Scientia media ad examen revocata. Per Germanum Philalethen Eupistinum

321쪽

268 CAp. II. PiGMENTA SCiENTtR MED. quam potestasse ad utrumlibet applicandi,sive formaliter, sive virtualiter. Si actum liberum dcsideras, nihil est aliud quam actus elicitu, cum pore tiare se applicandi ad oppositum, vel non actηm, sive sermaliter, sive virtualiter Ecce pulchra & sine suco species Thomisticet libertatis, quam si simplici oculo inspiceres , statim scires quid de

hs c tabella deleat Calvinus 3 delet enim de tabella principis liberi iplain pote flatem se applicandi ad bonum

ct malum , cum ait lib. 2. instit. cap. a. DIeri arbitr- hoc modo dicitur homo, non qnia liberam habeat boni aequὸ ac mali electionem,sed quia malu voluntase agit. Delet etiam de tabella acti is liberi potestatem faciendi oppositum , sive dissentiendi, dum cap. 3. ait: Voluntatem. Dominus movet, non qualiter multis seculis traditum est, creditam, Br noctra posea sit electionis morioni, antobtemperare, aut refragari.

Ideo aperte , ct fronte detecta docet, non esse in homine liberum arbitrium , ipsumque nomen inane,&exterminandum esse. Itaque Calvinus quemadmodum. etiam Molinistae notant , ex modo agendi quo pollet gratia prςdeterminando voluntatem, liberum arbitrium aperte destrui dixit, cum potius libertatem cum gratia conciliare debuisset. Vnde luccumbens dissicultati, quod haereticorum proprium est , ct in apertam haeresim erumpens , liberum arbitrium inane nomen vocat Iib. 2. instit. cap. 2. Quod inquit, fine ingenii periculo non posse retineri censeo; magno contra Ecclesia bono futurum , si aboleatur: neqne ipsie urpare velim. alios, si me con*lant , abstinere optarim. De re vero ipsa censorium ejus

322쪽

decretum habes lib. I. instit. cap. is. Qui Chri Uediseeipulos esse professi, in hamine perdito cir in Dirirale exitiam demerso liberam arbitrium adhuc quarunt, inter Philosophorum placita coelestim doctrinam partiendo , plane δε-

fiunt, ut nec caelum, nec terram viringant.

Hi sunt ergo errores illi multi, & crassi, dc graves. qui merito sacrae Tridentin et Synodo displicuerunt, quibus jugulandis decretu illud conditum est; in quo sancit, quod homo traria libere assentiendo eooperando dispoistir ad justincationem suam: quod homo ipse non nihil

omnino agit inspirasionem illam recipiens: quod illam e abucerepotest..Itemque vetitum sub anathematis comminatione , ne quis dicat: liberum arbitrium a Deo ruptum cst excitatum nihil cooperara asentiendo Deo excitanti, neque

14se disseruire si velit. Quod juxta Molinet Discipulos,

atque intentam Calvini a Concilio damnationem,aequi. polletisti: liberum arbitrium a Deo pl'sie praedeterminarum nihil cooperari agentiendo Deo praedeterminanti, neque

49 Assentire fi velit. Damnat Concilium Trid. hanc

propolitionem, quam Molin istae incunctanter volunt esse veram. Judicet Cordatus Theologus. CLXXXIV. Quod si inter omnes istos errores delibero arbitrio, qui a doctrina Thomistica prorsus re moti sunt, Calvinus quoque admiterit praedeterminari voluntatem a Deo mediante indifferentia judicij ut vult P. Annatus, de quo nihil curamus an doctriira Thomistica propter Calvinum luere debet an ideo negandum est, quod apertissimum ac certissimum est, nempe ad libertatem sufficere, quod actus fiat cum porestate

323쪽

x o CAP. 3I. TiGMENTA SCiENTi sate se applicandi ad oppositum, & quod potestas happlicandi ad utrumlibet sit vera & Hrmalis libertas

Non omnia quae haeretici docent, sunt haeretica; Mos enim solemnis omnium haereticorum est ut fallis vera misceant, miscendoque persurbent Oiunia , quo venenum quasi melle circumlitum ab incautis cum lecuritate hauriatur. Unde S August. lib. 2. qq. evang. q. o. ait: Nisita falsa Doctrina est, line non aliqua vera intermisceat. Itaque hqresis, eodem authore, veluti lepra est, quae quemadmodum veris falsisque colorum sucis corpora humana variando maculat, ita hqreiis vera falsis inor di nate permiscendo totum Doctrinae vel sermonis compus inficit: Ut multa circumspectione opus sit, qua mundum ab immundo , verum a salso separetur. Quod enim Ecclesia de haereticis juxta S. Augustinum in psalm. sq. dicit: In multis erant mecum, in paucis non metum, sed in his pancis in quibus non mecum ; non eis prolist multa, in quibus non mecum : hoc fidelis D. Thomae discipulus de Calvino inverso ordine dicere posset,

dato quod in phy ssica pri determinatione, & judicii

indifferentia a Thomistis non dissentiat In paticis m tum , in multis non mecum. Quare si qua in re Calvinus cum Angelico Doctore ejusque discipulissenserit, non propter Calvinum D. Thomq& Thomistis. indignandum est, sed propter D. Thomam de Thomistas Calvino potius gratulandum: cujus mentem & quorum doetii nam si in omnibus dignatus fuisset sequi, nunquam fuisset de veritate suspeistus, nee veterum catalogum hqreticorum opprobrio suς damnationis auxistet. . Unum

324쪽

Inum superest in hac materia mirandum: versatile,s ilicet, P. Annali ingenium. Hic in opusculo supra num. -s . cit. decem & octo inscrimina invenit, & probavit inter Doctrinam Thomisticam ct Calvinianam ; Iterum in Eugenio Philadelpho cap. I. pronunciato I 3. de Thomistis ait et tam ergo ibi hae una linea quod scilicet praedeterminatio physica non auferar potentiam dissentiendi. hactentione doctrinae si ut i Cataniana conflata iNeoNFusA servarint, M. Hic, inquam, Pater post decem' octo probata discrimina, post agnitam potentiam dissentiendi , qua vidit confinia inconfusa fuisse servata postulat in sua ultima impressione Parisiensi libri descientia media supra citati, sibi dari differentiam inter libertatem a Thomistis assertam, & eam quam Calvinus defendit: & post tuam excussisse se dieit omnia lnihil aliud invenit pro libertate Thomistarum, nisi pret definitionem absolutam, Oc. Ubi igitur remansit potentia Asseruiendi ἐ ubi decem G octo di crimina Sicelia exeussisti omnia inid ad haec dicemus p unum dicam, veritatem non quaesivit, an ideo dereliquit eum,& tra didit ei spiritum contradictionis p Judicet Cordatus

Theologus. ultim. Corollarium notatu dum am: quia a nuru Musinista huc usique infirmatum, nec unquam ebi infirmandum.

CLXXXV. X supradictis duobus praecedentibus T. paragraphis facillime colliget quilibet

325쪽

ava CAp. IJ. PiOMENTA S iENTIE MED. parum cordatus,hςc duo non pol se subsistere, quae lini, afferunt, videlicet, Stieariam mediam esse necessariam afl comitiandam libertatem tum divinapraridentia; ct ea nihilominus non 'ise as Patres Concilii Tride utini, latero sue Patres eum in alus Condia's Arausicano , o Mi levitano , tum in suis tractatibus posteritari traditis, ad praedictam camiliationem. Vide Annatum disp. 3. de scientia Media nuin. ias. Impres Parisiensis. Haec inquam duo, necessitatem scientiς mediar, & tamen Patres eam non adhibuisse ad conciliandam libertatem tum divina providentia, moraliter implicare ostendo. Prius ramen observandum est, quod pondus dissicultatis in concilianda libertate cum divina providentia non provenit ex supernaturalitate divinae providentiae aut operum nostrorum , sed ex essicacia infallibili divinae providentiae, cum qua non potest stare, ut id, .

quod decrevit & providit, aliter fiat quam decretum, S provisum sit. Unde praedustae dissicultatis pondere

opprιssi olim quidam Philosophi gentiles, cum Epi

curo divinam providentiam respectu horum inferio-aum denegarunt: de sic ut de Cicerone dixit S. Au

nia scientem , decernentem , ac providentem profiterentur, homines quasi bruta libertatis expertia reliquerunt: de quorum numero fuere Simon Magus,

Manici, i, ct alii antiqui, quos Lutherani, & Calvini-

, novis erroribus superadditis, sequuntur. Et simili ter ut Ubaldensis tom. i . dceti inalis fidei antique,tib. i.

326쪽

MT. II. DE NON NECESSIT. VOLUNT. 273art. I. cap. 26. loquitur: Ab initio na centis Ecclesiae homi-t

aes plurima sapientes δε hac summa praescientia Dei, mirabiles collegerunt quae mones, oe nimirii multi defecerunt scrutantes frutationes suas. Rursus ibid. cap. 22. agens de haeresi Wicles, & ejus antiquitatem detegens, inquit: Tempore Sancti Iacobi pullulavit per quosdam pseudo. in Iopulo diversionis Iudaica, tunc Adeli ; dicebant enim, Deram Accessitare homines ad peccaudum per quasdam inspirationes

scripsis Iacobus dicens: Nemo cὴm tentatur, o c. Ac denique Antiqui Patres de Doctores, praecipue vero Sanctus Augustinus non parum in hac controversia explicanda des udarunt: nec parum viriliter contra haereticos pro ea decertarunt; nec paruua seliciter contra eosdem illustrem victoriam in hac conciliatione consequuti sunt. Sed maxime omnium Patres Concili j Tridentini qui ad hanc conciliationem praecipue .su ere convocati rhoc enim erat argumentum Lutheri : Deus ab eterno eaque in tempore sium praestivit, absolutὸ ac efficaciter δε- erevit e ergo omnia ex absoluta necessitate; ac proin e sine via contingentia, cir libertate fiunt.

CLXXXVJ. His suppositis sequens pro morali

nostra implicantia deducitur ratio. Moraliter impossi- bile est, ut quis cognoscat medium aliquod omnino ia cessarium ad finem quem maxime intendit consequen-dtirn,& tamen eo non utatur: Sed Patres concilii Tridentini, caeterique Patres & Doctores cognoverunt1cientiam mediam, ut volunt Molinistae:& cx alia parte niaxime laborarunt in concilianda libertate cum divina S providentiai

327쪽

274 CAP. II. PiGMENTA SciENT1M MED providentia, ut patet ex suppositione nostra: ergo mo raliter impossibile est , scientiam mediam esse omninoitecessariam ad conciliandam libertatem cum divina providentia et & quod praedicti Patres eam non adhibuerint ad praedictam conciliationem. Confirmatur, Moraliter impossibile est, quod aliquis valde desideret infringere argumentum Lutheri, ct non utatur medio ad illud infringendum omnino necessario: tu . PMici Concilij Tridentini valde desiderabant infringere urgumentum Lutheri: siquidem hoc exigebat gloria Ecclesiae e quae humiliata jacuisset, ct verecunde consula, si Lutherani spectata vi sui argumenti adversus totam Echlesiam in Concilio congregatam prςvaluissent. Ergo moraliter impossibile est, quod scientia media sit medium omnino necessarium ad infringendum argumentum Lutheri supra citatum, ut volunt Molinis .e , ct tamen quod Patres Concilij Tridentini, eam non adhibuerint ad praedictam solutionem. Hic arescit eloquentia P. Annati, qui totis viribus sui ingenij & varijs suae sapientiae modis conatur hoc

argumentum eludere. Nam primo vult illud retorquerenum. I 28. loco supra citato, in suo aequivalenti: ait enim, Patres Tridentini non sunt usi modo illo concordiae quo utuntur Thomistae. Ergo virtualiter saltem reiecerunt. Verum hic retorquendi modus non valete quia Thomistae negant Antecedens. Sed Molin istae admittunt ,& maxime P. Annatus D. I 29. Patres Tridentini non adhibuisse scientiam mediam ad conciliandam libellatem cum divinae providentiae decretis, de ex alia

parte

328쪽

parte assirmant praedictam scientiam mediam esse medium omnino necessarium ad prςdictam conciliationem;

quae duo moraliter implicare probatum est e sicut etiam apud Thomistas implicaret. ii dicerent decreta de se essicacia non fuisse a Patribus Tridentini adhibita ad

stapradictam conciliationem, cum tamen judicent esse media ad hoc omnino necesssaria. Unde nostrum argumentum ad hominem, ut dicitur, procedit; nec potest invalidari, niti retractent se Molin istae. ' CLXXXVIJ. Secundo, Confirmationem putat se num. 132. his verbis eludere : Nam 'nod addiων δε Ecclesiae confusione, atque erubestentia, qtiasipugnaverit cum haereritis, qui vi argumentorum 'periores erant, quam e 1 inane ψ Quae sivm enim argumenta illa quibus Ecilesia cumri reticis pugnηrt An qua petuntur ex naturali disciDsa ratione ξ Est ergo cur erubescat , quod eo modo superare non possit qhi Dei liberos actus, qui Trinitarem Personartim in a natura, qui distinetionem naturarum in una Perfou. ρrincipiss ArisOresicis impugnant. Videtur P. Annatus oblitus esse communis Doctrime Theologorum, qui communiter ex Doctoie Angelico I. p.q. 32. a. I. docent,mysteria fidei non esse quidem ratione probanda , probari tamen per evidentem solii tionem argumentorum quae ex naturali discursu & ratione petuntur: nullum est enim argumentum contra

fidem quod non lit evidenter solubile: atque adeo in .cumbebat Patribus Trid. Concilij Ostcondere argumentum Luthcri non concludere. lioc autem secundum Molinistas non poterat fieri sine scientia media quae cst

329쪽

276 CAP. II. PicMENTA SciENT1AE MED Omnino necessaria ut ostendatur, quomodo ex decretisessicacibus divinae providentiae non tollatur libertas , quod ostendi exigebat argumentum Lutheri. Hinc incredibile omnino videtur, Patres Trid. Concilij admisisse scientiam mediam , qua admissa ; ait P. Annatus disp. I . n. IOI. Non est difficile ad intelligeniam γοαιδε Deus praedefinire possit ahlum liberam illaesa ejus libertate , ct tam facili medio non praemunisse fideles quo sine ulla dissicultate se expedirent ab argumentis Lumeramnorum. Incredibile etiam omnino videtur S. Augustinum admisisse scientiam mediam;& in illa pugna quam per viginti annos gloriose habuit contra Pelagianos, nunquam ea fuisse usum; cum tamen, teste Molina , Si illa fuisset explanata, neque Pelagiana haresis fuisset exorta, neque ex concertationibns Atan lini cum Pelagianis tot fideles Diseni tarbari , γ' ad Pelagianos defecissent. Vide cap. 3. art. r. f. I. Quis credat tale medium tam facile, tam necessarium fuisse a Patribus , & S. Augusti-rao prςtermissum, Ecclesia modum evadendi fallaces hae reticorum versutias expostulante Quis ex J eluitis agnovit prςdictam scientiu mediae necessitatem, & eam ad conciliationem libertatis non adhibuit quod minimus J ciuitarum Theologus non negligeret, hoc Patres Concilii Tridentini, hoc S. Augustinus, hoc alij Ecclesiae Doctores neglexisse dicentur judicet Cordatus Theologus. CLXXXVIII. Imo si Patres Conciliorum , si S. Augustinus, & alij Sancti Doctores agnoverunt scientiam mediam, & noluerunt ea uti ad conciliandam liber.

330쪽

ART.ls. DEus NON NECE ssiT. voLuNT inbertatem cum divina providentia et judicarunt ergo eam ad hoc esse minime necessariam. Quis modo Cordatus audebit eam judicare necessariam ad praedi ctam conciliationem ς Non enim sunt Po-di verba Damiani tom. r. lib. s. epist. I 8. jam licet nitimis Ecclesia membris, quod sibi potissimum videtur eligere, sed necesse est antiquitus ordinara servare. Haeresis enim electio diaritur , O, illi merito notamur haeretici, qui presumuat quod sibi melius videtur eligere, dedignantur autem in , s quae Sanctis sunt instituta Patribus permanere. Cujus, amabo , Catholici non pungent haec verba conscientiam,si sibi semel conscius sit , se alium modum libertatem conciliandi docere, quam Sancti Patres tradidere Qua ratione Doctor aliquis Catholicus ostendet se fideliter

custodisse depositum , si illam scientiam adhibeat pro

concilianda libertate, quam etiam agnitam noluerunt Sancti Patres adhibere. Depositam, inquit Apostolus ad Timotheum G. cauodi, quae verba elegantissime explicans nobilissimus Magister Vincentius Lyrinensis sic quaerit: uuid en depositum iden, qusd tibi creditume i, non quod a re inventum: quod recepi ni, non quod e cogita fili: rem non ingenii, sed doctrinae non aburpationis privata, sied publica traditionis: rem ad te Ierduciam, non a te prolatam et in qua non author debes esse, sed cusos a non in litutor.sed sectator: non ducens, se equens. Utinam h c attente Molina perpendisseti nunquam praesumpsisset dicere: Neque dubito quin ab Augustino, G caeteris Patribus unanimi consenseι probata fuisset hac NosaeRA de Irademnatione sententia, ratioque conciliandi libertatem am