장음표시 사용
141쪽
'ico CAP. II. PiGMENTA SciENTIF MED. iis non dat gratiam cssicacem, sine qua praeceptum non impletur. Hanc im nostibilitatem videliu toltcre Sciun tia media, cum iuxta e in gratia non fit ciucax , nisi ad quam liberum ibitrium se determinaturum praevisum est. Ut liuete dissicultas in tua radice evacuetur,
necesse est explicare differentiam primi hominis in statu innocentiar, ab homine lapso in statu miseri r Et quia mihi persuadeo in pia ciptio principio, & Dodo hujus divei sitatis non ille differeritiam quoad i cm inter discipulos S. Augustini, & S. Thomae, ante omnia prςmitto, quae diversa suerit utrique Doctori ratio scribendi. I. J. sinae diversa fuerit ratio sicribendi S. Au-
NUllo modo sunt audiendi, qui sibi persuadent
Dino tu Angelicum principiis Aristotclis nimium inharisie, & Theologiae materias, maxime drgratia, ad praedicta principia reduxisse. Hi ignorant mysterium Dei, nec si issicienter attundunt ad doctrinam ejus ab Eccletia approbatam. LXIV. Pro quo sciendum cst, Christum Dominum veritatem fidci, quam suo Sanguine sundaverar, membrorum quoque tuorum banguine voluisse eam per totum Orbem praedicari, contra potestates hujus mundi, ct Tyrannos. Deinde insurgentibus haereticis . quasi intraneis inimicis, Satinos Patres,& Ecclesiae Doctores destinavit, ut ex ipsis Scripturis, quas haere- tici
142쪽
ART. I. DEus NON PR. CIPIT IMPOssIB. I GItici admittebant, illos confutarent, & veritatemi fidei inconcussam ostenderent: inter quos Doctores elucet
S. Augustinus , ut Sol inter stellas. Supererat fidei veritatem defendere contra Phil sophos, ct mundi sapientes , qui contendebant principi js rationis naturalis principia fidei contradicere: ac proinde alterum horum non esse a Deo. Ad hoc prς-cipiὰ videntur destinati Scholastici Doctores : inter quos similiter emicuit D. Thomas, sicut Sol inter steti
Ex hoc diverso scopo procedit diversius modullTheologiam tractandi; S. Augustinus cum SS. Patri bus eam tractarunt, secundum quod Haereticae Opi Diones divertis temporibus exurgentes expostulabant; idque primo intendebant, ut veritatem fidei ex facris Scripturis secundum traditionem Seniorum intellectis firmissime probarent. Sanctus vero Thomas cum Seholasticis methodum quamdam , quae rationi magis esset
contentanea tenuerunt; nec veritatem fidei ex ratio
nibus Philosophicis contenderunt probare; sed solum ostendere, quod nihil contra rationem naturalem doceret fides. Nam qui mysteria fidei nil tur probare naturali ratione, fidei dupliciter derogat, D. Thoma id asserente. Primo quidem, quantum ad dignitatem fidei, quae est ut sit de rebus invisibilibus, quς rationem huma nam excedunt. Secundo , quantum ad utilitatem trahendi alios ad fidem. Credunt enim infideles quod hujusmodi rebus innitamur , ct propter eas cresamin
143쪽
io2 CAP. II. PiGMENTA SCiENTi fi MAP Unde ea quς limi fidei probanda sunt per aut horitares, ijs qui illas suseipiunt, alijs vero susticiet ostendere non esse impossibile, quod fides praedicat. lia D.
LXV. Hoc prospiciens Doctor Angelicus , quod lumen fidei non posset ei se contrarium lumini rationis
chm utrumque sit a Deo; nec verum vero contrarietur)ad hoc intcr alia incubuit, ut toti mundo Ostenderet fidem nihil contra ravonem docere , s d eam elevando perficere. Idco inter Omnes mundi Sapientes assumpsit Aristotelem, in quo ratio naturalis videbatur virtutis suae maximum quod sic explicuisse. Si enim principijs Aristotelis quae vi luminis rationis potuere attingi, principia fidei non sunt contraria, susticienter mundi sapientibus ostenditur, nihil contra rationem fi
Non ergo principijs Philosephi utitur Angelicus Praeceptor, ut probet Mysteria fidei , sed ut ostendat non esse impossibile, quod fides praedicat; Et tam fidem, quam gratiam, non destruere, sed perficere naturam. Nec ideo doctrina ejus ut vera, de miraculosa a Summis Christi Vicari js praedicatur, quod omnia, quae docuerit, certiis ina sint & demonstrata: sed quia certa ex certis, & probabilia ex probabilibus conclusit; eas lae Philosophorum opiniones selegit, quae doctrinae ridet magis deservirent. Cum enim omnes Philosophicae disciplinae ancillet sint Theologiae, sapientiae Angelicae fuit, eas ancillas seligere, quae Dominae pol sent aptius, ct utilius famulari. Nec
144쪽
ART. I. Dpus NON PRECIPsT INPossIB. IOINec in hoc alicui Scholasticorum volumus dero-l gari, sed constanter solum astetimus nullum Scholasticorum ab Eccletia positive approbatum licut D. Thomam. De quo enim Scholasticorum aliquando dixit ipsum Caput Ecclesiae Christus: Bene scripsisti de me ἐλd quem Scholasticorum ipsum Corpus Ecclesiae , Concilia dico, sicut ad Lydium lapidem conlagerunt, sicut ad D. Thomam Quis denique Scholasticus a Summis Pontificibus, Clypeus Ecclesiae nominatus, in
quo haereticorum icta feliciter elidantur Cujus doctrinam sine ullo prorsus errore conscriptam , ex speciali Dei infusione acceptam , de tot miraculis abundare , quot articulis, declararunt
LXVJ. Quae praesumptio Molinc discipulis suit
tanto Doctore recedere , ut sententiam ex ingenio unius privati Scriptoris natam , non sine suorum contradictione amplecterentur Iat. Fulgaria, o SIlvestera Petra Sancta in vita Bella mini, lib. 3. c. Quis etiam discipulus S. Augustini audebit sibi arrogare melio rem Doctrinae Augustinianet intelligentiam quam eam quae a Summis Pontificibus Doctori Angelico tribui iurὶ Ipsi enim proclamarunt, quod Beati Ahga lini vestigia infecutus, Ecclesiam doctrinis at scientiis quamplurimis adornavit. Imo idipsum S. Augustinus Alberto de Brixia revelavit. Nam cum Albertus stupefactus quid vitiose in qua Lumen Ecclesiae Augustinus cum D. Thoma simul apparebat significaret, supplex ab iliis qu reret; sic ille qui Pontificalibus ornamentis erat insignitus, respondit: cuid miraris Alberte λ Ego straga Au
145쪽
ro CAP. II. PiGMENTA SciENT3F Madigustinus DocIor Ecclesia, qui sum missiti ad declaraudam II riam s. Thomae ; is est qm mecum est, qui Astrinam meam O Apostolicam in Omnibus stinim estinuique roιam Dei ει- clesiam suae doctrin e fultaribus mirabiliter iit Iravis. Apud
D. Anton. 3. p. his i. rit. 33. c. 7. h. Ιχ.
LXVIJ. Dimicans igitur S. Augustinus contra har, reticos, Scripturas, quas recipiebant, assurni sit 3 huic vero prςlio superaddeos aliud contra mundi Sapientes Doctor Angelicus. Scriptur s principia Phhilosophi conjunxit: bcripturis quidem utens dii cistu S a pri ri, ijsque secundum tradi ioncm Pruriam,& maxime S. Augustini intellectis: Principiis vero Philosonlii inui-
recte ostendens veritatem fidei praeter racionem, non contra rationem, immobilem permanere.
Haec adduxi, ut ostenderem D. Thomam in S. Augustino, & S. Augustinum in D. Thoma legendum , ab eo qui non voluet ita via veritatia, deviare, aiat det veritate esse suspeeuis. Iῖnde fit, uti iusque Doctoris discipulos nunquam veritarem assecuturos, si unum Lumen ab alio sejungant, &. si in utroque Lumine Iumen veritatis non requirant.
S. II. Primum principium ad contiliansim utrissi; Solis discipulos circa diserentiam natura Iana, lapsae. P Raecipua dissidij inter utriusque Solis discipulo et causa est, Praedeterminatio phy sica ex parte discipulorum Angelici Doctoi is, & diversus status naturaesinae ab infirmata per peccatum ex parte discipulorum
146쪽
natione physica stare posse differentiam utriusque narium toties a S. Augustino inculcatam. Quod si eis ostendi potἐit, pr eterminatiotiem physicam nihil o est e doctrinae S. Augustini, sed potius eam firmare . vellici effectu in ex itiis principijs prognatum , facile
Thomistis conccdent concursum generalem es se prς- dulei minantem. Duobtis autem principijs videtur mihi
salvo semper u cliori iudicio id fieri congrue posse,
quibus rite intellectis, unum sapere poterunt Omnes inti upidi puri dii; gratia: dcfensores, quod sane a Cor dato Theologo maxime cst cxpctendum. Primum Principium ex doctrina S. Augustini desumitus, ct praesenti Paragia pho cxplicatur e secundum ex doctrina Angelici Doctoris excerptum sequenti Paragrapho re
LXVIIJ. Primum principium tangit principia
a ficis liburi, quς ad duo revocavit S. Augustinus , videlicet voluntatem iaciendi actum, & potestatem illum facicndi. Una ex his duabus deficiente nunquam fit actus liber ,& infallibiliter fit, sit amis; conjungantur. Nomine voluntatis intelligitur volitio sufficiens faciendi actum, qui vi istius volitionis fieret, si adesset potestas: amico dicimus, condonet mihi, si quod petit. INon faciam, desectus potestatis est, non meς volunta tis. Sub potestate faciendi actum comprehenditur quidquid est separabile ab actu, sine quo non fit actus. Hinc Pater, praedeterminationem physicam ad voluntatem, non ad potestatem pertinere , quia media volitione
147쪽
466 CAP. II. PIGMENTA SCiENTI Fapplicat Deus potentias voluntati subjectas.' Voluntas quandoque est sine potestate , & pote stas sine voluntate. In divite est potestas dandi eleemosynam, & siem non est voluntas. In paupere potest esse voluntas dandi eleemosynam , non potestas; ita ut vi suae volitionis revera daret eleemosynam , lipraesto essent pecuniae. Idem in coeco explicat S. Augustinus lib. de nat. ct grat. cap. s I. Pnoniam carem pre ro quod velit videre,sed non potest. Si autem vult, nou potest, inest voluntas, sta amissa est possibilitas. Et lib. degrat. & lib. arb. ostendit inutilem esse potestatem sine voluntate, de e converso: Tunc mile est , inquit, vellerum posti us, uini utile est posse uera testimus. Nam
quid proribi, si quοι non possinins , volumus, aut si quod
possumus, nolumus. Ad recte igitur vivendum requiritur & voluntas recte vivendi, S potestas. Voluntas recte vivendi est amor iustitiς , sine quo praeceptuin non impletur. Docet enim S. Augustinus eum, qui non amore jnstitia sesentit abBinere ab Opere peccati, nondum liberum esse, nee alienum a voluntate peccandi. In ipsa enim volantare reus est, dec. lib. de nat. de grat. cap. s . Item lib. de spiritu α liti. cap. 8. ait: Quicumque faciebant id quod lex jubebat non adjuvante furitis gratia , timore poenae faciebant , non amare fu=itia; ac per hoc coram Deo non erar in Toluntate, quo coram hominibus erat in opere. Potisque ex illo rei tenebantar, &C. . LXIX. Magistrum sequitur Angelicus Praeceptora. a. q. IOO. a. 9, ubi doceti, modum illum virtutis,quo e ' quis
148쪽
ARI'. I. DEus NON PR E PIT INPossIB. 1 7 quis operatur ex intentione finis illius virtutis , sive quod idem est ex amore virtutis, cujus actus praecipitur, cadi. t C lub pi ςcepto ; lic enim ait : Secundum avrem est, Di aliorus o erctur volens Des eligens, O propter hoc eligens, in oletio importatur duplex motus , interiorscilicet r)o-II HIaIH. cet intentionis. de quilus sen radictum est , oe ista duo nou i ndicat lex humana , sed μιὴm divina. Ad recte igitur vivendum secundum Angelicum Prςceptorem requiritur duplex motus interior, unus quo quis Velit recte vivere, alius quo ex amore rectae vitae, sive justici , velit recte viveret hoc enim significant verba I i. , Or propter hοί fleeu,. Id confirmat ad 3. dicens, quod delectabiliper opeiari sive ctim laetitia , vel hilaritare, 'asidammodo cad. r sub prarce a ,ει- amor sit causa dele tiationi et quasi diceret, in tantum operari cum delectatione cadit sub praecepto . in quantum operari ex amore cadit sub praecepto. Unde ly quodammodo,non est pallicula diminuens, ita distinguens duas delectationes, unam, quae sequitur ad amorem, quae cum ipio amore cadit sub praeceptor aliam, quae tequitur adlabitum , ct lub praecepto non cadit: ut patet CX Ver bis, quς praxeduntibus conrediit. quodammndo non, secundum quod deliciario io equitar habitum, delectatis enim operis est signum habitus tenerati ent ilicitur in Z. M .s hic. Potest enim aliquis actus esse delectabilis,vel PROPTER PINE N , vel propser conisaienrram habitus.
LXX. Potestas recte vivendi est duplex ; prima est ipsa cognitio agendorum, quasi quaedam ars recte vivendi et unde sicut ars scribendi dat potestatem benestri4
149쪽
ros CAp. 13. RGNTNTA ScirNTtR MED. scribendi, ita prudentia quae cst recta ratio agibiliun de quasi quaedam ars recte vivendi, dat potestatem redia vivendi. Haec potestas prout includit actualem
cognitionem eorum, quae hic & nunc agenda sunt, multoties a voluntate separatur, illiusque desectus ignorantia a S. Augustino nominatur: Nolunt homines, ait, facere a 3ia juJum est, sive pria latet an jisum sit, fiave quia non delectat, id est non amatur. Et S.Thomas 1.2. q. I. a. 9. docet, quod in justis remanet quaedam ignorantiae obscuritas in intellectu , secundum quam propter varios rerum eventus, & quia nosipsos non persectὸ cognoscimus, non pollumus ad plenum stire quid nobis expediar. Secunda potestas recte vivendi oritur ex amore iustitiae. Cum enim amor sit principium omnium affectuum voluntatis,& omnium actuum liberorum , secundum diversos amores oriuntur diversae potestates
amor boni delectabilis dat potestatem facicndi, quae delectabilia cognoscuntur: amoi boni honesti, live justitiae dat potestatem faciendi, quae honesta elle jud
cantur. Si unus amor excl at alium, sequitur in amanae impotentia ad faciendum ea, quae ex amore contrario fieri debent. Unde supposito Quod amor boni delectabilis non subordinetur amori iustitiae, oporter, ut qui amat delectabilia impoleos si in sensu composito , & impotentia voluntaria, ad perficiendum ea iaquae justa iunt. Sic autem se habet homo infirmus, qui continuo quaerens quae tua sunt, ' quae eum delectent,
impotens fit ad perficiendum quae justa simi, nisi spe-
150쪽
ta ali quodam auxilio grati , faciat Deus eum magistamare lila,& nunc justitiam, quam delectabilia si illud enim de duobus bonis eligit, sc sectatur voluntas,iquod plus hic, di nunc amat, 'e . LXXJ. Hanc impctcntiam voluntariam , ct ex amore ortam expresbi S. Augustinus, dum lib. de graintia, de lib. arbit. cap. i7. dixit uni ergo vult facere mimandatum, i non potest, jam quidem haser voluntate, bonam, sed adhuc parvam ω inrufidam, puerit amem cuis magnam habuerit robosiam. Ipsam charitatem hoe est, magnam voluntatem bonam qqa posset Apostolus P
truo nondum habuit, quando timore Dominum ter negavit, iSc. Et tamen quamis par imperfecta non deerat, quando dicebat Domino , Animam meam pra te ponam. Pusabat enim sie PossE, nod se velle sentiebat.Quibus verbipsatis ostenditur amorem sui in Petro suisse Hrtiorem
amore Domini, ctiam quando dicebat, Ani am meam pro re ρ am, ex hoc amore sui impotentiam quamdam habebat Putius confitcndi Dominum recurrente periculo mortis, & Dco robustiorem charitatem; non ins- iurante r suam impotentiam ignorans Petrus, putabatie PossE, quod se velle sentiebat. mDe hac impotentii, nec non δὲ sortioris amoris victorii loquitur etiam Angesicus Praeceptor νη- deuravio, a. s. ad 7. ubi di ositioncm tam continentis, quam incontinentis clarissime describk, dicens: Tam coari. nens, quam incominens dupliciter moverar; eam um raria. nem quidem ad Uitandum peccarum, secundum compiscen-rram vero ad commiventam et sed is ι-δε- -ti ju-