장음표시 사용
71쪽
semper maneat eadem natura materiae, modo poterit
illas recipere naturaliter, cum cuilibet potentiae pausiuae naturali respondere possit, & debeat potentia actim naturalis, quae illam ad actum reducat ; igitur caesum erit corruptibile : ob hanc enim rationem indifferentiae materia sublunarium est principium corruptionis. .
Probatur secunda nostra sententi quia si materiae istae sunt eiusdem speciei, sequitur corpora caelestia esse generabiliassicut sublunaria.Probatur consequentia, quia si sunt eiusdem speciei, ergo habent potentiam passivam essentialem eiusdem rationis. Ex quoessicacitet inino, easdem formas contineri in potentia utriusque, ut forma selis continebitur in potentia materiae ignis, quia capax illius est , non minus quam propria materia, & cum eam non habear. habebit priuationem, & appetitum eius: sed cuilibet potentiae passiuae naturali debet correspondere activa naturalis actu existens, vel saltem naturali -- per possibilis,a qua possit reduci in actum, vel frustra eris,possibile est ergo agens naturale, quo educi ponsi forma solis , quantum est ex se de potentia materiae ignis, & ita erit sol secundum se generabilis ex nat ia ignis , quod patet esse falsum. ξt si materia ignis habet capacitatem naturalem ad formam solis, habebit etiam ad dispositiones illius, quod enim respicit finem, debet etiam eadem ratione respicere media ad illum naturaliter ordinaxa, aliis frustra erit capaciras proxima,vel remota perpetuo impedita naturaliter.
Ad phimum argumentum dico. actum distinguere vel id, quod se habet ad modum actus , & ideo licet materia non habeat in sita essentia aliquem actum thysicum, cum sit pura potentia , nec actum meta
72쪽
Lib. I. Cap. II. Au . VII. , y 3hhysicum persectum,& completum, cum si pars, habere tamen aliqualem actum, nempe, aliquem gradum, seu praedicatum perfectivum, & determinatiuum rationis communis:, & imperfectissimae materiae ad talem rationem δε speciem partialem imperfectam materiae in ordine ad talem modum informandi sormae,cum hoc tamen semper manet materia imperfectissima aliorum omnium entium, licet in se habeat species inaequalis persectionis. Ad secundam iam probauimus ex unitate specifica materiae caeli, & sublunaris recte inferri, caelum esse corrumptibile. Nec nobis contrariatur locus ex ptimo Genesis , ubi videtur indicari ex communi materia aquae facta suisse eorpora caelestia: nam & si expositorum sensus vatius sit , quem expendete ,.nostro instituto alienum est, tamen nihil coistra nostram sententiam inferri efficaciter potest, ut bene adnotat sanctus Thomas I .p.quaest. 68ιart. I. a. & 3. qui etiam quaest.66.art.2.ad I .probe docet, aliquos Parres scholae Platonis addictos illius sententiam retulisti, &ideo in hac parte non potiri plusquam Platonica auin
An materia Minissit perfectior Iulunari.
via speetes iuxta Arist. sunt sicut numeri, de - quibus constar, duos aequales dari non posse,ira repugnat dari duas species aequalis persectionis, de propterea fi materiae specie distinguuntur, necesse est, unam esse perfectiorem altera , utra autem si perfectior, e est,quod quaerit titulus quaestioras.
73쪽
Et quod materia sublunaris si t perfectior,videntiaressicaciter probate haec argumenta : Primum, quia persectio essentialis potentiae sumitur in ordine adactum vi 2.lib.de anima, tract.de potentiis animae ira communi scripsimus in sed sublunaris materia respicit nobiliorem actum,quam caelestis,nempe,animam maxime rationalem,ergo erit nobilior.Secundum arguinentum, quia actus adaequatus sumit suam perfectionem ex maiori extensione ad particulares actus,
aesertim perfectiores , qui lassiciunt perfectibrem
constituererationem communem ad aequatam eius, Vt ratio adaequata potentiae vi suae ex eo solum foret
perfectior rationibus adaequatia aliorum' sei,suum, quia se extendit ad persectissima, quesuriem', est lux sussicit ergo quod actus ad armatus sublunaris materiae se extendat ad animam rationalem, &eaeteras forma caelesti perfectiores, ut perfectior Censeatur actus adaequatus,quem respicir pht se , actu aequato caelestis formae, quem respicit per se matoria caelestis consequenter eadem ipsa materia sublunaris sit persectioi. '' , ITertium argumentum: quia si materia caeli esset persectior, ex eo quod, licet forma in entitatevit minus perfecta, in modo tamen informandi inamissibiliter; subquo formaliter a materia respicitur,per- sectior est, ex hoc sequeretur,quod si materia lapidis foret capax solius formae lapidis, & materia subluna- ris esset capax aliarum omnium, sicut est modo,nihilominus materia lapidisi foret perfectior iublimati nunc existenti , quod patet esse absurdum: l Sed,to-batur consequentia, quia materia lapidis in eo casu haberet perfectiorem modom informandi, cum informaretur modo inseparabili, propriam tantum re spicienti semiam sicut materia caeli. UO. n. a r
74쪽
Oppositam sententiam, quod olateria caelestis sit perfectior essentialiter sublunari, tenet Richard.in 1. dillinch. I a.quaest.2. & quodlibeto 3. quaest.F. Durandus eadem distinct. I 2. quaestione prima, m ςamque videtur inclinare Scotus quaest. a. in solutiope argumen. quamuis dubius permaneat, Argentina in a.distinct.44.quaest. prima inrticulo: secundo, & ,hulen-ssinca. a 2. Matthaei quaest. χχχ.& est communis in
schola, & longe probabiliox mam in primis colligitur essicaciter ex doctrina Aristotelis 7.libro me physic
cap. 6.textu 21.ubi expresse docet, materiam sublunarem esse principium corruptionis rerum his verbis: Cuncta .ro,qua aut natura, aut arte ut habet teriam: possibiis est enim esse, ct non esse, eorum unum quodque,hoc autem cuique materis. Ex quibus ita arguo . corruptio rerum , cum tendat ad nolicde, est maxima impei sectio earnm: sed sublunaris mareria est quasi principium,& sona eius;ergo est impertactissima,quam imperfectionem, eum non habeas matςria caelςstis iminus imper αδ eriti l Praetersa - ima illa imperis chio prouenitet ex eo quod . habens unam formam desiderali 4 a ,quas non habet; unde sequitur esse eis
Privatam,imi 3ctivi ducet Aristot. i . lib.tex. 8s .infinitis subditur priuationibus,quarum ratione turpi I,& malefica v atur , & malum , hos est corruptionem rebin qua est, machinari dicitur e quibus omnibus imperfectionibus caret materia caelestis, quia unam lan tum formam habere potest, nec appoit aliam, immo nec capax eius est, ergo iuxta sententiam Aristotelis essentialiter est pet sectior. Probatur deinde ratione.ilri, R , quia materia ex propria natura est
porentia passiua: sed potentia passiv est imper&ωssimas Mam propterea Deo nullo modo tribui mus in euati quo materia fuerit. magis passiva. erit
75쪽
impersectior,sed constat, sublunarem esse magis passiuam,quam caelestem,tum quia indifferens est, ad recipiendum omnes formas,& atque potest vilissimam, ae nobilissimam tecipere,immo & cas,quas semel ha- tripotest quantum est ex seu terum recipere : unde potentiam passivam quasi infinitam, hoc est, receptiuam sine termino habet, caelestis vero minimum habet de potentia passiua, cum unius dumtaxat formae eapax sit, & semel tantum possit eam recipere : ergo longe minus imperfecta erit. Secundo. de efficacius probatur a priori , nam perfectio passiua materiae sumitur in ordine ad actum: sed materia caelestis recipit actum essentialiter, atque formaliter perfectiorem, ergo essentialiter,ac positive est persectior. Probatur minor, quia propria, & furmalis ratio actus sumitur ex persectiori modo actuandi potentiam: sed sorma caelestis perfectiori inodo actuat materiam ergo est persectior actus formaliter,quare materia eum respicietis erit perfectior potentia, & materia perseqior. Minorem probo;quia forma caelestis actuat materiam
satiando appetitum eius, & totam eius capacitatem complendo.Prςterea actuat se uniendo materiet unione indissolubili, Se sua natura perpetua,sublunaris vero forma nec explet capacitatem materiae, nec unione indissolubili unitur,sed naturaliter dissolubili, illa
ergo erit longe perfectior. in .' Ad primum argumentu,concessa maiori,distigueda est minorrisod materia sublunaris respiciat perfe-tiiorem actum,vel serma, nam considerado naturam
eius,atque essentialia praeflicata,verum Hst,sed sub ratione praecisa ac formali actus,& formae,quae sumitur ex modo insormadi, falsum:na licet Arma sublunaris perfectiorem naturam habeat ,& persectius esse πibuat materiae, &composito, modu informandi habet imper
76쪽
Liber L Caput II. diu f. VII. Ly
imperfectissimum,nempe,separabilem,non explendo capacitatem materiae , cum tamen caelestis forma, quamuis imperfectiorem naturam habeat, & imperfectius esse materiae tribuat,perfectiori modo ei uni tur, nempe inseparabili, & satiando appetitum eius explendoque omnem eius capacitatiem.. Ad secundum respondetur, ut actus adaectuatus
formae sublunaris perfectior sit, secundum esse , ω quasi materialiter, sufficit, quod se extendat ad sint, mam rationalem longe persectiorem sub hac contaderatione formae caelesti, non tamen sufficit, ut sit persectior secundum modu in rmandi,quod est,esse persectiorem sub formali, ac praecisa ratione formae,
subquapon est veram, quod eam excedat anima La tionalis,immo ab ea exceditur, I probauimus. lAd tertium argumentum, de materia lapidis capaci solius se ae lapidis , respondem recentioreS quidam, non esse casum possibilem, quia cum forma lapidis corruptibilis sit, repugnat, quod sola respici tur a materia,sed eo ipso, quod eam respicit, caeteras omnes corruptibiles, ac sublunares respicere debeti cura conueniat cum eis eadem forma in modo ius
mandi , sed licet hoc verum sit, non satisfacit au mento, quod non solum loquitur de materia lapidis,& forma eius, ut nunc se habent, sed si per possibile. vel impossibile talis materia respiceret talem formam
solum, & non alteram,nec eius capax foret, & forma eadem selarii hanc materiam posset informaret, & non alteram, tunc enim non foret eiusdem rationis Cum caeteris materiis sublunaribus , nec etiam Brinneum caeteris formis .Quo suppost'. respondeo in eo casu materiam lapidis fore eiusdem conditionis ordinis cum caelesti,atque etiam forma eius cum c
zstibus tamaliter,quia eodem modo inseparabillim
77쪽
formaret, explendo capacitatem suae materiae, & se uniendo illi modo, ac modo indillblubili , & mediis dispositionibus contrario carentibus, atque constituendo lapidem naturaliter incorruptibilem : haec enim omnia sequuntur per locum ab intrinseco ex casu sic proposito in argumento. Quod vero dicitur formam lapidis ossi infimae sortis secundum esse. Verum est,non secundum modum informandi pers ctissimum,quem haberet, & ex quo sumitur formalis, ac praecisa ratio Ginale ave forma est. Si autem aIi quis dabitet,an materia sublunaris non selum iit 4mperfectaoc caelesti , sed imperfectissima omnium, quas potest Deus creare, ita nec per potentiam Dei ab lutam creabilis sit aliae inferior, aut imperfectior.Respondeo alta probabile esse,quod non sit preabilis altera impersectior, quia non videtur exeogitabilis altera potentia magis Pssiua, eum possit recipere omnes formax corruptibiles et nam de incor-ptibilibus euidenhest, mullam eise possibilem materiauri , quae possit utrasque recipere, ira H.tam Corru.pribilium , quam incor uptibiliam naturaliter sit c pax, quia ineorruptibiles sta natura inseparabititer: quate unam ismum earum respicit materi ita ut plurium non sit capax,cum eo ipso quod ca-paκ plurium foret,non posset ab aliqua modo inseparabili informau,nec satiati potentia eius : sed constat γ eo esse materiam imperfectiorem, quo magis passiua est de eo magis passivam, quo ad pluries formas respiciendas indifferens est. & pluves. recipere potestὼ Ergo, subhinaris materia a Deo creata Omnium est impersectissima, quae creari possunt per potentiam aDei absolutam. Quod satis Ane docuitDὲ Augustin. dicens , esse prope nihil ,ch est, 3
hi, minus a nihilo distare, quod est, dari non possid
78쪽
An materia ciuorum sint diuerse steriri inter , vel solo numero distin
guantur. . , DR sepponimus plures cstos dari specie distinctos,
vel solo numero,ut ostendetur inferius ,&de eorum materiis λhttonersiam instituimus,an specieinter sese distinguantiar,vel solo numero. Et prima bpinio non specie, sed solo numero di stingui docet,quam sequutitur Capreolus in a. distura 3 3. quaest...' Hispalensis, ibidem Soncmas .Met phy sicae qhaest. 16.labellus,quaest. lib.8.& Unica za tio eorum est quis materiae noti disti guuntur speciepct ordinem 'ad tinas specie distinctas, secundum gradus essent alas,sed seeundum nodoth informandi: sed formae caelotum, elinm si specie distinguantur se cundum gradus essentiales, habent etandem modum informandi materiam , quia omnes informant eam modo inseparabili,satiantes appetitum eius:ergo omnes sunt eiusdem speciei, in talionei praecisa Armarum e ergo'rirnnes etiam materiae erunt eiusdem spe ciei,cum respiciant actum eiusdem speciei formaliter; Quod argumetitum sic urgeo; rmae sublunares sutelementorulYὶ distinguuntur specie secundum pro priam naturam' Ii 8o nihilominus non distinguunt spe, eis proprias mutetias, sed eiusdem speciei censentam quia formae habene leundem modum insomandi ni do separabili voti satiantes appetitum materiae: emo nec caelestes quantumlibet specie distin secundum
genus se antiae imperfectioris en
79쪽
propriam naturam distinguent specie materias proprias, quia habent eundem modum informandi separabilem. Quod facilius apparet iuxta aliquorum opi nionem , existimantium formas caelorum adhuc se cundum se, & corpora ipsa caelestia non distingui inter se specie, sed solo numero, de quo infra. Si enim formae secundum gradum essentialem sunt eiusdem speciei, non possiunt habere modum informandi specie diuersum, quia η:r eundem gradum essentialem non potest non satiari eodem modo appetitus ma
Secunda opinio distinguit specie materias caelestes inter se, atque etiam formas in modo informandi inseparabiliter speciali cuiuslibet, & videtur mihi
uerat, quam sequuntur Albertus Magnus tractatu de quaInor coaevis,quaest.2.art.6. Caietanus I .paII.quqst. 66artic. 1.ε. Ad evidentiam,Aquilinus lib. a.de orbibus,quaest. 1.P.Marez I.tOm.suae Metaphysicae disputatione 13.sectione G.num. o.Patres Conimbrieenses s.lib.de caelo cap. ,quaest.6.artic. i.&estiam sere Communis inter recentiores . quam in primis colligo ex D.Thom. I .part.quaest.6ι .artic. a. in fine corporis, dc 22.quaest. 14.artac. I i.quibus locis doces , formam corporis caelestis, ita replere totam . capacitatem ma teriae , ut nulla in ea remaneat potentia ad aliam sormam et si autem omnes materiae caelorum essent eiusdem speciei,quaelibet esset capax formae alterius, nam ubi eadem est natura materiae eadem est capacitas:
quaelibet ergo esset capax non solum propriae sermae, sed aliarum, Et ideo non satiaretur appetitus eius ab UuuSedratione stinaci probatur, non potest saluari incorruptibilitas caelorum, si omnes maperiae eorum sine eiusdem speciei:sed corpora callestia sunt incorruptibilia, ut concedic opposita sententia: ergo erit
80쪽
Lib. I. C p. II. Ai . VIII. 6x
falsa ponens materias caelorum esse eiusdem speciei. Maiorem sic probo. Omnes istae materiae sunt eiusdem speciei;ergo habent capacitate, potentiam & a' petitum eiusdem rationis: consequentia euidens est, quia cypacitas, potentia, & appetitus eadem ipsa. teria tami, sola ratione ab ea distincta, ut I. Physicorum,tractatu de materia ostendimus:sed materia Lu- riae capax est suae formae,ac dispositionum,quibus mediis eam informat:ergo eiusdem formae, & earundem dispositionum capax erit materia Solis,& in eius potentia contineri necesse est , cum sit elusilem rationis Cum potentia formae Lunaersed forma, quae continetur in potentia naturali materiae, potest naturaliter educi ex ea,ergo poterit educi tarma Limae de potentia materiae Solis, & ita poterit Sol ex materia Lunae generari, & erit generabilis , & ex consequenti Luna ipsa corruptibilis. Et urgeo argumentum hoc modo:
in materia Solis est potentia passiua naturalis ad fosernam Lunsin dispositiones eius:ergo necesse est possedari agens naturale, a quo init per dispositiones
conuenientes tali formae disponi,& per eductionem eiusdem formae reduci in actum,quod non potest fie- ri sine corruptione compositi; probatur cosequentia: quicunque enim potentiae passiuς naturali correspondere potest ac debet naturalis activa, a qua possit rem duci in actum,vel frustra erit talis potentia.Et si dicatur,talem potentiam passivam esse remotam,nihil refert, quia etiam si remota sit, dicit ordinem ad agens naturale,a quo potest fieri proxima;nulla est enim potentia passiua naturalis remota, quae non possit fieri proxima ab agente naturali per dispositionesmam eo ipso,quod non posset fieri proxima,elset frustra , cum non possiet perduci ad actu. Secundo probatur, quia sin materia Solis est capaci ta , potentia naturalis ad