dei sit ita efficax, quod oporteat penitus illam compleri, et Deus velit quod omnia subjiciantur Christo, alterum duorum erit necessarium ut scilicet aut homo faciat voluntatem Dei subjiciendo se mandatis ejus, et hoc facient ustici aut Deus acie de omnibus voluntatem Suam pu-
455쪽
niendo eos, et hoc faciet peccatoribtis et inimici suis, et h0 erit in sine tindi, Salin. i. D0 nec p0nam inimicos tu0s, scabellum pedum tuorunι, ut ideo Sancti est datum quaerere qu0 adveniat
R6gnum Dei, scilicet qu0d ipsi t0 taliter subjiciantur ei, sed peccatoribus est horribile, quia nihil aliud est quaerere quod adveniat Regnum Dei, nisi quod de voluntate Dei subjiciantur poenis. Amos V desiderantibus diem Domini. Sed et ex h0c destruitur mors, quae PS Vitae c0ntraria, ideo dicitur, I 0rinth. xv Nooissime autem uiuiica destruetur 9 S, et hoc erit in resurrectione Philip . iii rael urinabit corpus humilitatis nostrae. Secundo, Rognum cael0rum dicitur gl0ria Paradi Si nec mirum : nam regnum nihil aliud digitur ni Si regimen Ibi autem est optimum regi men, ubi nihil invenitur c0ntra V0luntatem Regentis. Voluntas autem Dei est salus h0minum, quia vult omnes homines salv0s fieri Det40 p0tissime erit in Paradi 80, ubi nihil erit saluti hominum repugnans Matth. XIII Auferentur de regno ejus omnia scandala. In mundo autem Si Sunt multa contra salutem homi num. Cum ergo petimu : Ad Pentu regnum tuum, oramus ut simus participes regni celeSti S, et gl0riae Paradisi. Qu0d quidem regnum est valde de Siderandum propter tria Primo propter summam justitiam quae S in e0. Da VI : Populus tuus omnes justi. Hic enim mali sunt mixti bonis, Sed ibi nullii malus erit, et nullus peccator. Item, pr0pter persecti SSimam libertatem. Hic enim non est libertas, quanquam omne naturaliter deSiderent eam: sidibi erit omnimoda liberta contra Omnem Ser Vitutem Rom. viii: Ipsa reatura liberabitur a c0rruptione. Et 0n solum runt ibi omnes liberi, Sed erunt regeS. 90e. FeciSti nos Deo nostro reiluum. Cujus rati e St, qui a mne erunt ejuSdem voluntatis cum Deo, et Deu volet quidquid Sancti V0lent, et sancti quidquid D sitis voluerit unde cum Voluntate Dei si et Voluntas e0rum, et ideo omnes regnabunt, quia omnium V 0lunta siet, o Dominus erit corona omnium. IS 3. XXVIII In die illa erit Dominus exer- eituum corona iuriae, et sertum Tultati0uis residuo populi sui. Item, propter mirabilem alii uentiam. ISa. LXIV Oculus non vidit, Deus, absque te, quae proesoruSti evectantibus te. Salm cii tui replet in bonis desiderium tuum, te. Et n0la, qu0 homo inveniet omnia in solo Deo excellenti a S, et persectius omni eo quod in mundo quaeritur. Si delecta li0nem Uteri S. Summam invenies in
De 6. Si divitias, ibi omnem Sussileient jam invenies, propter quam sunt divitiae, et sic de aliis AuguSt in C0nfessi0nib. Anima
456쪽
442 THOMAE AQUINATIS OPUS ULA cum larnicatur abs te, quaerit extra te, quae pura et limpida n0n invenit, nisi cum redit ad te saertio modo quia aliquando inmund i Si regnat peccatum ut 0 est quando homo est ita disp0Situs, qu0 Statim sequitur et prosequitur appetitum peccati. ApDSt. ROm VI : Non ergo regnet pestea tum in vestro m0rtali corp0re Sed debet Deus regnare in c0rde tuo Isa HV Sion regnabit Deus tuus. Et hoc si quando paratus es obedire De0, et Servare Omnia mandata sua. Cum erg0 petimus quod Veniat regnum, ramu qu0d non regnet in nobis peccatum, Sed ipS DeuS. Per hanc autem petitioncm perusinimus ad beatitudinem, qua dicitur Matth. Beati mites : nam secundum primam X90Siti0'nem, ex quo h0m desiderat quod Deus sit Dominus omnium,n0n vindicat se de injuria sibi illata, sed reservat eam Deo. Nam Si vindicares te, 0n quaerere quod adveniret regnum ejuS. Secundum ero Secundam exp0Sitionem, si tu Xpecta regnUm ejus, id est gl0riam Paradisi, non debes curare Si perdi re mundanaS. Item, Secundum tertiam expositionem, Si tu petis qu0d Deus regnet in te, et Christus, cum ipse suerit mitis Simus, e tu debes esse mitis Matth. XI : Discite a me quia mitis Sum. ebr. X Rapinam bonorum vestrorum cum gaudi suscepi8tis.
Fiat noluntas tua situ in Coelo et in Terra. Tertium donumqu0d ossicit in nobis Spiritus Sanctus non s0lum mei in bonis donum tim0ris, et d0num pietati S, quae est dulcis assectus ad D dum ut dictum est, Sed etiam facit h0minem sapientem De hoe petebat David in Salm cxvIII, dicens : Bonitatem et disciplinam et seientiam doe me. Et haec est scientia, quia homo bene vivit, quam docuit nos Spiritus Sanctus. Inter alia autem quae faciunt ad scientiam, et Sapientiam h0mini potisSima Sapientia est, quod h0mo non innitatur Sensui su0. Proverb. III: Ne innitaris prudentio tuae. Nam illi qui praesumunt de Sensu Suo ita, qu0d40ncredunt aliis, sed tibi tantum, Semper inveniuntur et judicantur stulti, Proverb. XXVI: Vidisti hominem sapientem sibi videri, magis illo speeiem habebit insipiens. Qu0d autem hom0 0n credat Sensui Suo, pr0cedit ex humilitate Dunde et locus humilitatis est sapientia, ut dicitur Prov. XI. Superbi autem sibi ipsis nimis credunt. D0cet ergo h0 Spiritus Sanctus per d0num scientiae, ut Scilicet non laciamus voluntatem nostram, sed v0luntatem Dei. Et ideo
457쪽
pr0pter h0 donum elimiis a Deo, ut fiat 0luntas Sua Sicut in cael et in terra, et in h0 apparet 0num scientiae. Unde h0cm0do dicitur Deo: Fiat voluntas tua: sicut si esset unu SinfirmuS, et vellet aliquid a medico, non praecise vult, sed de v0luntate medici alias si tantum de voluntate sua vellet, 8Set Stultu S. Sic n08 De nihil petere debemus, nisi quod fiat de nobis volunt a Sua, id est, ut 0luntas sua compleatur in n0bis. Tunc enim Si rectum cor homini S, quando concordat cum v0luntate divina H0 Christus secit, J0an. Descendi de coel0, non ut faciam voluntatem meam, sed ejus qui viis it me. Christus enim Secundum quod DeuS, eamdem V0luntatem habet cum patre, sed Secundum qu0d 0m0, habet aliam x0luntatem a patre Dei secundum hanc dicit Se 0 sacere V0luntatem Suam, sed patris, et ideo docet 0 orare et petere
Fiat voluntas tua. Sed quid est qu0d dicitur N0nno in Psalm.cXIlI, dicitur : Omnia quodcumque voluit fecit ' Si omnia facit quae vult in caelo et in terra, quid est h0 qu0d dicit, fiat 0luntas tua sicut in coelo et in terra Ad hoc sciendum est, qu0 Deus tria vult de n0bis, et n0s petimus qu0d hae impleantur. Primum quidem qu0 Deus vult de nobis, Si quod n0s habeamus vitam aeternam. Quicumque enim facit aliquid propter aliquem sinem, vult de illa re illud pro quo facit eam. Deus autem fecit h0minem, sed non pro nihil : quia Sicut dicitur in Salm Lxxxvri : Numquid vane eonstituisti omnes fili0s hominum Fecit ergo h0mines propter aliquid, Sed n0 propter Voluptates, quia et bruta habenteas, sed ut habeat vitam aeternam Vult ergo D 0 minus, ut h0mo habeat vitam aeternam. Quando vero aliquid c0nsequitur illud ad qu0d sactum est, dicitur quod Salvatur quando Ver n0 c0nsequitur, dicitur qu0d res illa perditur Deus autem fecit h0minem propter vitam aeternam. Cum ergo c0n Sequitur Vitam peternam, Salvatur Deli 0 Vult D0minu S. J0an. VI mu' est voluntas
patris mei qui misit me, et tramnis qui videt filium, et credit in eum, habeat vitam ceternam. Haec autem V 0luntas jam c0mpleta est in Angelis, et in Sancti qui Sunt in patria, quia vident Deum etc0gnoscunt et ruuntur e Sed n0 desideramus quod Sicut voluntas Dei completa Si in beati qui Sunt in caelis, ita c0mpleatur in nobis qui sumus in terra. Et h0c petimu cum oramus, satv0luntas tua in n0bis qui sumus in terra, Sicut in Sanctis qui sunt in coelo Alia voluntas Dei de n0bis est ut Servemus mandata
ejus. Quando enim aliquis desiderat aliquid, 0 solum vult illud qu0d desiderat, Sed omnia per quae venitur ad illud: Sicut me-
458쪽
dictis ut consequatur Sanitatem, Vult etiam die tam et medicinam, et hujusm0di Deus autem Vult ut habeamus vitam peternam Matth. ix : Si vis ad vitam ingredi, serva mandata . Vult ergo ut Servemus mandata. 0 m. XII : Rati0nabile obsequium vestrum, ut probetis iis sit v0luntas Dei 0na, beneplacens, et perfecta e bona, quia utili S.ISa. XLvIII : Ego D0 minus d0eens et tilia. Beneplacens amanti, et Si alii Sm0 Sit grata, amanti tamenos delectabilis. Psalm xcv I Quae ortu est justo, et rectis corde loetitia tersecta, quia h0neSta Matth. Estote perfecti, leui et pater vester coelestis perfectus est. Sic ergo cum dicimus, stat voluntas tua, Oramus ut impleamus mandata Dei. Haec aut0m voluntas Dei fit in justis, Sed in peccatoribus n0ndum sit. Iusti autem designantur per caelum, peccat0re Butem per terram P0-timus ergo ut fiat voluntas Dei ita in terra, id est, in peccat0ribus. sicut in caelo, id egi, in justis. 0tandum autem quod ex m0do loquendi datur n0bis doctrina. 0 enim dicit lac, nec etiam a ciamus : sed dicit, sat 0luntas tua, quia ad Vitam aeternam duo Sunt necessaria, scilicet gratia Dei et v0luntas hominis licet Deus fecerit h0minem sine h0mine, non tamen justificat eum inseo. Augustinus super Ioan si Qui creavit te sine te, non justi si cabit te sine te , quia vult qu0d40m cooperatur Zach. Con vertimini ad me, et ego convertar ad vos ApoSt0lu PC0rinth. xu: Gratia Dei sum id quod sum, et gratia ejus in me vacua non fuit. Ν0n ergo praesumas de te, Sed c0nfida de gratia Deici nec n0gligas, sed adhibeas studium tuum, et de n0 dicit, faciamus, novideretur quod nihil saceret gratia Dei nec dicit fac, o videretur qu0d nihil saceret voluntas et conatu noster sed dicit stat per gratiam Dei adhibito studio et c0natu n0Stro Tertium quod vult Deus de n0bis est, ut restituatur h0mo ad statum et digni talem in qua creatus sui primus h0m0, quae tanta sui ut spiritus
et anima nullam repugnantiam Sentiret a carne et Sensualitate. Quamdiu enim anima subjecta fuit Deo, caro ita subjecta suit spiritui ut nullam corruptionem mortis, Seu infirmitatis, et aliarum passionum sentiret Sed ex quo Spiritus et anima quae erat media inter Deum et carnem, rebellavit De per peccatum, tunc c0rpus rebellavit animae, et tunc m0rtem et infirmitates sentire coepit, et continuam rebellionem en Sualitatis ad spiritum. R0m. vii : Video aliam legem in membris meis, repugnantem legi mensis
meae, et Gal. V Caro concupiscit adversus spiritum, spiritus autem reduersus carnem. Sic est continua pugna inter carnem et spiri-
459쪽
VIII. - IN ORATIONEM DOMINIcΑM 445tum, et homo continue deteri 0ratur per peccatum. ES ergo Oluntas Dei ut 0m restituatur ad latum primum, ut scilicet nihil sit in carne contrarium spiritui. Thessal. P est voluntas Dei sanciscutio vestra. Haec autem voluntas Dei n0n poteStim pleri in vita ista, sed complebitur in resurrectione Sanctorum, quando reSurgent corpora glorificata, et erunt incorruptibilia et n0bilissima. I Cor. m. Seminatur in ignobilitat6, rurget in gl0ria. Est tamen voluntas Dei injustis quantum ad Spiritum per Justitiam et scientiam et vitam et ideo cum dicimus, Aut voluntas tua, Oramus ut etiam fiat in carne. Nam ho modo per caelum accipimus Spiritum, per terram carnem, ut Sit sensus. Fiat vo-limia tua ita in terra, id est, in carne n0stra, Sicut sit in caelo, id est, in spiritu n0Stro per justitiam. Per hanc autem petiti0nem pervenimus ad beatitudinem luctus, de qua Matth. Beati iιi lugent, etc. et h0 Secundum quamlibet trium expositionum. Nam secundum primam deSideramus Vitam aeternam, unde pro ejus dilecti0 ne inducimur ad luctum Psalm CXix meu mihi, quia tu colatus meus prolongatus est. Et h0 desiderium sanctorum est ita vehemens, qu0d propter h0 desiderant m0rtem, quae secundum se sugienda est. II Corinthi 0 Audemus, et bonam O0luntatem habemus magis peregrinari a corp0re, et proesentes esse ad Deum. Item, Secundum Secundam exp0sitionem illi qui servant mandata sunt in luctu muta licet sint dulcia animae, tamen carni sunt ni arct, quae continue maceratur. Salm. Euntes ibant et flebant, quantum ad carnem venientes autem venient cum eaeuuatione, quantum ad animam. Item, Secundum tertiam expositionem ex pugna quae c0ntinue S inter carnem et spiritum provenit luctus. Non enim poteSt fieri quin anima saucietur ad minus pervenialia a carne, et ideo ut expietur, Si in luctu. Salin. I Larabo per singulas n0etes, id est, bScuritates peccati, lectum meum, id St, conscientam meam. Et qui Sic plorant perveniunt ad patriam, ad quam n0Sperducat, etc.
Panem nostrum qu0ἰidianum da nobis hodie. Multoties accidit, quod aliquis ex magna scientia, et sapientia efficitur timidus et ideo est ei necessaria sortitudo cordis, ne desiiciat in necessitatibu . Isaiae XL ui dat lasso virtutem, et his qui non sunt, fortitudinem et robur multiplicat. Hanc autem sortitudinem Spi-
460쪽
446 THOMAE AQUINATIS OPUSCULA ritus Sanctus dat EZech. Ingressus est in me spiritus, et statuit me super pedes me0s. Est autem haec sortitudo tuam Spiritus Sanctiis dat, ut cor h0 minis n0 deficiat timore rerum neceSSariarium, sed credat firmiter qu0d omnia quae Sunt ei neceSsaria,
ministrentur sibi a Deo. Et ideo Spiritus Sanctus qui hanc sorti tudinem dat, docet n0s petere a Deo : Panem nostrum quotidianum da nobis hodie Dund Spiritus sortitudinis dicitur. Sciendum est autem, quod in tribus praecedentibus petitionibus petuntur Spiritualia, quae hic inch0antur in hoc mundo, Sed n0n perficiuntur, nisi in vita aeterna. Cum enim petimus quod sanctificetur nomen Dei, petimus quod c0gn0scatur sanctitas Dei. Cum vero petimus quod adveniat regnum Dei, petimus quod simus participes vitae aeternae. Cum autem oramus quod fiat voluntas Dei, petimus qu0d compleatur voluntas ejus in n0bis. Quae omnia et si inch0entur in h0 mundo, non tamen possunt haberi persecte nisi in vita aeterna et ideo necessarium sui aliqua petere neceSSaria, quae perfecte possent haberi in vita praesenti et inde est quod Spiritus Sanctus docuit petere n0cessaria in vita praeSenti, quae persecte hic hab0ntur. Simul etiam ut ostendat quod etiam tem-p0ralia pr0 videntur nobis a D00, et h0 est qu0 dicit : Panem nostrum qu0tidianimi a nobis h0di in quibus quidem verbis
docuit n0 Vitare quinque peccata, quae consueverunt contingere ex desiderio rerum temporalium. Primum peccatum St, qu0dh0m0, per imm0deratum appetitum, petit ea quae Statum et conditi0nem ejus excedunt, n0 c0ntonius hi quae decent eum : sicut si desiderat vestes, n0 vult eas ut miles, si est miles, Sed sicut omne : 0 ut clericus, si S clericus, Sed Sicut epi Scopus, et h0 vitium retrahit homines a spiritualibus, in quantum nimis inhaeret 0rum desiderium temporalibus. Hoc autem Vitium d0cuit n0s vitare D0minus, docens nos petere panem tantum, id est neceSSaria ad praesentem vitam secundum c0nditionem unius cujuSque, quae omnia sub n0mine panis intelliguntur : unde n0nd0cuit delicata petere, n0n diversa, n0n Xqui Sila, Sed panem sine quo vita hominis uel non p0test, quia omnibu communis est. Ecelesiast. XXI. Initium vito hominas panis et aqua Apostolus I Timoth. Habentes aliut enta, et q/ι bus testa inur, his c0ntenti simus. Secundum vitium est quod aliqui in aequisiti0n0 rerum temporalium alios m0lestant, et defraudant. Hoc vitium HS adeo perieul0sum quod est dissicile bona ablata restitui. Non enim dimittitur peccatum, nisi testituatur ablatum, Secundum