Scientia media ad examen revocata. Per Germanum Philalethen Eupistinum

401쪽

343 CAP. II. pio MENTA Scismi. MED idonei, Distinguitur illa propositio, illi solum sequunmdvocationem Deo interius pri determinante, qui sundidonei conceditur. Sequuntur vocationem voluntate se ex propria potestate determinante, negatur. Ut enim dictum est, nulla idoneitas aut aptitudo sive in vocato, sive in signis vocantibus furuit ad sequendum vocationem, si Deus incrementum non dederit secreto &mirabiliter prae determinando affectum voluntatis. Simialiter haec propositior Crius misieretur ιὰ eum Vocat, qho meri scit ei congruere, uet vocorem non res at. Potest e dem modo distingui; ut vocantem non respuat, Deo

interius prςmovente , conceditur: Ut vocantem non

respuat voluntate se determinante, negatur. Quia Dei non scit vocationem suain esse essicacites, congruam, niti voluerit intrinsecus dare incrementum , voluntatem ad cpus bonum specialiter prςdeterminando.

Ita quoque intelligitur quod ait S. Augustinus lib..de dono perseu. cap. IA. Ex quo apparet habere 'nosdam in ipso ingenio divinum nasor aliter Mnnua intelligentia, quo moveantnν ad fidem ,si congytia suis mentibus HI andiant Uerba, vel signa cossiciant. Illud enim munus intelligentiae, est quaedam cordis docilitas, ut ait D. Thomas. in icctura Riper Math. cap. i I. Habenti autem cor docile signa quaedam de verba congruunt, quae tamen nonnisi Deo piam affectionem triouente , movebunt. Scaciter voluntatem ad fidem. Haec omnia satis indicavit S. Augustinus dum loco ab adversarijs allegato ait: suis anmo complectitur aliquid quod eum non delectat pani quia habet metiatem, ut Ues Occurrat quod eum deleuare.

402쪽

λRT. Iv. AnuΥuNT. Mot.5s. Aud ET IV , 'fla, aut delectet cum occurrerit cum ergo nos ea electant 3EUM prosiciamus ad Deum, i 'iratur hoc, G praebetis gratia Dei, non nutu nostro o industria , vel operam meritis comparatur et enia ut fit nutus voluntatis, ut sit in ustria studii , ut simi opera charitate ferventia , ille tribuit,

Hinc deducitur regula generalis ad omnia loca S. Augustini, & aliorum SS. Patrum recte intelligenda ;in quibus dicitur, Deum vocare quos praescivit consensuros , vel quos scit esse aptos, & similia; debent enim intelligi sine praejudicio latentis Dei consilij , α

divini decretir idem enim est dicere Deam vocare quos Irascivir consensuros, veI quos scit esse aptos, ac dicere Deum Vocare quos decrevit, a praedeterminavis consensuros , vel

nos volvit esse aptos. Sic se explicat S. Augustinus lita de praedest. G. cap. 9. Preinde quod dixi tunc voluisse hominibus apparere Chrinum, apud eos prassicari doctrinam suam νando sciebat, O ubi sciebat esse qui in eum eram credituri: posset etiam sie dici, tunc voluisse hominibus apparere Christum, cir apud eos praedicari doctrinam suam, quando sciebar, G ubi biebar ese, qui ELECTI FuERANT in ipse ante mundi conmititionem. Illud autem quod prius dixerat S. Aug. sine praejudicιο lasenus consitis Dei, O excepta alsitarine sapientia γ stientia 6M, suisse dictum testatur ibid. Ita line praejudicio gratiς prςdeterminantis dictum est, illi sequuntur vocationem qui ei, eapiendς sunt idonei; idem enim intelligitur, ac si esset

dictum, illi pi determinantur ad sequendain vocatio nem . qui ei capiendae. sunt idonei.

403쪽

CCXXXIV. A Lius est locus ex lib. 32. de Civia, Dei, cap. 6. quo sicut S pluribus

aliis abutitur P. Annatus de icient. med. disp. I. c. I A. num. 37. ut probet gratiam aliqua ex parte a voluntate creata accipere essicaciam; ac proinde ejus consen-ssis debet sub couditione praevideri antequam effraciter decernatur, in proicto loco S. Augustinus ponit duos aequaliser assedus animo γ corpore videre unius corinynis pulchritudinem, qua visa naus eorum ad uisire perstuendam modeatur, aber in voluntate passita Habilis pe=βυeret. Addit inserius, eos etiam eadem atatione pulsari: Nam ut hoc quoque impedimentum ab itia quaestione tollatur, si eadem tentatione ambo rementuν, O n s et o dat, atque consentiar, alter idem 'tu saerat persenseret , qua polua circumstantiarum aequalitate subiungit: QMil aliud apparet nisi unum misisse , alterum nolaisse a cam-tate . deficere z Vnde nisi propraa voluntate , tibi eadem faeris is utroque corporis i anim aljectio λ Amboram oculis pariteν ossa est eadem tulchritudo : ambobus pariter iniuria ortalia tentario Ecce quomodo S. Augustinus dicat unum propria voluntate cecidisse, alium propria voluntate noluisse a castitate deficere. Non ergo agnoscit indihentiam specialis auxilij ad superandam tentationem,& nolendum a castitate deficere: alioqui discretionem

404쪽

ARΥ. Iv. AauTum. Mot. SS. Atro. ΕΥ ΤΗ. Huorum ςqualiter tentatorum non in propriam v luntatem, sed in praedictum auxilium refudisset. Respondetur, quod S. Augustinus in isto testimc nio solum intendit ostendere , voluntatem non solum esse causam proximam peccati, sed etiam primam. Deliac enim prima causa peccati ibi inquirit S. Augustititi, ut scire adverterunt S. Augustini discipuli, de patet liquidissime ex illa ipsa, quam tractat hypothesi ,

Quaenam videlicet causa suerit deficientis voluntatis Angelorum Nam de illa statim initio capitis dicit: His primus defectus, prima inopia , primumque vitium

ejus nature est. Hujus porro mala velantatis causa liciens

si ei ratur, nihil inuenitur. CCXXXV. Ad inrelligentiam clariorem hujus se-lutionis sciendum est,nihil tam certum apud S. Augustinum, S. Thomam, omitesque uti tuique Doctoris distipulos, quam voluntatem esse causam proximam actionis malae, &actionis bonet. Unde S. Augustinus interrogatus , cur homo non esset sine peccato , sive non vitaret peccatum Z Respondit, Possum facillime aeveracissim se retondere, quia homines nolunt. En causam proximam peccatorum; Sed si ex me quaeritur quare nolint, imus in unum. Ita & de vitatione peccati & de bona actione, si quaeratur cur homo non peccet, aut recte vivat, possumus facillime ae veracissiline respondere, quia homines nolunt peccare, aut quia volunt recte vivere. Sed si ulterius quaeratur quale Velint, imus in longum, id est, in essicaciam divinae motionis;

di omnipotentiam divinae voluntatis. e ' . . .

405쪽

.3sa. CAP. II. PiGΜENTA SCIENTIAE MEi. - Hanc distinctionein operantium bene ab operan vibus male , sive credentium a non credentibus , saeptu ad humanas voluntates reducit S. Augustinus in libro de praedestinatione sanctorum ; sed tanquam ad causam proxime discerarente is homi nes. Quod ne quis in praejudicium specialis a lxiiij gratiae traheret , licui & p iens locus ex libro de Civitate Dei trahitur 1 statu ad ijcit caulam primam ictius di cretionis, videlicet grariae divinar speciale auxilium. Nam cum docuisset cap Credere dies non credere esse in arbitrio voluntatis humanae; 'quo nillil apertius dici potest, quam homines credere 'quia volunt, non credere quia nolunt , consessim subjungit: Sed in eliciis praeparatar volantes a Domino. Et rerum cap. 6. clan obiecisset aliquis pro libertate voluntatis humanae, qua homines , discernuntur et /- Multi audiunt verbum veritatis, sed alij credBnt; at contra Letint, Tolant ergo ini credere, nolunt amem illii Respondet S. Augustinus: Quis hoc 'noret Sed cud; alijspris paretur , alas non praeparetur coluntas a Domi;iis, disee nendum est uti ne , quid veniat de miseericordia eius, quid de jndicio ; Et adhuc paucis interpositis apertissime rEt tamen isti quia voluerant , crediderunt , isti quia noluerunt,non crediderunt. Et mox subnectit causam disecretionis ulteriorem: Misericordia tritur indisium iu

ipsis volaniatibus facia fuit. Electio quippe ista gratiae eri

Operam perdidit Pater Annatus in congerendis tot testimonijs, ut partes aliquas quaereret voluntati. Quid quaeruntur partes ἐ Ecce totum damus e nihil este di.

406쪽

ART. IV. AAuΤaNT. MOL. SS. Aua. ET TH. 3 s rψmus in operatione bona, quod non sit proxim a

voluntate: Sicut enim totum dicimus esse a voluntate ta totum contendiatus cile a Deo ab aetemo prae- dissinitum, & in tempore speciali auxilio gratiae prae- determinantis donatum. Attamen Venenum sub melle latet, tales enim partus voluntati adscribunt, quas acceptas ab auxilio gratiae negant; quidquid enim ab auxilio gratiae essicitur, in voluntate efficaci dandi auxilium p edictum sussicienter cognoscitur. Cum igitus illas partes dicunt praecognoici an re voluntatem ef- .ncacem dandi auxilium , signum est manifestum tales part eos adscribere Voluntati, quas non accipiat virtute auxilij , sed illas a se habens , iuste possit in seipsa gloriari et Sicque contradicunt Apostolo dicenti: Non enim ille probatus est qui seipsum commendat, sed quem

Dem commendat. Et pio atque humili Cypriano asserenti: In nullo esse gloriandum cum nihil sit nostram, id est Uiod non sit donatum. CCXXXVJ. Nunc ad locum de Civitate Dei redeamus, In hoc loco S. August laus inquirens primam . Caulam peccati , non aliam invenit quam ipsam voluntatem. Illa enim dicitur prima causa, quali mi ulla alia pra cessit; voluntas hominis infirmi: non pol cst dici totaliter causa prima peccati, quia illam praecedit concupiscentia , ex cujus abstractione & illectione committit peccatum. Nec ipsa concupiscentia potest dici prima causa peccati, quia ex peccato primi hominis procedit, quod nulla prςccdoate concupiscentia ab illius voluntate commilsum est. Voluntas igitur primi ho'

407쪽

3s4 CAP. II. PiGMENTA scillini R MgQ minis, quam nulla alia causa piaecessit est prima raufi peccati, & quidem respectu primi peccati est ita prima

causa, ut sit etiam illius causa proxima; sed voluntas hominis lapsi est solum proxima causa peccati non'. Vero prima; quia peccatum ex infimitate commissum oritur ex peccato voluntatis sanae & robustae. Si quaeratur, quare Iudas peccavit ψ Facillime ac veracissime respondetur, Quia Judas voluit. Si autem quaeratur, Quare voluit 2 Iterum respondetur, quia abstractus fulti, de illectus a concupiscentia sua. Quare: abstraetus fuit' quia Adam peccavit. Quare Adam peccavit quia voluit. Quare voluit quia ad volendum

peccare non aliqua causa enente, non aliqua concupiscetitia illiciente, nec etiam aliqua superiori causa ap-- plicante, sed ex sola sua potestate & libertate ad volendum peccare se applicuit. Ecce prima causa mali sola sci . licet voluntas. Ecce quam recte dixerit S. Augustinus, Sed si ex me suaritur, quare homines nolint peccare, in is ungvm-ι Quamvis haec ita se habeant, in casu tamen quem proponit sibi S. Augustinus de duobus infirmis homi-I Dibus a ualiter tentatis, voluntas peccantis non solum: est causa proxinaa peccati , sed etiam prima, non ta-- men peccati absolute, sed comparative sumpti ἱ id est .

quantum ad discretionem peccantis a Non peccante.

Nam si absolute quaeratur de illo qui peccavit, quare a castitate defecit; veracissime respondetur, quia VO-luit. Si ulterius quaeratur , quare voluit Z in longumimus, quia scilicet suit abstractus a concupiscentia sua. Quarz

408쪽

λ r. IV: AsturuNT. Mor. SS. Aud. ET TH. Dilare abstractus quia Adam peccavit Oc. ut supra dictiim est. Verum, si comparative quaeratur, quare sci, licet unus de duobus aequaliter tentatis peccavit, & alter non peccavit Tunc debet assignari discretio incausis, sicut adest discretio in effectibus; non enim inaequa les effectus possunt produci, nili lit inaequalitas in cau-ss. Quaerenti igitur, quare unus ex supradictis peccavi di alter non peccavit Veracissime respondetur, quia unus voluit, & alter noluit. Ecce inaequalitas in volitione,& proxima causa discretionis. Si vero ulterius queratur, quare unus Voluit, de alter noluit Non potest responderi, quia iste fuit magis abstractus, ct alter m nlis; cum sint positi in concupiscentia aequales;&inaequales effectus non possint reduci in causas ςqua

Quid ergo nisi quod unus ex propria libertate, &determinatione nulla alia causa cogente, aut applicante,

applicuerit se ad volendum sequi tuam concupiscentiam, alter vero non sic se applicuerit ad praedictain volitionem, quamvis aequalem quoad hoc haberet cum primo potestatem. Ecce quomodo in praesenti casse voluntas peccantis non solum sit causa p xima peccati, sed etiam causa prima discernens peccantem a non pec- cante. Nam licet concupiscentia praecedente peccaverit, prima tamen discretio fuit, quod ad sequendum concupiscentiam se applicuerit, alter non. Et cum istius applicationis nulla alia praecedat causa, aut agens aut

applicans, ipsa sibi est tam prima, quam proxima cata

in suae discretionis a non peccante.

409쪽

M6 CAp. II. PiGMENTA scrgini 'MED. . CCXXXVII. Non sic res se habet in illo , qua

non peccavit. Quamvis enim verum sit dicere , ideo . non peccavit, quia ad volendum peccare non se applicuit, sive, ut ait Augustinus, quia noluit : non tamen ibi sistitur. Nam nolitio debet ex aliqua volitione procedere, sicut & omni negatio debet ad aliquam aflirmationem reduci. Non potest ergo nolitio peccandi esse prima causa non peccandi ; sed ideo noluit ille pecca- re, quia voluit caste vivere. Et si quaeratur , quare voluit caste vivere ξ Respondetur, quia ad volendum caste vivere est a Deo vi CTRicE GRAT 1 A specialiter applicatus, quae vincendo concupiscentiam dedit illi volitionem cssicacem recte vivendi. Ecce quomodo in illo qui e duobus aequaliter tentatis non peccavit, licet proxima causa suae dii cretionis a peccante fuerit ejus

voluntas, prima tamen causa est GRATIA VIcTRIX

quae ei fuit misericorditer data. Ex quo clarissime apparet, quomodo ille qui non peccavit non habeat quod supra peccantem se extollar,

quia si fuissct sibi relictus, applicuisset se ad sequendum suam concupiscentiam, sicut alter qui peccavit. Nam sicut duo parati ad se proijciendum in puteum, si unus ex illis ab aliquo tertio a puteo ad alium locum transferatur, non habet ille transsatus gloriari supra alterum , quod se in puteum non projecerit; ita homo abstractus & illectus a concupiscentia, cum propter

hujusmodi abstractionem, S illectionem sit paratus ad inijciendum se in foveam peccati, ct infallibiliter inij-

ciet, si GRATIA VIcTRicE non adjuvetur ι ille, in quam, '

410쪽

ART. IV. ABUTtiNT. MOL. T. Aug. ET TH. 367 quam, homo non habet quod se extollat supra peccantem , si auxilio gratiae praedeterminantis ad objectum

Oppolitum concupiscentiae transferatur. Hoc veraci

ter agnoscebat Humillimus S. Franciscus , qui omnium pCccatorum, etiam gravissimorum peccata libi adscribebat, ex eo quod si in eisdem occasionibus, ct tentationiblis suisset possitus, & sibi relictus , id est, GRATIA ut CTRICE non adjutus, eodem modo peccasset,

sicut & illi. Nullus est enim homo qui si in eadem dispositione fuisset ac fuere Judaei, & excoecatus sicut α illi , non crucifixisset gloriae Dominum. Imo plus dico, nullus est homo qui si sui siet in illa suggestione in qua fuit Adam, &.sibi relictus fuisset, nullus di.

co est, qui ex pomo non comedisset, sicut & ille. Nullux ergo potest exprobrare Judaeis, aut Adamo suum peccatum, quali ipse illud non commisisset, si in eorum loco fuisset; sed in hoc quilibet debet suam infirmitatem, de impotentiam agnoscere ,& in eo dicere, ut ait Apostolus i. Cor. 4. Ne supra quam scriptum es unus a Denas alte ρm in litur pro alio. Omnes fragiles sumus, ait quidam, sed tu neminem fragiliorem teipso tenebis. Gloriabor igitur in infiimitatibus meis, ut inhabitet in me virtux Chiisti, id est, GRAΤi A VICTRIX. CCXXXVIIJ. Dum ergo ex hoc S. Augiastini testimonio, arguunt Molin istae dex propria voluntate est quod unus a castitate deficiat , alter non et ergo haec discretio non oritur ex speciali GRATIF vi CTRICIS auxilio. Distinguetidum est Ant. ex propria voluntate est,' tanquam ex proxima causa discretionis, quod unus c.