Scientia media ad examen revocata. Per Germanum Philalethen Eupistinum

91쪽

6s CAP. I. DEFORMiTAS. SClENTIF MED. hanc esse praevisioncm ; ita cnim rationis naturalis ae- qtiitatem postulare. Verum, huic corruptae rationis aequitati ex adverso restitit Paulus inquiens, Ilumquid tuiquita si apud Deum j o homo tu qui es, Pi rejondes Deo Θ numquid Atit

figmentom ei qui se finxit , quid me fecisti βῖ de alibi; O

ahitndo Hostiarum sapientiae cir scientia Dei, quam intomprehensibilia suat judicia 6ns, Gr investigabiles vi e ejuoluuia enim agnovit sensum Domini, aut quis Consiliarius ejus fuit aut quis prior dedit illi, retribueth ei ξ Re si . Ilit de Coelestis Pater-familias in Evangclio , cum ait

cuidam, Amice, non facio tibi injuriam: an non licet mihi quod volo facere Θ an oculus tuus neruam es, quia ego bonus Jom ζ Sicut enim in diversa causa non fuit iniquum idem judicium ; sic nec in una atque eadem causa iniquum est judicium tam diversium, ut unu S assumatur, alter relinquatur, unus miscricoluiter liberctur, alius ju-Ile damnsitur. Imo fine metuendum ne harum assertionum parens cum Massiliensibus ,& Fausto quibuscum adi bmulta sunt ei communia ) quainis Pelagitim auathemarisiare nen dubitet, damnatis tamen ejus sciasibus plus

satis appropinquet, G c. Quod si ergo putat hujus noviti; doctrina: assertor , vel quisquis similia cum ipso sapit , sic rationem invenisse, qua adco facile I ad captum multitudinis possit haec gratiae cum libero albitrio concordia cxpli-

92쪽

ART. II. PROB. Ss. AuG. ET TH.cONTRARIA. 6' cari , vel inde intelligat quam non eadem doctrinae via cum illis Aura lino Patribus in hoc gratiae de Praedestinationis mystelio tradendo procedat. De maudato Decani, u rorum Facultatis Sacra Cheburiae Uniυersitatis Duacensis si scripsi Donatus Ban est ejusdem Facultatis Bedellus , O Notarius publicus, Auno millesimo quingentesimo Oetua sima octavo Ianuarὴν die viresima. Sobsignatum erat D. Bansost Notarius publicus, O Sacrae Facultatis Theologiae Bedellas. Ridieula est Molin istarum responsio, quod utraque Universiitas has Censuras revocavit, quia permisit Scientiam mediam in publicis Disputationibus de sendi. Bella certe ratiocinatio, aequivalens prorsius isti rDeas p rtast peccatum Auri : ergo approba odio non habet tiruitarem.

ARTICULUS III.

Stientia Media evertit libertatem. .

XXXV. T Ihil est adeo confusione dignum quam 1 ad contrarium ejus quod firmari iri

tendebatur , deduci. Hanc deformitatem etiam patitur E 1 scien-

93쪽

ε3 CAp. I. DEFORMiTAs SCIENTIR MED. scientia inedia; volens enim firmare libertatem, everiit illam; timuit defectum, incidit in excessum. Quod Dibus rationibus in sequenti paragrapho breviter ostendo. S. I. Tribus rationibus probarxν Sta iam Mediam everrere liberrarem.

TRibus rationibus demonstro Scientia mediam evertere libertatem , sed breviter, quia fundantur haerationes in suprajecto fiandamento. Prima ratio. illa scientia evertit libertatem, quae non subiicit illam suo Crcatori : sed scientia media non subijcit libertatem suo Creatori, ergo cveriit illam. Najor pater; quia omnis creatura hoc ipso quod cre tura debet si ibi jci creatori, & secundum liberum do et in omni sua determinatione ad agendum depcn-dcie a primo libcro. Scientia autem media tollit, ut vidimus, praedictam subjectionem; de non potest defendi,quin asseratur,aliquid esse a libero arbitrio, quod inori sit a primo libero : ex quo patci ctiam probat

Minoris: ergo c. Secunda ratio. Scientia, quae exigit ad libertatem potentiam ad peccandum, destruit libertatem , juxta illud Joan. s. Si ergo Filius vos liberaverit, verc liberi exitis: Sed scientia media exigit ad libertatem potentiam ad paccandum; ergo struit Iibertatem. Prob. Alinop Coniungerc negationem autus v. g. amoris cum prae apto urgente ad amorem, cst peccare: sed sciendia mς-

94쪽

ART. III. PROB EvgRTaRE UBERTATsM 6Vdia exigit potentiam ad conjungendum negationem amoris cum praecepto ad amorem: quia juxta principia scientiae mediae, non potest stare libertas,quin sit potentia ad conjungendum tam actum, quam negationem actas cum omnibus antecedentibus ad actum; sed praeceptum urgens ad amorem , est quid antecedens amorem: ergo juxta principia scientiae mediae, non potest stare libertas ad implendum praeceptam amoris, quin simul si i potentia ad conjungendum negationem amoris cum praecepto urgente. ad amorem et

hoc autem, ut patet, est peccare, siquidem est omissio actus praecepti et non potest igitur salvis principi scientiae mediae stare libertas, quin simul sit potentia ad peccandum. XXXVJ. Exigere autem potentiam ad peccandum in libertate, est maniseste destruere libertatem ; cum potentiam peccandi non esse libertatem , nec partem libertatis, imo non posse peccare esse summam liber-εatem , ex SS. Augustino, & Thoma doceat universa Theologia. Nam Augustinus de praedest. Sanctorum, c. i. s. de Christo ait: Ani eo in illo non libera

Noluntas erat, oe non tanto magu erat, quanto minus servire peccato non parerar Ed D. Thomas 3. contra Gent. cap. 38. ait : Est autem q iam πιι Das ex interiori incinatione procedens, haec laudem virtuosi acius non mi-mitsed augere facit enim voluntatem magis intense tendere in actum lanulis, O quanto perstetior 'erit habitus ex quo Voluntas operatur, ranso vehementius eam. imlinat.

Od si is adperfectionem devenerit, quamdam nessitatem

95쪽

7o CAP. I. DEFORMiΤAs sci pNΤix Ms B infert 4d bene agendum , sicut est in Beatis qui peccare non possunt, nec ramen proprer hoc, aut libertati voluntatis aliquid deperit, aut adius bonitati. Rationem persectar libertatis sine potentia peccandi, reddit S. Bel nardus de gratia, & lib. arbitrio, qui dicit de Christo: Ideo in obedientia libera non caruisbe arbitrio, quoniam quod non posset non obedire, non infirma faciebat net iras ,sed firma in

bono voluntas, o Voluntaria firmitas. Obijcies. Christus potuit non mori: ergo potuit non adimplere praxcptum moriendi, ac proinde peccare. Respondetur, distinguendo Antec. Christus potuit non mori servato ordine finis, conceditur: potuit non mori pr termisso ordine finis, negatur. Dcinde neganda est Conseq. quia ut posset non adimplere, aut transgredi praeceptum moriendi debebat poste fervare animain suam, sive non mori, praetermisso ordine finis.

Explicatur Solutio. operari servato ordine finis nihil est aliud ,quam bene operari, & operari praeternati

so Oidine finis est male operari. Quamvis aUt m Om nis actio mala ex objecto, aut aliqua circumstantia debeat semper male fieri; non tamen e contra, Omnis

actio bona ex objecto, aut aliqua circumstantia debet bene fieri: cujus ratio est,quod bonum ex intcgra causa , malum ex quolibet descctu. Hinc sequitur,quod omnis actio ex objecto bona, aut etiam indisterens,possit dupliciter fieri, vel servato ordine finis, vel illo Ordine praetermisso. Ut autem aliqua actio sit possibilis

non requiritur quod possx fieri omnibus modis quibus

96쪽

ART. III. PROB. EVERTERE LlBERTATEN. 7 Iest saestibilis sed sufficit, quod possit fieri uno ex illis modis: sicut ut quis dicatur ii inpliciter posse consequi sani tatem, non requiritur, quod possit illam acquirere per Omnia media quibus est acquisibilis et sed sussicit, quod per unum medium ex omnibus possibilibus illam pol-ssit acquirere. Ita in praesenti ut Christus dicatur timpliciter posse servare animam suam, aut illam pDnere, non requiritur, quod possit facere hoc utroque modo, re servando ordinem finis, & illum praetermittendo, sed scissicit , quod possit illam servare servato ordine finis, & quod postit illam ponere servato etiam ordine

Ad persectissimam autem libertatem spectat quod possit velle plura, omnia tamen servato ordine finis, ut pallim docet Angelicus Praeceptor. Si ergo aliquid sit, quod non pollit esse volitum nisi pra termisso ordine finis, illud non cadit sub potestate persectissimae libcrtatis. E contra quidquid potest esse volitum servato ordine finis, cadit sub potestate persectissimae libertatis. Nec hanc potestatem tollit aut diminuit praeceptum superveniens quando enim ex multis actibus bonis quos voluntas potest clicere , aliqui ex illis prς-cipiuntur, non tollitur per illud praeceptum potestas faciendi alios: ita similiter , quando ex multis actibus quos aliquis non potest elicere, nisi servato ordine finis , aliqui prςcipi nntur, non tollitur potestas faciendi alios servato ordine finis. Christus igitur ante prςceptum, potestatem habebat Ponendi animam servato ordine finis, & etiam servan-

97쪽

72 CAP. I. DEFORMITAs SciENTIR MED. Ultim eodem ordine servato 3 superveniens praecep tum ponendi animam, non tollit potestatem servandi illam servato ordine finis. Licet enim in sensu coin-

posito illius pr*cepti non possit cum dicto praecepto conjungere conservationem animae suae, quia hoc est servare animam praetermisso ordine finis ; nihil tamen tollitur de potestate libertatis Christi ; quia, ut dimim est, potestas quam habebat Christus non erat ad servandam animam praetermisso ordine finis, sed ad servandam illam servato ordine finis: hanc autem potestatem adhuc habet Christus post praeceptum. Hinc dissicultas illa de concilianda libertate Christicum praecepto , quς torquet multos, juxta Angelici luminis principia clarissimὸ elucidatur hoc argumento: Christus ante praeceptum persectissimam habebat potestatem & libertatem ponendi animam, S illam servari.

di; sed post praeceptum nihil deperdit de hac potestate

S libertater ergo sicut ante prieceptum liberrime potuisset ponere animam suam: ita post prςceptum liberrime ponit animam suam. In hac clarissima luce caligant oculi Molinistarum, qui non possunt concipere pers istam libertatem , nitrdetur potentia ad conjungendum conservationem animae cum praecepto ponendi animam , sive quod idem est, nisi detur potentia servandi animam praetermisso . ordine finis. Sed longe sit a nobis, omnique Cordato

Theologo figmentum illud Molin sticum. XXXVIJ. Tertia ratio. Scientia, quae inflat liberum arbitrium destruit libertatem: quia iacit quod libertas

98쪽

ART. III. PROB. EVERTERE UBERTATEM. 73bertas non siit ab alio accepta , alioquila non posset quis de illa vere gloriari, juxta illud Apostiat r. ad Cor. q. soriam quasi non aιceperis c sed scientia media inflat liberum arbitrium: ergo evertit libertatem. Prob. Minor. Scientia quae tribuit aliquid libero arbitrio non ab alio acceptum , inflat liberum arbitrium , siquidem dat aliquid in quo gloriari possit liberum arbitrium e sed scientia media tribuit libero arbitrio aliquid non ab alio acceptum, nempe determinationem qua se ad

agendiana determinat: ut patet ex dictis supra cap. r. art. I. g. I. ergo scientia media inflat liberum arbitrium: Ab illa proinde fugere debemus, sicut a facie colubri 1, liquidem scriptum est lac. 4. Devi superbis remit, humilibus autem dat gratiam. Et nisi Dominus

cedificaverit libertatem , inclinando cor nostrum quo cumque voluerit sua omnipotentissima voluntate, in vanum laborant, qui aedificant eam, id est, scientiae mediae defensores. Si quoque Dominus gratia sua ex se essicaci, non custodierit libertatem, frustra vigilatexploratrix scientia ad custodiendum eam.

S. IJ. Ex opposito praedeterminatio phfica Militur. XXXVIIJ. Uia contraria contrariis magis elu- Ecescunt, placuit in hoc paragrapho de

sequentibus taclicitus explicare praedeterminationem

physicam scientiet mediae fortiter oppositam. Sed quid putas, Cordate Theologe, cauis esse, Molinae discipu-

99쪽

74 CAP. I. DEFORMtTAs SCiENTIR MED. los omnem operam moliri ad impugnandum decreta de se essicacia, eorumque cxecutricem vim , p determinationem physicam Mysterium aperio; Vident, de bene quidem, quod si libertas voluntatis nostrae nota possit componi cum praedcterminatione physica, negetiam poterit componi cum gratia de se essicacie volentes igitur gratiam de se esticacem, quam defendit S. Augustinus, definiere, ct gratiam sussicientem , quam defendit Molina, stabilire; astute impugnant praedissinitiones divinas, & praedeterminationes physicas, ut ijs debellatis, velociter currant viam adinventionum sita .rum. Occulte igitur petitur ab cis doctrina .S. Augustini de gratia, ab Ecclesia ut regula fidei in hac in teria approbata. Sed non est sapientia, non est prudentia . non est consilium contra Dominuru, Proverb. 2I. Quo plus praedeterminatio physica impetitur, plus firmatur, ct apud Cordatos Theologos magis roboratur. Hoc breviter conabor, favente Deo, ostendere, qui disponit omnia fortiter, & suaviter. Omnes Theologi contra Durandum conveniunt, quod positis omnibus requisitis ex parte aetas primi ad agendum, adhuc necessaria est aliqua motio Dei aruialis ad actioriem creaturae; sine qua motione potest quidem creatura agere , quia ponitur quod nihil desit ex parte actus primi ut condistincti ab actu se cundo; nunquam tamen aget, quia talis motio est in- dispensabiliter conjuncta actioni. Unde sicut caula sine actione potest agere, nunquam tamen aget; ita quae

libet causa sine omni illo quod est indilpeniabiliter

100쪽

AκΥ. III. PROR. EvERTERE LIBERTATEM. γῆ conjunctum actioni poterit quidem agere, sed nunquam aget. Hoc ab omnibus admittitur, estque om- Nitim communis vox, quod concursus Dei non requiratur od posse , sed ad agere. XXXIX. Dissicultas est, an praedicta motio sit ipsa actio creaturae, vel quid concomitans eam; an vero sit quid ab actione distinctum, & praevium actioni. Con-VCniunt omnes, ut iam dictum est, quod motio Dei& actio creaturae inleparabiliter conjunguntur: Sed

controvertitur, an ita conjunguntur, ut unum sit ca

fa alterius, sicut in brutis cognitio boni,& amor inseparabiliter conjunguntur , ita tamen ut cognitio fit i d praevium & caula amoris: si militer pes in pulve- rc imprellus , ct vestigium ejus inseparabiliter conjungantur , ita tamen ut pes sit causa vestigij. Ratio est, quod prioritas causalitatis & dependentiae non repugnat simultati existenti.e,& durationis. Et si licet ad di-Vina transcendere, Pater & Filius una intellectione se simul intelligunt, ct tamen Filius praedictam intellectionem accipit a Patre. Ex quo patet, quod in ipso limine offendunt, qui audientes motionem divinam

antecedere causalitate actionem creaturae , statim concipiunt eam, ut ab actione separatam.

XL. His praemissis, Certissimum est D. Thomam asserere,quod motio divina sit quid ab actione distinctum, illamque causalitate antecedere. Et qui hoc in D. Thoma non legit , credat certo se D. Thomam non intelligere. Unde oret Deum ni intelligat, O non litiget ,