장음표시 사용
261쪽
2.12 CAP. II. PiGMENTA ScarmiAE Meo non agere, & evidens est, eandem quoad prcseS, 'Heutriusque rationem. Unde sequitur, ad libere merendum , & graviter demerendum, debere cu in omnibus praerequiuiis ad merendum posse componi actus graviter demeritorius, sive peccatum mortale. Et cum ad merendum maxime praerequiratur gratia sanct incans, sequitur ex conclusione P. Annati, quod ut quis libἡ-re eliciat altum meritorium debeat polle componere cum gratia lanctificante actum graviter demetitorium, sive peccatum mortale. Unde sermo hoc secundum Parallelum.
componitur potenria ad pecca- .amorem componitur potentiaikm mortale et non ramen ad OEum e non tamen ro- non tamen ip peceatum mortalGnec hoc im-Hum odium: nec hoc impedia
erit quin asiluis libere me-tquin aliquis libere amet.
CXL11. . 1 IIam dissonantiam audito hoc Paralle- Ilo percipient Molinae discipuli λ an eam, quod gratia sanctificans sit separabilis ab actu meritorio, praedeterminatio vero ad amorem sit inseparabiliter conjuncta amori λ imo ex hac dis nantia, majorem facio quoad prςsens, consonantiam. Si enim peccatum mortale, ut quis libere mereatur non debeat
262쪽
ART. II. DEus NON NEerssrΥΑΥ voLuNE 213 eomponi cum gratia prςrequisita ad meritum, quae tamen est a merito separabilis; multo minus odium , ut quis libere amet: debebit conjungi cum praedeterminatione physica praerequisita ad amorem, cum praedicta praedeterminatio sit ab amore inseparabilis. Denique silpradicta conclusio est contra rationem , ct deducta ex eo, quod non sussicienter attendatur ad radicem libertatis. Cum voluntas sit potentia coeca ,
nihil potest velle, nisi intellectus proponat ei objectum suum: nec isto, aut illo modo in illud tendere ,nisi isto, S illo modo suerit ei ab intellectu propositum. Unde fit, ut si intellectus proponat objectum solummodo ut
bonum, & amabile, voluntas fit solum potcns ama re, & non actu amat; si vero intellectus proponat illud ut bonum, & amandum, tunc voluntaS actu amat. Similiter si intellectus proponat voluntati objectum ut omne bonum, di omne amabile , tunc voluntas fit potens amare fine potentia ad respuendum a si vero proponat objectum,ut non omne bonum,uel cum amabilitate oppositi, voluntas fit potens amare cum potentia ad oppositum. Ac proinde si intellectus proponat voluntati objectum ut amandum , & simul proponat
ut non omne bonum, vel cum amabilitate oppositi. tunc voluntas amabit, sed cum potentia ad non amandum . vel amandi oppositum talisque actus erit perfecte liber. CXLIlI. Quare ut seiatur, quid possit laedere libertatem actus, non debet attendi ad conditiones prς- cedentes, concomitantes, aut sequentes actum , sed an. achus
263쪽
zia αν. II. PiaMINYΑ ser EMTIAE MED actus fiat cum hoc judicio , quo iudicatur obiectum esse amandum,&. simul speculative proponatur, quod tale objectum non sit omne bonum . vel quod ejus oppositum sit amabile. Quaecumque conditio sive inserat actum , sive non inserat actum . sive sit in pol state voluntatis, sive non est compossibilis eum praedicto judicio, est etiam compossibilis cum libertate actus 1 illa vero conditio, quaecumque sit illa, quae tollit judicium, tollit etiam libertatem. Hinc clarissime apparet, quare voluntas efficax in Deo salvandi, gratia habitualis, praedeterminatio physica, quantumvis antecedant actum liberum bonum , ct non possint componi cum actu opposito, nihiI tamen laedant libertatem, quia illaesum servant judicium praedictum indifferens. Dcus enim vult salvare, sed non nisi mediante judicio indifferenti salvat: gratia sanctificans eodem judicio dirigitur,ct movetur adactum meritot iume prςdeterminario denique physica non appI;-
eat voluntatem, nisi prius sub tali judicio indifferent, fuerit disposita, ct adaptata. s. lII. Meruntur plura abstarda, quae exsupradidia
conditione P. AMaii sequuntur.
ET sane si non est alia libertas, nisi quς cum omnibus prςrequistis ad agendum componit tam actum , quam non actum, gravissima absurda evitari nequeunt: quibus non solum doctrina utriusque S
lis evellitur, sed etiam sensius Christianae pietatis laedi-duur, vi communis offenditur. CXLIV.
264쪽
ART. II. DEus NON 'NpexssiTAτ vomNT ar sCXLIV. Primo namque sequitur , essicacitatem gratiς e diametro repugnare libertati arbitrij. Effectus quippe gratiς essicacis est, facere ut voluntas actu velit , & amplubetur id quod ante languore & torpore
quodam non volebat, neque faciebat. Ideo qui ue nostrum, ait S. Augustinus lib. 2. de peccat. merit. cap. I p. bonum opus nunc flat, nunc nescit, nunc delectatur, nune
non deletiatrix, ut noverit non sua facultatis, sed divini muneris, vel quod scit, vel quod dele fiatur. Est igitur gratia essicax quid prae requisitum ad hoc ut voluntas actu velite sed cum gratia essicaci non potest componi non actas; cum effectus illius sit ipse atius, qui si non poneretur, gratia essicax non foret: ergo destruitur essicacitas gratiar si cum omnibus praerequisitis debet posse componi tam.actus, quam non actus. Nec solum de gratia per se essicaci,quam invicte de findit uterque Ecclesiae Sol, argumentum concludit , quod iussiceret ad absurditatem : sed etiam de gratia congrua, quam Molinistae adinvenerunt. Nam etsi considerata secundum se possit secum componere nonacium; ut data tamen in his circumstantijs non potest secum componere non actum: atqui ut data in his circumstanti, praecedit, & prae requiritur adactum: ergo congruitatem, atque efficaciam illius destruit supradicta conditio Annatica et vel non stabit cum ea li
CXLV. Secundδ sequitur, voluntatem sua essicaci determinatione ad aliquid agendum, v. g. loquendum , tollere sibi libertatem loquendi: siquidem cum volun
265쪽
etis CAp. II. PiGMENTA SCIENTIR MED. tale essicaci loquendi quae pr requiritur ad loquelam non posset componi negatio loquctae, ii facultas i quendi fuerit expedita. Absurdum autem est, loquutionem necessitari ab illo principio, a quo debet libertatem recipere. Nullus actus evertit principium a quo procedit; superveniens volitio a tali potestate exiens non potest eam evertere. Si autem cum volitione essicaci stat potestas non loquendi: ergo ad p testatem non loquendi non requiritur, quod cum Om nibus praerequisitis ad loquendum possit componi non loquutio. Quae absiliditas usque ad actiones Dei,quae habent effectum in tempore se extendit. Nulla enim creatura libere a Deo producitur, si cum omnibus praerequisitis ad productionem creaturae debeat Componi non. productio e quandoquidem maxime pr requkitur in Deo decretum aeternum de productione, cum quo non stat, nec componi potest non productio. Hςc enim non sunt minus incompossibilia, Dem vult produci Antelam, oe Anteius non producetur; quam ista, quo ex Doctore Angelico retulimus paragrapho praeced. Dem vult istamsalvari, Gr iste damnabiιur. Vide num 34. Censeras ad Assertionem 23.
CXLVJ. Tertio sequitur, Deum nihil posse prς-cipere S imperare Christo Domino, ac Beatis. Cum enim sint impeccabiles non possunt cum praecepto MImperio Dei componere non adium et hoc si quidem est recare: nec ergo libere poterunt implere praeceptum,s cum omnibus prae requisitis ad impletionem , inter
266쪽
quae est ipsum praeceptum) debent posse componere non actum. Quod aperte S. Augustino contrariatur , qui de Angelis bonis lib. i 3. consess. c. I s. sic loqui tur: Vident baciem tuam semper , ibi legunt sine Sygabis remporum quid velit aeterna voluntas tua , scilicet per istos fieri legunt, eligunt, O diligunt , semper legunt, nunquam praterat quod legunt. Eligendo enim O diligendo ieiunt ipsam incommutabilitatem consilii tui. & lib. 8. de Genesi ad litteram: Sublimibus Angelis Deo fabdite frnentibus o Deo beate servientibus bubsta est omnis natura
corporea, omnis irrationalis vita, omnis υoluntas, Lel infirma,
vel prava, hoc 'subditis vel onm sus ditis agant,
natura ordo poscit in omnibus iuBENTE illo ini Jubjecta Iura omnla. & clarius: Toluntatem ejus semper facientes sine:
Iempore O DPo, molentur atitem otis IMPERIO etiam H ιraliter, illo non temporaliter moto.
CXLVIJ. Hinc quarto videtur sequi etiam nullum consilium, ut consilium a Beatis cum indifferentia libertatis impleri: non enim tantum astricti ii ii ut divinae voluntati pareant, sed etiam ut excellentiori quo ab unoquoque fieri potest modo pareant. Hoc enim ab eis exposcit illa ardentillima divinae voluntatis, verisa
titque dilectio: liquidem deest illis torpor agendi, deest
illis negotiorum, vel circumstantiarum concursus, qui nos subinde perplexos , & a cola silijs adimplendis aversos tenet, quamvis sciamus ea esse Deo nobis dilecto gratiora. Imo si talis nobis esset effectus ardentillimae Uiaritaris erga solum Deum, qualis S. Virginis Terementem accendit, quae etiam voto sibi agendum
267쪽
Ap. II. 'ioMINTA SerrNTIRpraefixit , quidquid magis Deo placere cerneret, pria secto neque nos sis nobis esse putaremus Dei nobis dilectissimi consilia prςtermittere. CXLVIIJ. Tandem quinto sequitur, Beatos nul-
Iam prorsus posse actionem liberam facere; Nam ominnia,quae illis quoquo modo secundum prudentiae regulas agenda sunt, in incommutabili veritate intuentur,ut ex S. Augustino jam vidimus ,& iterum ex eodem lib. 22. contra Faustum cap. 22. probamus: Sancti ac subi mes Angeli habent contemplationem , ω actionem suam, id enim sibi agendum imperant, quod ille quem contemplantur, jubet, cujus aeterno imperio liberaliter, quia suaciter serviunt. Et manifestius lib a.de Genes ad litteram:Sancta Angeli illam intommutasilem substantiam ita concipiunt uretisione i amore eam praponant O mnibus, o secundum eam thdicent de omnibus, o in eam dirigantur ni agamur, sax ea dirigant qaidquid agant. CXLIX. Ex quibus sic arguitur: Dictamen prudentiae divina voluntate regulatae est quid in Angelis
prςrequisitum ad omnem eorum actionem: sed cum tali dictamine non possunt componere non actum: alioqui pollent peccarer ergo nulla' eorum actio est libera : patet Consequentia ex conditione prςdicta,qua exigit ad libertatem , ut cum omnibus praerequisitis Pollit componere non . actionem , ac facere ut simul
sint. Egregia sane P. Annati Philosophia, praeclara
gratiae laus, mira defensio humanae libertatis, recori-dita utriusque reconciliatio; qua gratia persecta adimithbcrtatem, & libertas persecta aufert gratiam. Cum
268쪽
ART. II. Dgus NON NE EssIT. voLuNY tamen Eccleua tamquam coelitus missum oraculum semper illud S. Augustini suspexerit ac tenuerit: Hie voluntas libera tanto erit liberio , quanto sanior; tanto aurem sanior, quanto divinae misierit ordiae gratiaeque stubjectior. E pist. 89. Voluntas quippe humana non libertare conste vi ivr gratiam , sed gratia potius libertatem. lib. de correpto ct gratia c. 8. Quarum rerum evidentia exclamare compulit S. Augustinum ibid. Ecce quemadmadum secundum graIram Dei,nan contra eam libertas defenditur voluntatis. s. I Secundum libertatis pigmentum ex
CL. Urum plane est Molinistis contra stimulum veritatis calcitrare. Nam quo fortius GRATIAM VicTRIcEM dc PRAEDETERMI NANTEM impugnare se putant, eo debilius scientiam suam mediam dein fendunt. Quod cernere licet in omnibus illis testimonijs, quae ex Doctore Angelico congerunt, ut probent vo Iuntatem se determinare, & inde inserant non posIe a Deo praedeterminari. Quae consequentia ab eis deducitur ex illo Molinistico principio, scilicet, quod se de. terminat non potest prius ab alio determinari, sive quod idem est, praedeterminari. Quod principium quanto magis extollunt, tanto magis ostendunt,determinationem voluntatis non causari a Deo effective. Si enim a Deo effective causetur debet esse terminus proprius alicujus actionis Dei; quia prςdicta determinatio, cum ion habeat necessariam connexionem cum voluntate,
269쪽
non potest esse terminus illius actionis, quae causat voluntatem virtutemque volendi, siquidem istud axioma iani datformam, dat constessentia ad illam, tum habet locum in ijs, quς cum forma necessariam habent habitudinem: ac proinde ex eo quod Deus causet voluntatem, non potest dici effective causa re ejus determinationem ,quae contingenter voluntati conjungitur, de oppositum illius potuisset cum voluntate conjungi.
Non enim intelligibile est quod ex vi actionis solum attingentis principium productivum plurium effectuum sequatur iste effectus, ct. non ille et sed acti. quς causat determinationem voluntatis facit, quod iste effectus sequatur, & non ille, ergo non est intelligibile, quod
actio causans effective determinationem voluntatis sit actio producens voluntatem i, sed oportet ut sit actio proprie terminata ad determinationem voluntatis; ac proinde prior ipsa determinatione voluntatis , e
modo, quo qua libet actio est prior causalitatet suci
Si autem praeter collationem virtutis volendi dea bent Molin istae velint, nolinrodmittere aliam Dei actionem proprie terminatam ad determinationem voluntatis, quae proinde sit prior causalitate determina . tione voluntatis, ut suo termino ; necesse est , ut etiam admittant praedictam actionem esse voluntatis prς- determinativam: & voluntatem ita se determinare, ut etiam a Deo prius determinetur, five prςdeterminetur. Nam,si non volumus ludere terminis, constat Angelicos discipulos, per hoc quod Det prςdeterminat Vo
270쪽
luntatem , nihil aliud intelligere , nisi quod Deus
actione distincta a collatione virtutis praecedat caulati- rate determinationem voluntatis. Si hoc velint Moliniasς concedere, nec desiderent tamen Deum, per hoc dici praedeterminare voluntatem , lubentissime manus
eis dabunt Angelici discipuli, & ab isto prςdeterminationis vocabulo pacis causa abstinebunt; dummodores ipsa eis concedatur et non enim suam gloriam, sed
veritatem quaerunt ἰ nec re praetermissa de vocibus
CLJ. Voluntatis determinationem causari essicien ter a Deo per actionem distinctam a collatione viri, tis; ae proinde voluntatem ita se determinare, ut etiam a Deo praedeterminetur, his paucis verbis evidenter probat S. Augustinus: Fidelis anima orat Dominum, O dicit: da quod jubes, O bibe quod vis: & addir,jubet auissem ut credamus, i dat ipsum credere, de dono persev cap. 2o. Ex quibus verbis sic arguo: jubet Deus ut voluntas se determinet: ergo dat voluntati quod se dete minet. Consequentia est legitima & evidens secundum S. Augustinum. Nunc subsiumo ; quidquid Deus dat de novo voluntati causatur a Deo essicienter per actio nem distinctam a productione voluntatis: sed, ut probatum est ex S. Augustino,Deus dat de novo voluntati deterivinationem sui actus: ergo causat eam cssicienter per actionem distinctam a collatione virtutis. Et cum concursus simultaneus 13on praecedat caulatitate determinationem voluntatis, impossibile est, quod Mic concursus sit illa actio, per quam Deus causat es- sicien-