Leonharti Fuchsii ... In Hippocratis Coi medicorum principis septem Aphorismorum libris commentaria, ab eodem authore nuper recastigata, adiectis adnotationibus, & locorum difficilium Galeni explicationibus. Cum indice insignium copiosissimo. Lugduni

발행: 1558년

분량: 664페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

Constitutionu qua quoiadis funt,aquilonia quidem

corpora cogunt obuuiora reddunt , facile mobilia , bene colorata, rictius audientia. Aluospraeterea exiecan oculos mordent: si thoracis dolor aliquis praecedit, magis irritatur. εω strinae autem corpora laguida efficiunt, ct humectat,Efficile auditum, capitis grauia ratem oe vertiginem afferunt. In oculis ct corporibus dissicilem motum concitant, ct aluos humectant. Nsupe ioribuq Aphorism. nimirum s. Hippocrates quae

l. mala asserant diuturnae constitutiones aquiloniae & austri nae,exposuit.Nunc quas noxas, que q: commoda pariat qu tidiana constitutio, aquilonia primum,& deinceps quae mala austrina asserat docet,inquiens. Inter constitutiones quo-.tidianas aquiloniae quidem corpora sua frigiditate cogunt ἔθαι- ac densant,robustiora etia reddui: id enim significat,i- quippe τήν Θ latinis est robur. Hinc Aiso robustu, validd, δ, biis & firmum, πια etiam Graecis est insis; Hoc est robur. .

Causam in Commenta.refert Galen . Facile mobilia essieit. . quod scilicet superuacuas corporis humiditates exhauriane ac dissipent, atque adeo corpus leuius& ad motum promoptius ossiciant. Bene colorata reddunt,quod omnes actiones naturales, iecorisque, ut sic dicam sanguificationem adiuuent. Melius etiam ut audiant,aquiloniae constitutiones in causa sunt: omnes enim actiones animales firmant. Cur v i r

232쪽

in auditus duntaxat fecerit mentionem , Galenus in Commen.exponi Exemplo autem auditus, omnes reliquos vult cur au in

intelligi sensus,qui singuli perinde atq; auditus in nac constitutione vigent. Nec obstat quod hoc loco Bra uolus di- '' sis,

uersum asserat,nempe fieri posse ut visus,odoratus degustus Muci inis in aquilonia constitutione non vigeant, propterea quod ce- terptatio rebrum humiditate plenum, veluti a manu lpogia,ab aqui- utatur.

lone frigido exprimatur, & ad oculos subinde, nares & li quam humiditas ipsa destillet Nam quod supponit,hoc fal-msimum est. Neque enim in quotidiana constitutione aquilonia, qui frigida & sicca est,fieri potest, ut ad inferiores corporis partes destillet humiditas, quod tum nulla in capite existat. Secus autem esset,si tempestas aliqua humida ante- , cessisset. Quum itaque Hippocrati sit sermo de quotidiana costitutione aquilonia, excludit prorsus suppositio de prςcς tale tepore humido,neq; Musae ratio pcedit.Atq; hactenus

commoda aquiloniae costitutionis explanavimus. Nunc igitur incommmoda quae pariunt,prosequamur . Primum aute tioni, n omnium aqu1loniae constitutiones quae quotidie fiunt, aluos m. exiccantaquod supra quoque Aphor.Ddixit,aluos duras aqui Ionem essicere asserens .Causam ibidem etiam exposuimus. Dein oculos mordent Atqui proprie loquendo,calidum, ieirulitas.AphorisComme. 2o.teste,tantum mordax est. Semsus vero similitudine, frigidum etiam. Quod cuidem quin modo accidat,Gal.lib. . bimpl.med. cap. I. luculenter Osten' quomodo dit, ita seri bens. Quum frigidum quaecunq; contingit, emu , , . di contrahat substantiam,& condenset,constringatq;,primu , , tenues excernantur himiditates necelle est,sicut ex oculis la , , chry ma, postea vero etiam mordax appareat: idque.no ero ., dendo,ut calidu,sed diuestendo continuum.Frigidum enim meatus omnes in raris corporibus subiens, qualia sunt vul-nerata omnia, utiq; & nares ac os,uniuersas refrigerando- , , rum corporu partes arripit, & quodamodo multis circuqua , ,et . que ansis eas contrahens atq; condesens, cotinuis sibi parti Musa persebus diuellit. Hic ille.Qu quide a nobis longius sunt reςita pera morta propterMusam,qui causam ipsam mordicationis partim in siccitata,quam per se mordicatione emere ait reserre is si estiteritis inepte voluit: partim etia in biliosas materias ad oculos ieiulit. transmissas, quum tam in hac constitutione nullae in corra, . .

233쪽

GI SECTIO Nis III. Aquilo pore gigni si aliquis thoracis dolor praeeae

thoracis sit, is per hanc constitutione magis augebitur. Nihil autem dolores mirii, augere dolore qui praecessit aquilones frigidos, qirum ςix eum etiam qui prius non affuit,excitet. uippe ut infra ait, ph frigidum inimicum ossibus& pectori existit.Atq; bactenus Austruis de incommodis quet aquiloniam sequuntur constitutionem.

constitu diximus.Nunc igitur quas noxas austrinae asterant constitutionis no tiones,breuiter perstringemus. Primum dissoluere, hoc est.

μ' ianguida reddere eorpora inquit. Causa supra in Aphorici. est exposita.Dein humectare,difficile auditu capiti': grauxtatem efficere.Causae loco iam citato sunt dicta . Vertigines etia Fpter causam a Caleno in Com. exposita faciunt.Nam ιυ,ν iri cibuγco Grqcis idem quod re πωμα significat. In Muia D eii , lis praeterea & corporibus difficilem motum. Siquidem nee

moriis. uorum principio numectato,circa voluntarios motus pigritiam apparere necesse est, ut commemoratu est etiam suprὶ Aluos hu- Aphor. . huius sectionis. Et aluos humectant: hoc est incau-

in M. Asinis liquida per inferiora excernantur.Quae singula copiosius loco iam citato sunt dicta.

' Secundum naturae iv ani mae operationes. Graecε. -τα τε τάς φυμαρυα ταρ ψ μιαρ ἐνδεήat, in naturali x & animaliabus actionibus. Et paulo post.Na animales astrones,&c.Naturae.JGraece,τας φωικαύ,natrurales vero.Communis autem trisq; est quod contentu nominat.J Valde obscura sunt haee interpretis verba:sed Graeca aperta ad modii, irae fic habent, πισυν κ .mmix,comune aute viri': scilicet facultatibus est robur.Qui salubre corpus habet. H non temere arm eilli . Galeno lant adiecta. Quippe imbecillib' aquilones no pro. Lis sie eis sunt.nee etiam siccis & tenuib':hos enim magis exiccat. ac vib' eorunde principes partes, & quae in profundo corporis sunt 'μ 'φης silmsset lieet earn tu propugnaculo destituti sunt, proptius y IU0t.Dolores pectoris.JGrice est τά τ ξαραμ nete in ,

Dolores thoracis exacerbari. Nosces autem. JAddEdum, manifestius.Gro a enim ita habent, δανίου et aiae aniam sit,sive ad vitam pertinens.JGraece, si αππι τυε-μτμι δντευωψυχπων,ad omnem actionem quae vitalis sit,sive animalis. Et iis quas apoplex ias nominant. J Hoc loco per in-rer Interis terpretem multa sunt omissa, quae in contextum sunt reponenda

234쪽

Ap HORISM. XVIII.

di eos qui illis anate vicini, proximi, ut Celsus conuertit, . coniunctive sunt id enim im ι vox, qua usus in Hippin crates,hoc loco significat,quu i s v Graecis non aliud quam humo. nullo interueniente sequor,iuxta sum,haereo,& tango den tet optime degere, maximeque valere ait. Proximi autem . . pueris sunt adolescentcs, qui a Graecis μειρaακα nominantur. Optime verb degunt,potissimumque iis temporibus valeat pueri &adolescentes,proptereὶ quod eorudem naturae, tem' Quare vaporum horum temperatura maxime conueniat.Tamen hoc 'ς:loco diligenter cauendum erit, ne utr/qVς xς mpQ a pubii aeque promiscue aetatibus conuenire putemus: led adhibend3 adolestari plane verbis Hippocratis distinctio et it: quod in Commen' te, optimetariis etiam suis monet Galenus: ut scilicet dicamus adole- degunt. scentes, quorum natura temperata est vere, quod itidem

4 temper

235쪽

temperatum existit, optime degere: pueros autem aestatis principio,vtpote quod parum a mediocritate ad calorem Scsiccitatem declinat: atque adeo puerorum natum, 'uae cali da 3c humida est, magis conuenit. Quanquam nulla etiam adhibita distinctione , aphorismi veritas constare potest.

Nam cum puerorum natura maxime conseruanda sit, quod in alio quam hoc ipso tempera mento eorundem corpora i Ver o pro crescere nequeant: certe hanc i psam vernum tempus, quod pri3n tu' temperatum est potissimum conseruabit. Nam ut sequenti hostii Commet ait Gai .ex propria natura nihil nouat.Qmim igntur hoc tempore corpora illorum non alterentur, sed conseruentur magis, ut optime etiam valeant necesse est. Bras auialus hoc Ioco aduersus ea quae diximus, sic instat: Pueri sunt Muse 6 humidi, igitur vere magis laeduntur. Quasi vero ver humuiectio di, dum sit,& non temperatum. Ridicula vero plane etiam eius ivi uri est responsio, dum pueros humidos esse asserit, non quident ratione vi ,seu proptiae natum, sed collatione ad iuuenes. ei E Nem0 enim est qui nesciat, pueros simplicitet & nulli e inici '' Iatos,esse humidos: quod scilicet id ipsum multis argumen iis lib. 2Ae Temper.cap. 1.Gal.demonstrauerit. Sic perpetuo unus error alium parit.Si enim ver per se esse temperatum Vt Gal. facit, Musa quoq; concedere voluisset, in haec absurda nunquam prolapsus fuisset. Aestate verb& autumno aliqua-dire vel aliquantisper id enim est, πιυς senes optume degulit.Celsus haec verba sti σο φώ-ύρου τινος. Aestas & rectissime ita conuertit:Et autuni prima parte. Quippe hie inumni ad naturam aestatis,cui proxima est nonnihil accedit. Nihil P iης pisi autem mirum senes qui natura frigidi sunt, in calidis tho. , ρό risus rectius valere. Unius itaq; tantum qualitatis ratione, seruati ne imp. caloris,non utriusque,senibus aestas& autumni prurucipium conserunt.Siccitatis igitur ratione iis potius noege. Reliquo hyemis tempore bene degunt,qui med ij sunt inter has aetates adolescentiam scilicet& senectutem. Sunt verbMedii in- medit,qui Graecis dicuntur ακμοντες, hoc est, florentes arater adole- te,seu iuuenes.Nam quum ij sint calidi &sicci, merito hye me,qu contraria est, frigida nimirum & humida fi lubriu degunt.Sunt etiam medij inter praedictas aetates,qui etatem κῶ Γῆαν,hoc est,constante, quae alio nomine aravx axσμὴ

Illi': byema etiam confert, 2 sint per inquiaid

236쪽

Ῥῖdem esidi adhuc,sed minus quam iuuenes, ut infra apb. 3o .huius sect.latius dicemus,atque sicci. Hinc Celsus aptis, sime hac partem ita est interpretatus,Iuuenes hyeme, quiq; inter iuuentam & senectutem sunt. Citatur ham sententia a Galeno nostro lib.8.de Placitis Hippocratis & Platonis.

ANNO T. IN GAL. COMM.

.. Bene temperatis.J satis erat dicere temperatis: sic enim vocant Latini quae Graecis isses dicuntur,ut supra etia monuimus. Haec enim omnium aetatum optima.J Complecti- Adolestentur enim adolescentia sub pubertate, quae itidem in medio P atque optimo temperamento consistit. In latum osteudes.JLegendum, extendens. Graece enim est est πιάσος ὐζώνων Hae quidem biliosiores.J Graece, istam χοληAiTum, quae qui dem biliosiores. Minus.J Adiiciendum, autem:quod Grince sit u A'ἐν - ταρ w Minus autem quam aliae,ex ipsis scilicetaetatibus,naturis,& regionibus.

ε orbi quidem omnis generis in omnibus temporibus sunt. onnulli tamen in quibusdam issorum ma

gis oe oriuntur , ct irritantur. Vum Hippocrates in sequentibus aphorismis esset e

positurus qui morbi peculiariter in singulis anni temporibus nascerentur, hunc praemittere voluit tanquam generalem, utpote in quo monstraret,quod non tantum ij morbi, qui naturae temporum sunt accommodati, sed etiam omnes alis irruere possent. Idq; propter eos qui patare possent, nullos alios morbos aestate accidere posse praeter eos, Morbi t quos Hippocrates commemorat, Quare morbi non sic sunt poribus. temporibus affigedi,quasi in aliis temporibus accidere nequeant:sed quδd magna ex parte iis teporibus magis quam aliis oriantur. Sic tertiana quidem febris non est ita aestati

destinata, ut hyeme fieri nuquam possit,sed quod plurimum aestate generetur.Hinc est quod hoc loco Hippocrates dicat. Nonnulli tamen morbi magis in quibusdam temporibus

237쪽

& orIuntur & excitantur,propterea quὁd hqc tempora morborum illorum naturae sint accommodata. ANNO T. IN COMM. G A L Tunc nos.J Addendum,omnes. Graecὸ enim est, Hula. Buid, &c. tunc omnes quolibet tempore, &c. Affines.)Graece, accommodati. Proximi.) Graece,&aestu, ut su- Interptu pra. Neque enim similiter ab eadem causa,&e. J Hunes conuolsio cum non latis recte interpres conuertit. Graeca enim sic ha-uQN; bene, k H ἡμιωρ υασι δ αντὸς ατίας ἡ θω - το fura* in dri πεφνιιν οῦ ο ὐγdice τῶ λω, καθαπερ - ὸ obvaler Mια--- , ου τε τοῖς κήα cqwγγαν τινα Mose mi, Neque enim

similiter ab eadem causa calidus perinde atque Diqidus OLsendi aptus est, aut humidus ut siccus. Quemadmodum neq; temperatus ut quiuis illorum,neque ut illi qui per coniugationem aliquam intemperati sunt.

lola, freta m. Vere quidem furores, melancholia , morbi comitiales, languinis profusiones, angina grauedines, rau- . Aulisti citato, lepra, tusses, impetigines alphi, pustula vice- rosae plurima, tubercula, ct articulorum dolores a

cidunt. Hoc in aptior. Hippocr. recenset morbos qui magna ex

parte vere,eo Quod eius naturae accommodati sunt, a putoreide cidere solent. Primum autem verno tempore fieri latores melanctio & imelancholias ait, non quὁd hoc tempore biliosi &m iii ix Vex lancholiet humores generetur: sed quod aliis temporibus ' PQ procreati sint, ae hyemein profundo eorporis delitescen- si ' rex, nunc tandem veris ealiditate dissusi ac commoti furo-Mrishi eri rem ac melancholiam pariant. Dein morbi comitiales a Litiales. cidunt,propter pituitam hyeme in corpore natam, vere a

tem commotam & dissulam.Proinde etsi pretdicta mala vere emerg

238쪽

IA PHORISM. XX. 22semergunt interdum, tamen quum humores ex quibus haecipta oriuntur,autumno sint procreati, ideo autunalia magis dicuntur quam verna. Causas etia istorum malorum Gallii Comm.huius se l.e posuit 'Veris autem propria sunt mala mni moequae sequuntur,sanguinis nimirum profusiones: sic enim se 'one dictionem conuertit Celsias, vel excretiones. Per profusiones itaq; sanguinis intelligedae sunt omnes sanguinis ex- Cretiones mediocres, quae a morbis corpus vindieat siue peret: UM nares,siue per harmorrhoidas . siue per uterum fiat, id quod e

Gal.Comm. perspicuum existit. Et quidem ratioui cosenla - neu inest sanguinis excretiones vere accidere, P hoc tepore,

Hipp.in lib. de Nat.hu ma.teste sanguis crescat, ac quotidie incrementum suscipiat. Anginae etiam vere fiunt, P humo- Angiuae. res diffusi ad fauces,aut guttur coctuant, ibiq: inflammationem procreent.Generantur aute anginae vernae, ut Gal.COmanent. 22. huius sect. autor est,ex sanguine pituitoso. Graue- cra viis

dines & raucitates fiunt, propter pituitam hyeme in capite R natam, vere autem diffusam, de ad nares, aut fauces delatam. Tusses, ubi ad thoracem ac pulmonem humores a capite deis ' 'fiuentes delati fuerint. Lepra . qui scabiei quide species sunt, ab Arabum lepra distantes,ut lib. r. Paradox. c.I6. demonstra uina's, fiunt, verno tempore praui humores a profundo corporis ad cute ipsa in deserantur.Impetigines,quas Hipp. di alij Graeci vocant, vere quoq; generantur. Est au Leme. tem impetigo,curis vitium, aspredinem quandam in ea pariens,quod Germanice flectit vocatur.Cornel.tamen Cel. ii Impeii clienas papulas,& lepram impetigine.ut diximus lib. 2. Paradox.c. IT conuertit. Cartersim impetigo, de qua Hippoc. dc

post hune alii Graeci medici locuti sunt, non est Plinii men- λ 'gotagra, cuius meminit lib. 26.c. ia& qua non modo Italiae,ve rumetia uniueris prope Europe ante Claudii Tiberij Cis ris principatu incognitam fuisse tradit. Quippe longe ante haec tempora lichen ,seu impetigo Graecis cognita fuit, malui : est multo quam sit Plini j meatagra mitius. Accedit quod Gai .lib. s. de Componendis medicam. M. p. 7. euidentissime doceat, lichenas a mentagra diuersas fuisse, Zum utrius iust mali semper ibidem seorsum mentionem iicit. Nec aliud ex Galeno colligi potest, quam quod haec duo mala in curandi ratione aliquid cornmune habuerint, mia ' .

239쪽

minime tamen eadem fuerint.Nec obstat, quod loco paulo ante citato Plinius mentagram etiam lichenas vocari scribat.id enim factum est,non q, eadecu lichenibus fuerit,sed .uod similitudinem quandam m iisniouerit.Quippe in ea ursures & squamulae a cute prodibant, haud secus quam in

Impengo vera lichene.Quare cum mentagra non sit lichen seu impenon ςst ligo multo minus ut sit morbus quem Gallicu hodie appen '' Iant,eoncedendum erit. Quod nos etiam multis argum ia*-i μ' paradoxi, nostris loco antea citato demostrauimus Eua nuit em e cospectu hominu mentagra,vt nuc plane incogni- ta sit.Et utina m ea ora etia reliqui morbi sublati fuissent Mnon nouum aliquod malu menta gra longe deletius pro illa regiones nostras irrepsisset, nepe scabies nominata H ispaniea.De qua re nonihil etia scripsim' lib.1.aduersus Montuu , Alphl. confutatione 2.Dialexeos.Alphi quoq; verno tempore fiunt. Sunt autem vitiliginis species,ut cap. i.Compedij nostri diximus.Eruptiones ite,seu pustulsulcerosae. ilippe per se Tubercu P.Mm,omne pustularum & eruptionii genus hoc loco inteui ligendum erit.Τubercula quoque, de quibus abunde supra, Ax iςμ'φ' sin. f.aphor.is .dimim est Causas omnium in Comm.Gale. μμ' ' hY-osuit. Et articulorum dolores:nam per Omnes dolores articulorum,qui propter humores a natura at nos. ad eos quidem imbecillos deferuntur,nasci solent. Causam Gal.refert,n omnium aliorum malorum, in Commentar.

cilini eo Et leprae.J Haec verba tu in Graecis, id in Latinis eodieita dex emen prorsus expungenda erunt. Neq; enim lepra hyemalis est darus, morbus,sed vernus potius,ut ex iis etia quae statim subisigit Gale.palam fit. Huc accedit,quod neque antiquus interpres, A. t neq; etiaTheodorus in couersionib.suis haec verba habeat, ut hine omnibus per hiculi sit,meliora & vetustiora exemplariadis carere verbis. Praeter alios morbos.J Graece, ποεῖς Quare bifariam interpretari possunt haec verba, eo quod referre potest,uel mxr,vel Melius tamen est ut serer reserat, sicque interpretetur,Praeter alia temp0ra c. VitiliginesJGraec αλφους. Retinenda itaque vox al- Vitiligo. phos.Vitiligo enim genus est ad /Hω 1m αλφἰν,ut copiose in eompendio mόnstrauimus. No debet igitur generis vox

ero specie usurpari. Ad loca viliora.J Gratia, tir H ακρα

240쪽

pix, ad partes extremas. Quod autem & profluuia,&c.J

profusiones sanguinis plenitudine,& vitium humorum vacuando cohibeant morbos qui ex ipsis oriuntur, plane perspicuum existit. Tale quia etiam.J Graece, πικηκαλέσων δέ τι εαμνει.&c. Tale autem quid,&c. Dicebat Hipp.J Lib. V x scilicet GEpid.par.s.aph.33. Calor. JHoc locoquii calidum vocat ver Gal.per calidum idem quod temperatum, aut cer' tui cadte id quod a temperato non multum abest,ut in enarratione n uaph.6.huius sectademonstrauimus,intellisit. Opus. Adiiciendum,eius.Graece enim est,i, τουτο το ς μυωτω. Cuius opera. Addendum,sunt.Graeca enim ita habent, υτης γομο

mina accidunt. NVnc qui aestate magna ex parte oriuntur morbi, Hipp. comemorat.Sumque bi partim cognati & proprii par- Altinitim etiam alieni. De alienis ita inquit,Aestate autem ex iis morbi. nonnulli progignuntur. Ex iis qui scilicet vere accidunt. Quippe τιτειν Philotheus interpretatur FU τω ἐαηι γι- - . νομεν- ειση κατ .Neque ii morbi quavis aestatis parte accidunt sed eius duntaxat initio, quod veri est propinquum,atque adeo quod ad temperaturam attinet, valde simile.Porro e nati aestatis morbi sunt febres continuae & ardentes. Sc cognati tertianae intermittentes plurimar,quod omnes ex flaua bile, cstati moequae aestate plurima in corpore aceruatur, nascantur. Hae M.

SEARCH

MENU NAVIGATION