Admodum reverendi patris Antonii Vieira e Societate Jesu, regii in Lusitania praedicatoris, Sermones selectissimi, foecunditate materiarum, sublimitate, subtilitate, & acumine conceptuum admirabiles : idiomate Lusitanico conscripti & variis typis evu

발행: 1692년

분량: 481페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

ssine mensura Gratia appretiatur. bello acquisita i Spolia hostis de Cur hodie abundat panibus , cui Victi sunt insig11ia : de Amico

heri nequidem suppetebat unus t rum Principum Gratia eadem uia Gratia praevalet caeteris Pro habeat inna l Hinc ego me- uuanta absurditas. Verum enim tuo ne modus ille acquirendi vero, quam beneChristus huic Oc gratiam , sit inferre bellum: So- currit inconvenientiae t In ipso Sa- lummod5 inhians spoliis bellum

cramento liεet non sit panis quῆ- meditatur,& machinatur. Graia ad substantiam , est tamen pant S tiae tantum cupidus amore Gra-uuoad accidentia : Gratia Vero tiae , Corde contentus quiescit nnon metitur pane Saepe magnam nostro istud Evangelista clare in- accipiens hostiam exiguam refert tueamur. Acquisivit Gratiam ratiam , dc parVam accipiens ho- Christo Ddin quos Christi ipsi cor hiae particulam , magnam refert suum quasi devictum tradidit: oratiam : ut homines intelligant, sepra pectus ejin. S. Io- gratiam non eis e pane metien- annes plurimi fecit cor sui Principis ; sed illud aestimavit, quia O quAn bene regeretur myun' te victum ipsi tradidit, nondus , si pauperes videremus pani' quia ipse illud devicerat. Corbus, quos tam opulentos Videmus Principis aestimandum est extra Gratiis i Verum in Gratia tantum ditione, non quod fiterit victum: Dei ita se res habet: in Gratia HO' aestimandum in illo est victum, Scininum aliter esse volunt: nemo non quod Vincit. Solus SJoannes majore apud principem suum V - novit aestimare gratiam Principis luit gratia, quAn David apud JQ- ut oportet:Gratiam amoreGratiae,nathan : Quodnam vero Gratiae Δ nihil amplius. hujus argumentum & probatio t Tribus quatuorve vicibus Joan- Sacer ait: Spoliavit se Iona- nes de se loquitur in Evangeliotha, tunica,qua erat induim, sede- semper se vocans illum Discipudii eam Daυid: Ita ut Gratiae Prin- lum,S nunquam Joannem.Di Wicipis sint spolia. Spolia viis. Res po illa. Quare igitur SJoannotabilis: Homines non gaudere nes, non suo se nomine appellat 'se gratia Principis existiment, ni- Urgeamus dubium. SJoannes in

si ad restimenta usque se spolient: Evangelio loquitur de Christo;lo Gratia habeat spolia , quasi in quitur de Petronoquitur de seipso: . Chri-

322쪽

Christum appellat Christum; Pe- Ita ut Moyses amaret gratiam

trum voCat Petrum . sic ipsitum Vero Dei , vel ut Gratiam Dei Gloria non compellat Joannem. Si igitur pleni : &SJoannes amaret Glo- Christhim nominat Christum, & riam Dei,vellit Gloriam Dei Gra-

Petrum Petrum, quare Ioannem tia pleni Inter utramque conside- non nominat Joannem: Ratio est, rationem multum disteri; amare quia Joannes nificatGratiam:& enim Gratiam amore Gloriae , est S. Joannes in tantum amavit gra- Velle frui prccmio: amare Gloriam tiam ob se ipsam , ut nec nomeri amore Gratiar, est amorem velle voluerit haberecti mea. Amantes assecurare. Quodnam optimuli a- Gratiam Principiant etiam infru- bet Beatitudo Θ optimum Beatitu-ctuose, Gratiam saltem appetunt dinis non est Gloriae fruitio , sed

cum nomine;ctim Gratia applaudi Gratiae Certitudo: Beati enim gra- sibi gestiunt: SJoaimes autem tam tiam Dei perdere nequeunt e excellenter amavit gratiam sui istud SJoannes cossiderabat. Moy- Principis etiam sine suo comodo; sesGratiam cosiderabat velut pig- ut gratiam desiderarit sine nomi- nus Gloriar: S Joanncs Gloria conne: eandem voluerit sine vocibus siderabat velut secur itate Gratiae.&applausu, propterea nomen Io- Amor Moysis conjunctus crat co- annis stibiicuit, quia erat nomen modo; Ordinabat enim Gratiam ad Gratiae. Gratia amore Gratiae,su- Gloriam. dirigebat amore ad visio- premus apex est Evangelist nem Amor SJoannis purus erat&Perfectissimus amor Gratiar se- excellens; volebat enim Gratiam cum patitur SC admittit amorem amore gratiae: amare volebat absq; alium qui est amare g ratiam amo- reflexione ad visionem. re Gloriae. Solus S. Joannes ul- Hinc ex nostro Evangelio,mag-terius progrossus, ab amore Glo- num & nunquam satis intellectumriat separare voluit amorem Gra- intimescet Πrys eri L. Di lcgulum, tiae. Moyses dicebat Deo: Si in- quem di ebat, qui es in corna recu- veni Gratiam in oculu tuas, o stende buit suprapectu Domini. S. Joannes mihi ciem tuam. q. i. Domine, reciprocum inter seipsum&Chri- si coram te gratiam inveni, ostem stum exaggeraVit amorem, in cu-

de mihi facio m tuam in qua Glo- jus probatione dicit, quod recubuitria consistit. Et S Joannes quid' & obdormivit luprapectus Domi- Vidimin gloriam ejuου, gloriam quoi nil Egregia sane amoris probatio linigeniti a Patre plenum satia : Diligere est vigilantia, α obdormire

323쪽

mire negligentia est incuria: quo- quam aliorum Spirituum Beato modo i ritur fieri potest, ut negli- rum Deo Osterre satagebat ita inocentia dc incuria Vigilantiae sit rem. Et amor rei sectior illo probatio; S obdormitio probatio Beatorum, est aperire cor & clausit amoris ξ obdormivit, ergo dile- dere oculos. Duabus volabant xit: nunquid haec bona est conse- cor apertum: Duabus velabant,ecutientia Est Omnino: SJoannes e- ce oculos clausos. Alii Beati di nim obdormivit supra pectus ligunt corde oculisque apertis : at Christi: nec purior , nec certior Seraphini, qui illos in amore via, dari potest amor illo,cliui cor tradit Cunt, amant corde aperto, &Ocu- dc oculos claudit. Tradere cor O- lis clausis. QuemadmodiimSJoculis apertis,est velle visionem pro annes, a quo didicerunt hanc ex-proemio amoriS: cor tradere Oc se cellentiam : Discipulum, quem dilis clausis, est nolle in amore prae- ligebat , qui recubuu supramium visionis. Unde clare infer- 0m. Lur,amorem S. Ioannis persecti rem fuisse circumstantiis ipso M F. VII.

more Beatorum: Beati enim amat oculis apertis: S.Joannes amavit O- FNim vero cum in S.Ioanne tot culis clausis. Beati amant cum cocurrerint qualitates amantis satisfactione visitonis: S.Ioannes a- &amati,ne Cno familiaris deamici,

mat sine interesse commodo quid mirum quod illum adeo dividendi. Utrum bona sit Conse- ligeret Princeps Gloriae Christus; i quentia , ipsi dicant Gloriae Sera- Quid mirum quod illum adeo di-phini. Isaias duos illos vidit Se- ligeret Princeps Ecclesiae Petrustraphinos Throno Dei assistentes, Ut Concludamus eo unde coepi- dicens,quod duabis alis volarint,de mus: Quod vel maxime exaggera- duabus alis faciem velarint: Dua- ri potest in familiari,est quod Cur-bus alis volabant , se duabuου vela- tius de Epimanonda Alexandri faciem. Si igitur omnes An- Magni familiari &Amico pronun-oeli semper vident Deum , quo- ciavit: Multa iste sine Rege pro pere, nam pacto Seraphim isti velabant Rex fine illo nihilmagnae rei gessi. oculos Θ Hujus rei causa est; quia q. d. Tantus fuit Epimanondas, sicut coelestes Seraphim per anto- ut cum Alexandri Magni familia-nomasiam sunt amantes, reprae- ris esset,ipse sine Alexandro mul sentando saltem perscctiorem , ta praeclare gesserit;Alexander ni-

324쪽

E V A N G Εhil magnum sine illo. Idcm omnino de SJoanne non Alexandri Magni,sed ipsius Christi existente familiari perproprie affirmare licet. S. Joannes multa & magna gessit sine Christo visibiliter praesente: Christus res magnas seu maximas non gessit sine Joanne. S. Ioannes sine Christo Romae superavit tormenta, ine Christo venenum bibit Ephesi; sine Christo

Pathmos in exilium est relegatus, sine Christo convertit S reduxit

ad Christum Asiam , sine Christo

totum docuit mundum : legemque Charitatis Christi divulgavit. Grandia patravit S. Ioannes sine Christo : Multa ille sine rege prospere. Christus e contrario vix magni quippiam suae Ioanne

fuit operatus. Primum miraculum Christus in nuptiis patravi &aderat Ioannes: Christus resuscitavit filium Principis Synagogae in Comitatu habens Ioannem: Christus Sanctissimum instituit Eucharistiae Sacramentum, Omnium miraculorum maximuin, SI S. Ioannem sitra pectus stium habebat reclinatum : Christus in monte Thabor fuit transfiguratus , & S. IoannesGloriae isti adfuit: Christus in horto sudavit sanguinem , &S. Ioannes in poena illa angustia eomes adfuit: Denique Christus

mundum redemit moriens in Pars V. L I s Τ Α 3os crucC , nec alium assistentem sibi habuit a latere, nisi S Ioannem :Rex sine ligo nihil magnae rei lusit. Porro si istud usu venu Prmcipi Gloriae , quid mirum si Ecclesiae

Principi usi veniret idem S. Petrils misit se in mare ad suo OccurrCndum Magistro,sed S.Ioannes eundem ipsi monstravit : S. Petrus in coena,quis Proditor es et scire cupiit,sed SIoannes illud interroga vit: S Petrus pontificis atrium intrare fuit ausus, sed a 5'. Ioanne fuit introductus: S. Petrus Sepulchrum Christi invisere decrevit, sed X Ioannes eum deduxit. Ita ut Princeps Gloriae, I Princeps Ecclesiae uterque uteretur S.Ioanne, hac ramen

d sterentia : Princeps Gloriae non aliter utebatur S.Ioanne,quam V lut amico & familiare : Princeps Ecclesiae non aliter utebatur 5 Ioanne, quam velut potente. Et quomodo Princeps noster Z Titulo ti-troque. Celsitudo tua inb Ioanne habet Amicum, Sc potentem : 'Amicum pro devotione; potentem pro necessitate. Restituit Deus celsitudini tuaesita regna, quo tepore armata manu illa defendere opus erat. Fortuna Celsitudini tuae aemulum si iscitavit Principem Balthasarum,Babylonico illi potentia non imparem. Sed tres digitos cum penna suffecisto constat ad tremefaciendum Balthasarum. O

325쪽

366 SERMO PRO DOMiNICA SECuMDA convcnientissimu pro nostro Prim authentica conficientur vaticinia, cipe actu lTribusSJoannis digitis quae de Celsitudinis tuae corona Cti m penua,& ma litora quae dicat, tam gloriose loquuntur in hoc feli- Contra Balthasarem satis: amore & ci regimine. Denique hic enim s. intellectu obsignantur omnia. Ista stent omnia) penna ista Evangelia penna de phoenice est amoris ; stae,nomen habentes Gratiae,Ceu Haec penna de Aquila est intelle- situdini tuae post plurimas vitae anctus. Hac penna scribetur tum 1 nos subscribentur & confirmastae petitionis uententia:Hac penna buntur decreta Gloriae, confirmabuntur scripturae, quibus Amen. nostra conserventur : Hac penna

SERMO

Dominica secunda Quadragesimae.

Assumpsit Iesus Pe Iacobum, s Ioannem, sduxit idos in montem excelsum seorsum, s

transfigurat in es ante eos. Matth. IT. g. I.

N ipso uuasi terrae iis montibus vocibuS quas to- promimonis in- tus filiorum lsrael exercitus pergressu Moyses in campos longe lateque diffusus duobus altis sibi miraculose audiebat) proclamari ex adverso opposi- & promulgari jussit, in uno Garizim

326쪽

nem legem inviolatam Custoditi ris : In altero Hebat nuncupato maledictionem& improspera tran- gressoribus superventura. bimules mihi in hoc Quadragesimae introitu , praecelsi duo figurantur

monteS , non tantsim ex adverso

sibi oppositi, sed omnino contrarii , quorum historiam Evangelicam in Dominica hac& praeteri rarepraesentavit repraesentat Ecclesia. In monte primo Diabo. lus Princeps mundi adhuc dictus, Christo omnia ejusdem mundi regna & Gloriam eorum ostendit : Ostendit ei omnia regna mundi'gloriam eorum. In Monte secundo Christus verus Rex Dominusque Ctat , quibusdam ex Discipulis suis sibi familiarsoribus

nem ipsius ccesi gloriam ostendit; oculi enim humani illius vid n-dae capaces non erant, sed quandam ipsius partem : Et trans FL

rentiam inter Montem & Montem l O differentiam inter Rest na

& Regnum i O disterentiani in ter Gloriam & Gloriam i Etiam montium horum alter prosperitatum , Ss alter Maledictionum poterat appellari : & similiter in quolibet eorum praeco Prona Ul-gat felicitates reservari illis qui le-

Christus transfiguratus C estis gloriae nos excitat visione: similiterque maledictiones praeparatas

iis, qui legem eandem Coecmnendo praevaricat tur, ad quod tentator Diabolus falsa nos Gloriarum mundi apparentia instigat. Quemadmodum ambo isti montes sunt de Gloria , quamvis tam diversa,cuilibet eorum assii n-ptio respondet. Primo assumi sit eum Diabolin : Secundo, Ashmpsit Iesus Petrum , se Lacobum, Jfati.Iyor Ioannem. Certium est, si iiiicere quod assumptio una sit Diaboli, & altera Jesu ; ad hoc

ut omnes ament ac desiderent assimptionem Jesti : abominarentur SI Cjurarent assumptionem Diaboli. Sed quid ,

pro dolor i videmus Z Viam Montis Thabor , qua tenditur ad c essem Gloriam , d sertam S quasi nullus incedat

per eam : alteriUS vero non

nominati montis plateam , qua ad mundi pergitur Glorias , Omnis generis & status hominibus frequentatam , etiam at is qui mundi despectum profitentur. Dixit David omnem hominem fide & ratione praeditum in hac lachrymarum valle ex proposito a censionem dispono C: Ascen-

327쪽

Si igitur omnes ad fruendum aeternum veris Beatitudinis felicitatibus ascendere & assumi dessederamus & speramuS, quare derelicta montis via , qua Christus adccoelestem nos gloriam ducit, tam licite&certatim, non dico jam

plateam, sed praecipitia sectamur, per quae Diabolus sub false Gloriatarum mundi nomine nos ad maledictiones deducit Inferni ZAdjuvante me nunc gratia divina caecitatem hanc hodie tolle-IC CUperCm, quae tot animas decepit &perdidit,quae eandem in hac vita non agni tam tunc sine remedio deplorant. Hunc in finem

. montem monti Opponam , mon- rem tentationis monti transfigurationis,& glorias mundi, Gloriaec: lesti: non bona malis,sed bona Comparando bonis. Hoc medio clarius manifestiusque quam ullo alio, sal forum verorumque bonorum differentia patebit : dc Cum jam intellectus noster-voluntas adeo decipiantur S errent: saltem oculi nobis veritatem CitCndCnt. Lux divinae Gratiae illos nobis dignetur aperire , S illuminare per intercessionem ejus , quae gratia plena est. Ave Maria.

Pposito monte tentationis cum gloriis mundi , monti transfigurationis cum Cloria coelesti,quis bonorum nobis demonstrabit differentiam, quae promissa sunt in monte primo, & promit- Mantur in secundo , nisi qui se imvenit in utroque, tentatus in lino,& transfiguratus in altero s' Idem dubium exagitavit multos , quos David interrogasse refert e Multi dicunt: diuis olendit nobis bona 'Idemque Propheta respondet , lumen vultus Christi Domini illa nobis ostenderet : Signatum est μ-

per nos lumen vultin tui Domine.

Nunquam vultus Christi Domini nostri clarius refulsit, quam in hac transfigurationis suae dio, in quo solis instar vultus ejus resplenduit: Resplendat acies eju cut Solit in signum quod ibi visa sint bona,onamum nomine inquit S.Petrus: Bonum es nos hic use. Cum igitur vultus Christi lumen nobis ostensurum sit bona,idem lumen solis ad- instar splendent , in lumine solis tria invenio, quae non clare minusquam ipsa lux solis magnam nobis differentiam demonstrare possint, quae inter bona caelestis Gloriar,S illa sic dicta Gloriarum mundi bona intercedit. Lux Solis pura

est& sine macula ; tantum descr-vit uni quantum omnibus : totaque simul & indivisim percipitur. In his igitur tribus, lucis

328쪽

mi ADRAGESIMAE

solaris proprietatibus , tres nobis terram, quae est ilifernus; Tertiam Vultus Christi ostendit differen- supra terram, quae est coelum: dcrias inter bona coesestia & mundi, inter omnes has tres regiones bo- ex quibus etiam tanquam tribus na & mala est partitus , & magna punctis discursus noster constabit. cum justitia& differentia. In in-Prinid ostendimus bona mundi ferno sunt tantum mala sine bonis:

malis esse permixta ; &sbia coele- in coelo tantum sunt bona sine masti a mali mixtura carere In Secun- lis : in terra bona malis stat perdo , de bonis mundi, quemlibet mixta. Qua de causa ' in inferno privatim solis frui suis , quod mul- sunt tantum mala , quia tantum tu aest ; de bonis coelestibus mali ibi degunt : in coelo sunt bo- quemlibet frui suis praeterea na tantum, quia nonnisi boni ibi

omnibuS Communiter : In tertio, agunt: in terra vero ubi boni malis si cui contingat bonis frui omni- permixti vivunt,bona quoque in

bus, illud successive tantum de per iis permisceri justum erat. partes fieri: de de bonis coelestibus Prima veritatem hanc magistr

Contrarium, eis frui omnibus col- docuit natura in omnibus quae cre- lective, semper, S simul. Promi- avit pro omnibuS. In maxima sensi nos oculis omnia ista conspectu- sutim oblectatione, quae est ros i , ros, & quamvis quorundam pun- spinis eam sepiens, teste S. Am- chorum horum materia sensus brosio clarum ec verum deliciosis transcendat, transfigurationis ni- hujus &dolorosae mixturae reliquithilominus lux,illam nobis Solis in- speculum. Verba S. Ambrosii haec P Rima propositionis nostrae dis- cingungat. Eandem considera- ferentia omnia mundi bona tionem secutus ampliavit Boetius, B.D. malis permixta, coelestia vero om- qui exemplo pulchritudinis illud ni carere mixtura asserit;& ita pro- adjungens dulcedinis, cecinit, setitinus se res habet. Quando Deus lamentatus est eleganter : Armat universi totius construxit machi- sipina rosam, mesta tegunt apes. Et nam, intres eam regiones divisit: quemadmodum in hac vita non Unam super terram, quae est mun- est rosa sine spina, nec mal sine adus in quo vivimus ; alteram infra pe; sic neque unio est siue luto, ne-star reddet illustrem.

329쪽

tum sine nube,Aeq; Sol sitne umbra, ira ma- Domini vim meri plenus necive lumen sine fumo , nec rh mixto. Norat & interrogat S.

ri a sine veneno , nec mons sinς Augustinus hic , aruomodo merivalle nec quantitas sine ponde- si mixtot Si vinum erat purum , re nevae plenum sime vacuo , quomodo mixtum Z & si erat nec triticum sine palea , nec caro mixtum Quomodo partim e sine osse nec piscis sine spina , quia non est bonum naturale , Scri eoue fructuS arborum qua tu mundi hujus, quamvis de manu cunque sapidus, sine acido intuS, Domini Dei , quantumcunque seu cortice Mris. In ipso tempore purum sit M defiscatum , quod Quo vita nostra constat , non est non in se fetu siecum vehat almuarii aestus sine livente , nec dies sine mali mixturam. Vinum est illud nocte. Porro in hac similitudi- pectorale simplex , a naturane tanta est differentia, ut adha- mediatum ad cor hominisclaetifi-bendam aestatem & hyemem candum: sed nihil est tam laetum totus requiratur arinus ; M ad aut laetificativum , sic ab omni diem habendam & noctem vise tristitia alienum & vacuum quod ii quatuor requirantur horα : cor non Migat. Si ridetur risius

d ad habendum malum & b. dolore miscebrtur : si quid delerita unicum sufficiat momen- ctat, gaudium in luctum conver-' 'Sciesntile, sitne fide sola expe- Proverbiis suis testatum reliquit et fientia docti, inquiebant, Deum de praesenti tanquam expertus , du habere stagna , unum mel- α defuturo velat Uates: δε-i e alterum sellis , nec quic- lore miscebitur, se extrema gaudii

Quod non utramque tinnssierit , Sed quia hominum sapientissi- VIS. hane ob cauam omnibus quae mum , Regumque omnium d1- terram descendunt , inesse vitiis deliciisque assi uentissimum dulcedinem mellis permiXtam M in medium produXimus , ipse ve- maritudine lallis. Certius nihil rum nobis declarabit ludicium , Idicto Davide pronunciare potuis- quod & ipse de rebus mundi o serit Propheta Regius inquit, mavit, nosque formaretas est. P in manibus trabore calicem, neS me statui, i nquit Salomon, arupropinet Lominibus , vi- nuere deliciis, cunctisque vitae. hu

330쪽

Qu ADRA CESIMAE AElf. i. jub frui bonis' Dixi ego in corde meo, non majestas, magnificentia, ordo vadam se affluam delictui fruar & pompa ministrantitum ac satell, bonis. Praesupposito velle, scire, tum Reginam Saba in extasin rare posse quicquid vellet facere ne- pueriint: scutellae, scyphi, aliaquemo quippe tantum potest , nec mens alia vasa erataraurea: MuuCaptus Voluit, neque Salomone me- Vocalis ex utroque sexu exquisitiulius scivit J ecce quid fecerit i Re- ma. oderamenta,&pigmCntaquΘ-gium in Ierusalem construxit Pa- rum 1eu fumo seu odore & sultitulatium, quod post aedificatum ab aspergebantur Δ inficiebanturip so templum t ecundum fuit mun- omnia constabant omnibus, quae di mirabile : in monte Libano fun- oriens exhalat aromata. Non hic lamenta jecit pro variis diverticu- mihi sermo est de qualitate No for-lis , voluptuariisque aedificiis, in mositate Gynecari aulici, filiarum quibus praeter hoc, quod quicquid Principum , di diversis enationi-

rarum, curiosumque mundus ha- bus electarum, quas inter sola: Rebet, collectum videretur, horto- ginarum nomine & cultu insignes rum amoenitas, fontium limpidi- Crant sexagit ita, omnes regia mag-tas,sylvarum densitas,ferarum vo- nificentia & latellitio gaudentes.

lat iliumque venatio , & ad ipsam Histe omnibus Salomon intran- usqtie umbram in aestate, SI Solem quillitate suInma, nec fama mino- in hyeme artificio naturam exce- re fruebatur, sine inimico, &t1modebant. Thronus eburneus in quo retallo: & hisce Omnibus tam im- causas audiebat, currusque fercu- pense vacabat&indulgebat; ut ip-lum dictus, quo vehebatur , tanta ilina et fateatur , nihil vidisse o- arte & pretio erant elaborati & eX- culos,excogitasse imaginationem, ornati, ut singulariter eos Textus aut cor concupiisse , quod ipsis sacer describat : Vcstium , Orna- negaverit: omnia qua desiderave-- Ecclesi. tusque Salomonis splendore Chri- runt oculi mei non negavi eis , nec mio. stus ipse Gloriam vocavit: auri ar- prohibui cor meum , quin omni vo- gentique coacervati thesauri erant lup at rueretur. Cum igitur in immensi:greges Sc armenta peco- hisce Salomonis felicitatibus non rum,tum temporisRegum divitiae c5pilata,sed ex tes a sint omnia mi numerum excedebat: equi in qua- di bona,audiamus scietes,quale de draginta praesepiorurn millia erant eis formaverit judicium quod ip- distributi: mensae sumptuositas,cui semet paucis insinuat verbiS. Provinciae diversideservieba ,nec Cum me convertissem ad univers. vera qua fecerunt manus yy

SEARCH

MENU NAVIGATION