장음표시 사용
241쪽
si cap. II. PIGMTNTA SCIENTI R MED. nec sine equo ire potest, non potest absolute & simpliciter loquendo ire Parisios sed homo infirmus non semper habet gratiam victricem d. praedeterminantem, sine qua , ut dictum est, non sussicienter potest implere praeceptum ἰ ergo homo infirmus non semper potest simpliciter & ablolute loquendo implere prae
Respondetur distinguendo Maiorem. Qui non habet actu equum nec datum, nec Oblatum, sive para tum, non potest simpliciter, ct absolute loquendo ire Parilios, conceditur. Qui non habet actu equum datum, bene tamen Oblatum, & paratum, negatur. Bomo aut m infirmus, ut dictum est, licet non semperactu habeat GRATIAM VI cTRIcEN ET PRAEDETERA NiNANTEM , sibi datam, semper tamen actu habet illam sibi oblatam , dc paratam; eique actu daretur, si non poneret impedimentum se ad malum applicandorsbi igitur imputet , quod non habeat sufficiens Prose
ad implendum praeceptum. Ratio hujus solutionis ex supra dictis patet .Nam haec est differentia inter modum servandi praeceptum ex propria applicatione, & modum sei vandi praeceptum ex speciali Dei auxilio independenter a praecedente actu, quini primus modus exigat vires datas tribuentes eompletum posse: secundus modus solum requirit completum posse Oblatum: quia voluntas non potest lex praecudente actu, ct consilio applicare se ad volendum id, ad quod non habet posse completum: potest tamen ex speciali Dei applicatione a Deo appli-
242쪽
cari ad volendum quod non potest, si ipsum posse
completum simul cum voluntate tribuat : sicut tribuit GRAT i A Vicae Rix ET PRAEDETERM I NANS.Imo hinc apparet hominem infirmum , per vires Dei sibi oblatas efficacius habere posse ad tervandum mandata, .quam homo latius per vires sibi datas; quia vires datς tribuunt solummodo homini sano completum posse, non vero dant ipsum velle. Viret autem oblat e tribuunt homini infirmo de posse de et fle, si non impediantur. Tunc autem ait S. Augustinus lib. de gratia & lib. arbit. cap. I. Vtile est velle cuin f Jumas . tuuc Gile est post, cum Tolumus. Nam quid
CXXIX. Solutionem hujus Argumenti cum sua instantia desiumpsimus ex Angelico Doctore lib. 3. contra genteS cap. Is 9. ubi sibi obijciens , quod fideretur non posse homini imputari , si careat auxilio requisito ad credendum, sperandum. diligendum, . perseverandum, quia nulli imputatur quod ab alio dc pendet. Respondet quod, Licet aliquis per moltim
tiberi arbitris diυinam tra:iam nec prom reri. nec a qΠirere positi. potest tamen stipsum impedire ne eam recipiat: mitur entin de quibusiam, Iob. ai. dixerunt Deo recede a nobis, silentiam Uiarum tuarum nutumus, cr Iob. ΣΑ. Ipsi fuerunt rebelles lumini; cum hoe sit in potestate li- ri arbitri, impedire divina gratiae receptioneω , dei nos impedire, non immeripo in culpam imputatur ei qni i-- pedamentum pratiaι Irasi a receptioni. Deus enim in tuam N Iiam
243쪽
394 CAP. II. PiGMENTA MigNTis MEn rum in se est paratus est omnibus gratiam dare , vult enim omnes homines salvos feri ad agnitionem veritaris venire , ut dicitur ad Timol. 2. sed illi soli gratia privan rcir , qui in seipsis gratiae impedimenrum praestant, Dur Sole mundum illaminante in culpam imputatur ei qui ocu los claudit, si ex hoc aliquod malam siequatur , licet videre non posit, nisi lumine Solis praeWxiatnr. In quo testimonio observandum cst, Angelicum Doctorem loqui de auxilio quo actu quis credit, sperat , diligit, ct perseverat, & tamen comparat illud lumini Solis quod tenet se ex parte potentiae ad vi-dcndum, ut insinuaret, auxilium gratia: praeparantis, vactricis , & praedeterminantis, quὶ indiget homo infirmus ita conferre voluntatem faciendi praeceptum , ut simul det potestatem illam voluntatem exequendi. CXXX. Inseret Molinista; ergo a libero arbitrio dependet habcre gratiam : sicut a libero arbitrio claudentis oculos, Sole illuminante , dependet habere lumen Solis. Hanc illationem praevidit Lumen Angcli cum Hebr. r. lectione 3. Sei contra : quia si gratia anndatur eae operibus , bed tantum ex hoc, quod aliquis non ponit obstaculum et ergo habere gratiam dependet ex solo libero arbitrio, i non ex electione Dei, qui est error
Pelagj. Nonne haec ipsa est illatio Molinistae s Rel pondet Sol Angelicus , Dicendum est, quod hoc ipsum
quod aliquis non ponit ab acvlam ex gratia procedit. I ude si alignis ponat O tamen moveatur cor ejus ad rem θUendum illa , hoc est , ex dono tratiae Dei vocantis per mI- sericordiam suum : hoc antem donum gratia non est tra-
244쪽
ART. I. DEus NON PRRCi PiT IMPossis 19sωn faciens. Quod ereo quibusdam remoueatur illud bbJa trium , hoc est, mi erit ordia Dei: quos aBIem non re πουeatur , hoc est, ex justitia eius. Duo hic diligenter adverte; I. quod homo potest ex seiplb ponere obstaculum, & solum ex gratia potest non ponere; & ideo dum ponit obstaculum, libere ponit, quia ponit illud cum potentia ad non ponendum ; quamvis ista potentia sit ad non ponendum cum auxilio gratiae per Dei misericordiam nos praevenientis. a. quod omnes homines ita sunt dispositi ut omnes quotquot sunt ponerent obsticu- tu si gratia Dei vicTRicE non pra:venirentur: & ita qui non pouit obstaculum, non potest adversus alterum
gloriari, quia si non scusset pr ventus speciali Dei auxilio, etiam posuimet obstaculum, sicut S alter. Nec qui posuit obstaculum potest conqueri , quia libere illud posuit applicando se ex amore delectabilis ad ali
CXXX l. Urgebis, si omnibus adultis sit paratum
auxilium tum ciens & efficax simul ad credendum: ergo non dabitur infidelitas negativa. Prob. Seque Om, DCS pol runt credere, & debent: ergo non dabitur in
Respondetur, Negando Sequelam. Ad Prob. distinguitur Ant. Omncs poterunt credere, di debent, si suf-ncientem habuerint notitiam Evangelij, conceditur :α debent si non sum cienter fuerit eis praedicatum Evangelium, negatur. Quibus cnim non suit suilicien-LCr praedicatum Evangelium, licet paratum habeant - N a auxi-
245쪽
ros CAp. II. PIGMENTA SCIENTIE MEO, auxilium ad credendum , non tamen eis imputatur quod non credant; quia propter ignorantiam invincibilem, qua laborant, non tenentur. Unde non excusantur ex desectu potestatis, sed ex dei: ctu obligationis; sicut qui existens fanus invincibiliter ignorat escte hodie jejunium, excusatur a peccato, non quia non possit jejunare, sed quia non tenetur. Ex quo sequitur, nullum adultum, sublata ignorantia invincibili, excia lari a tiansgrcssione praeceptorum sit maturalium, quantumvis induratissimus fuerit peccator et quctenim magis peccat , eo magis auxilio parato obicem ponite ut possit quodammodo dici, quod libere se ad
Hinc colliges , justissime fuisse damnatam ab Innocentio X. hanc propositionem; Aliqua Dei praecepta hominibas justis volentibus, O conantibus, secmdum praesentes, quas habent vires, sunt impossibilia, deest quoque illis gratia, qua possibilia fiant. Haec , inquam, propositio justissime damnata est: cum enim homines vo. lentes & conantes semper habeant sibi paratum αpraesens Dei auxilium quo pos lint implere praeceptas non posuerint impedimentum ; Haereticum cst di-εere quod aliqua praecepta sunt eis impossibilia , de quod dest illis gratia qua possibilia fiant. Ideo prae dictam propositionem non tollim in hoc sensu , icd α in omni alio ab Ecclesi1 damnato , reprobamus , α perpetuum dicimus ei Anathema.
246쪽
CXXXIJ C Eeundum Argumentum hoc modo proco ponitur: Quod non potest homo vitare, non imputatur ei: sed sine viribus sufficientibus, sive, quod idem est apud nos, sine GRATiA vicTRicil ET PRAEDEi KRM 1NANTE non potest homo vitare peccatum : ergo carenti praedicta gratia , & viribus sufficientibus non imputatur peccatum. Respondetur , distinguendo Majorem. Quod non potest homo vitare impotentia antecedente , non imputatur ei, conceditur. Quod non potest vitare impotentia consequente, negatur. Impotentia autem vitandi peccatum , quae orirur ex carentia GRATIAE ViCTRICIs ET PRAEDETERMINANTis , est impotentia consequens, orta ex voluntatis libera applicatione, quς urgente praecepto applicat se ex amore delectabilis ad aliquid volendum, & quia actus bonus non fit ex amore delectabilis, sed ex amore justitiae; hoc ipso quod Voluntas ex amore delectabilis se applicat ad aliquid volendum, debet male velle; temper autem sic se a plicabit exurgente concupiscentia , si sortiore amore justitiae non proeniatur. Homo abstractus S illectus a concupiscentia sua, est quodammodo sicut caecus, paratum solummodo habens directorem: quemadmodum enim coecus non peccat in hoc quod careat directore; ita homo infirmus non peccat in hoe quod careat gratiae auxilio.
247쪽
is3 CAp. II. Pic MrNYA ScipNTiR Mgn. Sed sicut coecus peccat cespitando , si carens directore se applicet ad incedendum Mita homo infirmus peccar, si carens auxilio gratiς te applicet ad volendum; quia tunc debet ex amore deleetabilis aliquid velle. Denique, sicut carentia dilectoris in coeco , non est causa quod se applicet ad incedendum ; ita cai cntia auxilij gratiae in homine infirmo, non est causa quod se applicet ad volendum: ac proinde nec ipsa desacgatio auxiiij erit causa quod homo infirmus se plicet ad volendum ; verum ex libera illa sui applicatione imputatur ei, si aliquod malum ex ista applicatione vehi. Unde homini infirmo potest ficri hoc cilcmma. et vel credis te posse recte velis ex tua applicatione ad volendum; vel credis te ad hoc indigerc auxilio gratiae; si primum, tibi imputa quando non rcete o raris, cum debeas,& credas te poste. Si secundum, tibi etiam imputa , quod sciens te indigere auxilio gratiae, nihil de illo curans, te applices ad volendum ; sic ut sibi imputet coecus, quod cespitet, qui isticos se indigete directore ad recte ambulandii, & non cespitandum,vult tamen sine directore ambulare. Tota igitur ratio peccandi homini infirmo, ct tota
ratio quare impotens est ad vitandum peccatum, provenit ex eo, quod non valens declinare a malo , &facere bonum, nisi accipiendo velle ex auxilio GRA
tali auxilio, quod tamen paratum habet, se applicat ad volendum ex amore delectabilis. Ex quo amore fit impotens ad volendum ea quae sunt justitiae, di vitandum
248쪽
ART. I. Drus NON PRICIPIT lMPossis. Iν peccatum. Hanc impotentiam clare docuit Magister veritatis,' ipsa veritas Christus Dominus, qui Joann. s. sic arguit J udaeos e citomodo vos potestis credere , quisoriam ab inuitem accipitis, O gloriam que ex filo Deo eu non qnaritis Z Quibus verbis reddit rationem Christus non tam de incredulitate , quam de impotentia credendi , quae inerat J udaeis , ex eo, quod gloriam propriam qu rerent . qui enim vult in se gloriari, non potest e tali voluntate se applicare ad volendum gloriam Dei , gloriς suae contrariam ; sicut qui vult delectabile , impotens est, ut ex tali voluntate appliacet se ad volendum ea quς sunt justitiae. Nec minus perspicue de hac impotentia consequente loquitur S. Augustinus explicans hunc locum Joan.
tracti 2 s. mare non poterant credere 7 si a me quaeratur jta restondeo, quia nolebant, malam quippe eorum Toluntatem praecissit Deus Non itaque mirum est, quod non po- erant credere, qBorum Volantas sic superba erat. Et iterum, Sistit eruo quod Dominus stipsum negare non potest, laus est voluntatis divina; ita quod illi non poteram credere, culpa est Σοluntatis humana.
CXXXII l. Instant Molini star, si homo sit impotens ad vitandum peccatum , quantumvis impotentia
consequente, ad quid prohibetur ei peccatum & ad quid lex illi datur, sit non detur ei actu gratia qua positit illam implere sola gratiis oblatio non sufficit ut
impleat; quantumcumque mihi offeratur equus, si mi hi actu non detur, nunquam potero ire equo.
249쪽
pleri ; quia si homo gratiam oblatam non impediat , datam accipiet. Nec Icae aut praeceptum frustra datur.
illa est innata hominis supcibia, ut credat se polle quod non potest ; ideo non vult ab alio dependere, sed vult se in omnibus dirigere, regere,& gubernare: S sic tanto insanabiliorircdditur, quanto magis famis sibi vi- dctur. Ided credens se posse quod nonpotest iuste urgetur prςceptis, quae per Vires quas actu habet libi 'datas non valet implere; ut conantes homines implere
viribus suis quod praeceptum cst, ipsa sua temeritate,&praecipiti praelumptione caderent, & non eslcnti cum lege, sed sub lege fierent rei. Sic autem facti rei sub lege implorarent liberationis auxilium , reatuique legis faceret aegritudinem superbis. AEgritudo iii piaborum facta est con Liso humilium L jam confitet lux ςgroti , . quia aegrotant, id cst, qui credebant se posse, confitentur se non poste; veniat Medicus, re sanet aegrotos, id est, veniat GRATIA v ICTRIX ET PRAEDETER
MiNANs, de humilietur ibiscientia Molin istica. Ita S
Rugustinus tradi. 3. in Joan. Si nullo opportuniori remedio hominis infirmitas, qua putabat se possc facere quod praecciperetur, potuid sanari, quam ut daretur illi lex , quam suarum vixit miconatu, & applicatione implere non posset; qua rari
ne pertinc bit ad gratiata νChristi medicinalem gnatia sufficiens ver at ilA , quae potius est hujusmodi infirmi-.tatis nutrimentum , quam ejus adjutorium ψ Si hane gratiae versatilis sussicientiam agnovisset S. Augustinus,
250쪽
quomodo de Judaeis scriptum reliquisset quaest. 34. in
Matth. Quosdam Iudaeo m ranio Iuperbie rumorepericlita- ros, ut eis expedierit primo non credere et oe ad hοι fuisse
excaecatos, hi non intelligerent Dominum loquentem perparaboli , qAibus non intellectis, non in eum crederent, non credentes autem cum caeteris desteratis craci derem: atque
ita post eju1 resurrectioneM conυerterent'r. Audi gratiς sis-ficientis Molinistic defensor causam tam exoti medicinae: Quoniam tanta eorum eratsuperbia, ut tali humi batione ebet de quenda Ecce quam terribili, quam sevexa , quam a Molini stariana cogitationibus abstrusa et hodo utitur Deus ad curandam occultissimam illam hominis superbiam, qua te potentem credit. Vere occultistimam, eo quod omnis qui facit aliquem actum, bonum sine piqvio recursu ad Deum , practice ct interpretati e judicat se non indigere Deo adjutorer ex
quo mirum non cst, ii scriptum sit, quod omnis justitia nostra sit quasi pannus menstruati CXXXIV. Appendatur gratia sussiciens Molinistica in statera citati testimonii, & ii ne dubio ab omni
Cordato invenietur minus habens. Volebat Deus sanare illos, qui viribus suis confidentes gloriam ab in vicem accipiebant, & gloriam quae ex Deo est, non qua rebant; a quibus non longe distant, qui liitiaicnti .e Molinisticae confidentes, determinationem liberi arbiti ij a te accipiunt, ct illam quae ex Deo est , non quaerunt. Quale, putas , remedium excogitavit divina sapientia an forte talia, ct ta n magna donavit istis, ut posset eis obij re, Quid uir a de facere vinea me